Situatie in de landbouw weinig
rooskleurig
Er zit geen muziek meer
boerenleven
m
Motie-Andriessen over ruimte
lijke ordening aanvaard
MM
T0ÖP
Rijdt u wel 50 kilometer per uur?
Pater Wester mam 1 wacht een
„moderne" taak
Algerijnse rebellen
willen onderhandelen
I
ANWB haalt oud beestje van stal
Kerstnummer over Het Reizen
Voornaam visitekaartje van Nederlandse
boekdrukkers en ehemigrafen
A'
V h
Begroting van LandbouwVisserij en Voedselvoorziening
PvdA-motie inzake pachtprijsbeleid
111
Bankpapier in
de iv c
Zaterdagmiddag
Eurovisie
Tiveede Kamer
S
Weer een KLM-prijs
voor Surinaamse
schilderes
Dr. Heynsius van den
Berg 50 jaar arts
Leopold Strassburger
overleden
Patrouillewagen geeft juiste snelheid aan
liPiii
Tellers betrapt
Grafische export steeg tot 82 milj. vorig jaar
Nieuwe provinciaal der Jesuieten
DONDERDAG 12 DECEMBER 1957
P AG [N A A
Dr. Mansholt: over
dieptepunt heen
Balans van 12 jaar
landbouwbeleid
Vetgehalte melk
Pachtprijsbeleid
Begin van socialisatie
van boerderijen
Algemeen prijsbeleid
Varkensbeleid
Nt^miek
CV
DERTIGJARIGEN AAN
TECHNISCHE HOGESCHOLEN
Voorvechter in de strijd legen
de t. b. c-
WAT LAGERE SCHOLEN PER
LEERLING KOSTEN
Van f20 (l.o.) tot f340 (ulo)
per jaar
KAPPERSZAKEN OP
DINSDAG OPEN
Lustrum-editie
Stralende vormgeving
Eerst wennen
MINISTER HOFSTRA:
Staatsloterij veel „safer
dan voetbalpool en
puzzel
GEEN DROGE SINAASAPPELS
MEER
Suriname iverkt met paraffine
PORTEFEUILLEVERDELING
IN ANTILLIAANS KABINET
BANKBILJETTEN VAN
20 GULDEN BLIJVEN
DEN HAAG, 11 december.
I»e Tweede Kamer heeft vandaag de
"cSroting van Landbouw, Visserij en
"edsclvoorziening behandeld en hierbij
^arschjjnljjk voor de laatste maal met
^blister Mansholt van gedachten gewis-
■eid over het landbouwbeleid. Zoals be-
®nd is dr. Mansholt n.l. door de Ncder-
j^hdse regering voorgedragen als Ne*:s-
hds vertegenwoordiger in de Europese
"•"missie van de Europese Economische
"Ciiiecnschap en zal hij in verband hier-
"lede ais minister aftreden.
„Minister Mansholt heeft met minister
rees de langste ministeriële loopbaan
iifl a^e na—oorlogse ministers. Hij nam
het kabinet Schermerhorn-Drees op 24
i~.n' 1945 de portefeuille van Landbouw,
isserij en Voedselvoorziening, welke toen
,.6rd gecreëerd, op zich en heeft sinds-
'en onafgebroken dit departement be-
®er<3. Het was echter bekend, dat de be-
'ndsman in toenemende mate het land
vreeg aan het landbouwdepartement en
erlangend naar iets anders uitzag.
Aanvankelijk gingen zijn aspiraties uit
^er het departement van Buitenlandse
eken, maar deze post bleek voor hem
"haalbaar, om een recent modewoord te
•pbruiken. Maar nu zal hij dan toch ein-
e"jk op een belangrijke internationale
p°st benoemd worden, als alles goed gaat.
belangstelling voor internationale
politiek is met de jaren steeds groter
«"Worden. Deze nieuwe ambitie zal hij
zijn nieuwe
Poft stellig ten
,,°de kunnen
Uitleven.
Maar vandaag
™0«st hij dan
°°r het laatst
naar alle waar-
"Pijnlijkheid
eens met
e Kamer van
®eQachten wis
sen over het
7abdbouwbeleid.
li?,als gewoon-
"Jk deed hij dit
et het grootste
*er"ak. De mi
nister heeft het
v e landbouw-
"'"id bij wijze
r°ekzak zitten'
Ir. DROESEN.
Verwerpelijk.
MINISTER MANSHOLT
Voor hfet laatst?
van spreken „in zijn
na zoveel jaren prakti-
"«ïe ervaring en hij schudt zijn antwoord
ende dan ook met behulp van wat aan-
ekeningen zo uit zijn mouw.
Precaire situatie
De laatste jaren wordt de behandeling
J'Hn de begroting van Landbouw, Visserij
h Voedselvoorziening gekenmerkt door
""tl weinig opgewekte stemming. Van-
jPg was de stemming wel zeer gedrukt,
con .beeId van de landbouw is somber,
mogjf-^Pe de heer Egas (P.v.d.A.). De
hiizona ecien in de agrarische sector zijn
beloiri groot. Door het prijsgarantie-
de h w°rdt een algemene verarming van
gen renstand voorkomen, maar overi-
"s verkeert, de boerenstand in een per
manente lichte
crisistoestand, die
nog wel jaren zal
kunnen duren. Er
zit geen muziek
meer in het boe-
renleven, zo meen-
de de P.v.d.A.
woordvoerder.
De boeren heb
ben het nog niet
zo slecht, wordt
nog steeds in bre
de kringen van
ons volk gedacht,
maar de objectie
ve feiten wijzen
anders uit, merkte
heer Biesheuvel (A.R.) op.
,Pe landbouw verkeert in een precaire
.''Uatie. Er heerst hier een duidelijk ge-
DE HEER EGAS
Muziek is eruit
loei
van
aldus
onbehagen over het regerings-
de A.R. afgevaardigde. Er
12
Seen reden tot een feeststemming na
i®ar landbouwbeleid.
heer Egas was daarentegen van
Ping, dat de moeilijkheden in de
nabouw niet het gevolg zijn van het
°srde landbouwbeleid.
'nister Mansholt onthield zich,
Mi
"et
met
d;°°g op zijn spoedig aftreden, van
kin de beschouwingen. Een bespre-
in S van het beleid op lang zicht heeft
r6 boze situatie weinig zin, merkte hij te
nt op.
hou6 bewindsman gaf de klagende lanfl-
de ""skundigen toe, dat de situatie in
r0n agrarische sector inderdaad weinig
»en 's. Men heeft thans te kam"
V0o Pot een aantal moeilijkheden, waar-
Rev de oplossing niet aanstonds is te
kiogn; Maar- zo vocde hjj er ter opwek-
va. aan toe, de situatie is in ieder ge-
het jKJs beter dan in 1954 en 1955, toen
hag '"komen van de hoer een dieptepunt
hrivp cre'kt. Dit dieptepunt zijn we te
Van gekomen. Er is een verruiming
'"komen bereikt, al wil daarmede
bere.^"zegd zijn, dat het beoogde doel is
'a„rt?fdzaak blijft, of de structuur van de
de .°°"w goed ts. Welnu, feit is, aldus
he)1|)cxvindsman. dat wij de beschikking
n"dd7 ovcr ecn groot arsenaal Tan
om de moeilijkheden in de
*'"h „U,v °P te vangen. En die beperken
de '"t tot enerzijds het beperken van
vati Pf"duktie, anderzijds het verlenen
"bsidle.
deze manipu
latie, omdat
zij een bij
zondere last
legt op één
deel van de
bevolking.
Het blokke
ren van 3 pet
van het sala
ris der amb
tenaren zou
op hetzelfde
neerkomen.
De niet-uitbe-
taling lijkt op
een rentelo.
lening. De in
houding wordt gemotiveerd met een
verwijzing naap de financiële toestand,
maar dit argument kon de K.V.P.-
woordvoerder niet aanvaarden. Na
mens zijn fractie deed hij een dringend
beroep op de minister om van zijn
voornemen af te zien.
Minister Mansholt liet zich echter niet
vermurwen. Hij hield vast aan de blok
kering van 50 miljoen, hetgeen uitstel
van betaling tot begin 1959 betekent.
B\j de replieken merkte hij nog op, dat
er ongelijkheid in behandeling is tussen
eigenaars-verpachters en eigenaars-ge-
bruikers. Naar zijn mening mag echter
niet gezegd worden, dat er een onrecht
vaardig beleid wordt gevoerd.
De heer Droesen nam met dit antwoord
echter geen genoegen en diende een
amendement in om het betrokken be
drag geheel uit te keren.
Verschillende afgevaardigden drongen
wederom aan op een opvoering van het
vetgehalte van de melk. Maar ook op dit
punt kwam er niet veel uit de ministe
riële bus. De regering staat op het stand
punt om melk met een hoger vetgehalte
ter beschikking te stellen, als het moge
lijk is. Dit ogenblik is echter nog niet
aangebroken. Ook hier is wachten de
boodschap. Een vetgehalte van 3.5 zou
een melkprijsverhoging van 6 cent per
liter met zich brengen, hield de mi
nister de volle-melkliefhebbers voor
ogen. Het ligt, zo verzekerde hij nog
eens, geenszins in de bedoeling het sub
sidie op de consumentenmelk af te schaf
fen.
De heer Egas was zeer verontrust otver
het pachtprijsbeleid. De pas ingevoerde
regelingen riepen ernstige bedenkingen
bij hem op. Een stijging van de pacht
prijs met gemiddeld 35 pet is in de hui
dige omstandigheden uiterst bezwaarlijk.
Ook de heer Droesen was teleurgesteld
over de nieuwe pachtnormen. Zij zullen,
zo was zijn verwachting, in ernstig con
flict komen met de eisen van de prak
tijk.
De bewindsman wilde niet ontkennen,
dat er in de praktijk moeilijkheden zul
len ontstaan, maar, zo voegde hij erge-
ruststellend aan toe, die zijn wel te over
winnen. Zeker is, dat de grondkamers
de handen uit de mouwen zullen moeten
steken. Voor een tussentijdse pachtver-
hoging voelde dr. Mansholt niets. Zo
iets is onuitvoerbaar.
Bij de replieken diende de heer Egas
zijn reeds in eerste termijn aangekondig
de motie t.a.v. het pachtprijsbeleid in.
De Kamer, kennis genomen hebben
de van de voortgaande stijging van
koop- en pachtprijzen van hoeven en
los land, verontrust door de aanzien
lijke nieuwe stijging, die het gevolg zal
zijn van de per 5 december j.l. van
kracht zijnde algemene regelen als be
doeld in art. 6 van de wet op de ver
vreemding van landbouwgronden, ver
zoekt de regering de in bedoelde rege
len ten behoeve van de bedrijfsgebou
wen opgenomen prijsverhoging onge
daan te maken en de voor deze gebou
wen bestemde gelden te zijner tijd in
de vorrn van subsidie voor verbetering
en vernieuwing van voor de landbouw
onmisbare bedrijfsgebouwen aan te
wenden, verzoekt de regering tevens
de verhoging ingevolge bedoelde alge
mene regelen voor de pacht voor wo
ningen bij agrarische bedrijfsgebouwen
drastisch te beperken.
Deze socialistische motie vond, zoals
te verwachten was, weinig weerklank
bij de andere fracties. De heren Droesen
(KVP), Biesheuvel (AR), Van Dijk
(VVD) en de Ruiter (CH) wezen haar
zonder meer van de hand. De heer Droe
sen izag' hierin het begin van socialisa
tie van boederijgebouwen. De heer De
Ruiter (CH) vreesde moeilijkheden van
de motie, waarin bovendien een andere
cigendomsopvatting is neergelegd dan de
zijne.
Minister Mansholt sprak zich over de
motie niet uit. Hij wilde het oordeel ge
heel aan de Kamer overlaten.
De bewindsman, inhakend op een be
toog van de heer De Hartog (VVD), die
voor één landelijke prijs voor hetzelfde
produkt had bepleit, bekende zich geen
voorstander van gedifferentieerde prij
zen als dat niet nodig is. In het algemeen
was ook hij voor de gedachte van een
prijs. Eveneens verklaarde hij zich ak
koord met de gedachte de monopolie
heffingen te vervangen door een alge
mene vaste heffing, als men die ten
minste zo opvat, dat zij b.v. eens per
jaar wordt vastgesteld. Deze kwestie is
echter niet zo simpel.
Verscheidene sprekers waren niet ge
rust over het varkensbeleid. De heer
Biesheuvel was er door teleurgesteld.
Een lonende produktie zal niet kunnen
worden bereikt langs de weg van wat
de regering nastreeft.
Minister Mansholt stelde voorop, dat
men er wel mee akkoord gaat. dat de
varkensstapel wordt beperkt tot 3,3 mil
joen varkens. De bezwaren richten zich
tegen de methode om die beperking te
bereiken. Bij de nagestreefde beperking
kan. zo meende hij, een behoorlijke
steun aan de varkenshouderij worden
verleend. In 1958 moet getracht worden
door globale prijsmaatregelen de beoog
de beperking te bereiken.
De heer Van Koeverden vroeg de be
windsman om een nota over de bevin
dingen met de nu ten einde lopende
ruilverkaveling op Walcheren. Als het
niet strikt noodzakelijk is, wilde de mi
nister een dergelijke nota liever achter
wege laten. Hij kon te dezer zake geen
toezegging doen.
Na re_ en dupliek werden de beraad
slagingen gesloten en werd de vergade
ring verdaagd tot morgenmiddag.
AD INT.
Een romeinse brandweerman klimt hier
langs zijn ladder hoog boven de daken
van de eeuwige stad om een bloemen
krans te plaatsen aan de voet van het op
een hoge suil op het Piazza di Spagna in
Rome staande beeld van Maria Onbe
vlekt Ontvangen. Volgens een oude
traditie wordt ieder jaar op Immacolata-
dag feest van Maria Ontbevlekt Ont
vangen) een bloemenhulde gebracht aan
de Madonna, de Beschermvrouwe van
Rome. Duizenden gelovigen nemen hier
aan deel.
De heer H. te Delft ontdekte,
dat zijn tweeeneenhalf jarig doch
tertje zat te spelen met een ge
opend doosje, waarin zich een
bedrag van tweehonderd gulden
aan bankpapier had bevonden.
Op vaders aandringen vertelde
het kind, dat het de papiertjes in
de w c had gegooid
Openbare Werken heeft het
riool „getrokken"zoals dat heet:
doch zonder resultaat.
De aankomst van president Elsenhower
op zaterdagmiddag in Parijs zal door de
Franse televisie direct worden uitgezon
den. De Nederlandse Televisie Stichting
zal deze Eurovisie-uitzending van 14.50
15.10 uur via de Nederlandse televisie
zenders relayeren.
Het bureau van het Algerijnse „Natio
nale Bevrijdingsfront" te Cairo heeft gis
teren bekendgemaakt, dat het bereid is
met Frankrijk in onderhandeling te tre
den om te komen tot een vreedzame op
lossing van het Algerijnse vraagstuk.
Het front zegt akkoord te gaan met de
resolutie, die dinsdag door de Algemene
Vergadering der V.N. is goedgekeurd en
waarin uitdrukking wordt gegeven aan
de wens, dat er via onderhandelingen een
einde aan de strijd komt.
(Het bericht maakt overigens geen mel
ding van de voorwaarden die de Algerij
nen stellen. Deze voorwaarden zijn be
slissend. Red.).
(Van onze parlementaire verslaggever).
De Tweede Kamer heeft gisteren de
motie, welke de heer Andriessen (K.V.P.)
dinsdagavond bij de behandeling van de
begroting van volkshuisvesting en bouw
nijverheid had ingediend, zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
De tekst van deze motie luidt: „De
Kamer, gehoord de gedachtenwisseling
over ruimtelijke ordening en over de in
houd van de brochure „Het westen en
overig Nederland", van oordeel, dat het
noodzakelijk is meer inzicht te krijgen in
de hierbij betrokken actuele en diep
ingrijpende problemen welke de bemoeie
nis raken van onderscheidene departe
menten, nodigt de regering uit een nota
aan de Kamer over te leggen, waardoor
bedoeld inzicht kan worden verkregen en
waaruit tevens de beleidslijnen, welke ze
bij het beoordelen van deze problemen en
de medewerking tot oplossing daarvan
denkt te volgen, kunnen worden gekend
De heer Andriessen vroeg nog even her
opening van de beraadslaging om te voor
komen, dat de minister deze motie zou
beschouwen als een motie van wantrou
wen. Het is hier geen kwestie van wan
trouwen, maar het gaat alleen om verschil
in zakelijk inzicht, aldus de heer An
driessen.
Minister Witte verklaarde in antwoord
hierop, dat het niet opportuun is de zaak
van de ruimtelijke ordening te urgeren.
daar dit het huidige overleg te dezer zake
ongunstig zou beïnvloeden. Hij meende
echter bij nadere overweging, dat de
motie niet zozeer een nota vraagt over
)Vat
v°ot-ai regeringsbeleid beHeft,
'Jsbei
Ir
geoefend op een
.bet melkprijsbeleid, het
e'd en het varkensbeleid.
werd
drietal
pacht-
oo
"^foesen
van de K.V.P. maakte met
°P het heengaan van dr. Mai
's minister van Landbouw, eerst
er onder diens
°P over wat
sten stand is gebracht. Als credit-
^Oej "oemde hij o.a. de fenomenale
l^ail de research, de uitbreiding van
4 IclijflL t LöCdl Lib
'tg, "bouwonderwijs en de voorlich-
-Airn-u. ru''verkaveling, de snelle t.b.c.-
v6r.'"S van de veestapel en de goe-
1 hetS'an(Iboudmg tussen deze minister
georganiseerde bedrijfsleven.
au Jlebetpost op de balans is voor
Itoucjj ^-woordvoerder echter de in-
öeerdo van ecn cent °P de gegaran"
vati e melkprijs tot een totaal bedrag
J 'O miljoen.
eDverpelijk, zo noemde ir. Ejroesen
De jeugdige Surinaamse schilderes Ruth
del Prado ontving bericht van de KLM
dat haar KLM-tekening, die in Suriname
destijds tot de vijf beste behoorde, thans
ook in de semi finale te Curasao werd uit
gekozen om mee te doen in de eindwed-
strijd, die in Nederland wordt gehouden.
Voor dit op Curasao behaalde succes werd
haar door de KLM een prijs toegekend. De
eerste eindprijs is een reis naar Neder
land en een week verblijf aldaar op kos
ten van de KLM.
De Staatscourant van 11 december be
vat een beschikking van de minister
van Onderwijs, waarbij regelen worden
vastgesteld voor de toelating van der
tigjarigen tot de technische hogescho
len 'te Delft «n Eindhoven, die niet in
hét bezit zijn van een einddploma Gym
nasium of H.B.S.
concrete plannen, maar verlangt, dat de
zaak van de ruimtelijke ordening wordt
aangepakt en dat de Kamer behoorlijk
wordt geïnformeerd hierover. Zó opgevat
had de minister tegen deze motie geen
bezwaar.
Ook de motie, welke de heer Eibergen
(A.R.) dinsdagavond had ingediend (mede
werking ten aanzien van de voorzieningen
op de bouwplaatsen) werd z.h.s. aanvaard.
Een motie van de heer Gortzak (C.P.N.)
(400 miljoen te korten op de defensiebe-
begroting en met dit geld het bouwpro-j
gramma 1958 veilig te stellen) sneuvelde j
met 92 tegen 6 stemmen.
Dr. M. R. Heynsius van den Berg te
Amsterdam, sedert 27 juni 1951 voorzitter
van de Kon. Ned. centrale vereniging tot
bestrijding der tuberculose, viert op 14
december a.s. zijn 50-jarig jubileum als
arts. Hij was de eerste, in 1926, die de
b.c.g.-vaccinatie in Nederland toepaste en
hij heeft de Masro (massaal röntgenonder
zoek), de stichting voor het bevolkingson
derzoek op t.b.c. in Amsterdam opgericht.
De jubilaris werd op 4 maart 1882 ge
boren en behaalde het artsexamen op 14
december 1907, waarna hij twee jaar later
promoveerde. Van 1910 tot 1919 was hij
werkzaam als huisarts en daarna was hij
tot 1 maart 1951 als directeur verbonden
aan de Amsterdamse vereniging tot be
strijding der tuberculose.
Hij werd benoemd tot officier in de
orde van Oranje Nassau, nadat hij in 1921
rapport, had uitgebracht als lid-secretaris
van de staatscommissie ter voorlichting
over wettelijke maatregelen tot bestrij
ding der tuberculose.
Thans is dr. Heynsius van den Berg
voorzitter van de ministeriële commissie
inzake organisatie van de t.b.c.-bestrij
ding en neemt hij een vooraanstaande
plaats in in de „Union internationale con-
tre la tuberculose". Voorts is hij lid of
bestuurslid van o.a. het centraal college
voor het bevolkingsonderzoek op tuber
culose, de tuberculose-studiecommissie,
het sanatorium Hoog-Laren, het Goois
kinderziekenhuis en de Stichting comité
voor de zomerpostzegels.
In maart 1951 ontving hij de zilveren
medaille van de stad Amsterdam en werd
hij benoemd tot ridder in de orde van de
Nederlandse Leeuw.
Van zijn hand verschenen zeer veel
publikaties.
Gisteravond is te Hilversum op bijna
80-jarige leeftijd overleden de heer Leo
pold Strassburger, in leven Cirsusdirec-
teur en vader van de dames Regina en
Elly Belli-Strassburger. De thans over
ledene, die tot het laatst toe nog voor het
familiecircus leefde, was. mej zijn kort
na de oorlog te Brussel overleden broer
Adolf (de vader van wijlen Karei Strass
burger). de stichter van het circus Strass
burger.
Uit een publikatie van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek blijkt, dat de ma
teriële exploitatiekosten der lagere scho
len nog steeds stijgen. De gemeentebestu
ren stelden over het algemeen in 1957 ho
gere bedragen beschikbaar ter bestrijding
van deze kosten dan in 1956. Voor het ge
woon lager onderwijs variëerden deze van
20129 per leerling, voor het voortgezet
gewoon lager onderwijs van 3-5 tot 220
en voor het uitgebreid lager onderwijs van
50 tot. 340.
In 1957 stelde 47 procent der gemeenten
voor het gewoon lager onderwijs een be
drag van 40 of meer per leerling vast
(in 1956: 32 pet.) Voor het VGLO en het
ULO stelde resp. 63 pet. en 54 pet. der
gemeenten een bedrag per leerling be
schikbaar van 55 of hoger (in 1956 resp
48 pet. en 38 pet.)
De staatssecretaris van Sociale Zaken
heeft goedgevonden, dat kappersbedienden
op de dinsdagen 24 en 31 december (even
tueel maandag 23 en 30 december) 's mid
dags arbeid verrichten. In januari krijgen
zij er een overeenkomstige dinsdag- of
maandagmorgen vrij voor.
ROTTERDAM, donderdag
(Van onze automobielredacteur)
Sinds vandaag rijdt op de grote weg tussen Amsterdam en Rotterdam een auto
met een klok op het dak. Hij rijdt er speciaal om automobilisten in de gelegen
heid te stellen, hun snelheidsmeter te vergelijken met de grote tacho-meter,
die voor ieder zichtbaar bovenop de v.agen is aangebracht.
De patrouillewagen van de A.N.W.B. in actie. Rijdend in zijn kielzog kan men ge
makkelijk de eigen snelheidsmeter controlerende chauffeur van de klok-auto zal
ervoor zorgen zoveel mogelijk een snelheid van ofwel vijftig, ofwel zeventig kilo
meter per uur aan te houden.
Het is immers gebleken, dat een groot
doel van de „normale" snelheidsmeters in
de automobielen een (vaak niet geringe)
afwijking vertoont. Vele geven een hogere
snelheid aan, dan men in werkelijkheid
rijdt, enkele, vooral de lang-gebruikte.
geven de automobilist de illusie dat hij
het kalmer aan doet, dan in feite ge
schiedt. Voor het eerste euvel mag men
de automobielfabrieken aansprakelijk stel
len. die het wel prettig vinden, wanneer
de koper zich gelukkig prijst met méér
snelheid, dan de automobiel kan opbren
gen. Het laatste euvel wordt veroorzaakt
door slijtage.
Om de automobilist te doen ervaren,
hoe hard hij in werkelijkheid rijdt, heeft
de A.N.W.B. Ühans een oud beestje van
stal gehaald, de grote, nauwkeurig ge
ijkte snelheidsklok, die acht jaar gele-
(Van onze Amsterdamse redactie)
De Nederlandse boekdrukkers en che-
migrafen zijn, zoals ieder jaar in decem
ber, met hun veelzijdige kunnen weer
voor het forum van de wereld getreden.
En wel met het kerstnummer van het
Drukkersweekblad-Autolijn, dat ditmaal
gewijd is aan het onderwerp „Het reizen".
Op een bijeenkomst in het Victoriahotel
in Amsterdam, ter gelegenheid van de
verschijning van dit bijzondere tijdschrift,
sprak drs. J. H. D. van der Kwast, direc
teur-generaal van Handel en Nijverheid
van het ministerie van Economische Za
ken, die het nummer betitelde als „een
vrijwillige meesterproef van het gilde der
drukkers en chemigrafen en een unieke
prestatie van in vrijheid experimenteren
de jonge kunstenaars", een oordeel dat
wij geheel zonden willen onderschrijven.
Drs. Van der Kwast betoogde verder
dat een gezonde geest slechts kan huizen
in een gezond lichaam en dat een der
gelijke prestatie van technisch en esthe-
tiscji kunnen zijn voedingsbodem moet
vinden in de gezonde economie van de
bedrijfstak. Samenwerking der bedrijfs-
genoten op het gebied van de economi
sche welvaartsbevordering is ook voor de
nationale economie van het hoogste be
lang. In dit opzicht, aldus spr., zijn door
het grafisch bedrijf opmerkelijke resulta
ten bereikt, met name voor de research,
uitwisseling van technische gegevens,
kwaliteitsonderzoek, produktiviteitsop-
(Van onze Haagse redactie).
LEIDING GEVEN aan een college,
waar vierhonderd jongens dage
lijks belangstelling moet worden
bijgebracht voor de veelzijdige ma
terie, die kort kan worden samen
gevat in het begrip „leerprogram voor
de middelbare school", in dit geval
lyceum, is geen sinecure.
Pater dr. J. F. Westermann, de pas
benoemde nieuwe Provinciaal der
Paters Jezuieten in de Nederlandse
provincie, heeft dit aan den lijve
ondervonden. Klassicus van „pro
fessie", is hij sedert zijn priester
wijding op 15 aug. 1941 werkzaam
geweest bij het onderwijs. Eerst aan
het St.-Ignatiuscollege in Amster
dam. Veel omvangrijker werd zijn
taak echter, toen hij in 1948 werd
belast met de stichting van een nieuw
St.-Stanislascollege in Delft. Hier
maakte hij alle moeilijkheden mee,
die nu eenmaal inherent zijn aan de
voorbereiding van een omvangrijk
project als de bouw van een school,
kapel en woonhuis. Tegelijk immers
moest er onderdak worden gezocht
voor de zich snel uitbreidende school
gemeenschap, die steeds meer klas
lokalen vereiste. Alleen al het samen
stellen van een lesrooster, dat reke
ning hield met de pendeldienst, die
de leraren moesten onderhouden naar
de diverse, verspreid liggende school
lokalen, zal hem zeker enkele grijze
haren meer gekost hebben. Verleden
jaar vond deze arbeid evenwel zijn
bekroning toen mgr. Jansen op 13
november 't prachtige nieuwe school
complex aan het Westplantsoen kon
inzegenen, een omgeving, die men
zich voor een schooi van deze allure
niet fraaier kan wensen.
Ruim negen jaar heeft pater Wes
termann in Delft gewerkt aan het
opkweken van een nieuwe, naoorlogse
generatie van jonge intellectuelen
volgens de beproefde tradities van de
Jezuïetencolleges in ons land. in een
stad die. gelegen tussen de Maasstad
en de Residentie, een geheel eigen
karakter heeft.
Naast de problemen van de bouw
van het Stanislascollege, werd hij te
vens geconfronteerd met de evolutie,
die het middelbaar onderwijs onder
gaat en de snelle vooruitgang der
techniek, die zich manifesteert in de
toenemende belangstelling voor de
exacte wetenschappen. Ook voor deze
verschuiving had rector Westermann
een open oog.
LS PROVINCIAAL krijgt hij nu
een taak opgelegd, die veel ver
der reikt. De Nederlandse pro
vincie van de Sociëteit van Jezus teil
momenteel 703 priesters, scholastie
ken en broeders. Buiten de zorg voor
de 96 broeders en de 223 scholastieken
die zich op het priesterschap voor
bereiden, zal hi.i leiding moeten
geven aan de 384 priesters, die in
zovele sectoren van het religieuse
culturele, wetenschappelijke en so
ciale leven werkzaam zijn.
Daar is het zich steeds uitbreidende
bedriifsapostolaat, dat b.v. binnenkort
in Rotterdam-Zuid een nieuwe af
deling krijgt.
„Het hangt van het aantal beschik-
Pater dr. J. F. Westermann S.J., de nieu-
we provinciaal der Nederlandse
Jezuïeten,
bare krachten af hoever zien dit werk
kan uitbreiden", vertelt pater Wes
termann ons. Het zoeken naar nieuwe,
aan deze tijd aangepaste vormen heeft
uiteraard betrekking op alle taken,
die de Sociëteit in ons land op zich
heeft genomen, zoals in het retraite-
werk, het parochiewerk, de studenten
zielzorg, de Maria-Congregatie, het
Apostolaat des Gebeds, de missie en
de puur wetenschappelijke arbeid
aan colleges, universiteiten en door
middel van tijdschriften en andere
publikaties.
Pater Westermann zal zich de
komende maanden omtrent al deze
werkzaamheden moeten oriënteren.
voering, bedrijfsvergelijking en export
bevordering, werkzaamheden, die konden
worden verricht dank zij het Grafisch
ExDortcentrum.
Drs. Van der Kwast deelde mede dat
verleden jaar de grafische export is op
gelopen tot 82 miljoen, zijnde 13"/i van
de totale „grafische" omzet. Nederland
neemt bv. de vierde plaats in bij de im
port van boeken in de Verenigde Staten
met een bedrag van 700.000 dollar, het
geen meer dan een vcrdubbeUüg betekent
vergeleken met 1955!
De directeur-generaal stelde verder, dat
wat de ondernemers-samenwerkïng op
het gebied der prijzen betreft, de over
heid er voor moet zorgen, dat in de
branche de mogelijkheid tot gezonde con
currentie bestaat teneinde de efficiency
te bevorderen en verstarring te voorko
men. Anderzijds dient er ook voor te
worden gewaakt, dat buitensporige_ con
currentie de bedrijfstak niet tot irren-
dabiliteit brengt. Het verheugde hem. dat
het mogelijk is gebleken in overleg met
alle betrokken belangen in het drukkers-
bedrijf in deze kwestie een redelijke op
lossing te vinden. Een goede samenwer
king tussen werkgevers en werknemers
vond drs. Van der Kwest daarnevens
voor de welvaart van de ondernemingen
natuurliik ook een belangrijk en onmis
baar element. Hii besloot ziin toespraak
met de (^passelijke wens, dat de orga
nisaties het tijdschrift samenstelden,
een vooT ooedige tocht mochten hebben
naar het door hen gestelde reisdoel: een
welvarende bedrijfstak in een welvarend
land.
Het betrokken kerstnummer is een
lustrum-uitgave. Jat in een oplage van
6500 exemplaren verschijnt. Een aantal
van 5500 stuks is gratis verzonden over
de gehele wereld ten behoeve van de
reclame voor het Nederlandse grafische
bedrijf, dat overal zulk een uitstekende
naam heeft. De Federatie van Werkge
versorganisaties in het Boekdrukkers-
bedrijf en de Vereniging van Neder
landse Chemigrafische Inrichtingen heb
ben zich voor deze uitgave een groot
offer moeten getroosten, want hoewel
elf drukkers en 37 clichéfabrieken be
langeloos het drukken en het vervaardi
gen der vele clichés op zich namen, be
liepen de kosten toch nog meer dan een
ton.
De ionge grafische ontwerper Hans
Barvelink tekende voor de stralende
vormgeving van het tijdschrift, dat men
eerder c""i boekwerk kan noemen en dat
voor kenners en liefhebbers ongetwijfeld
een verrassing zal zijn. De talrijke schit
terende foto's, reprodukties van oude gra
vures en kleurenprenten geven het een
rijke en voorname allure en daardoor
steekt het alle vorige uitgaven naar de
kroon. Maar daarvoor is het dan ook
een lustrumeditie. Het is namelijk de
tiende keer dat het verschijnt. Voor men
sen, die van reizen houden en welke
moderne mens doet dat tegenwoordig niet
is het helemaal een bijzonder koste
lijk bezit.
Naast zes gedichten over reizen bevat
het nummer interessante bijdragen van
prof. dr. A. Sizoo en dr. L. van Egeraat
(resp. over het reizen in 8e eerste eeuw
en in onze tijd), van Ton Koot (over pro
paganda voor Nederland in het buiten
land). van mr. P. Mijksenaar (over re
gionale en plaatselijke propagaoda). van
A. Overbeek (over reisboeken en kaarten),
van R. Blijstra (over reisillustraties), van
G. Staelman Azn (over toeristen en tij
delijk onderdak) en tot slot van de hand
van A. Frankvan Westerienen een wel
heel erg fraai geïllustreerd verhaal over:
..De grote tour van de ionge heer van
Puttershoek in de tweede helft van de
17e eeuw".
den dienst deed op de z.g. Technomobie-
len. Het leek de AéJ.W.B. de beste me
thode om veel weggebruikers snel aan
goed vergelijkingsmateriaal te helpen.
Waarom men pas nu met deze klok op
de weg verschijnt? Wel. de eenste weken
nadat de snelheidsbeperking was inge
voerd. leek het nog te gevaarlijk, de auto
mobilist op deze wijze „af te leiden". Het
verkeer was nog ietwat onrustig: men
moest er nog aan wennen, voortdurend op
de eigen snelheidsmeter te kijken. Thans
echter is men daar vertrouwd mee ge
raakt en kan het „vergelijken-onderweg"
weinig gevaar meer opleveren.
Het is de bedoeling dat de automobilis
ten even in het kielzog van de klok-auto
blijven „hangen" en voor velen van hen.
zal de vergelijking dan wel een verrassing
opleveren.
De A.N.W.B.-auto rijdt ófwel vijftig,
ófwel zeventig kilometer per uur, de kri
tieke snelheden dus. Op deze snelheden
is de meter ogk het nauwkeurigst. Pa
trouilleren binnen de bebouwde kom, zo
als aanvankelijk de bedoeling was. is bij
nader onderzoek te gevaarlijk gebleken.
De klok-auto zou een handicap voor het
verkeer gaan opleveren. Men zou hem
niet kunnen passeren en lange tijd zou dus
maar één automobilist van de klok kun
nen profiteren. Op de grote weg is de
frequentie veel groter, omdat de wagen,
die is behandeld, kan passeren en door
rijden. Vandaar het patrouilleren op de
snelwegen. Men verwacht, dat naar aan
leiding van deze ritten, bij de A.N.W.B.
brieven zullen binnenkomen met het ver
zoek. ook in andere delen van het land
met de klok-auto te verschijnen. Na raad
pleging van deze verzoeken zal de ANWB
dan een reisplan opstellen voor de auto.
die men in de toekomst dus wellicht ook
op andere wegen zal kunnen tegenkomen.
Persoonlijk ben ik van de vergelijking
met de A.N.W.B.-klok geschrokken. Mijn
snelheidsmeter „loog" niet minder dan
acht kilometer, zodat ik op mijn klok
je achtenvijftig kilometer per uur
moest rijden om de A.N.W.B.-auto te kun
nen bijhouden. En ik was daarmee écn
uit de velen
99
De vraag naar loten van de Staatslote
rij. die in de laatste jaren voortdurend
toenam, was dit jaar groter dan tevoren.
Wel kwam deze geleidelijke toeneming
van de vraag in het tweede kwartaal tot
stilstand. De voetbalpools en de puzzels
waren hieraan niet vreemd, aldus minis
ter Hofstra in zijn memorie van ant
woord aan de Tweede Kamer.
De inkomsten voor 1958 zijn 400.000
hoger geraamd, omdat de feitelijke uit
komsten van 1957 boven de raming van
dat jaar uitgaan en voorts in het laatste
kwartaal van het lopende jaar de vraag
weer is toegenomen. De minister schrijft
deze kentering toe aan de omstandigheid,
dat een deel van het publiek is gaan
beseffen, dat de kans op verlies van de
inzet bij de voetbalpools en de puzzels
veel groter is dan bij de Staatsloterij.
Voor de Surinaamse exportsinaas
appelen is in Paramaribo een installatie
aangekomen, die het fruit met een laagje
paraffine zal bedekken, een behandelnig.
die als flavour seal procédé bekend
staat. Het laagje verhindert, dat het fruit
snel uitdroogt en beschermt het ook tegen
aantasting, zodat het veel langer houd
baar blijft, wat kwaliteit en reputatie ten
goede komt. De installatie zal spoedig
gemonteerd zijn, zodat het vooriaarsfruit.
dat tegen midden januari naar Nederland
wordt verscheept de „flavour seal"-be-
werking reeds zal ondergaan.
De Antilliaanse regerings voorlichtings
dienst maakt bekend, dat met ingang van
5 december de volgende verdeling der
portefeuilles in de ministerraad geldt:
E. Jonckheer. algemene zaken; mr. S.
W. van der Meer, justitie; J. E. Yraus-
quin, financiën en welvaartszorg; A. E.
Booi, onderwijt, en volksontwikkeling; F.
J. C. Beau Kin. verkeer, vervoer en volks
gezondheid en C. D. Kroon, sociale en
economische zaken.
In de memorie van antwoord over de
begroting van Financiën, deelt de minis
ter mede. dat hij na overleg met de di
rectie van de Nederlandsche Bank tot de
slotsom is gekomen, dat intrekking van de
bankbiljetten van 20 geen aanbeveling
verdient.
