Kosten stegen sterker dan de
inkomsten
Winst weinig gedaald tot
22.846.000 (23.047.000)
„Hef kind in de inrichting"
Zenuwoorlog
op
Cuba
Groninger bedrijfsleven toont
tekort aan actieve interesse
JAARVERSLAG 1957
MAARHEEZE WERD SYMBOOL
OP WERELDGEZONDHEIDSDAG
OM DE TOEKOMST YAN ONS
COMMERCIEEL BESTAAN
Kleuters niet, langer naar café
Maakte Castro een fout
berekeningen
in zijn
Dank zij o.a. minder extra afschrijvingen ten
laste van exploitatieresultaat
Twee nieuwe wijk-
gebouwen geopend
Enschede heeft wereld-
Kompost)-primeur
Onveranderd dividend
Koninklijke Zout
-ei/wb
Waardevolle studie van M. J. A. van Spanje
Eerste lustrum van de Ned. Ver. van
eommerciële directeuren
Soekarno tevreden over
kabinet Djoeanda
Vf
SSgf:
O,
Uitbreiding van vloot
Boekwinst verkochte vlieg
tuigen
Verplichtingen terzake van
bestellingen
Vijf reuzen bestrijden
Taak van de arts
VRIJDAG 11 APRIL 1958
GERING AANBOD OP DE
A'DAMSE THEEVEILING
Mantelcostumes, voor zó vele
gelegenheden geschikt, brengen
wij in een zeer uitgebreide collectie.
Paris Couture costumes
van f 159.50 af.
Wij tonen U daarnaast
mantelcostumes eveneens in
prima kwaliteit en pasvorm
reeds van f 99.50 af.
Grocpspsychologie
moeilHMPPjj' Het lijkt on<5- dat juist deZ0
ogehuheden de overgang van tehuis
B-n
I)e gang van zaken in ons bedrijf ver
toonde in 1957 over het geheel genomen
wederom een bevredigend beeld. De pro-
duktie op de lijndiensten kon ten opzichte
van het vorige jaar worden uitgebreid
met 14 pet. de vervoersomzet nam toe
van f 406 miljoen in 1956 tot 467 miljoen
in 1957 15 pet). Ook de overige in
komsten geven een stijging te zien. De
totale inkomsten over 1957 bedroegen
f 496 (434) miljoen, aldus het jaarverslag
van de K.L.M., waaraan wij het volgende
ontlenen.
ïn de loop van 1957 namen de kosten
geleidelijk toe, terwijl de inkomsten
vooral in de laatste maanden van het jaar
onder invloed van de minder gunstige
economische ontwikkeling in verschillen
de landen een geringere stijging ver
toonden. De stijging van de inkomsten
t.o.v. 1956 leidde daardoor niet tot een
dienovereenkomstig hogere winst. Ter
handhaving van de rentabiliteit werd der
halve besloten tot een aantal maatregelen
gericht op verlaging van het kostenpeil.
Daarbij komt dat in de eerste dagen
van december de Indonesische regering op
korte termijn onze landingsrechten te
Djakarta introk. Voorts zegde de Indone
sische regering voortijdig de overeen
komst inzake de verlening van technische
assistentie aan de Garuda Indonesian
Airways per eind februari 1.958 op. Deze
gebeurtenissen vormen een tegenslag, al
kwamen zij niet geheel onvoorzien. Wij
hopen dat te cnigertijd de omstandighe
den de hervatting van onze verbinding
met. Djakarta mogelijk zullen maken. Onze
andere lijnen naar het Verre Oosten met
als eindpunten Bangkok, Tokio en Sydney
zullen wij nagenoeg ongewijzigd kunnen
handhaven.
In de loop van 1957 werden tien Douglas
DC-7 C's en negen Vickers Viscounts aan
de vloot toegevoegd. Van de aanzienlijke
yoorbereidingskosten, verbonden aan het
in gebruik nemen van nieuwe vliegtuigen,
werd een deel 3.300.000) geactiveerd.
Op grond van de verwachtingen opi-
trent de ontwikkeling van het vervoer in
de komende laren werd medio 1957 beslo
ten de mogelijkheid te openen de vloot in
1958 met nog een aantal vliegtuigen van
de reeds in gebruik zijnde typen uit te
breiden. Daartoe werden een Douglas
DC-7 C en een Lockheed L-1049 H be
steld en werden tegelijkertijd opties ge
nomen op nog vier Douglas DC-7 C's en
twee Lockheed L-1049 H's. Van de optie
op de twee Lockheed L-1049 H's werd be
gin 1958 gebruik gemaakt. Van de optie
tot aanschaffing van vier Douglas DC-7
C's werd voor één vliegtuig gebruik ge
maakt: de optie voor de overige drie
DC-7 C's staat nog open.
Te verwachten is dat in de komende
jaren voor de grote luchtvaartmaatschap
pijen de vervanging van de huidige vlieg
tuigen met zuigermotoren door vliegtui
gen met turbines een van de belangrijkste
vraagstukken zal zijn. Een beslissing om
trent deze vervanging zullen ook wij bin
nen afzienbare tijd onder ogen moeten
zien, waarbij de keuze tussen de verschil
lende, voornamelijk in de V.S. en Enge
land. aangeboden typen nog zorgvuldige
studie vereist.
Structureel blijven de groeikansen van
de burgerluchtvaart naar onze mening
aanzienlijk, al is zoals onder de hui
dige omstandigheden een zekere aan
passing aan de conjunctuurschommelingen
onvermijdelijk, vooral teneinde de voor
de toekomstige ontwikkeling van het be
drijf zo noodzakelijke rentabiliteit te be
houden.
De boekwinst, behaald bij de verkoop
in 1957 van een vijftal Convair-240 vlieg
tuigen, werd na aftrek van belastingen
tezamen met de extra afschrijvingen op
vliegtuigen ten gunste van de reserve
extra-afschrijvingen gebracht. In totaal
steeg deze reserve daardoor met f 5,5
miljoen.'
Ten laste van de exploitatierekening
werden evenals in vorige jaren de wen
selijk geachte toevoegingen aan de assu
rantiereserve eigen risico gedaan; de re
serve steeg in de loop van het .iaar met
f 3 miljoen. In het voorstel tot winstver
deling is bovendien opgenomen een do
tatie aan de assurantiereserve van f 5
miljoen mot het oog op de vlootuitbrei-
ding in do komende jaren. Verder wordt
voorgesteld uit de winst een bedrag van
f 2,5 miljoen aan de algemene reserve toe
te voegen. Voorts is van enkele andere
reserves nog in totaal 2.234.000 naar de
algemene reserve overgebracht.
Het exploitatieoverschot in vreemde
valuta's vertoonde t.o.v. vorige jaren we
derom een stijging. Hierbij is vooral be
vredigend, dat de inkomsten in dollars en
in valuta's, welke in dollars kunnen wor
den geconverteerd, een groter overschot
toonden na dekking van zowel de exploi
tatie-uitgaven in dollars als de afschrij
vingen op in dollars betaalde vliegtuigen.
De verplichtingen wegens lopende be
stellingen verminderden van f 439 miljoen
eind 1956 tot f 370 miljoen eind 1957. Het
bedrag per 31 december 1957 heeft voor
namelijk betrekking op de verplichtingen
wegens de in 1955 en 1956 bestelde twaalf
Lockheed Electra's, twee Fokker Friend
ships en acht Douglas DC-8 vliegtuigen
en do in 1957 bestelde Douglas DC-7C en
Lockheed L-1049 H. zomede op onderdelen
voor deze vliegtuigen. De vermindering
ontstond doordat in de loop van 1957 de
laatste betalingen op de inmiddels afge
leverde tien Douglas DC-7C's en negen
Vickers Viscounts werden verricht.
Er moet voorts nog rekening worden
gehouden met verdere bestellingen op re-
servedelen en onderhoudsmaterialen voor
de nieuwe vliegtuigen en met neven-in
vesteringen wegens de groei van het be
drijf en de overgang op een andere voort
stuwingstechniek.
De financiering van de hiergenoemde
verplichtingen zal in de eerste plaats ge
schieden uit thans reeds beschikbare mid
delen, uit toekomstige afschrijvingen, uit
in te houden winsten en uit de opbreng-
J sten van te verkopen vliegtuigen. Verder
staat nog ter beschikking het Ameri
kaanse bankkrediet ad 50 miljoen, als
mede een pondenkredict van 2.2 miljoen.
Per eind 1957 was op deze kredieten in
totaal 76 miljoen opgenomen.
Voor een deel van onze met de toe
komstige vlootuitbreiding verband hou
dende neven-investeringen zoals ge
bouwen is financiering met leningen
no lange termijn gewenst. Als eerste stap
tot geleidelijke uithreiding van onze lang
lopende leningen sloten wjj in de loop
van 1957 met een institutionele belegger
in Nederland een leningsovereenkomst tot
een nominaal bedrag van 10 miljoen.
Hiervan is in 1957 de helft opgenomen;
de andere helft komt in de loop van 1959
tot onze beschikking.
Eind 1958 hoopt de directie een lijn van
Amsterdam naar Tokio en Biak via de
zg. poolroute te openen, waartoe van de
Japanse regering in 1957 toestemming
werd verkregen.
De toeneming van het passagiersver
voer. gerekend in tonkilometers, bedroeg
in 1957 t.o.v. het voorafgaande jaar 14 pet.
Dit accres ontstond geheel bij bet vervoer
in de toeristenklasse; het vervoer in de
eerste bleef nagenoeg constant. Wij ver
wachten, dat door het „Economy Class"-
tarief de groep reizigers, die voor hun
vervoer het vliegtuig kiezen, belangrijk
zal toenemen. Het vervoer van emigran
ten tegen de daarvoor geldende speciale
tarieven vertoonde in 1957 bijna een ver
dubbeling t.o.v. 1956. voornamelijk ais ge
volg van de immigratiepolitiek van de
V.S. Het vrachtvervoer bleek het meest
gevoelig voor de in de tweede helft van
1957 waarneembare economische recessie;
de stijging t.o.v. van 1956 bedroeg ruim
9 pet. Het postvervoer nam met 6 pet toe.
Voor belastingen naar de winst wordt
gereserveerd 11.550.009 (11.943.000), ter
wijl de belastingvermindering wegens in
vesteringsaftrek f 11.400.000 (onv.) be
draagt. De winst bedraagt 22.846.000
(23.047.000).
Voorgesteld wordt f 5 miljoen (3 mil
joen) toe te voegen aan de assurantie-
reserve eigen risico en 4 (6) miljoen
aan de voorziening voor diverse risico's,
7 pet (onv.) dividend uit te keren op een
tot 147.919.000 (122.919.000) verhoogd ka
pitaal, hetgeen 10.006.000 (7.551.670) eist,
en 2,5 (4.5) miljoen toe te voegen aan de
algemene reserve. Het onverdeeld winst
saldo bedraagt 571.349 (466.166).
(Van onze verslaggever)
MAARHEEZE, donderdag.
De kleine Noordbrabantse gemeente
Maarheeze is het symbool geworden
voor het werk van het Wit-Gele Kruis
in het kader der Wereldgezondheidorga-
nisatie. Zij mag zich, met ingang van
heden, gelukkig prijzen met twee nieuwe
wijkgebouwen voor het Wit-Gele Kruis.
Voor Maarheeze betekende dat, dat de
kleuters niet langer met hun moeder naar
het plaatselijke café „Hof van Holland"
hoeven te gaan, waar tot dusverre de
medische werkers van het Wit-Gele Kruis
op gezette tijden rond de stamtafel zitting
hielden en het betekende voor de voor
zitter van de nationale federatie het Wit-
Gele Kruis, dokter Chr. Mol, aanleiding
naar Maarheeze te komen om deze be
langrijke uitbreiding van het gezondheids-
werk in een klein plaatsje te schilderen
als een exponent van het werk der We
reldgezondheidsorganisatie.
Het nieuwe gebouw te Maarheeze, dat
in acht maanden werd gebouwd, en in to
taal 65.000 heeft gekost, werd vanmor
gen officieel door burgemeester R. van
Schayk ter beschikking van het Wit-Gele
Kruis gesteld. Het moest de burgemeester
bij deze gelegenheid van het hart, dat in
Maarheeze niet, zoals sommigen geloven,
de wereld met krantenpapier is dicht
geplakt. Integendeel, het ligt aan de grote
weg naar het zuiden, in het hart van het
gebied van de Euromarkt, aldus de bur
gemeester.
Dokter Mol zette daarna in een causerie
doel en betekenis van het Wereldgezond-
heidswerk uiteen. De wereld heeft zich
te wapenen tegen de vijf beruchte reu
zen ziekte, onwetendheid, armoede,
slechte woningtoestanden en werkloos
heid. Tweederde van de mensheid lijdt
honger: het gaat erom, dat de wereld
wordt wakker geschud. Dat is de enige
manier om de vijf reuzen te bestrijden.
Hij noemde de, opening van de twee wijk
gebouwen. het ene te Maarheeze en het
andere in het onder deze gemeente res
sorterende dorpje Sterksel. waar een wo
ning tot. wijkgebouw werd omgetoverd,
een topprestatie, waarop men terecht
trots mag zijn.
Deze plechtige opening werd ook bijge
woond door Mgr. Bekkers, die het ge
bouw te Maarheeze al eerder had in
gezegend en die dit vanmiddag na enkele
openluchtfestiviteiten ook het wijkgebouw
te Sterksel deed.
De dokter, zei hij, werkt veelaj in stilte
en is het niet vaak zo, dat de mensen,
wanneer een patient beter wordt, zeg
gen „Dat heeft God gedaan", en wanneer
een patient sterft: „Dat is de schuld
van de dokter". Daarom dankte hij nu.
in het ppenbaar. de werkers voor de we
reldgezondheid hartelijk voor hun liefde,
zorg en toewijding. En, voortgaande op
de op de taak van de arts: „Werkelijk
genezen kan de arts slechts, als hij het
onpersoonlijke wetenschappelijke onder
zoek verenigt met het persoonlijke. Dat is
de adel van zijn functie, zijn opdracht
in het thema der mensheid".
Overal wapperden de vlaggen, er werd
een receptie gehouden en er was feest.
Een kleine gemeente leverde een grote
bijdrage voor het werk van de wereld
gezondheidszorg: daarom werd Maarheeze
vandaag een symbool genoemd
Ir. A. W. van de Plassehe, directeur-ge-
neraa! van de Landbouw, heeft donderdag
het nieuwe gemeentelijke Compostbcdrijf
te Enschede, in tegenwoordigheid van ve
le genodigden, waaronder een aantal be
langstellenden uit België. Denemarken en
Duitsland, officieel in gebruik gesteld. Het
betreft hier een uiterst modern bedrijf,
waarin enkele installaties zijn gebouwd,
die enig zijn in Nederland, Met de cen
trifuge, die rionlslib indikt, waardoor deze
substantie met het huisvuil kan worden
vermengd, heeft Enschede zelfs een we
reldprimeur.
Tot voor enkele jaren werd het huisvuil
van Enschede buiten de stad over de lan
derijen in het Usseler- en Buurserveen
verdeeld. Thans wordt het op een efficiën
ter en hygiënischer wijze benut. Door de
automatische verwijdering van harde
voorwerpen en. de toevoeging van rioolslib
uit de nabije gelegen rioolwaterzuivering,
wordt de bemestingswaarde van het eind-
produkt aanzienlijk groter.
De afvalstoffen, zoals papier, glas en
metalen, worden verkocht. De resultaten
van het bedrijf, dat reeds enkele maanden
in gebruik is en f 1,7 miljoen heeft gekost,
voldoen aan de hoge verwachtingen. De
kosten van de verwerking van het huis
vuil zijn thans van f 1,- tot. f 0,82 per
inwoner per jaar terug gebracht.
Ir. Van de Plassche zei in zijn ope
ningstoespraak, dat de ervaringen, die
in Enschede worden opgedaan, de com-
postbereiding in 't algemeen zeer ten goe
de zullen komen. Er zal naar moeten wor
den gestreefd, het producerend vermogen
van de bodem zo hoog mogelijk op te voe
ren. Daarom moet aan een verdere ont
wikkeling van de compostbereiding met
de stedelijke afvalmaterialen als grondstof
blijvend aandacht worden geschonken.
De N.V. Koninklijke Nederlandsche
Zoutindustrie te Hengelo stelt, over het
boekjaar 1957 een onveranderd dividend
voor van 12 pet. in contanten.
In de donderdag te Amsterdam gehou
den theeveiling werden aangeboden 278/1
kisten Java-, 420/1 en 84/2 kn Sumatra-,
benevens 63 kn Belgische Congo-thee.
Voor dit zeer geringe aanbod bestond een
vrij goede belangstelling. De prijzen be
wogen zich van enkele cents boneden tot
ongeveer de afloop van de vorige veiling.
Desondanks moesten in veiling enkele
partijen worden opgehouden, waarvoor
de vraagprijzen niet bereikt konden wor
den.
Voor enkele partijen Javathee, welke
voor de tweede maal in veiling werden
aangeboden, bestond z0 goed als geen
belangstelling. Het aanbod Belgische Con
go-thee kon tegen een prijs van 199 c voor
het grootste gedeelte kopers vinden. De
prijzen voor de Sumatrathee liepen van
290 lot 270 c en voor de Javathee van
198 tot 220 c per 1 kg in entrepot.
In verband met het kleine aanbod is het
uiteraard niet mogelijk een vergelijking
te maken met de afloopprijzen in de
vorige veiling. Het aanbod van de op
1 mei a.s. te houden veiling is voorlopig
vastgesteld op 1902 kn Sumatra- en 27 kn
Belgische Congo-thee.
Rotterdam
Lijnbaan 51
„Winkel Promenade"
Vandaag is het kabinet-Djoeanda een
jaar aan het bewind.
President Soekarno verklaarde vandaag
in het geheel geen plannen te koesteren
om dit kabinet, dat hij twaalf maanden
geleden persoonlijk heeft gevormd, te ont
binden. Hij gaf toe, dat het niet al zijn
doelstellingen, die het hoopte te berei
ken, heeft verwezenlijkt, doch ,,d,it is een
zeer goed kabinet, vergeleken met een
aantal vorige regeringen".
In de „Sociale Bibliotheek" van uitge
verij Van Loghum Slaterus te Arnhem
verscheen een interessante studie van M
J. A. van Spanje, getiteld: „Het Kind
in de inrichting".
De schrjjvcr is cr in geslaagd een veel
zijdige ervaring in het werk der Kinderbe
scherming op wetenschappelijke wijze te
formuleren in dit boekje. We kennen in
Nederland tal van initaticvcn en waarde
volle instituten, die zich voortdurend
beijveren om het kind de nodige bescher
ming en levenszekerheid tc geven.
In deze richting mogen we gerust zeg
gen heeft katholiek cn nict-katholick Ne
derland zijn roeping begrepen. Maar dit
wil niet zeggen, dat ondanks een eeuwen
oude ervaring, de praktische werkster
en werker altijd dit werk op weten
schappelijke wijze verantwoord cn peda
gogisch, reflecterend op de beste aanpak,
hebben verricht. Dit is niet als een afbre
kende kritiek op het verleden bedoeld,
we signaleren slechts een diepgaand ver
schil in opvatting, die men thans in het
kamp van de Bescherming van het Kind
huldigt.
Onze tijd, waarin lechnisch denken cncr-
zijds cn het zinvolle van 's mensen indi
J vidualitcit anderszijds steeds sterker naar
(Van onze Utrechtse correspondent)
Een bijzonder interessante dag, die met
name zeer instructief is geweest voor de
jongeren. Ook al heeft dit evenement geen
volledige oplossing kunnen geven van de
problemen t. a. v. de toekomst van ons
commercieel bestaan, hij heeft in alle ge
val in hoge mate de belangstelling van de
jeugd geprikkeld voor de commercie. Ver
wacht mag worden, dat vele jongeren
zich in de naaste toekomst beschikbaar
zullen stellen voor het bezetten van de ve
le open plaatsen in het commerciële leven.
Aldus schetste mr. II. A. R. Schuit, di
recteur van de Kon. Ned. Jaarbeurs, in
een samenvattende beschouwing aan het
eind van de dag de betekenis van de don
derdag te Utrecht gehouden nationale ma
nifestatie ter gelegenheid van het eerste
lustrum van de Ned. Ver. van Commer
ciële Directeuren (N. C. D.).
Er is bij deze demonstratieve feestvie
ring inderdaad van de zijde van de va
derlandse jeugd bijzondere belangstelling
betoond. Niet alleen woonden een aantal
rectoren, directeuren en docenten bij het
Voorbereidend Hoger- en Middelbaar On
derwijs, vergezeld van een delegatie van
een honderdtal leerlingen uit de hoogste
klassen van middelbare scholen uit alle
delen van ons land het festijn bij, maar
zij namen ook levendig deel aan het in de
middag onder voorzitterschap van mr.
Schuit gehouden forum. Daar werd o. m.
de wenselijkheid betoogd van uitbreiding
van het aantal opleidingsinstituten voor
commerciële functies en van het inschake
len van commerciële deskundigen bij het
geven van beroepsvoorlichting in de hoog
ste klassen bij het H. V. O. en het M. O.,
zoals dat in enkele grote steden van ons
land gebruikelijk is. Men wenste dit insti
tuut echter in veel meer plaatsen in te
voeren dan er thans bestaan.
Tevoren had prof. dr. J. Waterink, pre
sident-directeur van het laboratorium
voor Toegepaste Psychologie aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam, in een gees
tig en boeiend betoog de toekomstmoge
lijkheden voor de Nederlandse jeugd in
het commerciële vak geschetst. Hij was
ervan overtuigd, dat er in dit vak voor
jonge mensen een prachtige toekomst
ligt. Maar dan moet de wereld van de
commercie zelf het enthousiasme voor de
schoonheid met het commerciële vak niet
verliezen.
In de ochtendvergadering sprak de heer
O. Loupart, commissaris van N. V. Philips
Gloeilampenfabrieken, over „De commer
ciële functie en haar toekomst."
EN begint langzamerhand de in
druk te krijgen, dat het nogal zal
loslopen met de „totale oorlog",
waarmee de Cubaanse rebellen-leider
Fidel Castro onlangs het régime van
president Batista heeft bedreigd. Het
is bijna een week geleden, sinds Fidel
Castro's ultimatum is verstreken, maar
in de situatie op Cuba is ternauwer
nood iets veranderd. Batista's rege
ring is niet, zoals de rebellenleider
eiste, afgetreden, maar evenmin is
de „totale oorlog" of de „revolutio
naire algemene stgking" begonnen.
Het heeft er veel van weg alsof bei
de partijen er weinig voor voelen om
op een beslissing aan te sturen. Zij
schijnen er beide op te rekenen, dat de
tijd in hun voordeel werkt. Wat het
régime-Batista betreft is dit laatste
evident: iedere dag, die verstrijkt, zon
der dat Fidel Castro zijn met veel
tam-tam aangekondigde acties waar
maakt, betekent een even groot pres-
tige-verlies voor de rebellen, terwijl
de dictatuur van Batista de gelegen
heid heeft zich met behulp van alle
mogelijke uitzonderingsmaatregelen
verder te consolideren.
De gebeurtenissen van de afgelo
pen maanden hebben overigens bewe
zen, dat dit régime toch niet zo zwak
staat. Het leger is voor en na onvoor
waardelijk loyaal gebleven aan de re
gering, maar vooral ook blijkt de vak
beweging weinig voor avonturen te
voelen. Zij heeft dezer dagen ondub
belzinnig stelling genomen tegen de
door de rebellen „voor een nader vast
te stellen datum" aangekondigde -al-
gemene staking. Door de politiek van
hoge lonen, die de huidige regering
heeft gevoerd, zijn de arbeiders niet
van Batista's régime vervreemd, en
hun houding zou thans wel eens de
doorslag kunnen geven. Heeft Fidel
Castro hier een fout in zijn berekenin
gen gemaakt? Het is niet uitgesloten.
Het is immers moeilijk aan te nemen,
dat zijn ultimatum alleen maar bluf
geweest is.
Maar hoe dit zijn moge, het blijft
een feit, dat de rebellen erin slagen
om ook zonder ,,totale oorlog" en
„revolutionaire algemene staking"
bijzonder veel nadeel aan Batista's ré
gime toe te brengen. Hun zenuwenoor
log is een succes geworden en door
verspreide guerilla-aanvallen leggen
zij de communicatiemiddelen lam. Te
gen dit soort acties kan men met een
goed uitgerust leger, hoe loyaal ook. spanningen, hardheid
voren komt. eist een serieuze reflectie
op oude gangbare opvattingen.
Van Spanje is de laatste om zich te
verschuilen in een complex van populaire
slagzinnen cn goedkope kritiek op dat
gene wat geslachten voor ons hebben op
gebouwd. Rustig gaat hij in op de tegen
stelling: Kind in gezin, kind in de inrich
ting Hij belicht dit op vele plaatsen, o.a.
in de analyse van een thuis en tehuis. Er
bestaat een essentieel onderscheid tussen
•.thuis en „tehuis" als wpning; het eer
ste is binnen een zinvolle en ondeelbare
dialectiek met de bewoners verbonden, het
tweede staat volledig los t.o.v. de geschie
denis van het individuele bestaan, is ano
niem en draagt tegelijkertijd de sporen
van een geschiedenis, welke geheel buiten
die van de kinderen is omgegaan.
Het tehuis draagt een bedoeling in zich'
het opnemen van mensen en kinderen.
Als zodanig is het van iedereen, tegelijker
tijd van niemand. Rekening houdend met
de eigen structuur van het inrichtingsk.nd
zegt hij: „Het is de taak van de inrich
ting een opvocdings-situatie aan tc bieden
waarin het eigen bezit van het kind zijn
natuurlijke gerichtheid, niet alleen behou
den blijft, maar 't kind bovendien weer de
mogelijkheid verkrijgt hiermee om te
gaan in plaats van er in te verzinken. Hier
door krijgt het toekomst-perspectief het
komende en het nieuwe, weer betekenis.
Als zodanig is de inrichting niets anders
dan een doorgangs-fase. waarin 't kind op
weg wordt geholpen. De inrichting is een
medium, waarin toekomst en verleden
weer tot zinvolle aanraking behoren ie
komen. Dit medium bezit slechts bedoe
ling, geen doel in zichzelf.
Interessant is de uiteenzetting van de
groepspsychologie, de plaats van het kind
011 de leider in de groep en vooral de the
rapeutische betekenis van het groepsver
band. Fris en origineel in zijn bepaling
van de leider, die niet boven maar bin
nenin de groep moet staan. „De wijze,
waarop het kind in een groep is verwikkeld
is van primair belang. De verhouding van
het kind tot een groepsleider kan noa zo
goed zijn. wanneer het „buiten" de groep
staat of blijft staan, is de verdere ont
wikkeling verstoord. De functie van de
groepsleider ontleent zijn zin aan het
groepsgebeuren en niet andersom.".
.•De groepsleider is niet apart-te-stellen;
zijn functie is dynamisch in het
groepsleven betrokken. Evenals het kind
is hij opgenomen binnen de drie-eenheid:
kind-groep, leider-groep, en wei op zeer
specifieke wijze, namelijk: bewust weten
de, bewust zijnde."
Vanuit eigen ervaring kan hij dan
schrijven: „Dat de groepsleider, door spe
cifieke bepaaldheid, altijd zeer grote in
vloed heeft op dp groepsontwikkeling, is
duidelijk. Onzekerheid van de groepsleider
veroorzaakt onrust, starheid veroorzaakt
in de inrichting, die het kind dagelijks
meemaken en zijn reacties op bezoek
uren en vakantiedagen hebben op te van
gen, erg huiverig zijn voor deze samen
werking met ouders, behoeft geen in
sider te verwonderen.
De ouders, de ongehuwde moeder, de
concubin. de tweede moeder, zij allen
zijn meestal problematisch met het
kind verbonden, hetgeen ook hun hou
ding t.o.v. de instanties, welke zich hier
mede bezighouden, beïnvloedt. Zeer ver
schillende reacties op de plaatsing zijn
mogelijk: schuldgevoelens, wraakge
voelens- gevoel van bevrijd zijn, van ge
kwetst en gepasseerd zijn. van bestolen
zijn, om er slechts enkele te noemen.
Meestal hebben wij echter te doen met
de zeer gecompliceerde vermenging
van diverse gevoels- en emotionele uitin
gen..Pas wanneer de houding t.a.v.
de inrichtings-situatie minder ambiva
lent, aanvullend, meer accepterend én
instemmend wordt, is het mogelijk hen
binnen het opvoedingswerk te betrek
ken''.
Wij zijn de schrijver bijzonder dank
baar, dat hij telkens opnieuw, niet alleen
bepaalde verschijnselen etaleert en toe
licht. maar ze ook weet te duiden vanuit
een diep respect voor het menselijke dat
er achter verborgen gaat.
Zo bijv. „De ouders dienen ontrhoet
te worden als in-nood-verkerenden a's
hulp-behoeven den. Natuurlijk hebben zi.j
zich te houden aan de regels van liet
huis, maar dit behoort slechts een van
zelfsprekende formaliteit tc zijn cn geen
garantie-bewijs voor de macht, welke het
tehuis bezit. In de afzonderlijke gesprek
ken moeten zij het gevoel krijgen, dat er
naar hen geluisterd wordt, dat zij mis
schien zelfs begrepen worden, in ieder
geval niet afgestoten", Plaatsing in een
inrichting moet in principe de mogelijk
heid inhouden van terug-plaatsing in
het gezin. Niet alleen vraagt dit tijd lot
ontwikkeling, doch dit principe eist de
samenwerking van diverse instanties
der Kinderbescherming.
Hoewel van officiële en particuliere zij
de veel gedaan wordt en reeds bereikt
werd voor de bescherming en opvang van
het bedreigde kind, zijn er beslist nog
ernstige wensen. Van Spanje wijst bijv
op een lacune in de wet. nl. dat de inrich
ting geen enkele juridische macht bezit
de stafleden bijeen om zich in urenlange
vergaderingen met de studie van die in-
om op kritieke momenten haar veto te
kunnen plaatsen, als het belang van het
kind dit eist.
Zoals het directiebeleid in het moderne
internaat wordt gevoerd- kan men over
tuigd zijn. dat deze instantie beter da"
welk lichaam ook, op de hoogte is van
ontwikkeling van het kind in het inter
naat. Is het voor de directie van het tehub5
beledigend, indien men haar advies ter
zijde legt- veel erger is het voor het kind.
dat mogelijkerwijze in een vrij gunstige
ontwikkelings-situatie, plotseling alle re
laties moet verbreken of elders in het vroe
ger milieu terugkeert of elders wordt ge'
plaatst. Dat het vroegere gezin gewoonlijk
geen ingrijpende verbeteringen laat ziep-
kan deze ingreep alleen nog maar méér
als veroordelingswaard doen gevoelen.
Verschillende variaties op ditzelfde
thema; van onvoldoende samenwerking-
vailen als realiteiten regelmatig te consta
teren. Meer en veel beter samenspel '5
hoogst vereist. Mogelijk dat men er da11
ook toe kan komen om meer aandacht te
besteden aan het gezin, in de periode, dat
kind elders vertoeft.
Niet alleen de groepscohesie maar ook
een mogelijke opbouwende therapeutisch6
inwerking vanuit de groep zelve op de >e'
den. We missen in dit zeer te waarderC
werkje praktische aanwijzingen omtreii'
vujetijdsbesteding. We hadden graag
van de schrijver gehoord, wat hij zich
voorstelt omtrent sport en spel cn wel m«'
name, hoe deze ontspanningsmogelijk'
heden.dienen gerealiseerd te worden. Per
soonlijk zouden we gaarne zien een open
breken van clubsverbanden in de oPel1
naar de vrije wereld cn het thuis sterk
Kunnen vergemakkelijken.
Het hoofdstuk over Personeelsbeleid b«'
schouwen we liever als een proeve tot
d2»Fafe van.h,Gt Z€er gewichtige onder
in-,. '11enta,c hygiëne van de groeps'
,„'dGrs- Hct spreekt vanzelf, dat we nau
welijks verwachten konden bij zoveel
waardevolle gegevens in andere secforeh
nat van Spanje zich ook nu zou wagen aan
bespiegelingen omtrent de integratie-: hori'
zontaai en verticaal van de stafleden onder
iing en naaste meewerkers cn uitvoerder-s-
We zijn op de hoogte van het feit, dat en
kele grote inrichtingen van verschillende
confessionele richtingen op het gebied van
kinderbescherming. in gecombineerd ver
band zich al geruime tijd met dit laatste
probleem bezighouden. Regelmatig komen
tegratic-problematiek te verdiepen
Van harte hopen we, dat de bezieling en
wetenschappeli jke opzet van de auteur van
dit waardevolle werkje andere werkers
een stimulans moge geven tot nog inten
siever arbeid: theoretisch zowel als prak'
weinig uitrichten.
Zo schijnen beide partijen dus ge
confronteerd met een impasse. Men
begint zich af te vragen of Fidel Cas
tro er in deze omstandigheden mis
schien niet goed aan zou doen te po
gen zich met Batista te verstaan. On
mogelijk schijnt dit geenszins. De vo
rige week heeft de regering algemene
amnestie en garanties voor vrije ver
kiezingen aan de rebellen aangeboden
in antwoord op hun ultimatum en dit
aanbod is nog steeds van kracht. Ba
tista voelt er dus wel voor om te on
derhandelen. Het minste, dat Fidel Cas_
tro zou kunnen doen is na te gaan in
hoeverre het aanbod voor de verkie-
zingsgarantics oprecht is. Hij zou daar
mee niets verliezen, en ais hij zo zeker
van zijn zaak is als hij evoorgeft te zijn,
dan zou dit tevens de aangewezen weg
zijn om Batista zonder bloedvergieten
te elimineren.
doet. agressies in de
groep ontstaan, slapheid gaat met groeps-
luiheid gepaard. De wijze, waarop de
groepsleider zich als mens tegenwoordt
slelt. zich waarneembaar maakt, beïn
vloedt de menselijke ontwikkeling van de
groep".
We zouden alle groepswerkers onder ogen
willen brengen, de verwachtingen die de
schrijver stelt aan hun kunnen: „Hij moet
het groepsleven zodanig beïnvloeden dat
allen hier op hun wijze aan kunnen deel
nemen; door persoonlijke deelneming,
het algemeen menselijke van de groep
dusdanig integreren en beïnvloeden dat
deze een gunstige en opvoedende inwer
king bezit; in het meer persoonlijke con
tact tegemoet treden aan de voor ieder
kind verschillende affectieve behoefte"
Een werker, die de tekenen des tijds
verstaat en de ontwikkeling van de
kinderbescherming, die „onmiddellijk in
herent is aan de omgeving, waarin zij
haar functie bezit, kan niet voorbijgaan
aan de steeds sterker wordende eis:
Vtnur VaAd! ouders met het v^cersgemea, om de
Kina in de inrichting. Dat de werkersdingen te scheppen met de rest
(Van onze correspondent)
Ib"r?.cmGester van Groningen, de
de NeriZ-Vln'a 4 ttfdcns ce" '"nch van
Nederlandse Maatschappy voor Nij-
verheid cn Handel antwoord gegeven op
wJkL'ifr8 Groningen bij de huidige ont-
vv.kkchng op de juiste weg is om haar
centrumpositie in het noorden te behou
den om ook werkelijk, zoals in het „Grun-
nens laid" gezongen wordt, een „pronk-
juwail" in „golden raand" te zijn. De bur
gemeester meende deze vraag bevesti
gend tc moeten beantwoorden, ondanks
•«"C kritiek, die zo hier en daar wordt
gehoord.
Groningen ontkomt inderdaad niet aan
de tendens van expulsie, want er is mo
menteel in de stad een vertrekoverschot.
it ernstige feit wordt zeker onder ogen
gezien. De stad heeft onvoldoende aan-
tiekkin gskracht om alle vrijkomende
krachten die door natuurlijke factoren door
het platteland worden afgestoten, aan te
trekken. Nodig is, dat de stad (momen-
™!"1 140.000 inwoners) uitgroeit tot
200.000 inwoners. Dat zal moeten geschie
den door aantrekking van industrieën, in
die zin, dat het huidige karakter van
Groningen bewaard blijft. Maar dan moe
ten de voorwaarden geschapen worden om
industrievestiging aantrekkelijk tc ma
ken De centrale overheid is voor dit ge
deelte van het land nu tekortgeschoten
op ve.rkeersgebied, om de verbin-
van de
wereld om zich te kunnen ontplooien
De provinciale overheid is in haar taak
sterk gekortwiekt en de plaatselijke over
heid doet wat mogelijk is om de centrum
positie te versterken. Spreker gaf een
opsomming van allerlei projecten. Bin
nenkort zullen de industrieterreinen nog
belangrijk uitgebreid worden, doordat ter-
komen 330 Eemskanaal beschikbaar
De burgemeester signaleerde echter
een tekort aan actieve belangstelling
bij het bedrijfsleven. Wel wordt er over
samenwerking 0 verheid-bedrijfsleven
feesproken en over allerlei noodzakelijke
plannen maar daadwerkelijke steun
ontbreekt vaak. Zo gaat er heel weinig
steun uit van de overheid voor wat be
treft de G.O.V., het V.V.V. (nog geen
tien procent van de Groningse midden-
Mand is lid) de mogelijkheid voor hal
ve premie-woningbouw.
n„n ?TGplGm te Groningen wordt
een groot hotelcomplex gebouwd zonder
5we.rl™8 van het Groninger bedrijfs-
even, dat daarvoor geen interesse toon-
sLu,P annc" om.op dE jaarbeurs te
Stockholm in 1955 uit le komen met een
Gioninger stand, mislukten, omdat liet
bedr,,fsieven geen interesse toonde. No
dig is, zo besloot de burgemeester, dat
overheid en bedrijfsleven actief samen
werken om deze centrumpositie van d«
stad Groningen te handhaven.
er
I ^hg
links
Wing
yorsc
Sen
oioe
tore
c