altijd vee! vooroordelen in de
Verenigde Staten tegen „Rome"
R
INWARD RICH IN NEDERLAND
i
Onderzeebootjager Groningen'
ramde Texelse kotter
Nog veel verborgen schatten in
Brazilië en Mexico
STS? -srSKirwta tlst
arssssrsMS vüsratz1 u* iujWs
Erfenis van eeuwenlange mythe
Verzoeningspogingen tussen H. Stoel
en Russisch Orthodoxe Kerk
Mevr. M. S. Scharten-
Antink overleden
Se Genevci
Ë?E PROEYER
Politieroman van Louis
Thomas bekroond
end Engels theoloog
Kunst exposities tiidens
Wereldtentoonstelling
Ringdijk in Zandkreek
gesloten
Verregaande slordigheid van officier
van de wacht
Ir. Otten ziet tal van mogelijkheden voor
Nederlands initiatief
Zandboot botste tegen
sleepschip en tanker
V KijD AG 29 NOVEMBER 1957
PAGINA 3
Katholieke voorzichtigheid
De Amerikaanse
katholiek en zijn
landgenoten (II siot)
PATER AVAN DE WAL PROMOVEERDE TE ROME
gg
Genodigden waren te laat
Vier uur eerder dan was geraamd
Schip gezonken^ bemanning
gered
Tussentijdse verkiezingen
WEER EEN PEEL IN HET
LAGERHUIS
In ernstige mate onoplettend
HANNY BOUMAN WON
EERSTE PRIJS IN TALENS-
WEDSTRIJD
(Van onze correspondent)
New York, november.
g nieuwe geïmmigreerde katholieke
v in Amerika handhaafden aan-
Mon öe karafeterïstiek van hun na-
•oof n even fanatiek als hun ge-
kan- °m die reden was hun verameri-
da .in' niet gemakkelijk, temeer
f.Ar dit nationalisme ook in de uitoe-
dui 8 vatl hun geloof overheerste. Het
lte e tientallen jaren voor er een ze-
(0re Amerikaanse katholieke eenheid
s„f ®tand kon komen onder al die ver-
c. "lende nationaliteiten. En dit pro-
j> verliep niet zonder verliezen. Een
jj se katholieke groep b.v. scheidde
t af en vormde de Poolse Nationale
W We,ke nu 250.000 leden heeft en
j» fauseljjke Oppergezag niet erkent.
et zegt misschien ook wel wat. dat
s„, yondaag in Amerika nog in tien ver
dolende talen voor katholieken ge-
ekt wordt
in??et voorgaande geeft dus wel enig
thnv 'n de zware strijd, welke ka-
v. "eken hier aanvankelijk op alle nl-
aus moesten voeren. „Katholicisme"
rd door protestants Amerika met
'i eeipdeling" en daarom met „anti-
Sn^wikaans" geïndentificeerd of geas-
Drel6erd' In dit verband voerden de
jfotestanten aan. dat de Paus in Rome
(j m®fs niet alleen de spirituele lei-
l»e„ ier katholieken is. maar ook als
c. reldvorst en bestuurder van Vati-
anstad de katholieke politiek de wet
n stellen. Ook nu wordt dit argument
j,8 door Amerikaanse andersdenken-
1,^.. gebruikt en hieruit komt ook hun
thn!-St eckte angst voort voor een ka-
tild a*s Amerikaans president. Van
kiss i0t '"d zijn daarom nadrukkelijke
Wa. °PPelijke verklaringen nodig,
ar'n wordt gezegd, dat de Amerikaan-
va Kafholieke overheid geen vereniging
niet erk en staat in Amerika zoekt, ook
dert, Wanneer de katholieken een meer
heid in het land zouden vormen.
Otn
de.^eze'fde reden ziet men ook dat
thnr !"er'kaanse katholieken geen ka-
Èur- e Pers bezitten, zoals men die in
s P.Pa kent, noch kan hier daarom
Men z"n van een katholieke partij.
pat.A„ doet soms of de democratische
ziin de katholieke partij is, maar er
al .?een feiten om dit aan te tonen
in j'n er misschien meer katholieken
biijJ democratische dan in de repu-
°mrieinse Parti.i en niet in het minste
der al -de kleine man" en de arbei-
de rtS In Bfoten getale deel uitmaken van
tispk ocratische partij. In het, democra.
thov zuiden zijn echter nauwelijks ka-
"eken te bekennen. (Dit komt omdat
kom°P een schoen en een slof binnen
in d ,de katholieke immigranten zich
voldoende de katholieken ervan te be
tichten dat ze op katholieke invloed uit
zijn. Vandaar ook de eeuwige agitatie
tegen de voormelde katholieke organi
saties als het „Nationale Legioen voor
Fatsoen" en „Het Bureau voor Behoor
lijke Lectuur". Wanneer deze organisa
ties hun uitspraken doen, wordt onmid
dellijk geklaagd: de katholieken willen
ons de wet stellen; ze willen ons dwin
gen ons aan te passen aan katholieke
dogma's door hun katholieke interpre
tatie van morele wetten op ons an
dersdenkenden toe te passen"
Strijd voor bijzondere
school.
Vit het voorgaande zal men nu ook
beter kunnen afleiden waarom Ameri
kaanse katholieken zo'n harde strnd
moeten voeren voor subsidies voor hun
scholen. Het is overigens in dit verband
wel interessant, dat juist deze week in
het uitstekende katholieke tijdschrift
„The America" een artikel van de
Joodse professor Herzherg is opgeno
men, waarin hjj de eisen van d c ka
tholieken voor regeringssubsidies voor
hun scholen onderschrijft en ze recht
vaardigt. Maar de publieke opinie,
schrijft Herzberg, kan die opinie nog
niet aanvaarden. Hij concludeert dat het
om die reden ook niet is aan te be
velen op vervulling van die eisen aan
tc dringen.
De katholieke scholen worden overi
gens om hun discipline hoog gerespec
teerd in Amerika En zoals uw corres
pondent meer dan eens heeft geobser
veerd: het gedrag van een leerling van
een katholieke school is over het alge
meen rustiger en te onderscheiden in
zelfdiscipline van het gecjrag van leer
lingen uit openbare scholen.
Het verzoek van de katholieken om
school-subsidies is intussen meer dan
gerechtvaardigd. Men behoeft er zich
maar rekenschap van te geven, dat er
in Amerika 258 katholieke colleges en
universiteiten zijn en met uitzondering
van 498 seminaries 2372 katholieke lycea
en 9738 lag: re scholen Wanneer de ka
tholieken de bouw van al deze onder
wijsinstellingen niet uit eigen zak had
den betaald, was Amerika meer dan
12.000 scholen armer geweest.
Sedert de tweede wereldoorlog hebben
katholieken meer dan 10 miljard dol
lar besteed aan de bouw van scholen
d.w.z. ongeveer 1 miljard per jaar.
Daarbij betalen ze dan als alle Ameri
kaanse burgers de belastinggelden, wel
ke voor de bouw van openbare scho
len worden gebruikt. M.a.w. ze beta
len dubbel, maar subsidies worden hun
desondanks onthouden. En toch. waren
er geen katholieke scholen, dan zou de
regering zitten kijken met 3.400.000
leerlingen, voor wie scholen gebouwd
moesten worden.
De nog steeds grote angst van de
Amerikaanse protestanten voor de macht
der katholieken in het land wordt in
middels niet gerechtvaardigd door het
evenwicht in beider aantal. Want ruw
geschat zijn er maar 23 percent katho
lieken in Amerika met 70.8 percent pro
testanten. zij het van verschillende de
nominatie en 3.1 percent Joden. Vo^r
de duur van de laatste kwart eeuw zijn
deze verhoudingen stationair geble
ven. In totaal zijn er nu 34 miljoen in
geschreven katholieken in 16.260 paro
chies.
Er zijn 90 verschillende priester- en
broederorden met 276 zusterorden. En als
de Amerikaanse katholieken ook meer
dan andere geloofsgenoten in de we
reld geld naar Rome zenden voor de
steun van de Kerk, dan besteden ze
niettemin in eigen land ook nog minstens
1 miljard per jaar voor liefdadigheid,
hospitalen e.a. inrichtingen.
Maar ondanks alles blijft men de ka
tholieke Kerk in Amerika kritisch en
maar al te vaak met vooroordeel be
kijken. Het Pauseljjk Oppergezag blijft
een permanente reden voor een zeker
wantrouwen: alsof om die reden Ameri
kaanse katholieken niet geheel loyale
Amerikanen zouden kunnen zijn. Zegt
men dit °P de man af tegen een niet-
katholieke Amerikaan, dan zal hij dit
vaak bestrijden. Maar de „mythe" over
de katholieken zit diep, hetgeen telkens
opnieuw bewezen wordt door reacties
va« andersdenkenden op deze of gene
katholieke actie, zoals nu juist door de
Amerikaanse bisschoppen is ondernomen
daar ze zich verplicht voelden op te
treden tegen demoraliserende invloe
den welke boven zijn uiteengezet. En
toch is het manifest van de Amerikaan
se bisschoppen evenzeer een getuigenis
van katholieke denkwijze en moraal als
een bewijs va*i goed Amerikaans bur
gerschap: omdat het manifest opkomt
voor de morele gezondheid van de Ame
rikaanse maatschappij.
Zoals wij gisteren in een deel van onze
oplaag nog berichtten overleed eergiste
ren te Florence mevrouw Margot Schar-
tenAntink. Zij werd in 1869 in Zutphen
geboren en debuteerde reeds op twaalf
jarige leeftijd ln de Bergen op Zoomse
Courant, die een roman van haar als
feuilleton publiceerde. Later schreef zij
„Catherine" (1899), „Van scheiding en
Dood", „Angelina's Huwelijk", „In den
vrijen Amerikaan" en het bekende
„Sprotje".
In 1908 verscheen de eerste roman, die
in samenwerking met haar man, Carel
Th. Scharten, tot stand kwam, namelijk
„Een huis vol Menschen". Daarna schre
ven zij „De vreemde Heerschers" (1911),
„Julie Simon" (1913). „Typen en Curiosi
teiten" (1917) en ,.'t Geluk hangt als een
Druiventros" (1919).
Van hun latere romans noemen wij nog
..Het leven van Francesco Campana", „De
Nar uit de Maremmen". „Het wonder der
Liefde", „Carnaval", „De gave Gulden",
„De groote Zorzi" en „Llttoria".
De thans op 88-jarige leeftijd overle
den schrijfster woonde achtereenvolgens
te Heerenveen. Doetinchem. Bergen op
Zoom Leiden en Zwolle. Zü werkte enige
jaren samen met haar echtgenoot in Pa
rijs en in 1909 vestigden de Schartens
zich in Italië.
Op 31 augustus 1939 zijn haar verdien
sten voor onze letteren erkend met de
benoeming tot Ridder in de Orde van
Oranje Nassau.
Aan het Instituut voor Oosterse Stu
dies te Rome is pater A. van de Wal
A.A. uit Den Bosch cum laude gepro
moveerd tot doctor in de geschiedenis
der Slavische volkeren.
Pater v. d. Wal stichtte in 1948 het te
Nijmegen verschijnende tijdschrift „Het
Christelijke Oosten".' De thesis „Un essai
de pacification entre le Saint Siège et la
Cour russe en 1858" heeft pater Van de
Wal samengesteld na een uitvoerige bron
nenstudie in de Vaticaanse en andere ar
chieven en in documentenverzamelingen
van Parijs en Paderborn. Hij heeft hierin
een interessante, doch nauwelijks bekende
episode beschreven in de lange rij van
pogingen, die ondernomen zijn om een
verzoening tussen de schismatieken van
het Oosten, met name de Russisch-Ortho-
doxe Kerk en de H. Stoel tot stand te
brengen.
Tot de voornaamste personen in ^de po
ging, die pater Van de Wal beschrijft, be-
tika
P°0rd
kr
'ndustrialiserende delen van Ame.
vestigden, welke vooral in het
lagen. Vandaar, dat vandaag
Kath ï- lagen, vanuaar, uai vauuan,
4erh ken in 't zuiden sterk in de min
J0rlo 'd zÜn en vaak nog als negers en
j.eri taboe blijven.
lwe katholieke pers in Amerika be-
a't zich uitsluitend tot plaatselijk
9aai 1Seven bladen met lokaal en regio-
tich erkelijk nieuws en met een over-
Öt» ,t van algemene gebeurtenissen in
Katholieke wereld.
minste of geringste aanleiding is
V"»,>S^,693
"MitiAictRs BRANDERS
Te Hilversum staat op het ogenblik het kerkgebouw van de christelijk gere
formeerde gemeente, inclusief 500 zitplaaatsen, verwarming, orgel enz. te koop
aangeboden. Men vraagt voor het geheel 150.000 gulden. De foto geeft een
beeld van het in- en exterieur van het kerkgebouw.
Holland
vraagt
uw slijter:
De Franse .Prix du Quai des Orfèvres".
die jaarlijks wordt verleend voor een de
tectiveroman aan de Parijse Quai des
Orfèvres is het hoofdbureau van politie
gevestigd is toegekend aan Louis C.
Thomas voor zijn boek „Poison d'Avril".
De nrijs bedraagt 100.000 frank.
Thomas werd in 1921 te Hyères aan de
Rivièra geboren. Hij heeft reeds talrijke
romans, radiohoorspelen en speurders-
verhalen geschreven. In 1947 verloor hij.
tengevolge van een ongeval het gezichts
vermogen. „Poison d'Avril" speelt aan de
Rivièra en in Hyères. waar commissaris
Paron een onderzoek instelt naar de ge
heimzinnige dood van een vrouw, die aan
geheugenverlies lijdt.
tb "achtboot uit Harwich arriveer-
.'"ldn, - aWn in Nederland de Engelse
Z|hSen_, ard Rich M.A. voor een korte
«et °urnce door dit land.
niet moeilijk zich rondom de
L z® gebogen ascetische gestalte van
fU tC '"larige Engelsman de hoge zui-
Un en van Petersbourough's
ds 'ede ka,hedraal waar hij jaren-
hvj kani,-e.,da? meetrok in de processie
y BlKPTï vnr»v Kof 7irt0pn van hfit
v-frj!~d g" Pe,ersböurough had deze in
WSchejr.Vormde Anglicaanse geestelijke
goff,-jken voor het zingen van het
k3nsJvle' Maar naast zijn functie
Jkf1 van - kanunnik van de kathe-
«h
bijde|;n?®^e belangrijke dogmatische ver-
{.eschreven, als
„Disciple-
„The Gift
Autority in
Caan 's ZiC' of England". Dit laatste
ttier the i ZWanezan8 geweest als Angll-
ti-J zij. «"oog. Evenals Newman zich
n "GeveloDment of Christian Doc-
Cve W de Katholieke Kerk heeft in-
"vp-0). z° betekende deze studie van
Cr-, Pr">oi geestelijk sezaa in de Kerk
-eland
tho'^e Ss-pbrtstiati Worship".
fchu£r" en „Spiritual
nSp
haK*rk
«om
een breuk met de Angli-
en een inleiding op zijn over-
ae. Zelf zag hij die ronse-
aa "leh =i" duidelijk in, en had om
tc>ti\ van .yódr de publikatie afstand ge-
Zii 21^n ennonicaat in Petersbou-
t'tiB's® ko definitieve uittreden uit de
k'a8 van \®rk volgde kort na de verschij
kilVoD a.h.et
S'spu0*' do'f' k°ek op 4 mei 1956, de dag
'Vm kaïjkatholieken in de Engelse litur-
K ®)arp„ ?€r bet feest van de Engelse
«ba) berdenken.
kiaa'gebra !'ewraan werd Edward Rich
,vfMr. ais ^"t in een Evangelisch gezin
W-Jkd dr,„n8en voelde hii zich ai onbe-
bgSj, de theorie dat de „bijbel al-
1? WpJu°r ket geloof moest zijn. In
z®lf Laeraj "den zowel Anglo-katholieke
°t>en 1°®teeh-Peeën sterk °P hem in. en
MtL dg r- hfl temidden van deze uiteen-
d« K.een btmgen in de Kerk van Enge-
bnjivj bese te kunnen vinden van
ke, Evangelische en liberale
Tijdens een bijeenkomst van de com
missarissen-generaal van de wereldten
toonstelling te Brussel is o.m. medege
deeld. dat Rusland schilderijen uit het
Hermitage-Museum te Leningrad en het
Pushkin- en Tretjakov-museum in Mos
kou te Brussel zal tentoon stellen. De uit
de Hermitage afkomstige schiideriien
zijn nog nimmer in het westen tentoon
gesteld.
De Amerikaanse bijdrage aan de twee
kunsttentoonstellingen van elk drie
maanden, die tijdens de wereldtentoon
stelling zullen worden gehouden, bestaat
onder meer uit schilderijen, die zich be
vinden in het museum voor moderne
kunst te New York en musea te Boston,
Chicago. Philadelphia en Minneapolis.
In totaal zullen 340 werken van 250
kunstenaars, onder wie 50 beeldhouwers,
worden tentoongesteld.
Deze werken zijn afkomstig uit 32 lan
den.
In de Zandkreek tussen Noord- en Zuid-
Beveland is gisteren de driehonderd me
ter lange ringdijk rond de bouwput voor
de schutsluis in de toekomstige secon
daire dam gesloten. De put is reeds tot
6.50 meter beneden NlJlP uitgebaggerd.
Aanbesteding van dit werk vond op 19 Fe
bruari jl. piaats. Begin 1958 zal het ma
ken van de sluis worden aanbesteed.
Meer dan vier uur vroeger dan aanvan
kelijk was geraamd vond de sluiting
plaats, zodat niemand van de genodigden
bij dit, in 't kader van het Drie-eilanden
plan grootse gebeuren, aanwezig was.
Deze ringdijk in de Zandkreek is in fei
te precies eender als die in het Haring
vliet, doch van minder grote proporties.
Hij omsluit slechts een gebied van vijf a
zes hectaren, waarin de sluis, die een af
meting krijgt van 140 x 20 meter, zal wor
den gebouwd De totale lengte van de
ringdijk bedraagt ongeveer 900 meter,
met inbegrip van een reeds gelegd stuk
permanente afsluitdijk ter lengte van 220
meter, welke de bouwput met de vaste
wal van Noord-Beveland verbindt. Dit
deel van de permanente afsluitdijk heeft
een functionele werking in de ringdijk.
De oprijhelling naar deze afsluitdijk werd
eveneens reeds gelegd.
In totaal is voor de aanleg van deze
ringdijk benodigd 450.000 m3 zand, 18.000
m.3 klei, 14.000 m3 mijnsteen, ofwel 20.000
ton en rond 13.000 m2 zinkstukken. On
middellijk na 't sluiten van het gat is men
begonnen deze plaats op hoogte te bren
gen van drie meter plus NAP.
Begin volgende week zal men de bouw
put zover leegpompen, dat er een water
stand in wordt bereikt van 1-60 meter
min NAP, hetgeen noodzakelijk is voor
het afwerken van de binnentalud van de
ringdijk.
horen een katholiek edelman uit Westfa-
len, baron Von Haxthausen en Tsaar
Alexander II. Diens voorganger, Alexan
der I, had reeds geprobeerd de baron te
gebruiken als tussenpersoon in een soort
van koehandel met de H. Stoel met als
inzet het lot van de katholieken in het
Russische rijk, dat toentertijd het groot
ste deel van het katholieke Polen omvat
te. Het spreekt vanzelf, dat het Vaticaan
niet voor de plannen van Alexander I te
vinden was.
Uit die tijd echter dateren de nauwe
betrekkingen van baron von Haxthausen
met het Russische hof. welke twintig jaar
later onder Alexander II leidden tot de
bedoelde nieuwe poging. Het initiatief
hiertoe ging uit van baron von Haxthau
sen en de echtgenote van een broer van
Alexander II. een Duitse prinses, uit Pro
testants geslacht, die na haar huwelijk
was overgegaan tot de Russisch-Ortho-
doxe kerk.
Het Vaticaan bleef sceptisch staan te
genover hun poging, daar geen enkel te
ken aanwezig was, waaruit kon blijken,
dat hun initiatief door een krachtige ge
lijkgerichte beweging werd gedragen of
de steun van gezaghebbenden zijde had
Het Vaticaan ging echter zo ver, dat het
de voorwaarden voor een verzoening
vastlegde in een document, dat 23 pagina's
telde. Dit werd aan de initiatiefnemers
ter hand gesteld.
Of dit document aan het Russische hof
reacties heeft verwekt, zelfs of het daar
ooit is ontvangen, kon niet door navorsin
gen in de archieven worden vastgesteld
Het Vaticaans archief althans bevat daar
over geen inlichtingen. Men moet aanne
men, dat ook deze poging schipbreuk
heeft geleden op dezelfde klippen, welke
reeds eerdere pogingen hadden doen mis
lukken, nl. de aanspraken van de Rus
sische tsaar op het wereldlijk zowel als
geestelijk leiderschap over al zijn onder
danen, de katholieken inbegrepen.
.".V-V.
HOFNAR
(Van onze Haagse redactie)
De Marineraad heeft gisteren onder
voorzitterschap van mr, L. van Looke-
ren Campagne uitspraak gedaan betref
fende dt aanvaring, die op 29 mei van
dit jaar ter hoogte van IJmuiden plaats
vond tussen Hr. Ms. onderzeebootjager
„Groningen" en de Texelse viskotter
Tx 24 „Nelly". Bij deze aanvaring werd
de kotter midscheeps getroffen, waarna
hij binnen vier minuten zonk; de opva
renden konden echter worden gered. De
onderzeebootjager liep averij op aan de
voorzijde.
De Marineraad is van oordeel, dat de
commandant van de „Groningen" de ca
paciteiten van de dienstdoende officier
van wacht heeft overschat en hem een
taak heeft opgedragen, waarvoor hij niet
opvattingen. Hij hoopte dat deze synthes^
ook gevondon zou worden door de „Com
mission on Doctrine" die in 1921 haar
werk begon. „Het resultaat van deze stu
diecommissie, dat na 17 jaar werd be-
reikt, was echter - aldus Edward Rich - hoogste leiders""van de regering en
In een causerie voor het departement
Amsterdam van de Nederlandsche Maat-
schappii voor Nijverheid en Handel heeft
ir. P. F. S. Otten. voorzitter van het
presidium van de Raad van Bestuur van
de N V. Philips Gloeilamoenfabrieken te
Eindhoven, zijn indrukken weergegeven
van een recente reis naar Brazilië Cu-
ragao en Mexico. Ir. Otten heeft tijdens
deze reis gelegenheid gehad in Brazilië
en Mexico besprekingen te voeren met
weinig diepgaand en onbevredigend. Voor
al door de studie van Newman begon ik
de grote betekenis te beseffen van de dog
ma-ontwikkeling en de noodzakelijkheid
van een onfeilbaar leergezag om het „De-
positum Fidei" te bewaren."
Edward Rich is slechts voor een kort
bezoek in Nederland, waar hij voordrach
ten houdt in Haarlem, voor Geloof en We
tenschap; in Nijmegen voor de Universi
teitsstudenten; op het Philosophicum te
Warmond, op het Theologicum van de
Witte Paters in 's Heerenberg en op het
Seminarie Hageveld te Heemstede.
van het zakenleven, en heeft daarbij de
allerbeste indrukken opgedaan Grote
bewondering had hij voor de eners:e en
de activiteit, die de toonaangevende fi
guren aan de dag leggen om deze ionee
Ipnden die nog over zoveel verborgen
schatten beschikken, vooruit te helpen.
Ir. Otten was van mening, dat in ve
lerlei opzichten ook voor het Nederlandse
initiatief hier nog mogelijkheden zijn
weggelegd. Met name dacht hij aan een
taak voor onze ingenieurs en geologen om
de delfstoffen, die de bodem in grote ver
scheidenheid verborgen houdt, te explo
reren en te exploiteren Dit zou een taak
zijn. die niet op korte termijn kan wor
den verwezenlijkt Hierbij zou men moe
ten denken in decennia, maar ook dan
zou de werkkracht niet tevergeefs zijn
geweest, want daarmee zouden moge
lijkheden worden ontsloten voor komende
generaties.
Brazilië aldus spreker, is geen land
maar een werelddeel, welks export voor
90 net. bestaat uit agrarische produkten.
waarvan koffie de hoofdschotel vormt
De bevolking vindt voor 58 pet. haar be
staan in de landbouw, voor 13 pet. in de
industrie, voor 15 net in vrije beroenen
en voor 14 pet in andere functies Het
land kenmerkt zich door een snelle ont
wikkeling. waarvan men na afwezigheid
van enkele jaren versteld staat.
Terwijl Brazilië het land van de foe_
komst genoemd mag worden voor Zuid-
Amerika, mag hetzelfde voor Midden-
Amerika gezegd worden van Mexico.
De Braziliaanse handelsstad Sao Paulo
betitelde spreker als „boom town", waar
leidende figuren wel begrijpen, dat in
dien een beroep gedaan wordt op buiten
lands kapitaal, zulks gepaard dient te
de volle verantwoording kon dragen, te
meer daar de commandant deze officier
traag van reactievermogen schetste.
De vraag wordt voorts gesteld, of de
commandant van de „Groningen" wel de
juiste persoon is geweest om deze jonge
officier „te doctrineren in goed zeeman
schap".
Verregaande slordigheid wordt gecon
stateerd bij de dienstdoende officier van
wacht. Hij heeft zich schuldig gemaakt
aan onzorgvuldigheid bij het nemen van
de peilingen op de Tx 24 gedurende on
geveer 20 minuten. Zijn verklaring.^ dat
de peiling van de Tx 24 in die periode
regelmatig naar achteren zou zijn door
gezet, past immers niet in het beeld van
de aanvaring, aldus het oordeel van de
raad.
De officier van de wacht heeft geen
behoorlijke reconstructie kunnen geven
van het beloop der gebeurtenissen ge
durende het laatste half uur voor de
aanvaring en met name geen redelijke
verklaring naar voren kunnen brengen
betreffende de door hem geconstateerde
doorzetting van de kempaspeiling naar
achteren.
De mogelijkheid bestaat, dat de grote
snelheid (23 mij! per uur) van de „Gro
ningen" de interpretatie van de visuele
waarnemingen van de officier van de
wacht in die mate heeft beïnvloed, dat
bij hem de overtuiging postvatte, dat
zijn vaartuig de „Nelly" zou overlopen.
De raad twijfelt ér echter aan, of de
ze overtuiging wei verklaarbaar is.
Blijkbaar is geen enkele van de vijf gè-
nomen peilingen in het geheugen van
GLgsaaJ de officier blijven hangen.
De officier van de wacht heeft ver
klaard. dat hij geen aanleiding heeft ge
zien van koers te veranderen, omdat hij
ervan overtuigd was, dat de Tx 24 zou
uitwijken. De verplichting tot ui+wijken
moge dan ingevolge de wettelijke be
palingen op de Tx 24 hebben gerust, bij
het onderzoek i.s niet gebleken van enig
feit, waarop bedoelde overtuiging van
de officier van de wacht zou kunnen
steunen. Behoorlijk beleid en goed zee
manschap hebben meegebracht, aldus de
raad. dat de officier rekening zou heb
ben gehouden met onachtzaamhe'd en-
zorgeloosheid aan boord van de Tx 24
l en dat hij daarom voerzorgsmaatrege
buitenland daaraan stelt. Met srote waar- zqu hebben troffen door tijdig
derins sprai: ir Otten over de in Brazil e f n pn zo nodig uit te wy„
gevestigde Nederlandse boerenkolonle j dje -apn dpzp doQr dp bijzondere
lisheden waren geboden.
Door dit na te laten en integendeel.
gezinnen zich vestigen. Het Braziliaanse vel „volle kracht vooruit te „eten.
en het Nederlandse element, aldus spre-
Op het midden-Hellegat bij Ooltgens-
plaat, ter hoogte van de rode lichtboei
nummer vier, is gisteren het 535 ton me
tende m.s. „Germana", geladen met zand,
in aanvaring gekomen met het sleepschip
„Gerco", geladen met suikerbieten en de
Zwitserse tanker „Gicelle".
De „Germani" is ten gevolge van deze
aanvaring door midden gebroken en ge
zonken. De opvarenden, schipper H.G.
Overeem met vrouw en knecht, werden
met moeite dóór de bemanning van de
Zwitserse tanker gered. De plaats van het
wrak, dat midden in het drukke vaarwater
ligt, wordt aangegeven door een ter plaat
se aanwezig werkvaartuig van de ber-
gingsmaatschappij Van den Akker uit Rot
terdam. die de berging van de „Germani"
op zich heeft genomen.
Bij een tussentijdse verkiezing in Lei-
cester heeft de conservatieve partij haaf
zetel behouden, maar haar stemmenmeer.
derheid is met ruim 5.000 gedaald. Dl
conservatieve kandidaat W. John Peei
kreeg 18.023 stemmen en de kandidaat
van Labour 11.541 De verkiezing was ne-
dig geworden door het aftreden van ka#
tein Waterhouse, de leider van de „Stfc
ezre bellen".
Advertentie
voor het repareren
van muren en plafonds!
1 ponds-verpakking t. 1.20
tUUSTINE HOLLAND N.V. LflDStfiUCHT A IMTEU»
ker blükt goed samen te gaan.
In Mexico was het de industriestad
Monterey, die op spreker de indruk had
gemaakt van een zich zeer snel ontwik
kelende gemeenschap. In Mexico-Citv
staat een universiteit, waar 35 000 studen
ten studeren, niet alleen van Mexicaanse
nationaliteit, doch ook uit diverse andere
landen.
Van de gelegenheid tot het stellen van
vragen maakte mr. N. E. Rost Onnes,
hoofddirecteur van de Hollandsche Bank-
unie. gebruik spreker te vragen naar zijn
indruk over de monetaire situatie van
Brazilië.
Ir. Otten antwoordde, dat het zeer
moeilijk is een duidelijke mening weer te
geven omtrent de monetaire positie van
Brazilië. Hij heeft echter de indruk ge
kregen. dat indien het huidige regiem
de tijd wordt gelaten om zijn plannen te
verwezenlijken, de monetaire problemen
langzaam maar zeker een verbetering
zullen tonen.
heeft de betrokken officier mensenle
vens in gevaar gebracht, aldus de Ma
rineraad. die tevens van oordeel was,
dat de omstandigheden die zich in ver
band met het afscheid nemen bij het
vertrek van een bodem voor langere tijd
plegen voor te doen niet van invloed
ziin geweest op de gedragingen van de
officier van de wacht.
De matroos-motordrijver van de
„Nelly", die in strijd met de wettelijke
voorschriften alleen de wacht aan dek
waarnam, wordt verweten, in ernstige
mate onoplettend te ziin geweest, cm-
daf hii. hoewel hij wist dat dp andere
opvarenden van de Tx 24 zich heneden-
deks bevonden, niet had uitgekeken
naar mogelijk aan stuurboord naderen
de schepen.
Met de maatregelen, die na de aan
varing ziin genomen, kon de raad vol
ledig instemmen.
De Rotterdamse Hanny Bouman heeft
met haar schilderij „Herfstlandschap" de
eerste prijs en duizend gulden gewonnen
in de door de Talens-fabrieken uitgeschre
ven prijsvraag voor een schilderstuk, dat
in aard en karakter „de vreugde van het
schilderen" zou uitbeelden. De jury. be
staande uit de heren prof. dr. N. R A
Vroom, Hans Engelman, Jan van Heel,
Gabriël Smit, Theo Swagemakers en H
G. F. Sasburg koos uit de 393 Inzendingen
50 werken, die voor bekroning en expo
sitie in aanmerking kwamen, waarbij eer
volle vermeldingen werden toegekend aan
Rudy Bierman, Jef Diederen en Frans
Nols.
Het gemiddelde peil van de inzendingen
was volgens de jury niet hoog. Zij be
treurde het te moeten vaststellen, dat vele
van de beste Nederlandse kunstenaars
niet hadden ingezonden, al waren er onder
het ingezondene voortreffelijke werken.
Van 30 november tot 15 december a.s.
zullen de vijftig bekroonde werken in de
kunstzalen van Arti et Amicitae te Am
sterdam worden geëxposeerd, en daarna te
Apeldoorn, Zwolle, Hengelo, Groningen en
Roermond.