Midden in de broedtijd wordt
een eendenkooi gesloopt...
REGEN IN LOURDES
Verkoop vette melk
blijft benedenmaats
Rijpend drama van vernieling in vlaardingen:
Eenzame kooiker
gruwt van hakbijl
en zaag
Oefeningen van Ned. bedevaart
moesten worden afgelast
ationaal Maria-
^gres te Nijmegen
Fabrieken maken geen
reclame
Kolendampvergif tigin g
in Haarlem
Nog geen afboekingen
van reizen naar
Frankrijk
Of het nu met paardenrennen of liefde te maken heeft...
DE LOEP
Akademisch geschil
Ana li.
ZATERDAG 17 MEI 1958
x°zenk
fanstentoonstelling
ïii. 13 iuli
'sV'erda rststraat
t
Pauselijke internuntius
Kaar congres
Kooiker heeft alleen nog
zijn hond
Tragisch schouwspel
Gwe. h
geen afstand van Maxie
'epenri'1verzekerde de eenzaam
e kooibaas hartgrondig.
Bejaarde dame overleden;
echtgenoot in levensgevaar
ENGELAND IS
EN BLIJFT
Sportevenementen
Eet-tradities
Bijgeloof
SLIJKENS het afdelingenver-
slag van de Tweede Kamer is
zo goed als zeker een meerderheid
van ons Lagerhuis bereid haar
stem aan de Kinderbijslagwet te
geven, al wordt ten aanzien van
Verschillende punten voorbehoud
gemaakt. Er zijn uiteraard ook 'te
genstanders en deze hebben
evenals de voorstanders hun stand
punt inzake het principe van de
kinderbijslag uiteengezet. Men
heeft hierover uitvoerig in ons
blad kunnen lezen; ook betref
fende de verhouding loontrekken-
den en zelfstandigen. Het heeft o.i.
geen zin om na alle vroegere dis
cussies rond de geschilpunten
hierop nader in te gaan.
Twee kwesties willen wij echter
aanstippen.
Op de eerste plaats de vraag:
uitkering bij eerste of derde kind.
In de oorspronkelijke kinderbij
slagwet werd bepaald, dat de bij
slag gegeven zou worden beginnen
de bij het derde kind. Zulks was
in overeenstemming met hei
standpunt, dat het loon voldoen
de dient te zijn voor een gezin met
twee kinderen. De moeilijke eco
nomische situatie in en na de oor
log was oorzaak, dat men de loon
politiek „straf" ging voeren en
toen bleek het systeem van uitke
ring bij het derde kind niet houd
baar en'dus begon later de bijslag
met het eerste kind. De regering
wil, wanneer zulks mogelijk zal
zijn, terug naar het oude systeem.
Maar algemeen stond men in de
Kamer sceptisch tegenover de ver
wezenlijking van deze gedachte.
Daar minister Suurhoff verklaard
heeft, dat er „thans rust moet ko
men in de loonsector", komt het
ons zeer onwaarschijnlijk voor, dat
er iets aan de lonen gedaan zal
kunnen worden, zodat bijslag, bij
het derde kind beginnende, moge
lijk zou zijn. Alzo zouden wij dit
vraagstuk als slechts „academisch"
willen beschouwen.
Er werd verder door verschei
dene Kamerleden gepleit voor een
voorziening ten behoeve van we
duwen en wezen. Men wenste hier
voor voorrang boven bedoeld wets
ontwerp. Het mag bekend geacht
worden, dat de KVP-Kamerleden
herhaalde malen op een dergelijke
voorziening hebben aangedrongen.
En het valt zeker te betreuren, dat
er nog geen wetsontwerp hiertoe
werd ingediend. O.i. dient echter
hetgeen er is, niet opzij gescho
ven te worden voor dat, wat er,
helaas dan, nog niet kwam.
'St
zes vangpijpen uit,
ln een fuik. Hier de huisjes-
"uam, die deze pijp heeft ge-
hij eindigt pal in de
kooihuisje of de hut.
ehs v
W ter Nationaal Maria-congres.
ler^n,g in Nederland van t
Hn 2°IldaeWifee®t van vriidae 11 tot en
dg 3 lull in Niimegen wordt
I. "oz€l1'^ rRaniseren het Apostolaat van
''tl»* aMaaans en Rozenkransl--uis-
1 een rO'Zenkranstentoonstel-
':jL6ze ejcr,
Itf. bidden0sit''e beeft t< doel het d-ise-
'5i >1' Aa ^an rozenkrans te bevor-
vrvi„ a°ht wordt voorts gewijd
Den:
V ^tkunran* 'n de sehiiee^unst In
'"la8 ®h |j Jn de muzii'k: de rozen-
J* ,^reti ene "aus: de rozenkrans en de
''Urt r&'d T?e rozenkranskruistocht over
van tentoonstelling wordt "e-
'icht„ 13 iuli in 'iet parochiehuis
en zondagmorgen
en verschillende godsdienstige
(Van onze verslaggever).
Rotterdam is de eendenkooi van Maarten Hoogendam in
de Aalkeetbuitenpolder in Vlaardingen aan het slopen. Een
van de oudste eendenkooien in ons land. Hij moet zelfs al
bestaan hebben vóór de Vlaardingse geschiedschrijving.
En Vlaardingen wordt toch als de oudste stad in Holland
beschouwd. De kooi moet uit de tiende of elfde eeuw
stammen, zo vertelden ons de boeren in de Broekpolder,
welke met het deel van de Aalkeetbuitenpolder, benoorden
Rijksweg 20 onder Rotterdamse bagger gaat verdwijnen.
Wie van Rotterdam naar Hoek van Holland rijdt, ziet
hem, even na het passeren van de bebouwde kom van
Vlaardingen, aan zijn rechterhand in het wijde nolder-
land verrijzen. Voor dc leek ogenschijnlijk nog intact, van
Rijksweg no. 20 af gezien.
Maar wie de moeite neemt de kooi binnen te treden,
aanschouwt een treurspel, dat de natuurminnaar in het
hart grijpt. Een natuurmonument van de eerste orde valt
hier onder slopershanden. Bovendien middenin de broei
tijd. Niet alleen de ruim 5000 bomen van deze kooi vallen
ten offer aan hakbijl, zaag, dragiine en bulldozer, maar
ook honderden nesten van eenden en andere vogels, veelal
gevuld met zwaarbebroede eieren.
-en '!oetievergad""in0en. o.a. het
-Cor -egatie. de
Vjj If^,. avpr€nlging en het Apostolaat
,Seetip Is'n£ terwijl daarnaast nos
7>*^r,o«fr,ii'er?a<'eriri"on worden belegd.
v^B'1^rair,„,',at van de Rozenkrans en de
•lijf Pderj kruistocht houder, hun sectie-
tj'*1 0,1 zaterUqcmidds'* om 2 RH
Sew W p v<»T»v.
<*50 0abriël Foederer O.P. zal daar
tijd" er "De rozenkrans in de hut
j
"u 'uon. Het Slavisch-bvzantiinse
Opgenomen in de welige houtopstand
van wilgen, elzen, essen, iepen en vlier
struiken, waar de serene rust slechts
wordt verbroken door de uitbundige len
tezang der talrijke vogels, kan men zich
eeuwen terug verplaatst wanen, toen deze
kooi nog volkomen in de verlatenheid van
het wijde polderlandschap lag te rusten.
Een illusie, die echter wreed wordt ver
stoord door de de bezoeker aangrijnzende,
door kapmes en zaag vernikte bomen
groepen en door het gekraak van neerval
lende stammen en takken ergens aan de
andere kant van de tweeënhalve hebtare
grote kooi.
Daar bleek de Maaslandse aannemer
van grond- en baggerwerken Wim Ver
boon met twee knechts met het sloopwerk
bezig te zijn, in opdracht van gemeente
werken van Rotterdam. Vorige week
maandag ishij ermee begonnen. Maar
deze vogelwildernis is zo weelderig en
uitgestrekt, dat overwegend de buiten
ste bomenrijen nog slechts zijn geveld.
De kern van de kooi, de plas, omgeven
door wilgen, een wirwar van vlierstruiken
en de heiningen der vangpijpen, is nog
vrijwel intact.
Men vertoeft hier in het heiligdom der
heiligdommen in de natuur. Een kooiker
waakt over zijn kooi als een moederdier
over haar jongen. Geen buitenstaander
mag zijn domein betreden. Niemand mag
de stilte verstoren. Want wilde eenden
zijn bijzonder schuwe dieren en hebben
een sterk ontwikkeld reukorgaan. Maar
zeer weinigen, in de omgeving van de
kooi opgegroeid en oud geworden, zullen
de kooi van binnen hebben aanschouwd
en oog in oog hebben gestaan met de plas,
in het hartje van de koor. Daar strijken
de wilde eenden neer ,op het gezicht van
de daar rondzwemmende tamme broeders.
Daar monden de zes vangpijpen van deze
kooi uit, met ieder een eigen naam: huis-
jespijp. noordpijp, westpijp, lange n"".
zuidpijD en oostpiip. Zij eindigen in de
keel of fuik, waarin de wild. eeinden
moeten worden gelokt, waarna een schuif
achter hen dichtvalt. Met het strooie nvan
voer in de vangpijpen lokt de kooiker de
tamme eenden binnen, in hun kielzog de
wilde eenden. Aan weerszijden van de
pijpen staan heiningen. De buitenste,
waarachter de kooiker zich verschuilt,
bestaat uit zigzag lopende lokschermen,
zo geplaatst, dat de kooiker wel de een
den in de pijp kan zien, maar zij hem niet.
De binnenste heining ,aan de zijde van
de plas, is een lage gesloten heining, zit
ting genoemd. De strook grond tussen de
plas en deze zittingen duidt de kooiker
met overweeg aan.
Wilde eenden zijn nieuwsgierig van
aard. Daarvan maakt de kooiker ge
bruik als de wilde eenden niet al te volg
zaam zijn.
Wanneer de wilde eenden wel de pijp
zijn ingezwommen, maar aarzelen de
a°ht van 12 op 13 iuli zal te m:d-
..en Plechtige H. Mis volgens
1 Arr-.'"'" ri lus woraeu Etieieurcci u
V perwTkerk Niimeeeo door mgr.
'1 -
fo* ritus worden gecelebreerd
gezangen.
^lijke Internuntius mgr. Paolo
?r *°tld=>~V°ornemens 'aa'ste congres-
tamme eenden naar de fuik te volgen,
laat de kooiker zijn kooikershondje langs
de lokschermen heen en weer rennen,
waarbij de wilde eenden telkens een flits
van het dier opvangen en dan nieuwsgie
rig plegen door te zwemmen. Het geduld,
nodig voor het vangen van wilde eenden,
kan slechts een kooiker opbrengen. Vrij
wel altijd in de eenzaamheid van ziin
kooi vertoevend, is hij met de natuur ver
groeid.
Het zijn meest vrijgezellen, zoals de
73-jarige kooiboer, Maarten Hoogendam,
van deze kooi dat is en zijn enkele jaren
geleden overleden collega van de kooi
enkele kilometers verderop in Maasland.
Jacob v. d. Mout, dat was.
Maarten Hoogendam komt niet meer in
de kooi, waar hij van kleine jongen af
dagelijks vertoefde. Ook zijn vader .Maar
ten Hoogendam, zijn grootvader Jan Hoo
gendam en zijn overgrootvader Pieter
Willemse Dijkshoorn waren kooiboer van
deze kooi.
Maarten Hoogendam kan het slopen van
zijn kooi, die hij anderhalf jaar geleden
noodgedwongen aan de gemeente Vlaar
dingen heeft moeten verkopen, niet aan
zien. Hij hangt nu maar wat bij zijn kooi-
woning aan de Broekweg rond. In onaf
scheidelijk gezelschap van zijn kooikers
hondje Maxie. Die kocht hij vijftien jaar
geleden, toen het dier een half jaar was.
Sedert dien zijn zij trouwe vrienden. Ma
xie vormt het enige gezelschap van kooi
boer Maarten Hoogendam, sedert zijn
broer Jan acht jaar geleden overleed.
Alleen met Maxie huist hij in de grote,
stokoude boerderij, daar aan de Broek-
weg in de Broekpolder, algemeen met
kooiwoning aangeduid. Een eenzelvig
mens, deze oude kooiboer. die slechts los
komt tegen hen. die bij hem in de pas
vallen en zich dan als een geestdriftige
verteller over zijn kooi ontpopt.
Het kan dan gebeuren, dat hij u mee
neemt naar de voorkamer en opkamer
U in de voorkamer het tegeltableau bo
ven de schoorsteen toont, zijn eendenkooi
kleurrijk uitbeeldend. Dat tableau moet
van zeer oude datum zijn. Het Rijksmu
seum voor Volkskunde heeft het gefoto
grafeerd en dringend verzocht het te kun
nen kopen voor het Ned .Openluchtmu
seum in Arnhem. Maar Maarten Hoogen
dam wil er geen afstand van doen en
heeft bij de verkoop van zijn kooiwo-1
ning aan de gemeente het in zijn bezit
blijven van het tegelolateau bedongen. i
In de opkamer treft u stoelen en een 1
doofpot aan. waarop reeds ettelijke anti- i
quairs een bod hebben gedaan.
Het is niet bij benadering te bepalen
welke verliezen de vogelstand lijdt door
het slopen van de kooi in deze tijd. Men
behoeft Wim Verboon niet met een
scheef gezicht aan te kijken bij het tra
gische schouwspel van zijn sloperswerk
Hij doet het bepar'd niet met hard en ziel.
Terwijl zijn handen vernielend te werk
gaan, gaat ondsr zijn werkkiel een lief
devol hart voor natuur en dieren schuil.
De eendenesten, die maar enigszins ge
spaard kunnen blijven, laat hij onge
moeid. Dc talrijke nesten op de grond,
die bij het slopen bloot komen, dekt hij
zoveel mogelijk weer toe, in de hoop, dat
de verjaagde dieren op haar nesten zul
len terugkeren. Maar dc vele nesten in
de te vellen bomen zijn onherroepelijk
verloren. Met het afknappen van de door
gezaagde stammen slaan de eieren op de
grond tot struis. Zeven nesten had een
der knechts op die morgen op deze wijze
reeds tot zijn slachtoffers gemaakt.
Maar aannemer Verboon wist ons pre
cies te vertellen, waar nesten zaten en
bracht ons omzichtig naar een boom
met een holte, waarin een eend zat te
broeden en die ons toestond onze hand in
het gat te steken en over zijn verenpak
te strijken. Waaruit kon worden afgeleid,
dat zij op hoogbebroede eieren zat
Het slopen van de kooi geschiedt mid
denin de broeitijd. Honderden eenden-
nesten vallen daaraan ten offer. Hier
een nest hoogbebroeide eieren, waar
van een enkele zelf reeds bewoog.
Oiokv 13 iuli geheel bii te wonen.
5 r\-. zal 7nn1« hpfcpnd. na de
l°fl^ Dnv?* zal z°als bekend, na de
c^t het pontificaal sluitinas-
7r?n .?D bet Kelfkensbos. Waar-
R Widens dit lof eenboodschap
^ac^r tot de Nederlandse ka-
0r^en uitgezonden.
iw'Ks
Oj, Zijn Maarten Hoogendam (73),
"ïti bapp^ershondje Maxie (16),
f5 j h voor de kooiwoning. Meer
t>an Hebben zij in de eenzaam-
fie kooi lief en leed samen
kii, Zoy "voor al het geld van de we~
ik .xA3 n/r
..Gjj moet ernaar streven met gezond
verstand, vaste wil en een evenwichtig
gevoelsleven uw taak als christen in dit
leven te aanvaarden". Dit zeide gisteren
mgr. W, Bekkers, bisschop-coadjutor van
Den Bosch tegen de ruim duizend leden
van de Kath. Jonge Boeren- en Tuinders-
bond, die op het ogenblik in Lourdes
verblijven, als deelnemers aan de 64ste
Nationale Bedevaart.
De bisschop sprak hen toe tijdens een
speciale bijeenkomst, welke onder leiding
stond van de voorzitter, de heer A. Dor-
mans en waaronder ook rector J. Joos-
ten een toespraak hield. Hij stelde het
thema ,JJe Kerk vraagt onze hulp" in
het licht en spoorde de jonge boeren aan
allereerst te arbeiden voor Christus. Hij
vroeg hen actief het apostolaat te beoefe
nen in het gezin en eventueel daarbuiten
bijv in het deelnemen aan het werk van
de Bouworde.
De bijeenkomst van gisteren vond plaats
als bijzondere onderbreking van de vele
oefeningen, die de bedevaartgangers in
Lourdes hielden, al moesten vele plech
tigheden tengevolge van de regen worden
afgelast. Zelfs het eerste welkom aan de
Grot kon geen doorgang vinden. Ook het
altijd indrukwekkende vlaggenvertoon in
de Sacramentsprocessie moest wegens de
regen beperkt blijven binnen de ruimte
van de ondergrondse basiliek.
Op Hemelvaartsdag heeft hier kardi
naal Léger uit Montreal een pontificale
hoogmis opgedragen. Des avonds heeft
mgr. Bekkers voor de Nederlanders de
nachtelijke aanbidding geleid in de onder
grondse basiliek, waarmee de bedevaart
haar hoogtepunt heeft bereikt.
Morgen keren de bedevaartgangers naar
ons land terug. Maandag arriveren de zes
treinen met niet minder dan 3000 pelgrims
m Roosendaal en Maastricht De deelne
mers uit Noord-Holland en Utrecht zul
len om 15.43 op het Centraal Station te
Amsterdam aankomen.
Middenin de kooi ligt de plas. Een
heiligdom, dat buiten de kooiker
maar zelden een menselijk wezen
krijgt te aanschouwen. Daarop komen
de vangpijpen uit, waarin de wilde
eenden hun tamme soortgenoten vol
gen, met voer door de kooiker gelokt.
In een ander nest, op de grond aan de
rand van de plan, waarvan de moeder
eend schielijk pal voor onze voeten od-
vloog, konden we zelfs de eideren zien be
wegen. Van een nest in een kopb'oo mnam
een lijeter de vlucht.
Tussen de brandnetels ontdekten we er
vijf blauwe, zv^rt bespikkelde, merëlei-
tjes in. Nota bene van een boom, waar
van alle takken reeds waren afgezaagd.
Voor de natuurminnaar moet een be
zoek aan deze kooi een soort Mekka bete
kenen, als hij zijn hart tevoren pantsert
tegen dit aangrijpend treurspel in de na
tuur, waarmee hij wordt geconfronteerd.
Als hij opschiet, kan hij nog een indruk
krijgen van de indrukwekkende schoon
heid van deze oude eendenkooi, een
schouwspel, dat maar zelden valt te be
leven, zij het dan, dat dit bezoek alleen
maar mogelijk is door tragische omstan
digheden.
(Van onze Haagse redactie)
De eerste (korte) week. dat de fabrieken
melk met een vetpercentage van 3.75®/o
hebben afgeleverd, zal minister Vonde
ling weinig hoop geven, dat zijn plan
hierdoor het overschot aan botervet kwijt
te raken zal slagen. Het DUbliek begint
hier en daar wat van deze luxe-melk te
kopen maar nergens waar wij informeer
den. bleek de omzet meer dan 2 of 2.5°/e
van de totale melkverkoop te bedragen.
Dp fabrikanten in de drie grote steden
voelen er niet« voor om met een re
clame-actie te beginnen. Men wil eerst
afwachten hoe het publiek reageert. Tot
nu toe is dat zeer matig.
Een enkeling slechts voorziet zich re
gelmatig van de nieuwe melk.
In Rotterdam worden in de filialen
van een zeer grote melkfabriek tussen de
5 en 20 flessen per winkel verkocht In
Utrecht wordt voorlopie slechts gesterili
seerde vette melk gefabriceerd omdat het
mogelijk wordt geacht, dat deze in plaats
van de aanzienlijk duurdere, maar ook
vettere koffiemelk zal worden geconsu
meerd.
Hoewel er iets meer aandacht komt
voor deze veelomstreden melk, zijn
de vooruitzichten voor een ruime afzet
dus niet bemoedigend.
(Van onze correspondent)
De 77-jarige mevrouw C. Tanes uit de
Tweede Vooruitgangstraat te Haarlem is
tengevolge van een koolmonoxyde-ver-
giftiging overleden. De vrouw en haar
man werden vanmorgen bewusteloos
door een buurvrouw op bed aangetrof
fen. De man is in ernstige toestand naar
het Grote Gasthuis overgebracht.
Een groot aantal reisbureaus in Am
sterdam, Den Haag, Utrecht en Rotter
dam hebben medegedeeld, nog geen in
vloed te hebben bemerkt van de recente
ontwikkelingen in Frankrijk. Er zi)n geen
bestelde reizen afgeboekt en uit het aan
tal boekingen, hoewel over het algemeen
minder dan vorig jaar, valt niet af te lei
den dat de toestand in Frankrijk bij de
toeristen bedenkingen oproept.
Grote reisbureaus in Amsterdam had
den dit jaar wel een afnemende lust tot
reizen naar Frankrijk geconstateerd,
vooral gedurende de laatste twee maan
den. Men wijt dit aan de toenemende
duurtp in Frankrijk, die het niet meer
lonend maakt populaire reizen naar dit
lanrt uit te schrijven
Ook in Rotterdam en Utrecht is men
van oordeel, dat het publiek een afwach
tende houding aanneemt, en dat het. of
schoon dus de belangstelling voor Frank
rijk als reisdoel tanende is nog te vroeg
is om een oordeel te bepalen over de
invloed van de verwikkelingen in dit land
op het toerisme.
Het land van de „tradities
Om een juist inzicht te krijgen in het
karakter van het Britse volk moet iedere
bezoeker eigenlijk iets zien van de jaar
lijks terugkerende gebruiken, festivitei
ten, en bijgeloven, die jaar op jaar door
het gehele land worden gevierd. Zij kun
nen met alles verband houden van paar
denrennen tot liefdeuitingen toe) of zij
kunnen verband houden met speciale
spijzen. Er zijn letterlijk duizenden aan
leidingen voor deze traditionele gebrui
ken. Vele zijn plaatselijk en worden al
leen in een bepaalde plaats of district
gevierd, maar andere daarentegen wor
den over het gehele land gevierd.
Als U bijvoorbeeld toevallig op 15
juli in Groot-Brittannië bent, zult u vele
mensen, en speciaal de plattelandsbe
volking, tegen de barometer zien tikken
en het weer met een bezorgde blik gade
slaan. Want dan is het St.-Swithin's day,
en volgens een oud geloof zal het. als het
die dag regent, veertig dagen lang re
genen. De Sint, een bisschop van Win
chester, heeft, naar men zegt, de wens
uitgesproken om begraven te worden
daar ,,waar de regen op hem zou val
len". Enige jaren later hebben monni
ken, die onwetend waren van zijn laatste
wens, getracht zijn doodkist naar de ka
thedraal over te brengen, maar het re
gende veertig dagen zo hard, dat zij de
poging opgaven. En zo ontstond dus het
bijgeloof, van St.-Swithin's regen, dat
nu reeds 1100 jaar bestaat.
Verscheidene van de grote jaarlijkse
sport gebeurtenissen hebben de titel „na
tional festival" gekregen. Waarom
sommige deze roem hebben gekregen en
andere niet, weet niemand; de Boat Race
heeft de roem in ieder geval wel gekre
gen.
Laat ons de oningewijden vertellen dat
dit de roeiwedstrijd is tussen de uni-
versiteitsploegen van Oxford en Cam-
brigde, die ieder jaar op een zaterdag,
een of twee weken voor Pasen, wordt
verroeid op de Theems tussen Putney en
Mortlake. Voor het Britse volk is het een
voudig de „Boat Race". Geen andere ge
beurtenis op roeigebied kan maar in de
schaduw staan van de Boat Race. Dui
zenden mensen drommen op de dag van
de wedstrijd naar de oever, en miljoe
nen, die de wedstrijd nooit hebben ge
zien, en ook nooit zullen zien. en die geen
enkele band hebben met een van de beide
universiteiten, kiezen partij voor een van
beide ploegen en dragen rosettes en strik
jes lichtblauw voor Cambridge en don
ker blauw voor Oxford Waarom? Wij
weten het niet.
Een nieuwere en voor iedereen meer
begrijpelijke gebeurtenis is de Cup Fi
nal, die in het begin van mei in het
Wembley Stadion te Londen wordt ge
speeld. Dit is het hoogtepunt van het voet
balseizoen. Een grote dag voor alle voet
balliefhebbers daar het de enige gebeur
tenis in haar soort in het jaar is.
Zulke logische redenen zijn er echter
niet aan te voeren voor de populariteit
van de „Derby". Overal heeft men in
teresse voor de grote klassieke paarden
rennen, maar de Derby, die tegen eind
mei of in het begin van juni wordt ver
reden, vormt hier een klasse apart het
is de wedstrijd van het volk. Praktisch
iedereen, die uit moreel oogpunt niets te
gen wedden heeft, wedt op een paard
in de Derby, of het nu beroemde sport
mensen zijn of maar eenvoudige arbei
ders.
Oude dames, die een afschuw hebben
aan alle vormen van gokken, zetten op
gewekt hun „shilling each way" op een
paard. De weertoestand heeft in de dagen
vóór de Derby een algemene belangstel
ling. Tegenwoordig brengen radio en te
levisie al deze gebeurtenissen bij luis
teraars en kijkers over het gehele land
in de huiskamers, maar indien men in
staat is deze speciale gebeurtenis per
soonlijk bij te wonen, geeft men aan het
laatste toch nog altijd voorkeur.
Bij de eenvoudige bevolking kan men
aan de samenstelling van de maaltijden
bijna de dag van de week bepalen het
traditionele zondagsdiner is bijvoorbeeld
roastbeef, Yorkshire Pudding, gerooster
de aardappelen, en één of meer soorten
bladgroenten en v/ortelgewassen
Vastenavond is natuurlijk Pannekoeken-
dag. Men zal dan pannekoeken met ci
troensap, suiker of jam eten.
De inachtneming van de vierde zondag
in de Vasten als „Mothering Day" komt
in de gunst terug en dit is de tijd voor
het „Halfvastengebak". Vroeger had ieder
district zijn eigen recept voor dit gebak,
een soort cake, in Shrewsbury b.v.
werd hij voorzien van een dikke, harde
kosrt van lichtgeel brood. Tegenwoordig
zijn de cakes gewoonlijk vruchtencakes
met amandelpers, maar zonder een glazuu
laag.
Goede Vrijdag is de tijd voor „Hot
Cross" broodjes. „Hot" genoemd, hoe
wel men ze gewoonlijk koud eét. Deze
gekruide, bruine broodjes met een kruis
van wit deeg bovenop, kan men eten op
de vastendag. Hun oorsprong gaat terug
tot de 14de eeuw toen Thomas Rocliff.
een monnik van St.-Albans, speciale ge
kruide cakes maakte, om uit te delen on
der de armen, die naar de helden van
de Abdij kwamen. Lange tijd heeft men
gedacht dat de „cross" broodjes genezen
de eigenschappen bezaten en zij werden
jaren bewaard. Tegenwoordig worden ze
op Witte Donderdag door iedere bakker
in het koninkrijk verkocht.
Paaseieren zijn, natuurlijk, overal be
kend. Vroeger bestonden er tegen Pasen
vele gebruiken met eieren; rood geverf
de eieren worden aan de pastoor van
de parochie gegeven en de kinderen kre
gen die welke anders gekleurd waren.
Voor de traditionele spelletjes met ei
eren gebruikt men tegenwoordig geen
echte eieren meer, maar van chocolade,
plastic of karton. Veelal zit er een ca-
deatdje in. Op de 1ste Paasdag eet men
in vele gezinnen nog de traditionele ge
roosterde lambout met kruizemuntsaus.
Op Pinksteren moet men eigen gebra
den eend met doperwten eten en kruis
bessen pudding of taart toe, en voor de
plattelandsbevoling is het een ware te
leurstelling als Pinksteren vroeg valt en
de kruisbessen nog niet rijp zijn. St.-An-
drew's avond is „Haggis" avond, maar
deze gewoonte wordt alleen door Schotten
in acht genomen.
Met Kerstmis eet de Brit kalkoen of
gans, de zware „Christmas Pudding",
waar men soms zilveren bedeltjes of mun
ten in stopt, gevulde pasteitjes die
vroeger gevuld waren met vlees maar
nu met een mengsel van krenten, rozij
nen, appels, en sukade niet te vergeten
de „Christmas cake", heerlijk maar on
verteerbaar, met haar vruchten, cognac,
amandelpers en glazuurlaag.
Andere speciale dagen worden ook wel
overal in acht genomen, echter niet zo
algemeen. St.-George-dag de schutspa
troon van Engeland wordt tegenwoor
dig gevierd als de geboortedag van Shake
speare. maar op die dag 23 april
wappert van alle kerktorens nog de vlag
van St.-George, een rood kruis op een
witte ondergrond.
Vele bewoners van het platteland hou
den er nog het bekoorlijke geloof op na
dat 14 februari St.-Valentine dag, de
trouwdag van de vogels is, en de gewoon
te, stammende uit het Victoriaanse tijd
perk om anonieme valtenijn-taarten te
sturen, bestaat nog, ofschoon het nu voor
namelijk uit de grap wordt gedaan door
jongens en meisjes.
Afgezien van Kerstmis, is het groot
ste kinderfeest, Guy Fawkes, op 5 no
vember. De oorsprong van dit gebruik
is de ontdekking van het buskruitverraad
van 1605. Men had toen plannen gesmeed
om de Parlementsgebouwen op te blazen.
Sindsdien worden er poppen gemaakt
van oude kleren en gevuld met stro,
in de gedaante van Guy Fawkes, een der
samenzweerders, verbrand. En op mil
joenen plaatsen laaien in de tuinen en op
de velden de vuren hoog op. Vrijwel uit
ieders tuin hoort men het knallen van ra
ketten, en voetzoekers, en reeds weken
van tevoren lopen de kinderen met hun
„guy" van huis tot huis om stuivers o-
te halen voor hun vuurwerk.
Ernstig, bijgelovig, griezelig of vrolijk
deze tradities behoren bij Groot-Brittan-
