22
Brabant heeft bijna 200 nieuwe
tehuizen voor bejaarden nodig
Rond 44 pet van hen is nu nog
primitief gehuisvest
„De burgemeester in België en
Nederland"
soiao
II
Langs de „groene grens" i.
Gloeilampjes
- tssssT
Het Sovjet-bewakingssysteem is nog
niet waterdicht
S1!
Een zware taak v an nu tot 1982
Eisenhower in
Washington terug
Pensionprijzen dekken
de kosten veelal niet
A. A. Bosschaert gepromoveerd tot doctor
in de rechtsgeleerdheid
Drie Trappisten naar
Indonesië vertrokken
Dr. Vivian Fuchs zakte
door liet ijs
Vb
DINSDAG 3 DECEMBER 1957
PAGINA 5
C l
t>
411
ïr
Vt6B
"n H
Nh
N.
Hetzelfde strikte patroon
Af en toe annexatie
f
GENEVE
BWP' ÉÊm
I9H
„Gestichtsachtig,'
%i||§ 11
Het proefschrift
Huidige landbouivpolitiek
LIMBURGS VERWIJT AAN
DE REGERING
Pakjes, pakjes...
Sint Nicolaas...
gezellige sfeer...
verrassende attenties
geschenken
Met de Willem Ruys
Zuidpoolexpeditie
FELLE BRANDEN ROND
SYDNEY
DE KWESTIE ZUID-TIROL
tl
ef
(Van onze correspondent)
BONN, december.
WARS over weilanden en ak
kers, door groeven, beken, bos-
8en, dorpen en kleine stadjes, over
straten en asfaltwegen, bruggen en
^"dammen loopt een prikkel
draadversperring: de draden zijn
cicht naast elkaar gespannen en een
°Pening5 die bet mogelijk maakt
2lc|t door de afzetting heen te
^ringen, is niet te vinden. Dat is
door de veiligheidsdienst van
'e Sovjet-zone ogericbte demar-
r^belijn tussen de Westduitse
ondsrepubliek en de „Duitse
km ijzeren gordijn
Onze correspondent in Bonn heeft
dezer dagen op uitnodiging van
Westduitse instanties een reis langs
het ijzeren gordijn gemaakt. Hij heeft
zich op de hoogte gesteld van de spe
cifieke moeilijkheden van de grens
gebieden, die onverhoeds van het
achterland zijn afgesneden. Tevens
nam hij de wijze, waarop van beide
zijden de bewaking van de „groene
grens" wordt uitgevoerd, in ogen
schouw. In een tweetal artikelen zal
hij zijn bevindingen vertellen Hier
naast vindt men het eerste.
«rschau
}Vaar komt de griep vandaan? We
"ebben wel eens horen beweren, dat
6 Matste A-griep een cadeautje zou
JW geweest van het communistische
hina aan de wereld. Maar dat
ghiint toch niet juist te zijn. Althans
rp.n vooraanstaand man bij de We-
^gezondheidsorganisatie heeft nu
ZeSd, dat de recente griepepidemie
Wei
eens veroorzaakt zou kunnen zijn
j
°°r onze vrienden, de dieren. En
j ciaal schijnt men de varkens of
Paarden van deze onaardigheid te
denken.
0sg ow
de
eP in de baai van Scapa Flow, na
de eerste wereldoorlog het graf van
fhiitse oorlogsvloot, ligt ook nog
0 u»Secht Engels slagschip, de „Royal
j ak". Deze 29.000 ton metende oor-
agSrnastodont werd in de tweede
ereldoorlog door een Duitse duik-
1 °°L die alle versperringen geruis-
ejas ham, tot zinken gebracht in de
geh haven. Van de bemanning, die
meer dan 1200 koppen bestond,
,,,e.rdon slechts 414 lieden gered. Nu
1 de Britse admiraliteit het wrak,
•h goeden doen een waarde van
dat
hp® miljoen vertegenwoordigde, laten
r®eh, omdat men verwacht, dat het
g e6n kapitaal aan schroot zal op-
Veren.
4m«erd
J Willen deze rubriek werkelijk
tot een loterijljjst laten worden.
am
aar we vinden het toch wel ver
v-'denswaard, dat een loterij wordt
VQJ,.
Se
^nswaara, aax een luicnj
;Nroegd. We zijn dat over het al-
k'^en wat anders gewend. Het is de
tQ, '0hale Loterij van de vereniging
behartiging van t.b.c.-patiënten in
w ii oomi
rland,' die' dat klaar speelde. En
nr at we tóch aan de gang zijn: op
0p 05 viel een woninginrichting;
op '_°77 een elektrische naaimachine;
en „9°8 een elektrische wasmachine
u de
635?® man of vrouw met lotnummer
kan gaan brommenifiet een
troihfiets.
'essandria Italië
hip!6 Duitsers uit Augsburg kwamen j
War ®'Steren neer met een ballon. Ze
Vpppb hit hun woonplaats vertrokken
z6 h tocht en bleken, zonder dat
drae6 ze'l wisten, over de Alpen ge-
Schuv zii" ln kun bengelend
v<5rh waren tenminste hoogst
toen ze na de landing ont-
pra,eh, dat ze Italiaans moesten gaan
■O en dat ze onwetend het
IR
Alp^ stukje hadden uitgehaald de
'Ute
s >en le
Hartlepool (Engeland)
„nemen''
Vms een 0penbare verkoop ge-
ha h P volle zee en zeelui vertelden
8tu]ï4lln nnnkomst hier, hoe een klein
Op l°uw was verkocht voor f 60.
£eri stukje elastiek voor f 70.
f 22Qpahje toffees ging verder voor
hapjj"^ m andere handen over en een
Ophrp°°sja haalde f 290.—. De totale
lole an"sl van de verkoop van de lut-
bpoj, ,ar(lsc bezittingen van een over
men o beslagen 17-jarige scheepsjon-
Hiieter Seed, kwamen op f 6420.
l J Wat. i__
CUlge Z.UUU. van tv.il K/v.
WrJQptge weduwe en het is een ge-
«VJ^dat de bezittingen van een
de enige zoon van een be-
v n bemanningslid kunnen wor-
erkocht ten voordele van de na-
ben. De bemanning van het
heM.' daarop de scheepsjongen voer
Vri
vtt ue vv/v-1.,
°risK -n prachtig Staaltje van saam-
""ijWe?i(^sgevoel getooid door voor
'ÏWi s voel getoona aooi vuui
hpge baardeloze voorwerpen zeer
ö6h bidsommen te bieden.
aag
Pronken met Neerlands ve-
Zegt de Vereniging Neder-
obrikaat, want dank zij een
V°Or andse uitvinding van een daar-
ger>aar5!wtkkeld elektronisch brein,
uaal Satco (afkorting van: Sig-
kap utomatic Air Traffic Control)
1 Ode steeds ingewikkelder wor-
pJchtv-, erkeersleiding in de burger-
g®autnn?r';. overal ter wereld worden
t aO dp btiseerd. Satco, een vondst
ki1' zal V' Hollandse Sianaalappara-
«-/"UW, VV.il.
-, Hollandse Signaalappara-
de reeds overbelaste ver-
klaars op de vliegvelden zeer
lal3rk uit handen kunnen nemen.
rt, dp,,, bratoriummodel heeft zeer de
"ep t getrokken van de deskun-
fdprs u men neemt aan, dat talrijke
Vp, uilen worden geplaatst.
4t,
a Rusland
r6(
>d
bdi
op
oog in de bergen gelegen Alma
^Oemri nm rriin Hrnnmik-
oemd om zijn droomijs-
een bergmeer, waar wereld-
Schaatsenrijden aan de lo-
d^nd Werden gemaakt krijgt
p orrigeving een nieuw stadje
Wei nste zo mag men de plan-
vQ0fPen n°emen, die daar zijn ont-
E„n binnenkort worden uitge-
tpOop,,,Worden vijftien laboratoria
Mot 'PsliiV°0r een nieuw op te rich-
a] j ut voor kernonderzoek.
nevengebouwen en de wo-
kin,!-?0- betreft het de bouw van
Dempcratische Republiek", de
Sovjet,satellietstaat. Wie zich, on
bevoegd bij deze versperring op
houdt, wie probeert er onderdoor
te kruipen en of wie er overheen
tracht te klauteren, wordt zón
der waarschuwing door de ooste
lijke wachtposten neergeschoten.
Achter het draad ligt een controle-
strook, die volgens de voorschriften 10,
maar in de praktijk meestal 4 a 5 meter
is: een strook omgeploegd land, die
zich over onbegaanbaar gemaakte we
gen en bruggen voortzet. Met korte tus
senpozen wordt drie strook opnieuw om
geploegd, opdat de afdrukken van voet
stappen duidelijk zichtbaar zijn. De boe
ren uit de zone, die' voor dit werk op
geroepen worden, werken onder bewa
king van zwaarbewapende leden van de
grenspolitie. Overigens durft niemand
de strook te betreden. Wie het toch
doet, wacht de kogel.
Achter de controle-strook strekt zich
over een breedte van ongeveer een
halve kilometer de z.g. „bewakings
zone" uit. Praktisch komt het hier op
neer, dat dit gebied afgezien dan van
de bebouwde kommen niemandsland is.
In het beste geval wonen er nog „zone-
Duitsers". Deze moeten echter als po
litiek betrouwbaar bekend staan en vaak
verlenen zij de grenspolitie hand,, en
spandiensten. In de meeste gevallen
echter is al het leven in deze halve-
kilometer-strook geweken. Woonhuizen,
fabriekjes, boerderijén en cafés zijn
ontruimd De gebouwen zien er verval
len uit. Na een paar jaar is de zaak al
zo geruïneerd, alsof er een oorlog over
dit gebied is gegaan.
Degenen, die in deze strook mochten
blijven wonen, hebben zoals ook in
de andere gemeenten hun persoons
bewijzen. waarop hun adres staat opge
geven. Anderen, die zich hier mogen
ophouden, moeten een speciale vergun
ning aanvragen. Wordt men zonder goed
persoonsbewijs of zonder speciale ver
gunning aangetroffen, .dan komt men in
de grootste moeilijkheden: men is zon
der meer staats- of volksvijand, spion
of verrader.
Achter de „bewakingszone" komt nog
over een diepte van een kleine 5 kilo
meter de zgn. „Sperrzone". Ook hier
voor heeft men speciale pasjes nodig
en met de controle ziin alle mogelijke
instanties belast: de „Bereitschaftspoli-
zei" (de vroegere Volkspolizei), de
grens- en gemeentepolitie, de binnen
landse veiligheidsdienst, de organen van
de communistische partij (de SED1 en
individuele inwoners, die het regime
verradersdiensten bewijzen.
De demarcatielijn tussen de Bonds
republiek en de Sovjet-zone is 1381
kilometer lang; als men de Tsjechi
sche gren,<5 meerekent, dan komt men
op de 2000 km. 400 kilometer daarvan
zijn van prikkeldraadversperringen
voorzien. Juist dezer dagen werd uit
Oost-Berlijn gemeld, dat deze ver
sperringen vernieuwd zullen worden
en over honderden kilometers aange
vuld. Waar prikkeldraad ontbreekt,
daar zijn het omgeploegde stroken
land, aarden en stenen muurtjes, bar
ricades van omgehakte bomen,
spaanse ruiters, afgedankte spoorwa
gons (speciaal dwars over landwegen
en straten), struikeldraden met alarm
spoorwegen, 2 kanalen. Daarentegen
zjjn 4 autobanen, 32 bondsstraatwegen,
123 A- en B-wegen en 25 spoorwegen
„afgekneld".
AAN de oostelijke kant wordt de de
marcatielijn in de eerste plaats
door de grenspolitie bewaakt:
50.000 man en men hoopt dit aantal spoe
dig te verdubbelen. De bruin geüni
formeerde politiemannen zijn in eenhe
den van circa 60 man ingedeeld, die
steeds dicht naast elkaar gelegen grens-
punten bewaken. Voor een deel is ook
de groen-geuniformeerde „Bereitschafs-
polizei" (de vroegere Vopo's dus) inge
schakeld. In noodgevallen kan men ook
gebruik maken' van de diensten der
blauwgeklede douaniers. De 110.000 man
sterke Volksarmee valt overal buiten.
Dit is een zuiver-milltaire formatie en
treedt alleen in oorlogstijd «P, zeer
waarschijnlijk in kleine groepjes opge
deeld en verspreid over het Rode Leger.
(Tussen twee haakjes: deze Volksarmee
heeft in plaats van de Sovjet-achtige
uniformen van de gekazerneerde volks-
politie nu de oude Duitse Wehrmacht-
pakjes gekregen om het geheel wat ac
ceptabeler voor de „Volksgenossen"' te
maken).
Waar men ook langs de demarcatielijn
komt, overal wordt de grensbewaking
volgens hetzelfde strikte patroon uitge
oefend. Op geschikte punten zijn waar
nemingstorens opgericht, in totaal on
geveer 400, en binnenkort zal er nog een
aanzienlijk aantal bij komen. De
torens worden „bekroond" door een
houten cabine met kijk- en schietgaten.
Daarnaast vindt men, in sterk geacci
denteerd terrein, zoals b.v. in de Harz,
ook uitkijkposten in bomen, in kerkto
rens, boerderijdaken enz.
Dit waarnemingssysteem wordt aan
gevuld door patrouilles. Twee man en
een hond doorkruisen de 500 meter
zone. Geweer en veldkijker behoren tot
de normale uitrusting. Ook deze pa
trouilles worden weer gecontroleerd:
vanaf de torens en verder door offi
cierspatrouilles van drie man waarach
ter op enkele passen afstand weer een
controlerende luitenant of kapitein loopt.
Helemaal klopt zelfs dit systeem van
wederzijdse controle niet: gemiddeld ko
men per maand dertig grenspolitieman-
nen uit de oost-zone in het westen
asiel vragen. Niet zelden bevinden zich
daarbij officieren. In september jl. nog
kwam het bij Holmstedt-Marienborn in
het bos dicht achter de demarcatielijn tot
een vuurgevecht tussen „overlopers en
„betrouwbaren".
Sedert in de voorzomer van 1952 het
gehele controle-systeem werd opge
bouwd, is het in ieder geval echter voor
burgers nauwelijks meer mogelijk de
„groene grens" te passeren Dit is een
levensgevaarlijk karwei geworden.
Een van de beste manieren is nu:
pogen toeslemming te krijgen om
van Oost-Duitsland uit naar de Sovjet
sector van Oost-Berlijn te mogen reizen
(zelfs tussen het vanuit het westen be
trekkelijk normaal toegankelijke Oost-
Berlijn en de rest van Oost-Duitsland
ligt een grens).
Eenmaal in Oost-Berlijn 'gekomen
is het niet al te moeilijk in het weste
lijk stadsgedeelte te komen, vanwaar
Wintermans
,.x
men per vliegtuig over het ijzeren gor
dijn wordt gebracht. Een andere metho
de is: toestemming vragen om verwan
ten in het westen te mogen bezoeken en,
eenmaal in het Westen, daar te blijven.
Nog altijd loopt het jaarlijkse vluch-
telingencenfer in het miljoen. Vijftig
procent ongeveer bestaat uit jongeren
onder de 25 jaar.
NOG enkele woorden over de weste
lijke grensbewaking, die door de
Bundesgrenzschutz wordt uitge
voerd. Deze politietroepen, staan on
der bevel van bondsminister van bin
nenlandse zaken. Hun controle-gebied
is beperkt tot een strook van 30 km.
(Van westelijke zijde zijn langs het ijze
ren gordijn geen speciale veiligheids
maatregelen getroffen: prikkeldraad en
wachttorens ontbreken. Er is geen nie
mandsland).
Het grenspolitiekorps, dat over lichte
wapens en licht gepantserde voertuigen
beschikt, telt 11.000 man in totaal. Dat
is 9.000 te weinig. Deze achterstand is
te verklaren door het feit, dat in de zo
mer van het vorige jaar de gelegenheid
werd opengesteld om over te gaan naar
de Bundeswehr, iets wat de grenspolitie
578 officieren, 15 officieren van gezond
heid, 2898 onderofficieren en 6000
„Grenzjager" kostte. Op het ogenblik
is de aanmelding voor het korps weer
bevredigend.
De taak van de grenspolitie is het ar
resteren van oostelijke agenten, propa
gandisten en saboteurs, het optreden te
gen oostelijke demonstranten, die op
westelijk gebied komen en, wat niet zel
den voorkomt, het optreden tegen ooste
lijke grenspolitie, ingeval deze in ge
sloten formatie de demarcatielijn over
stapt om een lap grond te annexeren met
de mededeling, dat deze „feitelijk" tot
de Sovjet-zone hoort. Meestal eindigt een
dergelijk incident door een gezamenlijk
onderzoek van oostelijke en westelijke
kadaster-beambten.
Natuurlijk moet de grenspolitie ook
zuiver militair ingrijpen, wanneer het
tot een formele agressie tegen het westen
komt, doch wanneer deze agressie be
perkt blijkt tot een lo"kaal conflict, dan
zal de Bundeswehr noch de NATO
te hulp worden geroepen.
De grenspolitie is niet zodanig langs
de gehele lengte van de demarcatielijn
verdeeld, dat men van een „waterdichte"
bewaking kan spreken. Het korps is niet
„alomtegenwoordig", zodat bij een in
cident meestal van elders eenheden ge
alarmeerd moeten worden. Dat betekent,
dat het in zeer ernstige noodgevallen
niet onmiddellijk tot effectief optreden
in staat zal zijn. Maar waarschijnlijk zal
het in de huidige situatie niet tot iets
dergelijks komen.
De meeste officieren tot en met de
rang van kapitein zijn uit de oude
Wehrmacht voortgekomen. Toch zvjn de
sfeer en opleiding in dit korps geheel
anders: geen strenge exercitie meer,
geen pelotonsoefeningcn, maar wel de
nadruk in individueel optreden en
lichamelijke geoefendheid. De disci
pline is hoog. Terecht mag men van
een keurkorps spreken. Maar daar
naast staat, dat het met de democra
tische ideeën in dit korps^ nog niet
overal even best ges.teld is. Overal
stoot men nog op de vreemdste op
vattingen. Maar niet kan worden ont
kend, dat men, ook wat ,dit betreft,
ernstig werkt en op de goede weg is.
demarcatielijn vormen.
bussen en spoorwagons, die dwars over de weg zijn geplaatst. Hier ziet men een
punt nabij Helmstedt. Op de voorgrond staat (met donkere overjas) dc bonds-
•?".SSa V i 7nta^eSlVgófficiële minister voor „gcsamtdeutschc Fragen", Ernst Lemmer. De personen in uniform
Duitsland zijn er in totaal 13 officiële
grensovergangen, t.w. 4 straatwegen, 7
z\jn Westduitse douane-officieren.
V.
De provincie Noord-Brabant heeft tussen nu en het jaar 1982 de benaald
zware taak om bijna 200 nieuwe bejaardentehuizen te bouwen met eep "mid
delde grootte van 75 verzorgingsbedden. Ongeveer 75 van deze huizen zullen
moeten dienen als vervanging of vernieuwing van bestaande accommodatie
(meer dan de helft dateert uit de vorige eeuw!) en 120 nieuwe projecten moe
ten worden gerealiseerd om enerzijds de groei van het bejaardenaantal op te
vangen (tegenover 100' nu: 174 in 1982) en anderzijds tegemoet te komen aan de
steeds groter worden vraag.
Rond 44 pet. van de bejaarden is op zalen of gemeenschappelijke kamers ge
huisvest. Primitief zijn daar vooral de slaapgelegenheden. De chambretten
(door gordijnen of board gescheiden) zijn kraakzindelijk, maar lucht en licht
zijn er vaak schaars, ruimte beperkt, vaste wastafels niet aanwezig; er is zel
den verwarming; geluiden en luchtjes zijn er ook vaak gemeenschappelijk.
en doen daardoor „gestichtachtig" aan.
In totaal leven 44 pet of 3427 personen
nog in deze kamers of zalen.
Geconcludeerd wordt tenslotte, dat
Brabant dus in de toekomst bijna
200 bejaardentehuizen zal moeten bou
wen, maar men ontveinst zich niet,
,dat de vereiste vernieuwingen in
het bejaardentehuizenbestel moeilijk
gerealiseerd zullen kunnen worden
overeenkomstig de in de analyse op
gestelde becijferingen. Afgezien van de
grote problemen, welke liggen op het ge
bied der personeelsvoorziening, vormt de
huidige bestedingsbeperking om te begin
nen al een weinig gunstig klimaat
Dit staat te lezen in een analyse, die
door de Stichting Opbouworgaan Noord-
Brabant over de huidige situatie en de
toekomstige behoefte op het gebied van
de bejaardenzorg in deze provincie werd
gemaakt. De zalen, zo wordt daarin ge
zegd, zijn wel op vele plaatsen, maar niet
overal helemaal bezet. In Brabant zijn ook
slechts 6 pet van het aantal bejaarden In
verzorgingstehuizen, terwijl als nationale
norm 10 pet geldt.
Dit vindt zijn oorzaak in het feit, dat
de bejaarden zelf een voorkeur hebben
voor onderbrenging op een kamer. Indien
deze niet aanwezig is stelt men opneming
veelal uit, totdat het echt niet langer gaat,
maar dan komen velen toch weer op ge
meenschappelijke kamers of zalen terecht.
Ruim tweederden van het aantal Brabant
se tehuizen is op het zaalsysteem geba
seerd.
Dat vele bejaarden, als zij eenmaal zijn
opgenomen, zeggen: „Had ik het maar
veel eerder gedaan", wettigt nog niet de
conclusie, dat het verblijf op een zaal zo
goed zou zijn. Wie uit het donker van de
vaak beslist niet meer verantwoorde leef
situatie komt, ziet het beetje licht van de
zaal gemakkelijk voor heldere zonneschijn
aan. Anderzijds zou het te ver gaan te
zeggen, dat alle zaal-bejaarden een grauw
bestaan leiden.
Zelfs ln de relatief gunstige situatie,
dat vijf of zes personen een kamer delen
(waardoor vaak een eigen sfeer ontstaat)
blijft echter het bezwaar van de reeds
eerder aangeduide primitieve slaapgele
genheden. Deze liggen bovendien meestal
een etage hoger met de voor de bejaarden
meestal onprettige noodzaak van het trap-
penklimmen. Ook de gemeenschappelijke
dagverblijven brengen grote bezwaren
mee. Vele zijn slecht gemeubileerd, mis
sen comfort, soms ook nog zon en licht
Ondanks het veelomvattende en te prij
zen werk door religieuzen en leken in het
verleden, wijkt de apparatuur der te
huizen in belangrijke mate af van de eisen
des tijds, aldus het rapport. De gebrekkig,
heid in het voorzieningsniveau hangt nauw
samen met de tekortkomingen in de ad
ministratieve bedrijfsvoering. Een bere
kende economische kostprijs is in verre
weg de meeste gevallen niet de basis
voor de pensionprijs (men overweegt, dat
het doel in de eerste plaats is: het bedrij
ven van charitas), zodat vele huizen met
verlies werken. Dat wordt bij 73 pet der
gevallen gedekt door de combinatie met
school, ziekenhuis of gasthuis, maar onge
veer 43 tehuizen dragen het tekort zelf
of het komt ten laste van het moederhuis
van een congregatie. Deze hebben 145 hui.
zen in eigendom.
Verontrustend
In 26 pet van de tehuizen mist men
een behoorlijke gelegenheid tot ver
plegen van zieken; bij 48 pet is de
toiletaccommodatie twijfelachtig of
onvoldoende; bij 13 pet ontbreekt een
badgelegenheid; bij 53 pet is deze niet
voldoende; vaste wastafels mist men
in 57 pet van de tehuizen, terwijl 19
pet het zonder centrale verwarming
moeten stellen; alarminstallaties mist
men vrijwel overal en recreatiemoge
lijkheden worden slechts sporadisch
aangetroffen.
„,;C
President Eisenhower is gisteren in het
Witle Huis teruggekeerd na een rustpe
riode van drie dagen op zjjn boerderij
in Gettysburg
Perschef Hagerty deelde later mee, dat
Eisenhower een voltallige kabinetsver
gadering gedurende een uur en veertig
minuten heeft gepresideerd en heeft
deelgenomen aan de besprekingen over de
begroting, het wetgevende program in het
komende jaar en over de topconferentie
van de Nato.
Naar Hagerty zei: „hoopt en verwacht"
de president dinsdag deel te nemen aan
de conferentie van congresleiders. Over'
deze bijeenkomst en de komende NATO-
besprekingen had de president gisteren
nog een afzonderlijk gesprek met minis
ter Dullus. Aan het slot van de dag speel
de de president achter het Witte Huis een
partij golf.
In een commmuniqué werd meegedeeld,
dat de toestand van de president uit
stekend was en dat hij geen tekenen van
vermoeidheid vertoonde.
(Van onze Amsterdamse redactie)
De heer A. A. Bosschaert, directeur van
het gelijknamige advertentiebureau in de
hoofdstad, is gistermiddag aan de Amster
damse Universteit gepromoveerd tot doc
tor in de rechtsgeleerdheid op een proef
schrift, genaamd „De burgemeester in
Nederland en België". Als promotor trad
op prof. mr. dr. G. van den Bergh, hoog
leraar in het staatsrecht aan de gemeente
lijke universiteit.
Na een desbetreffende vraag van prof.
Van den Bergh lichtte de promovendus
zijn in zijn proefschrift neergelegde opvat
ting, dat een landelijk korps rijkspolitie
de voorkeur verdient boven het huidige
bestel van gemeentepolitie in de grotere
gemeenten en rijkspolitie in de overige,
toe, door o.m. op te merken dat door de
snellere verkeersmiddelen ons land in
feite kleiner is geworden en dat een on
gedifferentieerd politie-apparaat effi
ciënter kan werken. De grondslagen van
het huidige politiebestel dateren uit de
vorige eeuw, toen de diligence nog een
van de snelste vervoermiddelen was en
op als directeur van het advertentiebureau
A. A. Bosschaert.
een misdadiger zich dus niet vlug uit de
voeten kon maken. Een gemeente was
dus, zo zei de heer Bosschaert, in meer
gevallen in staat een misdadiger op haar
eigen territorium te grijpen.
Prof. mr. A. J. Tammes, hoogleraar in
het Volkenrecht aan de gemeente-univer
siteit, opponeerde vervolgens nog naar
aanleiding van een stelling over de ont
wapening.
In de senaatskamer werd het „iudicium"
tenslotte bekend gemaakt. Prof. Van den
Bergh merkte op dat de promovendus
enige zeer originele opmerkingen in zijn
proefschrift heeft gemaakt. Hij signaleer
de, dat het de eerste maal was, dat Iemand
die de vrije studierichting aan de juridi
sche faculteit van de Amsterdamse Alma
Mater heeft gevolgd, zijn studie heeft
bekroond met een promotie
Na afloop van de plechtigheid, die o.m.
werd bijgewoond door de Belgische con
sul-generaal, de heer L. Borremans, was
er gelegenheid de jonge doctor geluk te
wensen. Dr, A. A. Bosschaert, die 29 jn-.r
oud is, volgde vier jaar geleden zijn vader
Dat de heer Bosschaert ondanks een
drukke zakenpraktijk, een grondige stu
die tot stand bracht, is de moeite van
vermelding reeds waard. Dat die studie
tot onderwerp heeft een aangelegenheid
buiten zijn eigen werkterrein is nog meer
opmerkelijk en beslist gedurfd. Van de
bijgevoegde stellingen heeft ook slechts
de laatste op de verkoopcampagne in dag-,
week- en maandbladen betrekking.
Toen wij enkele jaren terug zelf een
algemene vergelijking tussen het Belgisch
en Nederlands gemeenterecht schreven,
hebben wij in de slotbeschouwing de mo
gelijkheid en wenselijkheid geuit van af
zonderlijke studies over elk hoofdstuk. De
nu verschenen studie is daar een prijzens
waardig voorbeeld van.
Het is een gedurfde studie van een out
sider, maar daarom juist meermalen be
koorlijk door een eigen uitdrukkingsvorm
en visie. Ook de zakenman treedt naar
voren, bijvoorbeeld op pag. 58 wel heel
sterk, m.i. te sterk, waar een onderscheid
wordt gemaakt tussen de Belgische „poli
tieke" burgemeester die zijn bestuur af
hankelijk maakt van zijn partij en daar
tegenover de Nederlandse „administra
tieve deskundige", die zich uitsluitend laat
leiden door zijn administratieve kennis.
Na een korte algemene inleidign volgt
in het proefschrift een vijftal hoofdstuk
ken. Allereerst een bredere uiteenzetting
over autonomie en afhankelijke decentra
lisatie, waarin de promovendus zich een
1 sterk aanhanger toont van de vooral door
zijn promotor, professor mr. dr. G. van
den Bergh, sterk gepropageerde grond
stelling: tussen autonomie en zelfbestuur
bestaat in beginsel geen onderscheid. Van
uit dit standpunt, dat thans heel veel aan
hangers telt, is de samenhang tussen het
Belgisch en Nederlands recht ook funda
menteel zeer sterk.
De volgende hoofdstukken betreffen het
gekozen onderwerp meer in het bijzonder.
De benoeming van de burgemeester, als
ook de factoren, welke de positie van de
burgemeester bepalen, zijn vrijwel uitput
tend behandeld.
Het hoofdstuk over de politie is een
zeer vlot geschreven stuk waarin de ver
gelijking goed uitkomt. Dat op pag. 111
wordt geschreven „Het ware mijns inziens
wenselijk, om het aantal gemeenten, waar
gemeentepolitie is, geleidelijk te vermin
deren", is zeker geen groot-stedelijke ge
dachte; door het proefschrift kan zij
moeilijk als aanvaardbaar worden be
schouwd. Het is hier vooral dat de out
sider naar voren komt, want het politie
probleem heeft wel zeer vele facetten
waarmee rekening dient te worden ge
houden. Een vlotgeschreven slotbeschou
wing, een sommaire en een lijst van ge
raadpleegde werken, completeren het
werk.
Niet slechts vele gemeentebestuurders
maar ook velen daarbuiten zullen met
belangstelling en waardering van dit boek
kennisnemen.
Dr. M. P. A. MEISSEN.
„De burgemeester in België en
Nederland", ac. pr. door A. A. Bosschaert.
Uitg.: Drukkerij Wed. P. van der Hert,
Bussum.
De voorzitter van de Kath. Ned. Boe
ren en Tuindersbond en van de Lim
burgse Landbouwers, en Tuindersbond,
de heer G. Mertens, heeft gisteren op de
grote najaarsvergadering van de L.L.T.B.
te Roermond, de regering verweten te
lang te hebben gedraald met het nemen
van maatregelen ten aanzien van het ni
veau van de garantieprijzen voor melk.
varkensvlees en eieren. Het toegezegde
niveau wordt voor deze zeer belangrijke
produkten bij lange na niet bereikt.
Het kernpunt van het vraakstuk van
de kleine landbouwbedrijven is volgens
de heer Mertens. gedeeltelijk in tegen
stelling tot de mening van minister
Mansholt: „dat de landbouw de hand in
eigen boezem moet steken om de gestel
de eisen ook gehonoreerd te krijgen", de
vraag of de regering en het Nederland
se volk bereid zijn een gezonde land
bouw in stand te houden.
Hij vroeg zich af of er wel van een
noodtoestand sprake is, en of er wel
zoveel kleine onrendabele bedrijven zijn.
Blijkens onderzoekingen van het Land
bouw Economisch Instituut is het aan
tal grondgebruikers (uitgezonderd tuin
bouw) in vijf jaar'tijd gedaald van
60.200 op 50.000.
Het heeft er alle schijn van dat in ons
land een stemming gekweekt wordt om
de indruk te wekken dat er iets met de
structuur van de landbouw mis is, en
dat het hoog tijd wordt dat daar van
bovenaf orde op zaken gesteld moet
worden. Nu valt dit in vergelijking met
aangrenzende landen hard mee. De voor
zitter besloot met de conclusie dat sane
ring. als ze dan al nodig is. langs wegen
van geleidelijkheid en vrijwilligheid
voltrokken moet worden.
c. >f
,'JV
Drie monniken van de Trappistenabdij
„O.L.V. van Koningshoeven" te Tilburg
zijn gistermiddag met de „Willem Ruys"
naar Java vertrokken. Het zijn de paters
Gozewijn Drost (Amsterdam). Bartholo
mew van Leeuwen (Poeldijk) en Alo-
isius Janssen (Hillegom) en hun bestem
ming is het nieuwe klooster „Rawa Se-
neng". dat in de jaren 1950-1953 bij Te-
manggung in het Vicariaat S^marang
werd gesticht.
Als de drie paters inderdaad in Indo
nesië worden toegelaten, zal het aantal
leden van de kleine communiteit op acht
monniken van Koningshoeven, zes gepro
feste Indonesiërs en een zestal novicen en
postulanten zijn gebracht.
OveT ongeveer een maand zullen zes
monniken van de Achelse Kluis naar de
Belgische Kongo vertrekken, waar zij in
het Vicariaat Kikwit bij Kasanza een ne
derzetting zullen beginnen. Het zijn de pa
ters Lambertus Vandermeulen, overste
(Bree, België), Emmanuel van Gassel (Se-
venum), Adelbert van Dijk (Loosduinen)
Raynald Werk (Haarlem) en de Broe
ders Arnold van Hout (Eindhoven) en
Marinus den Otter (Schijndél). Nauwelijks
een jaar geleden stichtte Koninghoeven
een nieuw klooster in Kenya (diocees Kisu-
mu) waar zich thans elf Nederlandse mon
niken en vier Afrikaanss postulanten be
vinden.
Deze stichtingen vormen een onderdeel
van een sterke toeneming van contempla
tieve stichtingen in de missisegebieden.
die naast de groeiende lekenactiviteit bij
het missiewerk valt waar te nemen. Had
den de Trappisten vóór 1950 slechts zes
stichtingen in missiegebied, sinds 1950
kwamen er acht stichtingen bij.
Al deze stichtingen beogen in de mis
siegebieden centra van gebed te stich
ten en het christelijke leven van gebed,
studie en handenarbeid te laten uitstralen
onder de heidense volkeren. Zich terug
houdend van actief apostolaat, wijden de
monniken zich aan een teruggetrokken
leven, alleen met God. Opvallend is dat
hierbij steeds meer de aandacht uitgaat
naar Afrika, geheel in overeenstemming
met de nood van het ogenblik en met de
pauselijke richtlijnen.
DE leider van de Zuidpoolexpeditie
van het Gemenebest, dr. Vivian Fuchs.
is met een „sno-cat", een vrachtauto op
rupsbanden, door het jjs gezakt. Hjj heeft
samen met zjjn medepassagier vpf unr
lang met zjjn voertuig aan de rand vaq
een 20 meter diepe kloof gehangen voor
dat hjj door andere „sno-cats" kon worden
weggetrokken.
Zaterdag ontmoette de expeditie over
een afstand van drie kilometer 20 kloven.
De voertuigen werden aan elkaar gebon
den en als er een wegzakte, trokken de
andere hem vrij.
De expeditie, die op weg is naar de
Zuidpool, bereikte zaterdag een punt 85
km ten zuiden van de luchtmachtbasis
Shackleton. Men moet nog 365 km afleg
gen om het punt te bereiken, waar een
groep van twee man de expeditie opwacht.
Gezamenlijk hoopt men tegen kerstmis
aan de Zuidpool te komen. Men wil gedu
rende de korte poolzomer zo veel moge
lijk doen. De temperatuur is nu slechts
tien graden onder nul.
Een orkaanachtige wind hulde Sydney
gisteravond in rook. afkomstig van bran
den. die in twee nabijgelegen plaatsen
woedden. Eén van deze plaatsen, Went-
worth Falls, is bijna geheel verwoest. Van
de andere plaats, Leura, is de hoofdstraat
half in de as gelegd. Het aantal daklozen
loopt in de honderden.
De Oostenrijkse kanselier Juliu6 Raat»
heeft op zijn eerste persconferentie na
zijn ziekte verklaard, dat de Oostenrijkse
regering zal pogen Italië tot onderhan
delingen te bewegen over de kwestie van
Zuid-Tirol, op basis van nakoming door
Italië van de overeenkomst van Farije
van 1946.
