Nieuws uit stad en omtrek
'overtrekken'
PLATE
OUDE TIJD
Wiiidkoreiimolen „de PalmbooH*
verwoest
W. L VERWAYEN
scopen
WEER EEN BOEK VAN MARINUS
VAN PRAAG
r
Geheugen-h11'?
Katholieke onderwijzers bijeen
Dekens en Plaids
13.95
rottèrda^
öuer de
Uit die goede
A. Lafort
Engels bezoek
Schakend Schiedam
GARAGE WALDO
k.
Wat Schiedam verloor
en vond
KETHEL
E.V.A.G. n.v.
OFFICIAL FORD DEALER
Burgerlijke Stand
HAARDEN (komt zien)
TER BRAAK - Grote Markt 3
Toneelwedstrijd S. G.
Een flinke brand werd flink verslagen
PIANO'S
HOUTMAN
Monopole Theater
De Kraton
Burgerlijke Sw1'
'i/M'
VrachtenJH^1 A
A SC
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1957
OVER LIEFDE EN TERREUR
TIJDENS DE FRANSE
REVOLUTIE
Burger Tallien en echtgenote
Robespierre gerehabiliteerd
Voorzitter r.-k. Instuif plotseling
overleden
m
Uitslagen Schaakclub
Schiedam
A
CITROEN
2 cv
REDERIJKERSKAMER
CHRYSOSTOMOS
ORANJEVERENIGING
WILHEIuMINA
AFSCHEID VAN KAPELAAN
TH- v. d. AKKER
Vl2
zon°'
IN ROTTERDAM:
St.-Bonaventura brengt „Gouden
Regen"
K
WONINGINRICHTING
HOOGSTRAAT 184-186
Telefoon 67581
ZAKAGENDA'S
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
V..
J
„De ijzeren sheriff
ALS 5700 KILO VERLOREN WORDT.
s rru M'f,)
Marinus van Praag staat in Schiedam be
er bekend als ir. mr. dr. M.. M. van Praag
irecteur van de Bouw- en Woningdienst.
ten kent hem buiten Schiedam meer
ls schrijver van wijsgerige studies. Hij
i bovendien te Leiden privaat-docent
het Frans administratief recht en te
chiedam zetelt hij af en toe als plaats-
ervangend kantonrechter. Als Marinus
I. van Praag is hfl bezig, zich een let-
trkundige reputatie te verwerven.
Van zijn hand verschenen bereids boe-
en met de titels: „Parijs in de negen-
ende eeuw", „Parijs: rendez-vous der
'ereld" en Maïtresses Royales". In het
latste verzamelde hij een reeks vruch-
:n van zijn bijzondere belangstelling
oor de Franse geschiedenis, waarbij hij
ch aangetrokken voelt tot het cherchez
r femme, hetwelk door officiële geschied-
ohrijving, vooral die van de vorige
euw. on bijna opvallende wijze verwaar-
oosd werd.
„Liefde en Terreur", zijn nieuwste boek,
■veneens fraai uitgegeven bij de N.V.Uit-
everij W.P. van IStockum Zoon te
s Gravenhage, is in aanzienlijke mate
Het levensverhaal van een der monsters
er Franse revolutie, burger Tallien en
iens echtgenote Theresia Tallien. In dit
ovensverhaal treedt Theresia. dochter
"an een bankier van Basklsche afkomst
lie in Spanje rijk werd en daar aan het
of verkeerde, het meest naar voren, om-
'at ze van een ander kaliber was dan
.aar man en deze in intelligentie en diplo-
oatieke bekwaamheid verre overtrof. Hoe
leze vrouw uit 'n rijke bourgeoise fami
ne, la belle Tallien, haar vol als revo-
utionaire speelde, vormt ongetwijfeld een
boeiende, maar zelden hartverheffende
ectuur. Marinus M. van Praag heeft haar
met een zekere voorliefde getekend, daar
bij zijn minachting voor haar echtgenoot,
nan van de tweede rang. nauwelijks ver
bergend.
Madame Tallien wist een salon te cre-
eren, waar talrijke groten van de revo-
'utie kwamen. Maar de twee grootsten
Heeft ze' nooit in haar ban weten te krij
ten. De grote Robespierre niet, die haar
verachtte en Napoleon Bonaparte niet,
die door haar als minnaar afgewezen
werd en wie ze met een hautain gebaar
het mogelijk maakte, toen hij nog slechts
een slecht betaald generaal was, zich een
nieuwe uniform aan te schaffen. Napo
leon heeft haar dit nooit vergeven en
haar tijdens zijn heerschappij nimmer tot
zijn keizerlijke kring toegelaten, ofschoon
ze Josephine de Beauharnais tot haar bes
te vriendinnen kon rekenen.
Wat Robespierre betreft, deze ver
dween veel eerder dan Napoleon van het
toneel. Hij achtte haar niet waardig,
haar in zijn overigens heel beperkte
kring op te nemen. Het is naast de figuur
van Madame Tallien de persoonlijkheid
van Robespierre, die door Marinus M.
van Praag als het ware met welbeha
gen beschreven wordt. Het lijdt nauwe
lijks twijfel, hij vereert deze persoonlijk
heid. Het is wellicht geen toeval, dat
zijn studie van Robespierre's karakter
en daden hem in de richting dreven van
hen. die heden ten dage in Frankrijk er
op uit zijn, hem te rehabiliteren en op
een hoger plan te zetten, vooral geeste
lijk en intellectueel, dan hem tot dusver
werd toebedeeld. Het baarlijke monster
Robespierre, ons vooral door populaire
geschiedschrijving overgeleverd, is voor
Marinus M. van Praag een fascinerend
mens.
Het ls mede daarom, dat de inhoud van
zijn boek in aanzienlijke mate uitgaat
boven de titel, welke hij gaf. Daar
tegenover moet opgemerkt worden, dat
de ondertitel „De levensroman van Ma
dame Tallien" nogal vrijmoedig is. Een
roman kan men dit boek niet noemen.
Natuurlijk, het woord levensroman laat
de mogelijkheid tot verschillende inter-
prestaties toe, maar toch werd Van
Praags werk niet meer dan een biografie
waarin de z.g. hoofdpersoon niet het re-
lief krijgt, dat haar toekomt.
Evenals in „Maïtresses Royales" heeft
Marinus M. van Praag in dit boek een
schat van gegevens verwerkt, waarvan
soms een teveel schade doet aan de com
positie. Als schrijver komt hij daarbij
meermalen teveel om de hoek kijken, ver
klarend, commentariërend, als een soort
welwillend docent, die bang is. dat men
hem niet helemaal begrijpt. Hierdoor is
zijn betoogtrant soms zwaar. Niet altijd
is voorts zijn stijl vlekkeloos. Maar
„Liefde en Terreur" is desondanks een
boek van allure. Men kan er zeker van
zijn, dat het historisch volkomen ver
antwoord is. Als beschrijving van een aan
tal facetten van de Franse revolutie is
het in menig opzicht baanbrekend. Het
opent nieuwe vergezichten, zulks te meer
omdat het een actueel karakter krijgt
door hetgeen zich thans in Sovjet-Rusland
afspeelt, waar de kinderen van de revolu
tie eveneens bezig lijken, elkander en ten
slotte zichzelf te liquideren.
„Liefde en Terreur" dient voor geestelijk
volwassenen gereserveerd te blijven. We
zeiden het reeds, de lectuur is vaak alles
behalve hartverheffend. Het mag Marinus
M. van Praag intussen als een verdien
ste worden toegerekend, dat hij zich niet
aan pikanterieën te buiten gaat en er
evenmin op uit is, gebruik te maken van
een goedkoop „épater le bourgeois".
KH.
De heer A. Lafort, voorzitter van de
r.-k. Instuif, iq gisteravond plotseling
overleden. Men verliest in hem een ener
giek en hard werkend leider, die er veel
toe heeft bijgedragen, om de Instuif tot
bloei 'te brengen. De heer Lafort was
reeds gedurende enige tijd lijdende, maar
zijn dood.kwam toch onverwacht en on
tijdig. In verband met dit droev'"e ver
scheiden vindt er morgen geen Instuif-
avond plaats. Verwacht wordt, dat alle
leden zondagavond aanwezig zullen zijn
in het sterfhuis. Philips van Bourgon-
diëstraat 51.
van stoelen, clubs, bankstellen
De nieuwste stalen
prijsopgaaf vooruit,
Vóór St.-Nicolaas klaar
GROTE MARKT 19-21
V Schiedam Telef. 67762,,/
DE ENGELSEN, die deze week op be
zoek waren van de Erven Lucas Bols
hebben wel enige ervaring omtrent
distilleerderijen. Ze waren leden van de
United Kingdom Bartenders Guild, een
organisatie van mensen, die iets te maken
hebben met het schenken van dranken.
Zij voelen zich zo ongeveer als de opper
schenker van de Farao, maar de Farao
is voor hen toch het publiek
Een stad als Schiedam, met haar gedis-
tilleerindustrie, moet 'n bezoek van der
gelijke lieden wel op prijs stellen. Want
zij beslissen in belangrijke mate, wat hun
klanten drinken. Als ze „Schiedam aan-
bevelen, puur of in cocktails of andere
mixtures, bevorderen ze de bedrijvigheid
in onze stad, de bloie van een industrie,
die een aanzienlijk aandeel bijdraagt in
de nationale deviezenpot.
Hun afdeling van de Guild, welke hoofd
zakelijk vakgenoten uit de badplaatsen
Eastborne en Brighton omvat, maakt elk
jaar een excursie naar het buitenland.
Aldus hebben ze reeds o.a. de Perijodfa-
brieken te Parijs bezocht, de champagne
kelders inRheimsetc. Dit jaar hadden ze
Nederland op hun programma gezet, met
Rotterdam en Schiedam. Rotterdam van
wege de talrijke nieuwe etablissementen
op hun gebied, een bierbrouwerij inbe- j
grepen en Schiedam vanwege de fabri- j
cage van jenever en likeuren. j
Ze hebben gezien, dat Schiedam een
aardige, oude stad is. Een hunner ver
trouwde ons toe, het volgend jaar met
zijn vrouw terug te zullen komen, om het
complex Rotterdam-Schiedam nog eens
goed te bekijken en ervan te genieten.
Allemaal waren ze vol lof over de ont
vangst in Nederland, over de voorko
mendheid van de mensen en de opval
lende reinheid, overal.
Ze vonden het ditmaal pikzwarte water
van de Noordvestsingel beslist een be
zienswaardigheid.
Een hunner vroeg zich af, of hij er zijn
vulpenhouder in kon vullen..
Dat grapje vertelt hij natuurlijk ver
der, als hij thuis is. Gelukkig kan hij
nog andere dingen over Schiedam ver
tellen, o.a. over de hypermoderne mouterij
waar alles mechanisch gaat.
Als ze nu allemaal hun belofte houden
door hun klanten te zullen vertellen, dat
Schiedam zo'n aardige, oude stad is,
komt eerlang de V.V.V. handen te kort..
DAMWACHTER.
mmmm
Afgelopen maandag speelde SCS zijn
eerste uitwedstrijd tegen Kralingse Veer.
Hoewel er 3 afgebroken partijen zijn,
heeft SCS toch reeds de volle winst mee
naar huis kunnen nemen. Het werd
1%—5% voorlopig. De persoonlijke uitsla
gen zijn:
Kralingse VeerCSC: M. v. d. Wiel
A. Noordegraaf afgebr., G. UrffA.
Marks 01, A. RuitenbeekL. Piek 01,
A. v. SlingerlandJ. Hölzken afgebr.. S.
v. CapellenG. Groen W. v. Ca-
pellenA. Leerentveld 01, A. v. Schel
venH. Planken A. KladierG.
v. d. Berg afgebr., M. v. Vuurde—G.
Groen 0—1, J. GundlachA. v. Etten
Totaal 1%—5!'a voorl.
de goedkoopste kilometer»
ter wereld
VRAAGT DEMONSTRATIE
SINGEL 41-45 SCHIEDAM
Officieel agent voor Schiedam
Vtaardlngen - Maassluis -
Hoek van Holland
TELEFOON 64.65.0 (3 Ifjnen)
Madame Tallien
Te bevragen aan het hoofdbureau van
politie tussen 9—12.30 en 2—6 uur: kinder
portemonnee. zeildoeken tas met inhoud,
scooterpet, plaat lood.
Te bevragen bij de vinders, klein geel-
harig hondje, R. Touw, Pendrechtsestraat
22a; zeemlederen dameshandschoen, P.
Romeijn, Kerklaan 13; paar zwarte kin
derhandschoenen, v. d. Berg, Amalia van
Somsstraat 25b; bedrag van geld, Haze-
windes, Prof. Kamerlingh Onneslaan 94a;
bedrag van geld, W. v. d. Ent, v. Ostade-
laan -37a; boven,gebit, J. de Hooge, Nieu
we Haven 291; grijze sjaal, Driessen, Ho-
genbanweg 31b; parapluhoes, C. Penning,
Oranjestraat 75; handdoek en zwembroek
portier St.-Jacobs Gasthuis, B. K.laan 59;
geel zijden sjaal, C. Rost, Ballotsingel 75a;
bontjasje Gouka, Stationsstraat 42b; zw.
ceintuur.' R. Sitton, Dr. Zamenhoffstraat
119; parapluhoés, Arendse, Singel 173; zij
den sjaal, mevr. Meeuwsen, Bosboomlaan
2b; zwembroek met handdoek, E. de
Zeeuw, Da Costastraat 33; 1 p. sokken, v.
d. Berg, Amalia van Solmsstraat 25b; ge
blokte zijden sjaal, M. Holierhoek. Stad
houderslaan 60; zijden hoofddoek, A.
Leeuwenstein, Rotterdamsedijk 275a; gr.
wollen muts. N Hersbach. Oosterstraat
36; rubber kuitlaars (1.). L. Kloppers, Vil
lastraat 6; rubber kuitlaars (r.), H. Bie-
mans, Hogenbanweg 39a; gele sporttas m.
badgoed, H. v. d. Broek, Buitenhavenweg
166a; aktentas met inhoud, D. Romeijn,
Kerklaan 13; geruit tasje met werkgoed,
M. Roodenrijs, Vlaardingerdijk 69a; meis
jesportemonnee, Overdevest, Middelhar-
nissestraat 8; aktentas met inhoud. Van
Gend en Loos, Celsiusstraat; tasje met
gereedschap, v. Duikeren, Brugmanstraat
34a; portemonnee, En.gering, Jan Steen
straat 22; kinderportemonnee, P. Leer-
makers, Lange Kerkstraat 11; tas m. boe
ken, J H van Put, Lekstraat 22.
VLAARDINGEN, 17 Januari 1855. Gis
terenavond Dinsdag 16 Jan. heeft
door het rederijkersgezelschap „Chrysos-
tomos" alhier, v-oor het eerst, eene open
bare opvoering, in de zaal „Harmonie",
ten voordeele der armen, plaats gehad.
Verdient het doel waarmede deze voor
stelling geschiedde allen lof, ook wij
meenen aan het algemeen verlangen der
aanschouwer^ te voldoen, door ooenliike
hulde toe te brengen aan de verdienste
lijke uitvoering der werkzaamheden, die
de verwachting verre heeft overtroffen;
vooral bij de voordragt van het historisch-
dramatisch gedicht van W. J. Hofdrik, ge
titeld: „De laatste dag van Heemskerk's
beleg", waarbij inderdaad vele schoone
oogenblikken voorkwamen. De zaal, die
door de heeren Van der Wiel en Zoon
van Rotterdam, keurig en, in overeen
stemming met het doel, kosteloos was
gedecoreerd, kon naauwelijks het talrijk
opgekomen publiek bevatten.
Hartelijk wenschen wij het gezelschap
„Chrysostomos" lust en kracht toe. om
op den ingeslagen weg voort te gaan,
tot bevordering van hetgeen schoon en
goed is.
Op dinsdag 12 november a.s, 's avonds
8 uur houdt de oranjevereniging haar al
gemene najaarsledenvergadering in café
„De Vriendschap" Kerklaan te Kethel als
afsluiting van het verenigingsjaar 1956—
1957.
Donderdagavond hebben de diverse pa
rochiale verenigingen en verscheidene
parochianen particulier, afscheid geno
men van kapelaan v. d. Akker, die, na
een vruchtbare arbeid van twee jaar in de
St.-Jacobusparochie overgeplaatst is naar
de parochie van. de H. Batholomeus te
Poeldijk.
Het is een heel défilé geworden, daar
de kapelaan behalve aalmoezenier van
de verschillende jeugdbewegingen, zoals
kabouters, gidsen, welpen, verkenners,
voortrekkers, LTJ en LTM ook nog gees
telijk adviseur was van verschillende ap-
dere verenigingen.
Er is uiteraard' veel gesproken en ge
dankt. Deze dank manifesteerde zich in
een cadeau onder couvert van enige
jeugd verenegingen.
De heer E. v. d. Burg 'dankte de kape
laan voor de steun, die het armbstuur
van hem gehad had.
Pastoor P. v. Kampen zei, dat hii deze
verandering verwacht had, er hing iets
in de lucht. Hij feliciteerde de kapelaan
met zijn benoeming te Poeldijk. Van een
parochie van 3000 zielen ging hij nu naar
een parochie van 6000 zielen.
De kapelaan dankte de pastoor voor
diens hulp bij zijn eerste stappen op het
pad der zielzorg en verzocht de aanwe
zigen om steun van hun gebed bij zijn
komende taak.
Hierna konden alle aanwezigen met
een handdruk afscheid nemen van de ka
pelaan.
Passage Theater: Ariane Sfte g;
Monopole Theater: De 5,
(14 j.). Zaterdag en zondag
weekdagen 2, 7 en 9 uur.
Stedelijk museum: Dagehl
- - J4-"
van 10 tot 17 uur, zondagen va
R.-K. BIBLIOTHEEK EN rE®S
SINT-LIDUINA gS
Hoofdgebouw Dam 8: Vojw'
,5
maandag 78.30; dinsdag 1 »p. d"p
78.30; woensdag 25 en 7—
de''
2-5
woensdag
dag 1012 en 25; vrijdag -
zaterdag 10—12 en 2—5. jerda5
Jeugd: woensdag 24; don
zaterdag 1—3. 6-'3
Boven 14 jaar ook: woens gjc
Rijnstraat 1: ^'nS a"
filiaal
vrijdag 7-8.
Filiaal Emmastraat 3: J»3
waensdag 78.30; vrijdag
Tiliaal Kerkweg
voor Schiedam. Vlaardlngen en het
Westland.
Boslaao 6-12. tel. 4684 <K 1898), .el. 64281
VLAAR1MNGEN
GEBOREN: Elisabeth d. v. L. van der
Wal en S. W. Krommenhoek; Josephus
J. z. v. T. Prein en J. J. Gleijm; Elizabeth
M. L. d. v. A. Damen en C. van Tricht;
Wilhelmus J. F. z. v. J. F. Becx en L.
A. van Pelt; Petrus A. z. v. M. Peute en
T. J. Mackaij; FranciscuS D. J. z. v. J. A.
J. Nieuwenhout en J. Q. E. Vissers.
OVERLEDEN F. B. C. J. M. Wijzen-
broek 76 jaar.
46, Kethel'
11.30—12.30. .gf
MEDISCHE ZONDAGSD
De medische zondagsdienst 1 g,
waargenomen door: 2 Tel' iW'
Dr. Geerdes, Veenlantstraa't 59,
Dr. v. Hoogenhuyze, Nassau
68067. ,.an 461
Dr. de Ridder, Stadhouders!»
67590. 81' 6<!l«
Apotheek Evers, Lange Hav
De wijkverpleging van he ico^l
Kruis zal worden waargenom 0 p
Zr. Houbaer, Rubensplein - rgeH°
Het kraamcentrum wordt w
door:
Zr. Rijkuiter, Brugmanstr. Wd'f.#
Deze diensten duren vanaf z aalf
dag een uur tot zondagavona
ZONDAG
Rotterdamse Schouwburg, ao&Jj
Nesstraat 120. Dom Juan s 5
van Molière door het Rotter
o.r.v. Ton Lutz, 20 uur.
Groote Schouwburg, Zuilt'"ACiiar|
le Comedie van Marcel ft„orlS
het Rotterdams Toneel o.r.v.
makers, 20 uur.
Luxor Theater. Kruiskade 30- P
Perlemoer door het Gez. van o
20 uur.
BIOSCOPEN noVeflt^!!;
Programma's van 8 t/m U* Afa:
Arena: De eenenveertigste y* 3
Guerilla in de jungle (14
Handelaren in meisjes (18 3-) ~~cineaCl Pfi'
Notre Dame de Paris (18 j.) No^f (1^:
Actualiteiten (a.l.) Colosseum- tomypj
de Paris (18 j.) Harmonie: Har
Lumière: Porte des Lilas (14 jcot: pW,
Quantez. de dode stad (14 j.) "T lareU
on wood (14 j.) Metro:
jes (18 j.) Passage Schiedamu
raden) Prinses: Chirurg d# i;halia: ,A.)
wreker uit Mexico (14 j.) card
(strikt volw.) 't Venster: 7-ne/18
Victoria: Notre Dame de Paris
In het kader van de toneelwedstrijd,
uitgeschreven door de Schiedamse Ge
meenschap, brengt de r.-k. toneelvereni
ging Sint-Bonaventura vrijdag 15 dezer
in Musis Sacrum het blijspel „Gouden
Regen" van J. B. Priestley. Het verdere
programma luidt: 13 december „Utile
Dulci" met „Een feestelijke dag"; 10 ja
nuari „Brederode" met „De kamer ^waar
in wij leven"; 24 januari „Geron" me,
„Zij kregen wat zij wilden"; 7 februari
Kunst Na Arbeid" met „Het lied van
alle tijden"; 21 februari „Tot steun m den
strijd" met „Moeders en zopen"; 7 maart
„Lutoma" met „A-lli" (Wolven ora de 0ui-
velskloof); 21 maart „SOT" met „Fla
te
Deze week hield de afdeling „Schiedam
en Omstreken" van de St.-Augustiniis-
vereniging een vergadering in de boven
zaal van »>Pe Amstelbron". De opkomst
was matig, wat alleszins te betreuren
was met het oog op de boeiende cause
rieën van de spreker van deze avond,
drs. Harry Prenen uit Haarlem.
D-e voorzitter de heer A. J. Houtsma
opende de .vergadering met een woord
van gelukwens aan de leden, die sedert de
vorige vergadering een akte behaald
hadden ofwel in het huwelijksbootje wa
ren gestapt. Hij herdacht ook het over
leden lid. de heer Wakker uit Vlaardin-
gen waarna gezamenlijk voor zijn ziele-
rust werd gebeden.
Nd behandeling van de ingekomen stuk-
jjasf. s'
SCHIEDAM, 30 JULI l?0^'n f>' i'
ïrnemen bestaan er P. IUchfPu
Onderlinge Assuratie-Maa jj;
Utrecht, waarbij de windk°r« vo°Kil',
Palmboom" was verzekerd. te pit
geassureerde een andere na [P0'!,#.
pen, waardoor de afgebrande f
meer zou behoeven te worden -na
reeds vanaf
huur"- 18'april prijsuitreiking. Bijzonder- i k€n en de mededeling dat op zondag 24
heden'worden nader bekend gemaakt. november de jaarlijkse recollectie voor
heden worden naa leden zal pjaats hebben hield de voor-
zitter een causerie onder het motto: „De
I goede verhouding in de school".
„De goede verhouding", aldus spr. „is
i van het grootste belang, niet alleen voor
j de betreffende personen, maar ook en
vooreerst voor bet onderwijs en de op
voeding van de jeugd. Wij moeten ons
bewust zijn, dat we niet slechts samen
werkende collega's zijn, maar dat wij op
school een - gemeenschap vormen van
katholieke mannen en vrouwen, samen
gebonden door de naastenliefde".
Spr. onderscheidde in deze drie specia
le verhoudingen; hoofd onderwijzer;
personeel personeel; personeel
sehool-bestuux. Hij zette een en ander
nader uiteen.
Na de pauze was het woord aan de
spreker van deze avond, drs. Harry Pre
nen. Zijn causerie, met voordrachten uit
eigen werk, had hij getiteld „Van de
hak op de tak" en dit motto, consequent
het wel moeilijk er
de in de middeleeuwen, het glorietijdperk
van de minstrelen, zoals het ook leefde
in de 17e eeuw in de tijd van Roemer
Visser en Brederode, zoals het nabloei
de in de veelal dramatische straatzang,
welke vele ouderen zich nog herinneren
uit hun jeugdjaren. Spreker vergeleek
deze primitieve voikskunst met onze te
genwoordige schlagers. De eerste komt
voort uit bet vojk. Het volk voelt ze on
middellijk aan en vormt voor deze poë
zie de geëigende klankbodem.
De schlagers van nu, made in America
of madein Germany, zijn volksvreemd,
zij worden bet volk opgelegd door caba
ret en radio, soms ten gerieve van het
galmend publiek voorzien Yan 0611 m?n
of meer Nederlandse vertaling. „O mijn
papa". Dit soort volkskunstprodukt zegt
het volk niets en een kort leven is het
beschoren.
Als proeve van zijn werk droeg hy eni
ge eligieën en balladen voor, waarvan
vooral „Oudejaarsavond", „De muzikale
kapelaan en het orgel" en het oergees-
tige „Broeder Nicasius" een storm van
applaus ontketenden.
SCHIEDAM
PASSAGE
SCHIEDAM 20 JULI 1901- Gisteravond
bewogen zich honderden menschen van
hier op den Overschieschen weg, om
van verre, of meer nabij het zeldzame
schouwspel te zien van het verbranden
van een molen.. En zeker zullen weinigen
toen gedacht hebben, aan de mogelijk
heid, dat straks Schiedam een nog reus
achtiger verwoesting, een nog grootscher
schouwspel zou te aanschouwen geven.
Nog kleurde het vuur van den Over
schieschen brand den hemej, toen opnieuw
de vlammen zich een offer hadden ge
kozen. Tussen 1.15 en 1.30 uur 's nachts
ontstond brand in de stoombranderij „Dc
Kraton" aan den Noordvestsingel. die
zoo snel om zich heen greep, dat binnen
één kwartier de fabriek over haar ge-
heele lengte één vuurzee vertoonde.
Hoog op sloegen de vlammen, gevoed
door de massa spiritus en andere alco
holische vochten, en telkens weerklonk
een geweldige slag wanneer een vat. ge
vuld met drank, door de hitte uit elkan
der sloeg.
Het graan, dat zich op de zolders be
vond, vloog als een dichte gouden regen
door de lucht, langzaam deer een zacht
windje voortgedreven naar de overzijde
van de Noordvestgracht. waar de wind-
korenmolen „De Palmboom" door dien
regen werd overgoten.
Enkele dier vonken hechtten zich aan de
zeilen der wieken of vielen op de kap
.en op de balie, waar zij bleven branden
ien voortgloeien tot zij aangroeiden tot
'vlammetjes die vermenigvuldigden, dan
izich vereenigden en eindelijk hoog op
sloegen. alles verteerende. wa+ door het
vuur kan worden verteerd. Binnen het
kwartier was de kap doorgebrand en
viel het vuur in den molen, zich daar
weder mededeelende en verspreidende
om dan weer naar een lageren zolder te
gaan, totdat tenslotte de geheele molen,
van af de grond tot hoog daarboven
één enkele kolom vuur was.
En toen eenmaal de deuren waren
opengesprongen, toen vertoonde zich in
het midden dier steenen zuil een vlam
mende. gloeiende, massa, die de toe
schouwers van ontzetting en bewondering
deed sidderen.
Grandioos, overweldigend was het ge
zicht op die vuurzuil.
De wieken waren reeds van den beginne
af een groot gevaar geweest, maar hoe
meer de vernietiging werd voltooid, hoe
spannender het wachten op die lange en
zware roeden werd, vroeger een middel
tot welvaart, thans een bedreiging met
verwoesting. Door een toeval zijn zij
echter den ganschen nacht blijven han
gen. en eerst hedenmorgen te 8.15 uur
kwamen zij omlaag met donderend ge
weld, gelukkig zonder ernstige schade
aan te richten.
Van den molen bestaat thans niet meer
dan dc steenen romp.
Ook de Kraton is geheel verwoest.
j kWa!s:
Reeds binnen een maana
echter tot een definitieve
SCHIEDAM, 24 AUGUSTUj^j
NliÜU W «IN
BESPEELD
Singel 114-1Schlpflaro - r«l KXK71
MCBIAO VOOR SCHIEDAM EH OMSJREKtH
79ste Jaargang No. 23524
D A M 1 8
SCH1ED A'M
TELEFOON 66153
POSTREKENING NR. 5 9 0 9 4 3
ADVERTENTIES
f 0.15 per mm-hoogte. Bij contract
speciale tarieven.
INGEZONDEN MEDEDELINGEN
f 0.30 per mm-hoogte. Bij contract
speciale tarieven.
KAMPIOENEN
tot 20 woorden f 0.50 bij vooruitbe-
taimig. Elk woord meer 3 ct. Maxi
mum 60 woorden.
o
Alle advertentie-orders worden afge
sloten en uitgevoerd overeenkomstig
de Regelen voor het Advertentie-
wezen.
ABONNEMENTEN
f 1.40 per kwartaal, f 2.54 per
maand en f 0.59 per week.
In het Monopole Theater gaat tot en
met maandagavond een spannende film.
Het is inderdaad een „ijzeren sheriff die
in de film The Iron Sheriff opereert.
Sam Galt (Sterling Hayden) bevindt zich
in een weinig benijdenswaardige situatie.
Zijn zeventienjarige zoon Benjie is ge
arresteerd als verdacht van een roof
overval en een moord op de bestuurder
van een postkoets.
Een direct bewijs is er niet tegen de
jongen en het ziet er naar uit, dat het
proces ten gunste van Benjie zal verlo
pen.
De enige moeilijkheid is echter, dat de
aanstaande schoonvader van Benjie op
zijn sterfbed verklaard heeft, Benjie de
moord te hebben zien plegen. Hij heeft
echter de verklaring zonder getuigen af
gelegd aan de sheriff zelf. Een deze moet
nu kiezen tussen zijn plicht als sheriff
en zijn liefde voor zijn zoon.
Hij heeft inmiddels een van de beste
advocaten uit Dakota laten komen en
tevens een detective aan het werk gezet,
om de ware schuldige te vinden.
Terwijl het proces aan de gang is, blijft
Galt druk aan bet werk. Door een toe
val stuit hij op 'n nieuwe zilveren dollar,
die afkomstig is van de roof. Hij tracht
uit te vinden, waar die dollar vandaan
komt. Als blij-kt dat Benj.ie zelf de dollar
heeft gebruikt om er de wasserij mee
te betalen, lijkt de uitslag onontkoom
baar.
Sam Galt legt zijn getuigenis af in de
rechtszaal en Benjie wordt ter dood ver
oordeeld. Maar toch liggen de zaken an
ders. En het is te danken aan de even
gewetenloze als bekwame advocaat Roger
Pollock, dat tenslotte de waarheid aan
het licht komt en de ware schuldige voor
ihet gerecht geleid wordt. KFC.-14 jaar.
Toen een vrachtauto gisteren de 5700 kilo zware betonnen buis verloor,
verwekte dit ongeval op het Koemarktplein uiteraard enige consternatie.
r8vas°t oml' ij nde* ^besctir ij vin g't?' geven1'Ook hét wegruimen van het onhandelbare geval trok veel bekijks. Het
De dichter-causeur zocht zijn aanslui-1 duurde enkele uren, voordat twee takelwagens het karwei tot een goed
ting aan het volkslied, zoals het bloei- pm^p hadden gebracht. Het rijverkeer moest enige tijd omgeleid worden.
Hier onderbreken wij een moment bet
verslag van deze geweldige brand, om te
vermelden, dat „de Palmboom" volgens de
heer Coen Kramers in 1782 werd gebouwd
en stond op de Noocdvest.
De Kraton was een stoombranderij
een kistenmakerij en een mouterij, en
eigendom van de firma J. J. Melchers
Omtrent deze „Kraton" wordt in boven
genoemd verslag van de brand nog het
volgende vermeld: De groote fabriek
waarin ongeveer 70 menschen i-n dag- en
nachtploegen verdeeld, hun brood vonden,
vertoont nu nog slechts een chaos van
verbogen en versmolten metaal, verbrand
hout en verbrokkelde klompen steen. Geen
muur haast meer staat overeind. De ge
vel is bijna tot aan den grond naar bin
nen gestort.
De kostbare machinerieën zijn gebroken,
gesprongen, gescheurd, in een woord to
taal verloren; de spirituskolom vertoont
een scheve opeenstapeling met platge
drukte buizen naar omgevallen reservoirs,
opgevuld en gedekt met verkoolde latten
en verbrand graan. De mouterij en de
kistenmakerij zijn behouden gebleven.
De brand is, zooals wij boven reeds zei
den ongeveer om 1.15 uur uitgebroken
en te ruim 1.30 en 1.45 uur gaven de
eerste spuiten water aan de Noorwstezijde
Nummer drie behaalde daarbij de pre
mie. Spoedig daarop verschenen de overi
ge spuiten, die met een pont naar de
overzijde werden gebracht; slangen wer
den op de waterleiding geschroefd, de
stoomboot „Mentor" van den Havendienst
stoomde de Noordvest binnen en in be
trekkelijk korten tijd werd het voor en in
de fabriek, maar vooral de gebouwen
daarnaast met waterstralen als overgoten
De burgemeester met de verdere auto
ritei-ten waren spoedig op het terrein
aanwezig, waar politie en schutterij de
straten afzetten.
Alvorens het bovengenoemd verslag te
besluiten, moeten wij nog een enkel woord
zeggen over die 70 arbeiders, die door
het verbranden van hun fabriek zonder
werk waren gekomen. En dat wilde in
die dagen zeggen, dat men tevens zonder
inkomsten was. Onder die 70 arbeiders
van ..de Kraton" waren ook huisvaders
met kinderen. Een werklozenwet was er
toen nog niet. Vandaar dat in de courant
een beroep op de liefdadigheid van de
ingezetenen van onze stad werd gedaan.
Zo was toen de toestand van de arbei
ders. Het verslag besluit:
De gebouwen en machinerieën van „de
Kraton" zijn op Rotterdamsehe beurs-
polis verzekerd tot een som van 125.000.-
terwijl de voorraad granen spiritus enz.
vgeassureerd waren voor 50.000. De eer
ste assurantie is bij de firma Gebr.
Chabot, de laatste bij de firma D. A.
van Eijk en Zoon. allen makelaars le
Rotterdam.
De molen „de Palmboom", eigenaar
de heer P. Treurniet, is voor f 9.000.-
geassurcerd bij de Onderlinge Brand
waarborg Maatschappij Utrecht.
Tot zover het verslag. De molenaar
P. Treurniet zat zonder molen, maar
hij treurde niet. Hij trad in overleg met
zijn O. B. M. en kwam tot het volgend
besluit:
lllttïi AUU UUtlUCVXtil l->~ Vi+eif
Een vast besluit schijnt ecn
1
letimuevc b€sllq0i -
AUGUSTUS
wij vernemen Is door de On cht. „c
assurantie-Maatschappij te y zjjo
bij de molenaar P. Treurniet erd, r
„de Palmboom" had vei"v
Noordmolen" aangekocht te' pi", f
van den afgebranden „Palm3
Wat met den romp daal,ja
schieden. is nog niet bepaa
t ie,
We deelden reeds mede. a
in „de Kraton", een stoombr j.
zaak werd tot verwoesting ji>
korenmolen „de Palmboom 0pb"i
Drie jaren later werd met de „m
„de Kraton" begonnen en hicr7a
van 12 augustus 1904 gat
volgende bericht:
Met den herbouw der Me
dam Aromatico Schnapps za' op l1 t
een begin worden ««maakt. ji>
rein is men reeds wer^kza
ruimen der oude muurstukK®
der fundamenten. tde°°x\iV
Het doelmatige en fraaie h°° en
900 vierkante meters bes,la\,n uU f.,
brandvrij worden opgetrokk.
pend beton; hout zal alleen 8 pe^'j
den voor deuren en ven?
tect van dit grootsche fabrte*
de heer Th. E. J. Kramers.^!??
tmm -.■p* v-e' et/
betonwerken zullen worde" -\et
door de firma H. J. Stul«mf'V1'
te Breda, die op het 8cbie(1tUt „./li
ken zeer gunstig bekend sta j
Door den weleerw. pater vet{C, i&
S. J. te Nijmegen werden d
de wiskundige berekeningen cg
constructie van het betonar»
BEVALLEN: D M OostennJ*. te>
-Mulder z: C C H G£>e'V <6
C V d WiJt-
mans z; W JacobsHack z
d; J A den Boonv
t, Taf!"* VI'.
ten Berge d; J T W Jansen
G J L Put—v Eijk z; J C E
d; M. J v Agtmael—Witjes Z
z; G CohenWielaard z; H v y v d
A P C LangenBekkers d;
Auth z; H v Doomv Hou wel
bergen—Wijmans z; E G MeiUj p .jj
d; J KnoppertVarekamp 7'.
Ligtermoet d; M J Koekebakke
Sengers—Wissekerk d
E
Bosselaar—Timmerman d; C
m vut
j—Hi
v d_VeldenHofman z; T
Gent z; R S OostendorpVuilffjièfl9
- M f —Huli
de Vos d; C J Verhei.i
sr rl VpIriAnTTrvFman 7- T M »Tat£*
Ae
d; O D BootSpoor z; S J v
kei z.
rfl9 def
V U Schoof'p J JÏ !iu
Mu«s, vr V fy vt
v J M H\\
tir 1P Tl|1
OVERLEDEN: M v d
Malade, 72 j; B C
63 j; F Zwarts., man v .1 10 h
Giesen, vr v J v Westreen^":,
neaux, man v E M v Gooi, 40 3gev?*
vr V G H de Wit, 76 J: L Fa«e-
maat, 80 j: D Salders. n"®0. v K, (e 1
oo 4i..,_ r> TP T.K \jJ nP.l' V O
Voorter, 82'j: jkvr B E M L J 'get" '1 f
Suchtelen 69 j; N Koedood. riv Y-fii'V
den Hoedt. 83 j; J F de Vries.
Kluijver, 66 j: P v 't San<L _A fl 'f
Heijden, 56 j; B v Veen, w erK*',
J; J J J Waals, vr v J J H,V\'
Jungerius, man v J M v
meulen, man v M v Geel,
vr v H Bolk. 70 j; C v d ZU" v'f
wl/e"i, v .aVjt i
'gfh
5>io°
kkers
Verhaar, sT"j; 'm'a kruldeniej;
man, 69 j; Z Harreman, vr
Jagt, 70 j. Voorts als
C Rens—Brugman z: M »x
Smaal—Vos z; C J BesPe
Hl I U
ROTTER»'
f.;
7 nov. n.m. 128 ton bora^ 3 tojl
veevoer Wageningen; 165 2°"«o0 f'
ningen; 540 ton kalen De.Oo0 .c'ln
Dordrecht; 2095 ton fosfaat 4P
Deventer; 121 ton gerst vxs0o^Ia^\\^
IJmuiden; 241 ton granen
nen Zutfen; 3Ó0 ton meel A yst ee\G je>
parafine Amsterdam; 105 A'1,.,1/
100 ton katoenzaadschroot -«t''V.
klei Maastricht- 300 ton rf' )IJv
Totaal 64 reizen, 8 vletrel7-e t^eSt ^oe f
8 nov. v.m. 370 ton kun^ vfrf
160 ton veevoer Veghel; 1%.
Wanssum; 90 ton gerst Kess
Maastricht; 50 ton tarwe Ai£d
nen Breda; 300 ton miletza
