aê
ZWEEDSE COALITIE
pensioen-referendum)
staat (na liet
op springen
submit TOTAAL
Id
Geschiedenis van Hongarije
G
U
Nieuw Vaticaans
zendcenfrum in de ether
r*$
BREUK NA 25 JAAR
Herstel uw krachten
na de A-grlepI
vitaminen
èn
mineralen
loei lampjes
0
Wh
Na jarenlange politieke stabiliteit
periode van onrust op komst
Faa Ar pad tot Kadar
- -,l;d%
Aller zielen-idtzending
Enschedé
eA
Syrië wijst bemiddeling
van Saoed definitief af
Relletjes in Turkije be
sloten verkiezingsstrijd
Internationaal bureau
voor atoomenergie ver
wierp Sovjet-voorstel
Uit
V B
DONDERDAG 24 OKTOBER 1957
PAGINA S
UK
°r
V
w
f'
Onduidelijke uitslag
M inderheidskabi n et
Nogal sceptisch
met de
van
Dagravit Totaal 15 is
de énige dragee, die 12
vitaminen plus de drie
Onmisbare mineralen -
kalk, fosfor en ijzer -
bevat. Daardoor is
Dagravit Totaal 15 de
enige volledige aanvul
ling van het dagelijkse
voedsel. Voor "uw hele
gezin I
W,
Venlo
TERECHTSTETXINGEN
IN EGYPTE
STATUTENWIJZIGING
WILTON-F IJENOORD
Wijziging in liet voorstel
INSCHRIJVING JAY A-TABAK
Parijs
Mgr. Fulton Sheen niet meer
voor Amerikaanse televisie
BRITSE „VISCOUNT" BIJ
LANDING VERONGELUKT
Ned. school voor Hongaren
Weer een vragenspel
St.-Nioolaasactie Zonnebloem
Nederlandse geluidsjagers
,Nemo"
i'
V
9 i'
Al»
:9ti-
eü
„0»'
ht v"
°SvO«A
iJji
(Van onze bijzondere
correspondent)
Stockholm, dinsdag.
Ongeveer zeventig procent van het
Zweedse kiezerskorps heeft zoals
al in het kort gemeld vorige weck
zondag deelgenomen aan de alge
mene volksstemming over de kwestie
•der aanvullende dienst- of arheids-
pensioenen. Men had bij deze
volksstemming de keus uit drie
alternatieven: een soeiaal-demoera-
tisch communistisch, een agrarisch
en een liberaal conservatief.
Het sociaal-democratisch communisti
sche alternatief omvatte een wettelijk
Verplicht arbeidspensioen voor alle werk
gevers, dat zou worden beheerd cn ge
garandeerd door de staat; het alterna
tief van de „Agrarische Centrumpartij"
behelsde een algemene arbeidspensioen-
regeling op basis van vrijwilligheid voor
groeperingen, van werknemers tot
zelfstandigen, hoewel ook hier de staat
werd aangewezen om de waarde van het
pensioen te garanderen en de fondsen te
beheren, terwijl tenslotte het derde al
ternatief, van de liberalen en conserva
tieven gezamenlijk, neerkwam op een al
gemene pensioenregeling voor alle werk
nemers die tot stand zou moeten komen
door collectieve overeenkomsten tussen
werknemers en werkgevers, maar waar-
hdc aansluiting evenwel geheel vrij
willig zou moeten zijn. De staat zou vol-
dit alternatief noch de regie noch
het beheer mogen voeren over een derge
lijke pensioenregeling; dit zou moeten
worden overgelaten aan de particuliere
verzekcringmaatschappijen.
De regering had, in overleg met de op
positiepartijen, afgelopen voorjaar tot de
ze volksraadpleging besloten, omdat langs
de normale parlementaire weg geen be
vredigende oplossing mogelijk scheen.
Bovendien waren de regeringspartijen
zelf, d.w.z. de sociaal-democraten en do
agrariërs, hel óók niet eens over de wijze
waarop de kwestie der pensioenen moest
worden geregeld, hetgeen ook blijkt uit
het feit. dat beide partijen met een eigen
alternatief deelnamen aan de volksstem
ming.
Nu is de verbeten propagandastri.id
een einde gekomen en heeft het Zweed
se volk kenbaar gemaakt hoe het over
een en ander denkt. Maar duidelijk is
die uitspraak van het volk beslist niet.
Het sociaal-democratische alternatief
kreeg 46.4 pet. van de stemmen, dat
van de Agrarische Centrumpartij 15,2
Pet. en dat van de liberalen-conserva
tieven 34.6 pet. Niet minder dan 3,8 pet.
stemde blanco, om daarmee te demon
streren, dat men het met de gehele pro
bleemstelling niet eens was.
Met deze uitslag is de oplossing van
de pensioenkwestie er niet bepaald ge
makkelijker op geworden, integendeel.
Geen enkel alternatief heeft immers een
duidelijke meerderheid behaaid. hoewel
men zou kunnen zeggen dat de twee „vrij-
willige" alternatieven (van de agrariërs
en van de liberalen-conservatieven) ge
zamenlijk meer stemmen kregen dan het
„verplichte" alternatief van de sociaal
democraten. De laatstgenoemden even
wel beweren, evenmin ten onrechte, dat
hun alternatief méér steun heeft gekre
gen dan elk van de twee anderen.
Het enige resultaat van deze pensioens
volksstemming schijnt te zijn, dat Zwe
den een periode tegemoet gaat van rege-
ringscrises en parlementaire moeilijkhe
den, éls tenminste de diverse partijen aan
hun eigen pensioen-élternatieven blijven
vasthouden. De sociaal-democraten heb
ben nl, reeds eerder bij monde van hun
leider, minister-president Erlander. laten
weten dat zij binnen enkele maanden bun
pensioenplannen zullen verwerken in een
regeringsvoorstel. Geluktijdig deelden hun
agrarische coalitiepartners toen mede dat
zij de regering zullen verlaten zodra het
sociaal-democratische regeringsvoorstel
wordt ingediend.
Mogelijk komt het zelfs eerder tot een
breuk. De uitslag van het referendum
heeft hier in Zweden een dusdanige indruk
gemaakt, dat het politieke klimaat acuut
zeer slecht is geworden. Donderdag (d.i.
dus heden. Red.) komen de boeren-afge-
vaardigden in de Rijksdag tezamen met
de partij-leiding bijeen. Dan zal beslist
worden of de voortzetting der coalitie,
die nu al een kwart eeuw bestaat, onder
de huidige omstandigheden nog verant
woord is. Vrijdag zullen de sociaal-de
mocraten zich over d? toestand beraden.
Besluiten de agrariërs zich uit de re
gering terug te trekken, dan komen de
sociaal-democraten in de minderheid.
Niets weerhoudt deze laatsten er dan
nog van de regeringsverantwoordelijk
heid verder alleen te dragen. Zii hou
den er reeds rekening mee en de so
ciaal-democratische pers heeft dc ver
wachting uitgesproken, dat Erlander in
geval van een crisis nog vóór dc aan
vang der bcgrotingsdebatten in dc Rijks
dag (29 oktober) een minderheidskabi
net zal vormen. Brengen de sociaal
democraten in het voorjaar dan inder
daad hun pensioenvoorstel 'n stemming,
dan is het ook voor hen afgelopen,
want de oppositie van liberalen, con
servatieven én agrariërs zal onverbid
delijk ieder sociaal-democratisch pen
sioenvoorstel van de hand v.ijzcn, en
gezamelijk vormen ze immers een meer
derheid. Het enige wat dan te doen
staat om uit de impasse te geraken, is
de Rijksdag te ontbinden en nieuwe ver
kiezingen uit te schrijven.
Mogelijkerwijs wacht men met die ver
kiezingen tot september, als er toch ver
kiezingen moeten worden gehouden voor
de gemeenteraden. Men kan zich echter
afvragen of een nieuwgekozen volksver
tegenwoordiging de pensioenkwestie dan
wél zal kunnen oplossen. Grote politieke
verschuivingen zijn immers niet te ver
wachten en de zetelverdeling zal in grote
lijnen dezelfde zijn als de huidige. Geen
enkele partij zal een meerderheidsrege
ring kunnen vormen, en geen enkele par
tij zal dus haar eigen pensioenvoorstel
er door hoen kunnen krijgen Elke rege
ring zal erover blijven struikelen, en van
een definitieve oplossing der kwestie zal
geen sprake kunnen zijn.
Een derge'ijke negatieve ontwikkeling
ligt. gezien de uitslag der volksstemming
geheel in de lijn der verwachtingen, voor
al nu de agrariërs nog eens nadrukkelijk
hebben verklaard dat zij er niet over
prakkizeren om van hun standpunt af te
wijken terwille van een voortbestaan der
coalitie, en ook nu de sociaal-democraten
hebben laten weten dat zij onverbiddelijk
blijven vasthouden aan hun alternatief
voor een wettelijk verplicht pensioen, en
dat zij daar niet vanaf zullen stappen,
alleen om hun agrarische coalitiepart
ners een plezier te doen. Zotiden de twee
partijen eventueel wél terwille van elkaar
water in hun wijn doen, dan lopen zo
wel de sociaal-democraten als de agra
riërs ernstig risico een groot gedeelte van
hun kiezerskorps te verliezen, omdat dit
zich dan immers door hun partijen bedro
gen zou voe'en. en ook omdat zowel in de
sociaal-democratische als in de agrari
sche partij reeds sinds geruime tijd toch
al ontevredenheid bestaat over de coali
tie.
Eén
dragee
per dag
is
voldoende.'
Toch zal er een oplossing gevonden
moeten worden voor de pensioenkwes
tie. want het Zweedse volk is ook niet ge
diend met een periode van politieke on
rust en regeringscrisis. Van verschillen
de 'zijden wordt er daarom op aange
drongen dat er overleg zal worden ge
pleegd tussen de sociaal-democraten ener-
r-x -
'"f
zijds en de liberalen anderzijds. De twee
alternatieven van deze partijen liggen im
mers het minst van elkaar verwijderd.
De sociaal-democraten willen een ver
plicht pensioen in regie van de staat,
en de liberalen-conservatieven een vrij
willig pensioen in regie van de werkge
vers- en werknemersorganisaties. Wel
licht kunnen de sociaal-democraten, die
in zo'n grote mate afhankelijk zijn van
de vakorganisaties, ertoe worden over
gehaald om akkoord te gaan met het li-
berale-conservatieve voorstel om inptaats
van de staat de' vakbeweging in te scha
kelen. en misschien zijn de liberalen-
conservatieven dan wel bereid om zeke
re verplichtende elementen te accepteren.
Overleg ook met de agrariërs wordt niet
zo noodzakelijk geacht, omdat deze uit
eindelijk niet meer dan 15 pet. behaal
den en omdat er, zoals reeds gezegd,
noch bij de'agrariërs noch bij de sociaal
democraten grote animo bestaat om met
elkaar tot overeenstemming te komen
voorts ook omdat het agrarische alter
natief te grote verschillen vertoont met
de andere twee.
Als cr inderdaad overeenstemming zou
kunnen worden bereikt tussen sociaal-de
mocraten en liberalen-conservatieven zou
een impasse kunnen worden voorkomen
hoewel men zich dan nog steeds kan af
vragen waarom cr dan eigenlijk een
volksstemming werd gehouden en wat de
waarde is van dc uitgebrachte stemmen.
Het Zweedse publick staat tegenover het
politieke gedoe van het ogenblik daarom
nogal sceptisch en gereserveerd.
Zaterdag is er groot feest rond de Hoeve
Genbroek. Op die dag zal het echtpaar
H. Jacobs-Huberts zijn diamanten
huwelijksfeest vieren in deze hoeve aan
de Oude Kerkhofweg te Venlo. De
bruidegom is 83. de bruid 81 jaar. Zes
kinderen. 28 kleinkinderen en 4 achter
kleinkinderen kunnen het feest gaan
meemaken.
Luxemburg
Een nieuw vaandel werd overhandigd
aan de groothertogelijke eregarde door
prins Felix. Dit vaandel zal het oude
vervangen, dat op 30 september 1853 aan
twee bataljons jagers te voet werd
overgedragen door prins Hendrik der
Nederlanden, toen luitenant van de
koning-groothertog van Luxemburg.
Het oude vaandel wordt verder zuinig
bewaard in de kazerne.
De Syrische regering heeft het bemid-
delingsaanbod van koning Saoed van Sa-
oedi-Arabië ten aanzien van dc spanning
tussen Syric en Turkije definitief van de
hand gewezen en is vastbesloten haar
klacht tegen Turkije in de V.N. te hand
haven, aldus Radio-Cairo.
Volgens de Egyptische radio zou de
Syrische minister van buitenlandse za
ken deze mededeling gisteravond aan alle
Syrische diplomatieke vertegenwoordigers
in bet buitenland hebben toegezonden. De
Turkse ambassadeur in Washington heeft
na een conferentie op het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken ge
zegd, dat Syrië „bemiddeling van ko
ning Saoed moet aanvaa 'en". Dit zou
veei beter zijn dan de Turks-Syrische
kwestie in de V.N. te behandelen.
De opperbevelhebber van de Syrische
strijdkrachten, generaal Afif Bizri, heeft
gisteren tegenover een vcrsl- gever van
Radia-Cairo verklaard, dat „Amerikaan
se vliegtuigen sedert enige dagen dagelijks
het Syrische luchtruim schenden".
Hij zei voorts, dat volgens inlichtingen
die hij had ontvangen, „de Turkse troe
penbewegingen langs de grens met Syrië
voortduren". De autoriteiten in Damas
cus zijn van mening, dat bet gevaar van
een biiksemaanval van Turkije niet is
verdwenen, aldus Bizri,
De Turkse politie heeft gisteren van
traangas en gummistokken gebruik ge
maakt om anti-regering belagers in An
kara en Istanbul uiteen te drijven.
In Ankara verspreidde de politic be
togers, die na een verkiezingsbijeenkomst
waarop Ismet Inonu, de leider van de in
opnositic zijnde volksrepublikeinen, een
rede had gehouden, op straat schreeuw
den: „Wij willen vrijheid".
Later werd uit Ankara gemeld dat de
rust was teruggekeerd In de stad. In Is
tanbul reden ongeveer 100 volksrepublikei
nen in vrachtauto's naar het hoofdkwar
tier van de aan het bewind zijnde demo
cratiscfie partij. Tijdens de rit uitten zij
kreten van protest tegen de regering
De politie in Ankara arresteerde een aan
tal betogers.
De Turkse partijen hielden gisteren hun
laatste bijeenkomsten omdat de Turkse
verkiezingswet eist, dat de verkiezings
campagnes drie dagen voor de stemming
afgelopen moeten zijn. De buitenlandse
politiek van de huidige regering is bij
deze campagnes niet aan de orde gesteld.
Alle partijen keuren de houding van de
regering tegenover het debat in de V.N,
en tegenover Syrië goed.
Op de verkiezingsbijeenkomsten gaat
het voornamelijk om economische kwes
ties. Voor buitenlandse waarnemers blij
ken er echter weinig principiële verschil
len tussen do partijen te bestaan. De
partijen zijn het over het algemeen ook
eens over de te voeren politiek t.o.v. de
Cyprische kwestie.
Twee Arabieren uit de strock bij Gaza,
Salmi cn Asbah. zijn gisteren te Tanta,
terechtgesteld op beschuldiging van spio
nage voor Israël. Dinsdag waren in Cairo
drie Arabieren op soortgelijke beschuldi-
gingen terechtgesteld.
Door de N.V. Wilton/Fijenoord is een
wijziging gebracht in het oorspronkelijke
voorstel tot statutenwijziging. Waar aan
vankelijk was voorgesteld om uit de over
winst aan de directie zoveel maal 5 pet.
uit te keren als het getal der directeuren
bedraagt, wordt in het gewijzigde concept
dit percentage wederom op 4 pet. gesteld,
gelijk ook volgens de oude statuten gold.
Op 24 oktober wordt ten kantore van
Nienhuys en Hesterman n.v. te Amster
dam een inschrijving gehouden voo- 604
pakken Java-tabak van de n.v. voor Han-
del en Beheer „Tucar".
1.De geschiedenis van Hongarije
klinkt als 'n Czardas. De melodie schijnt
van héél ver te komen aanwaaien en in
zingen over te gaan. Soms klinkt het blij,
soms weemoedig, dan weer doet het
diep-tragisch of wild-hartstochtelijk aan.
Zo is Hongarije. Zo zijn nu eenmaal de
mensen, die hier wonen. Juist zoals die
Czardas kwamen ze van ver.
In het grijs verleden trokken zij weg uit
de onherbergzame Oeral, de dalende zon
achterna. Steeds verder ging het naar
het Westen.. In 894 stonden deze donke
re nomaden onverwachts op de toppen
der Karpathen en keken omlaag in het
dal. Enkele jaren te voren hadden zij
Arpad, een nakomeling van Attila, op
een bronzen schild door het kamp gedra
gen. Onder zijn leiding daalden zij nu af
in de vlakte, waar de Donau stroomde.
Daar lag hun beloofde land: „rijk aan
aarde, rijk aan gras en rijk ook aan wa
ter". Hier sloegen zij voorlopig, maar
vol verwachting hun tenten op
2.Van de blauwe Donau, die överi-l Was er dan niemand die deze spring-
gens helemaal niet zo „blauw" is .scheen
een vreemde kracht uit te gaan. Ont
waakte daarom in deze zwervende rui
ters het bloed van Attila en zijn ze daar
om tot alles in staat? Zonder even adem
te halen stormden zij Beieren, en
Zwitserland binnen. Plotseling versche
nen ze in Italië en bedreigden tezelfder
tijd Bremen. Het machtige Byzantium
werd niet gespaard. Europa lag voor het
grijpen.
Tokio heeft de Monorailbaan in ge
bruik genomen als eerste stad ter we
reld. Deze wagens kunnen 62 passa
giers vervoeren en bestaan uit twee
wagons.
Leicester (Engeland)
Jaloerse mensen zijn niet alleen een
plaag voor zichzelf ze zijn het ook voor
anderen. De in Engeland wonende
Joegoslaaf Stamenkovic had er ook
nogal last van en alleen, omdat zijn
echtgenote vriendelijk was tegen een
van zijn collega's, vond hij dit genoeg
om 's mans neus van de punt te ont
doen. De zaak kwam natuurlijk voor de
rechter; twaalf maanden moet de jaloer
se man nu in de cel, waar hij vermoede
lijk alleen nog maar jaloerser wordt.
En uit de behandeling van de zaak
kwam zonneklaar naar voren, dat de
neus-schender ?geen enkele aanleiding
had om zich ook maar ergens over op
te winden.
Had u dat gedacht? Frankrijk, een van
de grootste wijnproducerende en expor
terende landen ter wereld, moet wijnen
uit het buitenland gaan importeren. De
oorzaak is, dat de oogst van dit jaar
buitengewoon slecht is geweest. Frank
rijk en Algerië produceren per jaar
ongeveer 73 miljoen hectoliter, maar dit
ar v/Qf bijna 20 miljoen hectoliter
nd«ü
Met het argument, dat dc algemeen-
directeur in de „onmogelijke situatie" zou
komen om te moeten beslissen wat een
staat is en wat niet, heeft de oprichtings
vergadering van het internationale bureau
voor atoomenergie te Wenen gisteren een
SovjetrussischTsjechisch voorstel ver
worpen om alle staten het recht te geven
waarnemers naar vergaderingen van het
bureau te sturen.
Dit was de derde poging van commu
nistische landen om dit voorstel er door
te krijgen, krachtens hetwelk landen als
communistisch China en Oost-Duitsland
waarnemers zouden mogen afvaardigen.
De vergadering heeft gistermiddag haar
werkzaamheden begonnen op 1 oktober
jl„ beëindigd.
De bekende Amerikaanse televisie
spreker mgr. Fulton Sheen, wijbisschop
van New York, zal in verband met zijn
toenemende werkzaamheden zich geheel
uit de Amerikaanse televisiewereld terug
trekken. Mgr. Sheen, die ook directeur
der Pauselijke Missiewerken in de Ver.
Staten is, verzorgde de uitzendingen,
getiteld: „Het leven is waard geleefd te
worden", lifervoor bestond veel belang
stelling, Aldus meldt het K.N.P.
vloed der Hongaren kan keren? Ja, toch!
De koning van Schwaben, Otto I, de la
tere keizer van Duitsland trommelde een
leger bij elkaar en stelde zich te weer.
Hij versloeg de opdringende Hongaren
in de vlakte van Lech Lechfelde bij
Augsburg Dat was Tn 955
Volgens de legende brachten maar ze
ven Hongaren er het leven bij af. Uitge
put en rillend van de koorts bereikten ze
de oevers van de Donau
Een verkeersvliegtuig van het type
„Viscount" van de Britse luchtvaartmaat
schappij B.E.A. is gisteravond hij de lan
ding op een vliegveld hij Belfast in
Noord-Ierland verongelukt. De zeven in
zittenden, viif bemanningsleden en twee
passagiers zijn om het leven gekomen.
Vanwege de slechte weersomstandighe
den werd het toestel vanaf de grond naar
het vliegveld geloodst. Het kwam echter
vóór de startbaan aan de grond.
De ..Viscount" maakte een speciale
vlucht om een groep personen naar Lon
den te brengen, die te Belfast de opening
van fabrieksgebouwen had bijgewoond.
Onder hen bevond zich de Britse minis
ter van bevoorrading, Jones.
De plechtige inzegening door Pans
Pius XII van het nieuwe Vaticaanse
zendccntrum te Santa Maria Galeria,
dat o.a. dc 100 kw kortcgolfzcnder om
vat, die katholiek Nederland bij gelegen
heid van het II. Jaar heeft geschonken,
zal zondag a.s. op het feest van Christus
Koning door Radio Vatican? worden uit
gezonden.
Het programma, dat om 10.25 uur be
gint, is te beluisteren op de golflengte
19, 25, 31 en 41 meter en wordt door de
Italiaanse, Franse, Spaanse en Ierse ra
diostations alsmede door de radio van
Mnntc Carlo overgenomen.
De KRO laat zondagavond de rubriek
„Echo" vervallen cn verzorgt van half
negen tot negen uur een samenvatting
van dc plechtigheid, die zoals men weet
ook door mgr. dr. Alfrink. aartsbisschop
van Utrecht, zal worden bijgewoond.
Voor de traditionele Allerzielen uitzen
ding op vrijdagavond 1 november heeft
de KRO dit jaar afgezien van het ge
bruik der grote concertstudio in Hil
versum ais plaats van uitvoering van
Verdi's „Messa da Requiem". Het ma
gistrale werk van de Italiaanse compo
nist wordt door drie Twentse koren en
het Ovenjsels Philharmonisch Orkest
uitgevoerd in de Twente-hallen te En
schede. De grote koorpartijen zullen wor
den gezongen door de Stichting Mozart-
koor te Hengelo met medewerking van
Enschede's Mannenkoor „Excelsior" en
koorleden van het Opera-gezelschap „Fo
rum". Als solisten treden op Corry Bijs
ter, sopraan, Roos Boelsma, alt, Michele
Molese, tenor en Norman Foster, bas.
Uit de gelden, die na de Hongaarse
opstand van oktober 1956 zijn bijeenge
bracht door het comité „Hulp Hongaarse
Volk" is o.m. een middelbare school op
gericht, bestemd voor Hongaarse vluch
telingen. Deze Koningin Juliana-schooi
in het Oostenrijkse dorp Bad Iselsberg
zal volgende week dinsdag worden ge
opend door de Oostenrijkse bondsminis-
ter van onderwijs, dr. H. Drimmel. Van
de openingsplechtigheid zal Ben Brans
een radioreportage maken, die dezelfde
dag als gezamenlijk programma door
de KRO zal worden uitgezonden.
Er komt weer een nieuw radio-vragen-
spel en wel in de KRO-rubriek „Onder
Ons".
Op bijeenkomsten, die door de vrou
wenorganisaties in verschillende plaat
sen van het land worden georganiseerd
zullen twee groepen van vijf dames op
haar kennis worden getest, waarbij
Martha Doyle als spelleidster zal optre
den. Zowel het succes van de groep als
het beste persoonlijke resultaat zullen
worden beloond.
De dubbele attractie van dit spel,
waarvan de eerste ronde dinsdag a.s.
plaats vindt in de kring van de Katho
lieke Boerinnenbond te Franeker is, dat
de huisvrouwen met aantrekkelijke prij
zen van de Vereniging Nederlands Fa
brikaat worden beloond voor haar pa
rate huishoudelijke kennis, terwijl de
luisteraars thuis met die kennis haar
voordeel kunnen doen.
In zijn Radioziekenbezoekprogramma
van volgende week dinsdag zal Alex
van Wayenburg het motto bekend ma
ken, waaronder de St.-Nicolaasactie 1957
van De Zonnebloem zal worden gevoerd.
In elk van de elf jaren, dat de"ze actie
voor de zieken werd gevoerd, kon het
aantal der begunstigden worden ver
hoogd, zodat verleden jaar het aantal
van de 26.000 werd overschreden.
In Brussel is van de week de uitslag
bekend gemaakt van de internationale
geluidswedstrijd, uitgeschreven door het
Concours International du Meilleur En-
registrement Sonore (Cimes).
Een jury van de Nederlandse Vereni
ging voor Geluidsjagers had tevoren
uit een twintigtal bij haar binnengeko
men inzendingen een drietal opnamen
gekozen, die volgens haar voor cl opne
ming aan de internationale wedstrijd in
Brussel in aanmerking kwamen en cén
daarvan, vervaardigd door de heer R.
van Wezel, verwierf in de categorl# C
(muziekopname) de eerste prijs.
De Nederlandse Vereniging voor Ge
luidsjagers heeft thans een nationale ge
luidswedstrijd uitgeschreven, waarvan
de uitslag in maart van het volgende
jaar zal worden bekend gemaakt.
Welk kind uit het pre-spoetnik-se
tijdperk heeft niet met gloeiende wan
gen en fonkelende ogen de adembene
mende avonturen meebeleefd van ka
pitein Nemo, die zich op een reis van
„20.000 Mijlen onder Zee" het stof van
een hypocritische beschaving van de
voeten had gespoeld om in de besloten
heid van zijn wonderlijke „Nautilus" een
onbeperkte heerschappij te voeren over
een onbekende en onbetreden wereld
waarin alleen plaats was voor techniek
en avontuur, maar niet voor romantiek
en liefde.
De Franse schrijver Alexandre Rive
male moet zo'n kind zijn geweest, maar
het bloedloze heldendom van Jules Ver
ne's mysterieuze duikboot-kapitein was
hem op de duur toch niet genoeg. Hij
probeerde zich voor te stellen, wat er
zou zijn gebeurd, als nu eens een vrouw
haar intrede had gedaan in het leven
van kapitein Nemo. Zijn verbeelding,
die Verne's held zijn trouwe „Nautilus
doet ontvluchten in gezelschap van de
allerliefste Félicie, moet het hier ten
slotte afleggen tegen de fantasie van
Jules Verne, die zijn geesteskind terug
zendt op diens eindeloze zwerftocht door
de wereldzeeën.
Men moge dit weinig verblijdende slot
betreurenen, temeer omdat de charme,
waarmee Kitty Janssen de rol Félicie
vertolkte, een beter lot dan moedwillige
verlating had verdiend, toch neemt dit
niet weg, dat Peter Koen, die Rivema-
le's stuk „Nemo" gisteravond voor de
NCRV-televisie regisseerde, er met
medewerking van decorontwerper Peter
Zwart op bewonderenswaardige wijze ip
is geslaagd, de sfeer van Jules Verne's
onvergankelijke fantasie te doen herle
ven.
Trouwens, Jules Verne won het gis
teravond in alle opzichten van Alexan
dre Rivemale, want juist de door eerst
genoemde geschapen personen (met uit
zondering van de beide vrouwen: Kitty
Janssen als Félicie en Elle de Touars
als Léontine) kwamen veel meer tot le
ven dan dc figuren die Rivemale voor
zijn stuk had bedacht.
Hetgeen intussen niet wegneemt, dat
ieder, die het boek van Verne kent, met
genoegen naar deze „variatie op een
bekend thema" zal hebban gekeken.
3.— Hongarije was aan de willekeur
van z'n vijanden overgeleverd. De mees
ten konden de vernielende plundertoch
ten, waarvan ze het slachtoffer waren
geweest, niet vergeten en nog minder
vergeven.
Aan die wanhopige en vernederende
toestand maakte Stephan, een der opvol
gers van do legendarische Arpad, voor
goed een einde. Als jongen al voelde hij
zich onweerstaanbaar aangetrokken
door het Christendom. Het was dus geen
wonder, dat hij en zijn vrouw Gisela van
Beieren zich door Adalbert van Praag
lieten dopen. In het jaar 1001 riep Paus
Sylvester II Stephan tot koning aller
Hongaren uit- Het volk was buiten zich-
zelf van vreugde. Daarmee brak voor
hen immers een nieuwe tijd aan. -
Met 'n ijzeren wilskracht zette de jon
ge vorst zich aan het werk. Hij liet niet
alleen kerken en kloosters bouwen, maar
„leerde" z'n dikwijls al te onbesuisde
en onbeschaafde onderdanen het land be
bouwen. Natuurlijk ging dat niet zonder
slag of stoot. Het was voor dit Aziatisch
ruitervolk héél wat zich aan 'n regelma
tig leven en aan wetten aan te passen.
Meer dan eens dreigde het spaak te lo
pen, maar bijgestaan door koningin Gise-
la wist bij elke opstand tijdig de kop in
te drukken. Het ging immers om Hon
garije
4. Koning Stephan I bleek werkelijk
de leider van zijn volk te zijn. Vooral als
de nood aan de man kwam. Toen hij in
1083 ten grave werd gedragen, had hij
zijn onderdanen veel meer gegeven dan
een koning over het algemeen achter
laat. Merkwaardige figuur, deze afstam
meling van Attila en Arpad. Zelfs na zijn
dood zou Hongarije hem niet vergeten.
Op zijn graf gebeurden ondertussen
vreemde dingen. Een doofstomme bede
laar kwam zingend en wel terug en een
blind meisje zag voor het eerst de zon
en dc bloemen. Nog altijd waakte Stephan
over Budapest.
Het kon bijna niet anders: in 1083 op de.
twintigste augustus werd hij door PausL
Gregorius VII plechtig heilig verklaard.!
En weer was Hongarije buiten zichzelf!
van vreugde I
Deze dag is voor de Hongaren altijd een I
nationale feestdag gebleven. De als doorl
een wonder intact gebleven rechterhand 1
van de heilige werd in het met edelste-1
nen en parels bezette schrijn door de stra- r
ten van de hoofdstad gedragen.
Negen eeuwen lang werden de Hongaar
se vorsten met de Sint Stephanskroon tot I
koning gekroond en om de schouders I
werd de mantel gelegd, die eens konin- I
gin Gisela met liefde en trots voor haar
man borduurde
