NIVEA
Gedachten in een
„Wiener Kaffeehaus"
PLECHTIGHEDEN IN FRANKRIJK
EN IN ALGERIJE
Royal Ascot''
Ook Noorwegen over
weegt maatregelen'
BRIEVEN UIT
WENEN
Schuilhoeken van het verleden
in een veranderde wereld
Ontwaakt uit de
nacht
Koningsprijs voor
industrieel Koning
Veiligheidsraad besluit bespreking der
FransJTunesische geschillen
Voor
vlug en veilig
bruin worden
ultra-olie
Kard. Agagianian volgt
kard. Stritch op
Griekenland wil een
onderzoek-commissi e
Moskou staakt gesprek
over cultureel akkoord
Interpellatie over
veertarieven
Nieuwe Belgische
Kamer kwam bijeen
plilll
Rs .rrflw?'
AMERIKA EN DE
EURATOM
De atmosfeer van een oude
stad, waar zich veel heeft afge
speeld, dat nu nog op de een of
andere geheimzinnige manier in
de mensen en in de huizen ver
der leeft, is fascinerend voor wie
daar gevoelig voor is. Het is een
enigszins bizarre ervaring voor
mij, hier te zitten in een Weens
„Kaffeehaus", waar de Weners
zichzelf de ernstige, studieuze,
maar ook zwaarmoedige kant
van hun wezen belijden, en te
gelijkertijd uit te zien door het
venster naar de zonnige straat,
waar een verjongde elegantie
voorbij trippelt; nog flarden van
melodieën van Mozarts „Figa
ro" te horen en te lezen in het
boek van dr. Funder, dat de die
pe nacht van Oostenrijk schil
dert, een nacht, hier, op deze
zelfde plaats.
Kuddedieren willen naar
Nieuwe Waterweg
Herdenking van De Gaulles redevoering op 18 juni 1940
Incident
Frankrijk en Tunesië
Marokko
De kwestie.Cyprus
Nu Britten vragen om BBC
niet te storen
Volgende week in Tweede Kamer
PAGINA 3
DONDERDAG 19 JUNI 1933
De territoriale (vis) wateren
Het is voor de vreemdeling
een eigenaardige sensatie det ge
schiedenis van Kaiser Karl te
lezen in een van dre merkwaar
dige maatschappelijke instituten
welke Wenen ook tijdens de
Habsburgers al lang kende en
die eigenlijk niet veranderd zijn:
een „Wiener Kaffeehaus". Daar
kan ondanks een groot aantal
bezoekers een tastbare stilte
heersen. Iedereen zit te lezen in
zijn krant of bladert in de ge-
illustreerde tijdschriften, die de
ober zwijgend bij hem neerlegt.
Door de vensters ziet men het
drukke verkeer en geflaneer van
de stad. Maar hier is slechts het
geritsel van papier hoorbaar.
Het kost moeite zich voor te stel
len, dat dit uitermate zwijgzame
en eenzelvige gezelschap des
avonds in een „Heurigen" of in
de Ratskeller tot de vrolijkste
uitgelatenheid in staat is.
In het oude „Kaffeehaus",
Waar ik zat, leek een groot deel
"^an de inventaris niet ver-
hieuwd sedert de monarchie.
Het zou hét „Grüne Anker" ge
feest kunnen zijn, waar Kaiser
Karl wel met vrienden in de
achterkamer placht te komen,
Voor een lévendig discours, dat
e®n ogenblik de zorgen van de
Oorlog deed vergeten. Hef kon
ket stamcafé zijn geweest van
Politici of geleerden. Het inte
rieur toonde genoeg „vermoeid
heid" om in ieder geval te her-
hineren aan de stormen, welke
Over Wenen zijn gegaan in de
'aatste veertig jaar en het was
gelegen in het hart van de stad,
waar alle „acteurs" van dit dra
ma met hun problemen en am
bities hebben rondgelopen.
j.
Oud en nieuw in de Weense
binnenstad. Nieuwbouw op
„Am Graben' naast de in de
oorspronkelijke stijl geres
taureerde Stephansdom,
waarvan de toren nog steeds
het silhouet der stad be
heerst.
Op politiek gebied in België was giste
ren het feit van de dag, dat de Kamer
haar traditionele eerste vergadering na
de verkiezingen hield. Er wlvren geen
ministers op de regeringsbanken, zvj za
ten allemaal op hun gewone plaatsen van
Kamerleden. De heer Huysmans, socialist,
werd met algemene stemmen als voorzit
ter herkozen. Eerste vice-president werd
een katholiek lid.
Wat betreft de kabinetsformatie, daar
over is niets naders te melden. De heer
Eyskens heeft gisteren geen leidende po-
liteke personen ontmoet; hij confereerde
alleen met het bestuur van zijn eigen
partij. Momenteel is het dus kalm op dat
front. Men weet nog niet welke richting
het zal uitgaan, doch in elk geval heeft
de heer Eyskens gezegd, dat hij zijn po
gingen niet opgeeft.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft gisteren be
kendgemaakt, dat men verwacht, dat
president Eisenhower binnen enkele
dagen het CongrYes zal vragen een
overeenkomst voor samenwerking met
de Euratom goed te keuren.
De overeenkomst is deze week door
het ministerie, na definitieve goedkeu
ring door de commissie voor atoom
energie, aan het Witte Huis gezonden.
De bijzonderheden van de overeen
komst zijn nog niet officieel bekendge
maakt. Naar verluidt zullen de V. St.
aan de Euratom 125 miljoen dollar te
lenen en kernbrandstof te leveren.
zich weliswaar aan de bezoeker.
Toch hebben zich in deze Weense
binnenstad in de laatste vijfentwin
tig jaar bittere taferelen afgespeeld.
De kortstondige „burgeroorlog";,
als men de met geweld onderdruk
te gewapende werkstaking der so
cialisten zo moet noemen, en la
ter de moord op bondskanse
lier dr. Dollfuss door nazi-terroris
ten. zijn twee gebeurtenissen, die
onmiddellijk de geweldige spannin
gen en de verscheurdheid van het
vooroorlogse tijdperk in de herinne
ring terugroepen. Misschien is
de vrachtwagen met Planetta en
zijn trawanten wel hier voorbij ge
reden, op weg naar de Bondskanse-
larij op de Ballhausplatz, waar zij
Dollfuss lieten doodbloeden. Verra
ders én wanhopige Oostenrijk-ge
zinden hebben in ieder geval deze
straten gevuld, toen Hitier hier zijn
intocht hield bij de „Anschlusz".
Het lijkt, na de bezetting door de
Russen al weer zo lang geleden. En
de permanente vestiging van de
Raad voor de vreedzame toepas
sing der atoomenergie van de Ver
enigde Naties trekt de gedachte
veeleer naar onze onbestemde
toekomst. De veranderde wereld
geeft aan bet verleden zo'n geheel
ander accent. Russen en Amerika
nen zijn in Wenen bekende verschij
ningen geweest, thans komen er ook
delegaties uit Afrika en Azië. In
het onzalig verle'den werd de hori
zon vernauwd tot een blik even over
de grens, naar Berchtesgaden, naar
mensen die veel onmuzikaler
hetzelfde Duits spraken. Dat verle
den wordt uit de herinnering weg
gedrongen. En wellicht draagt de
onzekerheid van de toekomst bij tot
de leefkracht van de herinnering
aan juist het nóg verdere verleden,
waarover de tijd een gouden glans
heeft gelegd en waarvan alleen de
charme, de levenskunst voortleven
zonder versluierd te worden door de
schaduwzijden, die destijds zeker
niet ontbraken.
Prins Bernhardt heeft gistermiddag in de zaal van het Provinciehuis te Groningen, voor de eerste maal de Koning
Willem. I-prijs uitgereikt aan de heer J. A. Koning, oprichter van de N.V. Chemische Industrie Gembo, te V.' in
schoten. De prijs bestaat uit een bronzen beeldje dat is vervaardigd door de Amsterdamse beeldhouwer Cephas
Stouthamer
(Van onze correspondent)
Prins Bernhard heeft gisteren in de
Statenzaal van het provinciehuis te Gro
ningen voor de eerste maal de door de
Vereniging Nederlands Fabrikaat ingestel
de „Koning Willem I-prijs" uitgereikt aan
de Winschoter industrieel J. A. Koning,
voor de belangrijke bijdrage, die hij heeft
geleverd tot de industriële ontwikkeling
en de bevordering van de welvaart in de
provincie Groningen en door de vesti
ging van bedrijven in Amsterdam ook
van een ander deel van Nederland.
De voorzitter -van „Nederlands Fabri
kaat", de heer E. J. Muller schetste in
zijn welkomstwoord het streven dezer
vereniging en vertelde, dat de prijs was
ingesteld om „hem of haar te eren, die in
belangrijke mate. op regionaal niveau,
heeft bijgedragen tot de industriële ex
pansie van Nederland".
De prijs is genoemd naar de „koopman
koning" Koning Willem I, die een vorste
lijk voorbeeld voor de moderne Neder
landse ondernemer is.
Unaniem was de adviescommissie van
oordeel geweest, dat de prijs deze eerste
maal boven de kandidaten van de an
dere economisch-technologische instituten
moest worden uitgereikt aan die welke
de NETO te Groningen had voorgedragen.
Spr. schetste de verdiensten van de heer
Koning, die in 1915 de N.V. Chemische
Fabriek Gembo voor de fabricage van,
waterglas stichtte en 32 jaren alleen de
leiding had van dit bedrijf, dat in Win
schoten en Amsterdam is gevestigd.
Duizenden Parjjzenaars hebben gisteren de plechtige herdenking van generaal
De Gaulles redevoering van 18 juni 1940, waarin hij van Londen uit het Franse
volk tot verzet tegen de Duitsers opriep, bijgewoond. Bij het graf van de On
bekende Soldaat onder de Are de Triomphe ontstak de generaal zelf in een
ceremonie, die vijf minuten duurde, de eeuwige vlam. Al zijn kabinetsleden,
burgerlijke en militaire autoriteiten en familieleden van omgekomen verzets
helden waren aanwezig.
Nive» ultra-olie is 'extra versterkt'
en laat alleen de gezonde stralen
van de zon door. Verkrijgbaar in
flessen met praktische, geribbelde
zijkant (ligt vast in de hand). Met
handig plastic zakje voot vlekvtij
opbergen.
U'int fles f 0.95
normale fles f 1.50
grote JUs f 2.50
Paus Pius XII heeft kardinaal Agagia
nian, patriarch van Cilicië der Armeense
katholieken, benoemd tot pro-prefect van
de H. Congregatie de Propaganda Fide.
Hij volgt hiermee kardinaal Stritch, aarts
bisschop van Chicago op, die in maart
van dit jaar werd benoemd, doch prak
tisch niet in functie is geweest, daar hij
direct na aankomst in Rome een zware
operatie moest ondergaan. Toen hij hier
van hersteld was, werd kardinaal Stritch
door een beroerte getroffen, aan de ge
volgen waarvan de kardinaal 27 mei
overleed. Kardinaal Agagianian is ge
ruime tijd reeds als bestuurslid aan de
De Propaganda Fide verbonden.
Kardinaal Agagianian werd 18 septem
ber 1895 in Akhalzikhe in Armenië ge
boren en daar in 1917 priester gewijd. In
1935 werd hij titulair bisschop- van Co-
mana in Armenië en op 30 november 1937
patriarch van de Armeense Ritus. In het
consistorie van 18 februari 1946 benoemde
de H. Vader hem tot kardinaal.
De functie van pro-prefect werd door
de H. Vader enkele weken geleden ge
creëerd, daar de prefect van de H. Con
gregatie. de 86-jarige kardinaal Fumasoni
Biondi, nagenoeg blind is en niet meer in
staat moet worden geacht het omvangrijke
bestuursapparaat der missie te leiden.
Kardinaal Agagianian heeft verder nog
zitting in de H. Congregatie voor de Oos
terse Kerken en van de H. Sacramenten.
Ook is hij lid van de Pauselijke Commis
sie voor Kerkelijk Recht en van de Com
missie tot codificatie van het Oosterse
Kerkrecht. Aldus meldt het KNP.
Na deze plechtigheid, waarbij men twee
minuten stilte in acht nam, reed de gene
raal naar het verzetsmonument op de
Mont Valerien buiten Parijs, waar hij eer
betuigde aan de gevallen strijders.
Een verzetsherdenking in de Zuid
franse plaats Pau had een incident ten
gevolge. Na afloop van de plechtigheid
trokken parachutisten, die aan de ceremo
nie deelgenomen hadden, al roepende „Al-
gerië Frangaise", langs een vakvereni
gingsgebouw waar een ander comité juist
een bijeenkomst had belegd. De aan
hangers van dit linkse „comité voor ver
dediging van de republiek" gooiden daar
op de parachutisten met stenen. Deze lie
ten zich niet onbetuigd, drongen het ge
bouw binnen en richten vernielingen aan.
De comitéleden met hun aanhang waren
naar de zolder gevlucht. De politie kwam
tussenbeide en herstelde de orde. Er wa
ren vijf gewonden, van wie twee ernstig.
In Algiers was een menigte van vijfdui
zend personen getuige van de kransleg-
ging door generaal Salan bij het oorlogs
monument. Uit de menigte klonken kre
ten als „Mollet aan de galg" en „Massu
naar Parijs".
De Veiligheidsraad heeft gisteren zijn
instemming betuigd met de regeling van
de Frans-Tunesische geschillen. Op de be
schuldigingen, die Frankrijken Tunesië
wederzijds hadden geuit op vorige bijeen
komsten, ging de raad niet meer in. De
bijeenkomst duurde slechts veertien mi
nuten.
Zowel de Franse als de Tunesische af
gevaardigde verklaarde verheugd te zijn
over het akkoord. De Fransman zei, dat
de twee landen te veel gemeenschappe
lijke belangen hebben om door moeilijk
heden gescheiden te blijven. De twee re
geringen hebben genoeg verstand en moed
om gezamenlijk een toekomst van samen-
weking en vriendschap op te bouwen, zo
meende hij.
Koning Mohammed van Marokko heeft
gisteren de Franse ambassadeur in Rabat
medegedeeld, dat de Frans-Marokkaanse
onderhandelingen over de terugtrekking
van Franse troepen uit Marokko spoedig
besloten dienen te worden, aldus is in
een communiqué bekendgemaakt.
Prins Bernhard reikte vervolgens de
prijs uit. een bronzen beeldje, dat ontwor
pen en vervaardigd is door de Amster
damse beeldbouwer Cephas Stauthamer
en een perkamenten oorkonde, gecalligra-
feerd door mevr. Margarete Paulsen uit
Hilversum.
De commissaris der Koningin, mr. W. A.
Offerhaus. noemde hierna de heer Koning
een typisch voorbeeld van een 'vrijbuiter',
die zijn kansen waarneemt, waar hij kan,
en gevochten heeft met een ijzeren door
zettingsvermogen. Hij heeft aangetoond,
dat een industrie overal te vestigen is,
zelfs in de provincie Groningen, zelfs in
Winschoten. De commissaris sprak in ver
band hiermee over het „kuddedier" in de
mens, dat naar voren komt in de massi
ficatie in de recreatie en industriële ves
tigingen. „Een ieder wil zitten bij de Nieu
we Waterweg, nodig of niet. Het gevolg
is een volte van bedrijven en mensen,
waarvan we allen de problemen telken
male weer horen uiteenzetten". Spr. wees
er op, dat in het noorden de situatie ge
heel anders is, dat daar ruimte is, goede
kanalen en wegen en goede werknemers
en hij beklemtoonde de noodzaak van in
dustrialisatie van het gewest.
Namens de heer Koning sprak dr. T.
Potjewijd. directeur der Chemische Fa
briek Gembo N.V. e»n dankwoord.
De plechtigheid kreeg een feestelijk
accent door de medewerking van het
Gronings Blaaskwintet, bestaande uit le
den van de G.O.V.
Griekenland heeft gisteren aan Tur
kije voorgesteld een neutrale commissie
te benoemen, die de beschuldigingen zou
moeten onderzoeken, dat de „anti-Griek-
se gewelddaden op Cyprus" buiten het
eiland zijn georganiseerd, zo heeft een
woordvoerder van het Griekse ministe
rie van buitenlandse zaken gisteravond
in Athene bekendgemaakt.
De Sovjet-Unie heeft Engeland laten
weten, dat zij de pogingen om te komen
tot een Sovjet-Brits cultureel akkoord,
voor het ogenblik opgeeft als gevolg van
het „negatieve standpunt" van de „Bri
tish Council".
Volgens een brief, die dinsdag op de
Britse ambasade te Moskou werd over
handigd en waarvan de inhoud inmiddels
door „ïzoestia" is gepubliceerd, beschul
digen de Russen de „British Council" er
van, dat hij de verwezenlijking van cul
turele plannen afremt door kwesties aan
de orde te stellen, waarover een diep
gaand meningsverschil bestaat.
Dit laatste slaat op een Britse bood
schap van april, waarin werd voorgesteld
vóór het sluiten van een cultureel ak
koord kwesties te bespreken als het sto
ren van uitzendingen van de de
vrije verkoop van boeken en tijdschrif
ten in eikaars landen, het onbeperkt rei
zen van diplomaten en journalisten in
de Sovjet-Unie en de vrije uitwisseling
van films.
Dc Tweede Kamer heeft gisteren
op voorstel van de voorzitter besloten de
i interpellatie van de beer Verkerk (AR)
over de tarieven voor de veren over de
I Westersehelde te doen houden op dins
dag 24 juni des avonds om acht uur. Na
dit besluit werd de algemene beraadsla
ging over het wetsontwerp tot wijziging
van de Winkelsluitingswet 1951 voortge-
I zet.
Gisteren is in Engeland de befaamde .Royal Ascot" begonnen, welke vier
dagen lang paarden-minnend Engeland in de ban zal houden. Op de eerste dag
hingen er dreigende wolken boven de renbaan en af en toe viel er een fikse
regenbui. De Engelse koninklijke familie woonde de rennen bij. Foto boven:
koningin Elizabeth en prins Philip rijden het terrein op. Foto onder: de eind
strijd van de grote ren over 25/i mijl, welke werd gewonnen door het paard
Sandiacre voorgrondTweede werd het paard Selevcvs Derde
Garibaldi (rechts).
-3
De Noorse minister van buitenlandse za
ken, Halvard Lange, heeft gisteren in het
Noorse parlement verklaard dat, indien
het niet mogelijk zou blijken overeenstem
ming te bereiken over een uitbreiding der
driemjjlszone van territoriale wateren
met een bepaald zeegebied ten behoeve
van de visserij van de kuststaat, Noorwe
gen wellicht gedwongen zal zijn maatre
gelen te nemen ter bescherming van de
visgronden langs zijn kust.
De minister verklaarde dit in antwoord
op een vraag, welke maatregelen Noor
wegen denkt te nemen in het licht van
de nieuwe toestand, die is ontstaan door
de besluiten van IJsland en de Far Oer-
eilanden, om hun territoriale wateren ten
behoeve van de visserij uit te breiden.
Lange zei ook: „Het heeft er de schijn
van, dat de belangen der Noorse visserij
een uitbreiding van de kustwateren, die
uitsluitend door ons bevist'mogen worden,
vergen. Een dergelijke maatregel zal
waarschijnlijk onvermijdelijk zijn".
(Van onze Brusselse correspondent)
tip zomeravonden trekken de Weners naar de wijndorpen rond
de stad om er de jonge wijn, de Heurigente drinken.
Menigeen van de bezoekers rond
om mij moet dit alles hebben mee
gemaakt. Het grijze heertje, dat
door zijn gouden brilletje zo ernstig
en ijverig een der Weense boule
vardbladen leest, zat hier wellicht
vijfendertig jaar geleden ook, le
zend in een van die beroemde Ween
se bladen van destijds. Hij heeft
Franz Joseph gekend, de eerste re
publiek en de nazibezetting, maar hij
zit thans onverstoorbaar in een goed
gesneden kostuum zich kennelijk
te verdiepen in een verslag van de
National Rat-zitting van gisteren.
Bij alle veranderingen om hem heen
is zijn plaats in dit „Kaffeehaus"
onveranderd gebleven, evenals de
verschillende soorten kopjes koffie,
die hij er kan drinken. Het is een
rustpunt in het leven, en dat lijkt
ook het wézen van het „Kaffeehaus"
te zijn, de tegenhanger van de vro
lijkheid, de muziek en de pracht-
lievendheid. Het heertje heeft een
ogenblik gekeken naar de titels van
de boeken, die ik bij mij had en na
dat hij mij onderzoekend had opge
nomen, staarde hij even onbestemd
voor zich uit, maar weldra pakte hij
weer het avondblad. Wat zou er in
hem omgaan bij het zien van de fo
to van Kaiser Karl? En bij het le
zen van de titel van dr. Funder's
boek: „Als Oesterrelch den Sturm
bestand".
In de „Redoutensaal", de depen
dance van de grote Staatsoper, ging
gisteravond Mozarts „Figaro's
Hoehzeit", in de Weense versie van
Kalbeek. Het was volmaakte opera
kunst in een volmaakte omgeving.
De zaal is gerestaureerd in de blan
ke, goud-versierde pracht van vroe
ger. toen in deze Hofburgzaal nog
feesten werden gegeven. In deze om
geving is Mozart van een geheel
eigensoortige vanzelfsprekendheid,
zó, dat men vergeet wat na hem
kwam. Maar in mijn „Kaffeehaus"
verschuilt zich een jonger verleden.
De gruwelijkheid daarvan onttrekt
