•rk
en terugkeer naar de aarde
Over vijf jaar zou dit probleem zijn opgelost
P F
van da F.LN. in een Paiijse hotelkamer
m
P':
,y
f
ft''
Er werden Noord-Afrikanen, voornamelijk
Algerijnen, veroordeeld en terechtgesteld
V B
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1957
PAGINA 3
e¥f'
,bo(i'
h«
£>r;
m
BURGESS EN MACLEAN
ZOUDEN DOOR RUSSEN
ZIJN GELIQUIDEERD
ge-
- u de Amerikanen te kennen hebben
geven, in december a.s. een kunstmaan te
gullen afschieten en de Sovjet-Russen aldus
Ul1stunt" steeds meer tot een woordbreuk
Zlen gedegradeerd er waren in het kader
Van het Int. Geofisische Jaar afspraken ge-
jtiaakt is hef wej interessant, enkele
1] zonderheden rond het lanceren van de
1 °etnik weer te geven,-aangezien het steeds
Wieer blijkt, dat het hier gaat om een geraffi-
ei'de communistische propaganda, welke
aanden en maanden te voren werd voor-
ereid en geen ander doel had, dan de vrije
te/ te *ntimideren en murw te maken
ben°ver een eenzijdige ontwapeningsactie
g 311 et Kremlin. Zo is het b.v. heel interes-
ant te weten, dat de film, welke door het
fie SPoetnikfilm i,
Kremlin werd vrijgegeven en waarin het
gebeurën rondom de Spoetnik in beeld werd
gebracht, in belangrijke mate een trucfilm
was. Ze was in hoofdzaak studiowerk, waar
bij met modellen gegoocheld werd. De post
zegels, ijlings door de Sovjet-posterijen uit
gegeven, waarop naast een portret van Kon-
stantijn Tsjolkosky, een Russisch pionier op
het gebied van de raketten, de Spoetnik
prijkt» kunnen niet verhinderen, dat de vrije
wereld onwillekeurig glimlachen gaat om de
vrijmoedigheid, waarmede ook nu weer het
Kremlin het mensdom tracht te overbluffen.
Wellicht blijkt ook ditmaal, dat het, gewoon
om een onwetend gehouden volk te intimi
deren, de grote vergissing begaat te menen,
dat men dit ook zo gemakkelijk met vrije
mensen kan doen.
j - i is o.a. door de Sovjet-Russische ambassadeur te
nden vertoond. Wie er aantgezig waren, hebben niet direct kunnen
'tstellen, dat ze een gedeelte was van een Sovjet-Russische docu-
je> waarin een tocht per raket naar de maan in beeld werd
g racht- Deze documentaire werd reeds geruime tijd geleden in
j Vlet-Rusland vertoond en stukken ervan zijn daarna naar het
lt(nland verkocht, waar ze hier en daar in bioscoopjournaals zijn
te en0lnen- In Londen kregen de gasten van Malik het eerste gedeelte
Zlen, waarin afgebeeld wordt, hoe de kunstmaan, in de vorm van
1 tweedelige raket, van een enorm vliegtuig uit op dertig kilometer
°gte wordt afgeschoten. Mag dit dan in werkelijkheid met de
I etn'k I of II gebeurd zijn, de film was louter fantasie, alhoewel
bekende Sovjet-Russische technoloog Juries Clebsevitsj er zijn
'^werking aan had verleend.
P uzzel van fantasie
en werkelijkheid
Onbekend gebleven
Wat Von Braun
erover denkt
-mmmmmi
- -
Nog enkele ver
rassingen
Meestal werden ze gewurgd, opdat ze in alle stilte verdwenen
lln verschillende volkswijken van Parijs wonen in bepaalde straten
de vele Noordafrikanen, die in de fabrieken van de Ville Lumière
werken. Het zijn er duizenden en de meesten hunner zijn oppassende
lieden, die niets van doen willen hebben met de opstandige beweging
iA Algerije. Maar deze oplstandige beweging en met n^me de F. L. N-
(Front de Liberation Nationale) bemoeit zich, naar kort geleden
door de Parijse politie overduidelijk bewezen is, met deze bruine
Fransen. In menig opzicht oefent het er een schrikbewind over uit
en de slachtoffers zwijgen, uit vrees voor wraakoefeningen. Her
haaldelijk worden te Parijs en in Franse industriesteden werkende
Noordafrikanen dood gevonden, vermoord. Ook Fransen, die in
Noord-Afrika hebben gewerkt of er nog werken en met verlof in
Frankrijk zijn, worden af en toe door de terreur van het F. L. N.
bedreigd. In de Franse pers leest men telkens weer berichten over
een soort veemmoorden-
Citroentje bewees het
Hulde aan Jules
Verne
Observator
iit''
tof'
Ke
aeo 1 «r
"iCo
6ï5SJ
eOPe!
ds v
4^
■d8®
7.30-
6"7 j;
6$"
la t
iert jf.
Ö9''
in
ur-
ïrfv
«Tri»'
RUIMTEVAART
hoftft^^'6 de tWtie van de film vol te
te en' keeft het Kremlin berichten la-
circuleren, als zou de Spoetnik II
t», m,6t vliegtuig tot op grote hoog-
1a ft gevoerd, terwijl de kunstmaan daar-
etio °°r rnid^eI van een geheel nieuwe
'm krachtige drijfstof verder het heel-
«isch ë€Stuurd zou ziin- De Sovjetrus-
deu e Propagandisten, die de ambassa-
bet3fS 611 Sezanten van het Kremlin zijn,
Wa1. en blijkbaar ten slotte niet geweten,
daa Iantasie €n werkelijkheid was. Van-
i'chte^ alkander tegensprekende be-
v^5t!?an<ier tegensprekende berichten
teü -;.a eveneens de wereld in gestuurd
ren van van ket al terugke-
v«n if. °.et met de kunstmaan meegege-
derde nd3e. welks naam telkens veran-
s'ortv'lnWfarschÖn,lijk ook al vanwege de
ie ver,,1 van Propaganda, welke tenslot-
rwarrend werkte.
Er is intussen een 'heel belangrijk as
pect van de Sovjetrussische prestaties
op het gebied der raketten en dat der ge
leide projectielen, waarover het Kremlin
ee,n volstrekt, maar wellicht veelbeteke
nend stilzwijgen bewaart. Het geeft wel
hoog op over de nieuwe krachtbronnen,
een geheel aparte en eigen aanwending
van de atoomenergie, waarover het be
schikt, haalt uit het verre verleden geleer
den, die de grondslag voor de ruimte
vaart zouden hebben gelegd, doch de na
men van de buitenlandse atoomgeleerden
die in de afgelopen tiental jaren aan
Sovjet-Rusland atoomgeheimen uitle
verden en zich in dienst van de Sovjet
russische wetenschap stelden, als Ponte-
corvo. Burgess en MacLean, wier deser-
tatie indertijd zoveel opzien verwekte, ze
worden niet genoemd. En dezerdagen
kwam er van achter het IJzeren Gor
dijn een heel merkwaardig bericht. Bur
gess en MacLean zouden geliquideerd zijn.
Het bericht is bijna even sensationeel
als die over de Spoetnik 1 en II, waarvan
de technische prestaties door ingewijden
overigens ietwat minder hoog worden aan
geslagen dan door de Sovjetrussische pro
paganda
Dat Burgess en MacLean geliquideerd
zijn, meent men te mogen afleiden uit een
mededeling van de Californische afgevaar
digde Glennard Lipscomb, die een bezoek
aan Sovjet-Rusland heeft gebracht. In
oktober bevond deze zich Leningrad
waar hij zijn overjas een keer in de gar
derobe van het hotel in bewaring heeft
gegeven. Enkele dagen, nadat hij Lenin
grad had verlaten hij bevond zich reeds
aan boord van het vliegtuig, dat hem
naar Stockholm bracht vond 'hij in één
van de zakken een brief verstopt. De
schrijver ervan verklaarde erin. even
als- de meeste Russen de communisten te
haten en hij zinspeelde erop dat Bur
gess ®n MacLean (de naam van de laat
ste kon hij zich, naar hij schreef, niet
herinneren) geliquideerd zijn. Ofschoon
een dergelijke brief, waarin de scjirijver
mededeelde, zijn naam niet te kunnen
noemen, uit vrees voor represailles, na
tuurlijk geen overtuigend bewijs is, lijkt
het niet onmogelijk dat het Kremlin, na
van de diensten der buitenlanders gebruik
te hebben gemaakt, hen ter zijde heeft
gesteld, zodat de eer van het Spoetnik-
avontuur uitsluitend op rekening van Sov
jetrussische geleerden kan worden ge
schreven.
Indien het waar is, zou het een der
merkwaardigste mysteries van het weten
schappelijk onderzoek van onze tijd zijn.
Een feit is inmiddels, dat tal van Duitse
geleerden, die nadat de Sovjet-troepen
Noord-Duitsland veroverd hadden, uit
Peenemünde naar Sovjet-Rusland werden
overgebracht, zelden of nooit met name
genoemd worden en voor de buitenwereld
volslagen onbekend zijn gebleven, alhoe
wel ze een belangrijk aandeel m oeten
hebben gehad in de wetenschappelijke en
technologische ontwikkeling in het arbei-
Advertentie
ïiï-vïfV;--■',!> v:/:
j i." 'iï'. S'-l.i'v
ft J U
v ..y?'
- -J-
VERLOVINGSRINGEN
in alle maten en módellén
dersparadijs, welke uiteindelijk de Spoet
niks heeft opgeleverd.
Heel anders is het gegaan met de Duit
se geleerden, wier goede gesternte hen
naar de Verenigde Staten voerde. We heb
ben in 0nze artikelen over de ruimtevaart
herhaaldelijk Duitse deskundigen aange
haald, wier naam in de Verenigde Sta
ten een uitstekende klank bezit. Ze lever
den hun aandeel in de ontwikkeling van
de atoomenergie en de atoombom. En
kele hunner keerden naar het vaderland
terug. De rakettendeskundige Dr. Wernher
von Braun nam de Amerikaanse nationa
liteit aan. Hij is thans hoofd van de stu
dieafdeling van het arsenaal van het Ame
rikaanse leger te Bedstone in de staat
Alabama Op zijn naam staan verschil
lende projecten en studies over tochten
naar de maan. Hij is i-n menig opzicht
in het -land van Uncle Sam de grote kam
pioen van de ruimtevaart.
De Amerikaanse pers heeft zich ge
haast, hem zijn oordeel te vragen over
het succes der Sovjetrussische geleer
den. Von Braun, de maker van d-e fameu
ze Jupiterraket. waarmede de Amerika
nen hun eerste kunstmaan zullen lance
ren vestigde er de aandacht op, dat de
Sovjet-Russen een voorsprong hebben we
ten te verkrijgen, toen in 1945 de onderzoe
kingen inzake raketten in de Verenig
de Staten vrijwel werden stopgezet. Ze
werden in 1951 hervat, maar toen waren
zes kostbare jaren verloren gegaan. Sov
jet-Rusland heeft praktisch de onderzoe
kingen voortgezet, alsof het nog in staat
van oorlog verkeerde en «Ik ogenblik kon
worden aangevallen. Alle beschikbare
krachten werden op het basis- en toe
gepaste of wel theoretische en praktische
onderzoek geconcentreerd, op de raket
ten in het bijzonder. Momenteel, aldus
Braun wordt er hier hard gewerkt, maar
- - - A - V v
•V-Ai' /v'm -r
Ui
m
we zijn ten achter en kunnen de achter
stand niet zo vlug inhalen, omdat Sov
jet-Rusland naar a lie waarschijnlijkheid
met grote voortvarendheid op de ingesla
gen weg voortgaat. Er is voldoende geld
beschikbaar voor de onderzoekingen. Meer
geld kan ze niet bespoedigen. Wel kan
in het algemeen de scholing van geleer
den en technologen verbeterd worden,
terwijl hun aantal flink zal moeten wor
den opgevoerd.
Wernher Von Braun acht het mogelijk
dat men in de Verenigde Staten binnen
twee of drie jaar een raket naar de maan
zal kunnen zenden. Deze raket zou dan
zelfs bemand kunnen zijn. Maar om
deze weer naar de aarde te doen terug
keren, hiervoor zal men alsdan nog niet
In een laboratorium te San Francisco hebben Amerikaanse geleerden de
hartslag van het hondje in de Spoetnik II kunnen registreren. Men ziet
hier, hoe een hunner met een passer het diagram op een bewegingsmeier
nameet.
over de nodige middelen beschikken. Over
vier of vijf jaar zal men een raket kun
nen lanceren, die een bpeaalde baan rond
de aarde zal kunnen beschrijven, bemand
zal zijn en waarvan de bemanning met
vrij grote zekerheid weer naar de aarde
zal kunnen terugkeren. Het oprichten
van een z.g. ruimtestation zal Pas moge
lijk zijn, wanneer men voldoende ervaring
met kunstmanen heeft opgedaan en Pre
cies weet, hoe het menselijk organisme
op tal van situaties op honderden kilo
meters hoogte en bij enorme snelheden
reageert. Wanneer dit zal zijn, valt
thans niet hij benadering te zeggen. Het
zal in belangrijke mate afhangen van de
schaal, waarop het afschieten van gelei
de projectielen zal plaats vinden. Hier
zullen de kosten een beslissende rol spe
len.
Zo zal een raket de maan be
reiken, een enorme lichtbundel
vooruitzendend, om de bodem te
onderzoeken.
De Amerikaanse expert verwacht nog
wel enkele verrassingen van Sovjetrus-
siche kant, gezien de grote voorsprong,
welke Sovjet-Rusland bezit. Hij meent zo
waar. dat de Sovjet-Russen binnen niet aj
te lange tijd een raket naar de maan
zullen kunnen schieten, die zijn doel be
reiken zal. Hij laat zelfs de mogelijkheid
open, dat ze een kunstmaan kunnen maken
die op niet zo heel verre afstand van
de zon zal cirkelen.
Inmiddels meent Wernher von Braun
dat Amerika reeds binnen vijf jaar de
Sovjet-Unie ingehaald zal hebben, of
schoon hij toegeeft, dat wat straalmotoren
betreft, deze op een lang niet geringe
voorsprong kan bogen. Hij is er overi
gens van overtuigd, dat over vijftien jaar
de beheersing van de wereldruimte tussen
aarde en maan de plaats zal innemen
van de huidige beheersing van het lucht
ruim. Wie de maan het eerste bereikt,
zal ten zeerste in het voordeel zijn, en wel
licht in staat, ruimtevaartondernemingen
van anderen te verhinderen.
Wat de mannen van de wetenschap in
de Verenigde Staten wel het meeste in
teresseert en men zal het zelf erva
ren hebben, feitelijk ieder mens is het
feit, dat de Sovjetrussen in staat zijn
geweest, het grote probleem van de blik
semsnelle start in de hemelruimte op te
lossen. Reeds voor de geleerden van het
observatorium te Parijs, wie door Jules
Verne gevraagd werden, wat bij een reis
naar de maan het moeilijkst zou zijn, was
de start het beklemmende vraagstuk, door
de beroemde romancier ook uitvoerig in
zijn „Reis naar de Maan" beschreven.
Geheime rechtbank
Amerikaanse onderzoeker dr. Sig Hansen. Hij bevindt zich hier
Pa.
alen proef kamer, waarin het luchtledige kan worden bereikt, zoals
ilch dit
°P een hoogte van 150 kilometer voordoet. Dr. Hansen heeft in
'uimtepak herhaaldelijk in deze situatie geëxperimenteerd.
Een inval van de Parijse politie in een
obscuur hotelletje in Menilmontant leid
de tot de ontdekking van een geheim tri
bunaal van hét F.L.N., waar doodstraffen
werden uitgesproken en soms ook uitge-,
voerd. Van daaruit trokken moordenaars
het land in, om een vonnis ten uitvoer te
leggen. De politie zou het waarschijnlijk
niet ontdekt hebben, indien een der ver
oordeelden, wie een zekere dood wachtte,
er niet in geslaagd was, uit de kelder van
het hotelletje „Chez Raymond" in de Rue
Saumon te vluchten. Deze Algerijn had
zich direct bij het commissariaat van Me
nilmontant gemeld en daar om onderdak
verzocht en om beveiliging tegen de uit
voerders van de besluiten van het tribu
naal.
HOOFDKWARTIER
Dit tribunaal moet sinds maanden
zijn zittingen hebben gehouden. In het
hotelletje woont een dertigtal Algerijnse
arbeiders, die niets met het E\L.N. te ma
ken hebben. Vermoedelijk juist hierom
werd het uitgekozen tot hoofdkwartier van
een groep leden van het F.L.N. Nadat de
gevluchte Algerijn veilig was opgeborgen
begaf een overvalbrigade zich naar de Rue
Saumon. Men wist, dat nch achter een
verborgen deur de toegang tot een diepe
kelder bevond. Maar toen met de deur
geforceerd had, werden er geen terroris
ten aangetroffen, maar de hotelhouder en
zijn vrouw de barbediende. de kok en een
kelnerin, die er door de terroristen opge
sloten waren, toen ze ontdekten, dat een
hunner slachtoffers zich in veiligheid had
weten te brengen. Aangezien ze terecht
aannamen, dar deze zich naar de politie
zou begeven, hadden ze hun hoofdkwartier
zo snel mogelijk ontruimd. In hun haast
hadden ze venwel een aatnal lijsten ver
geten, waarop de namen voorkwamen
van honderden personen, die geregeld geld
afdroegen ten behoeve van de „natio
nale bevrijding". Bij onderzoek bleek, dat
zij dit vrijwel allemaal onder pressie had
den gedaan. De ohtelihouder, eveneens een
Algerijn, beweerde, dat hij door bedrei
gingen gedwongen was geweest, de kel
der van zijn hotel aan het FL. af te staan.
In hoeverre zijn verklaringen op waar
heid berusten, moet de politie nog vast
stellen. Het is inmiddels wel zeker, dat
de bar welke aan hef hotelletje verbon
den waS, voornamelijk diende om Alge
rijnen aan te trekken en het de propa
gandisten van het F.L.N. mogelijke te
maken, onder hen te werken en hen al
of niet tegen wil en dank er toe te bren
gen, een bijdrage voor de strijdkas van
het F.L.N. te storten.
VEERTIG WIJKEN
Uit het voortgezette onderzoek is inmid
dels nog gebleken, dat het tribunaal in
de kelder van „Chez Raymond" een zeke
re Kaci na een gehouden zitting ter plaat
se deed wurgen. Het was overigens slechts
een onderdeel van het mechanisme van
het Noordafrikaanse terrorisme in Pa
rijs en omgeving. De Parijse politie heeft
met zekerheid kunnen vaststellen, dat
Parijs door de terroristen in veertig „wij
ken" is verdeeld. Aan het hoofd van elke
wijk staat een „chef" die wordt bijge
staan door „rechters van instructie" en
„politiemannen." Deze organisatie komt
er op neer, dat het F.L.N. in Parijs een
soort staat in de staat heeft geschapen,
een clandestiene staat intussen, waarop
het wettige gezag bijna geen vat heeft.
Want de meeste Algerijnen, die gedwon
gen worden, schatting te betalen, zwijgen.
Wie lastig begint te worden of degene, die
men van verraad verdenkt wordt naar
een hoofdkwartier gelokt en geluiquideerd.
Het hoofdkwartier in de Rue Saumon,
een slopachtig straatje, de kelder, was
laag en slecht verlicht De chef en de
rechter zaten op ledige kisten. Vandaar
zijn vermoedelijk de moordenaars uitge
zonden, die gedurende de afgelopen weken
te Parijs o.a. op de Boulevard des Ita-
liens in koelen bloede verdachten over
hoop schoten. Voor het overige moeten
zich ook hoofdkwartieren bevinden in de
omgeving van de Place Clichy en de
Boulevard Saint Michel.
Het hotelletje in de Rue Saumon zal
over enkele maanden in verband met
plaatselijke saneringsplannen .worden af
gebroken. Het dreigde reeds een beziens
waardigheid voor nieuwsgierige toeris
ten te worden, die met alle geweld de
kelder, waar het moordtribunaal zijn zit
tingen 'hield, wilden bezoeken. De politie
heeft hieraan snel een einde gemaakt.
Intussen, wie door Parijs zwerft, be
landt herhaaldelijk, voordat hij er eigen
lijk erg in heeft in straten, waar de Noord
afrikanen talrijker zijn dan de Parijze-
naars. Menig vervallen hotelletje blijkt er
door Noordafrikanen bevolkt en onwille
keurig bekijkt men het met een zekere
argwaan.
Tal van bistro's in de omgeving hebben
hoofdzakelijk bruine klanten. Een verhaal
als dat over de kelder van het hotelletje
„Chez Raymond" in Menilmontant doet
veronderstellen, dat zekere vermoedens
eigenlijk volstrekt niet zo ongegrond w a
ren
K.H.
Citroentje, het Siberische hondje, heeft
bewezen, dat een dierlijk en dus zo goed
als zeker ook een menselijk organisme
niet alleen de gewichtloosheid enige tijd
kan doormaken, maar tevens de start van
een luchtruimteraket kan overleven. De
Sovjetrussen moeten hun succes met tien
tallen miljarden betaald hebben, maar
voor de ruimtevaart in het algqmeen heb
ben ze baanbrekend werk verricht. Het
zou dwaas zijn, zulks te loochenen. Hier
mede is intussen allerminst gezegd, dat
ze nu maar ineens de astronautiek ruim
baan hebben gegeven. Een tocht naar
de maan is kinderspel, zelfs vergeleken
bij een reis naar Mars of Venus. Van rei
zen naar de sterren zal wellicht nooit
sprake' zijn. De mens zal wellicht nimmer
buiten het eigen zonnestelsel kunnen ko
men.
Alhoewel, het is altijd gevaarlijk derge
lijke voorspellingen te doen. Zo pas hebben
de Sovjet-Russen in de praktijk bewezen,
wat twee jaar geleden nog onmogelijk leek
Reeds de Spoetnik I heeft aangetoond, dat
het zo gevreesde gevaar der meteoren en
meteorieten in feite «liet zo groot is, als
algemeen werd aangenomen. De Spoet
nik II leverde inmiddels het bewijs, dat
men wel een kunstmaan kan lanceren,
maar toch niet in staat is. deze. of 'n ge
deelte ervan naar de aarde terug te ha
len. Binnenkort zullen de kunstmanen in
de ionosfeer opgaan. Wellicht zullen ze
dan toch belangrijke waarnemingen heb
ben gedaan ten aanzien van de beruchte
uiterst korte golflengten.
We kunnen tenslotte toch niet nalaten
hier hulde te brengen aan de onverge
telijke Jules Verne, wiens fantasie zo vol
komen werkelijkheid werd. in tal van on
derdelen Hij deed de maanreizigers de
hond Selene meenemen, die bij de start
door de ontzettende schok gewond werd
en gedurende de reis stierf. De drie maan
reizigers, Barbikane, Nicoll en Ardan wa
ren gedwongen, het kadaver naar buiten
te werpen. Selene bleef hen in de wereld
ruimte volgen..
Ook Citroentje zou ongeveer hetzelfde
doen. In ieder geval had het hondje geen
kans, het er levend af te brengen, zelfs
indien Spoetnik II het naar de aarde had
kunnen terug zenden. Dat zou te lang
geduurd hebben en bovendien, de aarde
is voor het grootste gedeelte oceaan.
Het Kremlin heeft beweerd, dat Limont-
sjik veilig op aarde zou worden neergezet
Misschien bestond er een mogelijk
heid. Maar we laten ons niet door de
communistische propaganda beïnvloeden.
Men wist in het Kremlin onge
twijfeld. dat het hondje geen kans had.
Terwille van de publieke opinie werd
het eerst de kans toegezegd, vervolgens
sprak men van een zachte dood door ver
gif..
W:
Het nieuwe type mens: de ruimtevaarder
