Westberlijnse
Sovjet-zone
banken
zwaar
en boeren
gedupeerd
Niet helemaal een verrassing
Loon in de Europese industrie
Sociale lasten variëren van 11
tot 46 et der arbeidskosten
ZES PERSONEN IN AUTO
VERDRONKEN
griep houdt aan
Ontsnapte radio-actieve stof
besmet melk van Windscale
Over tien iaar reis
naar de maan
Verslaggevers luisterden met
open monden"
„Spoetnik" en de Rosenbergs
Leek heeft plicht
tot apostolaat in
crisis der wereld
Mi
Al g (e)r a-f amilie
geteisterd
Storing in de Britse atoomcentrale
gevaarli jker dan aanvankeli jk gezegd
Naar een nieuw
conflict in Argentinië
Maandag 14 oktober 1957
r*
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Loonbesprekingen bij
Ned. Spoorwegen
unister TCK - i
Verkeersramp bij Maastricht
Niet-verplichte bijdragen alleen in West-
Duitsland factor van betekenis
De strijd om de „hoofd
stad van Europa"
6 maal toelaatba
maximum
ar
Weer gasvergiftiging
Sovjet-piloten worden reeds voor
ruimtevaart opgeleid'
School uit zuinigheid
half uur vervroegd
Brutale straatroof
te Arnhem
Amerikaanse atoomspionnen speelden
Russen gegevens in handen
WEERBERICHT
ls*er®n heeft in Oost-Duitsland een onverwachte
ge «zuivering plaats gevonden. Alle Oostduitse
ankbiljetten moesten tussen 12 uur 's middags en
uur gisterenavond bij wisselkantoren worden
geruild tegen nieuwe biijetten. De Oostduitsers
berden daarvan pas zondagmorgen op de hoogte
gesteld door premier Grotewohl, die over alle Oost-
uitse radiostations een redevoering hield, welke
Verscheidene malen werd herhaald.
Ofschoon Grotewohl zei dat niemand in Oo,st-
U'tsland schade zou lijden en de operatie alleen
^as opgezet om „speculerende monopolisten en
Gitaristen in West-Duitsland'' de voet dwars te
e ten, bleek uit een mededeling^van de Oostduitse
minister van financiën, Willy Rump, dat per per
soon slechts 300 Oostmarken in baar geld konden
worden ingeruild. De rest moest worden gestort
op speciale rekeningen. Aparte commissies zullen
nagaan of men wettig aan het geld is gekomen.
Afgezien van de vele Westberlijners, die Oost-
marken in hun bezit hebben, leden in de Sovjet
zone zelf speciaal de boeren grote schade. Zij
vormden het enige volksdeel, dat in staat is ge
weest geld van transacties op de vrije markt opzij
te leggen. Het was hun vrijwel onmogelijk al hun
geld in ta ruilen omdat de belastingambtenaren er
dan achter kwamen, hoeveel zii precies bezaten.
Tweemaal wisselen was onmogelijk, omdat er een
aantekening op de identieteitskaart werd geplaatst.
Op 24 oktober mogelijk
beslissing over verhoging
k« goeder€n in °?st-
(V;
Sterk uiteenlopende cijfers
Lasten het hoogst bij de
laagste lonen
Onbekende oorzaak
S taatsprogramma's
Koude oorlog" tussen
vakbonden en regering
Vertraging defensieprogram
De fabriek te Windscale Is een „depen
dance" van het grote atoomcentrum in
het nabijgelegen Calder Hall. Er worden
plunoniumpatronen voor de ontsteking
van A- en H-bommen gemaakt en deskun
digen zjjn van mening, dat de storing een
ernstige vertraging zal betekenen in het
program van de kernwap„ i-produktie. De
sluiting van reactor nr. 1 (welke sluiting
verscheidene maanden zal duren) zal een
ernstige uitwerking hebben op de Britse
militaire plannen.
1,3 MILJOEN STAKERS
IN JAPAN
Raket haalt „Spoetnik", in
100 x krachtiger
Tas met f 11.000 geroofd
De weerverwachting van het KNMI, geldig van
heden- tot morgenavond, luidt:
Vannacht en morgenochtend plaatselijk mist.
Morgen overdag opklaringen en droog weer,
weinig wind en weinig verandering in tem
peratuur.
Dinsdag 15 oktober: zon op 7.06, onder 17.49 uur;
maan op 22.26, onder 13.25 uur.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Oostdui ts regiem dicteerde
plotselinge geldzuivering
(Van onze Utrecntise redacteur)
Van een overeenstemming tussen vak
organisaties en de directie der Ned. Spoor
wegen, inzake een toe te kennen loons
verhoging aan het spoorwegpersoneel
(volgens de berichten variërend voor de
verschillende categorieën van 3 tot 10°/o),
is nog geen sprake.
De personeelsraad heeft over deze aan
gelegenheid op 24 oktober een onderhoud
met de spoorwegdirectie. Mogelijk is het,
dat dan een beslissing wordt genomen.
De sectorgrens in Berlijn is weer op een kiertje na gesloten: een van die „kiertjes" zien we hier: de „Potzdammerplatz', waar hon
derden mensen wachten om - na een grondig onderzoek - de oostelijke sector binnen te mogen. Het nauwgezette onderzoek aan de
grens vond plaats om te voorkomen dat er nog veel Oostmarken van west naar oost zouden vloeien.
Wpr+.TIhIW— j .1
7-'3n de Berlijnse
de grondt en,. stedeliike isselkantoren
ken 5a verliezers. De particuliere ban-
LW«'ltm^v0ngtVe€r 4 Oostmr ':en voor
^«stberu- €n wisselkantoor van bet
nomir!!,!56 stadsbestuur wisselde tegen
va„ Jü ™aarde een bepaald percen-
^ostmnnb. L v-»osi;mc .en vuui
^«stberi;- €n wisselkantoor van bet
do -inSO stri e.colrto CTOT1
K- van ^aard*
^liinerL °°f-marken. die door W/lst-
vr zHn 1? Oost-Berlijn worden verdiend
a ^slberliv?^ WMrdigerwijze nog altijd
3et-Secto die hun werk ln de Sov-
t }?et if11' en omgedraaid betaai-
n bet we** €n aan Oostberlijners. die
vergif11 van de stad werken. Overl-
ai de Br,a?rd'e een vertegenwoordiger
tlis Frankfort dat men
gei «dd va„ lening hield n t de moge-
gei, Was ml1, t®n inwisseling. De maatre-
Oel,0n}®n, Zn "elemaal als een verrassing
"'et aan-m®ende bij. en men kon dan
Va. I,"ike vTrnen. dat In West-Duitsland
"*n oprvaa-j -dragen aan Oostduits geld
V°lSens ?eworden.
Öiii,? .^estberlljns deskundige
onCP; tot een ster-
j "«leid
26 Romein,
De Se correspondent).
zojirU^e^.'k Werif ^'bister van Maat-
d°°r rn°rgen saiiten1"- M' K,omPé> is
ontvae de Pan, met haar moedei
dr p-iSen- °nmirtrt S Pr'vé-audiëntie
fand „°mPé de ter, daarna heeft
d Per auto aanvaUafdeis naar Nader"
Sterke gerhotoriseerde eenheden van het
Oostduitse volksleger patrouilleerden gis
teren in Oost-Berlijn en oo(k de burger
wachten, van de Oostduitse fabrieken en
grote kantoren waren gewaoend en wel
druk ln de weer. Toen het nieuws bekend
werd, Vormden zich lange rijen voor de
banker) in het oostelijk stadsdeel. Bij vele
wtsseliokalen heerste 'n de middaguren
grote verwarring, omdat de meeste bu
reaus op de gestelde tijd nog geen nieuw
geld in voorraad hadden en het ongeduld
van de wachtenden steeds groter werd
Westelijke fotografen, die van dit alles
foto's maakten, moesten op politiebu
reaus hun films en platen inleveren Aan
het einde van de week zouden zij het ma
teriaal weer terug kunnen halen. In
de ochtenduren werden de enkele op zon
dagmorgén geopende winkels in de
stad bestormd door mensen, die nog wat
voor hun oude Oostmarken wilden kopen.
Aan de grensovergangen langs het
ijzeren gordijn, o.m. bij Helustedt, ston
den lange rijen wagens (waaronder die
welke het voedsel voor Wcst-Berlijn aan
voeren). Slechts geallieerde auto's en en
kele wagens van Oostduitsers werden
doorgelaten. De rest moest wachten tot
gisteravond tien uur, toen 'e wïsselbu-
reaus waren gesloten. Voetgangers moch
ten op hun passen wel de grens passe
ren, doch zij werden gefouilleerd. Ook het
treinverkeer ging normaal door.
Zondagmorgen omstreeks negen uur en met mankracht de auto op het droge
is een grote personenauto met zes per- gebracht. Alle zes inzittenden bleken
sonen uit Maastricht in het Albertka-1 verdronken.
naai gereden nabij de sluis van Ter-
naaien. Onmiddellijk ingestelde red
dingspogingen van omliggende schip
pers faalden, omdat de auto te diep
onder water lag. Later heeft een duiker
van de dienst van de scheepvaart een
kabel om de wagen weten te bevesti
gen doch pogingen om de auto door
middel van vrachtwagens uit het wa
ter te trekken mislukten, doordat de
kabel brak. Tenslotte heeft men, zes uur
na het ongeval, met twee nieuwe kabels
®rieP. De Fran7'fi,ParP':enaars 1Udt aan i gekost De week daarvoor waren er 282
inwnno hoofdstad telt viif mil- slachtoffers. Tot dusver heeft influenza
.r, r... jaar (n Engel and en Wales 1196 slacht.
offers geëist. In dezelfde periode van
vorig jaar waren er 1078 lnfluenza-geval-
len met dodelijke aflopp.
Een OP de
iep
vUfde deel derL °°k BrusseI
wOedt eveneens .V°Iki"s a|ek. De A-griep
sovjet-trnie. He streken van de
is daar a"pa-
h'eegsters, person, Artse». ver-
t de produlctie en Wrt maken heeft
middelen, PT.T.-am>,»., 000 Van levens-
a°oeel van transportondtrn" „w* M"
met voorrang tegen de ziekte
'ngeënt. ekte worden
Het Oostenrijkse ministerie van soei,i
steld" hSeft griep'serum ln Amerika be!
In \L°m d® scboolkinderen in te enten
kinn 6n Zi3n meer dar! 30 000 school-
tai Sren' 5000 militalren en een duizend-
Politiemannen ziek.
de^ v,^?gelan|I en Wales heeft de A-griep
'Se week aan 442 mensen het leven
Het waren de heer Fr. S. Lejeune. 63
jaar. van beroep leidekker, zijn 61-jarl
ge echtgenote M. H. Lejeuae-Krans, de
63-jarige mevrouw E. M. Kerbusch
Kraft, haar 17-jarige dochter M. T. H
G. Kerbusch en een jong echtpaar L'in-
ders-Rondaghs. De jonge vrouw was
een nichtje van mevrouw Lejeune Het
gezelschap was op weg naar Luik. Mop
is vermoedelijk ten gevolge van de
dichte mist te water gereden.
Blijkens een onderzoek van de lonen
en andere elementen der arbeidskosten
in de Europese industrie in 1955, dat het
Internationale Arbeidsbureau te Genéve
in samenwerking met negen Europese
landen heeft ingesteld, bedragen de kos
ten van doorbetaling van de lonen ge
durende de vakanties, de werkgeversbij
dragen in de gezins- of kinderbijslagen
andere sociale voorzieningen, liuur-
toeslagen en soortgeï'tëe bestanddelen
van de arbeidskosten %,'vooorilijk 50 pet.
of meer van de uurlonen, terwijl deze
sociale kosten een kwart tot een derde
van de totale arbeidskosten der Europe
se industrie vormen.
Het onderzoek vond plaats in acht tak
ken van nijverheid en hierbij is gebleken
dat in 1955 deze z.g. loonsupplementen
(waartoe de premies voor overuren en
dergelijke niet worden gerekend) varieer
den van 11 pet van de arbeidskosten in
Engeland tot 46 pet. in Joego-Slavië. In
België bedroegen zfl 22 pet van de ar
beidskosten, in West-Duitsland 26 pet,
in Turkije 29 pet.; in Frankrijk 29 pet,
in Griekenland 30 pet., in Oostenrijk 31
pet en in Italië 42 pet.
Met ingang van 15 maart a.s. za!
Straatsburg een dagelijkse luchtverbin-
ding krijgen met Parijs. De uitbreiding
van de verbindingen met Straatsburg is
bedoeld om de kans, dat de stad de
..hoofdstad van Europa" wordt, te ver
groten.
Van land tot land blijken sociale kos
ten, welke de werkgevers hebben te dra
gen, in de onderzochte takken van nijver
heid zeer uiteen te lopen. Over het ge
heel genomen zijn deze kosten echter
het hoogst bij de staatsspoorwegen, ge
volgd door de kolenindustrie. Bij de
zes takken van de verwerkende industrie,
waartoe het onderzoek zich uitstrekte,
bleek meer uniformiteit te bestaan, maar
over het algemeen waren de sociale kos
ten iets hoger in de seheepsbouwindustrie
en de radio en elektronische industrie,
terwijl zij het laagst waren in de katoen
textielindustrie en de industrie van lede
ren schoeisel. De beide andere industrie-
en de staalindustrie en de industrie
van machinewerktuigen namen een
middenpositie in.
Verplichte bijdragen in de kosten van
sociale voorzieningen vormden verreweg
het grootste gedeelte van de sociale kos
ten, in vele gevallen een zevende of meer
van de arbeidskosten. Niet-verplichte
bijdragen voor sociale voorzieningen vor
men alleen in West-Duitsland een factor
van betekenis. Na de verplichte bijdra
gen in de sociale voorzieningen was de
doorbetaling van loon voor m^t-gewerkte
tijd (vakanties, openbare feestdagen enz.)
het voornaamste bestanddeel der sociale
kosten (6 a 8 pet van de arbeidskosten).
Uit een vergelijking van de lonen en
sociale kosten tussen de verschillende
landen blijkt, dat de sociale kosten in vele
gevallen het hoogst zijn in de landen
waar de laagste lonen worden betaald..
De verschillen tussen de arbeidskosten
in de betrokken landen zijn daardoor
minder groot dan de verschillen tussen
de lonen.
Ook hier echter valt van bedrijfstak
tot bedrijfstak een zeker verschil waar
te nemen. In de onderzochte verwerken
de industrieën was het peil der arbeids-
het /l/'ehonderdenvijftig leden yan
reUnie .- kt Algera-Algra zaterdag op de
berden v 0,;e' Amtcitia te Leeuwarden
dan ruimeuWac,pt, kwamen er niet mest
^huldie - honderd. De A-griep zou hiit
sarnen m t zi-in' Deze famiüe-reünie vl»,
he°i0 een bijeenkomst van het gs-
f'CademiP werkverband van de Friese
ris de v. ln we'ks opdracht de secre-
8e to,i. "eer R. s. Roorda zijn tweedeli-
Werk T+ -
£era-Ai,r Algera-Algra-skaei" (het Al
^a-geslacht) heeft
P® heer n
'es ai„ ^borda. wiens moeder Aafke lei-
vervaardigd
ëevondl^ heette, heeft daarin aanleiding
Eesi. en 2ich op het naSpeuren van hst
A'gara A,sra. dan wel Algera. Allegr
6®n u,' helgara of Algersma, te werpen
hieep^pk waarbij hij van bijna alle ge-
archief secretarieën en ook het rijks
Veel medewerking ondervond.
Schets yerste-Kamerlid H. Algra gaf een
waarv an het ontstaan van n.
oren n a's oudste voorvader Gielt
hoorteo trepks 1425. bekend is. D^> j
de grei'ond der Algra's is te vinden
3vaterst s van de Friese Wouden en
han en de naam is volgens
hd^m Al ontleporl aan d° W"
'er ee ger of Algar. Het is volgens Win',
een zeg. ami"enaam, die afgeleid is van
°ude Germaanse naam.
ui*
de omcpv, van Verzorg" zal voorlopig geen melk, afkomstig van boerderijen in
del worden^ Va" de Plutoniumfabriek te Windscale (N.W.-Engeland) in de han-
meld, vorigKebracht- In een van de reactoren van deze fabriek zijn, zoals ge-
gevaar. dat d ™,eek donderdag enkele uraniumstaven oververhit geraakt. Het
en dier thans .ardoor vrijgekomen en ontsnapte radio-actieve stof voor mens
door de experts evert' is klaarblijkelijk groter dan aanvankelijk was gezegd
in de fabriek ver^^6 Britse Autoriteit voor de Kernenergie, die na de storing
Een onderzoek hef»6''dene geruststellende verklaringen hebben gepubliceerd,
seiyke melk vrijda "''gewezen, dat het percentage radio-activiteit in de plaat-
was dit percentage reeds zes *naa' bet toelaatbare maximum bedroeg. Zaterdag
maakte de Autoriteit jtS gesteSen- Tn de nacht van zaterdag op zondag
te verkopen bekend °°r Kernenergie de waarschuwing om geen melk meer
Ook deze waarschuwing ging gepaard
vastgl1fefdStel,end<l VerkIaringen Er was
algemÜ 1-77 Z0 he®tte he* —dat het
omg Peil van de radio-activiteit tn de
ter T' gevaarlijk was. Melk eci -
in 7irh eigenschap radio-activiteit
radio ani? ®°yceiitreren. H peil van de
Ia sen v 'n de melk zou in de eerste
?er wee Wat toenemen - korte tijd la-
er weer verminderen, aldus de bekend-
van de medische dienst van
mee- •^!T'.'v',ntrurn deelde zondagmiddag
k|mnen niet zeggen, da.t de
Sevaarlljk is, maar we achtten
i inrtJü, .r€S,e' 5P®ciaal met het oog op de
j J1 'n dez^ omgeving noodzakelijk."
de hntiri van het atnomcentrum wonen
rirea 7100 mensen). Volgers de hef van
het veiligheidsbureau van het atoomcen
trum was aan de boeren ln de omgeving
gevraagd de melk „op te potten" totdat
'n beslissing zou zijn genomen wat er met
deze voorraad zou moeten gebeuren. Men
verwacht, dat de radio-activiteit over on
geveer drie weken nog slechts tien pro
cent van het huidige neil zal bedragen
De ontsnapte radio-rctiviteit zou over!
gens slechts één-duizen! te. of misschien
zelfs, eén-tienduizendste van de radio
activiteit in de gestoorde reactor zelf be
dragen.
De storing leed zich donderdag jl. voor
n reactor nr. 1 werd een edeelte van de
tir,.u U,lrstaven door tot nu toe niet ach-
„II3 oorzaak oververhit. Normaal
SLMn temperatuur van 390 graden
uereikt, net niet genoeg om het materiaal
te d-ocn oxyderen. Donderdag steeg de
iltjm°met'er P'otaeling tot tegen de 600
den en trad er wel oxyd-atie op Er
*wam een grote hoeveelheid radio-actieve
stot vrij. Het overgrote deel daarvan werd
kosten in 1955 het hoogst in Frankrijk, ge
volgd door België en Engeland.
Uitgedrukt in Zwitserse franken waren
de arbeidskosten per uur in 1955 in deze
landen in onderstaande industrieën als
volgt:
Kat. Mach. Scheeps Kolen
text, werkt, bouw mijnen
Frankrijk 2,51 3,62 3,17 4,61
België 2.20 3.07 3.47 3 76
Engeland 2,27 3.08 3,27 4,26
W-Duitsland 1,86 2,43 2,49 3,82
Italië 1,83 2,31 2,50 2-61
Turkijë 1.79 2.18 2,67 2,31
Oostenrijk 1,50 2,12 1.99 2,32
Joego-Slavië 1,23 1,57 1,64 1,63
Griekenland 1.09 1,15 1.30
Het Internationale Arbeidsbureau legt
er overigens de nadruk op, dat de ver
schillen in arbeidskosten geen verschil
len in arbeidersinkomen vertegenwoor
digen In sommige landen worden bijvoor,
beeld belangrijke sociale voorzieningen
niet door de werkgevers, maar groten
deels door de staat bekostigd Verder dient
hierbij te worden aangetekend, dat deze
vergelijking door herleiding van de geld-
lonen tot bedragen in een enkele valuta
slechts een grof beeld van de situatie
biedt.
De kosten van de belangrijke program
ma's voor sociale voorzieningen welke
van staatswege worden bekostigd, maken
in het algemeen 6 a 12 pet uit van het
bruto nationale produkt.
In de acht landen, die aan het onder
zoek deelnamen, waren de cijfers als
volgt: Frankrijk (op basis van gegevens
over 1954) 12,7 pet., West-Duitsland 11,4
pet., België 11,1 pet., Oostenrijk 10,6 pet.
Engeland 8,4 pet., Italië 7.6 pet., Dene
marken 6,0 pet. (gegevens van 1954/55) en
Turkijë 2,4 pet.
De „koude oorlog" tussen regering en
vakbanden jp Argentinië" heeft dit week
einde een nieuw hoogtepunt bereikt. De
leiders van 62 vakbonden hebben gisteren
in Buenos Aires overlegd, welke moge
lijkheden er zijn voor een algemene sta
king. Onder de huidige staat van beleg
zijn stakingen verboden. Deze vakbonds
leiders pogen ook de 27 vakbonden van
„witte-boordjes-werkers" voor hun zaak
te winnen.
De stemming in de vakbonden is ver
bitterd na een onderhoud, dat vrijdag
j.l. plaats vond tussen president Aram-
buru en een aantal van zijn ministers
enerzijds en vakbondsleiders anderzijds.
Deze laatste stelden de eis, dat de mi
nisters van financiën, handel en arbeids-
aangelegenheden. resp. Adaiberto Vas-
sene, dr. Julio Cueto Rua en dr. Tristan
Guevara zouden aftrSden. Deze drie
ministers hebben zich verzet tegen d"e
eisen der vakbonden inzake algemene
loonsverhoging, opheffing van de in de
provincie Buenos Aires afgekondigde
staat van beleg en intrekking van een
stakingswet. De eis' der vakbondsleiders
was voor president Aratriburu aanleiding
het onderhoud zonder meer te beëindigen.
Te IJsseïstein Is het dertienjarige
meisje R. Aebers door gasvergiftiging om
het leven gekomen. Zaterdagmiddag
hield zij een ziek familielid gezelschap,
van wie de echtgenoot even afwezig was.
Waarschijnlijk heeft zij toen de gas
kraan opengestoten of per ongeluk open
latèn staan, waardoor het meisje, door
gas bedwelmd, bewusteloos geraakte. In
deze toestand werd zii in de keuken ge
vonden. Geneeskundige hulp mocht niet
meer baten.
Het slachtoffer was het enige doch
tertje in een gezin van zeven kinderen.
in de filters van de 135 m hoge schoor
stenen opgevangen, maar een deel werd
over het fabrieksterrein en de omgeving
verspreid en door de wind verder naar
zee weggevoerd. Met behulp van het per
soneel van reactor nr. 2 werd onmiddellijk
bluswater ln de gestoorde reactor ge
pompt, dat onmiddellijk hevig werd be
smet. De temperatuur daalde echter spoe
dig.
Veiligheidshalve werd al het perso
neel, da-t niet onmiddellijk bij de werk
zaamheden aan de overhitte reactor was
betrokken, naar hui-s gestuurd. Thans
is het werk in het centrum gedeeltelijk
hervat. De gestoorde reactor zal echter
voorlopig buiten bedrijf blijven.
Volgens een mededeling is een storing,
als die welke zich te Windscale voordeed,
slechts mogelijk in «®n open. lucht,-ge-
koelde reactor. In de reactors te Calder
Hall en elders zou iets dergelijks niet
kunnen gebeuren.
Arbeiders van scheepswerven en de
staalindustrie en leden van het spoorweg
personeel hebben zich zondag in Japan
aangesloten bij de stakende mijnwerkers.
Zij eisen allen hogere lonen en betere
arbeidsvoorwaarden. In totaal staken nu
1,3 miljoen werknemers in Japan.
De 42-jarige Sovjet-geleerde mevrouw
Lydia Kursonowa heeft zaterdag na af
loop van het internationale congres voor
ruimtevaart te Barcelona verklaard, dat
in de Sovjet-Unie reeds piloten worden
opgeleid voor vluchten in de wereldruimte
Een en ander klonk de verslaggevers, die
dit optekenden, nogal fantastisch in de
oren, maar aan de andere kant toch niet
zo vreemd, omdat zij even te voren van
verscheidene gedelegeerden op het con
gres hadden kunnen horen, dat de rei
naar de maan binnen tien jaar te verwe
zenlijken mogelijkheid zal zijn. Er waren
er onder de congressisten in Barcelona,
die meenden, dat men een langere tijd
nodig zal hebben, maar algemeen over
heerste de mening, dat de reis naar de
maan in ieder geval dichterbij is dan de
gemiddelde mens zich op het ogenblik
realiseert.
Intussen raast „Spoetnik", de Russische
aardsatelliet, nog in zijn baan rond de
aardbol rond. De omloopsnelheid van de
kunstmaan neemt langzaam af. Zaterdag
had zij 95 minuten en 57 seconden voor
een reis om de aarde nodU. De snelheid
van het raketgedeelte dat de satelliet be
geleidt neemt echter minder sterk af en
het gevolg is dan ook, dat het de kunst
maan heeft ingehaald. Dat is donderdag
11. reeds gebeurd en zaterdag had het ra
ketgedeelte een voorsprong van 3 minuten
of 1500 km op de kunstmaan. Een Sov
jet-natuurkundige acht het niet uitgesloten
dat hoewel de raket in de dichtere lagen
van de atmosfeer grotendeels zal verdam
pen, stukken metaal op de aarde terecht
zullen komen.
De radiokamer van het ANP in Den
Haag heeft zondagmiddag en -avond met
tussenpozen van ongeveer 95 minuten
vier keer signalen opgevangen, waarvan
de toon aanvankelijk zwak was, vervolgens
in sterkte toenam en daarna weer lang
zaam afzwakte. Tegen half negen
's avonds werden drie minuten lang korte
signalen opgevangen, zoals deze in de
eerste „levensdagen" van Spoetnik wer
den gehoord. In de buurt van Sidney wer
den gisteravond code-signalen opgevangen
die honderdmaal krachtiger waren dan de
aanvankelijk uitgezonden seinen.
(Van onze correspondent)
B. en W. van Haarlem hebben beslo
ten in verband.met de bestedingsbeper
king de middagschooltijden van de ge
meentelijke kleuterscholen en de scho
len voor openbaar lager- en voortgezet
lager onderwijs een half uur te ver
vroegen, zodat deze nu om half twea
i.p.v. om twee uur beginnen.
Men hoopt hierdoor een be'a?SriJlc9
besparing op de uitgaven van de ver
warming en verlichting van de school
gebouwen te verkrijgen.
Toen zaterdagmorgen een jonge vrou
welijke kantoorbediende zich met een tas
waarin f 11.000 naar het bijkantoor van
de PTT in de Hertogstraat te Arnhem b--
gaf, om dit bedrag te storten, werd haar
bij de ingang de tas ontrukt. Omstanders,
die het zagen gebeuren, achtervolgden 3-
dief, volgens beschrijvingen een J°nf®
man, doch slaagden er niet in hem te
griipen. Hij moet via het talud van de
spoorbaan ter plaatse hebben weten te
ontsnappen.
De twee Amerikaanse atoomsr'onnen
Ethel en Julius Rosenberg, die i: 1953
werden terechtgesteld, zouden in 1947 ge
heime gegevens over het Amerikaanse
plan voor het lanceren van een aardsa
telliet aan de Russen hebben verschaft.
Dit heeft de voormalige officier van justi
tie Myles Lane te Washington verklaard.
Volgens hem zouden de Rosenbergs ook
de wiskundige oplossing van de vraag,
hoe kernenergie voor de voortstuwini van
vliegtuigen kan worden gebruikt de Rus
sen in handen hebben gespeejd.
Myles Lane, die indertijd heeft meege
holpen het proces tegen de Rosenbergs
voor te bereiden, verklaarde dat de kwes
tie van de satelliet ter sprake was ge
komen. toen bij het vooronderzoek Davie
Greenglas. de broer van mevrouw Posen-
berg, die een gevangenisstraf van vijftien
jaar uitzit, ondervraagd werd over de ac
tiviteit van zijn zwager. Greenglas had
toen verklaard, dat Julius Rosenberg hem
had meegedeeld, dat hij van „geleerden
in dit land (de V.S.)" gegevens hr~' ge
kregen over „een of ander groot voor
werp dat als een satelliet tussen de aar
de en de maan om de aarde zou draai
en".
Naar de „Chattanooga Times" weet te
melden, heeft een groep Duitse deskun
digen op het gebied van geleide nrojec-
tielen ruim één jaar geleden tevergeefs
getracht van het Amerikaanse ministerie
van defensie toestemming te krijgan voor
het lanceren van een aardsatelnet. De
toenmalige minister Charles Wilson, had
laten weten, dat het Amerikaanse legen
waarvoor de Duitsers werkten, zich niet
mocht begeven cp het terrein van de ma
rine. Het lanceren van een kunstmaan is
n.l. aan de marine toevertrouwd. De Duit
sers hadden gebruik willen maken van de
raket „Jupiter", waarmee op 26 septem
ber van het vorige jaar een hoogte van
960 km. zou zijn bereikt, aldus de „Chat
tanooga Times".