Onbewoonbaarheid
bedreigt ons land
Zorg om Lisa
Beweging en bewegingsvrijheid
Recreatie-mo gelijkheden
Ruimte voor sport en spel
Goodwill
door C. BAUER
pagin
iuniorbed
A
A 4
Naast werk en huis zijn ook nodig:
mmmmsmmwswmm
l/ooi/witl
schuimrubber
Zijn vrouw gewurgd
met nylonkous
Mieke
D
V B
ZATERDAG 17 MEI 1958
Voor de jongere gezinsleden
is er nu hei fonkelnieuwe
80 x 190 cm
slechts
f 125.-
m ra i I j ill iri]
Dit Goodwill-bed is:
HAZET-FABRIEKEN ZEVENBERGEN - TEL. No. 1
Thans zes jaar gevangenisstraf
B. M. R. S.
10
K
worden,' n^ian,.hft nog niet met me J
dé indult Jk -het zeg«en m°et; ie hebt
fk voei eaar°r ik slaande herrie zéu krijgf'dige
De bestedingsbeperking heeft twee in het oog springende gevolgen voor de
sportbewcging, aldus het Ned. Olympisch Comité in zijn jaarverslag. Het directe
gevolg is een verlaging van het subsidie, die in verhouding aanmerkelijk groter
is dan de verlaging, toegepast op vergelijkbare activiteiten op het gebied van
jeugdwerk en cultuur. Het tweede gevolg is wellicht veel ernstiger dan het
eerste: uit het afwijzende standpunt van de regering ten aanzien van het ver
schijnen van een sportnota is namelijk duidelijk geworden, dat zij de sportvraag-
stukken nu liever aan de orde telt. Waarom niet? Omdat men die vraaagstukken
niet de baas kan of wil?
De sportorganisaties hebben een grote behoefte aan geldmiddelen om hun taak
als derde milieu voor honderdduizenden jongeren, die in een dynamische samen
leving door de sportbeoefening worden aangetrokken, naar behoren te kunnen ver
vullen. Die sportorganisaties oefenen bovendien een uitermate belangrijke functie
uit in het Nederlandse volksleven met betrekking tot een dynamische vorm van
vrijetijdsbesteding door enkele miljoenen Nederlanders, die in de sportbeoefe
ning een zekere compensatie vinden voor het jachtige leven in de moderne
arbeidsverhoudingen en in het hedendaagse verkeer, waarbij dikwijls zoveel
wordt geëist van het zenuwstelsel en zo weinig van lichaamsvaardigheid en
behendigheid.
Spelen dus de geldmiddelen een grote rol, daarnaast is er een schreeuwend te
kort aan mogelijkheden voor de zo noodzakelijke groei en uitbreiding van de
sportbeoefening, omdat zowel de ruimte als de sportaccommodaties die beschik
baar worden gesteld, ver achter blijven bij de nog snel toenemende behoefte. Ver
schillende factoren van maatschappelijke aard zijn van deze grote, toenemende
behoefte aan sportbeoefening oorzaak.
De zich uitbreidende industrialisatie en volkshuisvesting in ons land slokken
steeds meer „vrije" ruimte op, die vroeger beschikbaaar was voor recreatie en
sportbeoefening. Steeds meer doet zich in ons land de noodzaak voor, groen
stroken en sportcomplexen met velerlei sportaccommodaties van verschillende
aard volgens een zorgvuldig overwogen ruimtelijke „planning" uit te sparen, wil
ons land voor deze en volgende generaties bewoonbaar blijven. Bewoonbaar in
die zin, dat de arbeidende bevolking er behalve werk ook nog gelegenheid vindt
tot recreatie en de jeugd tot spel en sportbeoefening.
Een volk moet behalve arbeid en huisvesting in de meest letterlijke betekenis
ook de mogelijkheden worden gelaten tot beweging en bewegingsvrijheid in de
vrije uren. Ook dit is een primaire eis van cultuur-behoud en -ontplooiing, een
primair levensbelang voor ons gehele volk.
Het is de hoogste tijd, dat hiervoor bij regering en volk veel méér belang
stelling wordt gewekt dan thans helaas het geval is. Het is ook de hoogste tijd,
dat er landelijk, regionaal en plaatselijk grote aandacht wordt besteed aan het
bewaren van mogelijkheden voor recreatie, spel en sport en aan het scheppen
van nieuwe mogelijkheden. Daarom wordt juist nu gevraagd om overleg en
samenwerking om te komen tot het uitstippelen van een beleid, dat getuigt van
begrip voor de enorme achterstand die nu reeds op dit gebied bestaat en voor
de noodtoestand waarin ons volk binnen afzienbare tijd op dit gehele gebied
dreigt te geraken. Daarvooor is allereerst een sportnota noodzakelijk, een werk
stuk waaruit de visie kan blijken van de regering op dit complex van vraag
stukken vóórdat kapitalen worden geïnvesteerd om de oplossing van een aantal
van deze vraagstukken naderbij te brengen.
Daarom noemden wij het op de lange baan schuiven van de sportnota door
de regering verontrustend, aldus het N.O.C.
Daarnaast wordt de betekenis van de sportbeoefening geaccentueerd door
een factor, die het Nederlandse onderwijs raakt. Jammer genoeg moet de sport
beoefening ten dele trachten goed te maken, wat de jeugd aan ontwikkelings
mogelijkheden wordt onthouden als gevolg van de zeer gebrekkige lichamelijke
opvoeding op de scholen.
Het wordt langzamerhand regel, dat de nieuwe scholen, waaraan overigens
geen kosten worden gespaard, geen enkele accommodatie hebben voor de
lichamelijke opvoeding, en dat terwijl de voorzieningen aan gymnastieklokalen,
speelterreinen en instructiezwembaden voor de bestaande scholen reeds ver bij
de behoefte zijn achtergebleven.
AI met al, zo besluiten wü deze passage uit het jaarverslag van het Ned.
Olympisch Comité, is het totale beeld van de sportbeoefening en de lichamelijke
opvoeding in ons land zodanig, dat wij onder het hoofd „Overheid en Sport"
bepaald géén feestklanken kunnen laten horen.
«I.IHIO
radioen televisie
óók uitgerust met het versterkte heupdeel,
niet zachter - slechts iets dunner,
enorm stabiel de cellen hebben een doorsnee van slechts 2-3 cm,
belangrijk goedkoper,
natuurlijk volledig gegarandeerd.
Tot zij volwassen zijn Is dit
het bed bij uitstek voor Uw kinderen I
Oók zeer geschikt als logeerbed,
voor Uw rustbank. Uw Jacht.
Uw caravan I
De rechtbank te Arnhem veroordeelde
gisteren de 55-jarige koopman H. de 3.
wegen, doodslag op zijn 54-jarige vrouw
en poging tot doodslag op zijn 21-jarlge
dochter, tot een gevangenistraf van zes
jaar met aftrek, alsmede terbeschikking
stelling van de regering.
Verdachte had. ofschoon zijn zaak in
textiel te gronde ging, betrekkingen aan
geknoopt 'met een meisje uit Dusseldorp.
Eni-ge tijd voordat hij zijn daad pleegde,
had hij het meisje verteld, dat zijn vrouw
vier dagen tevoren wa« gestorven. Een
brief van de vriendin, per ongeluk door
zijn vrouw geopend, was de inleiding tot
de tragedie. Na een twistgesprek bond
hij zijn vrouw (naar zijn zeggen om haar
het zwijgen op te leggent een nylonkous
om de hals. welke handeling haar dood
tot gevolg had.
Toen zijn" dochter thuis kwam poogde
hij haar ook, eerst met een nylonkous en
daarna met een koord „het zwijgen op te
leggen".
De procureur-generaal had vijftien jaar
met aftrek geëist; de rechtbank in Zut-
phen had hem twaalf jaar opgelegd.
Het Italiaanse passagiersschip „Castel
Felice" van de SitmarUin te Genua wordt
dinsdagmorgen met ongeveer 525 repa-
triërenden uit Indonesië en met ruim 40
Nederlandse passagiers uit Australië aan
de Lloydkade te Rotterdam verwacht. De
ontscheping der passagiers, onder wie
227 kinderen beneden de 12 jaar en 154
employés van de Billiton maatschappij
in Tandjong Pandan, begint om elf uur.
Zij is maar zo heel eenvoudig Lisa en
leeft nu al jaren teruggetrokken in een
tehuis voor ouden van dagen, woarheen
de vrouw trok, toen zij het werk op
pastorie niet meer aankon. Nu glijden
de dagen in het tehuis met vreugden en
teleurstellingen, als de kralen van haar
rozenkrans door haar vingers, voorbij..
Zij heeft er in de loop der jaren ve
len zien komen, is met hen vertrouwd
geraakt, maar ook meermalen heeft zij
bij die bedden gezeten, waar de dood
zacht aanklopte. En de mensen biddend
uitgeleide gedaan op hun laatste reis.
Nu gaat het met haar zelf niet zo
best meer de laatste maanden. Och ze
is wel een paar uur op per dag, maar
dat tikkertje daarbinnen kan danig op
spelen en dèn is het goed in bed te
liggen. Alleen zijn die nachten zo vre
selijk lang en kan zij niet meer als
de weldoende fee op de zaal rondgaan,
als er een beroep op haar gedaan wordt.
Dat spijt haar wel heel erg, want de
nachtzuster heeft het toch al zo druk.
Berustend laat zij even haar borduur
werk liggen, een der vele kleurige kleed
jes voor de zusters. Hoeveel heeft zij
er al niet gehaakt?
Het is goed, even bij Lisa aan te
lopen en te kijken naar die rustige
handen. Handen, die al zóveel werk
verzet hebben in het leven en nóg niet
van ophouden weten.
„Het valt me eigenlijk steeds op, dat
de mensen tegenwoordig zo ontevreden
zijn. Niets is er eigenlijk goed genoeg.
Dat begrijp ik eigenlijk niet" verzucht
Lisa peinzend.
En Lisa heeft gelijk
We zijn allemaal ontevreden, we willen
steeds meer en zij, die nooit luxe of
weelde gekend heeft, verbaast zich
daarover „Jammer" denk ik stil, dat
Lisa eigenlijk nooit getrouwd is. Zij zou
een ideale moeder geweest zijn, een
alles opofferende ongetwijfeld. En dan
was zij misschien niet zo eenzaam ge
weest op haar oude dag als nu, al
laat zij zich daar nooit over uit..
Haar kleine wereldje omvat nu bet
tehuis, de attentie van de zusters, de
zorg voor haar kamergenootjes op de
ziekenzaal. De uitzendingen van de ka
pel In haar mooie warmbruine ogen
is de overgave, als God haar tot zich
roept en soms lijkt het, of dat niet zo
lang meer zal duren, als zij het zo be
nauwd heeft
Mensen, zoals Lisa, wier gezicht de
blijdschap afspiegelt bij een bloempje
dat je zomaar op haar bed neerlegt, och
die zijn er meer. En wij, die het altijd
zo schrikbarend druk hebben en maar
hollen de hele dag, wij hollen die te
huizen voorbij, waar het leven zo stil,
zo vredig is. En in die vrede daaj vin
den wij onszelf terug, als alle rumoer
om ons verstild is
Uitzending vanuit Eng. Transit Camp
te Hoek van Holland. Golflengte 25 meter.
ZATERDAG:
22.00 uur Verzoekplaten
23.00 uur Hersengymnastiek
23.45 uur Oude walsmelodieën
24.00 uur Vervolg verzoekplaten
0.1.00 uur Sluiting
ZONDAG 18 MEI
HILVERSUM I 402 m. 8.00 KRO 9.30 NCRV
10.00 Convent van Kerken 11.30 NCRV 12.15
KRO. 17.00 IKOR 19.00 NCRV. 19.45—24.00 KRO.
8.00 Nws. 3.1£> Grarjxm. 8.25 Hoogmis 9.30
Nws. en waterst. 9.45 Vocaal ens. en solist
Geref. kerkdienst 11.30 Gramm. 11.45 Tenor
en orgel 12.15 Gramm. 12.20 Apologie 12.40
Instr. Octet 12.55 Zonnewijzer 13.00 Nws. en
kath. nws. 13.10 De Wadders 13.30 Lichte muz.
13.45 Boekbespr. 14.00 Oratorium 15.05 Caus.
15-15 Meisjeskoor met begeleiding 15.40 Muz.
caus. 16.10 Sport. 16.30 Vespers. 17.00 Kerkwienst
17.15 Koorzang 17.45 De kerk aan het werk
18.00 Het geladen schip 18.30 De kerk aan het
werk 18.40 God met ons 19.00 Kerkelijk nws.
19.05 Samenzang 19.25 Tot ziens in Jeruzalem
19.45 Nws. 20.00 Blijspel 20.30 Act. 20.45 De
gewone man 20.50 Cabaret 21.20 Caus. 21.30
Hoorsp. 22.30 Gramm. 22.35 Uit het boek dei-
boeken 22.45 Avondgebed en liturg, kal. 23.00
Nws. 23.15-24.00 Laatste rondjes.
HILVERSUM II 298 m. 8.00 VARA 12.00 AVRO
17.00 VARA 18.30 VPRO 19.00 IKOR 20.00-
24.00 AVRO
8.00 Nws. 8.18 V. h. platteland 8.30 Weer of
geen weer 9.45 Caus. 10.00 Instr. octet 10.30
Nws. v. d. boekenmarkt 10.40 Cabaret 11.20
Gramm. 12.00 Gevar. muz. 12.30 Sportspiege)
12.35 Gevar. muz. 13.00 Nws en SOS-ber. 13.07
Buitenl. overz. 13.17 Meded. of gramm. 13.20
Even bijdraaien 14.00 Boekbespr. 14.20 Gitaar
spel 14.45 Toneelbeschouwing 15.00 Radio Fil-
harm. ork. en soliste 16.00 Lichte -^uz. 16.30
Sportrevue 17.00 Gramm. 17.30 V. d. kind. 17.50
Nws. sportuitsl. en sportjourn. 18.30 Doopsge
zinde kerkdienst 19.00 Kerkdienst v. d. jeugd
19.30 De open deur. 20.00 Nws 20.05 Bridge
drive 20.10 Amus. muz. 20.35 Hoorsp. 21.10
Operette (fragm) 22.15 Journ. 22.30 Gramm.
23.00 Nws. 23.15 Bridgedrive 23.30 -24.00 Ver
leden en heden.
RADIO VATICANA Golflengte 25m67, 31ml0.
41m21, 196m. 22.15 uur: Borgo Castel Giuliano:
ooggetuigeverslag inzegening van het eerste
huis der Zusters van het Arme Kind Jezus, in
Itali. 22.15 uur: Achteruitgang van het aantal
vrouwelijke kloosterroepingen. (Wijzigingen
voorbehouden).
Engeland. BBC home serv. 330 m.
11.20 Verz. progr. 12.10 Critieken 12.55 Weer-
ber. 13.00 Nws. 13.10 Klankb. 13.40 Operamuz.
14.00 V.d. tuinb. 14.30 Symf.-ork. en solist.
(15.1915.39 Caus.) 16.15 Caus. 16.30 Muz. caus.
17.00 V.d. kind. 17,50 Caus. 17.55 Weerber. 18.00
Nws. ,18.15 Journ. 18.45 Amus. muz. 19.30 Caus.
19.45 Godsd. klankb. 20.25 Liefdadigheidsoproep
20.30 Hoorsp. 21.00 Nws. 21.15 Caus. 22.00 Ka-
merork., koor en sol. 22.50 Epiloog 23.0023.06
Nws.
Engeland BBC light progr. 1500 en 247 m.
,12.00 Verz.progr. 13.15 Gevar. progr. 13.45
Hoorsp. 14.15 Gevar. progr. 14.45 Film progr.
gramm. 18.00 Amus. muz. 18.30 Gramm. 19.00
15.30 Amus. muz. 16.30 Hoosp. 17.00 Interv. en
Gevar. progr. 19.30 Nws. 19.35 Amus. muz.
20.30 Samenzang 21.00 Gevar. progr. 22.00 Amus.
muz. 22.30 Nws. 22.40 Gramm. 23.15 Lichte muz.
23.50 Meditatie 23.55—24.00 Nws.
NDRWDR. 309 m.
12.00 Gramm. .12.30 Lichte muz. 13.00 Nws.
13.10 Amus. muz. .15.00 Verz. progr. 16.30 Dans-
muz. 18.20 Ork. conc. 19.00 Nws. 20.00 Cabaret-
progr. 21.45 Nws. 22.15 Dansmuz. 23.00 Lichte
muz. 23.15 Amus. muz. 24.00 Nws. 0.05 Kamer-
muz. 1.00 Weerber. .1.154.30 Gevar. muz.
Frankrijk, progr. 3 280. en 235 m.
12.05 Ork. conc. 17.25 Gramm. 18.00 Ork.
conc. 19.30 Gramm. 19.40 Lichte muz. 20.10
Gramm. 20.15 Kamermuz. 21.15 Hoorsp. 22:30
Nws. 23.5324.00 Idem.
Brussel, 324 m.
12.01 Gramm. 12.'15 Amus. ork. 12.30 Weerber.
12.34 Amus. ork. 13.00 Nws. 13.15 V.d. sold.
14.00 Gramm. .15.20 en 154.0 Idem 16.00 Voetbal-
rep. 16.45 Gramm. 17.00 Sportuitsl. en nws.
17.30 Gramm. 17.45 Sportuitsl. 17.52 Kamermuz.
18.30 Godsd. halfuur 19.00 Nws. 19.30 Wereld
tentoonstelling 20,00 Gevar. progr. 21.30 Gramm
22.00 Nws. 22.15 Gramm. 23.00 Nws. 23.05—
24.00 Gramm.
Brussel, 484 m.
12.15 Gramm. 13.00 Nws. 17.00 Nws. 18.30
Gramm. 19.15 Idem 19.30 Nws. 20.00 Gramm.
hoorsp. en pianomuz .21.00 Gramm. 22.00 Nws.
22.10 Lichte muz. 22.55 Nws. 23.00 Jazzmuz.
23.55 Nws.
TELEVISIE
DUITS progr: 12.00-12.40 Intern borreluurtje
14.00 V. d. kind. 14.30 Sport 18.15-18.45 Rep
19.30 Spiegel v. d. week 20.00 Rep .20.30 Ge
var. progr. 22.00 Rep.
FRANS-BELG progr: 11.00-11.30 Mis. 14.30
Sport 17.30 Wereldtentoonstelling 19.00 Film
19.30 Avonturen v. h. Verre Westen 20.00 Nws
20.30 Rep. 20.50 Spel 22.25 Gevar. muz. 22.55
Wereldnws.
VLAAMS-BELG progr: 11.00-11.30 Hoogmis.
14.00 V, d. kleuters 14.20 Filmrep v. d. jeugd
14.30 V.d. vrouw 15.00 Overname v. d. Duitse
TV; rep interland tenniswestr. om de Davis
Cup 16.00-17.30 Wereldtentoonstelling 19.00 Feuil
19.30 Nws. 20.00 TV-competltie 22.00 Expo-pa-
t rans'
Uitzending vanuit Eng- Jr 25
te Hoek van Holland. Golflengte
ZONDAG:
22.00 uur Anders dan gewoon
22.45 uur Muziekland
23.00 uur Voor Jong en Oud
23.30 uur Band Call
23.45 uur Muziek voor mij
00.30 uur Sluiting
MAANDAG 19 MEI v
HILVERSUM I 402 m. 7.00-24.00 wo<ti
Gram'
9.35 Waterst. 9.40 Haak de roos. f"'-j G^n-
10.30 Theologische etherleergang ic&tf
U.35 Gevar. progr. 12.25 Voor 33 3 ;3
der 12.30 Land- en tuinb. medepjvv'S- ,1^
muz. 12.53 Gramm. en act.
Mil. kapel 13.45 Gramm. 14.05 ScftO®FluitK* fc-
Gramm. 14.45 V. d. vrouw la-1 l6 30 J
15.35 Gramm. 16.00 Bijbellezing ieUg^Loi12
ens. 17.00 V. d. kleuters 17.15 V.
Gramm. 17.40 Beursber. 17.45 ^ngels/n
18.00 Orgelconc. 18.30 Sport
19.00 Nws. en weerber. 19.10 Op .rc?
19.15 Schoolzang 19.35 Caus. 19.38 9n 40
Radiokrant 20.20 Muz. vraaggesprek k'gflS
21.45 Koperens. 22.00 Boekbespr. en
muz. 22.45 Avondoverdenking 23.00 i<satie'
ber. 23.15 Gramm. 23.40—24.00 Evange
in de Poolse taal. taRA
HILVERSUM II 298 m., 7 00 VAn>
VPRO, 10.20—24.00 VARA. g 00
7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gramm. L i;,0
ïramm. 9.05 Gym. 9.15 Gf ding ,j,t
7 <50 £eni -
d. zieken 9.30 Gra"
7.00 Nws. 7.10 Gewijde muz. L'-ortuiisl-„roUlv
voor de dag. 8.00 Nws. 8.15^ d'-.jjin"1'
8.18 Gramm. 9.05 Gym. 9.15 G „dinS ,Dilë
Voor de oude dag 10.05 Morgenwu e0 »o
V. d. vrouw 10.55 Promenade /LjiJJ
11.35 Bariton en piano 12.00 Dan-' latK.0.
Land- en tuinb. meded. 12-33 'y.d. .yt
12.38 Hammondorgel 13.00 Nws. l3'13 ,r
denstand 13.20 Pianotrio 13.45 v-,g 4o z%-
14.00 Viool en piano 14.20 Hoorsp. r-ra"1-
minuten voor boven de zestig
16.40
I
17.15 Pianoduo 17.35 Gramm 50 mU1V1®
18.00 Nws. en comm. 18.20 Amus. rZ.
Openbaar kunstbezit 19.00 Pari. °'0oO '(0-
Lichte muz. 19.45 Regertngsuitz- Et#« ea
20.05 Promenade ork en soliste -0', ardiL#i.
rum 21.23 Lichte muz. 21.40 PIaIjj.O0
mineraal 22.20 Caus. 22.35 Strijkork-
23.15-24.00 Gramm.
Engeland, BBC home serv. 330
12.00 Sport. 12.25 Orkestconc. 12.5? sc&l».)
13.00 Nws. 13.10 Gramm. 13.40 «.4»
.60 hoorsp. 16.30 Sport. 17.00 V.
Weerber. 18.00 Nws. 18.15 Stad ?n-Jfinti6,\
Sport. 18.45 Caus. 19.00 Idem. 19.30 jw. 7
gen. 20.00 Symf. ork. en sol. 21.00 23,06'.
Hoorsp. 22.45 Pari. overz. 23.00 Nws. -
Koersen.
BBC light progr. 1500 en 247 m. „z lS-j!
12.00 Gramm. 12.30 Nws. en ge"ar; v *i4
Sport. 13.34 Nws. 13.35 Gramm. 0»
ters. 14.00 ^V.d. vrouw, (Om 14-30 WyV5'
pa-
Sport. l._
le's Dagb
■uu v.a. vrouw. (Om - jjr" .j,
:.545 Amus. muz. 16.30 Nws. e -g fjr r,
gb. 16.45 Amus, muz. (Om -3 0
18.00 Sport. 18.34 Nws. 18.35 Gramm. f e„
sp. 19.00 Journ. 19.25 Sport. 19.30 Nws. graïjB
sp. 20.00 Gevar. progr. 203. Nws. Aupi!
21.00 Hoorsp. 2.1.30 Nws. en Hullo
Nws. 22.40 Amus. muz 23.30 Nws. «u
muz. 23.55-24.00 Nws.
Afl/ia f*
NDR—WDR. 309 m.
12.00 Balletmuz. 13.00 Nws. 13.15 A^l qq :-.c,
14.15 Symf. conc. 16.00 Ork. conc. C jjO
17.45 Lichte muz. 19.00 Nws. 19-30 T,erd. "tjfJ
21.45 Nws. 22.10 Lichte muz. 22.30 ja uZ.
Gevar. muz. 24.00 Nws. 0.10 Lichte
Weerber. 1.154.30 Gevar. muz.
Frankrijk, progr. 3. 280 en 235 m. G;,<;
12.00 Gramm. 12.03 Ork. conc. l3u„ G^sC'
14.30 Hoorsp. 16.00 Kamermuz. l''37,r[t. c
17.35 Kamermuz 10.5 Gramm. 20.00 u
23.10 Kamermuz. 23.53—24.00 Nws.
Brussel 324m. j
12.00 Gramm. 12.30 Weerber.
bouwers. 12.42 Gramm. (Om l2'5a,,adi"' ge"'
13.00 Nws, 13,11 Gramm. 14.00 School"" „ek
Pianomuz. 16.00 Koersen. 16.02 V.
,17.00 Nws. 17.10 Gramm. 17.45 Ki"Oe. <}««>-
18.00 Franse les. 18.15 Kinderlied„ls;„ldt£OyJer"
18.30 V. d. sold. 19.00 Nws. 19.30 Wereia ,5
stelling 20.00 Ork. conc. 21.00 Gramm- u,
21.30 Amus. ork. 22.00 Nws. 22.15
22.55—23.00 Nws.
Ij
Brussel 484 m. ,-jj
12.00 Gramm. 13.00 Nws. 13.10 GrfiTuz, ij.3®
Operamuz. 15.15 Gramm. 16.05 DanirwS. rtü-
Kamermuz. 16.45 Gramm. 17.00 oO-Q* tfl'
Gramm. 19.30 Nws. 20.00 Gevar. 1"utl'rk.
var. progr. 22.00 Nws. 22.10 SyjnL 0i
liste. 23.15 Nws.
TELEVISIE 6',5
NTS: 20.00 Journ. VARA 20.20 S'i
gen, nu 20.30 Persconferentie disc
Filmverzoekprogr. 21.20 Geïllustreer
over de danskunst. 21.40 Licht progr-
DUITS progr: 17.00 V. d. kind-1^ J"%.
laus. 19.00-19.30 Hier und Heute TesL.
!0„15 WRPrhffr 7(1 9(1 l7icroiTng»'rmilZ. *0* -gUl
Were-
asu-io weeroer. zu.zu zigeunermu*»
film 21.10 Documentair progr. 22.00
toonstelling 22.30 Rep. tobCÖ
FRANS-BELG progr; 17.30 WereldM' 2»,,
ling 19.00 Sport 19.30 Rep. 20.00 30 V'
Gevar. progr. 22.10 Rep. uit Cannff
recital. 23.00 Wereldnieuws. V j-eld'ft"
VLAAMS-BELG progr 16.00-17.30 f'
toonstelling 19.00 Var. uitvinders 'S-tgrifjtt
19.30 Nws. 20.20 Overname v. d.
zigeunermuz. 20.50 Qulzprogr. 2LJ, TV"
21.40 Beroemde bokswedstrijden 21-
v. Zweden. 22.15 Nws. en journ.
DE GELUIDSMUUR
18).
Maar de man, die ik zoek, moet wèl fantasie heb
ben. Begrijp je, Dave? Dan heb ik alles compleet.
Noem het gerust een gril van een oud man.
Hij trok even aan zijn pijp en keek peinzend voor
zich uit.
Ik heb natuurlijk al met Tony over deze kwes
tie gesproken. Hij heeft er het meeste recht op te
weten, dat er een ander komt, hoewel die zijn posi
tie niet zal aantasten. Tony blijft chef-invlieger.
Maar ik dacht, dat Tony me misschien iemand kon
noemen. Natuurlijk heb ik hem niet precies verteld,
waarom ik die ander wil hebben. Dat kon niet, hoe
voorzichtig ik het ook uitgelegd zou hebben Tony
zou misschien tóch gedacht hebben, dat ik hem van
een tekortkoming beschuldigde; je weet, dat hij nogal
lichtgeraakt is. Ik zei hem dus, dat ik er in verband
met de toenemende hoeveelheid werk een man bij
wilde hebben en dat is ook geheel volgens de waar
heid. Hij noemde me de naam van die Peel als
een goed vlieger, hoewel hij er uit zichzelf bij ver
telde, dat Peel soms wel eens een beetje roekeloos
kon zijn. Verder zei hij terloops, dat het een gemeen
schappelijke kennis van jullie was. En daarom dacht
ik, dat het geen kwaad kon, ook eens even met jou
over hem te spreken. Je kunt hem wel niet beoor
delen op zijn capaciteiten als vlieger, maar daaren
tegen misschien beter op zijn menselijke hoedanig
heden en die zijn van minstens even groot belang.
Ik heb je al deze dingen niet van tevoren verteld
om je oordeel niet te beïnvloeden. Je zou je ant
woorden onbewust afgestemd hebben op mijn be
doeling en dat wilde ik juist vermijden. Natuurlijk
wil ik eerst eens persoonlijk met Peel kennismaken,
maar ik geloof, dat ik door dit gesprek met jou
toch al een heel stuk wijzer geworden ben.
Het was allemaal erg knap opgezet, zó knap, dat
er geen speld tussen te krijgen was. Maar het was
niet alleen knap, het was ook monsterachtig. J.R.
kende Tony's spottende houding ten opzichte van de
verschrikkingen van de geluidsmuur; een spot, die
ten dele voortkwam uit bescheidenheid: hoe gevaar
lijker zijn werk nu werd afgeschilderd des te groter
zou later zijn glorie zijn. Maar voor een belang
rijk deel steunde die spot ook op de vaste overtui
ging. dat alles vooraf te berekenen valt. De conse
quentie ligt voor de hand: wat niet berekend kan
worden, is niet mogelijk. En over die opvatting
maakte J.R. zich ongerust. Hij geloofde in het on
gerijmde. Hij geloofde, dat het experiment bewijzen
kan leveren, die nog die door de rekenliniaal van
Will Sparks geleverd waren. Maar de man, die dat
experiment uitvoerde, zou eveneens in het ongerijm
de moeten geloven. Of en dat was een grovere
methode met hetzelfde resultaat die man zou roe
keloos moeten zijn; hij zou bereid moeten zijn, zich
zonder nadenken te storten in het avontuur.
Tony zou met „Prometheus II" een aanval doen
op de geluidsmuur. Hij zou ongetwijfeld tot de uiter
ste grens gaan. Als hij zonder grote moeilijkheden'
de snelheid van het geluid zou overtreffen, dan zou
hem dat een intens plezier doen, maar het zou hem
niet verbazen, want daarmee zou slechts zijn opvat
ting bevestigd zijn, dat er geen spoken bestaan.
Maar als er zich wèl grote moeilijkheden zouden voor
doen, in welke vorm dan ook, en zijn verstand zou
hem zeggen, dat het waanzin zou zijn om door te
gaan, dan zou hij zijn pogingen opgeven in de over
tuiging, dat sneller vliegen dan het geluid, in ieder
geval onder deze omstandigheden, tot de onmoge
lijkheden behoorde. En dan had J.R. een man nodig
als Philip: roekeloos en desnoods bereid zijn leven
op het spel te zetten. En hij maakte een mooie kans
het te verspelen ook, want ik had een onbegrensd
vertrouwen in Tony: wat hij waanzin achtte, wès
volgens mij waanzinnig. En ik was er volkomen
zeker van, dat ook J.R. een onderneming, die volgens
Tony onuitvoerbaar was, niet meer dan één procent
kans van slagen zou geven. Maar met dat éne pro
cent kans zou hij Philip de lucht in sturen.
Ik was te verontwaardigd om op de verklaring van
J.R. antwoord te geven. Ik zou ook niet goed gewe
ten hebben, wat te zeggen. Als ik J.R. beschuldigde
van zijn demonische opzet, zou hij het vierkant ont
kennen. Bij Tony hoefde ik ook niet aan te komen;
hij zou me uitlachen en vragen of ok niet goed snik
was. Philip waarschuwen? Hem zeggen, dat hij een
aanbod van J.R. afslaan, in ieder geval weigeren
moest met de „Prometheus II" de geluidsmuur te
doorbreken? Hij zou mij niet geloven; er bestond
zelfs een kans op een tegengestelde uitwerking: dat
ik hem zou prikkelen, het juist te doen. Misschien
dat Jess.. Maar die mogelijkheid verwierp ik on
middellijk. Jess, die nooit enige interesse getoond
had in alles wat vloog en er alleen met een kleine
rende minachtig over kon spreken; Jess, die ik eens
had horen zeggen: Mannen zijn nooit zo onuitstaan
baar gewichting en dramatisch, als wanneer zij over
hun werk spreken. Bij die Jess zou ik zeker geen
begrip binden.
Ik had sinds onze eerste kennismaking een zekere
sympathie gekregen voor J.R., omdat ik hem zag
ais iemand, die gedreven wordt door een vreemde
macht, waaraan hij ondergeschikt is. Maar nu bleek,
•dat die macht niets ontzag, ook geen mensenleven;
nu ineens haatte ik hem. De sluwheid, waarmee
hij gepeild ha'/»d naar Philips privé-leven en juist
datgene had gevonden, wat waarschijnlijk in grote
mate bijdroeg tot Philips roekeloosheid: de onzekere
houding met Jess die sluwheid was bijna niet men
selijk meer. Eén ogenblik stond ik op het punt hem
ronduit te zeggen, hoe ik over hem en zijn metho
den dacht. Maar ik durfde niet; ik zou me alleen
maar belachelijk maken. Het enige gevolg zou zijn,
dat hij me op staande voet zou ontslaan. En ik had
een flauwe hoop, dat ik op de een of andere manier
de zaak nog kon redden, al vroeg ik mezelf af, hoe
ik op deze geschiedenis ooit maar de geringste
invloed zou kunnen uitoefenen.
Weet jij die Philip Peel te bereiken, Dave?
vroeg J.R. Hij keek me aan met dat raadselachtige
masker van zijn gezicht, waarop niets te lezen viel.
Mijn eerste indruk was er toch niet zo ver naast,
J.R., dacht ik, je bent gevaarlijk. Misschien had je
beter tandarts kunnen worden, of procuratiehou
der. Op zo'n plaats zou je waarschijnlijk een hard
werker en tot op zekere hoogte gewaardeerd mens
zijn geweest. Maar je had nooit in die vervloekte
luchtvaart terecht moeten komen, want daar ben
je gevaarlijk.
Zou je hem bijvoorbeeld nu kunnen opbellen en
hem uitnodigen eens een 'paar dagen in Madgeworth
Court te komen logeren?
Ik antwoordde niet en greep met tegenzin naar
de telefoon, die op de tafel stond,
Maak het dringend, zèr J.R„ '°en ik het gesprek
aanvroeg.
Het is natuurlijk lang niet zeker, dat ik hem
nu te pakken krijg, mompelde ik. Maar na vijf
minuten had ik hem al aan de lijn.
Dave, ouwe leugenaar, schetterde zijn stem
als begroeting, verzin je nog steeds smoesjes om de
kisten van die oude Ridgefield aan de man te bren
gen?
J.R. grinnikte; hij kon dus van de plaats, waar
hij zat Philips harde stem verstaan. Dat wilde ik
liever niet en daarom zei ik:
Probeer het eens met een beetje zachter te
praten, je ontwricht het hele telefoonverkeer. Zijn
lach loeide in mijn oor.
Doet die baas van jou ook wel eens aan va
kantie voor zijn personeei? vroeg ik.
Hou op, zei hij, ik heb voor vier jaar vrije
dagen, maar ik mag ze niet opnemen.
Probeer er dan toch eens een stuk of drie, vier
van hem los te krijgen, antwoordde ik. En kom dan
eens hier logeren; dat zal Tony ook wel gezellig
vinden. Je brengt Jess natuurlijk mee. Ik keek J.R.
vragend aan en hij wuifde met zijn hand ten teken
van instemming.
Moord-idee, knetterde zijn stem, verstaanbaar
tot in alle hoeken van de kamer, dan leer ik
misschien meteen die beroemde en beruchte John
Ridgefield ook eens kennen. Zou die vrijer no gniet
een aardig baantje voor me hebben?
Ik drukte in wanhoop de schelp zó dicht tegen
mijn oor, dat het pijn deed, maar het was tever
geefs. Over het gezicht van J- R- trok een nauw
merkbare trek van voldoening.
XXI
Waarom noemt u die vliegdingen in 's hemels
naam „Prometheus"? informeerde Jess belangstel
lend; met haar groene ogen keek ze J. R. onschul
dig aan. We zaten in de grote tuinkamer van Madge
worth Court. De deuren naar het terras stonden
wijd open en de geur van de regen, die na een pe
riode van grote droogte eindelijk gekomen was,
vulde de kamer tot in alle hoeken. Philip en Jess
waren nu al drie dagen op Madgeworth Court en
ik kon me niet herinneren in lang zulk een prettige
vakantie te hebben gehad. Er was een luchtige, op
geruimde sfeer, waarin zelfs J. R. uitnemend paste.
Of het nu kwam .doordat hij dit onderwerp opzet
telijk vermeed of doordat Jess de gesprekken zo
veel mogelijk een andere richting uitstuurde: over
vliegen en vliegtuigen werd zo goed als niet ge
sproken. Natuurlijk was het in een omgeving als
deze nooit helemaal te vermijden, maar dan be
trof het algemeenheden, die geen aanleiding gaven
tot diepgaande discussies of meningsverschillen.
De geluidsmuur en alles wat daarmee maar enigs
zins in verband stond, werden met geen woord ge
noemd.
Alleen die middag, toen we daar in de tuinka
mer zaten, had Tony met de „Prometheus" gevlo
gen en hij maakte er enkele terloopse opmerkingen
over tegen J.R. Het was toen, dat Jess haar vraag
stelde over de naam Prometheus. Ik had me geduren
de deze drie dagen in stilte geamuseerd met de
conversatie tussen haar en J. R. Ik geloof niet, dat
zij hem ten volle doorgrondde, maar zij kon hem in
ieder geval aan. Ze scheen op geen enkele wijze door
hem geïmporteerd te worden, wat waarschijnlijk
voortkwam uit haar principiële geringschatting van
alles, wat maar met de luchtvaart te maken had.
Ze sprak luchtig over „schuurtjes" als ze de reus
achtige hangars en werkplaatsen bedoelde. Ze liet
in het gesprek het woord „vliegdingetjes" vallen,
alsof ze niet vlug genoeg op „vliegtuigen" kon ko
men. Ik kon er niet helemaal achter komen, of ze
het opzettelijk deed of dat al deze dingen inderdaad
zo ver buiten haar belangstelling lagen. J.R. scheen
er zich niets van aan te trekken; hij liet het althans
niet blijken. Alleen scheen hij meer dan anders op
zijn hoede te zijn, als hij met Jess sprak; hij wist
waarschijnlijk ook niet goed, wat hij aan haar had.
Zo ook toen ze hem vroeg, waarom hij zijn laatste
schepping Promotheus had genoemd. Hij keen haar
even achterdochtig aan en zei voorzichtig: Dat
heeft eigenlijk iets te maken met het doel, waar
voor dit toestel is gebouwd.
Is er nog een ander doel dan vliegen?, vroeg
Jess verder.
In zekere zin. Het gaat namelijk opi de snel
heid, waarmee gevlogen wordt. We staan op het
punt om sneller te gaan vliegen dan het geluid. De
kennis van de gedragingen van een vliegtuig, dat
zich sneller voortbeweegt dan het geluid, kan van
onschatbare waarde zijn. Niet alleen voor de vlieg-
tuigbouwkunde maar voor de gehele wetenschap.
Daarom hebben we dit vliegtuig „Prometheus" ge
doopt. Prometheus was een Griekse god, die het
vuur uit de hemel roofde en het op aarde bracht.
De naam Prometheus betekent: vooruitdenkend.
Zijn daad heeft dan ook nooit hoog genoeg te schat
ten gevolgen gehad. Denk eens in, wat de mens zou
zijn zonder vuur. Onze „Prometheus" is ook een
bewijs van ons vooruitdenken. Ook déze „Prome
theus" zal in de hoogte onbekende natuurkrachten
ontdekken, die voor de mensheid van grote waarde
zullen blijken te zijn.
Niemand zei iets. Het gesprek was op een terrein
gekomen, dat enigen onder ons liever ontweken.
Na enkele ogenblikken stond Jess óp en liep naar
de open tuindeuren. Het regent bijna niet meer,
zei ze omhoog kijkend, ik heb zin om een wan
deling te gaan maken. Wie gaat er mee?. Toen ze
het terras opliep, draaide zij zich half om en zei
terloops: Ach meneer Rigdefield, hoe ging dat
ook weer verder met die Prometheus, ik bedoel óe
échte Griekse Prometheus? Was het niet zo, dat hij
voor zijn diefstal van dat vuur door Zeus zelf werd
gestraft? Als ik me goed herinner, liep het nogal
beroerd met hem af; hij werd aan een rots geklon-
tfJ1
ken, waar een adelaar hem elke dag de kv®r 0P
rukte, welke 's nachts weer aangroeide. Zond ajr
zijn antwoord te wachten liep ze de tuin in- ^jliP
deren stonden zwijgend op en volgden haar- 1 01
en ik waren de laatste, die de kamer verlieten,'e et
legde zijn hand op mijn schouder. Heb j-e
bezwaar tegen om even rustig te praten, terwu
anderen hun wandeling maken? zei hij zach^jü
Laten we naar mijn kamer gaan, stel
hem voor. rn-
Toen we daar tegenover elkaar zaten, vroeg j\e\
af, waarmee hij beginnen zou J. R. of J?s.s' ^is(
laatste leek me waarschijnlijker. Omdat 'g ya11
dat hij altijd moeilijkheden had met het begi" dje'
een vertrouwelijk gesprek, hielp ik hem een "^n"
Wanneer gaan jij en Jess eindelijk eens tr°"0e<)e'
Wat mij betreft; morgen. Hij zuchtte 111
loos.
Wat haar betreft dan niet? e iK
Ik kom er niet achter. Waarachtig D%:ndc'
kom er niet. achter. Soms denk ik. dat alles e t<>
lijk helemaal goed is en dan ineens staat ze
onbereikbaar ver van me af. Dan verwacht
ogenblik, dat ze alles tussen ons zal breken-
grijp nooit, waarom ze het dan ook niet doet-
Ik begrijp dat best: omdat ze van .ie ,„rb°ü
aasde ik" PPn nncfiner TTör» j rmexAt» -rfë'
AÜCU LKUJ VCIia gl/crwv-
ding tussen Jess en hem leek mede enige
lijkheid om de plannen van J. R. te doorkr e\e
hoewel ik niet de minste hoop had met één e'd
opmerking een dergelijke verhouding tot sta» j,et
kunno« hi<Rn.ffAM tj31f II'
minste door opgebeurd te worden. haaf'
Als ze zoveel van mij hield als ik va" idei"?
zou ze wel anders doen, klaagde hij als een
jongen. Ik zocht naar argumenten om hem
tegendeel te overtuigen, maar ik vond ze nietiger»
z°u „lk J»ss met hart en ziel kunnen verde°
als ikzelf met helemaal in haar geloofde? fK
Maar daarover had ik eigenlijk niet met le pa1
P£aten' onderbrak hij mijn gedachten-
hift tenminste met het belangrijkste op het
blik. Nee, de kwestie is, dat J. R. zoals julIl®vUe'
noemen, me een baan heeft aangeboden als l"KeP.
Pu® J- R- heeft toch al met hem geS?neóeü'
wif i, u me been; zou hij soms verm v0o?
willen zijn"? Zl® Ctl heeft hi' me een
En..?, vroeg ik.
jy.IT N^urlijk zai ik zelf de beslissing moe*» 3;<
men. Ieder ander zou me stapelgek verklare1»
W',1en' ik die beslissing nog niet ge°>f
niet t d.3efield is zo'n rare man; lK „0$
natéurltit h J 36 maar de helft vertelt. nci»
denk! Fr' i™6 •men buiten dit bedrijf over
snreeki ni™aGd. die sympathiek ovei 0p-
spreekt. Tony schijnt goed met hem te kunne» ,s
schieten, maar dat is een ande! geval. T°n0V
wei- rvu dochter getrouwd en Ridgefield zal v' 31S
Toév nietTS '?°ed °Ppassen. dat hij een ve.nJe^
y nie. kwijt raakt. Hij zou lanc naar ccn
™ete? zoeken. En verder fs Tony^k veel r»f'V
?hw, 3 zal misschien nog eens iets van J' gn
baan on f.Veel V00r om tegenW»°V
op te geven en er hier over drie maande» e„
nouro!L te vliegen- zó dik liggen de betrekk'V'
waan^'VWeer met gezaa'd. in elk geval niet
ik maar ..T 60n beetje thuis voel. Daarom d;t
J R^ beter m6t j°U kletsen. Jij ke»1
(Wordt vervolgd).
