witte doek
Sam Spiegel terug uit Moskou
Hef grensgebied der verstaanbaarheid
Toko Tani kocht 'n sari
Actualiteiten
Alec Guinness, Oscar-winnaar
In de juiste belichting
legen de Britse fiscus
Filmacteurs: oekomst van ons beroep in gevaar
Hollywood moei zaken doen met de Sovjet-Unie
Nieuw, nog wat onvast dichterschap
Postzegels van Vaticaanstad op de
Wereldtentoonstelling te Brussel
Artistieke
Skt*buiten—
Foto-expositie in
Haarlemse Vishal
Hans Roest
Zo zeldzaam
Hans van Bergen
Veertig jaar Rotterdams
Philharmonisch Orkest
VB
ZATERDAG 5 APRIL 1958
PAGINA 5
Ir. R. MEISCHKE, DIRECTEUR
MONUMENTENZORG
Er zijn verscheidene aanwijzingen voor, dat het aanvankelijk zo
stormachtige optreden der experimentele dichter in veel rustiger
banen is geleid; men vraagt zich dan ook af wat de toekomst van deze
groepering kan zijn- Op de schone leien is vlijtig met nieuwe griffels
geschreven, met het noodzakelijk gevolg dat de leien minder schoon
en de griffels niet meer zo nieuw zijn. Welke weg zal onze moderne
dichtkunst nu kiezen? Natuurlijk zullen de herauten van de moderne
poëzie zich niet plotseling tot de oude, veel versmade vormen terug
wenden. Zullen zijn in herhalingen treden of de weg naar nieuwe ex
perimenten ontsluiten? Ik voor mij geloof niet in het eerste, omdat
het onafwendbaar de verwording zou betekenen van een met ongewoon
veel elan en jeugdige overmoed begonnen beweging. De mogelijkheid
van nieuwe experimenten, die onvermijdelijk zouden voeren naar een
volkomen onbegrijpelijk gestamel, lijkt me ook niet erg groot. Ik ge
loof, dat in het grensgebied van de verstaanbaarheid spanningen zullen
gaan optreden, waarvan niemand de resultaten kan voorspellen. Ieder
nieuw geluid moet daarom met een gretig oor worden beluisterd,
iedere nieuwe dichtbundel kan een aanwijzing, een richtlijn voor de
toekomst bevatten.
Strijd 0111 liet woord
HEROPENING VLAAMSE
SCHOUWBURG IN BRUSSEL
I
LOEK POLDERS
hier is de Griekse...,
Kwetsbaar
Virginia McKenna naar
Jamaica
Verfilming van „The Shadow
and the Clak
Holland Festival 1958
Henry Moore
WERELDNIEUWS
produktie uit
(Van onze filmredacteur)
Irak nrnteIde" buuLnoDn" de woesti'n van
begonnen, heeft de Ten zou worden
produktie van I f Rank-°rsanisatie de
Ifrootsïe Britse' fZre"Ce °i Arabia"' de
£550.000 5 500 000 t jaar' die
Pitgesteid. J'500 000'-> gaan kosten,
ster vaif Groo<t-BMttalineiët7POPUlaire fi,m"
rol in spelen onder ree? °U er de h°ofd-
QUith, terwijl niemand mt^? Anth°ny As-
co Rattigan het™™'nder dan Tcren-
ven. cenario heeft geschrc-
rin'g vaneSdeURa*id"® luidde de motive
ren met het oog on l -'. "is Beno'
de ^lnnenlandsp ma i m°eilykheden op
zonder rekening „ph' waarbij in het bij-
delijke lasf gehouden met de onre-
lasting». an de vermakeltfkheidsbe-
men beslLs?ng\oE?' dat ide thans geno"
na de verschiini?™ zal worden bezien
«ng, maar toch laï3? de Britse begro"
stens tot het vol» J e Pr°duktie min-
ten met het n»» n.,de Jaar moeten wach-
maat in Irak °P j6 wisseImg in het kli-
Voor DiVkteR 'S ?en £rote teleurstelling I
renee graag hg»aj"d®' die.de ro1. van Law- i
soonlijkheif ®esPeeld en die de per-
den figuur L?lan *Le door hem uit te beel-
deerd. ®eer dan een jaar had bestu-
ïuidde* me natuurlijk ontzettend",
uitstel bL^°mmentaar. toen hij van het
volgende „X "maar ik hoop de rol het
len". oorjaar toch nog te kunnen spe-
rp
ting geJl da, Brjtse vermakelijkheidsbelas.
schaffing van de belasting zou niet ieder
een naar de bioscoop terugbrengen. Het
was volgens hem nu eenmaal een onloo
chenbaar feit, dat het publiek minder van
zijn „ontspanningsgeld" aan films be
steedde en meer aan andere vormen van
amusement.
Als er voldoende werkelijk goede films
werden geproduceerd, zou de toestand zon
der twijfel verbeteren. Toch moeten de
bioscoopexploitanten het feit onder de
ogen zien, dat zji hun houding dienen te
herzien in 'n veranderende wereld. Met
betrekking tot de zitplaatscapaciteit van
de bioscopen in vele steden wordt waar
schijnlijk 'n pijnlijke aanpassing noodza
kelijk.
Te veel gemeenten hadden volgens hem
te veel bioscopen.
Overigens was spreker van mening, dat
de vermogens van de filmproducenten niet
zo ernstig werden bedreigd, als soms werd
verondersteld. De organisatoren van tele
visieprogramma's verdienen veel meer
geid dan aanvankelijk mogelijk werd ge
acht en wellicht zullen binnen afzienbare
lijd. wanneer film en televisie hebben ge
leerd om samen te leven, de filmprodu
centen daarmee hun vordeel kunnen
doen. Bovendien zou de mogelijkheid
van muntmetertelevisie, door middel
waarvan de kijkers nieuwe films krijgen
te zien voor de filmproducenten de weg
openen naar ontvangsten, die thans van
de exploitanten worden verkregen.
Kortom, er was volgens hem waar
schijnlijk niets, wat de regering zou kun
nen of moeten doen om het bioscoopbe
zoek te stimuleren,, als het publiek zelf
niet wil komen. Het afzetgebied van het
filmbedrijf moet zijn natuurlijke omvang
vinden en die omvang is wellicht heel
wat kleiner dan momenteel het geval is.
De daling van het bioscoopbezoek moet
nuchter worden bezien. De filmindustrie
had volgens spreker haar moeilijkheden,
maar leek daarom nog niet op een ster
vende industrie.
(Van onze correspondent)
Ruim 180 foto's uit drie landen inge
zonden door beroepsfotografen en ama
teurs zijn te zien op de Beneluxfoto-
salon die tot en met 4 mei in de Haar
lemse Vishal wordt gehouden. De Ken-
nemerfotokring heeft deze tentoonstel
ling ter gelegenheid van het gouden ju
bileum georganiseerd. Het tentoongestelde
vormt een bloemlezing uit de 900 foto's die
de wedstrijdjury had te beoordelen. Voorts
werd een keuze gedaan uit 400 kleuren
dia's waarvan een gedeelte oip woensdag
avond 16 april in gebouw St.-Bavo zal
worden geprojecteerd. De tentoonstel
ling geeft een goed overzicht van wat er
momenteel op het gebied van de foto
grafie door beroepsfotografen zowel als
door de oprechte amateurs wordt gepres
teerd. Behalve de platen waarin de mens
in zijn werk, zijn spel en lust wordt be
trapt. kunnen landschappen, perfecte por
tretten, close-ups van bloemen en plan
ten, composities van zuiver lijnenspel en
humoristische platen worden bekeken
Er hangen enkele mooie actiefoto's met
voortsnellende auto's en treinen en toe
gejuichte wielrenners als onderwerp.
Prijzen werden onder meer beschikbaar
gesteld door koningin Juliana, prins
Bernhard, de gemeente Haarlem en de
fotograf en verenigingen.
eeh krar-v,?6 llms wordt momenteel
Week heeft 6 actae gevoerd. Verleden
onder lo.-J- een ®roeP Britse filmsterren
die vet-De?1?! van ®ir Ralph Richardson,
ïv»nne mi u ?ferd door Anna Neagle,
Bogarde 0l1' Kenneth More en Dirk
aantal 4?° onderhoud gehad met een
Tiidens du jntsleden uit alle Partijen,
afschaffing onderhoud drongen zij aan op
ting, om??t VJln de vermakelijkheidsbelas-
beriep^n ldeze "de toek°mst van ons
Nam» §evaar brengt".
Werd bi?S^nde Britse filmproducenten
v°erd dn ze. gelegenheid het woord ge-
rd door Sir Michael Balcon
Of d
ma§ intn«actie veel succes zal hebben
?ebat, dat de Worden betwijfeld. Uit een
b.ogerhuis werd ^6ek in het Britse
Vng op deTflmind ?Uden over de belas-
dat de reeerino -U? is wel gebleken,
drastische i p veel v°elt vqor een
afschaffing a®ing' laat staan voor een
ting g van de vermakelijkheidsbelas?
toogde ÖdatVa™. het hoSerhuis be
te bestaan als fdm'?dust"e zou ophouden
geboden Gedurtnd sP°edig hulp werd
is het bioscoonh laatste tien jaren
met 40 ProcenPgedaaVnvGr°°it:BrUtannië
lopen twee jaar is h Vooral in de afge-
Z'enlük geweest In ioL ?a,llng zeer aa«l-
tannië 4.000 bio^open Than? 9.root-Brit-
Indien de ,ans z(in er nog
snnretWerd gehandhaafd1 UIÜleidsbe,as-
deuren1* "°B minstens IOmIJ0" volgens
deuren moeten sluiten theaters hun
Hoewel bijvoorbeeld' d»
Heart" 62.000 620 000 i T "Divided
land opbracht verloten de nrdhet buiten-
36.595 (f 265.950,-) on P„ j"®1® er
van acht bioscopen in de buito .e'genaar
Glasgow bleek in acht wek» iken van
OP 22 februari jl 735 a'Kemdisend
ten hoewel h/'in V0rio
VermaU-^liiT^Ucv; j-u -i e DQ
aan vermakelii'vw'j X'™"® Hid £8.706
er n. Th'ams
tbjlioen volwassen kiikërs T»" met 22
mil.ioen uren per week waarfnTTï 54
?e Publiek naar films k'iikt et t Brlt"
3oen uren, die voor een tv-sche^ 259 '?U-
doorgebracht. eheim worden
Voigens de woordvoerder van de reee
zoek e00S de daling van het bioscoopbe-
smaak 0en W1-lzi§ing in de Publieke
ak voor amusement. Zelfs indien de
Zou de vermakelijkheidsbelasting
ding e"en' zou dit volgens hem de hou-
vloede n ket pubbek maar weinig beïn-
schien v Sommige bioscopen zouden mis-
'dere „P toegangsprijzen verlagen, an-
winff welhcht tot restauratie of verbou-
overgaan, maar een volledige af-
Kan en zal de Amerikaanse filmindus
trie zaken gaan doen met de Sovjet-Unie?
Deze vraag is voorgelegd aan Sam Spie
gel, een vooraanstaande onafhankelijke
filmproducent, die enige t(jd geleden van
een bezoek aan vertegenwoordigers van
het Russische filmbedrijf en het minis
terie van culturele zaken in Moskou en
Leningrad is teruggekeerd.
Behalve de sindsdien om het leven ge
komen filmmagnaat Mike Todd is de heer
Spiegel de enige Amerikaanse producent
van belang, die een bezoek aan Rusland
heeft gebracht sinds de ondertekening van
een cultureel uitwisselingsakkoord tusseii
de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie.
Tiidens zijn verblijf in Rusland vertoonde
hij ..The African Queen" en „The Bridge
on the River Kwai".
Sam Spiegel is van mening, dat Holly
wood wel degelijk pogingen in het werk
dient te stellen cm commerciële banden
met de Sovjet-Unie aan te knopen, maar
dat de Amerikaanse filmmakers in geen
geval moeten ingaan op voorwaarden,
die alleen de Russische belangen zouden
dienen. Toch gelooft bij, dat de kans om
net Russische volk door middel van de
Amerikaanse film te benaderen, daarbij
de doorslag dient te geven.
Hoewel de uitvoering van het culturele
'J itwisselin,ga akkoord met betrekking tot
de film nog niet in bijzonderheden vast
staat. verklaarde de heer Spiegel toch,
dat hij Eric Johnston, de president van de
„Motion Picture Association of America",
een uit drie punten bestaand programma
had voorgelegd:
1. De samenstelling van de lijst van in
de Sovjet-Unie te vertonen films moet
door de Amerikaanse producenten ge
schieden, omdat „we moeten tonen trots
te zijn op onze prestaties", zowel in tech
nisch als cultureel opzicht. Deze lijst kan
ronder bezwaar een zeer groot aantal pro-
dukties over de meest uiteenlopende on
derwerpen bevatten, omdat ook films,
die naar Amerikaanse opvattingen oud
zijn, nog niet in de Sovjet-Unie zijn ver
toond.
2. Onder geen beding mogen de Russen
de kans krijgen om de films zonder meer j
aan te kopen, zoals in het verleden is j
gebeurd. De MPAA dient er op te staan, j
dat de Amerikaanse producenten een
percentage krijgen van het geld, dat met
de films in de Sovjet-Unie wordt verdiend.
De vraag, hoe de roebels in dollars wor
den omgezet of dat zemisschien in Rus
land bevroren blijven, kan later worden
oipgelost.
3. De MPAA moet er op staan, dat zij
in Moskou haar eigen vertegenwoordigers
krijgt, die controleren, hoe de Amerikaan
se films in de Russische bioscopen worden
uitgebracht.
Bij Koninklijk besluit van 28 maart 1958
nr. 21 is met ingang van 1 mei 1958 be
noemd tot directeur bij de Rijksdienst
voor de Monumentenzorg te 's-Gravenha-
ge in vaste dienst Ir. R. Meischke te Am
sterdam.
De heer Meischke is geboren op 13 mei
1923 te Rotterdam. Van 1949 tot 1953 was
hij werkzaam bij de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg.
Sedert 1953 werkte hij bij de Dienst Pu
blieke Werken van de gemeente Amster
dam.
Koning Boudewijn van België zal op 14
april de opening van de Vernieuwde Ko
ninklijke Vlaamse Schouwburg in Brussel
bijwonen. Op het programma staat een
verkorte opvoering van „Jozef in Dotan"
van Joost van den Vondel.
Voor ons ligt „Huilen met de wolven",
de eerste bundel van een jong dichter,
Loek Polders. Zijn werk is opvallend, in
sommige opzichten zelfs schrikbarend te
noemen. Schrikbarend, omdat hier een
mens worstelt, balancerend op de grens
van de vertwijfeling. Polders breekt met
alle bestaande wetten, hij zoekt een nieu
we orde, hij tracht als het ware de taal
in haar structuur aan te tasten.
Men kan zijn streven in zekere zin ne-
gativistisch, desintegrerend noemen. Ach
ter de onverstaanbaarheid van zijn ver
zen is een wanhoop voelbaar, die de dich
ter voortzweept naar steeds ontoeganke
lijker terreinen van de geest.
Het besef van de leegte en de ontoe
reikendheid van de taal doet Polders zoe
ker, naar woorden en zinswendingen en
zelfs gevoelens, die gevrijwaard zijn ge
bleven voor absorptie in het modern dich
terlijk jargon. In het gedicht „Principe"
doet hij een poging tot verantwoording:
Wend niet de stevens
naar waar kommer en wee huizen.
Veracht de groene wegen
die naar de stilte van 't klooster lei
den.
Neem naar het meer wijk;
de wijdheid van de velden lokt;
tot schoonder gang dan zorgenpas
is toch de mens geroepen.
Een nieuw natuurbeleven mag men in
deze regels niet zoeken. Het zijn voor
alsnog de woorden, waarmee de dichter
worstelt. Dit gedicht moeten wij zien als
de voorlopige eindfase van zijn ontwikke
ling.
Het moderne levensgevoel van de ex
perimentele dichters spreekt nog enigs
zins uit een vers als „Bezegeling":
Verslind ik de wolf
of verslindt de wolf mij
met huid en haar
en van haar de huid?
Roest vreet aan mijn hart,
een kapitein ter zee
ver weg en hier is de Griekse.
En de vogels, voges, vol...;
Als ik de vos was
at ik de kaas niet op.
Yoko Tani, de Japanse ac
trice, die met Dirk Bogarde
de hoofdrollen speelt in de
Britse film „The Wind can-
not read", is tijdens een be-
zoek aan een warenhuis in j
Delhi, waar de buitenopna- i
men voor de film worden j
gemaakt, bezweken voor de
verleiding en heeft een
oranje-gouden sari gekocht.
Maar eerst moest ze le
ren, hoe ze de sari en de j
daarbij behorende acces
soires moest dragen: de
nauwe, tot de enkels rei
kende rok, de blouse met
de korte mouwen, het stop
pen van de sari in de gordel
om het middel, het drape
ren rond de heupen en ten
slotte de nonchalante wijze,
waarop het eind over de
schouders wordt geworpen.
Gelukkig waren er een
paar'vriendelijke verkoop-
Het is duidelijk, dat de jonge dichter
hiermede het kwetsbare bestaan van de
gevoelige eenling in deze harde wolven-
maatschappij tracht uit te beelden. De
mens weet inderdaad soms niet of hij
jaagt of gejaagde is. In het onderbewust
zijn van de dichter leeft de droom van
klassieke wijsheid en schoonheid, haast
onbereikbaar voor de moderne mens met
ai zijn vliegtuigen en straaljagers. Van
daar het beeld van de kapitein. Even
zweeft het verlangen aan, zich als een vo
gel op te heffen en de banden, die aan
de aarde binden, te verbreken.
Maar dit opflakkeren der hoop en der
verbeelding breekt abrupt of in het haast
smartelijke „voi". En daarna volgt, als
het slot van een moderne fabel, een nuch
tere constatering die nogmaals de ontoe
reikendheid van het woord onderstreept.
Deze laatste subtiele regels zijn een
vondst. Iemand, die voor moderne poëzie
eenvoudig ongevoelig is, kan misschien
smalen: „De man lust blijkbaar geen
kaas", maar daarmede kan men niet al
leen de experimentele, maar ook de oude
re en zelfs klassieke poëzie afbreken.
Zo iemand ziet niet, dat Loek Polders
met bezetenheid, ja koppigheid soms vast
houdt aan zijn dromen en tracht zijn ge
loof in de wereld te redden. De woorden
hart, meisje, moeder en geluk treft men
in zijn verzen herhaaldelijk aan, zoals in
het gevoelige vers met de lichtvoetige be
ginregel: „Toen Gerda kwam was 't zon
dag.
En zegt ook de titel op zich niet voldoen
de: „Huilen met de wolven" dit bete
kent dat de mens wel gedwongen wordt
met anderen mee te „handelen"; maar
het is en blijft dan toch maar huilen, iets
dat in deze bezeten tijd niet past.
De bundel van deze jonge dichter, ver
scheen bij De Ceder, Amsterdam, is nog
geen inwijding tot een nieuwe geboorte.
Maar misschien is hij een stap in die
richting een moedige stap en daarom
leek het mij goed, tr de aandacht voor
te vragen.
Zoals reeds gemeld zullen de Posterij
en van Vaticaanstad speciale postzegels in
omloop brengen in verband met de deel
neming van het Vaticaan aan de Wereld
tentoonstelling in Brussel. Het is de eer
ste maai in de geschiedenis van de Kerk,
dat het Vaticaan met een palviljoen op
een wereldtentoonstelling vertegenwoor-
sters om haar een handje te digd is.
helpen.
Rudolph Ca». 4.-
producent, die ™er'jeen Britse televisie
producent van iQifrS,g?kozen tot „beste tv-
gie van de film Th 4S beIast met de re-
een dramatisch' Bassionate Summer",
„The Shadow and th n £ebaseerd op
laire novelle van Riehl-Leak"' een P°PU"
„The Passionate Summ ^ason-
diep menselijke geschied?1?!* vertelt de
vrouwen, die verliefd J? van twee
de man. Deze beide vrouwom" °v? dezelf~
j"uwen zuilen <»»--
Alec Guinness, die voor zijn vertolking
R?meen Britse officier in de film „The
vin» °n tbe Bfver Kwai" de Oscar ont-
"eeft eens van een Old Vic-produ-
zeggen". Guinness, de acteur, staat op het
andere been en zegt: „Het zou beter zijn,
als ik dat zeg en dan dit".
„Het twijfelachtige genoegen van dit al-
1 -"«vvt
den gespeeld door Yvonne
Virginia Mc Kenna, welke laattï? ei?
van Violette Szabo vertolkte in eri
..Carve her name with pride"
Het verhaal, dat
hoofdzakelijk daar ter plaatse
opgenomen.
2al
worden
te horen gekregen: „Ik heb "soïda- len is" besloot hij grinnikend, „dat ik in
X ".„ocllg u zict er niet uit als een sol- beide gevallen alleen mezelf verwijten
kan maken".
In „The Horse's Mouth", de nieuwste Verlegen en bescheiden als hij is, wist
film, waarin hij optreedt, zal hii er even- h« °P de daB' waarop hij zijn Oscar won,
mm uitzien als een soldaat Daarin tnpr't aBe bijzondere hulde te vermijden,
hij namelijk de rol van Gullev 'limson een Bedeesd dankte hij zijn collega's en de
haveloze, 70-jarige artiest met een nnhe- technici voor hun gelukwensen en from-
dwingbare lust tot schilderen. melde de telegrammen, die hij in de loop
In de Shennerton-studio's, waar de film
wordt gemaakt, wordt Guinness me?
rood-omrande ogen, voortdurend met Sof
ingesmeerd. „Dit", aldus Guinness! ver
klaart m n schorre stem. M'n loneën vit
ten vol goede aarde". gen zlt"
Guinness heeft vier jaar lang naar deze
rol uitgekeken. Voor het eerst in zijn loop
baan heeft hij het scenario, naar de ro
man van Joyce Cary, zelf geschreven De
film wordt door een onafhankelijke groep
gemaakt omdat geen der grote maat
schappijen er geld in wilde steken.
In een interview met de Britse jour
nalist John Lambert zei hij over zijn dub
bele functie het volgende: „Ik heb ont
dekt, dat mijn twee persoonlijkheden het
best met elkaar kunnen vinden. Guinness,
de scenarioschrijver, staat op het ene been
en zegt: „De figuur zou dit en dat moeten
van de dag ontving, stiekum in zijn zak.
Onze Brusselse correspondent deed ons
reeds de afbeeldingen toekomen van deze
binnenkort te verwachten Vaticaanse
emissie. De vier zegels, 35L, 60L, 100L
en 3001, waaruit deze serie zal bestaan
zullen twee aan twee bovenstaande teke-
Tijdens de lunch stond hij zichzelf twee i „„„(.„„J.
glazen champagne toe, die door regisseur mngen te zien geven, een portr
Ronald Neame waren besteld.
„Eerlijk gezegd", bekende hij, „heb ik
me zo hard mogelijk tegen de rol in „The
Bridge on the River Kwai" verzet. Ik heb
driemaal geprobeerd eruit te stappen.
Vreemd genoeg kon ik niet geloven in de
figuur, die ik moest uitbeelden. De rol be
vatte geen greintje humor. Soms had ik
het gevoel, dat ik er om moest lachen.
Blijkbaar heb ik buiten de meesterlijke re
gie van David Lean gerekend."
Waarop hij zijn stoppelige baard wreef
en terugging naar G-ulley Jimson en het
scenario, zijn scenario.
Z.H. Paus Pius XII en een reproduktie
van de Kerk van het palviljoen van Civi-
tas Dei. Alle zegels dragen als tekst de
woorden: „Apostolica Sedes Univ. Ex-
positionem Bruxellensem participat.
A. MCMLVIII"
Deze postzegels zullem ook in het pal
viljoen van Vaticaanstad op de tentoon
stelling berkrijgbaar zijn.
Pasen. Heeft Pasen ons enthousiaste toneelbeoefenaars iets eigens te
zeggen?
W ij moeten elk feest ook beleven vanuit onze geheel eigen persoonlijk,
heid.
Elk kerkelijk feest beeft een boodschap voor de gehele wereld in bet
algemeen, maar ook voor eenieder in bet bijzonder. Voor eenieders eigen
geaardheid, voor eenieders eigen belangstelling.
En wat o.i. de toneelbeoefenaars in bet Paasgebeuren wel heel bijzonder
mot aanspreken, is dat met Pasen de mens in de juiste belichting is gesteld.
W e zien de mens dun niet meer zoals wij hem zo dikwijls zien, ook
óp bet toneel -- als de anno tobberd, zonder uitzicht, been en weer ge.
slingerd tussen hoop en wanhoop, maar wij zien hem dan als bet kind van
liet licht! Alle duisternis 0111 hem heen is weggevallen. Hij kent geen vrees
I TV 7 1 1
meer en geen wanhoop. Want luj is het Kind van God, dat uit het aardse
zal opstaan, 0111 regelrecht ten hemel te varen.
Virginia McKenna naar Jamaica
Wij zien de mens tegenwoordig zo zelden
in deze belichting. Ieder ogenblik laat het
toneel ons de mens weer opnieuw zien,
maar het beeld dat wij dan van hem krij
gen is soms zo troosteloos. Het is altijd zo
een somber licht, dat wij op hem doen val
len.
Van het toneel gaat tegenwoordig niet
veel opwekkends meer uit, vooral niet van
het beroepstoneel.
De moderne visie op de mens is nu een
maal somber. Het juiste licht, het geloof,
is erg schraal. Dat licht dringt nog maar
zelden hier en daar door en dan nog maar
heel povertjes dikwijls. Men zoekt dat licht
niet meer. En het moderne toneel heeft
zich geheel aan de tijd aangepast. Men be
licht de mens vanuit geheel andere hoeken.
Men laat hem zien, hoe hij vergeefs pro
beert zijn wanhoop te vergeten, zijn weg
te zoeken zonder dat licht. Dat licht laten
schijnen is niet modern meer.
Wij hebben vorige keren al geschreven,
hoe de mens verworden is in deze moder
ne maatschappij tot een nummer zonder
een eigen persoonlijkheid, zonder een ge
heel eigen roeping en verantwoording in
deze wereld.
Pasen leert ons duidelijk anders. Hij, de
Godmens, laat zien wie de mens is. Hij is
uit alle duisternis opgestaan. Hij heeft alle
duisternis en alle wanhoop overwonnen.
Hij heeft de mens in de juiste belichting
gesteld.
Aan onze tonelisten, zover het ons mo
gelijk is, de taak, om de mens eveneens
in het juiste licht te laten zien. Het toneel
voert steeds weer terug naar de mens
schreven wij de vorige keer. Het tracht
de mens te benaderen in zijn wezen.
Dit wezen ontglipt het moderne toneel
immer weer, omdat het het juiste licht
niet weet te plaatsen. Als wij het moderne
toneel moeten geloven, is de mens een ont
redderde mens, zoals hij in werkelijkheid
ook heel dikwijls is. Hij is een onbegrijpe
lijke gecompliceerde samenstelling van
allerlei waanzinnig psychologische denk
beelden, een duisternis zonder einde.
Dit is een valse voorstelling van de
mens.
Van ons toneel moet een kracht uitgaan,
een stimulans, een opwekking. Wij moeten
de mens durven laten zien, zoals het Paas
gebeuren ons leert, dat de mens is: een
mens, die eens alle duisternis om hem
heen zal overwinnen! Een blijde mens dus,
met hoop! Een kind van het licht!
Het „Téatre National Populaire"
uil Parijs zal onder leiding van Jean
Vilar in hej kader van het komende
Holland Festival zesmaal in ons land
optreden met een tweetal stukken:
„Henri IV" van Pirandello en
„L'Etourdi" van Molière. Eerstge
noemd stuk gaat in de vertaling
van Benjamin Cremieux en onder re
gie van Vilar, die zelf de titelrol
speelt en wordt opgevoerd in Amster
dam, Den Haag. Utrecht en Rotter
dam. Het werk van Molière werd in
scene gebracht door Daniel Sorann.
die daarin tevens de rol van de
knecht Mascarille op zich heeft ge
nomen. „L'Etourdi" wordt slechts in
Den Haag en Amsterdam opgevoerd.
Voor beide stukken werden kostuums
en decors ontworpen door Léon CL-
scha; de toneelmuziek is geschreven
door Maurice Jarre.
Het Radio Philharmonisch Orkest
zal tijdens het Holland Festival on
der leiding van Bernard Haitink te
Nijmegen de eerste Nederlandse uit
voering geven van de Achtste sym
fonie van ir. Henk Badings. Deze
uitvoering wordt herhaald in de Kur-
zaal te Scheveningen. Het werk ont
stond in 1956 naar aanleiding van een
opdracht van de Norddeutsche Rund
funk, welke de componist ter gelegen
heid van zijn 50ste verjaardag werd
verstrekt.
Oscar Danon, 1913 te Serajewo ge
boren, is sinds 1944 directeur-dirigenl
van de Nationale Opera van Belgra
do. Ook hij heeft naam als componist
in het bijzonder van populaire muziek.
Als strijder in de ondergrondse in de
laatste wereldoorlog, componeerde
hij een aantal partisanenliederen, die
bij de JoegoSlaven zeer in trek zijn
en nog heden ten dage veel worden
gezongen. Bijzondere bekendheid ge
niet zijn partizaneniied „Kozara", ge
schreven voor koor en groot orkest.
Henry Moore, een van de weinige in
ternationaal beroemde Engelse beelden-
df kunstenaars, wiens abstracte beelden
steeds weer opnieuw het onderwerp
van heftige discussie zijn, heeft zich
naar Carrara begeven, om daar ter
plaatse van het marmer dat daar ge
vonden wordt, het reuzenbeeld te vol
tooien, bestemd voor het nieuwe ge
bouw van de Unesco te Parijs. Het is
een rustende gestalte, van bijna vijf
meter lang, en men is benieuwd, hoe
het werk in vorm en afmetingen zal
harmoniëren met de enorme architec
tonische achtergrond.
Onder de buitenlandse gezelschap
pen die ons land ter gelegenheid
van het komende Holland Festival
bezoeken, behoort ook het „Ballet
van de Nationale Opera te Belgrado"
Twee programma's zullen worden
uitgevoerd, het eerste omvattend
„De wonderbaarlijke m'andarijn" op
muziek van Bela Bartok, en „Het
hart van taai-taai" (beter hekend on
der de Duitse titel „Das Lebkuchen
Herz"), het tweede met „Romeo en
Julia" op muziek van Prokofief
Het Brabants Orkest zal het ballet
op zijn eerste tournee door Neder
land vergezellen en het Wordt bij
de uitvoeringen gedirigeerd door
Kresimir Raranovic en Oscar Da-
non. De 64-jarige Baranovic, Kroaat
van geboorte, heeft zich in het bij
zonder een naam verworven door
zijn ballet „Het hart van taai-taai".
Het werk ontstond in 1924 en wordt
sedertdien in het repertoire van Mid
den. en Oosteuropese balletgroepen
opgenomen. Verschillende Joegosla
vische volksmuziekelementen zijn in
de partituur verwerkt en de muziek
leeft zich uit in opmerkelijke klank
kleuren. Sedert 1945 dirigeert Bara
novic het Filharmonisch Orkest van
Belgrado en hij is tevens verbonden
aan het Nationale Theater aldaar
waar hij als eerste dirigent van de
opera optreedt.
Op 10 juni a.s. bestaat het Rotterdams
Philharmonisch Orkest veertig jaar. Ter
gelegenheid hiervan zal op 11 juni een
jubileumconcert in de Rotterdamse
Schouwburg worden gehouden. Op het pr
gramma van dit concert, dat door radio
en televisie zal worden uitgezonden, staan
werken van Johan Wagenaar, Jean Michel
Damase, George Bizet, Noel Gallon en
Richard Strauss.
Op 14 en 30 mei en 6 juni zullen, in
het kader van dit 40-jarig bestaan drie
concerten in de Rivièra-hal gegeven wor
den. Op het tweedeconcert van 30 mei
zal de violist Zino Francescatti optredPn.
Deze kunstenaar, die met Heifetz, Oistrarh
en Menuhin tot de grootste violisten van
deze tijd gerekend wordt, zal voor het eer
na de oorlog in Rotterda moptreden. Hij
zal het vioolconcert, van Mozart in D.K V.
218 en het vioolconcert van Mendelssohn
ten gehore brengen.
Op het eerste concert van 14 mei zal
Cor de Groot het tweede pianoconcert van
Rachmaninoff vertolken: op het laatste
concert van 6 juni zal Haydn's oratorium
„Die Jahpeszeiten" met medewerking van
Erna Spoorenberg. John van Kesteren.
Wilbrink en bet Rotterdams Philharmo
nisch Koor worden uitgevoerd.
De concerten in de Rivièra-hal staan on
der leiding van Eduard Flipse in tegenstel
ling tot het afgelopen seizoen, waarin het
orkest een ernot aantal onbekende werken
ten gehore heeft gebracht, zal het accent
voor deze serie op grotendeels bekende
wnrkrn worden gelegd.
Het bestuur van het Rotterdams Phil
harmonisch Orkest zal, ter gelegenheid v
het iubileum, recipiëren op zaterdag
middag 7 juni a s van 3 tot 5 uur in het
rer»»riHeToVionw van 6»t orkest in de van
Oldenbarneveltstraat 99.
