Onze dagelijkse
a
s
n
m
IATERQ
VODB30J1G
Berechting van de weduwe Capet
8R7CW
ttiouo
<wN*
mm* i
m i
löi
m
CIJFERPUZZEL No. 36
if
iH
Denkt u hier wel eens aan?
fü
Nederlands Instituut voor Nijverheid
en techniek vrijwel klaar
Amerikaan directeur
van „atoombank"
a
w"
"M
s
a
m
a
m
W, W, W, H
SCHAKEN
Van 3-16 oktober 1793:
De echte Laocoön gevonden?
HET GRABBELTONNETJE
B
WH
11
van de Maasbode-pers
BRIDGE-RUBRIEK
m
ëS
Voortreffelijke illustratie van beroepen
Visuele lessen
Minister Zijlstra opent
DAF-motorenfabriek
8^
A
13
Ê3
S3
ÜÜ3
i
s
P
üf
P*'P
lp
lü s
Hl 1Ü13 !H
m
H
ZATERDAG 5 OKTOBER 1957
Voortzetting van Museum van den Arbeid
Elf afdelingen
Laatste face van bouwprogram
*9
Oplossing van gisteren
m
a
IS
Sj
|S|
Wh
Hl
w
jSSj
33
!S
Üf
Hg
ffsl
8
m
IsJ
E
13
fiëj
lm
JSJ
m
m A mm
l
I
+19
1008
56
135
256
3888
378
18
81920
512
60
504
-H9
576
+'l
24
135
640
+19
0
7
5
5
3
2
3
1
1
7
9
1
1
8
8
1
8
3
6
n
H
H
7
1
5
7
6
8
3
1
8
1
9
1
1
2
1
6
1
1
5
1
Van onze Amsterdamse redactie)
Het Nederlands Instituut voor Nijverheid en Techniek aan de Rozen
gracht te Amsterdam, dat voortgekomen is uit het voormalig Museum
van den Arbeid te zelf der plaatse, is vrijwel klaar. Op negen oktober a.s.
zal dr. E. L. Kramer, directeur-generaal voor de industrialisatie en
energievoorziening de instelling officieel openen. Maar nu reeds hebben
vele scholieren de permanente exposities kunnen bezichtigen, die een
voortreffelijke illustratie vormen bij de beroepen in het nijvere" en
technische vlak.
Het instituut is ondergebracht in een
vroeger schoolgebouw, dat ook onderdak
heeft geboden aan het voormalige Mu
seum van den Arbeid. Dit museum was
ln 1923 ontstaan uit een particuliere ver
zameling van de in 1948 overleden kun
stenaar Herman Heijenbrock, die bekend
heid heeft verworven als „schilder der
industrie". Hij interesseerde zich over
wegend voor de chemische industrie en
deze persoonlijke voorkeur heeft een
grote rol gespeeld bij de opbouw van de
collectie. Het museum koos uiteraard een
objectiever standpunt en trachtte op bre
der basis door middel van tentoonstellin
gen en aanschouwelijke voorlichting be
langstelling op te wekken voor indus
trie en ambacht. Tijdens de oorlog raakte
de verzameling in verval en nok het ge
bouw behoefde dringend restauratie.
Toen men er niet in slaagde de inrich
ting te vernieuwen met de oude opzet
op basis wendde men zich tot de indus
trie om advies en financiële bijstand. Het
advies resulteerde in een wijziging van
de doelstelling. Het accent is nu gelegd
op de beroepenvoorlichting. Nadat de ge
meente Amsterdam een ton had gevo
teerd voor restauratie van het pand, ver
schaften de industrieën tezamen voor drie
ton de inrichting van de tentoonstellingen
welke een algemeen karakter dragen,
d.w.z. niet reclame maken voor de
schenkers afzonderlijk.
Er zijn nu elf afdelingen gereed, welke
gewijd zijn aan de „Mens en Maatschap
pij", de chemische industrie, de elektro-
en de grafische techniek en de verschil
lende grondstoffen als hout, papier, me
taal, plastic en textiel. In voorbereiding
is een afdeling scheepvaart en op de no
minatie staan nog zalen, waar de bouw
vakken en de voedings- en genotmidde
lenindustrie een plaats kunnen krijgen.
Voorlopig worden deze „vergeten" beroe
pen summier aangeduid in een restan
tenzaal.
De Utrechtse binnenhuisarchitect K.
Kuiler en de ontwerper W. Cronwel zijn
verantwoordelijk voor de indeling en op
stelling en zij hebben zich uitstekend van
hun taak gekweten.. De ingrediënten en
attributen, welke de Industrieën hun ter
beschikking stelden hebben zij voortref
felijk verwerkt tot een duidelflke visuele
les. De rondleider heeft vrijwel onbe
perkte mogelijkheden om zijn betoog
praktisch toe te lichten en zo de scho
lieren een indruk te geven van de in
houd van een beroep. De jongelui wor
den ontvangen in de zaal „Mens en Maat
schappij" en krijgen daar een krukje uit
gereikt, waarop ze in de te bezoeken
zaai mogen plaats nemen, opdat zij zo fit
mogelijk kunnen blijven om het gehorde
en geziene te verwerken. Een uitstekend
idee. dat alleszins navolging verdient.
Per visite worden bovendien maar een
of twee afdelingen afgewerkt, opdat de
kinderen niet oververzadigd raken. Ver
der worden geregeld in het instiuut voor
lichtingsavonden belegd voor de ouders,
opdat zij hun kind beter leiding kunnen
geven wanneer het aarzelt tussen ver
schillende bero-epen en zelf ook in staat
zijn de adviezen van een beroepen-psy
choloog te verstaan.
van een stichting. Het bestuur daarvan
wordt gevormd door ir. J. T. Duyvis,
als voorzitter, prof. dr. ir. R. J. Forbes,
secretaris-penningmeester en de afge
vaardigden van de subsidiërende over
heidsinstellingen en de werkgevers- r
werknemersorganisaties. Tevens is er een
technische commissie in het leven ge
roepen uit industriële kringen, die zorg
draagt voor het onderhoud en het „bii-
de-tijd-blijven" van de exposities. De di
recteur is de heer W. Heidoorn, die ge
assisteerd wordt door een staf van^ tien
mensen, onder wie enkele rondleiders.
Deze gidsen zijn nog te ge-ring in aantal,
maar men hoont in dit tekort te kunnen
voorzien als de regeling voor de four
nering van de exploitatiekosten tot stand
is gekomen. Het Instituut is alleszins ge
slaagd uit het oogpunt van esthetische
vormgeving en doelmatigheid. Het ver
ruimt in belangrijke mate de^gelegen-
heid tot aanschouwelijk onderwijs, waar
van da waarde steeds meer wordt ln-
gezietk
De nieuwe DAF-motorenfabriek te Eind
hoven zal woensdag 13 november officieel
worden geopend door de minister van
Economische Zaken, prof. dr. J. Zijlstra.
In deze nieuwe fabriek zullen DAF-diesel-
motoren worden vervaardigd. Begonnen
wordt met de produktie van een 120 pk.
motor, doch het ügt in de bedoeling ook
verscheidene andere typen te produceren.
Het gereedkomen van de motorenfabriek
betekent de voltoodng van de laatste fase
van het bouwprogram voor een complete
Ook hij-de-tijd I Nederlandse fabriek voor de produktie
van bedrijfsauto's, waarmee de gebroeders
Het lnsttuut heeft de vorm gekregen Van Doorne in 1950 zijn begonnen.
De Amerikaan W. Sterling Cole is vrij
dag door de raad van gouverneurs van
het Internationale Atoombureau te Wenen
aangewezen als dircctenr-gcneraal van dit
bureau.
Deze benoeming moet echter nog be
krachtigd worden door de algemene con
ferentie, die maandag in buitengewone
zitting bijeen zal komen. De directeur-ge
neraal. die voor vier jaar benoemd wordt,
is de hoogste functionaris van het bu
reau. Hij is in het bijzonder verantwoor
delijk voor de verbintenissen, die het bu
reau aangaat en voor de organisatie en
het personeelsbeleid. Hij staat direct on
der de raad van gouverneurs.
De raad heeft verder een drie leden
tellend bureau gekozen, dat de bevoegd
heid heeft namens de organisatie hande
lend op te treden. De Tjechische ambas
sadeur te Wenen, Pawel Winkler, een der
meest vooraanstaande deskundigen van
zijn land op het gebied van het interna
tionale recht, is tot voorzitter gekozen.
De Canadees Max Wiershof en de Japan
ner Jiro Firoetsji zijn de twee ondervoor
zitters geworden.
Sterling W. Cole, de directeur-generaal
van de „atoombank" is sinds 1935 republi
keins lid van het Amerikaanse Huis van
afgevaardigden. Hij werd in 1904 geboren
en begon zijn loopbaan bij het onderwijs
na aan de universiteiten van Colgate en
Albany gestudeerd te hebben.
In 1930 vestigde hij zich als advocaat
in Bath en vijf jaar later werd hij geko
zen tot lid van het Huis van Afgevaardig
den. Hij heeft hierin nog 6teeds zitting. Als
zijn benoeming door de conferentie be
krachtigd wordt, zal hij moeten afzien van
het lidmaatschap.
Horizontaal: 1 koffiehuis, 3 bijenhou
der, 5 ongedierte, 7 aanw. vnw., 9 fami
lielid, 11 de lezer heil (Lat.) 13 tijdperk,
15 geluidloos, 16 voorzetsel, 17 lichtbron,
19 poeder, 21 heilig boek, 23 vlinder, 27
omslag, 28 soort stof, 32 onder andere
(afk.). 33 vallei. 35 lidwoord, 36 pers. vnw.
37 lidwoord, 38 voorzetsel, 39 meisjes
naam, 41 pl. in Gelderland, 43 elasticiteit,
45 zangnoot, 47 deel v. e. toren, 49 klein
plantje, 51 soort stof, 53 vogel, 54 insek-
teneter, 57 helder, 60 zangnoot, 61 deel
v. e. wiel, 63 jongensnaam, 65 klein per
soon. 67 wederhelft, 68 familielid, 69 bo-
venlipversiersel, 70 kleinood, 71 soort
gebak.
Verticaal: 1 klein vertrek. 2 pl. in
N.-HoUand. 3 Europeaan. 4 bedorven, 5
zoogdier, 6 beteuterd, 8 boom, 10 insect,
12 te zijner plaatse (Lat.), 14 overal, 15
schrede, 16 in orde, 18 berg, 20 deel v.
h. gelaat, 22 zoogdier (man.), 23 sport-
term, 24 water in Brabant, 25 jongens
naam, 26 pl. in Engeland, 28 deel v. e.
stoommachine. 29 voegwoord (Fr.), 30
landbouwwerktuig, 31 stoet, 34 watering,
35 vliegengaas. 39 geheel de uwe, 40 goud
(Fr.), 41 voegword, 42 insekt, 44 vogel,
45 lidwoord, 46 Oranje Nassau, 48 woede
49 beendervulling, 50 muziekterm, 52
steen, 54 en anderen (afk.), 55 zwijn, 56
kippeneigenscihap, 57 rivier (Spaans), 58
water in Duitsland, 59 op dit ogenblik,
60 niet vast, 62 Europeaan, 64 cylinder,
66 broejserre.
Horizontaal: 1 spil, 5 oran, 8 snuiven,
10 thans, 12 enkel, 14 aal, 15 ton, 17 ego,
18 dame, 20 brok, 21 nu, 22 nl„ 23 eist,
26 olst, 29 set, 30 eer, 32 oma, 33 smeer,
35 appel, 37 legatie, 38 Otto, 39 stro.
Verticaal: 2 psalm, 3 inn, 4 lust, 5 oven,
6 ren, 7 anker, 9 klok, 11 Haarlem, 13
egoïsme, 16 or, 19 ent, 20 b.l.o„ 23 esse,
24 stelt, 25 de, 27 loper, 28 talk, 30 ergo,
31 rats, 34 eet, 36 pit.
i.miiii,
No. 3081. 5 oktober 1957
Redacteur: G. J. A. VAN DAM
Vossiusstraat 18, Amsterdam
Alle correspondentie aan dit adres. Bij
vragen om inlichtingen s.v.p. postzegel
voor antwoord insluiten.
EEN LEERZAAM PARTIJFRAGMENT
Wijlen oud-wereldkampioen Isidore
Weiss had in de eerste decennia van zijn
dammersloopbaan een voorliefde voor
het zich laten opsluiten aan zijn korte
vleugel. De reden daarvan was, dat hij
dan vaak de kans kreeg zijn tegenstander
met een verraderlijke slagzet te overrom-
pélen. Maar dit lukte niet altijd en zo ver
loor hij positioneel van de ervaren mees
ter Dussaut, die de slagzetjes keurig wist
te omzeilen of in zijn voordeel om te bui
gen, waardoor deze niet uitvoerbaar wer
den.
Stand: no. 3558
WEISS
(op 1823 verliest zwart na 3530
een schijf), 22. 4439. (Niet 3530,
33x15 omdat zwart dan laat volgen 18—22,
13x42 en 21—27!). Zwart is thans gedwon
gen een schijf te offeren met 29—34. 23.
39x30 en kon zijn verlies niet meer ont
lopen. Er volgde nog: 1823. 24. 4136,
12—18. 25. 47—42, 7—12. 26. 46—41. 2—7. 27.
49—43 23—29. 28 40—34 29x40. 29 45x34,
18—22, 30. 27x18, 12x23, 31.. 34—29!, 23x34.
32. 39x30 en het is fini. Op 8—12 volgt
28—23, 33x22 enz. Op 13—18 komt 35—30
en 2823, 33x4, terwijl op 712 zou vol
gen 3127 en daarna op 12 of 1318, 28
23 enz. wint.
ENIGE FRAAIE SLAGZETTEN
Stand No. 3559
I. WEISS (t)
Stand no. 3561
F. BEUDIN.
Si
£o]
'■W/s//
V//W/,
ff .'ff
ff»
psjg
nIj
tol
mm,
DUSSAUT
Zw. 2, 3, 5—8, 10—13, 15—21, 23.
Wit 26, 27, 31—35, 39—49. Zw. aan zet.
(J.v.D. 1900).
Op dit moment speelde Weiss 12. 20—
24??, waarna Dussaut hem de nederlaag
bezorgde door goed berekend positiespel.
Het door hem toegepaste systeem is bi) de
sterkere spelers welbekend, maar de nun-
der ervaren dammer kan er nog steeds
van leren, Weiss had 'n betere kans ge
had om zich op den duur uit de opslui-
ting te bevrijden, indien hij hiifr «erst 19
24, of eventueel zelfs 38, iMfl ge
speeld. Maar het kwaad was ge
schied en Dussaut won als volgt
13. 33—29!, 24x33. 14. 38x23, 10—
14.. 15. 42—37!, 510. Weiss hoopte nu op
bijv. 44—39, waarna zou zijn gekomen
2329, 18x29 en als wit nu schijfwinst
had genomen door 2822 en 32x34, zou
zijn gevolgd 21x32, 1621, en 11x44! Maar
Dussaut lip er niet in en speelde 16. 43—
39» 39 17. 3430, 1520? 18. 3025, 20
24.'19. 39—33, 10—15. (Op 23—29 zou heb
ben kunnen volgen 48—43, 3530, 25 20,
28—22. 32x3, 21x32, 38—42, 16—21. 11x42!
en indien wit naar 5 zou hebben gesla
gen had zwart geantwoord. 21x32, 13—19,
13x29). Na zwart's 10—15 echter volgde:
20. 48—43. 23—29, 21. 43—38. (Nu kon de
damzet niet meer. want op 41—36 zou
volgen 20x38, 2520, 2822, 32x3, 46x37,
13_19, 813 enz., terwijl op de andere
tempo 44—39 zou zijn gevolgd (na de
damslag) 21x32, 16—21 en 11x44!) Wit
speelde daarom 21. 4338!, 1520
OTTINA
Zw. 3, 7—9, 12, 13, 15—18. £0, 25, 26.
Wit 23, 24, 27, 29, 32, 34, 35—38, 40, 42,
45, 48. (J.d.D. 1900).
De later naar Canada vertrokken Fran
se speler Ottina won in deze stand van
Weiss met 34—30, 24—19!! (23—19, 32—28,
2721 enz. zou een moeilijk te winnen
eindspel hebben opgeleverd), 40x29, 3228,
27—21, 37—31, 42x4! Ottina heeft later, in
zijn nieuwe vaderland, nog veel voor de
verspreiding van het damspel gedaan en
vele lauweren geoogst, ook op het grotere
bord van 144 velden.
Stand no. 3560
MAUREL
y7w/r„rfrr 7^/..
met 46 op 41, doch dan is het resultaat
remise.
Stand no. 3562
F. BEUDIN.
OTTINA
Zw. 3, 5, 6, 8—11, 13, 14, 16, 19—21, 23—26
Wit 22, 28, 30, 32—38, 40, 42, 43, 4548.
(J.d.D. 1900).
Hier won Ottina door de volgende, nu
bekende, maar toen veel opzienbarende
combinatie: 3731, 32x41, 38x27, 22x18,
33—29. 43—33, 48x17, 30—24, 40—34, 35x2!!;
Deze slagzet werd vroeger reeds geme
moreerd in „Guide Manuel" van Grègoire
G. BONNE
Stand: Zw. 1, 3, 6—10, 12—14, 16, 18, 19,
2325 28.
Wit'21, 26, 30—32, 34—37, 39—41, 43—45,
48, 49. (J.d.D. 1900).
Bonne won geestig door: 3429!, 29x20,
39x30!, 40x29, 43x5.
RAPHAëL
Zw. 3. 8—10, 12, 13, 15—19, 24, 26.
Wit- 27, 28, 31, 35, 37—39, 42, 43, 47—49.
(J.d.D. 1900).
De vermaarde Franse speler Raphaël
won hier door 2822, 3732! (28x37 gedw.),
38—32, 42—38, 27—21, 38—32, 43x5!
Schaakredacteur P. A. KOETSHEID,
Huize St.-Bernardus, Sassenheim.
Zaterdag 5 oktober.
DE PROBLEMEN VAN DE WEEK.
Voor deze rubriek hebben wij een
tweetal onderscheidingen gekozen uit de
BFC" en als eerste publikatie voe
gen wij hierbij een tempotweezet van ir.
W. Hoek.
Over de oplossng van no. 7595 hebben
we het volgende mede te delen. Aan
deze opgave heeft iets gehaperd. Daar
we dit zelf niet konden vinden, hebben
we ons tot de auteur gewend en nu ver
namen wij van hem, dat er op d2 een
zw. L en geen pion moest staan._ Hier
door gaat dan de zet *1. Da7t niet als
oplossing op, er volgt Ke4 en 2. De3
wordt dsn genomen. Ook aan onze op-
lossing hebben we zelf nog wat te her
stellen. Na 1. Lb5d3 volgt niet als drei
ging 2. Db7—b4? maar 2. Db7—d7!
No 7608. C. Groeneveld. 6e bijz. verm.
1956-1957. Mat in twee zetten.
Ke7 Da8, Tc4— d3, Pf3—h4; c2,
„B.c.f.'
Wit
d4. e3.
d6,
Zwart Ke4, Td5, Le8, Pbld7;
f6. f7.
Oplossingen over drie weken.
PROBLEEMOPLOSSINGEN.
No. 7597. J. Haring. Opl. 1. Kc3—d3
dreiging, 2. Pgl—h3tt, 1. Db3—c4 faalt
door 1b2—bl (Pt).
No. 7598. P. A. Koetsheid. Opl. 1. Tg
g2 enz.. Niet Kcl dreigt 2. Dc3t zwart
weerlegt deze poging door L-21.
No. 7599. P. Moutecides. Opl. 1. Ta5—
b5! enz. Hier wordt 1- Dc2 weerlegd door
1 d6—65.
Deze drie problemen werder goed op
gelost door John Auping, Joppe; mr.
dr R Bromberg. Roprmond; P. M. Dek
ker, Rotterdam; J. Dickhaut, Nijmegen;
Joh. Konings, Oudenbosch; F. Pijls,
Maasbracht; Paul Raschdorf, Hannover;
J. H. v. d. Veer, 's-Bosch; C. v. d. Weide,
Rotterdam.
No. 7597 en no. 7598 door Br. H. Brom,
Heiloo; A. J. Hooft van Huysduynen,
Oosterhout; A. C. Nunnink, Voorburg.
No. 7598 en no. 7599 door George
Auping, Joppe:
No. 7598 door L. M. van D., Maassluis.
No. 7599 door ir. V. Blom, Maastricht.
W. H. Haring. Schipluiden.
CORRESPONDENTIE.
H. B. te H. Bij het aangeven van
de eerste zet is de lange notatie, het
noemen van de beide velden wel het
beste, omdat er soms twee stukken op
da' veld kunnen komen zoals bij torens
en paarden.
J. K. Uw opgave zullen we onder
zoeken.
No. 7606.
V. L. Eaton en G. F. Anderson.
Ie prijs 84e tournool B.C.F., 1956-'57.
Mat in 3 zetten.
„De weduwe Capet", zo werd zij door de Franse revolutionairen ge
noemd na de onthoofding van haar man, Louis Capet, in de algemene
geschiedenis meer bekend als koning Lodewijk XVI
Kardinaal De Jongt noemt hem:
godsdienstig, rein van zeden, goedhar
tig en niet onbegaafd. Maar hij miste
geestkracht en standvastigheid in
dagen van storm. Door zijn besluite
loosheid verspeelde hij de liefde en het
vertrouwen van het wisselvallige volk.
De 21e januari 1793 viel zijn hoofd op
het schavot, 's Nachts tevoren had hij
nog een paar uur rustig geslapen!
De 3e oktober van dat jaar eiste de
revolutionaire rechtbank de onmiddel
lijke terechtstelling der weduwe Capet,
bijgenaamd: „l'Autrichienne" („de
Oostenrijkse", zij was een dochter van
keizerin Maria Theresia), óók wei:
„Madame Déficit" (dee-fi-siet; wegens
haar geldverspilling, die men erg aan
dikte) genoemd.
Midden oktober verschijnt Marie-
Antoinette in rouwkleren voor haar
rechters. Zij had zich een beetje op
geknapt met de vodden, die men haar
gegeven had, want zij wilde vooral het
medelijden van het gepeupel niet op
wekken. Herhaaldelijk moest zij van
haar kruk opstaan, anders kon het be
langstellende publiek haar niet goed
zien! Twintig uur duurde deze ver
schrikkelijke zitting, tijdens welke
zulke infame beschuldigingen tegen de
ongelukkige vorstin werden geuit, zelfs
van de zijde van haar zoontje, dat wij
ze niet durven aan te duiden. Marie-
Antoinette liet de modderstroom op
zijn beloop. Eén ogenblik richtte zij
zich op. Dat was, toen zij snikte: „Ik
doe een beroep op alle moeders die
hier aanwezig zijn; zij zullen mij ge
lijk geven, dat ik onmogelijk op som
mige beschuldigingen kan ingaan".
Toen zag men voor het eerst tranen in
haar ogen. Zelfs de beruchte „trico-
teuses", de Franse wijven, die al brei
ende de volksvergaderingen en de ont
hoofdingen bijwoonden, toonden zich
ontroerd. En er waren er, die het be
wustzijn verloren.
De twee advocaten, die de weduwe
Capet verdedigden, werden gearres
teerd. Met algemene stemmen veroor
deelde de rechtbank haar ter dood;
wie tegen dit doodvonnis gestemd zou
hebben, had meteen z'n eigen dood
vonnis ondetekend!
De vorstin hoorde het vonnis ge
laten aan. Zij keerde terug naar haar
gevangenis, de befaamde Conciergerie,
omsloten door het paleis van justitie.
Het was toen vier uur in de morgen.
Vroeg schrijfpapier en schreef een af
scheidsbrief „aan de voeten van het
schavot", bestemd voor haar schoon
zuster, Madamme Elisabeth, die een
jaar later vermoord zou worden. Het
mag een wonder heten, dat deze brief
bewaard bleef voor het nageslacht; hij
werd onder de matras van Robespierre
teruggevonden!
Tegen acht uur 's morgens kleedde
Marie-Antoinette zich aan voor haar
reis naar de eeuwigheid. Dat ging niet
zo eenvoudig, want een kerel, die
iedere beweging bespieden moest, week
niet uit haar omgeving. Zij vroeg
hem, of hij zich enkele ogenblikken
wou verwijderen? „Dat gaat niet, want
ik mag u geen ogenblik uit het oog
verliezen", luidde het antwoord.
Naarmate het later werd, kwamen er
meer burgers en soldaten op de been.
Tegen tien uur doorkruisten tal van
militaire patrouilles de straten van
Parijs. Op „strategische" punten wer
den kanonnnen geplaatst. Om elf uur
verliet de Oostenrijkse keizersdochter
de Conciergerie. Zonder enige aarze
ling nam zij plaats in de „charrette
(kar) de l'exécuteur".
Er reed een „prêtre assermenté"
mede, een geestelijke, die de eed op
de grondwet had afgelegd. „Men moet
alle assermentés niet even streng be
oordelen", stelt de Kardinaal t. Inder
daad, maar Marie-Antoinette richtte
nauwelijks het woord tot deze pries
ter. Onverschillig keek ze naar de
grote hoop, die zich langs de straten
had opgesteld. Uit niets bleek, dat zij
bang was voor de guillotine. Er werd
gegild: „Leve de republiek! Weg met
de tirannie!" Haar handen waren zó
vast geboeid, dat de priester ze moest
ondersteunen.
Het schavot stond waar nu de Con
corde is, in het hart van Parijs. De
scherprechter Sanson, verbaasde zich
over de majesteitelijke kalmte en de
onaantastbare waardigheid van zijn
slachtoffer. De dochter van Maria
Theresia toonde zich tot het laatste
ogenblik: Vorstin. Zij schikte haar kle
ren en weigerde enige hulp. De eigen
lijke terechtstelling vergde slechts lut
tele ogenblikken. Om kwart over
twaalven toonde Sanson het afgehou
wen hoofd aan de menigte met de uit
roep: „Leve de republiek! Leve de
vrijheid!"
De volgende morgen berichtte de
Parijse pers, dat de weduwe Capet een
uitdagende houding had aangenomen.
Iemand stelde: „Misschien kan het
schip der republiek slechts door een
zee van bloed de haven binnenlopen".
Het stoffelijk overschot der onge
lukkige koningin werd vermoedelijk
op het kerkhof „de la Madeleine" in
een hoek gesmeten. Veertien dagen
later werd het gekist; de rekening be
staat nog:
La veuve Capet, pour la bière...«
6 livres.
Pour la fosse et les fossoyeurs...-*
15,35.
Andere documenten over de begra
fenis bezitten we niet. Iemand kocht
die begraafplaats enige jaren later sn
stelde haar ter beschikking van de
Franse koning, Lodewijk XVIII. Ër
leefden toen nog heel wat lieden, die
wel zo ongeveer wisten waar én Lode
wijk XVI én zijn gemalin hun laatste
rustplaats hadden gevonden. Na enig
zoeken, vond men al spoedig het af
gehouwen hoofd der koningin tussen
verspreid liggende beenderen; de laat
ste hadden veel geleden door ongeblus
te kalk. De resten werden eerbiedig in
een kist geplaatst. Een dag later (19
jan. 1815) vond men óók het stoffelijk
overschot van koning Lodewijk XVI.
De ongebluste kalk had ook hier veel
vernield; het hoofd had nog het minste
geleden. Ook dit gebeente werd gekist
en naast dat der koningin gezet. Deze
houten kisten werden vervangen door
loden en met luisterrijke plechtigheden
naar de grafkelder der Bourbons ver
voerd, te Saint-Denis (acht kilometer
van Parijs) in de zevende eeuw ge
sticht door koning Dagobert.
De weduwe Capet; voor de dood
kist (dit „bière" houdt verband met
ons „baar") 6 pond; voor het graf en
de doodgravers 15 pond 35.
Van de week berichtten de dagbla
den, dat men, tussen Rome en Napeis,
honderden fragmenten heeft gevonden
van de oorspronkijke Laocoön (uit
spraak: la-óó-koo-on)-groep, althans.,
dat wordt gesteld. Gelijk iedere bezoe
ker der Vaticaanse museums weet,
bevindt de „namaak" Laocoöngroep
zich in de cortile di Belvedere, met
andere meesterwerken der antieke
kunst.
Wij willen hier iets vertellen over
de Trojaanse priester Laocoön.
Toen de Grieken merkten, dat ze
Troje („Ilium"), gebouwd door Apollo
en Neptunus, slechts met list konden
veroveren, vervaardigden ze een groot,
houten paard. In de holle buik van dit
dier verborgen zich de dapperste hel
den; de overige Grieken namen de
schijn aan, alsof ze wegtrokken.
Die van Troje, aangespoord door d»
Griek Sinon, haalden het paard bin
nen de stad. Het kon niet door de
poorten. Dan maar een grote bres in
de muur
De priester Laocoön doorzag de
krijgslist, wierp zijn speer tegen de
buik van het paard en wees de Tro
janen op de holle klank! Tevergeefs!
Daar de goden de verwoesting der
stad wensten, besloten zij Laocoön te
straffen. Toen hij, bijgestaan door zijn
beide zonen, offerplechtigheden wilde
verrichten, schoten er onverhoeds twee
monsterachtige slangen, door Athena
gezonden, op hen toe en worgden hen
alle drie. Deze gehele geschiedenis ver
telt Vergilius in het tweede boek der
Aeneïs.
Ergens, in een grote stad, zou een
circus optreden. Het kwam met tijgers,
leeuwen, paarden en olifanten. Onder
deze laatste dieren was Jumbo de
grootste en de knapste! Hij kon de
mooiste kunstjes doen. Nu, alle kin
deren vroegen natuurlijk geld om een
kaartje te kunnen kopen. Maar Jumbo
kregen ze de hele avond niet te zien!
Wat was er aan de hand? Dat wis
ten de oppassers zelf niet. Jumbo stond
maar te rukken aan zijn ketting en
dat rukken begeleidde hij door luid
trompetten. Eindelijk keek zijn oppas
ser in zijn monden daar zag hij
een kies zo groot als een straatkei, die
van binnen rot was. Jumbo had, na
tuurlijk, kiespijn!
Het duurde niet lang, of daar kwam
de tandarts. „Dat wordt een lastig
karweitje", zei hij. „Laat u Jumbo
maar vast knielen, oppasser!" Nu, dat
had de olifant wel geleerd, knielen.
Terwijl enkele knechts zijn mond open
hielden, trok de dokter met zijn zware
tang de slechte kies. Jumbo hield nu
op met leven maken en begon zijn
slaap in te halen.
Een jaar later kwam het circus weer
terug. Jumbo was óók van de partij.
Toen hij met de andere olifanten door
het circus liep, zag hij de tandarts zit
ten, liep op hem toe, sloeg zijn slurf
om hem heen, tilde hem meters op en
zette hem toen weer zachtjes op de
grond! Dat was nu Jumbo zijn manier
om te zeggen: „Ik weet wel hoe goed
je voor me geweest bent!"
No. 7607.
Ir. W. Hoek, Nijmegen,
Eerste plaatsing.
Mat in 2 zetten.
De oplossing moet geschieden
door invulling van een der cijfers
0 tot en met 9 zodanig, dat 't pro-
dukt van die cijfers in een ononder
broken rij in horizontale richting
gelijk is aan het getal, dat links
staat en in verticale richting aan
het getal dat boven staat.
Staat er evenwel een plusteken
voor het aangegeven getal
dan Is dit niet het produkt, maar
de som van de in te vullen cijfers.
Staan er 2 getallen in één hok
je, dan heeft het bovenste betrek
king op de horizontale rij en het
onderste op de verticale rij.
Oplossingen kunnen ingezonden
worden tot donderdagmiddag. Er
zijn vier prijzen van 2.50 beschik
baar. Over de puzzel-rubriek kan
niet gecorrespondeerd worden.
Het maken van gevolgtrekkingen,
althans van de goede, is in bridge vaak
geen eenvoudige zaak Wij zullen u hier
eens een eenvoudig probleempje voorleg
gen en u moet dan eens proberen tot
dezelfde juiste conclusies te komen als
de man, die het spel speelde.
In een bepaald spel had zuid geopend
met 2 Sans-Atout; in <1? bezat hij H, 3,
iets wat de tegenpartij uiteraard niet
direct wist. De partner van de 2 SA-
bieder ging naar 6 Sans en de situatie in
9? bleek de volgende te zijn:
O B 10 9 6 5
CH3
De zuidspeler had maar één slag in
C? nodig om zijn spel te maken. Er waren
dus twee mogelijkheden om het contract
eventueel te winnen:
a Uit noord <^P-boer spelen en in zuid
een kleine spelen hierbij gaat zuid
er dus van uit, dat oost CP-wrouw
heeft.
b. Uit noord Q spelen en als oost een
kleine gooit, de <P-heer leggen; hier
bij zou zuid er dus van uitgaan, dat
oost <P-aas heeft.
Het is duidelijk, dat indien west Q-aas
en cp.yrouw heeft, er geen enkele manier
is om het spel te winnen.
Nu gebeurde in de loop van het spel
het volgende. Zuid had een lange ruiten-
kleur en maakte daarin 5 slagen. Beide
tegenstanders hadden slechts 3 ruitens,
zodat zij twee kaarten moesten opruimen.
Dat ging als volgt:
West gooide achtereenvolgens 9 2 en
O 4 weg; oost gooide twee onbelangrijke
kleine af.
Tenslotte kwam noord aan slag en werd
C-boer voorgespeeld, waarop oost de
7 bijspeelde. Wat had u gedaan, ge
sneden of O-heer gelegd?
De oplossing van het probleem is min
der moeilijk dan men denkt. Stelt u zich
eens even voor, te zitten op de stoel van
west en in handen te hebben: O V 8 4 2.
Het is mogelijk, dat u O 2 opruimt, doch
dat u hierna óók nog O 4 zult afgooien,
is hoogst onwaarschijnlijk, daar de
<P-vrouw dan onder C-aa s en (P-heer
zou kunnen vallen.
Een speler, die in zulk een situatie een
bepaalde kleur kort zet, moet dan ook
bepaald het aas hebben, want met
O A 8 4 2 is het weggooien van de 2 en
de 4 minder gevaarlijk. Zuid moet dus
op CP-vrouw snijden wat hij deed, en
het spel won.
Na afloop vroeg de westspeler, waarom
zuid zo gespeeld had en toen kwam aan
het licht, dat wests afgooien de oorzaak
van zuids slimheid was geweest. Wat westl
De oplossing van puzzel no. 35 is:
tm.
+7
84
45
160
5240
512
+12
+10
1680
756
am
162
O
+8
Hl
63
+8
1680
+14
216
60
Prijswinnaars zijn deze week: J. Mol,
Columbusstraat 217, Den Haag; M. van 't
Root, Laan van Altena 162, Delft; T.
Schenk, Statenweg 68a, Rotterdam; J. A.
A. van Dijk, Röntgenstraat 11, Tilburg.
Een postwisseltje wordt gezonden.
niet prettig vond want hij dacht juist door
kleine O af te gooien erg slim geweest
te zijn.
Men kan het probleem ook andersom
stellen; oost gooit O 2 en O 4 af en
west houdt de O vast. Nu is de kans weer
veel groter, dat oost "sP-aas heeft, zodat
Zuid CP-heer moet spelen.
Ook zit er een goede les in, voor het
verdedigende spel tegen een sterke tegen
stander. Men moet zo weinig mogelijk
kaarter, bijspelen, die juist een aan
wijzing kunnen zijn hoe het spel zit.
Natuurlijk kan men dat niet a 11 ij d
vermijden, doch men moet wel proberen
de tegenstander zo lang mogelijk ln het
ongewisse te laten over de kaarten die
men bezit.
Overigens is dit een aardig probleempje,
waarmede u aan de bridgetafel in de
praktijk uw voordeel kunt doen.
MIMIB.