n
Ook West-Duitsland zal met VS
„raketverdrag^ sluiten
Minister Algera opende met druk
op knop de Seh eU ingwouderbrug
Politieke partijen voor de radio
Bonn houdt zich niet afzijdig
EERSTE NEDERLANDSE SODA
GEPRODUCEERD
Geen opheldering over tunnelkwestie
„Scheiding van
Amsterdam is
onaanvaardbaar
J
1
1874 30 november 1957
vu
Steun aan beeldende
kunsten in N.-Brabant
Wim Sonneveld
honderd maal in
„A la Carte'
Rust teruggekeerd op
„Koningin Juliana-
school"
Vroegere pleegmoeder
van Anneke Beekman
heeft zich gemeld
Rijn-gebied uitstekend geschikt voor
inrichting van bases
Delfzijlse fabriek
draaide proef
Commissaris der Koningin en burgemeester
pleitten voor spoedige „onder-^water
verbinding tussen IJ-oevers
Brug en wegen
kostten f 45 miljoen
Opperste Sovjet komt
bij
een
Constantin Sïlvestri in
het Concertgebouw
Minister vordert zendtijd bij gebrek
aan overeenstemming
„Hongaarse jongens
stad" in Amsterdam
ZATERDAG 30 NOVEMBER 1957
FAG IN A 7
(Van onze correspondent)
-.Kijk uw ogen uit aan hem,
^ant nooit meer zult ge zijns ge-
41 ke zien!" Aldus het Sosialistisch
georiënteerd Londens avond
blad „The Star", in een artikel
geschreven ter ere van Churchills
°3ste verjaardag.
W*>
»-nnieS
^«peZs
'4«Zsmeer
^°uda
f-von
^nhagen,
Vf
Citr V.S.
V
IJ'v®
GEEN LIMBURGSE SUB
SIDIE VOOR TONEEL
GROEP STUDIO
Plannen tot wijziging in de
directie
Niets nieuws
„Oorlogs-brug"
in Londen en Parijs.'....
Minister zei „niets
Niet afzijdig
Tijdstippen van uitzending
,iet
dez
rK''
en
yef'
Sir Winston Churchill
,,Look your fill of him,
You will never see his like again'».
Zichzelf de ogen uitkijken aan Chur-
j fiat is wat het Lagerhuis doet als
Oude Leeuw van Whitehall de Volks-
ertegenwoordiging betreedt- Niet vaak
—V Oi
was in 1953. dat de nu 28-iarige
a'aele Dalessandro. vol Naoolitaans
7U* en niet zonder enige nathos. naar
in verloofdp stante. haar een geladen
cyolver overhandigde en vervolgens
„Als ik ooit miin belofte om iou
p trouwen breek, schiet me dan neer"
e laren vergingen en gisteren stante
efapi0 naar huis varl Maria Rnton-
aa Balivo, ziin 25-iarige meisje toe en
pclde haar wat timide mee: ..Het sniit
wo heel erg maar ik wil liever niet
wet ie trouwen" Maria had de les goed
cleerd: zil hoorde hem kalm aan gjne
daar hennen, kwam even later terug en
- choot Rafaele nardoes dood. Ze ie nu
?earrest.eerd wegens moord.
ïs eer» bijzondere witte leghorn, die
I* heer p. v d. Laars erop nahoudt
Zol
ang eieren lest. heeft zil de Ce-
joonte bijzonder grote exemplaren te
poneren. Gisteren overtrof ze zich
door dp fabricage van een ei van
A ?ram Pat ic ongeveer een ons meer
»n Vinnenwprcld gebruikelijk is
vrdaar dan in de buurt van het
^npnhok oov veel over gekakeld.
(Schotland
t"doPeeri die mtss Mav Soence da laat-
*p maandon zag. vond haar zulk een
Trekkend meisie: er straalde zei
Mprppn tegen iedereen zo'n inner-
nkp gloefl van haar uit. Wat, ook wel
Piuerf van naar uil. „.i
wotp warit eer| röntgenonderzoek wees
dat haar maag pen staaflantaarn
-J,s lamnie bevatte Nu was het Miss
wavs gewoonte werkeliik niet. om bui-
pn haar bordie Dorridge 's morgens
aok pen grPpo te doen in een schaal zak
lantaarns Het gebeurde zo: ze was bii
flp keelarts op 25 mei 1.1. omdat ze
cvar pen j.ere jceel klaagde. He arts
keev pens goed In de mond ..Nog een
Pptje wilder open" lichtte bet^geval
de lantaarn goed bii en bii liet
'Tlgende wat bii wist was. dat miss
^a? ziin lichtte had ingeslikt, bra",
öend en wel. Het wonderlijkste is. dat
!p er totaal geen last van heeft en de
?Prp keel is al lang voorbij.
®r waggelde op de Goudse veemarkt
vPn biggetje rond. dat. bet wat hoog in
nst varkensbolletie bad Geen wonder
®Vprigens. wam dit dier bleek bet hon-
erddui7Pndste varken te ziin dat dit
J?ar ter markt was aangevoerd Hp beer
Uskam. dip bpt bpestip sanbreeht krepg
PPn mooi Delftsblauw bord. Het blgge-
p misschien een lintje.
?.en „Salon d'Automobiles" zal Hier
"laats hebben van 6 tot 31 december
,eae exoositie zal vooral de belnne-
fifti hebben van de kinderen boewei
de vaders zil Het met enige
1 ""m voor hun portemonnee er
ngptwtifeM met graagte zullen rond-
kl77en p-r ziin namelük alleen maar
h-J,rauto's tentoongesteld lopend on
aupHjen of benzine. Dp snelheden va-
Prpn van 5 tot 30 km per uur.
^^',lf~Trrhain (Frankrijk)
SpA wat buitppissig gevoel voor humor
"'int de 85-iarige mevrouw Aubrv
b weduwe, erop na te houden. Ze
aan dezer dagen een gezellig etentie
sl„-?Pbni3en He gasten bestonden uit»
e'^hd uit die Heden, die bii haar
begrafenis hetzij beroenshalve
nap, als voornaamste rouwdragers
men 7,e zullen ziin. Het was er. zegt
rcuze gezellig.
Ou
boesfj u voorstellen aan d° .pas be-
aton kapitein van de Russische
jjunmdsbreker „Lenin"? Het is Pawel
Wei 0rnaref, een knaap die ziin sporen
ge_ °D ree verdiend heeft, want als ion-
Wim vV negen Jaar voer Hij al op de
"de baren.
(lroni,ert'en en nog eens Honderden ver-
v!s«e n SDreeuwen werden door Deense
ea ongemerkt in de Noordzee op
van 2'ek ongeveer 12o km uit de kust
te ,.4€nemarken Het schijnt een geval
"tend v?n een vrij zeldzaam voorko-
s0re-,e Rusoriëntatle van Hele vlucHten
Sen in^n" die Hun wlnterverblijfplaat-
ScHllip jnSeland wilden opzoeken. Ver-
ibeirti andere vissers hadden reeds
ken gemaakt, van Het feit. dat wol-
bo0r.SDreeuwen de laatste dagen aan
kpn van hun schepen neerstreken.
Oov uk volkomen uitgeput i die daar
Hieven, tot men de kust had
bfSÏ°w (ingeland)
v°or bekroonde menslie-
Witt ®|d is toegekend aan prinses Iris
dip pp? e'n. een Engelse van afkomst,
^asimi -Uwd ls met een Duitse prins
Prlnse_r .Wittgenstein uit Frankfort. De
WerB 'aar oud en moeder van twee
"ee Bn- zag dat vier mannen, die in
Jer "et zwemmen waren deze zo-
H dBB^?rofe moeiliikbeden verkeerden
baa> fu een reddingboei om. zwom
br
v0i
«O
'acht
in u
5®d een reddingboei om. zwom
'n nood verkerende lieden en
JOr b uitgeputte zwemmers eep
'-o oB_en aan de vaste wal. Het is niet
v3llttp Woon voor haar een dergeliik
van dapperheid te verrichten
jaar celeden kreeg ze reeds een
^^dsille voor een geslaaede
h ^er zwemmerrs redde ze
ö'astj! leven en op precies dezelfde
2?®tWtw haar eigen verbazing ontdekte
[A* ®va Nlelson dat ze nog leefde.
-V gepresteerd: haar auto. zil
a «i t stuur, dook van een berg-
U'aTzj s*®rtte 40 meter omlaag, rolde
v*rtjp„ n°g eens een honderd meter
s'*a/t beneden en kwm tot stil-
de rand van een rivier, de
^Ue« P «1 in het water hangend
it'UdBrf M ®rvan overhield was een
Is* »,b tuur, de schrik en een wa-
tieej i ar relfs de sloperij geen geld
'o zag.
meer gebeurt dat, alleen maar bij zeer
bijzondere gelegenheden. Een kijkspel
zonder-woorden, een pantomime, is
Churchill geworden, want sinds hij als
Eerste Minister is heengegaan, nu drie
jaar geleden, heeft hij in het Lagerhuis
nooit meer het woord genomen. Zwij
gend heeft hij Edens ondergang gadege
slagen» en zwijgend luistert hij naar
MacMillan. Maar altijd als hij met zijn
wankele oude-manneties-gang bet La
gerhuis betreedt en plaats neemt op 1
voorste bank. vaat er een golf van ont
roering door de-gelederen van Conser
vatief en Socialist. Het is een deining
die genegenheid verraadt en ook ver
wachting: zai bij eindelijk iets zeggen:
Zal bij ctnde'iik met ziin slissende kra
kende stem bet gewicht en de wiishaid
van ziin onmeetbare autoriteit in e
v-BBc-cabaal der nolitiek werpen? Maar
elke keer '"eer ebt de soanning weg^ en
herneemt bet debat ziin vermoeide,
kleurloze gang. De Oude Leeuw bepaalt
rich a-ine hier een groet, te belonen met
aan knik'e. en ginds een oude striidmak-
j.-Br fp bemoedigen met een lodderige
kninnog en vonr bet overige zit hii in-
PBngeLSoTren en onbeweegliik baast op
ziin plaats, zo nu en dan de band om
de oorsehein leggend om iets belangrijks
op te vangen.
Na korte tiid meestal staat hu moei
zaam on. maakt een groetende bandbe
weging en schuifelt de Kamer uit, ond^r
de noort door die zijn naam draagt
f..Churchill Areb"l. en in het Lagerhuis
hliift een leegte achter, boe bard en
luid pr ook gesproken wordt. Als men
zich de oven "it beeft gekeken aan de
man. die 's viiands zwaard omboog ^tot
het diens eigen hart doorboorde, lijkt,
het lieden leeg en zonder zin.
De Oude Maon'en van de Tweede We
reldoorlog: cburrbill. Montgomnrv.
Eisenhower. MacArt.b'ir. zijn bij hun
leven nog een legenrie geworden. Nie
mand weet meer of Churchill wérkelijk
van Montgomery, eens gez.egd heeft dat
htj ..in defeat unthinkahle, in victory
insufferable" was, evenmin als men met
dp hand od het hart kan zweren dat
Montgomerv pens tegenover Churchill
pochte: „Ik drink en rook nooit, doe veel
aan lichaamsoefeningen en voel me
inn»f» fit". waarop de onverbeterlijke
Churchill geantwoord zou hebben: „Ik
rook teveel, ik drink te veel. neem wei
nig lichaamsbeweging en voel me 300"V
fit!" Het kan de mensen ook weinig
schelen of het waar is. want ook als d*t
legende zou ziin. geeft de legende de
waarheid zuiver weer.
Churchill is een levende illustratie
van de juistheid van de toespraak.^ die
generaal MacArthur eens hield bij de
beëdiging van jonge officieren: „De
jeugd is geen tijdvak uit bet leven
zij is een geestestoestand, een wilsaan-
doening, een krachtbron van emoties,
een triomf van de moed over de angst
en van de drang naar avontuur over ge
makzucht. Ge zijt net zo jong als uw
geloof is. net zo oud als uw twijfel, zo
jong als uw zelfvertrouwen en verwach
ting, en zo oud als uw vrees en neer
slachtigheid. En als ooit op een dag alle
draden doorgeknipt zijn. en uw hart
koud is als sneeuw van het pessimisme
of het ijs van het cynisme: dan zijt ge
oud geworden en moge God u dan
genadig zijn
De veerkracht is wég uit Churchill,
ziin rug is diepgebogen, zijn stap Is
traag en onzeker geworden. Maar sterk
nog is zijn jeugd in hem, zó sterk, dat
zelfs de allerjongsten die kracht nog
voelen, ai is het maar via een foto in de
krant, als hij, de onafscheidelijke show
sigaar in de mond, terugkeert van va
kantie aan de Rivièra. Onlangs werd aan
450 schooljongens de vraag gesteld voor
welke man zij het meeste bewondering
hadden. Dit was de uitslag: 1. Douglas
Bader (de RAF-piloot met kunstbenen);
2. Sir Winston Churchill; 3. Admiraal
Nelson; 4. Stanley Matthews, de "oet-
baller; 5. Elvis Presley en 6. 2 nmy
•AfV:?. V' ij
k Wvf 4
'47 "'1 -
4
v. ,V-
.*m x. x
HMH
Steele (beiden Lebensschmerz-met-
gitaar-ritme-breuners).
De „Daily Mail" heeft eveneens een
enquete gehouden. Zij heeft aan een
groot aantal Britten de vraag voorge
legd: „Wie vertrouwt ge het meest van
alle politieke leiders die dit land gekend
heeft?" Churchill was „facile princeps"
mét 51°/o der uitgebrachte stemmen.
Daarna volgde Attlee met 17°/o. Eden was
derde met 9"/«, gevolgd door Bevan 4"'o.
Gaitskel) 3®/n en MacMillan met -2°/o!
Ongetwijfeld spreekt uit deze cijfers
het nostalgisch verlangen naar de strijd
bare dagen, toen de Britten zichzelf
voelden leven en zij een vast en klaar
omschreven doel voor ogen hadden. De
ellende van die dagen is vervaagd, maar
de glorie is gebleven, de glorie van het
„bloed, zweet en tranen", het mannelijk
ideaal van Winston Churchill. Tegen
deze onmenselijke glorie kan het wel-
vaarts-ideaal van een MacMillan niet op,
en schijnt het aandelen-socialisme van
Gaitskel) flauw en smakeloos.
Vandaar dat vandaag, de 83ste ver
jaardag van Sir Winston Churchill, d=
Britten hun „good old Winnie" het al
lerbeste, ja, meer dan dat toewensen.
En wij met hen.
(Van onze correspondent)
Voor het jaar 1958 willen Ged. Staten
van Noord-Brabant een bedrag van
10.000 beschikbaar stellen, om daaruit
aan de in Noord-Brabant gevestigde mu
sea voor beeldende kunsten subsidies te
verstrekken voor de aankoop van kunst
werken, alsmede een bedrag van 5000
ten behoeve van aankopen van en op
drachten aan in de provincie wonende en
werkende kunstenaars. Aan het Provin
ciaal Genootschap van Kunsten en We
tenschappen in Noord-Brabant zijn Ged.
Staten bereid ten dienste van d_e Sectie
Tentoonstellingswezen een bijdrage uit
de provinciale kas toe te kennen van
maximaal 15.000, temeer daar de ont
wikkeling van de werkzaamheden deger
sectie, naar het oordeel van het college,
zich in een gunstige lijn beweegt. Het
gemiddeld aantal bezoeken aan de ten
toonstellingen bedroeg 600.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Voor de honderste maal brachten Wim
Sonneveld en zijn ensemble gisteravond in
het uitverkochte Amsterdamse Nieuwe De
La Mar Theater hun cabaret „A la Carte"
voor het voetlicht, wel een bewijs, dat dit
nieuwe programma inderdaad van uitste
kend gehalte is. In de pauze bood Conny
Stuart aan Sonneveld namens de leden
van het gezelschap met een paar harte
lijke woorden een geschenk in de vorm
van boekwerken aan. De directeur van
het theater, de heer Keizer, schonk zijn
collega Sonneveld is namelijk mede
directeur een grote taart en beiden lie
ten het publiek in de feestvreugde delen
met een gratis consumptie. Sonneveld zelf
beantwoordde de hulidiging door te ver
tellen, dat men getracht had hem voor
minstens vijf jaar in de V.S. te houden,
hem tot Amerikaan had willen laten neu
traliseren. „Maar ik houd van Holland en
ik wil weten of Holland van mij houdt.
Daarom hoop ik nog vele malen een hon
derdste voorstelling hier te geven." De
zaai gaf haar volle instemming met dit
mooie voornemen te kennen door uitbun
dig applaus waarin ook het jubilerende
troepje, dat nog danig in de bloemen werd
gezet, deelde.
Nadat provinciale staten van Lim
burg op voorstel van Gedeputeerde
Staten in de eerste zitting van dit
jaar afwijzend hadden beschikt op een
verzoek van de te Amsterdam geves
tigde stichting "Toneelgroep Studio"
om een provinciaal subsidie voor het
speelplan 1957-'58 hebben Gedeputeer
de Staten thans wederom aan provin
ciale staten in overweging geven een
hernieuwd subsidie verzoek van de
Amsterdamse toneelgroep af te wijzen.
Gedeputeerde Staten zijn van oordeel
dat er geen nieuwe gezichtspunten zijn
welke aanleiding kunnen vormen te-
punt ten aanzien van subsidiëring van
rug te komen van het afwijzend stand
deze toneelgroep.
Onder de huidige toneel-constellatie
komt "Studio" nog niet voor subsidie
van het ministerie van O.K. en W. in
aanmerking. De subsidies van de pro
vincies Friesland; Overijssel; Noord-
Brabant en Zeeland en de financiële
bijdragen van enkele gemeenten zijn
van betekenis maar nog niet voldoende.
Vandaar dat Sudio zich ook tot de pro
vincie Limburg wendde om een pro
vinciale bijdrage.
Het in Nederland woonachtige lid van
de Nederlandse Vereniging voor de Hon
gaarse middelbare school op de Iselsberg
in Oostenrijk, de heer W. L. Viersma,
heeft gisteren na een telefonisch on-
deze school, medegedeeld, dat er sprake is
geweest van een normaal gezagsprobleem
zoals dit zich kan voordoen bij iedere ge
meenschap van jongemensen, die in een
internaat samen leven.
Het bestuur van de school had reeds eer
der de noodzaak ingezien de leiding te
reorganiseren, zo vertelde de heer Viers
ma. Om verschillende redenen was hier
van nog niets gekomen. De directie, vol
gens hem. trad wat te nerveus en te drif
tig op, waardoor spanningen optraden,
mede doordat bepaalde wensen niet wer
den ingewilligd. Toen bovendien bekend
werd gemaakt, dat des avonds een half
uur langer moest worden gestudeerd, be
gonnen de moeilijkheden. Na een bezoek
van een commissie van onderzoek van de
vereniging, is de rust weer teruggekeerd
De heer Viersma deelde voorts mee. dat
er op korte termiin wijzigingen zullen
worden aangebracht in de directie van
de school. Hij ontkende, dat de politie te
pas was gekomen aan de moeilijkheden.
Gistermorgen omstreeks negen uur heeft
zich de thans 55-jarige mevrouw G. M.
Langendijk-Van Moorst (tante Gé), de
vroegere pleegmoeder van Anneke Beek
man, op het bureau van politie te Maas
tricht gemeld. Zij werd onmiddellijk toe
gelaten tot de commissaris, de heer L. G.
H. Jansen en een half uur later is zij per
particuliere auto, vergezeld van de com
missaris persoonlijk, naar Amsterdam ver
trokken. Daar hebben zij zich rechtstreeks
naar het gebouw van justitie, begeven,
waar mevrouw L. werd voorgeleid aan
de procureur-generaal.
Zoals men zich zal herinneren, heeft
mevrouw L. nog een straf van drie maan
den tegoed wegens het onttrekken van het
kind gedurende de periode juni 1947juli
1948 aan het wettig gezag, nl. aan de Com
missie voor oorlogspleegkinderen. Men
kan aannemen, dat zij zich nu heeft ge
meld om deze straf te ondergaan, zodat
zij zich weer vrijelijk in Nederland zal
kunnen bewegen.
(Van onze correspondent)
BONN, november
Dezèr dagen heeft de nieuwe Ameri
kaanse minister van defensie, McElrov,
verklaard, dat in het thans aangebroken
„raketti.idperk" een versnelde bouw van
afvuur-bases voor raketten In Europa
dringend noodzakelijk is. Deze bases
moeten zo worden gesitueerd, dat het
oorlogstuig de vermoedelijke vijand kan
bereiken. McElroy denkt daarbij aan
een lijn, die van de Rijn tot aan de Oeral
reikt, hemelsbreed genomen 2000 km. Ra
ketten met een middelgroot bereik halen
de 2300 km.
Op de komende NATO-vergadering te
Parijs zal de Amerikaanse delegatie gaan
onderhandelen over verdragen inzake
de inrichting van dergelijke bases. Die
overeenkomsten zullen weinig afwijken
van die. welke tijdens de Bermuda-confe
rentie reeds tussen Amerika en Groot-
Brittannië werden afgesloten. Daar re-
ketbases in de huidige situatie (waarbij
men rekening moet houden met een
plotselinge, verrassende agressie) slechts
zin hebben als er zich in de onmiddellijke
omgeving ook kemladingen bevinden, zal
Amerika ook de opslag van het atoom
materiaal bij verdrag moeten regelen.
Deze opslagplaatsen zullen door Ameri
kaans personeel worden beheerd en ge
controleerd. In vredestijd zullen de ver
dragspartners er geen beschikking over
kunnen krijgen
Volgens McElroy gaat het er de V.S.
om de Russische voorsprong inzake in
tercontinentale raketten te compenseren
door een „waterdicht" systeem van ba
ses voor raketten met middelver bereik-
Tezamen met de steunpunten overzee
kan aldus een effectief defensie- (en
tegelijk afweer-) systeem worden gecre
ëerd. Achter deze beschutting moet Ame
rika dan zijn achterstand met betrek
king 'tot inter-continentaie raketten en
satellieten zien in te halen.
Op het ogenblik zijn er reeds Ame
rikaanse raketbases op Westduits grondge
bied. Ook de opslag van atoomladingen
op Duits territoir is niets nieuws. „Wij
De montagewerkzaamheden op de so-
dafabriek te Delfzijl zijn nu grotendeels
beëindigd, zodat gisteren een begin kon
worden gemaakt met het „proefdraaien".
De eerste Nederlandse soda is nu ge
produceerd. zij het dan in bescheiden
mate, terwijl het resultaat natuurlijk ook
nog niet geschikt is om te dienen ais
specimen van het definitieve eindpro-
dukt. Na een aanloopperiode van enige
maanden hoopt men echter de fabriek
onder de meest gunstige condities in
produktie te hebben.
Er heerst thans een grote drukte in
en (-ondom de zeer moderne fabriek. Al
les wordt in het werk gesteld om het
produktieproces strak* zo goed mogelijk
op gang te krijgen. Het is de bedoeling
de soda voorlopig op te slaan in enige
loodsen op het haventerrein. Zodra de
spoorwegverbinding via de 250 meter
lange brug over de haven gereed is. zal
(Van onze Amsterdamse redactie)
„Vandaag aanvaarden wjj op ons stedelijk grondgebied uit uw handen een
gigantisch geschenk, dat echter zonder het totstandbrengen van omvangrijke werken
onzerzijds niemand tot nut zou strekken Erkentelijkheid dus vervult ons. Maar daar
naast bezorgdheid voor de naaste toekomst van onze I.T-tunnel. Ik hoop, dat deze
IT-brug niet slechts een waardevolle oeververbinding zal vormen doch tevens een
brugslag zal betekenen tussen de verschillen van mening, die zich wel eens tussen
Amsterdam en het ministerie van Verkeer en Waterstaat hebben voorgedaan. En
ik knoop aan deze hoop de verwachting vast, dat het thans gelegde technische contact
inzake de bouw van de IJ-tnnnel en het nog te voeren financieel overleg binnen
niet al te lange tijd voor beide betrokkenen een bevredigende oplossing zal brengen
en dat Amsterdam niet, zoals bij de behoorlijke verbinding met de Rijn, waarop
het 70 jaar heeft moeten wachten, eenzelfde lange periode zal moeten uitkijken
naar een hervatting op volle toeren van de werkzaamheden aan de tweede vaste
oeververbinding, nu onder het IJ. Dat het zelfs geen 70 maanden maar hoogstens
70 weken moge duren
deren verzameld met in hun midden het
jeugdpijperkorps „Arti et Amicitiae". Er
heerste een feestelijke stemming aan
beide kanten.
De burgemeester nam als eerste het
woord. Nadat hij nog eens had gewezen
op het belang van de IJ-tunnel, herin
nerde hii eraan, dat het niet de eerste
keer is, dat Amsterdam een vaste ver
binding van de beide IJ-oevers kent. De
eerste, zij het tijdelijke verbinding
kwam gereed vlak vóór Pasen 1944 en
bestond uit de aaneensmeding door Pu
blieke Werken van de nog resterende
ponten om zo de overgang mogelijk te
maken die door het nijpende kolenge-
brek met ponten onmogelijk was ge
worden. in de donkerste dagen der be
zetting.
Dat was een noodmaatregel, aldus mr.
Van Hall en in zekere zin is ook deze
nieuwe IJ-brug een noodregeling. ons
door „Verkeer en Waterstaat" geschon
ken. In verband daarmede memoreerde
hij de stellige verzekering van de mi
nister, dat de IJ-brug op geen enkele
wijze prejudicieerde noch vertragend zou
werken op het uitwerken en uitvoeren
van andere vaste oeververbii lingen over
het Noordzeekanaal en het IJ.
Het was te begrijpen, dat bij de offi
ciële ingebruikstelling van de SeheUing
wouderbrug over het Buiten-IJ. waarvoor
vanochtend minister Algera naar Amster
dam was gekomen, het stilleggen van de
ÏJ-tunne)werken ter sprake zou komen.
De hoofdstad kon moeilijk anders en bo
venstaande aanhaling uit de rede van
burgemeester mr. G. van Hall spreekt
dan ook voor zich zelf. Natuurlijk is Am
sterdam tpn zeerste'- verheugd over de
snelle bouw door Rijkswaterstaat van dit
unieke bruggencomplex. dat in ieder ge
val het probleem van de IJ-oeverver-
binding voor een deel oplost. Daarom
werd er gezongen en gemuciseerd er
daarom ook waren honderden genodig
den naar Schellingwoude en Zeeburg ge
komen om de plechtige opening mee te
maken.
Om tien ,uur verzamelden zich 450 ge
nodigden In het Tropeninstituut, waar mr.
Van Hall hen verwelkomde en vanwaar
tien autobussen even daarna hun weg
vonden over de Valkenwegpont naar
noord. Voor de afsluitbomen van de open
klapbrug, aan de tc.p waarvan hoog In
de wind de nationale driekleur waaide,
stonden vijfhonderd kinderen en 150 of
ficiële peraonen uit dit stadsdeel opge
steld samen met de Amsterdamse Politie-
kapel. Aan de zuidoever voor de open
klapbrug hadden zich eveneens 500 kin-
De commissaris van de Koningin in
Noord-Holland, dr. mr. M. J. Prinsen var-
klaarde niet het Inzicht te willen delen
van de pessimisten, die van oordeel zijn.
dat de SeheUingwouderbrug de IJ-veren
nauwelijks zal ontlasten. Voor het gemo
toriseerde stadsverkeer toch zal de brug
wel uitkomst brengen voor zover de kos
ten van de omweg opwegen tegen over-
1 zetkosten van het veer en de besparing
(Van onze Amsterdamse redactie)
Menigeen zal zich afvragen wat
het machtige bruggen- en viaduc
tencomplex over het Buiten-IJ nu
wei gekost heeft. Rijkswaterstaat
heeft er 20 miljoen voor nitgege-^
ven. Maar Amsterdam zal een nog
grotere aderlating te verduren heb
ben. Tot nu toe heeft de stad nl.
aan de toeieldende wegen ai ruim
9 miljoen gespendeerd. Maar
zoals men weet zfln die wegen nog
lang niet af. Verwacht wordt, dat
de hoofdstad nog eens ruim 15
miljoen uit h"®r toch al bfina lege
schatkist zal moeten „delven" om
het wegenstelsel zowel aan de Zee
burg-kant als in noord te voltooien.
Bii elkaar kan men dus gerust stel
len, dat brug en wegen een totale
som van 45 miljoen vergden.
noord-oosten van Amsterdam, zoals Pur-
merend, Monnikendam, Volendam en
Edam, zullen daarom in toenemende mate
de functie van woonplaatsen voor de
werkers van Amsterdam gaan vervullen
en als vestigingsplaats moeten fungeren
voor de bedrijven aan welke de hoofd
stad zelf geen geschikte ruimte meer be
schikbaar kan stellen. De SeheUingwou
derbrug zal, ondanks haar excentrische
ligging hiervoor zeker van nut zijn.
Van groter belang zal zij echter in de
toekomst worden voor de directe verbin
ding van Amsterdam met. de Marker
waard, met Lelystad, met het noord
oosten van het land, met Noord-Duitsland
en met Scandinavië.
Het is van bet grootste belang, zo
verklaarde dr. Prinsen, dat wij ons nu
reeds ernstig beraden, welke rol de
Markerwaard en in het bijzonder Lely
stad zullen hebben te vervullen om bii
de beperite ruimte, die rondom bet
Noordzeekanaal slechts beschikbaar is,
Amsterdam zijn taak als economisch
centrum ook in de toekomst in toe
nemende mate te kunnen doen vervul-
len.
in tijd en de ergernis over het wachten
voor de ponten.
Vast staat wel, zo vervolgde de com
missaris, dat door deze brug het probleem
van de vervanging der veren door een
tunnel voor snel en langzaam verkeer
niet van andere orde is geworden. Die
tunnel blijft als oplossing van de ver
keersproblemen van Amsterdam van nu
en in de toekomst even nodig en urgent,
omdat er grote economische en sociale
alsmede voor de tot over de 100.000 per
sonen uitgegroeide bevolking van Am
sterdam-noord wezeniiike culturele be
langen mee gemoeid zjin.
Dr. Prinsen bleef daarom de noodzaak
van een IJ-tunnel in Amsterdam naast
de Coentunnei bii Zaandam nadrukkelijk
onderstrepen, waarbij hii aantekende be
grip te hebben voor het feit, dat onder de
huidige omstandigheden beraad over het
tijdstip nodig is. Hii deed een dringend
beroep op de minister om medewerking
dat dit beraad zo vruchtbaar en voort
varend mogelijk zou zijn.
De aanwezigheid van de IJ-brug zal
volgens de commissaris nog meer dan
vroeger de behoefte doen gevoelen aan
een verbinding voor het doorgaande en
half-doorgaande verkeer buiten Amster
dam om, dat wil zeggen aan een goede
aansluitende ringweg ter verbinding van
de op de hoofdstad gerichte rijkswegen.
Ook in ander verband was het volgens dr
Prinsen noodzakelijk bij de toekomstige
ontwikkeling van het economische leven
rondom de tweede Rijnmond stil te staan.
De stadsuitleg van Groot-Amsterdam zal
na de uitbreiding in noord zijn begren
zing hebben gevonden. De gebieden t^a
Minister Algera behandelde in zijn toe
spraak de voorgeschiedenis van de brug,
bracht hulde aan Amsterdam voor zijn
arbeid aan de toeleidende wegen, dankte
de medewerkers voor het imponerende
kunstwerk, dat zii tot stand brachten en
stipte, waarschijnlijk tot veler teleurstel
ling, slechts het probleem van de TJ-tnn-
nelaanleg, even aan. toen hii aan het slot
de hoop uitsprak, dat ,.de geest van sa
menwerking. die zich hier heeft gede
monstreerd in zeer ruime mate aanwezig
zon mogen zijn en ons leiden bi) de ver
dere maatregelen om een zo goed mnge-
liike oplossing te krijgen voor het gehele
vraagstuk van de oeververbindingen, zo
wel op het gebied van het weg- als het
water- en spoorwegverkeer". Meer zei
hii helaas niet
De bewindsman drukte vervolgens in
het brugwachtershuisje op een knon
waardoor de klapbrug daalde en de af
sluitbomen zich openden. De Politiekapri
speelde het volkslied, de „noordse" ieugd
hief een „ode op de brug" aan en daarna
begaf de hele stoet zich achter de muziek
over de brug. Van de andere kant kwam
de „zuider" jeugd aangemarcheerd en ge
zamenlijk werd een rondje gemaakt. De
vele gasten genoten tenslotte van het
magnifieke uitzicht over haven en IJssel-
meer voor zij zich per bus over de via
ducten en de brug over het Amsterdam-
Rijnkanaa) naar de stad terug begaven.
Zowel in tuindorp Nieuwendam als in
oost waren er daarna nog „lokale" fes
tiviteiten.
Van half twee af was de SeheUingwou
derbrug voor hef publiek open. Er werd
van de ziide van de bevolking zo'n grote
belangstelling verwacht, dat tachtig man
politie waren gerequireerd om de stroom
in goede hanen te leiden.
De Opperste Sovjet zal op negentien
december bijeen komen voor haar ne
gende zitting aldus een decreet dat gis
teren te Moskou is gepubliceerd.
men uiteraard hiervan gebru k maken.
Met de bouw van deze brug en een
kleinere over het afwateringskanaal van
Duurswold, beide een onderdeel van de
nieuwe rijksweg en de spoorweg Delfztjl-
Groningen, worden goede vorderingen
gemaakt. Nog dit jaar zal de onderbouw
van de havenbrug kunnen worden vol
tooid. De onderbouw van de brug over
het afwateringskanaal. die evenals de
havenbrug dus zowel voor trein- als
voor autoverkeer zal dienen, is gereed.
De gecalcineere soda. die de fabriek
gaat produceren, zal voor een belangrijk
deel worden afgenomen door tal van
Nederlandse industrieën, zoals glas- en
waterglasfabrieken, chemische industrie-
en en de kristal-sodafabrieken. die de
huishoudsoda maken. Met de uiteinde
lijke produktie-eapaciteit hoopt men on
middellijk in de behoeften van de Ne
derlandse markt te kunnen voorzien,
terwijl exportmogelijkheden worden be
studeerd. Het jaarlijkse binnenlandse
verbruik van soda bedraagt ongeveer
90 000 ton en de behoefte neemt voort
durend toe.
Verwacht wordt, dat de fabriek, die
chloor en natronloog zal vervaardigen,
het zogenaamde elektrolysebedrijf. in
het voorjaar van 1958 met de produktie
zal kunnen beginnen. Tegen die tijd
zouden dan zowel de sodafabriek als het
elektrolysebedrijf officieel kunnen wor
den geopend Intussen worden de plan
nen voor de stichting van een zout
fabriek in de nabijheid van deze twee
industrieën verder uitgewerkt.
kunnen de Amerikaanse troepen niet ver
hinderen, dat zij eigener beweging en
zelfstandig alles doen. wat zij voor hun
bescherming nodig achten" Aldus for
muleert men in Bonn de Duitse houding
die dan met een knikje in de richting van
de oppositie als een „dulden", als „pas
sief" wordt voorgesteld, maar waaruit
tegelijkertijd ook we] blijkt van Het vo
rige Duitse verlangen om het eisen ter
ritoir zo goed mogelijk te beschermen.
De tóekomst zal niets veranderen aan
het verlangen naar effectieve bescher
ming. dat bij de bondsregering voorzit.
De stationering van raketten met middel
ver bereik en de opslag van de „atoom
koppen" voor die wapens, wordt mili
tair bezien a's een belangrijke maatre
gel voor de afschrikking van een eventu
ele agressor. Overigens wordt de Bundes.
wehr zelf slechts met kleine raketten uit
gerust, die voor „luchtafweer" en ter
vervanging van de zware artillerie be
stemd zijn en in vredestijd alleen met
„conventionele ladingen" worden „ge
vuld". Deze enieszins ambivalente hou
ding is te verklaren uit verschillende
politieke omstandigheden: houding t.o.v.
de Sovjet-Unie. het Oostblok, zekere be
denkingen die in het westelijk kamp zijn
geuit tegen een Duitse „atoomnatie'
bezwaren van de binnenlandse opnositie
Des te noodzakelijker echter, dat al
thans Amerikaanse troepen op Duits
territoir dergelijke raketten met atoom
ladingen bezetten teneinde ook in Duits
land op het eerste noodsein paraat te kun
nen zijn.
Welbeschouwd is er niets aan te voe
ren tegen een formele overeenkomst,
waarbij aan dit Amerikaanse optreden
in West-Duitsland een juridische grond
slag wordt gegeven. Uitdrukkelijk toch
heeft McElroy gezegd, dat een en an
der „onder de controle van Amerikaans
personeel" blijft Dit is nu precies, waar
het voor de bondsregering op aan komt
Trouwens in officiële kringen in Bonn is
steeds verklaard, dat de bondsregering
zich niet afzijdig zal kunnen houden als
de rest van de NATO-staten tot een be
paalde houding besluit. Met betrekking
tot de raketten is een Duitse afzijdig
heid des te minder denkbaar, omdat
het gebied achter de Rijn voor raketten
met een bereik van ongeveer 200 km
ongetwijfeld het meest voor de inrichting
van afvuur-bases in aanmerking komt.
In het algemeen heeft de bondsregering
er nooit onzekerheid over laten bestaan,
dat zij al het mogelijke in het werk zal
stellen om de militaire kracht van de
NATO te helpen vergroten teneinde de
NATO een effectief afschrikkingsmid
del en in het uiterste geval een effectief
verdedigings-instrument te doen zijn.
Van Duits standpunt uit gaat dit laatste
slechts op, ais de plannen er niet op zijn
gebaseerd dat het Duitse gebied zonder
meer door de Sovjet-aanvaller wordt
„opgerold". MéH weet nu dat de aanvat-
maken. Wat is dan logischer dan de ge
er van zeer veel raketten gebruik zal
dachte dat een verdediging slechts accep
tabel kan zijn als men ook aan deze
zijde in voldoende mate over raketwa
pens van allerlei kaliber beschikt.
In de periode van 19 december 1957 tot
en met 7 januari 1958 zal het Concertge
bouworkest geleid worden door de Roe
meense dirigent Constantin Silvestri. Deze
dirigent werd >n I913 te Boekarest ge
boren, debuteerde op 11-jarige leeftijd als
pianist en stond als 17-jarige aan het
hoofd van het orkest van de radio te
Boekarest.
In 1935 werd hij dirigent van de opera
te Boekarest, tien jaar later van de fil
harmonie aldaar.
Silvestri heeft ook als componist naam
gemaakt en heeft een aantal jongere Roe
meense dirigenten gevormd.
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen heeft besloten met
ingang van 1 januari radiozendtijd te
vorderen voor de democratische poli
tieke partijen, vertegenwoordigd in de
Staten-Generaal, voor zover zij hier
om hebben verzocht. Deze zendtijd zal
voor de betrokken vijf partijen samen
1300 minuten per jaar bedragen. De
uitzendingen van de partijen zullen
worden gegeven tussen zes en acht
uur 's avonds. De AVRO, de KRO, de
NCRV en de VARA zullen elk 260
minuten per jaar moeten afstaan; de
VPRO 100 minuten, terwijl de aan de
RVD toekomende zendtijd met 160
minuten per jaar zal worden vermin
derd.
Deze mededelingen heeft minister Cals
gedaan in een brief aan de voorzitter van
de Tweede Kamer.
Aangezien het niet mogelijk ls gebleken,
aldus deze brief, bij de uitwerking van de
regeling met alle betrokkenen tot over
eenstemming te geraken, heeft de minis
ter besloten, overeenkomstig het advies
van de Radioraad in afwacHtina van het
totstandkomen van de Omroepwet tot
vordering van zendtijd ten behoeve van
de politieke partijen over te gaan.
De uitzendingen zullen, met inachtne
ming van de driemaandelijkse zenderwis
seling, plaats hebben over een bepaalde
zender op een vaste dag en op een vast
tijdstip, te beginnen op 2 januari 1958.
De verdeling zal als volgt zijn: donder
dag 2 januari ARP Hilversum II tussen
18 en 20 uur; vrijdag 3 jan. VVD Hilver
sum II van 19.25 tot 19.35 uur: dinsdag 7 ja
nuari KVP Hilversum II tussen 18 en
20 uur; donderdag 9 januari CHU Hilver
sum II tussen 18 en 20 uur en vrijdag 10
januari P.v.d.A., Hilversum I tussen 18
en 19.30 uur.
Dit schema, opgesteld overeenkomstig
het voorste] van de regeringscommissa
ris voor het Radiowezen, wordt zo ver
volgens elke veertien dagen afgewerkt.
Voor wat betreft de uitzendingen, die
niet op een nauwkeurig tijdstip zijn vast
gelegd. zal het luiste tijdstip van aan
vang worden bepaald door de regerings
commissaris voor het Radiowezen na
overleg tussen belanghebbenden.
De minister heeft, de regeringscommis
saris gemachtigd tot deze vorderingen
over te gaan en met inachtneming van
de zendtijd die ten laste van de verschil
lende componenten ls gebracht, zodanige
ruilingen van zendtijd tot stand te bren
gen als hii dienstig oordeelt om het
schema te effectueren, aldus de brief.
De uitzendingen zullen worden vooraf
gegaan door de navolgende mededeling:
.Thans volgt in het kader van de door de
regering ten behoeve van de politieke
partijen gevorderde zendijd een uitzen
ding van (naam van de partij)" en wor
den afgesloten met de mededeling: „U
hebt geluisterd naar een uitzending van
(naam van de partij) welke plaats vond
in bet kader van de door de regering
ten behoeve van de politieke partijen ge
vorderde zendtijd".
(Van onze Amsterdamse redactie)
Een vertegenwoordiger van de Ned. Fe
deratie voor Vluchtelingenhulp heeft tij
dens de persconferentie van het opgehe
ven Nat Comité Hulpverlening Hongaaerse
Volk medegedeeld, dat van de 3900 Hon
gaarse vluchtelingen, die in 42 woonoor
den zijn ondergebracht, er 300 naar hun
land ziin teruggekeerd. Wat er van hen
land zijn teruggekeerd Wat er van hen
geworden is weet men niet
Slechts met een aantal van 300 Honga
ren zijn er nog integratiemoeilijkheden
Onder hen zijn 30 tot 40 jongeren en over,
wogen wordt voor hen een speciaal op
vangcentrum in Amsterdam te stichten.
De Broeders van O.L. Vrouw van Zeven
Smarten van Huize St.-Aloysius in de
Elandstraat zullen deze taak op zich
nemen. Zij zijn van plan een „Hongaarse
Jongensstad" te stichten.
In Apeldoorn is voorts een school opge
richt, waar 30 adspirant-studenten aan
vullend middelbaar onderwijs krijgen, ter-
wel in Roermond de Maria-Theresiasticn-
ting onder leiding van de Hongaarse psy
chiater dr. Banki de zorg voor de aller
moeilijkste aanpassingsgevailen op zich
heeft genomen.
Aan tien nijverheidsscholen in ons land
is een avondcursus ingesteld, waar Hon
garen aanvullend vak- en nijverheids
onderwijs krijgen. Daarvoor gebruiken zij
boeken, die deels in het Hongaars, deels
in het Nederlands zijn gesteld en zo goed
bruikbaar blijken te zijn, dat het buiten
land er gaarne van wil mede profiteren.
De Nederlandse regering heeft verder een
groepje van 47 geselecteerde jonge Hon
garen uit Joego-Slavië, waar ongeveer nog
3200 vluchtelingen verblijven, naar ons
land laten komen.
