PUZZEL
Stoker verloor portefeuille met
27.500zijn spaargeld
49 ID
■Pi
m
m m
m
TATERQfl
VOOROOflG
Aansprekers komen in opstand
Ü1QUO
Vertrouwen in de partner
CIJFERPUZZEL No. 49
Hf
ONZE DAGELIJKSE
r m i i m
s
SCHAKEN
m m m
1
i
Januari 1696
Zou cle wereld Oudejaarsdag 999
vergaan
HET GRABBELTONNETJE
Bridgerubriek
van de Maasbodepers
+9
ysLj
f)
96
160
+8
+ii
Éi
Deelde politie klappen
in de waclit uit?
Unesco-beeldzegels
EJ
i Mfl^Ü
+9
W 8
1701
12
+15
5
9
336
21
21
1120
162
2
9
ZATERDAG 4 JANUARI 1958
PAGINA 12
Oplossing van gisteren
Rumoer te Brielle
Nederlandse serie deze maand
klaar
Nog een verliezer: 2500
9 9} 9
m SB SM "'wm m
Ss - v
ssseT" s mst
m
Él (mmt
+13
20
230V0
35
0
3
5
7
2
1
0
9
1
3
1
1
9
oo
4
9
co
1
1
9
2
oo
7
4
5
1
7
1
9
1
6
6
!co
5
3
4
7
1
0
1
0
Horizontaal: 1 zuivelprodukt, 4 voorzet
sel, 6 meisjesnaam, 7 omroepvereniging.
10 rondhout, 12 oosterse titel, 15 uitroep,
16 sort gereedschap, 19 flink, 22 voorzetsel
23 meisjesnaam., 24 pers. vnw. 25 drank,
26 zuivelprodukt, 27 en anderen (afk.). 29
titel (afk.), 31 fr. lidwoord. 32 uitroep.
33 visgerei, 35 deel van Nederland, 38
steen,, 39 verstand, 41 deel v. h. hoofd,
42 land in Europa, 44 wederhelft, 45 deel
v. e. fr, ontkenning. 46 heilige, 48 pl. in
Italië, 50 enkelspel, 52 godsdienst, 54 wa
ter in Frankrijk, 57 deel v. Spanje, 61
zangnoot, 62 voorzetsel. 63 een beleg
slaan,, 67 papegaaiennaam, 70 meisjes
naam, 71 opdracht, 73 vulkaaninhoud. 76
de oudere (afk.), 78 geheel de uwe (lat.
afk.). 79 berggeel, 81 uiteinde der spieren.
83 vr. munt, 85 ongesloten, 86 eng. titel,
87 algemeen heersende gewoonte, 90 ver
binding, 92 de lezer heil (lat. afk.), 94
voorzetsel 95 zangnoot, 97 vogel, 98 pri
mitief vaartuig. 10o moed, 101 herkauwer
103 keurtroep, 104 pers. vnw., 105 klein
kind, 108 vr. munt, 111 ehin. maat, 112
godin, 114 fr. onbep. vnw., 115 feestdos.
116 voegwoord, 117 gewicht (afk.). 118
tegen.
Verticaal: 2 jongensnaam, 3 vaartuig,
5 familielid, 6 toestemming, 8 voorzet
sel, 9 deel v. e. schip, 11 lidwoord, 13
kleur, 14 de oudere (afk.), 16 bouwma
teriaal, 17 gebogen. 18 inhoudsmaat, 19
draaien, 20 plant, 21 ingedikt sap, 28 tijd-
per, 30 beroep, 31 wapen, 32 besloten erf
bii een boerderij, 34 zacht,, 35 dierenge
luid. 36 titel (afk.), 37 voorzetsel, 38 drink
gerei, 40 lidwoord, 43 titel (afk.), 44 plak
middel. 45 windrichting (afk.), 47 ver
voermiddel, 49 aanzien, 50 selenium (afk.),
51 fr. onbep. vnw., 53 inhoudsmaat (afk.),
55 vlaktemaat, 56 ontkenning, 58 schen
ker, 59 soort onderwijs (afk.), 60 Euro
peaan, 61 deel v. h. oog, 63 speelgoed,
64 inwendig orgaan, 65 bevel, 66 fr. voeg
woord, 67 maanstand (afk.), 68 pook, 69
aanzien, 72 eng. voorzetsel, 74 heilige
stier) 75 als eerder (afk.), 77 kledingstuk,
79 voorzetsel, 80 reus, 82 natuurkunde-
term afk.), 84 onder het nodige voorbe
houd (lat. ark.). 85 in orde, 86 kussen
overtrek, 88 wondvocht, 89 elk, 91 wapen
93 einde. 96 deel v. e. trap, 99 heilige, 102
muziekterm, 104 pl. in België, 106 nacht
vogel, 107 vogelprodukt, 109 jongensnaam,
110 waardebriefje, 112 als eerder (afk.),
113 landbouwwerktuig.
Horizontaal: 1 aroma, 3 va, 6 mantel,
9 lood, 13 saldo, 15 k.r.o., 17 st., 19 aan, 20
an, 21 tel, 23 aster, 25 roem, 27 orkaan, 29
in, 30 alles.
Verticaal: 2 mat, 3 vel, 4 hl., 5 do. 6
monster, 7 nis, 8 eilaas, 10 ook, 11 dron
ken, 12 monter. 14 das. 16 ra, 18 te, 22
lee, 24 rla, 26 men, 27 o.t„ 28 kil.
Het schijnt nogal rumoerig geweest te
zijn in de Oudejaarsnacht te Brielle en
daarom achtte de rijkspolitie aldaar het
noodzakelijk op te treden. In de Voor
straat moest een volksoploop verspreid
worden en daarbij kreeg de 19-jarige kan
toorbediende J. E. een tik, omdat hij geen
gevolg gaf aan de sommatie te verdwij
nen. E. wond zich hier zo over op, dat hij
eerst de groepscommandant een klap gaf.
Deze viel achterover met het hoofd tegen
een muurtje en liep een hersenschudding
op. Ook een andere politieman kreeg een
stevige tik en hield daar een gescheurde
lip van over. E. moest zich gisteren voor
de politierechter te Rotterdam voor zijn
daden verantwoorden.
Wegens wederspannigheid. zwaar licha
melijk letsel tengevolge hebbend en mis
handeling van een amb'ienaar in funct'ie
werd hij veroordeeld tot twee maanden
gevangenisstraf.
„Weet u niet. dat hij volgens goed poli-
tiegebruik in de wacht is afgedroogd?"
vroeg de Rotterdamse advocaa': mr. Van
Dongen aan de opperwachtmeester de
rijkspolitie te Brielle. J. W. S. met ge
scheurde lip) die als getuige optrad. De
ze antwoordde, dat hij het wel vermoed,
doch niet gezien had. De officier van justi
tie, die er ter zitting voor het eerst van
hoorde achtte het niet juist, dat deze
zaak in het openbaar uit de doeken werd
gedaan. „Daar denk ik anders over", was
het commentaar van pleiter.
Verdachte vertelde daarop in de watht
na zijn arrestatie door een geschoei
de hand te zijn geslagen en daar had hij
„dat met zijn oog" van overgehouden.
De opperwachtmeester was wel in de
kamer, maar kon zich afgewend hebben.
Mr. Van Dongen zei. niet de bedoeling
te hebben de politie in Brielle onaange
naam te zijn, maar „wat daar in de wacht
is gebeurd, kan men in Nederland niet to
lereren. E. heeft zijn straf gehad in de
wacht. Zij zijn quitte daar in Brielle Daar
na kwam de politierechter- tot bovenver
melde uitspraak.
Verzamelen is een geliefkoosde bezig
heid van de Nederlandse jeugd en van
vele volwassenen. Het Unesco Centrum
Nederland heeft daarom besloten het nut
tige met het aangename te verenigen en
een geheel nieuw terrein voor de ver
zamelaar te ontsluiten, die daarmee te
vens het werk van de Unesco op opvoed
kundig, wetenschappelijk en cultureel ge
bied financieel steunt.
In de loop van deze maand zal een
serie Unesco-beeldzegels uitkomen als
eerste aanloop tot een wellicht wereld
omspannende verzameling van foto's van
bezienswaardigheden in grote en kleine
steden. De eerste Nederlandse serie be
staat uit drie maal acht afbeeldingen van
Amsterdam, 's Gravenhage /en Rotterdam
en daarnaast tien maal zes afbeeldingen
in zegelvorm van de provinciale hoofd
steden. De zegels zijn foto's in z.g. hoog
glans-techniek en zijn gemakkelijk op te
plakken. De tekst van het onderschrift
is tweetalig: Nederlands en Engels.
Zoals reeds eerder gemeld werd het
beeldzegel (picturestamp) en daaruit op
gebouwd International Picturestamp Sy
stem uitgedacht door de secretaris van
het Amsterdams Schriftmuseum, de heer
P E. A. Lindeman, die het onderdeel „To_
pografie van Nederland" van dit systeem
aan het Unesco Centrum Nederland aan
bood onder voorwaarde dat 65 pet van
de netto-opbrengst zal worden bestemd
voor de Unesco-objecten in binnen, eri
buitenland, 25 pet voor de vorming van
een Internationaal Hulpfonds voor het
vluchtelingenwerk, rampen e.d. en 10 pet
aan het Amsterdams Schriftmuseum of
een door de uitvinder aan te wijzen in
stelling met een sociaal of cultureel doel.
Het secretariaat van de Unesco in Parijs
heeft dit Nederlands initiatief met enthou
siasme begroet en alle medewerking toe
gezegd bij het uitwerken van -gen wereld
omspannende verzameling foto-beeldze
gels van bezienswaardigheden van grote
en kleine steden.
De Nederlandse serie, zal bij voldoende
belangstelling, worden uitgebreid tot een
serie van 504 zegels van bezienswaardig
heden in 177 steden. Voor deze verzame
ling zullen te zijner tijd twee albums met
een Nederlandse en Engelse tekst worden
uitgegeven. Bestellingen kunpen worden
gedaan bij het Unesco Centrum Nederland,
gevestigd te Amsterdam, Oranje Nassau-
laan 5, tel. 730.100.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Een 35-jarige Rotterdammer, stoker op
de grote vaart, heeft wel een héél slecht
begin van het nieuwe jaar gehad. Hij was
donderdag in Amsterdam en het werd een
bezoek, dat hem duur te staan kwam.
Want 's avonds laat ontdekte hij, dat hij
al zijn spaargeld ten bedrage van maar
liefst 27.500 dat hjj in een eigen ge
maakte plastic portefeuille bij zich droeg,
kwijt was.
De zeeman deed toen direct aangifte bij
de politie van het bureau Warmoesstraat,
doch hij kon niet meer precies opgeven
waar hij geweest was. Hét enige wat hij
wist, dat hij tussen zes en tien uur
's avonds „een enkel borreltje" had ge
dronken en in een sigarenwinkel op het
Damrak een pakje sigaretten had gekocht.
Daar had hij ook een biljet van f 100 ge
wisseld.
De stoker was na de verdwijning van
izijn geld onmiddellijk in de omgeving van
de winkel gaan zoeken, doch hij vond
niets. Hij looft nu een bedrag van 1000
uit voor de eerlijke vinder, die zich ech
ter vanochtend nog steeds niet had ge
meld. De verloren som bestaat uit 27 bil
jetten van 1000 en vier van 100.
Er is nog iemand een stevig geldbedrag
kwijtgeraakt in Amsterdam. Een 25-jarige
man vermiste gisteren, toen hij inkopen
deed in een warenhuis aan het Damrak,
plotseling dit bedrag. Vermoedelijk heeft
een zakkenroller zich van de enveloppe,
waarin het geld was geborgen, meester
gemaakt, hoewel het natuurlijk ook n,iet
uitgesloten is, dat de kostbare brief ver
loren is geraakt. Tot nu toe is ook deze
enveloppe niet als gevonden voorwerp
aangegeven.
No. 3094, 4 januari 1958.
Redacteur: G. J. A. VAN DAM,
Vossiusstraat 18. Amsterdam-Z.
Alle correspondentie aan dit adres. Bij
vragen ,om inlichtingen s.v.p. postzegel
voor antwoord insluiten.
RECTIFICATIES
In de beide laatste rubrieken zijn helaas
door de drukte enige foutjes geslopen,
welke rechtgezet dienen te worden.
In de rubriek van 21 dec. j.l. behoort bij
stand no. 4001 de witte schijf 49 op 50 te
staan. Aan de tekst behoort te worden
toegevoegd, dat op elke andere openings
zet van wit, dus op alle andere 1ste zet
ten, zwart steeds gelegenheid zou krijgen
tot herstel. Echter na wit 1. 3429 niet
meer, zwart is dan gedw. tot 1319, waar-
ha de gegeven afwikkeling volgt. Op zw.
1. 14—19 wint wit snel door 32—28 met de
dodelijke dreiging 2621, op 1014 of
1116 gevolgd door 4238 enz.
Bij de afwikkeling van n,o. 4002 is een
gedeelte van de tekst weggevallen, waar
in wit zijn winnende combinatie uitvoert.
Na wit 1. 48—43. zw. 11—17 volgt nl. de
zogenaamde „moderne" hielslag (modern
omdat hij „boven-over" gaat in plaats van
alleen „onder-langs"). Dan wit 2. 4034!,
30x48, eerste meerslag. En dan behoort er
nog te staan: 3. 3832, 48x22, tweede meer
slag. 3. 23—19, 14x34. derde meerslag, 4.
3631, 17x37, vierde meerslag. En thans
de slag naar de „hiel" (hier veld 39) met
5. 28x39. juist op tijd het gat op 39 dicht
slaande om na zw. 37x28 met 7. 33x24 in
een gewonnen eindspelletje te komen,
waarvan de voornaamste variant reeds
werd aangegeven.
In stand no. 4004 luidt de vraag: „Kan
wit de winst van een schijf of van de
partij forceren?"
In stand no. 4005 behoort de zwarte
schijf 6 op 1 te staan en aan de vragen
bij deze stand behoort te worden toege
voegd: 30. „Is het wenselijk op 6 nóg een
zwarte en op 50 nog een witte schijf toe
te voegen aan de beginstand?"
Tenslotte behoort het onderschrift on-
é#r stand no. 4006 te luiden: „Wit, aan
set, verlokt zwart tot een foutieve voort
zetting, waarna wit, afhankelijk van de
door zwart gekozen mogelijke zetten, de
partij of ten minste een schijf wint door
positiespel dan wel door slagspel, of door
een combinatie van beide".
Zij, die aan de oplosserswedstrijd, uit
geschreven door de vraagstukken 4002
t/m. 4006 deelnemen, zullen door deze
aanvullingen bij hun zoeken naar de af
wikkelingen niets nutteloos hebben ge
daan, maar daardoor gemakkelijker op
het juiste spoor komen. De gegeven cor
recties tasten namelijk de oplossingen niet
aan.
DE VERLOKTE LOKVOGEL
No. 4007.
«iWM y,%-/s//A W'///,
Zw. 4, 6—13, 16, 17. 20, 21, 24. 25.
Wit: 22, 27, 28. 32, 33, 35. 37—39 en 45—48.
(Ie publikatie)
Wit, aan zet. verlokt zwart tot een fou
tieve lokzet! Dat gaat als volgt: wit 1.
37—31! Zwart meent nu dat 21—26 hem
goede kansen biedt. Hij voorkomt daar-
medq een lastige opsluiting van zijn korte
vleugel die met 3126 dreigt en heeft te
vens de gelegenheid eventueel een lokzet
te spelen als wit sluit met 4137, wat po
sitioneel beter is dan 42—37, omdat dan
tevens de witte schijf op 46 in het spel
kan komen.
Wit, die zwarts bedoelingen reeds heeft
doorzien, gaat er rustig op in en speelt
2. 4137. Thans laat zwart zijn lokvogel
los met 1319! Zwart meent dat wit nu
weliswaar enige combinaties kan uitvoe
ren, maar dat hij daaruit altijd met voor
deel te voorschijn komt, ofzich los
werkt. Op wit 3. 3329. 24x44, 4. 4339
44x33, 5. 28x39, 17x28, 6 32x5 (A) komt
9—14, 7. 5x2, 20—24, 8. 2x30, 25x21.
Bij A. was zwarts gedachtegang, dat wit
natuurlijk naar 5 zou slaan, omdat anders
de hele combinatie doelloos is, daar zwart
dan gelijk spel kan houden door 1015
en de witte dam met 49 wordt afgeno
men.
Op wit 3. 2721 zou zwart slaan 16x18,
waama wit op 4. 28—23. verliest door
18x29, 5. 35—30, 24x35,. 6. 33x2 en 30—24
enz. en wit is weer een schijf achter.
Maar zwart heeft echter toch iets over
zien. Wit speelt namelijk 3. 2218, 12x23,
4. 27—21, 16x36, 5. 37—31, 26x37, 6. 42x31,
36x27, 7. 32x5, 23x32 en 8. 5x41 met winst,
waarmede de zwarte lokvogel verlokt en
verlakt bleek te zijn!
Voor de liefhebbers van gewone pro
blemen ditmaal een tweetal „natuur-rei-
ne" composities ter oplossing.
No. 4008
SLAG-DWANG
Zwart. 2. 6—9, 16, 19, 28, 29, 36.
Wit: 11, 17, 27, 38, 39, 41—43 ,47, 50.
(I. Weiss-Geo v. D.) Wit speelt en wint.
No. 4009
MEERSLAG-DWANG
^^yyyyyy^^yyyyyy^^^
Zwart: 7—10, 12, 20, 25, 26, 36, 40
Wiit: 18, 23, 27, 29, 30, 32, 34, 45, 47, 50.
{1ste publ.) Wal speelt en wint.
ast aasiL
Schaakredacteur P. A. KOETSHEID,
Huize St.-Bernaraus, Sassenheim).
(Zaterdag 4 januari).
No. 7645
J. OPDENOÖRDT, Venlo
Eerste plaatsing
Mat in drie zetten.
'W/MM.
\y/y
Mm. mm mm M
D*
i
No. 7646.
Dr. SAVO ZLATIC, Joego-Slavië.
Ie prijs Nationaal toernooi
Problem 1956—1957
Mat in t w e e zetten.
IH
Problem 19561957
DE PROBLEMEN VAN DEZE WEEK.
Het is een bescheiden begin met slechts
twee problemen. Ze zijn echter van goede
kwaliteit. Het driezetje is, door zijn be
vallige opstelling, wel geschikt de lezer
te inviteren. De sleutelzet is best met eco
nomische matbeelden. In een van de
varianten treedt een interferentie bij
voorbaat op.
De tweezet behoort tot het thema, waar
van men tegenwoordig vele voorbeelden
ontmoet. Een paar gereedliggende mat-
stellingen veranderen op aardige wijze
door de inleidmgszet. Deze vallen hier
bijzonder op iets wat men niet altijd van
soortgelijke composities kan zeggen.
Uit onze .lezerskring mochten wij, bij de
jaarwisseling, wederom de beste wensen
ontvangen, waarvoor wij hen hartelijk
danken. Ook wij hopen, dat 1958 voor u
allen een gezegend en voorspoedig jaar
moge zijn. Oplossingen over drie weken.
gend$ deze liefst tijdig, zodat .wij. die,
uiterlijk op. dinsdag voor de publikatie
ontvangen. Voor hen, die van drie weken
tegelijk inzenden, is het te begrijpen, dat
deze op he+ nippertje binnenkomen. Zij
die het wekelijks doen kunnen, o.i. wel
wat vroeger zijn.
PROBLEEMOPLOSSINGEN
No. 7637. D. N. Kapralos. Opl. 1. La4
dreigt 2. Pb3: enz. 1Pc5: 2. Dd6
enz. 1. Pd4: 2. De5 enz. 1
Pel: 2. Del! enz.
No. 7638. J.os. Opdenoordt. Opl. 1. Df2—
g3 enz.
GOEDE OPLOSSINGEN
Beide problemen werden goed opgelost
door: G. Dessing, Rotterdam; C. J. Lutz,
Gouda; A. C. Nunmink, Voorburg; F. Pijls,
Maasbracht; G. G. Smit, Schiedam; no.
7638 door George Auping, Joppe; John
Auping, Joppe; dr. R. Bromberg, Roer
mond; P. M. Dekker. Rotterdam; P. M
Timmermans, Den Haag; F. J. M. Vis-
mans, Rotterdam J. H. v. d. Veer, 's-Her-
togenbosch; W. H. Haring, Schipluiden;
Joh. Konings, Oudenbosch; Paul Rasch-
dorf, Hannover.
„Als de kat van honk is, dansen de muizen op tafel", luidt een
oud spreekwoord!
In het Nederland van plm. 1690
was de kat van honk. Immers, onze
stadhouder Willem III had zijn
schoonvader, koning Jacobus II van
de Engelse troon verdreven en zich
als zijn opvolger laten kronen
(1688). Pas in 1691 kwam hij weer
eens een kijkje in Nederland nemen.
Onderwijl stonden de Haarlemse
burgers op hun achterste benen, om
dat zij op straat, in wagens en schui
ten, zelfs binnenshuis, geen pijpje
meer mochten smoren! En plunder
den gemoedelijke Rotterdammers het
huis van de schout, berucht om zijn
afpersingen. Brachten echte kanon
nen in stelling tegen de soldaten en
maakten 's schouten woning gelijk
met de grond. Ook onder de anders
zo kalme Zeeuwen gistte het, met als
gevolg hoge boeten, verbanning en
eendoodvonnis! Duinkerker kapers
verontrustten onze binnenwateren!
Vissers van Wijk-aan-Zee, onder
aanvoering van hun predikant, dwon
gen hen tot de terugtocht, maar el
ders pikten ze. op een vroege winter
morgen, een schip onder de boeg van
onze oorlogsschepen vandaan, doch
toen was Willem III al weer terug
gekeerd, om de Fransen het hoofd te
bieden (Negenjarige oorlog; 1688
1697). In de grote slag bij Neerwin
den stond hij tegenover Frankrijks
laatste beroemde veldheer Luxem
bourg; hij leed een zware nederlaag,
verspeelde haast al zijn geschut, en
moest hals over kop de wijk nemen.
Franse soldeniers teisterden op on
gehoorde wijze Duitsland.-, Worms
werd één ruïne; te Spiers 'ontzagen
deze lieden zich zelfs niet de eerbied
waardige Dom in brand te steken en
de as der oude keizers te onteren.
Handel en bedrijf leden, ook ten on
zent, schade; er was malaise in de
havens; werkloosheid, gebrek en ar
moede overal. Tegen deze achter
grond moet m?n het Amsterdamse
aansprekersoproer van januari 1696
zien.
Aansprekers, bidders, doodbidders,
lijkbidders om van minder ver
heven namen liever te zwijgen
kent iedereen als die eerzame mede
burgers, welke familie en vrienden
van een overledene (vooral vroeger)
ter begrafenis nodigen, diens dood
aan de huizen aanzeggen en zich ver
der met de bediening van de begra
fenis belasten, blijkbaar geen mak
kelijke taak, want hoe is anders, met
verlof, de spreekwijze ontstaan; zwe
ten als een aanspreker? Prof. Brug-
-mans stelt, dat zij „gewoonlijk niet
bekend staan als lichtbewogen Of op
roerige lieden!"
Hoe zij tóch aan het muiten sloe
gen?
De stad Amsterdam wou voortaan
alle begrafenissen zelve verzorgen en
wel; tegen lagere tarieven; de armen
zou men kosteloos begraven. De ste
delijke overheid wou er een slaatje
uit slaan, maar tevens pracht en
praal der begrafenissen beperken.
Deze „keur" gaf aanleiding tot. gro
te herrie. Veel aansprekers raakten
hun baantje kwijt en men moet de
mensen nu eenmaal niet aan hun
centen komen. De nieuwe bidders
zouden minder verdienen. De onver-
mogenden wilden niet van de armen
begraven worden. En de meer ge
goeden waren nijdig, omdat zij zich
in hun vrijheid beknot zagen. De
wrevel richtte zich vooral tegen bur
gemeester Jacob Boreel; hij werd
keer op keer gewaarschuwd, maar
antwoordde: „Ik wil wel eens sien
die soo stout sal weesen en beleedi-
gen een regeerend burgemeester van
Amsterdam, hem ofte sijn huijs!" En
kele raddraaiers spraken hem op ho
ge toon toe. Toen zij deswege met de
gevangenis bedreigd werden, zeiden
ze: „Daer en hebben wij niet het
hertseer vrouwen en kinderen te sien
vergaen!"
Dinsdag 31 januari zou de gehate
keur ingaan; 's maandags was er al
zo'n herrie op de Dam, dat ze schie
lijk werd ingetrokken. Veel muiters
verzamelden zich voor het Aalmoe
zeniersweeshuis (Aalmoezenier was
iemand die zich belastte met het be
steden van liefdegaven), waar de ste
delijke diensten waren gevestigd; an
deren schoolden samen voor Boreels
woning aan de Herengracht. Zij
„wierpen alle glaasen uyt en liepen
met groote verwoetheyt op de deur,
ruckten een lantaarenpaal uyt de
grond en liepen daar meede op de
deur, dat alles aan stucken stoof, het
porceleijn wierd altemaal in stücken
gesmeeten". enz. enz.; „met seer
groote moeyte" wist Boreel te ont
komen in het huis van een buurman.
De schutterij werd onder de wape-
memoh
nen geroepen, te meer, omdat het nu
de woning van kapitein Spaaroog
gold. die vuur onder 't volk had laten
geven, waardoor er doden waren ëe~
vallen. Spaaroogs huis werd door he'
grauw geplunderd „soo'dat het schric-
kelyck was om te sien, daer bleef
niets ongeschend."
Doeken van Jan Steen, zeven van
Wouwermans. Ostade, Adriaan v. d.
Velde, Jakqb Ruysdael werden ais
vodden behandeld; het Amsterdamse
gepeupel was die maandag heer en
meester op straat! De burgemeeste-
ren Corver en Witsen bleven even
wel op het stadhuis; desnoods zouden
ze er sterven „als burgemeesteren
van Amsterdam betaemt!"
Des dinsdags ging het huis van de
Engelse consul, Joseph Kerby, eraan.
Men zei, dat hij het was, die de nieu"
we maatregelen had verzonnen! De
Engelsman was de muiters te slim
af: het waardevolste had hij al in
veiligheid gebracht. Had Kerby mo
gelijk iets met de zaak te maken, de
vermogendp jood De Pinto uit de St.-
Ant.on*es Breestraat stellig niets.
„Als katten liepen se tegen de ijse-
ren traliën van de vensters op'
Vooral de schutters, bovendien jon
gelui van goeden huize, die gewa
pend te paard waren gestegen, de
stadssoldaten en de turfdragers, wis
ten eindelijk het gepeupel in te to
men; „het bloed vloeyde langhs de
trappen en op de vloer als water.
De overheid bood versterkingen mj
Den Haag aan. maar die waren me
meer nodig. Het oproer was bedwon
gen. De keur bleef ingetrokken.
Diezelfde avond werden twee rad
draaiers „bij toorslight uyt een ven
ster van de Waagh gehangen"; later
nog één (Blok spreekt van e.en
twaalftal). Maar voor de meesten lied
het met geldboeten en gevangenis m-
Burgemeester Boreel kreeg van de
stad een schadevergoeding van 28.000
gulden; bii de plundering waren ette
lijke pruiken in het water gesmeten
en die werden op honderd gulden ge"
schat. De kapitein Spaaroog betreur
de het verlies van doeken der aller
eerste meesters die „thands wellicht
anderhalve tonne gouds zouden
waardig zijn", stelt Van Lennep:
schadevergoeding beliep 20.000;
tenslotte was hij slechts kapitein.
Het jaar na dit befaamde oproert
ontving Amsterdam als gast de heer-
ser-aller-Russen Czaar Peter de Gro
te.
Er zijn altijd christenen geweest
(en ze zijn er nog), die een dui
zendjarig rijk verwachtten op het
eind waarvan Christus dan zou ko
men oordelen de levenden en do
den.
De H. Kerk heeft dit nooit geleerd;
zij vat het duizendjarig rijk in geeste
lijke sin op.
Toen nu het jaar Onzes Heren 1000
naderde, zullen er bepaald wel chris
tenen geweest zijn, die het laatste
men. Het roofdier sleurde de ruiter
van zijn paard en bracht hem vrese
lijke wonden toe. Over een afstand
van dertig meter sleepte hij zijn
slachtoffer over de grond, waarbij
Wolhuter aanvankelijk tevergeefs
probeerde bij zijn mes te komen. Na
minuten, die hem uren toeschenen,
kreeg hij het te pakken. Hij stelde de
leeuw buiten gevecht en bleef met een
verbrijzelde schouder en gapende
wonden achter. Na verloop van tijd
vatten de zwarten weer moed, en
brachten hun baas naar een hut; hier
zweefde hij maanden achtereen tusr
sen leven en dood. Toen werd hij
vervoerd naar een hospitaal, waar
doktoren zich met hem gingen bezig
houden, maar zijn schouder konden
ze niet geheel meer in orde krijgen.
Toen Jan Strijbos hem naar het een
en ander vroeg, zei hij; „Kijk maar
in dit boek. daar staat de hele ge
schiedenis in!" Het mes heeft hij
trouw bewaard.
Een van onze beste vogelkenners,
Jan P. Strijbos, bijgenaamd: afge
zant van de Levende Natuur, heeft
enige jaren geleden een reis door
Zuid-Afrika gemaakt. Met zijn auto
doorkruiste hij „die nasionale Kruger
Wiidtuin", een natuurreservaat, dat
tweederde van Nederland groot is.
Leeuwen, giraffen, olifanten kwam
hij tegen, maar ze deden hem niets.
In zijn boeiend werk; „Zwerven door
Zuid-Afrika", vertelt hij, dat het
„vroeger" wel anders was! Zo ont
moette hij er de bejaarde Harry Wol
huter. de man, die in die streken de
eerste olifanten ontdekte. Op zekere
dag was deze heer Wolhuter te paard
op inspectie, vergezeld van enige in
boorlingen; het natuurreservaat be
stond toen nog amper. Plotseling
dook een leeuw uit het onderhout op.
De „naturellen", zwarten, die hem
vergezelden, zochten hun heil in de
vlucht! Ze verscholen zich in de bo-
bijbelboek, het Boek-der-Openba-
ring, met meer dan gewone aandacht
gingen lezen en, op hun eigen gezag/
verklaren:
„Een engel uit de hemel greep de
Satan en bond hem vast voor duizend
jaar en wierp hem in de afgrond.
Toen sloot hij hem in en legde er eed
zegel op, opdat hij de volkeren niet
langer zou verleiden, totdat de dui
zend jaar voleindigd zijn". (Open0,
20).
Gelijk reeds gezegd, er is geen
sprake van een stoffelijke weder
komst van Christus op aarde, maar
hier wordt zinnebeeldig «en tijds
ruimte aangeduid, die er moet ver
lopen eer de jongste dag aanbreek'.
Omstreeks het jaar 1000 bestuurde
Paus Silvester II de H. Kerk. De kar
dinaal stelt in zijn kerkgeschiedenis1
hij was een veelzijdige geest, in wis
kunde sterrenkunde, wijsbegeerte/
klassieke letteren ervaren; zo won
derbaar scheen zijn geleerdheid, dat
sommigen haar aan toverij toeschre
ven!
De fantasie laat nu wij hoorden
het dezer dagen nog over de radio
Paus Silvbster gedurende de oude
jaarsnacht 999—1000 op een Romein
se heuvel de H. Mis celebreren, wa
kend over het behoud der wereld
enz. enz.! Maar vervolgt de kar
dinaal: „dat de mensheid tijdens d0
regering van Silvester van angst ver
vuld was, wijl zij in het jaar 1000 het
einde der wereld verwachtte, is ee"
fabel van latere t«d". (Handb. IK
101).
NAGEKOMEN OPLOSSINGEN
John Auping, Joppe nos. 7634 en 7635.
Nos. 7634. 7635 en 7636 door Joh. Konings
Oudenbosch; Paul Raschdorf, Hannover.
CORRESPONDENTIE.
J. K. te O. Met voldoening hebben we
uw goede vorderingen in het afgelopen
jaar gevolgd.
Onlangs ontstond er onder vrij goede
spelers een hevige discussie over het vol
gende geval. Oost opende als gever met
1 klaveren, zuid paste, west bood 3 kla
veren; volgens het door OW gespeelde
systeem betekende dit bod een vrij goed
spel doch het was niet bepaald „forcing".
De noordspeler bood daarop 3 harten,
oost de openingsbieder paste en
zuid moest beslissen wat hij moest doen
op dit spel: *85 3, P V 9 8 4, OH 3,
7 5 4 3.
OW stonden kwetsbaar en NZ niet
Zuid paste, onder de latere motivering
dat hij „slechts 5 punten had en dus
niet kon bieden".
Niemand, ook noord niet, zal verwacht
hebben dat zuid belangrijk méér dan 5
punten in handen kon hebben; oost open
de, west deed een vrij sterk bod, noord
kon nog op 3-niveau vrijwillig in de bie
ding komen en moest dus óók het een en
ander hebben. Wat kon er onder die om
standigheden nog voor zuid overblijven?
Zuid had zich moeten realiseren, dat
het weinige dat hij bezat, van zéér veel
waarde voor nöord moest zijn. Vier troe
ven met de Vrouw, plus O Heer die noord
zeker goed zou kunnen gebruiken, maak
ten feitelijk zijn bod niet twijfelachtig:
4 harten. De fout die zuid maakte was
dus. dat hij zich blind staarde op pun
ten en zich niet de grote kracht van
de aanwezige punten realiseerde. De
noordspeler bezat: H V 10, 9 A B 7 S
3 2, B 10 8 2, 4» waarmede een
contract van 4 harten „voor het neerleg
gen" bleek te zijn. Oost had geopend op
een lange met Aas-Vrouw, Q Heer en
Aas; west had gesteund met o.a,
Aas, een singleton lp, Vrouw en
Heer-Boer-vierde.
Men had moeilijk van noord kunnen
verwachten, dat hij iets anders óf hoger
geboden zou hebben dan 3 harten. Hij
vond, dat zuid de vierde O had moeten
geven, doch zuid wilde daarvan niet ho
ren. Toch is het zonneklaar, dat de schuld
uitsluitend bij zuid gezocht moest worden
om de redenen bovengenoemd.
Zuid voerde nog een argument" aan:
Noord zou wel op vrijwel niets en alleen
een lange hartenkleur geboden kunnen
hebben. Zelfs als dat zo zou zijn, had
4-harten nog geen kwaad gedaan, want
er zou een dikke manche voor OW in ge
zeten hebben en 2 down gedoubleerd was
dan nog een goedkope geschiedenis ge
weest. Het argument hield verder weinig
steek, daar het niet zuids zorg is of
noord een bod gedaan zou kunnen hebben
wat misschien niet geheel verantwoord is;
men moet vertrouwen in de partner heb
ben en er van uit gaan, dat zijn bod w e J
juist is geweest. Als men dat niet aan
neemt, kan men in geen enkele situatie
iets bieden, want steeds zou men dan
moeten rekening houden met een onjuist
bod van de partner. Op dergelijke wan
trouwige veronderstellingen kan geen
enkel bridgepaar goed samenspel base
ren.
Als men aan de bridgetafel succes w'l
boeken, moet men beginnen aan te ne
men dat partners bod juist was; als men
dat doet, zal men .99 van de 100 keer goed
terecht komen. Die éne keer dat het ver
trouwen misplaatst wasoch, Alle brid
gers zitten er wel eens een keertje naastl
MIMIR i
m
Oplossing van puzzel no. 48:
4-17
5189
40
189
1029
189
ril
O
768
OO
OO
20736
18
210
224
140
63
16
mo
12
r 15
De. oplossing moet geschieden door in
vulling van een der cijfers 0 t/m 9 zodanig,
dat het produkt van die cijfers in een
ononderbroken rij in horizontale richting
gelijk is aan het getal, dat links staat
in verticale richting aan het getal da
boven staat.
Staat er evenwel een plusteken vo®'
het aangegeven getal, dan is dit niet be®
produkt, maar de som van de in te xallen
cijfers.
Staan er twee getallen in één hokje, dao
heeft het bovenste betrekking op
horizontale rij en het onderste op de
verticale rij.
Oplossingen kunnen worden ingezond®*1
tot donderdagmiddag Er zijn vier prijzeI1
van 2.50 beschikbaar.
In de eerste week van 1958 gaan
prijzen (naar: mevr H. Wolters—Romeyb'
Hugo de Grootstraat 102, Delft; Gérar»
Storimans, Canisiuscollege, Berg en DaIy
seweg 81, Nijmegen; P. Berings, Steenw®»
57, Helmond; H. Kemperman, Kempenaef'
straat 88, Oegstgeest (Z.H.). Postwissel
wordt gezonden,
