Na 1961 aanmerkelijk meer
beroepsbevolking
Reclame
m
GRATIS kostelijke
kinderzakdoekjes
h
Voor de witste was
mfffWTfTTWTW?
Het tweede pakje thee
valt een kwartje mee
het tweede pakje tliee
KAMPIOENEN
THEE
sTAAAAAAAAAAAAAAAAAA
ONOVERTREFBAAR
SS
Boer, wat zeg je van
mijn kippen
In een groen groen
Knollenland
Klein Klein
Kleutertje
Holle Bolle Gijs
Vraagstuk van de kadervorming zal
verscherping ondergaan
Maakt
voor Uw zaak
Nederland bouwt voor
Grieks-Panamese reder
met ft minste werk!
MANNELIJKE KRACHT
Zit-en/of Slaapkamer
deGruyters
EN BETERE WAAR'EN 10 PROCENT»ALLEEN DE GRUYTER
NSC
WOENSDAG 9 OKTOBER 1937
Spreiding en kwaliteit van
het te verwachten aanbod
Het aanbod van jonge
arbeidskrachten
De oudere mannelijke
arbeidskrachten
Conclusie
De arbeidsmarkt voor vrouwen
PAGINA 6
Ta, maakt U daar Uw kinderen
J eens blij mee! Er zijn 4 ver
schillende zakdoekjes, de een nog
leuker dan de ander. En allemaal
bedrukt met kleurige tekeningen
en rijmpjes uit-de-oude-doos
U krijgt ze zo eenvoudig! Tussen elke twee
pakken Sunil zit zo'n vrolijk, wasecht zak
doekje. Zorg dat IJ ze gauw in huis heeft
GEVRAAGD
Uitsluitend tot en met dinsdag
bij elke aankoop van een pakje thee
DE GRUYTER'S THEE
Goudmerk - Roodmerk
Blauwmerk - Oranjemerk
Groenmerk - China thee
Theezakjes
U krijgt een GRATIS kassabon
bij alle De Gruyter-artikelen,
slechts uitgezonderd suiker,
zout en soda.
Tot de opvallende gevolgen, waartoe de maatregelen ter beperking van
de bestedingen hebben geleid, moeten ongetwijfeld worden gerekend de
verschuivingen, die zich in de laatste maanden op de arbeidsmarkt hebben
voorgedaan. Van verschillende zijden verneemt men berichten over
inkrimping van de personeelsbezetting en blijkens de verslagen van de
arbeidsbureaus ondergaat bet aantal beschikbare arbeidskrachten een
duidelijke toeneming, terwijl tegelijkertijd het aantal openstaande aan
vragen terugloopt. Aldus lezen we in bet zo juist verschenen speciale
nummer van bet jubilerende Economisch Technologisch Instituut. We
maakten hiervan reeds melding.
Het zou echter te ver gaan hieruit te
concluderen, dat men mag verwachten
dat binnen afzienbare tijd het vraagstuk
van de arbeidsvoorziening geheel en al tot
het verleden zal behoren. In de eerste
plaats is d« ontspanning op de arbeids
markt tot dusverre nog zeker niet alge
meen, Zij beperkt zich in hoofdzaak tot
de bedrijven die voor hun afzet geheel of
ten dele op de overheid zijn aangewezen.
Bovendien is het zeker niet uitgesloten,
dat men hier met een verschijnsel van
beperkte duur te maken heeft. Zou men er
op korte termijn in slagen de huidige
financiële vraagstukken tot een oplossing
te brengen, dan zullen ook op de ar
beidsmarkt de gevolgen hiervan direct
merkbaar zijn.
De toekomstige ontwikkeling van de
verhoudingen op de arbeidsmarkt zal niet
uitsluitend afhangen van eventuele wisse
lingen in de conjunctuur. Daarnaast kan
men nog een aantal structurele aspecten
onderkennen, die bepalend zijn voor het
aanbod van arbeidskrachten.
Het blijkt duidelijk, dat de toeneming
van de Nederlandse beroepsbevolking
aanzienlijk geringer is dan de uitbreiding
van het totale inwonertal van ons land.
De voornaamste oorzaak daarvan moet
gezocht worden in het verloop van het
geboorteniveau in het verleden. In de
periode 19251940 vertoonde dit een da
lende tendens. Eerst na de tweede wereld
oorlog vond hierin een stijging van be
tekenis plaats. Als gevolg van deze ont
wikkeling vertoont het aantal jeugdige
arbeidskrachten, dat jaarlijks voor de
eerste maal een werkkring aanvaardt,
reeds geruime tijd vrijwel geen toene
ming meer.
Het zwaarst werd hierdoor de zoge
naamde „vrouwelijke" industrie getrof
fen, zoals confectiebedrijven, levensmid-
delenfabrieken enz., daar de vrouwelijke
beroepsbevolking juist in overwegende
mate bestaat uit meisjes beneden 25 jaar.
Bovendien werkte het verbod tot arbeid
in bedrijven voor 15-jarige meisjes de
schaarste on de arbeidsmarkt hier nog
verder in de hand.
Ook bij de mannelijke beroepsbevolking
is de situatie in het recente verleden wei
nig gunstig geweest. Voorzover een uit-
.breiding plaatsvond was dit in hoofdzaak
..het geval bij de oudere arbeidskrachten.
Het aantal jeugdigen is de laatste tijd
..weinig of niet toegenomen. Men kan zelfs
berekenen dat, indien de beroepsbevol
king in de laatste tien jaar in eenzelfde
tempo zou zijn gegroeid als de totale be
volking, het arbeidsaanbod thans bijna
100.000 personen meer zou moeten tellen
dan in feite het geval is.
aantal filiaalbedrijven in de kleinere pro
vincieplaatsen. Als gevolg hiervan zal men
er dan ook op moeten rekenen, dat zelfs
bij voortduring van de gunstige conjunc
tuur in deze sector zich een aantal socia
le problemen zullen aandienen.
Ofschoon men dus voor het land als
geheel mag aannemen, dat binnen de
eerstkomende tien jaar het arbeidsaan
bod qua omvang een ontwikkeling ten
gunste zal doormaken, is het toch nood
zakelijk te wijzen op een aantal vraag
stukken, die zich daarbij zullen voordoen.
In de eerste plaats betreft* dit het regio
nale aspect. Hiervoor werd ër reeds op
gewezen, dat de werkgelegenheid voor
vrouwen en meisjes plaatselijk aanmer
kelijk zal kunnen teruglopen. Ten aan
zien van de mannen zal dit echter in wei
nig geïndustrialiseerde gebieden even
eens het geval kunnen zijn indien niet
tijdig wordt zorggedragen, hetzij voor af
vloeiing van de overschotten, hetzij voor
stimulering van de werkgelegenheid. Zo
als dezerzijds reeds vroeger werd be
toogd, zal daarbij de nadruk moeten val
len op het eerstgenoemde middel. Dat wil
dus zeggen, dat de expansieve gebieden
in staat moeten worden gesteld de ar-
beidsoverschotten van elders op te ne
men.
Een snelle beëindiging van de woning
nood, vooral in de industriecentra, bluft
derhalve een eerste vereiste. De omstan
digheid, dat juist in deze industriege
bieden de woningvoorzienng op dit mo
ment nog allesbehalve rooskleurig is,
vraagt voor de toekomst een extra in
spanning.
Zien wij naar de toekomst, dan kan
worden opgemerkt dat de eerstkomende
tien jaren wederom 'n totale wijziging in
de situatie zullen brengen. Reeds eerder
werd er op gewezen, dat de ontwikkeling
van het geboorteniveau in het verleden
bepalend is voor het toekomstige arbeids
aanbod.
Tot 1961 zal het aanbod van jeugdige
arbeidskrachten geleidelijk aan toenemen
waarna de invloed van de zeer hoge ge-
boortetoppen van 1946 en 1947 dit proces
aanzienlijk versnellen. Vergelijken wij de
huidige situatie met die over tien jaar,
- dan blijkt, dat de gehele groep jeugdige
arbeidskrachten tot 25 jaar in deze perio-
de met circa 30 pet zal toenemen. Dit
zal dan in hoofdzaak het gevolg zijn,van
de gang van zaken na 1961. Zo kan voor wachten zal in dit opzicht aan het be-
d-e 15- tot 25-jarigen in de vier jaar van drijfsleven zware eisen stellen. Dit te
Een tweede vraagstuk dat zich zal
voordoen is dat van de kwaliteit van de
arbeid.
Niet alleen naar aantal, doch ook wat
betreft de scholing zal het aanbod van
arbeidskrachten met de vraag in over
eenstemming moeten zijn.
V/ie voor een oordeel over de ontwik
keling op dit gebied zijn oor te luisteren
legt bij de bedrijfsleiders van «en groot
aantal industrieën, zal in veel gevallen
weinig opwekkende berichten horen. Het
wil ons echter voorkomen dat de vaak
geuite klachten over gebrek aan kennis
en handvaardigheid, en de geringe be
reidheid van de jeugdige arbeiders tot ver
dere ontwikkeling, niet geheel gerecht
vaardigd zijn. In de eerste plaats maakt
een situatie van schaarste aan arbeiders
het zeer moeilijk, zo niet onmogelijk, een
redelijke personeelsselectie door te voe
ren. Men gaf zich alle moeite voor de
laatste „slechte" man. Voorts ig er een
duidelijke neiging een te groot aantal
arbeiders als „geschoold", in te delen,
teneinde een hoger loon te kunnen beta
len. Bovendien worden thans in de mees
te bedrijven aan het personeel hogere
eisen gesteld dan vroeger het geval was.
Door de voortschrijdende mechanisatie
krijgt de arbeider te maken met steeds
ingewikkelder en verder gespecialiseer
de machines. De afstand tussen de vrij
algemene basis-kennis, die de school hem
verschaft en de vaak kerk gespeciali
seerde vaardigheid, die het individuele
bedrijf vraagt, neemt hierdoor toe. Het
is duidelijk, dat aldus het accent meer
komt te liggen op de opleiding in het
bedrijf zelf.
De grote toeloop van jeugdigen, die
men over enkele jaren zal kunnen ver-
1957 tot 1961 een toeneming met 7,5 pel
worden berekend en in de daarop volgende
zes jaar met niet minder dan 23 pet.
Niet alleen echter bij de jeugdige, doch j
ook voor de oudere arbeidskrachten zui
len zich in de eerstkomende tien jaar
wijzigingen voltrekken.
De veroudering van de Nederlandse be
volking, waarvan in het voorgaande reeds
sprake was, zal zich in de toekomst voor
namelijk voordoen bij de leeftijdsgroe
pen boven de 65 jaar. Dit wil dus zeg
gen, dat het aantal gepensioneerden in
een snel tempo zal toenemen. In de leef
tijdsgroepen tot 65 jaar is de toeneming
echter gelijk aan of zelfs minder dan het
gemiddelde. Hierin zal de eerstkomende
decennia trouwens geen wijziging optre
den. Vermeldenswaard is daarbij de te
verwachten ontwikkeling in het aantal
25. tot 35-jarigen, dat in de eerstkomen
de tien jaar vrijwel stabiel zal blijven.
Dit zou mogelijk kunnen leiden tot een
verscherping van het vraagstuk van de
kadervorming. Momenteel is dit vooral
een kwalitatief probleem. In de naaste
toekomst kan dit nog door een kwantita
tief vraagstuk worden verergerd.
Op basis van de beschouwingen, die in
het voorgaande in het kort zijn weerge
geven, kan ten aanzien van de ontwik
keling op de arbeidsmarkt het volgende
worden geconcludeerd.
Aan het proces van vertraging in de
groei van de beroepsbevolking is thans
reeds een einde gekomen. Voor de eerste
vier jaren mag men verwachten, dat het
aantal beroepsbeoefenaren ongeveer in
een zelfde tempo zal toenemen als de
bevolking als geheel. Daarna echter zal
het werkende deel van de bevolking een
zeer snelle uitbreiding ondergaan, waarbij
het accent ten volle op de ieeftijdsklasse
1525 jaar komt te liggen.
Als gevolg van deze verschuivingen lijkt
ht weinig waarschijnlijk, dat zich in de
komende tien jaar, ook bij een blijvend
gunstige conjunctuur, op de arbeids
markt dermate grote spanningen zullen
voordoen als de afgelopen jaren te zien
hebben gegeven.
Daarnaast echter moet worden gerekend
met de mogelijkheid, dat evenals in
19511952 een recessie optreedt, Mocht
dit onverhoopt gebeuren, dan zullen de
werkgelegenheidsproblemen door 't extra
grote aanbod van arbeidskrachten in niet
onaanzienlijke mate worden verzwaard.
meer omdat de groep, waaruit terzelfder
tijd het lagere en middelbare kader moet
worden gerekruteerd, in absolute zin eer
der een inkrimping dan een uitbreiding te
zien zal geven.
Onze beschouwingen thans kort samen
vattend kunnen wij concluderen, dat de
Nederlandse beroepsbevolking vooral na
1961 een aanmerkelijke uitbreiding zal
ondergaan, zodat het niet waarschijnlijk
is, dat in de toekomst spanningen zullen
optreden als in de afgelopen jaren. Niet
temin zullen enkele problemen de aan
dacht blijven vragen. In de eerste plaats
is dit de regionale aanpassing van vraag
en aanbod. Daarnaast zal ook vooral
in de industriële sector de opleiding
van de jeugdige arbeiders, in het bedrijf
zelf een grote inspanning vragen.
De arbeidsmarkt voor vrouwen neemt
t»J dit alles een bijzondere plaats in. Even
als deze In het verleden van de te geringe
expansie in het aanbod het meest had te
]i.lden zo zal hier ook in de toekomst
de extra snelle groei het meest worden
gevoeld. De te verwachten toeneming van
het aanbod van meisjes tussen 15 en 25
jaar zal na 1961 zelfs zo groot zijn, dat
dit niet alleen voldoende zal zün om de
tekorten in te lopen. Bovendien zullen
tal van bedrijven hierdoor geleidelijk aan
d« mogelijkheid verkrijgen de bijzondere
maatregelen op te heffen, welke getrof
fen waren om de produktie op gang te
houden. Dit betekent dus een verminde
ring van arbeid van gehuwde vrouwen en
waarschijnlijk ook een afneming van het
Van de werf van de Kon. Mij De
Schelde is de Argo Ellas met goed ge
volg van stapel gelopen. Het is het
tweede schip van een serie van 21 ge
lijke schepen, welke in 1955 in Neder
land werden besteld door de Griekse
reder John C. Carras, eigenaar van „The
Shipping Development Corp." te Pa
nama.
Van de 21 schepen zullen er 10 worden
gebouwd door de N.V. Kon. Mij De Schel
de, drie door de N.V. C. v. d. Giessen en
Zonen' scheepswerven te Krimpen a d
IJssel, terwijl nog 5 tankschepen zullen
worden gebouwd door de Nederlandse
Dok- en Scheepbouwmij te Amsterdam.
Deze laatste vijf komen in de plaats van
de oorspronkelijk bestelde 8 vrachtsche
pen.
De „Argo Ellas" heeft een draagvermo
gen van 12.000 ton. De snelheid bedraagt
16 knopen. De tien vrachtschepen besteld
bij de Kon. Mij De Schelde zullen worden
afgeleverd in de jaren 1957 tot 1960.
De heer J. C. Carras merkte na afloop
van de stapelloop op, dat toen de mark
ten goed waren, men de reders verweet
niet voldoende te bouwen en nu de mark
ten zijn gedaald, men de reders verwijt,
dat men te veel gebouwd heeft. „Doch
iedere reder moet blijven bouwen", aldus
spr. Evenals bij de tewaterlating van het
eerste schip bood hij de directie vijfhon
derd pond aan, bestemd voor het studie
fonds, waaruit begaafde doch minder ka
pitaalkrachtige personeelsleden van „De
Schelde" een technische opleiding kunnen
volgen.
Pullover van
katoenen
cotelé jersey. Longform
model, met 3/< mouw
en aparte V-hals
Diverse kleuren
Small, medium, large
bij SUNIL
No Iron
overhemd
blouse
„Spot and-
Stain"
vlek- en
kreukvrij
of lange
mouw. 38-48
Wit, ecru
Wollen
Italiaanse import
jumper, fully
fashionedRaglan model
met lange mouw;
aparte ingebreide garn.
Koraal, beigq, koren.
rood, oker
- Wijd
vallende
Ürok van
Uchtgeruwde
wollen
ruitstot
met aardig
contrast
ceintuurtje
Div. moderne
kleur
combinaties
36-46
25—45 jaar, voor schoonmaak
dienst en magazijnwerk.
Aanmelden: Rijksseruminrich-
ting, Prof. Poelslaan 35, Rot
terdam (W.). Dagelijks: 9—12
en 2-4 uur.
Jongeman vraagt te huur een
met of zonder pension.
Brieven o. no. 22146 aan Boek
handel D. Brouwer en Zoon,
postbus 148, Arnhem.
20 woorden 50 ets, elk
woord meer 5 ets extra
tot een maximum van 50
woorden bij vooruitbetaling
Goederen aanseboden
umM
Te koop Zeldz. nest. Heide Wach
tels iets moois 7 w. oud met
stamb. 65.- aan huis of O
Remb. G. W. Ruiterkamp, En-
terstr. 180. Rijssen (O) tel K4580
2754.
Te koop aangeboden een elektr.
kacheltje. 2 mantels maat 50.
een eiken dressoir, leren club
fauteuil, laag mohonie kastje.
West Frankelandsestr. 82.
Handel en Bedrijf
De best gesorteerde motorsloper
Cor BoLman, Hekkelaan 223 Den
Haag tel. 01700—114501.
Huizen en kamers
Aangeb. direct van eigenaar ge
riefelijke boerenwoning in het
oosten van Rotterdam met of
zonder loods van 12x16 m en
3000 m2 grond. Geheel direct
leeg te aanvaarden 49.000 -, Br.
onder no. 15558 bur. v. d. blad.
Inlijsten van platen, foto's en
aquarellen. Mooie sortering
staaf lij sten. Schilderijlijsten.
Scherpe prijzen en toch 2 jaar
garantie. G. van Loenen, Dam
41-43, tel. 66192. Showroom Vlaar-
dingerstraat 6.
Bruidsfoto reportage in kerk en
stadhuis en thuis, 's Morgens ge
maakt. 's Avonds gereed. Foto
K. van Vuuren, Hoogstraat 106,
Schiedam.
25 cent qvedkopeto
Elk recorö valt, vroeg ol laat. nog wel te
verbeteren De feiten tonen net aan: hoewel
ergens moet die grens tocb liggen.
Ala men (Je verspreiding de lage prijs en de
DOELMATIGHEID vaD onze
overweegt zou men echter durven vast
stellen dat op het gebied der KLEINE
ADVERTENTIES de topprestatie la bereikt
G E BROK g
DE GRUYÏER
