G
Eisenhower opent liet offensief
tegen besluit van het Huis
„Oman" voor
Veiligheidsraad
Geschil tussen leenheer en vazal bedreigt
Engelands invloed in een belangrijk gebied
Besnoeiing buitenlandse hulp
Met alle mogelijke comfort
Staatsiekaros" van Amerikaanse
busonderneming in Amsterdam
Weer een komeet
i
pagin^6
KWESTIE-OMAN VOOR
DE VEILIGHEIDSRAAD
V B
DINSDAG 20 AUGUSTUS 1957
li
ir,
-
m^s^yMÊÊSÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊItm
npj lampjes
Economisch belang op de
voorgrond
Salomonsoordeel op
Salomonsoordeel
Nationalisme op Bahrein
Excessen in Koeweit
Middeleeuws* Qatar
De imam van Oman
Hoop gevestigd op de
Senaat
Sultan protesteert
Geen publikatie
Het verdrag van Sib
tegen behandeling
GEEN VERHOGING VAN
AMERIKAANS INVOER
RECHT OP RIJWIELEN
MONTGOMERY BIJ
MINISTER STAF
AARDOLIE AANGETROFFEN
TE ALBLASSERDAM
In Duitsland
vervaardigd.
Per stuk 50.000 doUo1"
psychosenonderzoeK
IN BESLOTEN GEMEEN
SCHAP
iK
RODE KRIJISPOSTZEGEES
IN POSTMUSEUM
•r>
GROOT-BRITTANNIE en de
olie rond de Perzische Golf
f :i Js
Vandaag komt in de Veiligheids
raad de kwstie-Oman aan de
orde. De gebeurtenissen in dit woes
tijn sultanaat hebben de aandacht
van de wereld gevestigd op de
merkwaardige machtspositie van
Groot-Brittannië in het gebied
rond de Perzische Golf over
blijfsel van het in de vorige eeuw
zo vaak toegepaste protectoraats.
sysfceem.
In de geschiedenisboekjes van de mid
delbare scholen komt men doorgaans
slechts één jaarta] tegen, dat betrek
king heeft op de ontwikkeling van de
Britse macht in dit gebied, n.l. 1901:
de bezetting van Koeweit aan de Per
zische Golf. Deze Britse actie was het
antwoord op de nogal ostentatieve reis
van keizer Wilhelm II van Duitsland
naar Turkije, Syrië en Palestina, welke
reis o.m. resulteerde in de concessies
voor de Anatolische spoorlijn en de Bag-
dad'ijn. Engeland vreesde politieke over
heersing door Duitsland van de „oude
zieke man", zoals het Turkse rijk in die
tijd werd genoemd.
Koeweit, dat Turks was, werd een
steunpunt in de keten van bases, die de
weg over land en over zee naar India,
toentertijd nog het Indische Keizerrijk,
moest beschermen. Het werd van In-
die uit bezet, evenals de Piratenkust
en Qatar. De laatste veroveringen had
den enkeie tientallen jaren eerder plaats
gevonden, omdat de bewoners van deze
kusten, die van de zeeroverij hun hand
werk hadden gemaakt, een gevaar op
leverden voor de handelsvaart van en
op Indië. Op deze wijze verwierf Groot-
Brittannië zich een machtspositie in
en rond de Perzische Golf.
Aanvankelijk had men in Delhi noch
Londen veel belangstelling voor deze
gebieden. Men was er slechts in ge
ïnteresseerd voorzover de controle over
deze gebeden de monopolie-positie van
het keizerrijk Indië in de Perzische golf
bestendigde. De regering binnenslands
werd aan de plaatselijke heersers over
gelaten, hoewel deze dikwijls een Britse
adviseur naast zich hadden staan. Wat
de buitenlandse politiek en militaire za
ken betreft, die werden geregeld door
d€ politieke agenten in elk gebied, die
verantwoording schuldig waren aan de
resident te Bahrein, die weer onder de
regering van Delhi stond. In 1947 kwam
dit gehele gebied rechtstreeks onder het
Foreign Office.
Hicrclen Gld
Een groep verkenners is. van hier (d.w,;z.
Hierden bij Harderwijk) vertrokken voor
een trektocht door Nederland, die on
geveer veertien dagen zal duren. Nee.
niet per fiets, ons traditionele vervoer
middel, maar men gaat naar Zuidafri
kaans gebruik met een zelf vervaardig-
na huifkar. Die huifkar wordt bovendien
nog getrokken door een paard, dus de
illusie is compleet. De tocht zal onge
veer 300' kilometer lang zijn en op deze
wijze vieren de verkenners het gouden
bestaansfeest van de troep.
Paramaribo Suriname
Het is toch nooit kwaad om goed te zijn
in het vak „opstel maken". Vraag het
maar aan Riekje Brand, achttien jaar.
die in Nederland de prijsvraag won in
een opstelwedstrijd, uitgeschreven door
Vereniging „Oost en West". Riekje is
nu op reis in de West en vertoefde twe?
weken in Suriname. Tot slot kreeg ze
een boek aangeboden geschreven door
Lou Lichtveld (Albert Helman) die, be
halve schrijver, ook in de West politicus
is geworden. Het boek heet: „De geboor
te van een nieuw volk" en de minister
president van Suriname zette er zijn
handtekening in. Nu is Riekje Brand op
Curasao, gaat daarna nog even een stuk
je Verenigde Staten bezichtigen en dan
per K.L.M. terug naar het vader
land. Om gauw weer een opstel te
schrijven, over al haar belevenissen.
Moskou
Wat moet u doen als u. zo maar rustig
op uw motor voorttuffend, plotseling in
een wolvenkudde aanlandt, die bezig :s
een kudde schapen te consumeren?
Radio Moskou vertelt het: Een Sovjet
arbeider, Titov. gaf, toen hij het voren
staande zich zag afspelen, vol gas, reed
op de wolven in, verpletterde meteen
de opperwolf, zette nog twee andere
wolven na, wist ook deze de verkeers
dood aan te doen en daarna zette ds
rest van de wolven, met het gebruike
lijke wolvengehuil, het op een lopen.
Behalve een, die zo dom was zich tegen
Titov te verzetten. Maar een welgemikt?
trap met de geschoeide voet van de heer
Titov bleek ruim voldoende om ook deze
rebel van gedachten te doen veranderen.
A peldoorn
Afdeling vergeetachtigheid: de bewakers
van de stalling bij Berg en Bos ontdek
ten zaterdagavond laat, dat een motor
rijwiel in de stalling was blijven staan
Uit de papieren, welke zich op de motor
bevonden, bleek, dat hij toebehoorde aan
een 29-jarige inwoner van Utrecht. Na
tuurlijk iets gebeurd, dacht men. De po
litie werd gewaarschuwd en een uitge
breid nachtelijk onderzoek in het park
werd op touw gezet, zonder resultaat
overigens. Toen informeerde de politie
eens voorzichtig op het Utrechtse adres
en daar wist men te vertellen, dat te
eigenaar van het motorrijwiel vermoe
delijk bij zijn ouders in Nijmegen ver
bleef. Toen de politie tenslotte daar
contact met de motorrijder kreeg, bleek
hij helemaal vergeten te zijn, dat hij per
motor naar Apeldoorn was gegaan. Hij
was namelijk na zijn bezoek aan Berg
en Bosch per bus naar Arnhem gegaan
en verder per trein naar Nijmegen.
Den Haag
Gehoord uit de mond van een post-auto-
riteit tijdens de opening van de Rode-
Kruispostzegelexpositie in Den Haag:
Het publiek zegt vaak, wat is de P.T.T.
toch dom. De postzegels van 10 cent
verkopen ze gewoon voor een dubbeltje,
zonder één centje winst. Ha, ha, ha lacht
de hele P.T.T., die winst maken we toch,
want voor een dubbeltje mag je een
brief van twintig gram versturen en de
meeste brieven wegen lichter.
UITERAARD groeide' de Britse in
teresse toen in deze gebieden
olie gevonden werd. De economi
sche betekenis van de sjeikdommen van
de Perzische Golf, zoals men ze door
gaans noemt, overtreft nu verre het poli
tieke en strategische belang, dat toch al
veel minder is geworden door de onaf
hankelijkheid van India en Pakistan.
De olie bepaalt nu niet alleen de
Britse politiek in dit gebied, maar ook
het streven van de plaatselijke heer
sers, die fabelachtige sommen gelds aan
de rijkdommen van hun land verdienen.
Vaak hebben zij een aanzienlijke machts
positie. want de oliemaatschappijen zijn
afhankelijk van de medewerking van
deze sjeiks, emirs, of hoe zij verder
mogen heten. En dit legt op Enge
land een bijzonder moeilijke taak: het
handhaven van de rust in dit gebied,
welke door stokerijen van andere Ara
bische landen en wellicht van achter
het ijzeren gordijn wordt ondermijnd.
In dit licht moet men de verklaring
van de Britse minister van buitenland
se zaken, Selwyn Lloyd over de kwes
tie-Oman zien. Lloyd zeide in het La
gerhuis, dat een zo snel mogelijk neerr
slaan van de opstand in Oman gebo
den was in verband met de omliggende
gebieden, n.l. Bahrein, Koeweit en Qa
tar en dé Trucial Coast. Want wanneer
het de imam gelukken zou de Britten
„hun gezicht" te doen verliezen, dan
zou dit een grote indruk maken op de
heersers van deze andere gebieden, die
dan direct hun voet dwars zouden zet
ten en hun oren zouden lenen en hun
ha-t en o'ie zouden verpanden aan de
meest-biedende.
DE POLITIEKE resident op Bahrein,
die dus in eerste instantie verant
woordelijk is voor de „goede gang
van zaken" in het gebied rond de Per
zische Golf heeft derhalve geen gemak
kelijke taak. Het moet een eerste klas
diplomaat zijn, die in staat moet zijn
met de grootste omzichtigheid Salomons
oordeel op Salomonsoordeel te vellen,
want omdat in dit gehele gebied geen
enkele grens behooriyk Is gemarkeerd,
atitten de sjeiks elkander bijna dagelijks
in de haren: ieder stuk grond kan im
mers olie bevatten Het is eigenlijk
een wonder, dat er niet meer geschil
len gewapenderhand worden \iitgevoch-
ten en dit kan men gevoeglijk op re
kening schrijven van Sir Bernard Bur
rows, de politieke resident te Bahrein.
Sir Bernard (47) is een specialist in
Arabische zaken. Hij is tevens een van
de weinige Britten die Arabisch spreken
en de Arabische mentaliteit door en
door kennen. Met de Arabische politiek
maakte deze Eton- en Oxford-student,
kennis in Cairo, waar hij van 1939 tot
1945 ambassade-secretaris was. In 1953
keerde hij naar Arabië terug (hij was
„counseller" van de ambassade te Wash
ington geweest) om zijn huidige func
tie te Bahrein te aanvaarden.
Het gebied waarover Sir Bernard „de
heerschappij" voert bestaat uit Bahrein,
een kleine archipel, Koeweit Qatar en
de zeven sjeikdommen van de Trucial
Coast, terwijl hij tevens zoals de af
faire-Oman heeft geleerd in de prak
tijk heel wat heeft te vertellen in het
sultanaat Muskat. Ieder staatje bevindt
zich in een ander stadium van ontwik
keling en heeft zijn eigen problemen
en eigenaardigheden.
BAHREIN is het meest ontwikkeld.
Sedert 1932 wordt hier olie gewon
nen, niet zo heel veel, maar toch
voldoende om van Bahrein een welva
rende staat te maken. Er staat tevens
een raffinaderij. De olieproduktie is in
handen van de Bahrein Petroleum Cy„
een dochtermaatschappij van de Stan
dard Oil of California en Texas Oil
Cy (Amerikaanse maatschappijen dus!)
Een ander middel van bestaan is de
parelvisserij, die sedert de komst van
de olie enigszins in diskrediet is ge
raakt.
Overigens heeft de olie Bahrein oen
massa goed gedaan. 'Niet alleen heb
ben bijna zevenduizend van de 140.000
inwoners van de eilandengroep vast
werk gekregen bij de olieproduktie,
maar indirect heeft ook de rest van de
bevolking geprofiteerd van de welvaart,
die dit produkt bracht. De inkomsten
bedroegen in 1955 8.5 miljoen dollar,
waarvan volgens een vastgestelde over
eenkomst een derde verdween in de zak
ken van de sjeik van Bahrein. Sulman
ibn Hamed al Khalifa, een derde in
een potje ^oor onvoorziene omstandighe
den ging (men weet nog steeds niet of
deze reserve eigendom van de sjeik is
of van de staat), terwijl het laatste
part ten goede kwam aan de staat.
Deze aan de staat komende gelden wor
den gebruikt voor de bouw van hospita
len en scholen, de aanleg van waterlei
dingen enz. Excessen, zoals b.v. in Sa-
oedi-Arabië en Koeweit voorkomen
(waar ziekenhuizen en scholen worden
gebouwd waarvoor geen patiënten en
leerlingen zijn) heeft men weten te ver
mijden. Dit dank zij het werk van Sir
Charles Belgrave, die jarenlang de of
ficiële raadsman is geweest van de
Sultan Said ibn Taimoer, de sultan van
Muskat en Oman in gesprek met zijn
Britse minister van buitenlandse zaken
Neil Innes.
sjeiks van Bahrein en die het eind van
het vorige jaar werd opgevolgd door
mr. G. W. R. Smith, die nu de officiële
titel van staatssecretaris draagt, omdat
de nationalisten geen Britse figuur-ach-
ter-de-schermen meer gedogen.
Het nationalisme is fel op Bahrein.
Dit heef minister Selwyn Lloyd aan
den lijve kunnen ondervinden, toen
tijdens een bezoek in maart van het
vorige jaar zijn ministeriële wagen
met stenen en straatvuü werd beko
geld. De sjeik heeft na die gebeurte
nissen wat concessies moeten doen en
een onafhankelijkheidscomité erkend,
dat zo nu en dan in staatszaken ge
raadpleegd wordt.
Typerend is ook het aantal troepen,
dat in Bahrein nodig is geworden voor
het handhaven van de orde. Twee jaar
geleden had Sir Charles genoeg aan een
politiemacht van 300 man. Op het ogen
blik zijn er buiten de politie 500 Britse
infanteristen gelegerd op kosten van
de sjeik natuurlijk, want Bahrein is
.zelfstandig" en moet dus voor deze
hulpverlening „betalen". Bovendien
houdt de sjeik er tegenwoordig nog een
„vreemdelingenlegioen" op na van 1000
man, terwijl er tenslotte nog leen afde
ling van de RAF gestationeerd is. Sinds
1861 hebben de Britten zich met Bah
rein bezig gehouden. In naam is het een
onafhankelijke staat en als zodanig is
het ook door Turkije en Saoedi-Arabië
erkend. De Britse burgers hebben er
evenwel exterritoriale status.
Koeweit Is een heel ander land. Als
olieproducent is het vele malen belang
rijker dan Bahrein. Wordt in Bahrein
jaarlijks ongeveer V-i miljoen gepro
duceerd, in Koeweit was de produktie
over 1955 55 miljoen ton, waarvoor de
sjeik van Koeweit, Sir Abdullah, as
Salim as Suhah, de ronde som van
honderd miljoen pond sterling aan
royalties kreeg, hetgeen in Nederlands
courant ongeveer één miljard gulden
is....
De welvaart dateert er van na de
tweede wereldoorlog, In 1946 werd met
grote plechtigheid de eerste olie eigen
handig door de sjeik in een tanker ge
pompt en daarna kregen hij en de
heersende familie de beschikking over
ontzaglijke sommen. Er wordt even-
we] niet altijd een juist gebruik van dit
geld gemaakt. Men vindt er dwars door
de woestijn grote vierbaans autowegen
van asfalt, men vindt er in Amerikaan
se stijl opgetrokken scholen, midden tus
sen de lemen hutten, maar de leerlingen
moeten eerst in do kleren gestoken
worden om het geheel ietwat accepta
bel te maken. Ze leren er bovendien
weinig meer dan voetballen en de ver
zen van de Koran.
In Koeweits straten rijden Amerikaan
se en Engelse auto's naast door ezels
voortgetrokken waterwagentjes, want
een waterleiding is er niet. Er worden
villa's gebouwd naast krotten, er zijn
massa's hospitalen en klinieken, er is
een telefooncentrale met 10.000 aanslui
tingen. .Maar de inboorlingen prefereren
nog steeds boernoes en sluier boven
westerse kleding, zij eten liever droge
rijst dan kaviaar, cornedbeef en ander
modern voedsel, dat in overvloed te
krijgen is. Kortom, Koeweit is een „vat
vol tegenstrijdigheden", een land met
onstellend rijke, maar nog meer straat
arme mensen, een woestijn barstens vol
olie. maar zonder één druppel water,
dat tot voor drie jaar, toen er nog geen
zeewaterzuiveringsinstallatie was. door
tankers moest worden aangevoerd van
de mondingen van Eufraat en Tigris,
Koeweit, dat in 1901 een kroonkolonie
was. kreeg in 1914 onafhankelijkheid on
der Britse protectie, als dank voor de
diensten aan de Britse kroon bewezen.
De olierijkdom van Qatar is van nog
jongere datum dan die in Koeweit. In
1950 stroomde hier de eerste tanker
vol, terwijl in 1955 een totale jaarpro-
duktie werd bereikt van 5,5 miljoen ton,
terwijl men nu ongeveer 10 miljoen
verwacht. Qatar is overigens nog een
vrij primitief staatje, waar de enige mo
derne dorpen de olienederzettingen zijn.
Het staatshoofd, sjeik Ali ibn Abdul
lah ath Thani behoort, evenals zijn
Saoedi-Arabische buurman, tot de Wa-
habieten. hetgeen tot gevolg heeft dat
Qatar nog enigszins „middeleeuws"
leeft. Film. dans en alcohol zijn er
verboden. Geseling en doodstraf zijn er
heel normaal. De eigenlijke regering
wordt gevoerd door een soort hofmeier,
de Wesir, die door zijn ontzaglijke
rijkdommen geheel het economisch le
ven in handen heeft. De oliemaatschap
pijen onderhandelen met hem over de
concessies en royalties, waarvan hij een
zeker percentage opstrijkt. Hij is boven-
dien „aannemer" en bouwt er alles wat
er gebouwd moet worden. Laat hij zelf
niet bouwen, dan zal zijn toestemming
ook het nodige geld opleveren. Er
wordt zelfs gefluisterd, dat hij zijn ar- t
beiders percenten laat betalen voor het
voorrecht bij hem in dienst te zijn.
Overigens is ook hier het nationalis
me doorgedrongen. Op 16 augustus van
het vorige jaar moest de Britse poli
tieke agent enige compagnieën mari
niers te hulp roepen om demonstraties
te breken.
De Trucial Coast, ook wel Piraten-
kust genoemd, is, omdat er nog geen
olie gevonden wordt, nog ongeveer in
de oorspronkelijke toestand gebleven.
De zeven sjeikdommen staan, sinds het
eind van de negentiende eeuw, onder
Brits beheer. De voornaamste middelen
van bestaan van dit gebied zijn de
visserij, deparelvisserij en de kust
vaart. Maar men bedreef er vroeger
onder het mom van kustvaart ook wel
zeeroverij. En nu wordt de kustvaart
als dekmantel gebruikt voor een door
de sjeiks min of meer gelegaliseerde
smokkelarij. Verder is er ook een ruime
smokkelarij over land naar Oman en
Saoedi-Arabië en omgekeerd.
Het is geen wonder, dat de Britten
voor dit gebied, waar bovendien de
sjeiks elkaar iedere vierkante meter
grond betwisten, een speciale leger
macht hebben opgericht, de Trucial
Scouts, die nu deelnemen aan de veld
tocht tegen de imam van Oman.
Het gehele gebied is in concessie uit
gegeven aan de Iiraq Petroleum Cy.,
doch na jaren van proefboringen is er
nog geen olie in commerciële hoeveel
heden gevonden.
Dit zijn dus de gebieden waar de Brit
ten de macht direct in handen hebben.
In de kwestie-Oman ligt de zaak enigs
zins anders. Het sultanaat Muskat en
Oman is een onafhankelijke staat, die
niet onder Britse protectie staat. Het
enige wat Muskat formeel aan Enge
land bindt is een soort vriendschaps
verdrag. Dat van de andere kant de
minister van buitenlandse zaken een
Brit is, wijst op een zeer sterke invloed
van Londen.
Nu heeft de sultan dan Groot-Brittan
nië om hulp verzocht in zijn strijd tegen
de met wereldlijke macht beklede
geestelijk leider (imam) in dat deel
van het sultanaat, dat Oman heet. De
imam is in opstand gekomen en heeft
de onafhankelijkheid van Oman uitgeroe
pen. Engeland heeft de sultan hulp
verleend. Voor de Arabische staten, die
de kwestie voor de Veiligheidsraad heb
ben gebracht, schijnt het een uitgemaak
te zaak te zijn, dat hier sprake is van
agressie tegen de „onafhankelijkheid en
soevereiniteit en territoriale integriteit
van het imamaat van Oman".
De juridische kanten van deze zaak
zijn echter onduidelijk. A's wij het goed
zien, dan is de kwestie in de grond
terug te brengen tot een meningsver
schil tussen de leenheer en zijn vazal.
In vroeger tijden vervulden de sultans
dikwijls zelfs de functie van imam, d.w.z.
geestelijke leider van de in het binnen
land van Oman wonende stammen. Vaak
ook waren er perioden dat er geen
imam was. De waardigheid van sul
tan is namelijk erfelijk, die va.n imam
niet. Deze functionaris werd en wordt
gekozen door de hoofden van de ver
schillende stammen van de sekte. In
het begin van deze eeuw kozen de
sjeiks uit hun midden een imam. Er
volgde een vrij langdurige strijd tussen
sultan en imam. omdat de eerste de
laatste niet wilde erkennen. Door de
eerste wereldoorlog schonk men echter
aan deze kwestie nauwelijks aandacht,
al wag, wel een vertegenwoordiger van
d<> regering van India tegenwoordig bij
de opstelling en ondertekening van het
verdrag tussen imam en sultan, het
zgn. verdrag van El Sib, waarbij de sul
tan aan de imam een vrij grote auto
nomie verleend moet hebbén de juis
te tekst van het verdrag is echter niet
bekend in ruil voor de erkenning
van zijn opperheerschappij. De Arabische
staten zijn van mening, dat de sultan
de imam destijds volledige onafhankelijk
heid geschonken heeft, maar aangezien
alleen de sultan de volledige tekst van
het verdrag schijnt te bezitten en het
niet wenst te publiceren, kan niemand
daar een oordeel over vellen.
Het huidige conflict, dat in feite al
weer van enkele jaren terug dateert, is
eveneens een kwestie van de verhou
ding tussen leenheer en vazal. De sul
tan gaf het gehele gebied van zijn rijk
uit in concessie ®an de IPC. De imam
nam hiermede geen genoegen en nam
uiteindelijk de wanens op. Het typische
is, dat het ook in dit geval weer de olie
is, waar het om draait.
Een gemotoriseerde afdeling van de „Trucial Scouts" tijdens de veldtocht tegen de imam van Oman.
John Foster Dulles, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, heeft
maandag voor de Senaatscommissie voor de toewijzingen gewaarschuwd, dat ver
mindering van de door president Eisenhower gevraagde gelden voor hulp aan
het buitenland de Amerikaanse veiligheid in gevaar zal brengen.
Zoals gemeld heeft het Huis van Afgevaardigden tot grote ontstemming van
de president einde vorige week het bedrag, dat voor hulp aan het buitenland
zal worden besteed, met 809.650.000 dollar tot 3.191.810.000 dollar verminderd.
Wat het Huis heeft gedaan is niet zo
maar bezuinigen, zo verklaarde Dulles.
Het komt neer op een gevaarlijk af
brokkelen van de veiligheidspolitiek, die
tien jaar lang door de democratische en
republikeinse leiders gesteund is.
Als het Congres niet langer bereid is
het leiderschap van de president te vol
gen, dan kan het gebeuren dat de vrije
wereld niet meer het leiderschap van de
Verenigde Staten zal willen volgen. De
Senaat kan dit gevaar nog afwenden, al
dus Dulles.
De waarschuwing van Dulles werd ge
steund door de onlangs afgetreden voor
zitter van de commissie van stafchefs,
admiraal Radford, zijn opvolger, gene
raal Nathan Twining, en de aftredende
administrateur van de htilp aan het bui
tenland, John Hoilister. Zij zijn door de
president opgeroepen om hem te helpen
bij zijn pogingen om de bezuinigingen
ongedaan te maken.
Admiraal Radford verklaarde, dat de
Amerikaanse strategie gebaseerd is op
de strijdkrachten der bondgenoten en de
Amerikaanse bases in het buitenland.
Als deze strategie gewijzigd zou worden,
zouden de kosten voor de V.S. ontzet
tend boog zijn en vrijwel elke jonge
Amerikaan zou verscheidene jaren over
zee dienst moeten doen, tenzij men zich
als alternatief op het Amerikaanse vas
teland. in een „vesting-Amerika", op
sloot.
De defensie-sector
Dulles van zijn kant wees er nog op,
da.t de bezuinigingen, o.m. de militaire
hulp aan de NATO-landen zouden scha
den, en wel in de eerste plaats waar het
de levering van nieuwe typen wapens
betreft.
Wat de door het Huis aanbevolen ver
mindering van de defensiesteun aangaat,
van 900 miljoen tot 621 miljoen dollar,
wees de minister er op, dat er reeds
meer dan 600 miljoen dollar nodig is om
Zuid-Korea. nationalistisch China, Viet
nam. Pakistan en Turkije, die aan China
of de Sovjet-Unie grenzen, in staat te
stellen hun legers van in totaal 2.100.000
man op de been te houden.
De president zelf heeft gisteren de
kwestie der besnoeiingen besproken
met de (democratische) voorzitter van
het Huis, Sam Rayburn.
De sultan van Muskat en Oman heeft
maandag bjj de Verenigde Naties te New
York geprotesteerd tegen het verzoek van
elf Arabische landen om de Veiligheids
raad de kwestie van de „Britse gewapen
de agressie" in Oman te laten bespreken.
Het bestrijden van de opstandige imam
is een „zuiver binnenlandse aangelegen
heid". die de Verenigde Naties niet aan
gaat, aldus een telegram dat de sultan
aan de voorzitter van de Veiligheidsraad,
dr. Francisca Urrutia heeft gezonden.
Vandaag zou de Veiligheidsraad bijeen
komen om te beslissen of aan het ver
zoek van de elf Arabische landen gevolg
gegeven zal kunnen worden. De Britse
V.N.-delegatie scheen er intussen gisteren
al zeker van, dat het punt „Oman" in
de raad geen lang leven beschoren zou
zijn. Er zou geen voldoende meerderheid
(zeven stemmen) gevonden kunnen wor
den voor het Arabische standpunt, dat
wordt vertolkt door Irak. De stemverhou
ding zal waarschijnlijk zijn: twee voor
(Sovjet-Unie en Irak), drie tegen (Groot-
Brittannië, Frankrijk en Australië), en zes
onthoudingen (China, Columbia, Cuba,
Filippijnen, Zweden en de V.S.).
De Brit Neil Innes, die in het sultanaat
Muskat en Oman de functie van minister
van buitenlandse zaken vervult, heeft gis
teren op een persconferentie in Mana-
mah verklaard, dat de overeenkomst van
Sib, die de betrekkingen tussen de sultan
en stamhoofden in het binnenland van
Oman en Muskat regelt, „niet onder be
dreiging van vuurwapens" gepubliceerd
zal worden. Het is een zuiver interne
kwestie, zo zei hij.
De vertegenwoordiger van de opstan-
die imam van Aman in Cairo heeft een
lezing van het verdrag van Sib gepubli
ceerd, waaruit moet blijken, dat het bin
nenland van Oman een onafhankelijke
staat is, waarover de sultan niets te zeg
gen heeft.
Minister Innes gaf maandag op de pers
conferentie de volgende schets van de
voorgeschiedenis van het verdrag van Sib.
In 1913 ontstond er onrust in Oman, in
het bijzonder onder de stammen in het
binnenland, omdat de sultan als gevolg
van zijn vriendschappelijke betrekkingen
met de westelijke mogendheden, vooral
met de Britse overheid in India, een einde
wilde maken aan de slavenhandel en de
handel in wapens via Oman. De sultan
heerste toen over Nizwa en het omrin
gende gebied. Ontevreden stammen kozen
een imam, die later door zijn eigen volk
vermoord werd. Kort voor de onderteke
ning van Sib werd er een nieuwe imam
gekozen, een zekere Mohammed Bin
Khalili, die later opgevolgd is door Ghalib
Bin Ali, die nu tegen de sultan in opstand
is. Bij de onderhandelingen over het ver
drag van Sib eisten de ontevreden stam
men onafhankelijkheid, doch dit werd ge
weigerd en met de aanvaarding van het
verdrag hebben de stamhoofden deze wei
gering aanvaard. Het verdrag kende de
stammen in het binnenland wel een zekere
mate van binnenlandse vrijheid toe. De
voorganger van Ghalib Bin Ali was een
der achttien leiders die het verdrag on
dertekenden. Deze was toen nog leider
van de Beni Roewaha-stam en nog niet
tot imam gekozen. Van de ondertekenaars
van het verdrag zijn er nog slechts twee
in leven. De ene is Soeleiman Bin Himjar,
heerser van de groene bergen, die zich
bij de opstandige imam heeft gevoegd,
nadat hij voor de troepen van de sultan
was gevlucht. De tweede is Zahir Bin
Ghoesan, hoofd van de Beni Hinna-stam,
waartoe de broer van de opstandige imam,
Talib Bin Ali, behoort.
De Amerikaanse tariefcommissie heeft
aan president Eisenhower medegedeeld,
dat er geen aanleiding bestaat om veran
dering te brengen in het invoertarief voor
rijwielen.
De commissie verwierp een aanvrage
om het tarief te verhogen en verklaarde,
dat de invoer van rijwielen in de Ver.
Staten geen ernstige schade toebrengt aan
Amerikaanse rijwielfabrikaten en dit ook
niet dreigt te zullen doen.
Op de laatste dag van zijn b-ezoek
Nederland heeft veldmaarschalk
gomery gistermorgen een bezoek geWaC
aan de minister van Oorlog en Mar
ir. C. Staf.
vil
De veldmaarschalk kwam om
voor tien op het Plein in Den Haag 9
waar hij een erewacht inspecteerde, 8
commandeerd door kapitein T. C. ,,e
Nieuwenhoven Helbach. Voorts spe«
de Koninklijke Militaire Kapel. „e.
Veldmaarschalk Montgomery werd
groet door de adjudant van minister.o
kapitein H. Dieters. Daarna had hu
onderhoud met de minister en het con*
verenigde chefs van staven. .e.
De veldmaarschalk heeft des middags
luncht op de Britse ambassade, wW
hij per vliegtuig van Valkenburg 9
Parijs Is vertrokken.
De N.V. Nederlandse Aardolie
schappij deelt mede, dat zij enige aal
olie heeft aangetroffen in haar expl°r
tieboring te Alblasserdam.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Honderden Amsterdammers hebben gis
teren met verbazing maar ook met be
wondering een super-de-luxe Amerikaan
se bus door de straten zien rijden, een in
Nederland ongekende en door zijn grote
lengte van ruim 12 meter ook ongewenste
weggebruiker, die in het bijzonder opviel
door de „schitterende" voor ons begrip
alleen in figuurlijke zin goudkleurige
carrosserie. Het was een van de 50 „staat
siekarossen", waarmee de Continental
Trailways, een amerikaanse „van-kust-tot-
kust"-autobusonderneming, op bepaalde
trajecten in de Verenigde Staten nu on
langs is gaan rijden voor passagiers die
er een paar extra dollars voor over heb
ben om van het meest comfortabele en
luxueuze busvervoer te genieten.
Amerika kent heel weinig toeristenver-
voer per bus. Er zijn daar praktisch al
leen maar lijndiensten die zoveel mogelijk
passagiers in de kortst mogelijke tijd te
bestemder plaatse willen brengen. „Conti
nental Trailways", een concurrent van dp
bekende „Greyhound"-maatschappij, is
dan nu begonnen met het luxe-vervoer.
En ze doet het grondig. De bus beschikt
b.v. over airconditioning, een muziek
automaat waarvan het geluidsvolume door
ieder van de 41 passagiers te regelen is.
een snackbar, een panoramalounge ach
terin met een rustig zitje en in vijf stan
den verstelbare stoelen. Ook een hostess
in ons land geen ongewone verschijning
in toeristenbussen reist in deze bus
mee, voor Amerika iets geheel nieuws.
Behalve al deze nouveautés is er nog
iets bijzonders met deze bus, die de naam
„The Golden Eagle" kreeg. Ze is in Duits
land vervaardigd. Ingenieurs van Conti
nental Trailways ontwierpen het vervoer
middel en vroegen aan hun eigen leveran
cier (General Motors) en andere in de
V. S. en Europa of zij zo'n bus konden en
wilden maken en tegen welke prijs. Ten
slotte kreeg Kassbohrer in Ulm de order.
De bussen, waarvan er al 16 afgeleverd
WAAR is de tijd, dat de mensen zich
druk maakten om de verschijning
van een komeet? Tegenwoor
dig wordt de ene na de andere gemeld
en in een oogwenk weten we, hoe zijn
baan is, hoe groot zijn staart en uit
welke elementen hij bestaat.
Na deze voorlopige antecedenten voor
zien de geleerden ons dan van allerlei na
dere bijzonderheden. Het resultaat is, dat
we ons nog nauwelijks om een komeet
bekommeren, terwijl vroeger het mens
dom er door in verwarring raakte. We
geloven niet meer. dat kometen onheil
aankondigen en dit zelfs veroorzaken. Nog
minder zijn we bang. dat ze onze aar
de een duwtje zullen geven, waardoor de
ze zijn evenwicht zou kunnen verliezen,
iets, waarop de geleerden wel eens ge
speculeerd hebben.
Te zijner tijd is hierop een kansje, vol
gens degenen, die het weten kunnen,
maar dan za] het wegsmelten van de Pool
kappen de oorzaak zijn. zoals dit in de
prehistorie al eens if wellicht verschelde
ne keren 't geval is geweest. Er verdwijnt
eigenlijk een zekere romantiek door de
wetenschappelijke voorlichting omtrent
de kometen alhoewel er genoeg over
blijft, in de huidige tijd, om ons bang te
maken. Voor het overige weten we lang
niet alles. Want zo pas is van hogen hui
ze. in de zich op bergtoppen bevindende
observatoria, ten stelligste ontkend, dat
het barre weder ook maar iets te ma
ken heeft met de zonnevlekken en omge
keerd. Zulks, terwijl toch hier en daar de
erupties op de zon. welke dit jaar zo veel
vuldige en krachtig zijn, in verband zijn
gebracht met de enorme hoeveelheden
water, welke momenteel over onze aarde
worden uitgestort.
Wat betreft de nieuwe komeet, hij is
pas op 2 augustus ontdekt en wel door
Prof. Mirkos uit Praag. Deze sterrenkun
dige heeft on,der zijn collega's de bijnaam
van kometenjager gekregen. Hij zit al
maar de hemel af te loeren, op zoek naar
kometen, de zijn specialiteit zijn.
De nieuwe komeet is naar hem ge
noemd. Hij bevindt zich in de buurt van
de Grote Beer, althans, om zo te zien en
is reeds in verschillende gedeelten van
Europa met het blote oog waargenomen.
Naar het schijnt, heeft men hem hier en
daar voor een vliegende schotel aangezien,
omdat hij vagelijk iets weg heeft van
een draaiende schijf, met in het midden
de grootste lichtdichtheid.
Men heeft nog niet kunnen vaststellen,
hoe zijn baan preces is. dus wanneer hij
de aarde het dichtst genaderd zal zijn en
of hij behoort tot de kometen, welke bij
regelmatige tussenpozen terugkeren of tot
het soort, dat zich eens een keertje laat
zien en dan voorgoed in het heelal ver
dwijnt.
Niet alleen de komeet, ook zijn staart is
duidelijk te zien, hier en daar zelfs met
het blote oog.
De astronomen over de hele wereld,
technisch beter dan ooit uitgerust, dank
zij het Internationale Geofysische Jaar,
slaan de „D. Mirkos 1957" nauwlettend ga
de. Overal wordt hij tevens geobserveerd
door amateur-astronomen, ook hier te lan
de. We zullen dus spoedig horen, wat we
van de nieuwe komeet te verwachten heb
ben. O.a.. wanneer hij de aarde het
dichtst genaderd zal zijn.
Foto's heeft men helaas nog niet kun
nen maken, wegens de bewolking en voch
tige lucht. Maar één heldere dag of
nacht en de nieuwe komeet wordt geknipt.
Dan kunnen we u vermoedelijk zijn kon
terfeitsel tonen.
zijn, worden per schip via Antwerps
naar New York vervoerd.
Nr. 17 maakt een goodwill-showr 7
door enkele Westeuropese landen voorQ
ze vrijdag aan haar zeetrip begint. 7,
door West-Duitsland en gisteren en v9
daag door Nederland. Aan boord bevob
zich ook het charmante K.L.M.-steW9
desje Marian Jansen die zo lang was U'
geleend. Want de K.L.M. heeft een s°°
afspraak met Continental Trailways v,azJ
door haar cliënten de reis in de V. S. V?
bus kunnen vervolgen. Ook bij alle
derlandse reisbureaus zijn kaartjes v
Continental verkrijgbaar en goedkop
dan in de V. S. omdat men zich de 10 P 'j
Amerikaanse vervoersbelasting besp99rf|J
en een extra gewicht aan vrije bag9"
krijgt toegewezen.
De Continental exploiteert 3000 bus?®,
die een totale afstand van 125.000 km-Pj,
rijden en waarmee jaarlijks 100 milj°ri
reizigers vervoerd worden. De laatste tri
gaan steeds meer mensen in de V. S. "rit
de bus van kust tot kust 40 pet. &°eA
koper dan met de trein dan met W®^
ander vervoermiddel ook en daaf0^
streeft de onderneming er naar haar ra
terieel aan de eisen van de meest jf.]
wende passagier aan te passen. De ,fi A
den Eagle" is van die taktiek het res"
taat.
Wij hebben er gisteren een tochtjsri
gemaakt, naar Schiphol. Het was eenr?;$
lerplezierigst ritje waarbij de motorpok.
ons escorteerde. In de 3,5 meter hoge P J
hadden wij vanaf onze zitplaats die f 1
twee meter boven de begane grond Wqri
een magnifiek uitzicht door de brede rij
men, die tegelijkertijd dienst doen
nooduitgang.
Gisteravond hebben verte8s„v,w.-
van Nederlandse reisbureaus een
gemaakt met de „Golden Eagle" 0
50.000 dollar kost.
Duitsland spekt met deze mooie ri a
dracht dus zijn dollarpotje weer met 5 h
miljoen.
T
De Nederlandse Organisatie voor (t
ver Wetenschappelijk Onderzoek b®ft,
mevrouw N. M. van de Wardt-Kikk®
afdelingsgeneeskundige in de rang
geneesheer-specialist aan een provin®1 t
ziekenhuis, een subsidie verleend voor
verrichten van een psychosenonderz p.
in een besloten Nederlandse gemeenschap
Bedoeld onderzoek, dat ongeveer
patiënten omvat, wordt door dokter f
de Wardt verricht aan de hand vpn„eji'
chiefmateriaal uit drie provinciale zier-
huizen, waarin de patiënten uit de
betreffende gemeenschap verpleegd g(,
geweest. De doelstelling van het ""Sjjil
zoek is na te gaan of er een betrek?^)
bestaat tussen de overeenkomst in gefi
psychiatrisch ziektebeeld enerzijds en
nauwe familierelatie anderzijds.
Van onze Haagse redactie) .j
Rode Kruis- en rampenpostzege^ji'
vele landen zijn te zien op de zom®rpeJj
toonstelling van het Postmuseum P®.
Haag, welke maandagmiddag1 off
werd geopend. Het overgrote deel sd.^
vaak zeer zeldzame zegels is afkojrirc'
uit de collectie van mevrouw M. J- -tel^
nesse van Heerdt-Kolff, een autori js.
op het gebied van de gelegenheidsz®9^
die verscheidene publikaties op
naam heeft staan. ji'
Mr. J. J. Klaasesz, plaatsvervangen g óe
recteur-generaal van P.T.T.verricht je
opening. Hij onderstreepte nog
prettige samenwerking tussen dit s)r1"J1
bedrijf en het Nederlandsche Roode .je
en zegde alvast een nieuwe serie n ;ji
Kruiszegels toe voor het EeuwfeeS 1
1967. i-
Luitenant-generaal A. G. J. M. Ygjje1"
Kroon, ondervoorzitter van het I*
landsche Roode Kruis, sprak woorden
dank tot P.T.T. en samenstellers
expositie.
