witte doek
Hemingway versus zanuck
..THE SUN ALSO RISES"
erg teleurstellend
de PLANKEN
Open brief
aan HANS VAN BERGEN
in
„Kampioenstitels speelden mij
wereldtentoonstellingsorkest"
„Goeie morgen, Lora!
s?
Na 25 minuten de bioscoop uit
?ard^
Driemaal is ook junglerecht
Nederlandse accordponiste onder
hoede van eerbare Brusselse vrouw
Een hartveroverend
dierenverhaal
ï&V
S?
otcir
fc?
fU£t
dt Z-
Schotland ongeschikt
voor „Macbeth"
Offert WKA-lid een deel van zijn vrijheid?
„An Intercontinental
Flight"
RIA VAN DER GRAAF
rr
Nooit meer „gewoon
PAGINA 5
1 r
R. 5
.i;«
'7f
Si ie»3
.Ki'n?f,«.
00 5'
&"1
sto«l
v0°'
ZATERDAG 23 NOVEMBER 1957
„Jet Pilot" was negen jaar
in de maak
v? Yol2 leek aldus
L°el op Z°?rt~ ee" hele'
Tai"zan naar de EHBO, Rajah naar huis
kb
JANET LEIGH
paradox in haar filmloopbaan
NEDERLANDSE SLEPERS
TROKKEN GESTRANDE BOOT
OP ENGELSE KUST VLOT
RIA VAN DER GRAAF
beroeps of de lucht in
De opmerkelijkste internationale „bestseller" van dit jaar is „Seal
morning", waarmede de jeugdige schrijfster Rowena Farre zich in
één slag wereldberoemdheid heeft verworven. Bij het verschijnen
van de oorspronkelijke Engelse editie werd het hoek door de kritiek
verwelkomd als „een ongelooflijk gaaf debuut, een ontroerend ver
haal van dierenliefde, zoals die werd beleefd door een onbedorven
natuurkind". Ook het publiek was enthousiast en Rowena Farre's
boek begon, in vele vertalingen, een triomftocht over de wereld- De
schrijfster was volkomen verrast door dit succes; zelfs beklemde het
haar en daarom verdween ze, toen journalisten om interviews vroe
gen en televisie en radio contracten wensten af te sluiten. Ook haar
uitgevers die van nature toch niet afkerig zijn van wat reclame
wisten niet waar ze heen was gegaan om roem en publiciteit te ont
vluchten. Ze zal wel ergens in haar eentje in het hoge Noorden heb
ben gezeten, met geen ander gezelschap dan wat dieren dieren
in vrijheid.
Geen lucht voor de balg
En toen, plotseling, had Ria er
genoeg van. Och, al die bekers, lau
wertakken, medailles en diploma's
waren natuurlijk wei léuk maar
Naar Antwerpen
Beroeps of
Hans R.06St), FRANS van houtert
Wereldkampioenschappen
Kampioenstitels
pe-
:leU,ge0Ö
O O»
te
e>J
,<i»4
I pa»
»4?
eK l»?
00 i'V
0Sr3Jo ;J
n 5V H*
3" J$0
Seïl5
VS. g4'
UZ („u*
.00 $0
W5. U
solis
d. «Lo»
ie,.° tCa-
U» ti-
eK)eS
lijiK""'
l®atoK
ïat <g
sla%r
de"
3
tfl
Pe
Dia11'
Va*1
ze;,
ij"
gd)
WERELDNIEUWS
'Yan onze filmredacteur)
Afdeden611 bezoek, dat hij enkele weken
'ijk he» l?? een béél ander doel, name-
Robin» "Uwonen van de bokswedstrijd
is Ernoït" h®5'"0' aan New York bracht,
ken n? Hemingway ook eens gaan kij-
eerjte v*r "^be Sun alsorises", de
boeken a" de drie films, die naar zijn
»i)n b zbn gemaakt. De beide andere
Man ';„/e"el1 Arms" en „The Old
Na 7 Sea""
HeitiineM,'"m 'e bebben gezien, vertelde
Verslaeir ay aan Christopher Lucas, een
batch» nVfr van het blad „Sunday Dis-
>P w«?,uh« al na 25 minuten de bios-
anders t» Ult8:elopen, omdat hij „niet veel
Öarry, 7 n bad gekregen dan een door
l»hgs .,.anuck georganiseerde tournee
neratie v„S' waar Europa's verloren ge-
b°g m«„ nkwam, stierengevecht® n
«eer cafés.
H«min2J?'as erS teleurstellend", aldus
verhaaf ay- „Het grootste deel van mijn
in Pamplona, dus namen
dat -op in Mexico. De bedoeling
hjij, m Spanje bent, maar je ziet
W. Het ®rs dan Mexicanen rondwande-
4® te ®r allemaal vrij gek uit.
klein eo ?mn€n waren de stieren erg
u® v°Qr d had er ve€l van wes' of
badden &eI®genheid extra grote horens
b^t beo(OPg€ze,;- Ik vond Errol Flynn nog
De uit?a7an de bele film
Scbenen a n®ea van Mr. Hemingway ver
bat daa_ln de Londense pers kort voor-
®*rst we j e Sun slso rises" voor het
hick d7 vert°ond en Mr. Darryl Za-
afbreuSredRcent- was van mening dat
'Urn. deden aan het succes van zijn
een ernstige poging is gedaan om zijn ver
haal te verfilmen, zelfs al is dat hier en
daar mislukt, heeft hij niet het recht om
iets in het openbaar kapot te maken,
waarvoor hij geld heeft ontvangen".
„Misschien is dat wel een van de re
denen, waarom Hemingway zo boos is",
veronderstelde de verslaggever. „Hij
kreeg voor zijn boek 15.000 dollars van een
derde, die het op zijn beurt aan u ver
kocht voor 150.000 dollars".
„Dat is mijn schuld niet", antwoordde
Mr. Zanuck „Ik heb voor het boek be
taald. Wat me het meest ergert is, dat
meer dan 60 procent van de dialoog in
de film aan het bogk van Hemingway is
ontleend. Ik heb romans van Steinbeck,
Maugham, Budd Schulberg en Richard
Llewelyn voor de film bewerkt «n in de
meeste gevallen moest ik van het hoek
afwijken. Maar „The Sun also rises"
was ons heilig. Peter vertel, die het
draaiboek schreef, bracht een Paar ver
anderingen aan, die we Hemingway lie
ten zien. Als de film hem niet bevalt,
moet hij zijn eigen boek nog maar eens
lezen, omdat dan het boek hem niet zal
bevallen. Weet u, wat ik denk? Dat hij
de hele film niet heeft gezien en dat
iemand anders het hem heeft verteld".
„Het was op slot van zaken Heming
way's fout", vervolgde Mr. Zanuck toen
hij weer wat op adem was gekomen,
„dat we in Mexico in plaats van in Pam
plona hebben moeten filmen. Hij stond
er op, dat Ava Gardner de vrouwelijke
hoofdrol zou spelen. Om haar te kunnen
krijgen, moesten we de film van septem
ber tot februari uitstellen en in februari
konden we in Pamplona geen opnamen
maken, tenzij we een fiesta in de sneeuw
wilden maken. Ik denk. dat Hemingway
in werkelijkheid boos is over „Thé Old
Man and the Sea" en „A Farewell to
Arms". Op Cuba ging hij bijna met Spen
cer Tracy op de vuist. En hij heeft nooit
kunnen wennen aan de gedachte, dat Ben
Hecht het scenario voor „A Farewell to
Arms" heeft geschreven. Ik hoor, dat hij
in Cuba zit te broeden op middelen om
zich op David O. Selznick te wreken.
Hemingway is van het begin af razend
geweest om wat Selznick met zijn verhaal
heeft gedaan, maar ik heb nooit iets van
hem gehoord, terwijl de film gemaakt
werd. En in elk geval", aldus loste Mr.
Zanuck zijn afscheidsschot, „is „The Sun
also rises" de enige film naar Heming
way, waarbij de regisseur geen ontslag
heeft genomen".
Hoe deze strijd ook moge aflopen, het
aandeel van Mr. Zanuck in de opbrengst
van de film zal ongeveer 1.500.000 dollars
bedragen, terwijl Hemingway zich tevre
den zal moeten stellen met de oorspron
kelijke 15.000 dollars.
Het ziet er naar uit, dat Hemingway
in dergelijke omstandigheden maar heel
weinig kans heeft om gelijk te krijgen.
Vanrtd „Buahwald. de Parijse medewerker
?e heer York Herald Tribune", die
°°fdstartn Uck kort daarop in de Franse
'a' te "be\ontrn°ette. trof hem in een niet
Sm-?® stemming aan. „Ik vind het
fllm te ge streek 0m zo iets van mijn
Waren„ ?®ggen, voordat de kritieken uit
sehrijy' D£leste hij. „Ik geef toe. dat een
er sprako t recht heeft tot kritiek, als
Vah zij ls van een volledige verminking
n Werk. Maar als hij ziet, dat er
es/tst in „The Sun also rises'
optreden.
U)ay f)~']*.rler nioest voor Hemeng
We hebben al meermalen betoogd, dat wij graag ingaan op serieus
bedoelde kritiek en altoos bereid zijn misverstanden en misvattingen terzake
het Werkverband Katholiek Amateurtoneel uit de weg te ruimen.
Het is dus vanzelfsprekend, dat wij de kans, die Hans van Bergen in
zijn rubriek „Op de planken" van 24 augustus j.l. ons biedt, niet ongebruikt
voorbij willen laten gaan.
Vooraf nog even een kort resumé van
de inhoud van genoemd artikel. Onder de
kop „Wij willen vrtf zijn" geeft Hans van
Bergen de reactie weer van 'n aantal ver
enigingen, met wie hij in gesprek geweest
is. E.e.a. kwam hierop neer. Men sluit
zich niet aan bij het WKA, omdat men
bang is allerlei verplichtingen aan te
gaan, dirigistisch bestuurd te Worden,
over-organiseerd te worden, etc. Kortom
men de betrokken verenigingen dus
wil vrij zijn. Men wil zijn vrije tijd
„vrij" besteden.
Wij zijn geneigd in eerste instantie 'n
beschouwing te wijden aa.n het begrip
„vrije tijd" en voorts aan het woord „be
steden" d-och wij menen, dan wellicht te
HfnCe ,v®ihaal, dat door
(Se, de Humber-
l?'riartiaai ®rde en laatste
fL 7S ook jungle-
wn en de vSeUr van »Tar"
bedachTern'loren Safari"
herslag Uonlan haar
!®rsteede.verhalen van de
sai1'1"- Alleple tweede regis-
«ep Van w^3S de ,<ronver-
at »sex voor-
0i fhet Jn ander natuur-
,^®ehsor waakzaam oog
nu zeiden:
,eh wi farzan?". moes-
We"
ank v ---i „j.cl,s ln ue
I?1- En p ..onze stem leg-
?aage, NpPJn rol van Ca-
zan? moes-
,»®en 2aeker MiSS D°n"
„iets" in de
sPri
dezelfd,
e die oor-
dit,een krLWas geschreven
a kke iUf?»mische voor een
Tv koI?-uw. vervolgens
C°hlan otïllsche voor Miss
®h VoA» as nu herschre-
een ®en blonde schone
li» «lijn ®rleden. Telkens
ni^beid nieuwe persoon-
e!n glimnerondersteld werd
TV bfac>it°p te vangen van
m 2an p- ge waterval met
d_°est 2p^ °hder en daarbij
dal Prachfit»: "Wat g°lft
za op dP s.' dan doelde
h en fPieren van Tar-
M eikerf tvereiste effect te
T®1 Vaultrok ik een langer
- b de y„^°°gharen aan.
biet op de waterval.
^Zef kaPpe, die haardos
„Wacht maar
1
Vre1!^ ^°ian, dan zul-.
bl0J^ baar even wat
ve?et sev d?ren"-
Sn bd, t.„element werd bijzonder ver-
hiiTben~tp u We weer door de jungle be-
in ik jnP, bbggeren. De jungle was na-
hB,e®h mn water gevuld en omgetoverd
pc^Pep ras- We liepen er t.ot onze
x bapSp doorheen, terwijl Tarzan de
kn'J'bdpbeta op zijn rug droeg.
de tio er^- daf 'k er °°k
Se,cHimn„est ik dan zeggen, doelen op
1«p bdpi ansee die comfortabel op de
aa rd. Ve„,Van Mr. Scott was geïnstal-
öbS xgens moest ik me verliefd
b. 2n Tarzans biceps vastklam-
d
p7d« aa>f jr°p kwam er voor goed een
t6 Rajgjj de vriendsnhan tussen Tarzan
W/ILFRID HYDE WHITE
tegenspeler van een pad
vriendschap tussen Tarzan
~„1Jl - leeuw. Alle verzekeringen
op biets aj deze speciale leeuw eigen-
?On°bdann? rers was dan een lief poesje
W °ver Lucky's technische filmjar-
Ha? bij v®esPleten doeken, was Tarzan
Spn^b rn 0r de camera's een scène met
•bev e Ü7 7 sPeien, omringd door een
aCL ,a stak l'€n bek. De lens van de ca-
h;oi r hipfJ voorzichtig doorheen, daar-
Zigjj 1<sen de regisseur en de tech-
veiljg schuil en aar. Gordon
bii
Scott als Tarzan werd het overgelaten
om aan de verkeerde kant van de om-
heining met Rajah te acteren.
Het duurde niet lang, of poesje Rajah
had Tarzan een speelse, maar bijzonder
pijnlijke haal gegeven. Dus ging Tarzan
naar de EHBO, kreeg Rajah de zak en
werd de rol van Cheta uitgebreid.
Na het ontslag van Rajah had Chela
nog maar één concurrent: een pad. Deze
pad kreeg echter maar heel weinig me
dewerking van zijn tegenspeler, de wel
bekende Britse acteur Mr. Wilfrid Hyde
White. De pad moest op een boomstam
in het moeras zitten en een kwakend
geluid produceren. Wat hij zonder man
keren deed. Waarop Mr. Hyde White,
neerkijkend op de pad, moest antwoor
den: „Ik ben het volkomen met u eens".
Wat hij zonder mankeren deed.
Maar toén de assistent-regisseur Mr.
Hyde White verzocht zijn tekst te her
halen voor een close-up van de pad,
brieste hij: „Ik ben niet van plan aan
de voeten van een verpad te gaan
liggen" en liep de studio uit naar zijn
kleedkamer".
academisch te worden en voorbij de roos
te schieten.
Zij, die zo naar vrijheid hunkeren, zul
len ongetwijfeld weten, dat zij, door lid te
zijn van een toneelvereniging een deel
van hun vrijheid vrijwillig hebben prijsge
geven. Toneelspelen is nu eenmaal bij uit
stek een ensemble-spe', dat moeilijk al
leen te beoefenen valt.
Door lid te zijn van een toneelvereniging
nemen wij tevens 'n deel van de verplich
ting op ons die qualitate qua, elke toneel
vereniging op grond van haar „bestaan"
alleen al heeft, nl. op een zo verantwoord
mogelijke wijze een verantwoord stuk te
spelen.
Meent me'n dit geheel e.n al op eigen
kracht te kunnen, dan schijnt op het eer
ste gezicht hulp van buitenaf overbodig.
Men vergisse zich echter nie,t en men zij
vooral niet te snel overtuigd van eigen
voortreffelijkheid. Dat de grootste toneel
spelers dagelijks nog „bijleren" moge een
lichtend beeld zijn. Zij echter, die tot het
besef gekomen zijn, dat er voor hen nog
veel.'zo niet alles te leren valt, zoeken
naar' middelen om vooruit te komen Nu
zijn en waren er altijd wel lieden die der
gelijke verenigingen de helpende hand wil
den bieden. Ongetwijfeld met de allerbes
te bedoelingen. Maar de vraag rees of de
ze personen wel voldoende geschoold wa
ren deze moeizame taak ter hand te ne
men. Bovendien ontbreekt en ontbrak het
de meeste verenigingen aan de nodige pe
cunia om (deskundige en geschoolde re
gisseurs en adviseurs te betalen. Over de
vele schnabbelaars en beunhazen, die al
leen maar aan eigen belang dachten, wil
len we het maar liever niet hebben.
Het ligt dus voor de hand, dat er een or
ganisatie moest komen, die de verenigin
gen bij hun streven terzijde kon staan. We
weten het, in vele gevallen zijn organisa
ties een noodzakelijk kwaad, en wij zou
den de dag zegenen, waarop ze niet meer
van node waren. Maar ze zijn van node
en dikwijls niet te missen. AI hetgeen het
WKA in 10 jaren bereikt heeft, moge als
bewijs fungeren.
Geeft men nu, door zich aan te sluiten,
zijn „vrijheid" prijs? We vermogen niet
In te zien, waarom of waardoor. Het lid
maatschap van het WKA kent slechts 2
verplichtingen t.w.
1. Men moet werken op basis van de Ka
tholieke beginselen e,n
2. men moet liefst tijdig e- de contri
butie voldoen.
De eerste verplichting zal katholieke
verenigingen wel geen moeilijkheden op
leveren,. De tweede in bepaalde gevallen
misschien wel. Er zal echter wel "een ver
standig verenigingsbestuurder gevonden
kunnen worden, die de noodzaak van een
contributieheffing in twijfel wil brengen.
In het WKA heerst verder volledige vrij
heid. Men kan aan wedstrijden deelnemen,
men kan cursussen bezoeken; op landda
gen e-n congressen is men welkom; verga
deringen zien we liefst zo druk mogelijk
bezocht; de bibliotheek is een prachtig in
strument, het instituut van de toneeladvi
seurs en vormingscentra eveneens en we
juichen een gebruik daarvan van harte toe.
Niemand is er echter in het WKA te vin
den. die U verplichten kan of zal van al
deze „diensten" die wij in de loop der ja
ren hebben gecreëerd gebruik te maken.
Leve de vrijheid.
Wij zullen wel steeds onze leden wijzen
op de verplichting die zij zichzelf vrij
willig hebben opgelegd.
Voorts ook de consequenties, die deze met
zich brengen. Het WKA is én in artistiek
én in materieel opzicht een service-li
chaam van en t.b.v. de verenigingen, die
zich hebben aangesloten. Wij^zijn geen for
malisten en in vele gevallen kunnen ook
niet-leden van onze diensten gebruik ma
ken.
Welliofi't mogen wij nog even aanhalen
op het woord, „dirigisme" Tot Uw gerust
stelling mogen we nog vermelden, dat het
Landelijke WKA-bestuur uit lieden bestaat
die de vrijheid maar dan de wezenlij
ke oprecht en van harte liefhebben.
Hans van Bergen heeft gevraagd naar
de mening van „het WKA"; wel, wij zijn
niet „Hét WKA" doch wij menen op onze
eigen wijze de bij ons levende zienswijze
te hebben kenbaar gemaakt.
Sir Laurence Oldviers speurtocht door
Schotland naar een ideale plaats om er
zijn film „Macbeth" op te nemen is mis
lukt. De film zal dus misschien toch niet
in Schotland worden gemaakt.
„Ik vond geschikte plaatsen genoeg",
verklaarde Sir Laurence later, „maar
geen ervan beantwoordde aan mijn
ideaal". Eén van de vele moeilijkheden:
hoogspanningsmasten, die geschikte land
schappen bedierven.
Deborah Kerr, die de hoofdrol in de
nieuwe Hollywood-film „Sound and Fury"
weigerde, verklaarde: „Ik ben er niet be
paald op gebrand om de rol te spelen
van een bekeerde prostituée met een doch
ter van 19 jaar". Wat wel niemand haar
bijzonder kwalijk zal nemen.
Rickey, een tweejarige leeuw, wordt
van Engeland verscheept naar Afrika, het
land van de leeuwen, om er in een
film op te treden. Rickey is het huisdier
van de 50-jarige naturalist James Walton
in Newcastle-on-Tyne en de filmprodu
cent John Martin, die bezig is aan de
film „Nor the Moon by Night" dacht
onmiddellijk aan Mr. Walton, toen hij een
tamme leeuw nodig had voor een scène
in zijn film. Dus zullen Rickey en Mr.
Walton in januari van het volgende jaar
de reis van 6800 mijlen gaan ondernemen.
De film „Jet Pilot", een produktie van
Howard Hughes, die twintig miljoen gul
den heeft gekost en die negen jaar in de
maak is geweest, is begin van deze maand
in Engeland in vertoning gekomen, maar
zonder de gala-voorstelling, waarmee
dergelijke evenementen gepaard plegen te
gaan.
„Jet Pilot" is de laatste hoog-vliegende
film van Hughes als filmmagnaat geweest.
De sterren in de film, John Wayne en
Janet Leigh kwamen reeds in 1950 klaar
met kun rollen. Daarna had Hughes,
de man, die ook Hells Angels" produ
ceerde, bijna vier iaap nodig voor de op
namen in de lucht. Toen was .hij nóg niet
tevreden en er gingen nog eens achttien
maanden heen aan het monteren van de
film. Thans zijn de vliegtuigen en uni
formen, die in de film werden gebruikt,
verouderd. Maar in Amerika was „Jet
Pilot" een succes.
De vertoning van de füm 'n Engeland
betekent een paradox in de loopbaan van
Janet Leigh. Gedurende de afgelopen ne
gen jaar heeft-zij namelijk uitsluitend lief
tallige, blonde vrouwen uitgebeeld. „Jet
Pilot" laat haar zien als e«n roodharige
sirene in de Hughes-traditie van Jean
Harlow en Jane Russell.
„Het is fascinerend je na al die tijd
in je vroege jeugd terug te zien", ver
klaarde Janet Leigh zelf na de Britse
première.
In januari zal de film „An Interconti
nental Flight", die Gerard J. Raucamp
en Ted de Wit van Carillon Films te
Rijswijk voor de K.L.M. in produktie heb
ben, voor vertoning gereed zijn.
,An IntercontinentalFlight" is geen
speelfilm. Zij zal alleen de sfeer weerge
ven van een KLM-vliegtuig tijdens een
ir/iercontinentale vlucht, waarbij de ma
kers zich hebben gebaseerd op jarenlange
ervaringen met de gedragingen van de
passagiers op lange afstandsvluchten.
Evenmin zal de film worden voorzien van
een gesproken commentaar Wel hoort
men de passagiers met elkaar spreken.
Er worden van de film versies in het
Nederlands, Engels, Frans, Duits en
Spaans gemaakt.
De beide sleepboten „Cycloop" en
„Nestor" van Wijsmuller uit IJmuiden
zijn er gisteren in geslaagd het op de kust
van het Engelse eiland Wight gestrande
Italiaanse vrachtschip „Iano" vlot te krij
gen. De 2487 brt. metende Italiaan liep
drie weken geleden op de kust bij een
poging de haven van het eiland binnen
te varen met zwaar weer. De beide
Nederlandse sleepboten zijn ruim twee
weken bezig geweest het schip vlot te
trekken.
Ria van der Graaf zal vanaf april tot en met september in Brussel
logeren onder de hoede van „ene Eerbare Vrouw". Zo stond het ten
minste te lezen in een brief, die zij enkele weken geleden van de
Belgische musicus Jean Otte ontving. Deze brief was een uitnodiging
voor de twintig lentes tellende Haagse jongedame, om met haar
accordeon naar de Wereldtentoonstelling in Brussel te komen en
daar in een dames-orkest een Nederlands partijtje mee te spelen. Dit
orkest krijgt een internationaal karakter, doordat de orkestleden zijn
gekozen uit Belgische, Duitse, Franse en Nederlandse amateur
kampioenen op de accordeon. Ria van der Graaf is de Nederlandse
kampioene, die in dit wereldtentoonstellingsorkest zal worden opge
nomen. Het orkest zal iedere dag in een van de paviljoens een middag
concert verzorgen.
ROWENA FARRE
liever vrije natuur dan roem
Vreselijk lang heeft Ria niet
over de uitnodiging van Jean Otte
behoeven na te denken. Er ging al
een snel briefje terug naar Brussel,
dat zij zich gedurende de tijd, dat
de Wereldtentoonstelling bezoekers
ontvangt, gaarne wil stellen onder
de hoede van de eerbare vrouw
Min of meer gaat de aanvaarding
van de uitnodiging wel ten koste
van de studie van de Haagse accor-
deoniste. Want zij was pas twee
maanden, voordat de brief van
Jean Otte kwam, naar Engeland
gegaan om daar wat meer van de
Engelse taal te leren, dan ze haar
op school hadden bijgebracht. Ria
heeft het er echter wel voor over,
want het is haar eerste beroeps
engagement en jadat telt toch
ook wel mee, vooral als er op het
eind van de maand ook aardig wat
Belgische frankskes te tellen zijn
Ria kwam dus terug naar Den
Haag. Des mo,gens werkt zi.j nu
als secretaresse op een inge
nieursbureau en des middags stort
zij zich vol noeste vlijt cp haar ac
cordeon én op de tweehonderd mu
zieknummers, die het repertoire
van het dames-orkest zullen vor
men. Die tweehonderd nummers
vergen uiteraard vrij veel studie
zeker drie A vier uur per dag
maar Ria vindt dit allerminst ver
velend; ze oefent met plezier op
het repertoire dat werken van
Wiirtner, Paul Linke, Franz Liszi
Franz Lehar, maar dat ook Calyp-
FRITS BLOEMKOLK
I
Zojuist is bij de Uitgeverij Hollandia te
Baarn onder de titel .Goeie morgen, Lo
ra!" een Nederlandse editie van dit hart-
veroverende dierenverhaal verschenen, in
de verzorgde bewerking van Peter Jaspers
en versierd met de bijzonder geslaagde
tekeningen van Raymond Sheppard.
Het is een boek, Zoals men er helaas
slechts zeer zelden onder ogen krijgt. Ik
heb er buitengewoon van genoten, tot de
laatste bladzijde heeft het me geboeid.
Het geheim van Rowena Farre's vertel
kunst is haar ongekunsteldheid, haar
eenvoud. Simpelweg heeft ze haar herin
neringen opgetekend, onopgesmukt.
Ze vertelt hoe ze. als tienjarig meisje,
bij haar tante in de onherbergzame, ge
heimzinnige Schotse Hooglanden kwam
wonen en daar een eenvoudig maar rijk
geluk vond in de natuur en in de omgang
met dieren. De schrijfster gebruikt geen
enkele kunstgreep om de aandacht gespan
nen te houden. Niet zozeer wèt ze heeft
meegemaakt is van belang, dan wel de
LANDELIJK SECRETARIS. .W.K~Msrtjz« «MftöB M beleefd
Rowena Farre bezit de gaven van aan
dacht en eerbied natuurlijke, doch in de
ze tijd helaas zeldzame gaven! Zij ziet de
wonderen van de natuur zich hérhalen
telkens voelt ze zich vervuld van bewon
dering en ontzag voor al 't levende. Steeds
weer is het voor haar nieuw en anders;
en altijd is het schoon en boeiend.
Zo zijn deze zeven jaar buitenleven,
met de jonge, musicale zeehond Lora,
met de tamme huisrat, de otters Hans en
Grietje en twee tamme eekhoorns, een
steeds verrassend avontuur geworden,
dat spannend blijft tot het einde.
Het bijzondere kunnen zien in het „gewo-
ne" dat is een kunst, die ook d'e beken
de Duitse dierenvriend Paul Eipper terde
ge verstaat. Dat heeft hij al eerder bewe
zen in zijn boeken „Ik houd van katten"
en „Dieren kijken ons aan" en thans
bewijst hij het weer met „Senta, de gele
dog" (H. P. Leopold's Uitgeversmij.
Den Haag).
De ondertitel luidt „Het verhaal van een
vriendschap", hetgeen al aanduidt dat
Eipper Senta niet alleen in diens „hondse"
beweging, waar Ria toen lid van was.
Met een accordeon ging dat wél en
zo heeft de piano zijn plaats in Ria's
leven moeten afstaan aan de accor
deon. Zij werd lid van 't Zuiderpark
Accordeon Orkest, een grote Haag
se amateur-muziekvereniging.
Hier bleek al snel, dat Ria bijzon
der goed met haar nieuwe instru
ment overweg kon. Na drie maan
den al gaf zij in het eerste orkest
van haar vereniging 'n solo weg, die
de handen van haar mede-orkest
genoten stevig op elkaar bracht. In
april 1954 durfde Ria het aan, naar
een concours te gaan. Het bleek
werkelijk geen gok te zijn, want in
de op een na hoogste klasse behaal
de zij haar eerste titel: kampioene
van Zuid-Holland!
Ria van der Graaf kreeg met al
haar veertien jaren de smaak te
pakken en een maand later stond ze,
overigens wel trillend van de ze
nuwen, op het podium waar de
strijd om het landskampioenschap
verspeeld zou worden. Ook hier ging
het niet slecht: ondanks het feit, dat
zij nog maar heel kort accordeon
speelde, veroverde zij de tweede
plaats, met een halve punt verschil
op de landskampioen! In 1955
kwam toen een concours, georga
niseerd door dd Haagse Federatie
van Muziekgezelschappen. Het was
wederom raak: kampioene in de
ere-afdeling.
De beroemde inzinking maakte
voor enkele maanden een eind aan
Ria's interesse in de accordeon. Het
instrument bleef waar het was:
keurig ingepakt in de koffer en de
balg leed onder een kwijnend ge
brek aan lucht
Tot op een goed moment, de in
zinking er genoeg van kreeg en met
de noorderzon verdween. Ria
greep haar accordeon en daarmee
tegelijk weer een eerste prijs in de
hoogste klasse van het nationale
concours, dat in 1956 werd gehouden.
De triomfreeks van het Haagse
blondje werd weer voortgezet..
In hetzelfde jaar vorig jaar
dus dat Ria weer dikke vrienden
met haar instrument werd ging
zij voor de eerste maal naar het bui
tenland. In Antwerpen werd een in
ternationaal concours gehouden,
met een zeer sterke bezetting van
o.a. Duitse, Belgische en Franse
accordeonisten. Maar al deze muzi
kale lieden moesten het hoofd bui
gen voor Ria, die met het kampi
oenschap in de ere-klasse ging strij
ken én de Reine Elizabethbeker als
gewichtige trofee mee naar Den
Haag kon nemen.
Het was op dit concours, dat zij de
Belgische musicus Jean Otte leer
de kennen. Dat zij indruk op hem
heeft gemaakt, is nu wel bewezen
door de uitnodiging voor het We-
reldtentoonstellings-orkest.
En zo studeert Ria nu ijverig om
aan Jean Otte te bewijzen, dat zij
uit het goede accordeonisten-hout
is gesneden. En na de Wereldten
toonstelling? Ria wankelt op dit
ogenblik nog tussen twee idealen:
beroeps-acc.ordeoniste worden of.
stewardess bij de K.L.M. Wat het
eerste betreft: dit zal voor Ria dan
een langdurige studie betekenen aan
de Trotzlinger accordeon-school in
Duitsland, Daarna hoopt zij dan
verbonden te worden aan een orkest,
zoals bijvoordeeld dat van Rudolf
Würtner. Maar stewardess lijkt Ria
toch ook wel bijzonder aantrekke
lijk. Vooral sinds zij van een van
de directeuren van de K.L.M.
voordat Ria naar Engeland ging
voor haar talenstudie werkte zij öp
het hoofdkantoor van onze nationa-
in bet* ie luchtvaartmaatschappij te
gezinsleven van verscheidene soorten vo- (1 horen kreeg, dat zij wel een ge
sels, die een strenge monogamie kennen. type was, om voor gastvrouw
De details ervan zijn soms werkelijk ont-jn dg lucht tg treden
roerend. f
Verder vertelt hij geheimen en won- StoumriioM 9 9
deren uit de kinderkamer van verschil-f jt-eivui ucss
lende dieren en ook daar valt veel te Ie-// Wat het nu precies gaat worden
ren, waarvan men eenvoudig nimmer eenl weet de twintigjarige écht nog niet.
idee heeft gehad. Maar, al zou zij geen beroeps-ac-
Rudolf Freericks behandelt in elk hootd- j cor^eonjste worden en over enige
stuk een afgerond thema; dmrentre -8* tijd werkelijk luchtreizigers ver-
dieren,ke geheimzinnige1"dleref enz. Zijn i wennen in een Super-Constellation,
werkwijze is boeiend, helder en overzich- toch geloven wij met, dat zij haar
telijk. Alleen is het erg jammer, dat het accordeon ontrouw zou worden,
lijvige boek niet meer dan een paar fo- Ij Tenslotte laat je een serie Kam-
to's bevat. pioenstiteis toch niet zo snel in de
so's en rock and roll-sensaties om
vat.
Het orkest heeft in september al
een keer gerepeteerd, maar daar
kon Ria niet bij zijn, omdat ze toen
nog in Engeland studeerde. In
januari, als de tweede repetitie
wordt gehouden, hoopt zij echter van
de partij te zijn. En dan, in april,
gaat het feest beginnen.
Spelen in een beroeps-orkest van
louter kampioenen En heel
misschien doet Ria in die tijd
óók nog mee aan de wereldkam
pioenschappen voor accordeon, die
op 26 en 27 april in Brussel worden
gehouden. Ze logeert er dan toch
nietwaar en de kans is té mooi,
om zo maar tussen je vingers te
laten wegglippen...
Met het milieu van kampioenen
op de accordeon is Ria van 'der
Graaf overigens echt wel ver
trouwd. Want sinds 1954 maakt zij
al deel uit van de groep, die op een
zo meesterlijke wijze het steeds in
populairiteit stijgende instrument
kan bespelen, dat zij zich met de
titel van kampicen(e) mogen ver
sieren. Ria is zes jaar geleden be
gonnen met de eerste toonladders uil
haar accordeon te trekken. Daar
voor had zij al enkele jaren piano
les gehad, maar 't nadeel van dit in
strument was volgens Ria, dat het
zo moeilijk mee te slepen was naar
feestjes of avondjes van de Gidsen-
gedragingen heeft geobserveerd en uitge
beeld, maar vooral ook zijn verhouding tot
de mens. Naar mijn smaak gaat hij daar
zelf wel eens te ver in, maar dat zullen
vermoedelijk de meeste hondenvrien
den bestrijden.
„Senta de gele dog" is vlot vertaald en
royaal uitgegeven, met vele voortreffe
lijke foto's.
Sommige populair-wetenschappelijke
boeken doet men onrecht, als men er van
zegt dat ze spannend zijn als een roman.
Zulk een boek is „Geheimnisse des Tier-
lebens", uitgegeven door de Deutsche
Buchvertriebs. und Verlags-Gesellschaft,
Berlijn-Düsseldorf. In dit lijvige werk
onthult de bekwame dierkundige Rudolf
Freericks „wonderen en raadselen in de
dierenwereld".
Freericks heeft niets van een school
meester doch alles van een bekwame
gids in het dierenrijk, die weet wat zijn
publiek interesseert en die de juiste ma
nier kent om ai deze wetenswaardigheden
zo prettig en bevattelijk mogelijk op te
dissen. Hij heeft hiertoe de gesprekvorm
gekozen. In een huiskamer, een eetkamer
(waar kinderen niet uitgevraagd ko
men!), kantoor en zelfs in een vliegtuig
stelt een geïnteresseerde vragen aan
iemand, diq over een bepaald thema uit
de dierenwereld veel weet. Het geheet
heeft daardoor eits gezelligs en leven
digs gekregen.
De schrijver voert ons binnen in het