op bevordering
en sparen
aan
KVP dringt
van export
Regeringssteun voor particuliere
woningbouw gevraagd
WYBERT
Ambtenaar inde f 83.000.- op
oude gratificatieformulieren
a
Donwe Egberts
Meer woningen door tegemoet
koming aan particuliere bouw
Vondeling houdt zich
niet aan afspraak
ALBERT KUYLE PLOTSELING
OVERLEDEN
et werkloosheidsdebat in de Tweede Kamer
H
tabalc
Belastingverhoging alleen als
laatste middel
°e staat liet met de
studie der bezits-
vorming?
Officier eiste drie jaar en zes maanden
Machinist door ammo-
niakdamp gedood
Uw
lekkerste
met
Broeders van St-Joan-
nes de Deo naar Afrika
Priesters eerst na mach
tiging staatshoofd voor
gerecht
Ter voorziening in
lerarentekort
WOENSDAG 5 MAART 1958
PAGINA 3
yrede
,.0ï»
Sr'
Werkloosheidscijfer van
3 pet. in het geding
Het dekkingsprobleem
BESMETTING
Gebruik regelmatig
Nieuw S.E.R.-advies nodig
Struct uur ver betering in
probleemgebieden
kN, Wensen
Slachtoffer van chantage?
Opleiding van negers tot zieken
verplegers
Wetsontwerp in Italië
H.H. WIJDINGEN
Extra lesuren op basis van vrij
willigheid
Salarissen nijverheidsonderwijs
SECRETARIS ST-ADELBERT
EN GEEN IDEOLOGISCHE
A PRIORI'S VAN GEMEENTEN
Arbeidsreserve of werk
loosheid?
Invloed op bedrijfsleven
Te ver gaande druk?
Culturele achterstand
Twee jaren wachttijd
DEN HAAG, 4 maart.
fj'
0j> (j Hep<lv Kanjer beeft vanmiddag bet antwoord van minister Suurhoff
Oyei,e^orige week gebonden interpellatie van de lieer Biewenga (A.R.
stijgende werkloosheid besproken. In bet algemeen was men
met aangekondigde maatregelen ter verruiming van de werk.
Irf le*d waren er nog wel wensen en kritische opmerkingen.
^l|dr'een u^stekende rede betoogde de K.V.P..woordvoerder, de heer
^isteSrn' ^at zowe* kij de interpellant als bij de regering tevens
bad een bestrijding m de werkloosheid in baar structurele oor-
^ken t
de Vn n principe was hij het met de regering eens, dat' de overbesteding
in
Voor
de b
naamste oorzaak is van de huidige werkloosheid. Maar dan moet
de b] JJestrijding ervan voorop staan het ombuigen van de produktie van
1Hisc.[in']leillandse "aar de buitenlandse markt Nodig is m.a.w. een econo.
^ireot' ïes^uil' waarin de exportbevordering centraal staat, zoals ook de
"etep0! Van Amsterdamsche Bank onlangs heeft bepleit. Dit zou
«o0r j'°mstiS een suggestie van deze directie met name kunnen gebeuren
*o öo 'ct verstrekken van leveranoierskredieten. Het geld hiervoor zou
Sev<>nden moeten worden door een lening in het buitenland te
^Hcht'o. Py-d-A..woord voer der de heer Roemers sloot zich aan bij dit
q '=e pleidooi voor exportbevordering. De communistische heer
>istiJot hamerde in verband hiermede weer op het bekende commu
te propaganda.lliema de Oost-Westhandel te bevorderen.
r AnnS- eVen °P bet betoog van de
'"Oshp.-j iessen terug te komen, de werk-
ats jyp?btiek moet niet in de eerste
(je r®zien worden, zoals de regering
s.-!nterPellant deden, vanuit de ac-
i rien -''e. Primair moet ze beschouwd
s rkge1 Uit gezichtshoek blijvende
°eien y®enbeid te verschaffen aan onze
BIa i bevolking. Dit eist in de eer-
^aast structurele maatregelen.
»toh5 h ?e- bevordering van de export
1 het k 'n verband hiermede ook aan
,v9$ 1 bevorderen van het sparen. Hij
s rOve *e.recht teleurgesteld over. dat
in het regeringsantwoord met
'-lf t,-,0ord was gerept. De regering stelt
bron -i^- dat kapitaalschaarste
•o je h van de werkloosheid is. Als dat
Oer, ,an mag men geen middel onbe-
llit j en om bet sparen te bevorderen,
^luêt on'an§® gepubliceerde P.v.d.A.-
onder het Nederlandse volk is
a 2'tsv^n' dat 50 pet. van ons volk vóór
st,.yrrning is. Hoe staat het nu met
.„r Ie der regering inzake de wijze,
róeq? bezitsvorming
bevorderd moet
hei
Biewcnga ,die vanmiddag als
|iNj>ine"ant het debat opende, was van
l" flaa8" de reSer'ng de overbesteding
de huidige werkloosheid in be-
:'s j.'.he mate had kunnen voorkomen,
b.J eerder ernst had gemaakt met
*ïtj
a y4ai.w .chv....R ut;
n huidige werkloosheid in be
d Zij hïlf1 kunnen voorkomen
bh»!
lsVorming.
'aat®te jaren heeft de opvatting in-
'Itjj ëevonden, dat een werkloosheids-
.,aiM,_,van 3 Dct. toelaatbaar, ia zelfs
verbetering betekenen van de structuur
van het noorden des lands.
De heer Andriessen vestigde naast
West-Brabant en West-Friesland ook de
aandacht op de Kop van Noord-Limburg.
Liefst 30 pet. van de bevolking moet hier
haar toevlucht nemen tot pendelen, omdat
de industriële capaciteit hier te gering is.
De heer Roemers vroeg aandacht voor
de ontwikkeling van de werkloosheid in
Zeeland, waar in verband met de afloop
van de hei-verkavelingsbedrijvigheid vrij
spoedig een structurele werkloosheid zal
optreden.
De heren Andriessen en Roemers be
treurden beiden, dat deze interpellatie
nodig is geweest om van de regering de
nodige inlichtingen te krijgen. Zij had
den sterk de voorkeur gegeven aan een
regeringsnota.
Tenslotte kwam natuurlijk ook de be
langrijke vraag aan de orde hoe de nodige
middelen gevonden moeten worden om
de maatregelen tot verruiming van de
werkgelegenheid, alsmede de geyolgen
van de gebeurtenissen in Indonesië te
dekken. Tezamen gaat dit het Rijk onge
veer 300 miljoen gulden kosten. De heer
Biewenga wilde van belastingverhoging
helemaal niets weten. De heren Andries
sen en Van Mastrigt betoogden, dat be-
OVERAL DREIGT
Alleen in dozen met Wybert-beeldmerk
De officier van justitie van de recht
bank van 's-Gravenhage, mr. W.H.Fol-
mcr, heeft gistermiddag een gevange
nisstraf van drie en jaar en zes maanden
met aftrek gevorderd tegen de 37-jarige
cx-r\jksambtenaar bjj het ministerie van
Marine. P.K. die er van werd beschul
digd in de jaren 1931 tot 1957 ministeriële
lastingverhoging slechts als laatste mid
del mag worden aangewend. Eerst moet
getracht worden het nodige geld te vin
den door bezuinigingen of door een le
ning, aldus de heer Andriessen, die zich
met kracht keerde tegen een uitlating I beschikkingen voor het uitbetalen van
van de P. v. d. A.-voorzitter de heer I gratificaties tweemaal te hebben ge-
Vermeer te de- bru,bt e". opbrengst van dc tweede
rake Hii maal In totaal ongeveer 83.000
vrneir zich af v00r zichzelf te hebben gehouden. Toen
nf rie door de h« verleden jaar, in aprij 1957 werd ge-
P v d -voor- "resteerd, waren er weer vier cheques
voor hem onderweg. Had hij deze ook
kunnen innen, dan zou hjj in totaal on-
De heer ROEMERS
Ander geluid
zitter bepleite
verhoging van
het percentage
der vermogens
belasting en der
inkomstenbe
lasting op hoge
inkomens dc
grens der ont
eigening niet
angstig nabij
komt.
De P. v. d. A.-
woordvoerder de heer Roemers liet een
enigszins ander geluid horen. Ook voor
hem was belastingverhoging alleen ver
antwoord, als het niet anders kan. Het
was z.i. nog niet het moment om een
keuze te maken tussen de beschikbare
dekkingsmogelijkheden, Hü vond het be
ter hiermee nog even te wachten mede
met het oog op de ontwikkeling van de
conjunctuur.
AD INT.
an 3 pet. toelaatbaar, ja
lw e!iik is. De KVP-fractie, aldus
Andri
hl *oncj
1;
essen, acht dit cijfer echter
Dit is
e afhankelijk van de vraag, hoe
door het hanteren van fraaie woorden,
die de harde werkelijkheid versluieren.
De Franse filosoof Gustave Thibon ves
tigde hierop onlangs in een lezing in ons
land ook de aandacht op als een nieuwe
uiting van,, de aloude menselijke neiging
tot hypocrisie.
Men neemt deze neiging tihans vooral
waar bij de socialisten, die er ijverig op
u:t zijn de schaduwzijde van de socialis
tische ..vooruitgang" te bemantelen door
het gebruik van een camouflerende ter
minologie zoalc bestedingsbeperking, ar-
heidsreserve e.d.
Het is goed dat de regering thans als
het ware een noodverband heeft aange
legd, maar het zal nodig zjjn over een
paar maanden de situatie nader te be
zien, zo waren verscheidene sprekers
van oordeel. Met het oog hierop ver
zochten zjj de regering de Sociaal Eco
nomische Raad om advies te vragen t.a.v.
de hele conjuncturele situatie. Een denk
beeld, dat onlangs bjj de algemene poli
tieke beschouwingen in de Eerste Ka
mer ook is bepleit, maar toen door de re
gering als prematuur is afgewezen.
De regering heeft vorige week betoogd,
dat de invloed van de internationale con
juncturele ontwikkeling op de stijgende
werkloosheid in ons land gering is. De
oorzaak van de huidige werkloosheid ligt i
m.a.w. volgens de regering in hoofdzaak j
binnen onze grenzen. Als dat zo is. dan
zijn de mogelijkheden om haar te bestrij- j
den aanzienlijk groter, zo meende de heer
Roemers, maar hij betwijfelde nog wel i
enigszins, of de opvatting van de rege-
r.ng juist is. In ieder geval kon hij zich j
niet verenigen met het standpunt der
regering, dat er geen aanleiding is om
de zaak op internationaal niveau aan de
orde te stellen.
Met name dacht hij daarbij aan een 1
bespreking in de O.E.E.S. en in Benelux-
verband.
De P.v.d.A.-woordvoerder stelde terecht
vast, dat het werkloosheidscijfer in som-
(T bies meer aanvaardbaar.
«h afhankelijk van de vr
v strpif^°®heid over de bedrijfstakken
itr van bet 'and 's verdee'd- In
«ieNl0^ hiermede wees hij erop, dat het
>'e tiia 1eidscijfer in het zuiden de laat-
velfs 7 verdubbeld was en in Brabant I mi§e ontwikkelingsgebieden bij voortdu-
rdri.edubbeld. In een Westbra- nna ho««r ls geweest dan verantwoord
ISeiL Gemeente als Etten is het zelfs was- Hij onderscheidde deze gebieden in
tot 18 pet. gebieden
-1()e eer Roemers, zich hierbij aanslul
-t~ 1- 1-;- f e
- V
tti^l'oo zicb l°s biervan af, of een
zit 'c' van 3 Pct- wel richtsnoer
K?ar J.n yoor de werkloosbeidspolitiek.
JU, lh inzicht zou 2 pet. realistischer
ij aangekondigde regeringsmaat-
JjA rBaWas heer Andriessen tevre-
1-,tie e!,ar bad nog wel enige wensen,
v, egraa,rBto blaat* drong hij aan op een
yN j herstel in de premieregeling
hstrievestiging in de probleemge-
vastt;B, /"Woordvoerder de heer Van
tA tj6:, bepleitte hetzelfde. Het herstel
L <3e j1® ooaatregel zou tevens bijdragen
L gewenste industriespreiding,
a-dafab, zit de KVP-woordvoerder zo
Vs Öe r hij met een motie zal komen,
tjjüer fSer'ng deze wens niet inwilligt.
ebleitte hij de uitvoering van
i^'bitin Werhen, die bijdragen tot de
lAot S van bedoelde gebieden.
Va„ K by sterk aan op het stimu-
'er j bouwnijverheid, in het bij-
e Darticuliere bouw en de bouw
Mh 'tbarn woningen. Hjj vreesde een
btj.^boawei}de ineenzinking van dc wo-
veq in 1959, als maatregelen uit-
6a|. bi dp particuliere bouw in 1959
V* d houden.
6 AR-woordvoerders dc heren
nja, en Eibergen waren te dezer
t|t^0otd tevreden met het regerlngs-
'ta De heer Van Eibergen be-
rom bet al meermalen door
'vVli 8
Ma,"bere
viif °asl~e woningbouw een
Ja» ag
Va
te
d om de
tijdelijke
verstrekken, b.v. voor
fungeren als een soort reserve-gebieden.
Een duidelijk voorbeeld hiervan is west-
Brabant, dat in tijden van hoogconjunc
tuur door de Randstad Holland wordt ge
bruikt als een arbeidsreservoir. waaruit
dankbaar wordt geput, maar zodra de
conjunctuur zich in dalende lijn beweegt
zijn de pendelaars de eersten, die naar
huig worden gestuurd.
Een hoogst ongezonde toestand, die al
leen te verhelpen is door een verbetering
van de sociaal-economische structuur van
deze gebieden! Dit was ook een belang
rijke gedachte in het Kamerdebat, voor
zover het in het bijzonder betrekking had
op de probleemgebieden.
D<> heer Zegering Hadders (VVD), wet
houder van Emmen, wijdde bijzondere
aandacht aan de situatie in het noorden
des lands en drong met klem aan op
een verbetering van het Industriële
klimaat in het noorden door voortgaan
de verbeteringen van de land- en wa
terwegen. Men is in het noorden be
vreesd, dat verscheidene werken in
uitvoering vanuit Den Haag teveel wor
den getemporiseerd. Hij dacht hierbij
o.a. aan de verbetering van het Eems-
kanaal. Verder bepleitte hij een selectie
bij de uitvoering van openbare werken
in dier voege, dat voorrang wordt ver
leend aan werken, die een duurzame
Dit gipsmodel, dat een symbolische voorstelling geeft van twee mannendie een
balk stellen het ideaal van samenwerking is door dc beeldhouwer Marticn
Stolker uit Glanerbrug toegezonden aan dc Nederlandse Spoorwegen en het ge
meentebestuur van Hengelo. Dc beeldengroep zal drie meter hoog worden en ver
rijzen op de in aanbouw zijnde tunnel tussen de Spoorstraat en de Industriestraat
in Hengelo.
geveer 110.00»,- in de wacht hebben
gesleept.
De ex-ambtenaar gebruikte voor zijn on
eerlijke manipulaties oude beschikkingen
die nog niet onbruikbaar waren gemaakt
maar waarop de gratificaties, variërende
van 3000 tot 6000 wel waren uitbe
taald.
Hij liet de naam van degene voor wie
de gratificatie oorspronkelijk bestemd
was geweest staan, maar veranderde de
straat en de woonplaats. Hij ging naar
dat huis toe en verklaarde aan de be
woners, dat er op het ministerie een ver
gissing was begaan en dat hij in de straat
met dezelfde naam in een andere stad
woonde. Hij vertelde erbij dat hij belang
rijke post verwachtte en vroeg, of hij die
in de loop van de komende dagen even
mocht halen. Eerst stuurde hij dan enige
waardeloze brieven. Dan kwam de chèque
van het ministerie en die kreeg hij altijd
mee. Behalve de laatste maal; een da
me in Rijswijk vertrouwde hem niet en
dacht dat hij de Zwarte ruiter was. die
indertijd uit de gevangenis was ontvlucht
Zij belde de politie en de ambtenaar werd
gearresteerd.
Als hij de chèques had ontvangen,
haalde hij bij het postkantoor met een
valse ligitimatie het geld op en plaat
ste op de chèque een valse handtekening.
Aanvankelijk heeft de man niet ver
klaard waar al het geld was gebleven.
Het was voor een deel in de huishouding
opgegaan, zei hij. Maar later vertelde hij
dat hij was gechanteerd door een auto
handelaar. De officier van justitie ge
loofde het niet zo maar. K- had dit nl.
aan de psychiater verteld korte tijd na
dat In een Haagse krant, welke K. in
zijn cel las, had gestaan, dat deze auto
handelaar was overleden.
De verdediger, mr. L. de Groot, zei
in zijn pleidooi o.m. dat de controle bij
het ministerie van Marine zijns inziens
niet voldoende was. Het was volgens plei
ter niet juist, dat K. moest tekenen voor
betaalbaarstelling en voor de controle
over de betalingen. Hij sprak verder over
de moeilijke jaren die K. heeft moeten
doormaken, waardoor hij verbitterd was
geraakt.
(Van onze correspondent)
In de stoomzuivelfabriek te Saasveld
in de gemeente Weerselo is gistermiddag
de 64-jarige machinist W. Broekhuis bij
een explosie gedood. De 27-jarige hulp
machinist Oosterik uit Saasveld en de
24-jarige monteur J. Kuit uit Goor moes
ten met ernstige verwondingen naar het
r.-k. ziekenhuis in Hengelo worden ver
voerd.
De explosie vond plaats in de kelder
van de fabriek. Een dop vloog van een
koelmachine, waardoor een grote hoe
veelheid ammoniakdamp vrij kwam. De
machinist is daarna in de kelder, waar
van de toegang was geblokkeerd, gestikt.
(Van onze redacteur)
Naar wij vernemen, zijn de Broeders
van Barmhartigheid van St.-Joannes de
Deo, die, zoals reeds eerder gemeld, voor
nemens zijn aan het missiewerk in Afrika
deel te nemen, van plan zich daar te ves
tigen in Tanganyika. Zij hebben dit En
gelse gebied uitgekozen, omdat daar ook
vele Nederlandse missionarissen werken.
De bedoeling is op een centraal punt een
hospitaal te beginnen, waaraan een op
leiding wordt verbonden voor negers tot
leken verplegers, die later klinieken op de
buitenposten kunnen verzorgen. Op vele
plaatsen ontbreekt daar hulp voor de ver
pleging van zieken, onder wie nog vele
leiders aan melaatsheid. Voor de toe
komst hoopt men ook op inheemse broe
ders.
In mei vertrekt een kleine delegatie,
bestaande uit de algemeen overste, broe
der Gabino; rector Ign. Brekelmans
M.S.C., pater-spiritualis van de congre
gatie in Nederland, en een lid van het
generaal bestuur in Montauban (Duits
land) voor het uitzoeken van de nieest
geschikte plaats, waarbij de voorkeur
naar het zuiden van Tanganyika uitgaat,
omdat daar nog geen enkel ziekenhuis is.
In september 1959 zullen dan vier broe
ders zich er voor goed vestigen, die eerst
een speciale opleiding gedurende een jaar
krijgen, waarvoor zij vermoedelijk naar
Engeland gaan.
De Italiaanse neo-fascisten Enea Franaa
en Francesco Turchi hebben de Senaat
een wetsontwerp voorgelegd, waarin
wordt voorgesteld, dat priesters niet meer
zonder machtiging van het staatshoofd,
en na advies van de Raad van State voor
het gerecht kunnen worden gedaagd voor
feiten, die de uitoefening van hun geeste
lijk ambt betreffen.
Op zaterdag 15 maart zal mgr. dr. J.
H. G. Lemmens in de Min der broeders kerk
te Weert de H. Subdiakenwijding toedie
nen aan de eerw. fraters: E. Frijhoff, Am
sterdam; S. van Woggelum, Den Haag;
H. de Jong, Leeuwarden; P. van Euwijk,
Kaatsheuvel; E. de Koster. Eindhoven;
J. van Lieshout, Oudewater; W. Hoogen-
boom, Oudewater; F. Meijer, Amsterdam;
I. van Velzen, Delft; G. Poot, Utrecht; W.
van Vliet, Oudewater; W. Jorna, Cubaard
(Fr.); N. van de Laar, Heeze; F. Hylkema
Blauwhuis (Fr.); E. Tijdink, Lichtenvoor
de; V. Moorman, Horst; C. Kemmeren,
Slootdorp; A. Brandt, Voorburg; A. van
der Linden, Utrecht en H. Baars, Rotter
dam, allen van de Orde der Minderbroe
ders.
Op zondag 16 maart zal mgr. dr. J. M.
J. A. Hanssen. bisschop van Roermond,
de H. Priesterwijding toedienen aan de
eerw. fraters: Chr. Lagerberg, Leiden; C.
Roefs, Den Haag; A. Castelein, Leiden;
S. Wessels, Venlo; D. Brouwer, Joure;
D. Drijvers, Helvoirt; W. Bijvank, Am
sterdam; M. Ris, Amsterdam; F. Wyen-
berg, Maastricht; R. Bodewes, Foxhol
(Gr.); M. Meekes, Lichtenvoorde; E.
Beekman, Boxmeer; A. Meertens, Maas
tricht; N. Schaafsma, Oosterwierum (Fr.);
D. Donders, Tilburg; A. Franssen, Maas
tricht; J. Jonker. Utrecht; H. Leygraaf,
Castricum; G. van 't Walderveen, Voor
burg; W. Honstink, Steenderen; B. Kleus-
kens, Leunen-Venray; H. Roozen, Voor
hout; P. Latten, Bieyerheide; D. Schrage,
Rotterdam; V. Ruijs, 's Hertogenbosch;
M. Groenewegen, Nootdorp; A. Peeters,
Ven ray; H. van den Brink, Delft; D. Boef,
Gouda en R. Vergouwen, Voorhout, allen
van de Orde der Minderbroeders.
de zachtste en geurigste tabak
0 handige plastic tabakszak.
0 daardoor extra fijne smaak tot
het laatste toe.
Bij de behandeling van de onderwijs
begroting in de commissie van voorbe
reiding uit de Eerste Kamer is ook het
lerarentekort ter sprake gekomen. Vele
leden hebben daarbij de suggestie ge
daan op basis van vrijwilligheid extra
lesuren te laten geven. Voorts vroeg men
zich af of de gemeente-classificatie geen
extra zware gevolgen heeft voor het
onderwijs op het platteland en of het r.iet
te overwegen zou zijn voor het onderwijs
de gemeenteclassificatie af te schaffen,
zoals ook gedaan is voor verplegend per
soneel en gedeeltelijk voor poli
tiepersoneel.
Zeer vele leden zouden er gaarne na
der over worden ingelicht, waarom de
salarissen van de leraren bij het lager
nijverheidsonderwijs niet gelijktijdig met
die van de onderwijzers zijn herzien. Is
hun dit indertijd niet toegezegd? Deze
leden achtten de oplossing van dit pro
bleem zeer urgent. Daarom drongen zij
erop aan alsnog de salarissen van de le
raren bij het lager nijverheidsonderwijs
te herzien zonder te wachten op de tot
standkoming van een algemene commis
sie voor georganiseerd overleg.
Mr. H. M. Koning is benoemd tot secre
taris van het hoofdbestuur van de St.-
Adelbert-Vereniging. Mr. Koning, die se
dert 1 juli 1957 na het vertrek van mr.
J- A. Geukers met de waarneming van
het secretariaat was belast, heeft met
ingang van 1 maart zijn functie aan
vaard.
Meer huwelijken
voor de oorlog
dan
„De aanvragen van particuliere bou
wers om medewerking van de overheid
aan de verwezenlijking van hun plannen
waren het afgelopen jaar talrijker dan
de overheid kon honoreren. Ook toen de
rentevoet 5 procent was, waren er nog
aanvragen om subsidie voor 35.000 i
yroeg de heer Andriessen een
;tl|;,er'horVoi^erinS van de emigratie
\ftre n§,van de steun aan de par-
ih» emiSratiebureaus en tenslotte
StNidin„Van de aanvullende werken en
V van het culturele werk in de
z0ve7n °'m het. le€<l der werkloos-
mogelijk te verzachten.
r®ge
Plaat;
ringszijde wordt tegenwoor-
van werkloosheid wel ge-
h arbeidsreserve. De heer An
driessen vond
dit een te
mooi woord.
Laten we
maar gewoon
het kind bij
zijn naam
blijven noe
men! Daar is
inderdaad al
les voor te
zeggen. Er be
staat tegen
woordig een
neiging om
allerlei min-
aee>. der aangena-
te ANDRIESSEN me zaken te
na°oi,.,J versluieren
Gisteravond laat is in zjjn woonplaats
Bilthoven op 54-jarige leeftijd overle
den de schrjjver Albert Kuyle (Louis,
Marie, Albertus Kuitenbrouwer).
Kuyle is oprichter geweest en tevens
leider van de uitgeverij: „De Gemeen
schap", terwijl hij tevens redacteur is
geweest van het tijdschrift „De Gemeen
schap" der katholieke jongeren. Zijn ru
briek Hagel werd de neerslag van zijn
strijdvaardige schrijftrant die geen heilig
huisje in een zelfvoldane katholieke ge
meenschap spaarde.
Aan het begin van zijn loopbaan ont
wikkelde hij zich na een fel-democra-
tisch begin spoedig in een fascistische
richting. Uit zijn eerste periode dateren
de verzenbundels ..Seinen" (1924) en
„Songs of Kalua" (1927). Minder belang
rijk was intussen de uitgave van „Zeil
tocht" in 1925. Hij schreef tevens met
Albert Helman samen: „Van pij cn bur-
noes". Dat was in 1927 in een periode
van heftige bewogenheid om sociale
vraagstukken. Een niet geheel geslaagde
roman „Harten en brood" behandelt in
1933 het sociale vraagstuk van de werk
loosheid. Zijn later werk draagt een meer
journalistiek karakter. Genoemd kan hier
van nog worden „Tussen Keulen en Pa
rijs"; „Alarm"; „Jonas"; „Het land van
de dorst" en „Rond een blauw meer",
dat in 1936 verscheen. De vaardige pole
mist met zijn drang naar een tempera
mentvolle betoog vond in de oorlogsjaren
evenwel een weerloos doelwit, waarop het
richten van pijlen zinloos en misplaatst
was. Zijn. vijftigste verjaardag was in 1954
echter aanleiding het vergeten van veel
uit te drukken in de aanbieding van een
Liber Amicorum.
40.000 woningen. Gezien de huidige ont
wikkeling van de kapitaalmarkt houd ik
het niet voor onmogelijk, dat deze rente
stand binnen afzienbare tijd weer wordt
bereikt. Wil dan een gemeente niet, dat
de woningbouw sterk za" teruglopen, dan
zal zij de particuliere bouwers moeten
steunen b.v. door het aannemen van een
tegemoetkomende houding bij grondtoc-
wijzing." Aldus Z. Exc. ir. H. Witte tij
dens een vergadering van de Rotterdam
se kieskring van de K.V.P. in een der za
len van restaurant Engels in het Groot-
handelsgebouw,
De minister voegde hieraan nog toe,
dat zelfs nu, terwijl de rente nog wat
aan de hoge kant is, bedrijven vaak ge
negen zijn door huurbijslagen voor het
personeel de woningmoeilijkheden te hel
pen overbruggen. De gemeentebesturen,
aldus Z. Exc., kunnen he.t bedrijfsleven
sterk beïnvloeden en heel wat woningen
kunnen tot stand worden gebracht als
sommige gemeenten tenminste geen ide
ologische a priori's laten gelden.
He( was een concreet antwoord op een
concrete vraag, hoe de minister zich
dacht, dat particuliere bouwers dit jaar
in ons land dc 40.000 woningen zouden
kunnen halen. Een verklaring tevens van
de mislukking van het socialistische wo-
ningbeleid der laatste jaren in de stad,
waar h(j het woord voerde.
De voorzitter van de kieskring, mr. F.
Nivard, had in zijn welkomstwoord hier
op al voorzichtig gezinspeeld, toen hij
zeide: „In alle nuchterheid bezien kunnen
wij wel zeggen, dat de woningbouw in
Rotterdam in socialistische handen te-
ï-echt is gekomen en men kan zich niet
aan de indruk onttrekken, dat daar een
belangrijk knelpunt ligt".
De minister zette in het begin van zijn
betoog uiteen, welke belangrijke sleutel
positie 't provinciale bestuur bezet en wel
ke waarde dus moet worden gehecht aan
de komende verkiezingen. Wethouder H.
E. van den Brule, die zich onder de toe
hoorders bevond, zal in stilte wel hebben
beaamd, wat de minister zeide over de
in de laatste tijd sterk toegenomen be
moeienissen van Gedeputeerde Staten met
de gemeentelijke politiek in allerlei op
zichten.
Toen minister Witte zjjn conjunctuur
omslag behandelde, drukte hjj zjjn be
zorgdheid over de toekomst aldus uit:
„Ik vraag mij af, of de druk op de be
perking van de investeringen niet te ver
zal gaan".'
Een indicatie ten aanzien van een ver
betering ten aanzien van de particuliere
woningbouw zag de minister in het symp
toom, dat pandbrieven, tot voor kort nog
op 6 procent staande, reeds tot 5 procent
zijn gedaald en a pari 6taan.
De minister besloot zijn rede met te
wijzen op de zich sterk wijzigende struc
tuur van de maatschappij, mede door de
enorme technische evolutie, die zich
thans voltrekt. In deze zoekende wereld
zal een samenbundeling van alle christe
lijke krachten op geestelijk en politiek
gebied nodig zijn, om de maatschappij
van de toekomst de ware maatschappelijke
vorm te geven, aldu6 Z. Exc.
Op een vraag, hoe he.t mogelijk was,
dat men in Duitsland momenteel talrijke
kostbare bouwwerken voor culturele doel
einden ziet verrijzen, terwijl men in Ne
derland daartoe amper overgaat, zeide
de minister, dat de Nederlandse bevol
king zelf afweegt, wat het eerst uit het
nationaal inkomen dient te worden bekos
tigd. In Duitsland blijkt men voor cultu
rele doeleinden meer over te hebben dan
in Nederland, hoewel er bij ons een groei
ende belangstelling, vooral onder de jon
geren voor te bespeuren is. Allereerst
wenst men echter hier het geld te beste
den aan woningbouw en aan bouw van
werkgelegenheid als kantoren en fabrie
ken.
Ook over het groot tekort aan scholen
wordt geklaagd, maar er zijn in de laatste
jaren meer scholen gebouwd dan ooit.
De moeilijkheid van alles zit echter hier:
toen er geld voor was, was de arbeids
markt overspannen. Nu er ruimte op de
arbeidsmarkt is, is er geen kapitaal ge
noeg om van de gunstige markt gebruik
te maken.
Het tekort aan ruime woningen voor
jonge gezinnen hangt samen me.t de vele
huwelijken der laatste jaren, numeriek en
relatief meer dan voor de oorlog. Dit
verschijnsel is niet terug te voeren tot de
groei van de bevolking. Er is een tekort
aan 200.000 woningen. Jaarlijks komen er
30.000 open door sterfgevallen en worden
er 80.000 gebouwd, d.w.z. er komen
110.000 woningen beschikbaar. Dit betekent
een gemiddelde wachttijd van twee jaar,
die echter in de gemeenten verschillend
ligt, het onvoordeligst bij de grote ge
meenten.
(Van onze landbouwmedewerker)
Het bericht, dat de nieuwe garantie
prijs voor de melk is vastgesteld op
28,85 per 100 kg melk met een vet
gehalte van 3,7 is in de agrarische
wereld met teleurstelling en veront
waardiging ontvangen. Met teleurstel
ling, omdat de minister de garantie
prijs 0,95 lager heeft bepaald dan door
het landbouwschap was voorgesteld.
Met verontwaardiging, omdat de tus
sentijds benoemde bewindsman gemeend
heeft zich niets te moeten aantrekken
van de door zijn voorganger gedane toe
zeggingen,, welke gedekt werden door
hetzelfde kabinet, waarvan minister
Vondeling thans deel uitmaakt. In feite
wordt immers een belangrijk stuk terug
genomen van hetgeen de regering vorig
jaar heeft aanvaard als een landbouw
programma, dat ingepast zou kunnen
worden in het bestedingsbeperkings-
beleid.
In haar nota inzake de bestedingsbe
perking heeft- de regering uiteengezet
in hoeverre het in haar voornemen lag
aan de eisen van het landbouwschap,
beter bekend onder de naam „de ruk
aan de bel", tegemoet te komen. Met
name werden toezeggingen gedaan in
verband met de gestegen eïgenaarslas-
ten. De regering erkende, dat in de ga
rantieprijzen zeer onvoldoende werd
rekening gehouden met de gestegen kos
ten verbonden aan de grond en de be
drijfsgebouwen. Deze kosten zouden
voortaan op een meer reële wijze wor
den berekend en de pachtprijzen zouden
daaraan worden aangepast. Thans heeft
de minister de door het landbouwschap
berekende garantieprijs met 0.20 per
100 kg verlaagd, omdat de pachtprijzen
nog niet volledig zijn aangepast. Het is
begrijpelijk dat dit in agrarische krin
gen wordt opgevat als woordbreuk en
dat deze onverwachte geste een vertrou
wenscrisis heeft uitgelokt. Nog in de
cember j.l. was met minister Mansholt
overeengekomen, dat deze 0.20 zouden
worden gerealiseerd. Hetzelfde geldt
voor de rentevergoeding die in verband
met de gestegen intrestvoet verhoogd
zou worden met 0,13.
Voorts heeft de minister nog eens
0.60 afgedaan van de op basis van de
kostprijsberekeningen voorgestelde prijs.
Niet omdat dr. Vondeling overwegende
bezwaren koestert tegen de bedrijfseco
nomische juistheid van deze kostprijs
berekeningen, maar omdat de regering
geen „kostprijzenbeleid" wil voeren.
Met andere woorden, plotseling wordt
't garantieprijsbeeld losgemaakt van de
kostprijsberekeningen van het Land
bouw Economisch Instituut, waarop het
sinds jaren was gebaseerd.
Daarvoor in de plaats heeft de minis
ter gesteld zijn verwachtingen ten aan
zien van hogere vleesprijzen in het ko
mende jaar. Tot nu toe werd deze fac
tor gewaardeerd op basis van het ge
middelde van dc afgelopen drie jaren.
Aangezien ook de minister op de zeer
fluctuerende en van de export afhanke
lijke vleesmarkt een profeet moet zijn,
die brood eet, is het duidelijk dat deze
koerswijziging niet bevorderlijk is voor
de bestaanszekerheid van de veehou
ders. Daaraan doet het feit> dat de rege
ring in het officiële communiqué ervan
spreekt, dat het haar te doen is om een
grote mate van bestaanszekerheid voor
de ondernemers in de landbouw, niets
af.
Van de mogelijkheid om naast de
gestandaardiseerde melk met 2% pet.
vetgehalte ongesubsidieerde volle melk in
de handel te brengen, behoeven de vee
houders bepaald ook niet de oplossing
van hun problemen te verwachten. Der
tien jaar na de oorlog, terwijl bromfiet
sen en televisietoestellen in groten ge
tale hun weg vinden naar de kopers,
wordt volle melk te duur geacht voor
het Nederlandse volk. Zelfs het tussen
voorstel van het Landbouwschap om het
vetgehalte van de gestandaardiseerde
melk op te voeren tot 3 pet. kon geen
genade vinden in de ogen van de rege
ring. Nu moet ongesubsidieerde volle
melk gaan concurreren tegen gesubsi
dieerde melk van 2% pet. Twee soorten
melk met een prijsverschil van 0,10 per
liter, terwijl de smaak van volle melk
vergeten is. Wij zijn zeer sceptisch ge
stemd ten aanzien van dit regeringsvoor
stel om het boteroverschot op te lossen.
Twee soorten melk betekent dubbele
fabrieksinstallaties. Het is nauwelijk te
verwachten dat de kosten hieraan ver
bonden goedgemaakt zullen kunnen wor
den door de afzet van volle melk. De
meeste fabrieken zullen het risico van
de door de minister te creëren melk
markt niet eens aandurven.
De beperking van de garantieprijs tot
een melkplas niet groter dan die van
vorig jaar is eigenlijk nog de minst
bedenkelijke van 's ministers beslissin
gen. Tenslotte kunnen melk en boter
niet lonend worden geëxporteerd en wij
heben er begrip voor dat, wanneer de
binnenlandse voorziening het hele jaar
door is veilig gesteld, de regering niet
kan gedogen, dat van jaar tot jaar de
melkproduktie wordt uitgebreid. Het is
te hopen dat in overleg met de georga
niseerde landbouw een vorm wordt ge
vonden, waarbij een beperkte garantie
gerealiseerd kan worden met een mi
nimum aan administratieve rompslomp
en verstarrende elementen. Overigens,
voordat dit overleg wordt geopend zul
len de positie van de agrarische wereld
enerzijds en van de regering anderzijds
scherp moeten worden afgepaald. Het
zal ons niet verbazen, indien de georga
niseerde landbouw een krachtig onaan-
vaarbaar zal laten horen tegen de nieu
we melkprijsgarantie en de introductie
van twee melksoorten op de voorwaar
den door de minister bepaald. Daarover
zal dunkt ons, ook in het parlement
nog een hartig woord worden gespro
ken.
