Nieuws uit stad en omtrek
OUDE TIJD
Geheugen-hulp
De Brandewijnindustrie in
zeventiende eeuw
ie
De pelsjagers van de Hollandse polders
BEWOLKTE LUCHT BOVEN
BOULEVARD van EUROPA"
Neerlands theeproever bracht Het
rollend kduizekë een bezoek
Uit die goede
Nieuwe openbare school in gebruik
VAN MOLLEN EN MENSEN
Met een Haastrechtse mollenvanger
op speurtocht
J
PA G&L
WIEUWESCHIEDAMSCHE COURANT
V.
Jaarverslag 1956 Rotterdamse K.v.K.
Haven en schepen
Burgerlijke Stand
VAN ROTTERDAM
NSC
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1957
MIDDEN OP DE KERMIS!
Nog een onverwacht bezoek
ONS DRINKWATER
kampioenen
OPERA ITALIANA NEEMT
AFSCHEID
Met medewerking van Orpheus
BURGERLIJKE STAND
SUPP. VER. HERMES-D.V.S.
K.A.V. STAD
KANKERBESTRIJDING
PARKTOERNOOI T. P.
„SPIERINGSHOEK"
Uitslagen van dinsdag
U.V.G.-NIEUWS
IN ROTTERDAM:
Ze klaagde haar no0'
,d
Minder kolen, meer ertsen
Meer opslagruimte
Rijn-vervoer
Over de weg
rlaw
Gillis Maar
K.N.V.B. AFD. ROTTERD
V oor de dour van „Het rollend kluizekeneemt mevrouw van Groninger-
Lahnstein de hoofdprijs van Nederlands beste theeproever in ontvangst,
het keurige theeservies
De bescheiden vraag van de beste thee
proever van Nederland, kwam mevrouw
Van Groninger-Lahnstein eigenlijk wel
een beetje ongelegen, want de kapster
had veel van haar kostbare tijd gevergd!
Toch was zij wel genegen, tussen alle
drukte door even een kopje thee voor ons
te zetten. Niet wetend, wat haar boven
haar keurig bewerkt hoofd hing
Ja, omdat het vorige week kermis was
vonden wij het wel aardig de examinator
van de stichting „Het theebureau voor
Nederland" daar een proef te laten ne
men. Bij „Ome Lou van Groninger", die
ons eerst niets dan nieten verkocht had
met zijn loterij, waren wij van harte wel
kom in „Het rollend kluizeke", zoals hij
zijn camping-wagen gezellig betitelde.
„Ik ben koffie aan het zetten voor de
jongens, maar als u nu beslist liever thee
wilt hebben", betoogde mevr. Van Gro
ninger aarzelend en ging op onze beves
tiging meteen aan de slag. Vers water
werd opgezet en toen dit kookte, spoelde
haar man vliegensvlug de theepot om en
mikte 5 schepjes keurig in de pot. „Ik
zal het wel even voor je doen", kwam
deze ideale man zijn gade te hulp. Goed
bedoeld overigens, want de trektijd was
ook prima, maar toen wij de thee heel
nauwkeurig proefden, och, toen bleek de
ze te slap. „Zie je nu wel, jij hebt ze
verprutst, ik zet de thee altijd veel ster
ker", protesteerde zijn verslagen vrouw
des huizes. „Mijn thee is altijd veel ster
ker. iedereen roept er altijd over". Toen
„de theeproever van Nederland" haar liet
zeggen, hoe of zij die thee dan zette, och.
toen sprong hij bijna van vreugde met
zijn hoofd door het dak van de wagen.
Want deze huisvrouw bleek de 5 gouden
theeregels altijd voortreffelijk in toepas
sing te brengen. „Daarvoor reik ik u na
mens het theebureau voor Nederland de
hoofdprijs uit, zei de theeproever toen, en
nam mevrouw Van Groninger, een beetje
onthutst, het prachtige gele theeservies in
ontvangst. Op zijn beurt maakte haar
man zijn blunder weer goed, door vodr
de zoon van deze milde schenker een
prachtige teddy-beer mede te geven
In de Charlotte de Baurbonstraat 29,
wist mevrouw F. van Veen-Van Gemert
ook niet, wat haar overkwam, toen de
theeproever zijn beroepsvraag hier her
haalde. Kennelijk was deze huisvrouw hier
helemaal niet op voorbereid, tenslotte zon
digde deze man zwaar tegen de etiquette!
Natuurlijk mochten wij binnenkomen. Ze
bood ons in haar heel modern en aardig
ingericht huis een gastvrij onderkomen.
Hierna somde zij meteen alle gouden re
gels op en ging aan de slag. Het elek
trisch koken eiste wat meer tijd, maar
dat was helemaal geen bezwaar, want
het bleek interessant van haar dochter
te horen dat zij al 2 jaar leerlinge van de
Rotterdamse balletschool van Corrie Har
tong is. „Ik houd specifiek van modern
ballet en hoop daarin straks een kans te
krijgen in Amerika", vertrouwde zij ons
toe. Intussen serveerde haar moeder ons
hèt kopje thee. De theeman proefde en
SCHIEDAM, 18 NOVEMBER 1874.
„Ons drinkwater" was het onderwerp
gisteravond door den heer S. C. Knappert
in de derde bijeenkomst der volksvoorle
zingen alhier, behandeld. Wat de ver-
eischten zijn van goed drinkwater en hoe
die veeltijds echter ontbreken in hetgeen
we met den naam van drinkwater bestem
pelen, werd duidelijk uiteengezet.
Tevens werd op bevattelijke wijze aan
getoond, hoe de wetenschap het aanwezig
zijn van schadelijke bestanddeelen in het
drinkwater ontdekt, terwijl door verras
sende proeven aan de aanwezigen dui
delijk werd, hoe in schijnbaar helder wa
ter lood. ijzer, ammoniac etc. kan opge
nomen zijn. Met de meeste belangstelling
werd de spreker gevolgd die den mees
ten dank verdient, voor de bevattelijke
wijze, waarop dit hoogst belangrijke on-
derwerp door hem werd uiteengezet.
DAGötAO VOO* SCHItDAM fM OMST*lMB
79ste Jaargang No. 23468
D A M 1 8
SCHIEDAM
TELEFOON 8819!
POSTREKENING NR. 9 9 0 8 4 I
ADVERTENTIES
ƒ0,15 per m.m.-hoogte. Bij con
tract speciale tarieven.
INGEZONDEN MEDEDELINGEN
0,30 per m.m.-hoogte. Bij contract
speciale tarieven-
tot 20 woorden ƒ0,50 bij vooruit
betaling. Elk woord meer 3 cent.
Maximum 80 woorden.
Alle advertentie-orders worden
gesloten en geplaatst overeenkom
stig de Regelen voor het Adver
tentiewezen.
ABONNEMENTEN
ƒ7.40 per kwartaal, 2.54 per
maar.d en 0,59 per week.
proefde en..kwam tot de ontdekking, dat
mevrouw Van Veen een schepje thee te
weinig gebruikt had op de hoeveelheid
kopjes. ToCh werd al haar zwoegen met
een keurig verzilverde theelepel beloond,
die echter ook voor koffie te gebruiken
is, waarvan dit gezin echte liefhebbers
bleken.
Huisvrouwen, als u dus eerdaags deze
theeproever bij u op bezoek krijgt, past
u dan die 5 gouden theeregels toe. U
weet, theepot omspoelen met heet water,
per kop minstens een afgestreken maat-
schepje thee, vers water gebruiken, voor
al niet meer dan voor het te zetten aan
tal koppen nodig is en als het water
kookt, direkt in één keer opgieten. Vijf
tot zeven minuten laten trekken, voor het
inschenken, omroeren en suiker voor de
geur, terwijl een wolkje melk voor de
smaak toegevoegd kan worden.
Fijn, nu dit alles maar goed toegepast,
want oh, dat servies is beeldig en je
kunt immers niet weten
MIEKE
Donderdag 12 september a.s. komt de
Opera Italiana nog éénmaal in het
Schiedamse Passage Theater met een
gedeeltelijk nieuw programma, o.a. eerste
bedrijf Butterfly, Don Pasquale, Werther
tweede bedrijf Rigoletto, bovendien zal
men wederom kunnen genieten van het
eerste bedrijf La Bohetne, waanzin aria
en sextet uit Lucia di Lammermoor, Pa
relvissers, Barbier van Sevilla en één
der mooiste bladzijden uit Puccini's La
Tosca.
De medewerkenden zijn Marisa Morel,
Nancy Riccardi, Luigi dl Stefanis, Gas-
tone Presset, Gino Orlandini, Efrem Casa-
grande en Adriano Ferrari©. Een bijzon
dere atractie op deze operavoorstelling is
de medewerking van 70 leden van het
Koninklijk Schiedams Mannenkoor „Or-
pheus" dat o.a. ten gehore brengt het
beroemde slavenkoor uit „Nabucco" van
Verdi en het zigeunerkoor uit de Trou
badour.
De Schiedammers wacht een bijzon
dere Opera-avond.
Maar de opera komt voor de K.K. te
rug, naar alle waarschijnlijkheid.
GEBOREN: Lauro M. H., d. v. L. J.
Springeling en A. A. Brengers; Emanuel,
z. v. E. v. "velzen en F. Bult; Gerrit, z. v.
N. P. v. d. Linden en A. H. van Wijnen;
Cornelis L., z. v. J. Rombouts en S. J.
Janvier; Cornelis P. M., z. v. L. L. Tim-
mers en C. W. Lansbergen; Rudolf H„
z. v. J. G. v. d. Lubben en G. de Regt;
André A. C., z. v. A. Jamse en A. Triel;
Bastiana J., d- v. J. C. Droge en C. Boes;
Amtonius T., z. v. J. A. N. Hoelaars en
M. M. van der Klink.
Zoals andere jaren organiseert de supp.
vereniging ook nu met het nieuwe sei
zoen weer busreizen met het le mee
naar de uitwedstrijden.
Zondag a.s. gaat men naar Schevenin-
genHolland Sport (Den Haag).
De dames welke medegaan naar ex
cursie de Gruyter wordt verzocht voor
half acht aanwezig te zijn, donderdag
5 sept. voor Bervoets, Broersvest. anders
zijn wij niet op tijd in Den Bosch.
HET BESTUUR.
Het Koningin Wilhelmina Fonds kan
uw hulp niet missen. De kankerbestrij
ding moét voortgang vinden en daarom
wordt een beroep gedaan op uw mede
werking om de nodige gelden bijeen te
brengen. De weg is lang, maar met aller
steun zal hij afgelegd worden tot het
doel is bereikt.
De collecte voor de kankerbestrijding
beveel ik gaarne bij u aan.
De burgemeester van Schiedam, IM. Drukker sl. mevr.
Mr. J. W. PEEK.
Afd. C. DE: Mevr. C. Weijer sl. mej.
E. v. Dort 60 61.
HE: N. Stipthoven sl. W. Bloemhof!
6—4 2—6 9—7; B. Foet—J. Visser 6—0
60 w.o.; W. Lokkerbol sl. B. Schaeffer
6—4 2—6 10—8; H. Sigterman sl. W.
Lokkerbol 61 60; B. WierimgaTh.
Willemsen 75 64.
D.D.: Mej. T. Mulder én mevr. M. Sig
terman sl. mej. P. Ruigrok en mej. N. v.
d. Endt 60 61mevr. M. de Kreek en
mevr. C. v. Woerkom sl. mevr. P. Ruse
ier en mevr. C. v. d. Schee 61 64.
Afd. A/B, DD: mevr. G. Padt en mevr.
A. Beukers en
I mevr. E. Blaisse 63 62.
Bij de intrede van het nieuwe school- door gaat, vooral bij het snelle tempo
jaar heeft de inspecteur voor het ge
meentelijke onderwijs een heel zware,
maar verlichtende zucht geslaakt: het
heeft er om gespannen, maar op maandag
is de nieuwe school voor het openbare on
derwijs, gelegen op het (onvergetelijke)
kruispunt van de Burg. van Haarenlaan
en de Schiedamseweg toch in gebruik
genomen kunnen worden.
Wel is de gehele school niet gereed en
het zal. wel oktober worden voordat alle
acht klas-lokalen betrokken kunnen wor
den, maar in elk geval hebben de leer
lingen nu in zeven lokalen een plaats
kunnen vinden.
Dit zijn dan vijf klassen voor het open
baar onderwijs. De blijvende bezetters
dus van de school, terwijl twee loka
len gastvrij zijn „uitgeleend" aan het
Christelijke onderwijs, dat in Nieuwland
hevig kampt met een tekort aan school
ruimte. Voor hen is het wachten op het
gereedkomen van het eigen schoolgebouw
aan de overkant van de Burg. van Haa
renlaan, naast het tijdelijke houten school-
gebouwtje, dat dan later gebruikt zal wor
den als Christelijke kleuterschool.
Het is elk jaar opnieuw voor de onder
wijsdienst een passen en meten om alle
kinderen een plaats te geven op de scho
len. Is de bedoelde dienst er tot voor en
kele J"aren nog in geslaagd om met het
bouwen van scholen in Nieuwland gelijke
tred te houden met de huizenbouw, dit
is nu niet meer mogelijk, doordat de ho
gere instanties in Den Haag niet zo vlot
zijn met het verstrekken van de bouwver
gunningen al.s men in Schiedam wel zou
wensen.
Nog kan men niet spreken van „jam
merlijke toestanden", maar als het zo
Donderdag a.s. wordt er weer een aan
vang gemaakt met de wekelijkse trai
ningsavonden in de gymzaal. Oude
Kerkhof. Alle leden worden alsdan ver
wacht op de vastgestelde tijden.
Ook de volleybalafdelinig begint weer
op maandag 9 september a.s.
De uitslag van de trekking van onze
loterij is elders in dit blad gepubliceerd.
Passage Theater: Kitty in de grote
wereld (a. J.) weekdagen 2 en 8.15 uur,
zaterdag en zondag 2, 4.15, 7 en 9 uur
behalve donderdagavond.
Monopoie Theater: De Regenmaker
(14 j.). Weekdagen 2, 7 en 9 uur; zaterdag
én zondag 3, 5, 7 en 9 uur.
Stedelijk museum: Dagelijks geopend
van 10 tot 17 uur en van 19 tot 22 uur.
C.C.C. Lange Kerkstraat, tentoonstel
ling Joop Sanders.
R.-K. BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL
ST. LIDU1NA
Openingsuren
Hoofdgebouw Dam 8; Volwassenen
maandag: 7—8.30; dinsdag 10—12. 23 en
7—8.30: woensdag: 2—5 en 7—8 30: donder
dag: 10—12 en 2—5: vrijdag: 25 en 1—8.30:
zaterdag: 10—12 en 2—5.
Jeugd: woensdag: 2—4; donderdag 45;
satardar 1—3.
Boven 14 jaar ook: woensdag 6-—7.S0
Filiaal Rijnstraat 1:. dinsdag 6.308.00:
vrjjdag 7—8.
Filiaal Emmastraat 3: maandagavond
7—8 uur: woensdagavond 78.30; vrijdag
avond 78 30 uur.
Filiaal Kerkweg 46, Kethel: zondag
!1 30-12.30
Filiaal Wïjbgebouw Nieuwland: volw
woensdag en vrijdag 7—8 30- kinderen
woensdag 2—5 Toegang dnnr 'ii.Ingang.
NACHTDIENST APOTHEKEN
Deze week: Apotheek Backer, St.-Lidui-
nastraat 58.
BIOSCOPEN
Programma's van 30 augustus t/m 5 september.
Arena: De grote bluf (onbekend) Capitol:
Meisjes en mannen (18 j.) Centraal: Der
Bettelstudent (a.l.) Cineac-AD: De Graaf van
Monte Cristo (14 J.) Cineac-NRC: actualitei
ten (doorl. voorst.) (a.l.) Colosseum: Opera
tie Kajak (14 J.) Harmonie Piloot Quax in
Afrika (18 j.) Lumière: Du bist Musik (a.l.)
Lutusca: Odongo (14 j.) Luxor: Eiland
in de zon (14 j.) Metro: Marcellino, brood
en wijn (a.l.) Passage: Kitty in de grote
wereld (a.l.) Prinses: Eiland in de zon (14
J.) Rex: Hondo (14 j.) Thalia: Op naar
Hollywood (a.i.) 't Venster: The ladykillers
(14 j.) Victoria: Sissi, de jonge keizerin (a.l.>
DONDERDAG:
Groote Schouwburg, Zuidplein. De boot
is wéér aan, 20 uur.
Rotterdamse manége, Kralingseweg 120.
Prijs van Marcroix, 10 uur.
van de huizenbouw, zou wel eens een
betreurenswaardige achterstand kunnen
ontstaan.
Het gereformeerde onderwijs heeft ook
de houten noodschool aan de Burg. Honner-
lage Gretelaan moeten afstaan voor de
woningbouw en de verplaatste noodschool
is nog niet gereed. Gelukkig konden de
leerlingen tijdelijk onderdak vinden in de
lokalen op de bovenverdieping van de B.
L.O.-school in Nieuwland.
Te verwachten is dat de nu bijna voltooi
de openbare school over een maand of wat
officieel in gebruik genomen kan wor
den.
EN VORIG ARTIKEL besloten wij
met de mededeling, dat Willem Jans-
zoon Reusens van de heren van de
wet vergunning had verkregen om van
uit zijn achterhuis een pomp door de
straat tot in de haven te mogen leggen.
Zijn branderij stond aan die zijde van de
Dam, welke evenwijdig loopt met de Kor
te Haven. Voor het leggen van deze pomp
moest hij de straat vóór zijn huis open
breken, maar ook weer dichtmaken.
Bij dit dichtmaken van de straat was
echter gebleken, dat deze „agter sijn
huijsinge op de have" hoger lag dan de
straat van zijn buren. Na voorgaande ocu-
laire inspectie werd dan oök door Schout,
Burgemeesteren en Schepenen bij resolu
tie van 22 augustus 1650 geordonneerd,
dat Willem Janszoon Reusens de voorge
schreven straat zou moeten maken con
form de straat van zijn buren, en dat
hij bovendien aan de westzijde van zijn
straat „een bequaam gootge" zou moe
ten leggen „om het hemels water val
lende van desselfs huijsinge daar door te
leijden in de have"
Ook de ketels in zijn branderij schij
nen niet perfect te zijn geweest, althans
bij resolutie van 5 november 1650 werd
door de heren van de Wet besloten Wil
lem Janszoon Reusens door een bode te
laten insinueren, dat is gerechtelijk te
doen aanzeggen, „dat hij in sijn brandt ke
tel niet en sal hebben te branden ofte
daarin te stooken voor ende aleer dat de
selve bij de Weth is geschouwen". Dit is
de eerste maal dat wij in de resolutiën
va® ee<n ketelschouw bij de heren bran
ders vernemen.
Met zijn naaste buur Willem Janszoon
Doom geraakte Willem Janszzon Reu
sens in een kwestie, welke zo erg schijnt
geweest te zijn, dat in de vergadering
van de heren van de wet van 19 augustus
1652. na voorgaande oculaire inspectie
werd goedgevonden en verstaan een com
missie van arbitrage te benoemen. Deze
commissie bestond uit de heer Officier Ja
cob Bonstoe, de heren Anthonij Pesser en
Nicolaas Jonaszoon. als Schepenen, de
heer Fabrijcqmeester thans de direc
teur van gemeentewerken Hubrecht van
der Vecht, mitsgaders de secretaris
Cornelis va>n der Dusse. Waarover deze
kwestie liep, vernemen wij niet uit deze
resolutie. Aan deze commissie werd opge
dragen beide partijen „in der minne" te
verenigen, ten minste ais dit de commissie
mogelijk was, en mocht dit niet gelukken,
dan moest deze commissie daarvan rap
port doen aan de vergadering van de wet.
Het schijnt, dat de kwestie tussen de
brander Reusens en Willem Janszoon
Doom is bijgelegd geworden, en de vrede
hersteld. Maar deze vrede was
van korte duur.
sle<*ts
In de vergadering van 16 sept^
1658 werd voor de heren van de Wel p
volgende klacht ter tafel gebracht: MTaJIs-
ge Cornelis. de huisvrouw van Ja" J V
zoon Doom, klaagde haar nood ov-er „j
muur tussen haar huis en de b.ra°oeü'
van Willem Janszoon de Reus, aliaS vAr
sens. Op deze klacht werd de kra ar
voor de heren van de wet geroepen,
gedroeg zich zo onfatsoenlijk al uef
resolutie van de wet dat de heren Aeze
wegzonden. Hiermede was echter
zaak niet afgedaan, en 30 september t
moest brander de Reus opnieuw
de heren verschijnen. Na rijpe deli"®
tie luidde de uitspraak: de muur, „gst
tegen de brandewijnketels stonden,
Willem Janszoon de Reus op zijn k g(É[i
laten afbreken en opnieuw opmets®_r)(
van anderhalve steen dikte. Dit w'a
moest tegen „Alderheijligen" 1658 êe:
zrin- Ml
Men ziet uit bovenstaand verhaal. n
de brander Willem Janszoon de Reus 8 <,j
i gemakkelijk mens is geweest. Hij ls e!t
september 1659 te Schiedam begraven,
zoals in zijn doodsbericht staat opë® j
kend. als brandewijnbrander, gew<>0
hebbende op de Dam naast Arien Theun»
zoon de Ruijter.
De toevallige bezoeker van de polder, die door de weiden wandelt en een
wijd uitzicht om zich heen ziet en geniet van de schoonheid, die het wijde
land met grote stapelwolken er boven, kan bieden, zal getroffen worden
door de kerktorentjes in de verte, waaromheen de dorpen hurken. Langs
de einder zal hij ijle boomgroepen zien en zijn oog zal de eindeloze wegen
volgen, de boerenbuurten i7*-"t aan weerszijden de vertrouwde vaderlijke
rietdaken. Hij zal langs een wetering lopen, waar het gele riet fel afsteekt
tegen een zwartbuiige hemel. Hij zal aanvankelijk niet letten op het luch-
tig tapijt van gras onder hem. En hij zal niet bemerken, hoe zich onder
hem een intens leven afspeelt. Tot zijn oog valt op een groep molshoopjes,
nesthopen, die als magische bruin.aarden tempels uit het weiland groeien.
Mollen zijn rusteloze jagers, maar ook
rusteloos vervolgden. Haast in ieder pol
derdorp wonen mollenvangers. Zo trokken
wij er eens op uit met Gijs Bakker, een
Haastrechtse mollenvanger en visser, die
bijna z'n leven lang op de zwarte grond-
werkertjes van de polder heeft gejaagd. De
mooie, zachte velletjes zijn nog altijd graag
gewild, hoewel de prijs op het ogenblik
niet meer dan 17 cent per exemplaar be
draagt. Dat is volgens Gijs wel uitzonder
lijk laag. In elk geval, er moeten heel wat
mollen gevangen worden om één bont
mantel te kunnen maken.
Een gouden tijd voor de mollenvangers
was de eerste wereldoorlog, toen werden
prijzen bereikt van 1,en meer per
stuk. Dat lijkt nu bijna ongelofelijk.
Gelaarsd, Bobbie de hond ver voor ons
uit, al begerig snuffelend, gingen we de
polder in. Zo'n hond is een onmisbaar
dier en vooral Bobbie van Gijs Bakker is
een eminente mollenvanger met een onge
lofelijk scherpe neus. Driftig snuivend,
soms opeens naar links of rechts zwen
kend, zoekt hij de mollen op, die het bes
te te vangen zijn, wanneer ze aan het gra
ven zijn, op jacht naar wormen, lar
ven en slakken, ja zelfs kikvorsen, hage
dissen en muizen verslinden ze. Want een
mol heeft een geweldige vraatzucht. Men
zegt. dat hij op één dag meer dan zijn
eigen gewicht aan voedsel opeet en hij
sterft liever van honger, dan dat hij
plantenkost aanraakt.
De mol houdt geen winterslaap. Enkele
malen per dag trekt hij zijn jachtterrein
in, de rest van de tijd brengt hij slapen
de in zijn hol door. Dat jachtterrein is
zijn volstrekt, eigen domein. Ontmoet hij
een andere mol, dan ontstaat een ver
schrikkelijk gevecht Gijs kan het ge
schreeuw zelfs boven de grond horen. De
verslagene komt op de dis van de over
winnaar.
Zo lopen we dan door het drassige land.
De hond voortdurend ijverig zoekend, soms
gespannen stilstaand, wanneer hij iets
„denkt" te ruiken. Gijs. met zijn door dit
barse klimaat verweerde kop, nauwlettend
toekijkend. Opeens fluistert hij ons toe:
blijf staan. Daar zit er een. Doodstil en ge
spannen staat de hond, zijn achterpoten
iets uit elkaar. Dan een sprong maar mis.
Mocht de mol een langzaam dier lij
ken, hij is het zeker niet, want hij ziet
kans, om zich met een snelheid van één
meter per seconde door zijn gangen te
bewegen. Bobbie is nu een en al actie.
Hij vroet en hij snuift en scheurt met zijn
bek hele graszoden uit de grond. Dan weer
staat hij stil om even later 'n plotse
linge sprong te maken, de gangen tege
lijk dichttrappend om de mol in te sluiten
Maar het diertje laat zich niet gemakke
lijk vangen. Zeker vijf minuten is Bobbie
trappend en wroetend snuivend en sprin
gend in de weer. Dan eindelijk krijgt hij
de mol te pakken in een van diens jacht-
Op de R.K. Begraafplaats werd gisteren met militaire eer het stoffelijk overschot ter aarde besteld van ser-
geant.vlieger J. C. J. Kemmer, na een ontroerende plech tigheid in de St. Liduinakerk en een indrukwekkende
tocht door de stad.
ritten dicht aan de oppervlakte, wel
20 meter van de plaats waar de hond hem
ontdekte.
's Avonds bij een glas bier vertelde Gijs
Bakker nog wat van zijn ervaringen met
mollen. Bobbie, de hond, lag doodstil uit
gestrekt op de grond, bekaf, na de ver
moeiende jacht. En geen wonder. Soms
ziet hij kans op één dag meer dan 15
mollen te vangen.
De mol is niet blind, zoals vele mensen
menen, wel heeft hij zeer kleine ogen, die
met haar bedekt zijn, en zijn gezichts
vermogen is, evenals trouwens zijn reuk,
slecht. Gehoor en gevoel daarentegen zijn
sterk ontwikkeld.. De mol heeft buiten
gewoon scherpe hoektanden, zijn voedsel
kauwt hij niet, maar bijt hij hoogstens
stuk. 's Avonds en 's nachts komt hij ook
boven de grond om voedsel te zoeken, door
zijn zwarte pels zal hij dan niet spoe
dig gezien worden.
Mollen werpen meestal vier jongen, en
een enkele keer zes. Op bijzonder intel
ligente wijze legt hij voedselvoorraden
aan. Hij bijt een stukje van de worm zijn
kop af waardoor die verlamd wordt en
niet meer weg kan. Witte mollen heb ik
maar zelden gevangen vertelde Gijs. Een
maal is het gebeurd, dat ik een geel-oranje
mol ving, daar heb ik mee in de krant
gestaan.
Mollen graven niet alleen jachtritten
maar ook drinkritten naar de sloot, die
wat dieper liggen. Vooral wanneer er
„vorst In de lucht zit" of regen op komst
is, werken ze hard. Twee driemaal per
jaar (driemaal soms in een zachte winter)
werpen ze jongen. In de paartijd vechten
soms twee rammen om een wijfje. Zij ko
men boven de grond om gras te plukken
voor het nest. De jongen, die in april ter
wereld komen, kunnen in september van
hetzelfde jaar weer jongen werpen.
De mol heeft nog meer vijanden dan
alleen de mens. Ook de grauwe wezel van
de polder jaagt op hem, maar die is het
niet om zijn vachtje te doen maar om zijn
bloed. De wezel zuigt zijn prooi leeg.
Wat de boer van dit alles vindt? Och
die vindt het best, dat de mollen uit zijn
weiland worden weggevangen. Toch is de
mol in zekere zin ook nuttig. Want hij
jaagt o.a op de veenmollen, die met hun
zaagjes de wortels van het gewas door-
schuren.
Hel jaarverslag van de Rotterdamse Kamer van Koophandel over 1956
ziet er uit als een lijvig weerbericht. De eerst zo heldere lucht boven de
„Europaboulevard bij uitnemendheid" zoals het Waterweggebied zo
aardig wordt getypeerd vertoont thans wolken waarvan de eerste
symptomen reeds in dit jaarverslag te bespeuren zijn. Men durft (terecht)
geen prognoses te doen, maar het weest op uw hoede (de vroegere term
van de radio-weerprofeet) ontmoet men in bijna elk hoofdstuk.
Het Rotterdamse bedrijfsleven kan met
tevredenheid terugzien op het afgelopen
jaar, hoewel de loonfactor meer en meer
merkbaar werd in relatief lagere netto
winsten. Het spook van de bestedingsbe
perking waart sedert kort door stad en
haven.
Wat haven en schepen betreft, de onder
Nederlandse vlag varende koopvaardij
vloot, zonder vissersvaartuigen, sleepbo
ten en aannemersmaterieel, telde op 31
dec. 1.473 schepen met bruto 4.007.961 re-
gisterton, met accommodatie voor 19 309
passagiers.
Te Rotterdam behoorden hiervan thuis
386 schepen met bruto 1.256.206 register-
ton, en accommodatie voor 7.329 passa
giers.
Vergeleken met de toestand een jaar
ervoor bedraagt de vermeerdering van
de gehele Nederlandse koopvaardijvloot
89 schepen en 276.320 registerton, met een
vermindering van de passagiersaccom
modatie van 432 personen; het te Rotter
dam thuisbehorende gedeelte is toege
nomen met 14 schepen en 41.047 register
ton, waarbij de passagiersaccommodatie
is verminderd met 224 personen.
De grootste toeneming van het te Rot
terdam binnenkomend zeeverkeer komt
voor rekening van de scheepvaart uit
Noord- en Zuld-Amerika, vooral uit Ca
nada, Suriname en de Nederlandse An
tillen, Venezuela en de Verenigde Staten
De inhoud van de uit laatstgenoemd land
binnengekomen schepen steeg van
8.146.192 N.R.T. in 1955 tot 9.611.736 N.R.T.
in 1956, waarbij het kolenvervoer een
voorname rol heeft gespeeld.
Vooral de nationale In- en uitvoer heb
ben tot de groei van het havenverkeer
bijgedragen. Het aandeel van deze ver
voeren in het totaal is, zowel mét als zon
der minerale oliën, nog enkele procenten
gestegen. In het bjjzonder de ontwikke
ling van de uitvoer bij doorvoer was ech
ter ongunstig.
Minerale oliën spelen hierbij geen rol
van betekenis. De grote achterblijver was
hier de groep steenkolen, welke een ver
mindering toonde van 7.247.000 t. in 1955
tot 4.700.000 t. in het verslagjaar. Hoewel
ook de aanvoer van voor doorvoer be
stemde Westduitse steenkool in 1956 af
nam en wel met 338.000 t. was de
doorvoer naar Engeland van Amerikaanse
kolen de grootste oorzaak van de vermin
dering van de doorvoer. Dit vervoer
daalde van 4,6 tot 2,5 miljoen ton. Overi
gens is de kolenstroom uit de Verenigde
Staten verder aangegroeid. Van de gehele
goederenaanvoer uit dit land, die
15.146.000 t. beliep, bestond niet minder
dan 2/3 uit kolen.
Het erstsvervoer steeg verder en haalde
ruim 9 m!ljo-"n ton. welke hoeve-n-
bijna geheel werd doorgevoerd Rotter
'lam l<= op weg op dit punt het peil va-
1938 (ll miljopn ton) te bereiken, later
■.vil honen met een vreedzamer resultaa'
voor s*ai en w°reld.
Aan minerale oliën werd in het ver
slagjaar 4 miljoen ton meer vervoerd dat)
in 1955. Het cijfer van 29,1 miljoen ton
betekent, dat van de tn totaal over Rot
terdam ter zee vervoerde goederenhoe-
veelheid 40°/o aan de minerale oliën toe
viel (1955: 38%).
Het transport van andere goederen dan
graan, meststoffen, hout, minerale oliën
en steenkool bleef in totaal ongeveer op
het peil van 1955.
De totale capaciteit in graansilo's nam
toe van 180.000 t. tot 184.000 t. De opslag
capaciteit in tanks voor minerale oliën
steeg van 3.950.000 t. tot 4390.000 t.; die
van plantaardige oliën vermeerderde van
413.000 t. tot 432.000 t.
Het kranenpark werd uitgebreid met 32
walkranen, waaronder 4 stukgoedkranen
met een vlucht van 40 m, en 5 grijper
kranen eveneens met een vlucht van 40 m
Daarentegen werden 8 oude kranen voor
de sloop verkocht, zodat aan het einde
van het jaar 314 walkranen ten dienste
stonden voor de overslag van stukgoed
en massagoed.
Het arbeidersprobleem bleef nijpend
Het aantal arbeidskrachten, dat dagelijks
per bus van buiten Rotterdam wordt aan
gevoerd, nam nog steeds toe. Besprekin
gen over de wijze van werving en van
vervoer, de beloning en de reisuurver
goedingen waren in het verslagjaar aan
de orde van de dag.
De overslag van goederen nam in het
verslagjaar nog enigszins toe; het stuk-
goederenverkeer bleef ongeveer op het
zelfde peil.
Ook de bezetting der vemen nam In
vergelijking met het vorige jaar toe. Des
niettegenstaande bleef de beschikbare
ruimte voldoende om aan alle aanvragen
te voldoen.
De gemiddelde bezetting der koel- en
vrieshuizen was in vergelijking met het
vorige jaar aanmerkelijk beter, tenge
volge van groter aanbod voor opslag van
boter, buitenlands bevroren vlees en diep-
vriesprodukten.
Er wordt een toenemende verwerking
van aardolie en de aflevering van elnd-
produkten geconstateerd; met name tn
het transitoverkeer met West-Duitsland
was de stijging zeer groot.
De overslagcijfers van de belangrijkste
Rijnhavens geven een overeenkomstig
beeld te zien; de zeehavens, speciaal Rot
terdam, hebben een grotere afvoer van
goederen te verwerken gekregen bij een
ongeveer gelijkblijvende aanvoer, terwijl
dit beeld van de Rijnhavens boven de
grens uiteraard juist tegenovergesteld !s.
Het vervoer naar Rotterdam daalde
vooral door de afneming van de kolen-
transporten.
De vervoercijfers hebben die van de
vooroorlogse jaren overschreden, waarbij
wel opgemerkt dient te worden, dat er
in die jaren bijna een evenwicht was tus
sen de op- en afvarende goederenstroom
Een tijdgenoot van bovengenoemde
MVü'
lem Janszoon de Reus was de brandevre
brander:
Veel familie-bijzonderheden zijn
va»
hem niet bekend. Wij vonden van
vermeld, dat hij gehuwd was met Li)
Deliaens die na een viertal jaren 8 L
en hem twee kinderen naliet. In een a*
van vertichting (overeenkomst),
seerd 8 februari 1649 voor de heren we0,.
meesteren van Schiedam
\tie
efl
- -• comparef'
Gillis Maarland als weduwnaar van
ge Deliaens, mitsgaders de gestelde vo0»
den over da twee nagelaten weeskind®0
van genoemde Lijntge Deliaens,
naamd Jan Gilliszoon oud 3 jaren
Maria Glllisdochter oud 15 weken.
akte van vertichting moest altijd 6€sl -n-
•worden voor de heren Weesmeester® j
wanneer 'n weduwe of weduwnaar op
punt stond een tweede huwelijk aan ,e
gaan. Jammer genoeg wordt in deze aK
het beroep niet aangegeven. jj
Alg brandewijnbra-nder ontmoeten ,5
Gillis Maarland in een akte, verleden
oktober 1649 voor Notaris Maarten
wenhove te Schiedam, waarin hij
klaart, dat hij primo oktober van laatsw®
noemd jaar aan Hendrik Gerritszoon
ridaan. marktschipper van deze stad
oP
1 van UCÓC smw «H'
Rotterdam, order had verleend een i»s^ u
brandewijn naar Schiedam te brengen
daarbij zelf met de schuit was mede»*,
varen. Bij de poort van Schiedam êeKi\
men de naam van deze poort w°rei
in deze akte niet genoemd, maar zal H
de Overschiese poort zijn geweest
lastte hij schipper Paridaan dit stuk braa
dewijn behoorlijk aan te geven Dit laU
ste hield verband met de accijns,
verschuldigd was aan de pachter van
impost op de „gebrande wijnen". a
De branderij van Gillis Maarland stoa
op het einde van de Goljstraat,
Hoogstraat, omtrent de Rotterdam®
poort. Dit wordt ons bevestigd op de e
ste plaats uit de bovengenoemde akte
vertichting, waarin Gillis Maarland "v
loofde zijn beide kinderen te zullen ondf'
houden tot hun mondige dage of eefd®
huwelijk, en een jaar na het sluit®'
van deze overeenkomst ten behoeve v3^
deze kinderen honderd caroli guldens
deponeren op de Weeskamer van
stad.
Tot nakoming van datgene, wat hij H1'
lis Maarland, met de voogden over zl,j
kinderen was overeengekomen, verb"3
hij zijn huis en erve, staande en geleBe
op het einde van de Hoogstraat.
Een tweede bevestiging van zijn W°°S-
plaats vinden wij in een testamentaire
te met zijn tweede vrouw Helena
verleden 4 augustus 1650 voor Notaris Le
cob Bollaert te Schiedam. In deze a.n,
noemt Gillis Maarland zich brandevvUje
brander, wonende op het einde van
Hoogstraat va-n deze stad.
Aan de belofte om in 1650 honderd
den te deponeren op de Weeskamer
Schiedam heeft Gillis Maarland eerst P -
mo mei 1658 voldaan plus de rente
4 procent over de verlopen acht )a(>A
L.A. AB^
o<*'
Aangiften van 2 september
BEVALLEN: K Brouwer—Hordijk -- _v
Hueckv Herpen z; A H E Magielsen—kC<>
RighinJ z; J A Tulling—Paaij d; A
Heus d; W MonsterBreed veld z; G HayU
Waaijenborg d; F S M Notenboom—v
z; A C BeverlooKnoppers z; M A v
Nagelkerken z; A J de Wolf—Groenen»"0 d
z; G ZeemanPotgieter d; G J Schoutent'«t'
Graaf d; J J v d PulijmVerbaken d; G H
kamp—Vis z; A Haringa—Hassoldt z: ojji»
Fritschij—Singewald d; FM H Hentzen-*v
d; M A v Luik—de Jong z; W G Nijhotf-T
tevaer d; H FransenMuste z; F Ban d
Kortooms z; A E Zeedijk—Smit z; C
Laan—Toet z; T v d Leer—Blokzijl z; H
—de Ron d; D P BothHofman z; G E
Erkel d; J E H BransEvers z; J J A'
man—Vermeulen z; N M Luiks—Gerharts
W Fontaine—Peters z; C P Marsden—de
z; P M Taal—v d Lee d; A T M Bakh^S,^
Didden z; M C v d VenKroon z; A óe
Lans d; J C v Nledekv Herpen d; T r
Graaf—Mosheuvel z; M Dukel—Nelisse .ts dj
Heijdra—v d Poel z; J W Anthonio—
J C PieterseMolsen z; G W v DrielN
d; J A Hofstedev Alphen d: A J v Hn
Eijk z; E H Groenheijde—Schippers z; 7
mer—v Vliet d; C Vos—de Leeuw v Wee^jiS'
A Kootstra—Knijft z; A v Campenhout—
sen d; M v d LindenBenders d; N
Oudwater z; J p Terreehorst—Kort -
Willigen—v Suijlekom d; A Blombegr—
OVERLEDEN: C Voorsluijs, echtg.
Boer. 82 j; J C v d Ree. man v A v S»°g W
81 J; L Aantjes, vr v D D Gonlag, 82 U de
Brinkman, vr v M J v d Helden. 59 i: cuiU'
Graaff, man v M A C Cooijman, 67 U ><-,
ders, man v H Engelbarts, 63 j; M "a
3 m; H Stoel, man v C Markenstein.
K Hermus, man v M P Lammers, 73
Trouwboret, vr v A Spruit, 54 j; H Scneug8r0'
man, man v G C Blom, 49 1; M A M ,v nje^j
mei, man v M M Meijer, 68 J; W J j£c j v
ongeh man. 76 j; J Verwaal, man v 6,1
Klein. 56 1; G v Valen. man v D Besemeu fa
T K v d Veen, man geh gew m S Bos. g u
H H M v Raaij. vr v H A A Bontekoe. V
P Gomes, man v D P E v Elswijk. 5b
Verschoor, ongeh man, 18 j. Voorts als
loos aangegeven. C J Cnossen—Merkus
In de K.N.V.B. afd
zondag. 8 september, de
op het programma:
le klasse A: BloemhofAVS, Hellevoe'
Rotterdam staatJ iHefl
volgende weds*
.tsl^
DJS SSAVRSportvogels, GLZRoga-
le klasse B: Aeolus—Progress. BeWf t-roe
Demos, GerminalFlorissant/OBR. Sch*e tifl
Oud Beijerland, Zuiderster—NoorderJ^^ ■vtf*'
le klasse C: HurricanesUrsus, TOG*5
VND—Eureka, WRWDZB. J*3'
2e klasse A: ASB—WCR, Groen Witte^c"'
dio, SoagVarkenoord, Vierpolders^
VoorwaartsGEM
2e klasse B: Abbenbroek—SVDP AVO/^^fly;
DOZ, OMLSteeds Hooger, Pechvogel jjgi1
2e klasse C: Crooswijk—VOB, Nestoro-""
serboys, PuttershoekTOGZ.
Rotterdamse vervoerders het aandlierc)
om vervoer te verrichten dat tot
door buitenlandse ondernemingen
uitgevoerd. België is nog steeds een
keibiok, daar de Belgische regerin^if®
voldoende machtigingen ter beschU^c
stelt. Hierdoor worden zeer vel0 Tp",
voerders beknot in hun mogelijk gsi,
daar zij er niet toe over wensen t0
objecten aan te pakken welke H>°'
Vr.
veelbelovend door de genoem^0 pi
Het internationale wegvervoer neemt perking niet tot ontwikkeling
sterk in omvang toe. Het blijkt, dat de worden gebracht.
