Een coalitie Fanfani-Saragat
Weinig illusies over toekomst
Zestienhoven krijgt
geen vliegfeest
Kritiek van Lucas Bols op de
handels- en accijnzenpolitiek
Reclame
BEIAARDSPEL OP HOOG NIVEAU
Kon, Ned, Springstoffenfabriek
Beter geen dan één
Karei Doorman
Ui
ATOOMWAPENS TEGENOVER
RUSLAND NOODZAKELIJK
STOOMVAART MIJ. „ZEELAND"
Maakt
Italiaanse kabinetsformatie in beslissend stadium
Doenkade mag niet worden afgesloten
Resoluties van liet
Europese Parlement
Krachtige positie
Europa-Camping werd
failliet verklaard
Montgomery op persconferentie:
1300 min obligatie
lening U. S. Steel
Afgelopen jaar was wederom gunstig
Onveranderd dividend
Onderhandelingen met de Ned. Staat ter
wijziging van de bestaande overeenkomst
NSC
VRIJDAG 27 JUNI 1953
1' AGIN A 7
Achter de coulissen
Saragat en Nenni
Begroting E.G.K.S. goedgekeurd
Teleurstelling
Natuurlijke tribune
Verkeerstechnisch mogelijk
KON. ONDERSCHEIDING
150 gedupeerden toch op reis
UNIVERSITAIR NIEUWS
BELASTINGVERHOGINGEN
IN NIEUW-ZEELAND
Onderhandelingen
Verzekering
DUITS KALISYNDICAAT
Zwolle
Cairo
Venlo
Conto
1. de financiële factor;
ROME, hedenmorgen.
(Van onze correspondent).
De heer Fanfani is druk bezig met de
Vorming van het eerste kabinet na de ver
kiezingen en zoals de zaken er op het
ogenblik voorstaan, lijkt het erop, dat de
crisis niet te lang zal gaan duren. Dit be
tekent evenwel geenszins, dat de toekomst
nu werkelijk opgeklaard is en dat het
land een „gemakkelijke vijf jaar teSe"
moet gaat om de woorden van Eanta-
hie te parafraseren, die over de periode
fan de tweede legislatuur van de jonge
republiek sprak als over de „vqf moeilij
ke jaren".
De samenstelling van het huidige parle
ment biedt geenszins die waarborgen voor
een vaste regerings-meerderheid waar
hien zo vurig op gehoopt had. In de ae-
haat beschikt de Democrazia Cristiana
Praktisch over de volstrekte meerderheid,
dus dat levert geen moeilijkheden op,
Maar in de Kamer blijft deze partij bene
den de meerderheid-plus-een. En dient dus
een coalitie te vormen.
Hierbij spelen moeilijkheden een rol, die
meer van psychologische dan van, .1.deoJ?"
gische of programmatische aard zijn. ue
oude vier-partijen-coalitie," .nog da^®re"
Vah De Gasperi, is inderdaad een definitief
overwonnen begrip eworden. En nu
doen zich de gevolgen van de verkiezings
campagne gelden: de hmih tm.
christendemocraten en de liberalen, ma
meer nog de onverzoenlijke afkeer van de
sodaa" democraten ten aanzien van die
zelfde liberalen, (met wie ze overigens
ruim tien jaar de regermgs-verantwoor-
delijkheid hadden gedeeld). Zodoende is
het voor de Democrazia Cristiana niet
meer mogelijk een échte
ring" te vormen, bestaande uit een chris
ten-democratisch team, d or
rechts door de liberalen enyan links door
de sociaal-democraten, ulk een coalitie
zou over een veilige meerderheids-marge
beschikken en het land zou met zekerheid
een periode van stabiel beleid tegemoet
^Helaas zijn het weer de onuitroeibare
personal is men, die dit onmogelijk maken
ondanks de dringende waarschuwingen
van uiterst gezaghebbende mannen als
de oude don Luigi Sturzo en de vroegere
minister-president Mario Scebla.
En zo ziet er naar uit, dat de regering,
die Fanfani straks aan het parlement zal
Presenteren, zal bestaan uit chnsten-de-
mocraten en sociaal-democraten met Sa-
ragat als vice-premier. En daar de posi
tie van dat kabinet niet helemaal „safe
is, zal men trachten de steun verwer
ven van de republikeinen. Hier schuilt iets
oneerümds in. daar de republikeinen zich
tijdens de verklezines-campaene hadden
verenigd met de radicalen, die de meest
felle en schaamteloze anti-klerikale
campagne voerden, die het land sinds het
eerste decennium van deze eeuw heeft
beleefd.
Deze anti-klerikale hetze werd derhalve
moreel volkomen door de republikeinen
gedekt, ook al voerde ditVr' contrasterlen
conflicten tussen de eigenlijke partij-lei
ding (La Malfa en Reale) enerzijds en de
meest gezaghebbende exponent van deze
partij, Pacciardi. De geruchten, als zou
Fanfani erover hebben gedacht om Pac-
ciard izelfseenzet elinh'/s V»
ciardi zelfs een zetel in het kabinet aan te
bieden, schijnen niet waar te zijn.
Maar daartoe is een definitieve breuk tus
sen Nenni en de communisten een eer
ste vereiste en een absolute voorwaarde.
En Nenni zélf bevindt zich in de minder
heid in 't partij-bestuur, waar de „car-
risti", de filo-communisten dus, in feite
de koers bepalen. Het lijkt niet bepaald
gewaagd om te voorspellen, dat de gehele
politieke positie van Italië, (binnen én bui
tenlands beschouwd) in de eerst-komende
jaren opnieuw in het teken zal komen te
staan van, ja bepaald zal worden dóór de
„verhouding" Saragit-Nenni. En dit is
niet erg hoopgevend!
Door zijn nimmer-aflatende hoop de her
eniging van de beide socialistische partijen
te bewerkstelligen zal Saragat zoals in
het verleden overigens telkens opnieuw
terugschrikken voor het innemen van een
houding of het verdedigen van een stand
punt, dat de Nenni-socialisten kan prik
kelen.
Op binnenlands gebied blijkt dit nu al
uit de zware en vérgaande eisen, die hij
Fanfani heeft voorgelegd als voorwaarde
voor deelneming aan het nieuwe kabinet.
Hij noemt het eufemistisch een „program
van vastberaden sociale inslag" in feite
is het een socialistisch-marxistisch pro
gram. vol van staats-bemoeienis. nationa
lisaties, enz. En op buitenlands politiek
terrein heeft Saragat reeds tijdens de ver-
kiezings-campagne verklaard veel te voe
len voor het Rapacki-plan en weinig te
voelen voor het inrichten van bases voor
geleide projectielen op het nationale terri
toir. (Deze houding van de leider der so
ciaal-democraten maakt het gerucht, als
zou de portefeuille van B.Z. aan hem of
een van de zijnen worden aangeboden,
weinig minder dan alarmerend..).
Het zal een bovenmenselijke inspanning
gaan kosten voor Fanfani om hier alle
touwtjes aan elkaar te knopen. En of er
werkelijk een stabiele regering uit de bus
zal komen, blijft voorlopig nog wel een
vraag.
In feite kan men zeggen, dat nu al de
gehele politieke gang van zaken wordt
beheerst door.Nenni. die evenwel achter
de coulissen blijft (en blijven zal). Maar
achter Nenni staat Togliatti. En het is al
lerduidelijkst, dat Moskou Nenni zelfs pre
fereert en openlijk steunt. Dit bleek o.a.
uit een gelukwensboodschap van Kroes.it-
sjef aan Nenni ter gelegenheid van diens
„hoogst belangrijke verkiezings-overwin-
ning".
Vergeten we niet, dat communisten en
Nenni-socialisten tesamen bij de verkie
zingen maar liefst elf milioen stemmen
behaalden tegenover de twaalf van de
katholieken; 36.9 pet. tegenover 42.4 pet
De marge tussen beide politieke machten
in Italië js inderdaad angstwekkend sp
ring geworden.
Maar wat de toekomst zo onzeker
maakt is de positie van de sociaal-demo
cratische partij. Hier speelt Saragat nog
altijd de voornaamste rol, ook al is er
dan een invloedrijke stroming opgegroeid,
die zich tegen zijn koers steeds feller ver
zet en die met name geleid wordt door de
jonge Matteotti. Wat is het geval? Sara
gat is de grote voorvechter van de hereni
ging der beide socialistische partijen.
Het internationale vliegfestün, het bal- (klaarde desgevraagd, dat het uit verkeers-
Het Europese parlement heeft de be
groting van de E.G.K.S. voor 't zittings
jaar 1 juli 1958 tot 30 juni 1959, ten be
drage van circa 100 miljoen, goedge
keurd. De vergadering heeft echter te
vens verklaard, dat volgens haar op de
administratieve uitgaven kan worden be
zuinigd.
Voorts meenden de afgevaardigden,
dat. tussen de begrotingsorganen van de
E.G.K.S., de E.E.G. en de Euratom een
organische band moet worden gelegd.
Het parlement keurde tevens de uitga
ven van de E.G.K.S. in het dienstjaar
1956-1957 ten bedrage van 49 miljoen,
goed.
Op de middagvergadering is voorts een
resolutie van de commissie voor de han
delspolitiek en economische samenwer
king met niet dij de E.G.K.S. aangesloten
landen goedgekeurd, waarin onder an
dere de wens wordt uitgesproken, dat de
Hoge Autoriteit en de regeringen over
eenstemming zullen bereiken over de
vraagstukken, die samenhangen met het
opnemen van kolen en staal in een vrij
handelszone.
lonnenfeest op de luchthaven Zestien
hoven, dat zondag gehouden zou worden,
vindt geen doorgang.
De organisatoren hebben op het laatste
ogenblik van het plan af moeten zien,
daar Provinciale Staten geen toestemming
hebben gegeven de Doenkade, de grote
toegangsweg naar het vliegveld af te
sluiten voor het verkeer. De Doenkade is
een provinciale weg.
Bij de deelnemers, ballonnenvaarders uit
geheel Europa heeft dit besluit grote te
leurstelling verwekt en ook voor Rotter
dam Is het bijzonder jammer, dat dit
grootse evenement afgelast moet worden
Niet alleen voor de Inwoners aan wie
een spectaculair feest ontgaat, maar ook
voor het vliegveld Zestienhoven, dat wat
propaganda best gebruiken kan.
Het verbod om de Doenkade af te slui
ten heeft het ballonnenfeest onmogelijk
gemaakt. Deze grote weg vormt namelijk
een natuurlijke tribune voor het vlieg
veld. De organisatoren waren van plan
het publiek tegen een kleine vergoeding
op deze weg toe te laten. Toen dit op
tegenstand stuitte, werd voorgesteld om
de toeschouwers tegen hetzelfde geldsbe
drag op het vliegveld zelf toe te laten,
maar in elk geval moest de Doenkade af
gesloten worden, daar geen mens anders
één cent zou betalen.
De kosten van het festijn lagen tussen
de 5.000 en de 10.000 gulden en men had
gedacht een entree te vragen van twee
kwartjes tot een gulden.
De gemeente Rotterdam heeft alle me
dewerking verleend en vond het plan bij
zonder plezierig. De verkeerspolitie ver-
technisch oogpunt zeker mogelijk moet
worden geacht om de Doenkade af te
sluiten. In de directe omgeving zijn vol
doende mogelijkheden om het verkeer om
te leiden.
Sneu voor de Rotterdammers Is dit be
sluit. Sneu ook voor de organisatoren en
het vliegveld. Bijzonder sneu tenslotte
voor de ballonvaarders, voor de zweef
vliegers en de parachute-springers uit ge
heel Europa, die maar niet kunnen be
grijpen waarom zo kort voor de dag waar
op het feest zou plaatsvinden de negatieve
beslissing moest worden genomen.
Bij K.B. is de heer G. S. K. Blaauw.
te Velsen. hoofd van de afd. personeels
zaken van de Kon. Ned Hoogovens en
Staalfabrieken N.V., aldaar, benoemd tot
ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
WINDSTREKEN
Op de jaarvergadering van Lucas Bols
is er nog eens de aandacht op gevestigd,
hoe Nederland zich door zijn handels- en
accijnzenpolitiek met betrekking tot de
onderhavige bedrijfstak in eigen vlees
snijdt. Als buitenstaander zal men mis
schien geneigd zijn te zeggen: het gaat ze
zo slecht nog ntet, gezien het feit, dat de
omzetten van het concern in 1957 een
nieuwe recordhoogte hebben bereikt, maar
men vergeet dan. dat er een verschuiving
van de omzet is van export uit Nederland
naar nmzetten van buitenlandse vestigin
gen. Door de jaren heen ziet men het be
lang van de buitenlandse vestigingen van
het concern toenemen, omdat men. daar
toe genoodzaakt door ongunstige handels
akkoorden, de export naar bepaalde ge
bieden moeten laten verzorgen door bui
tenlandse vestigingen, die een gunstiger
handelspolitiek voeren.
Dit alles gaat ten koste van de werk
gelegenheid in Nederland er dientenge
volge ook van 's Ri.iks schatkist Hetzelfde
geldt voor de binnenlandse accijnsver
hoging die door het achteruitgelopen ver
bruik van gedistilleerd niet alleen veel
minder heeft opgebracht dan de overheid
ervan verwachtte, maar tevens een on
gunstige invloed op de werkgelegenheid
heeft gehad.
Behalve met. de overmaking van de win
sten uit Soanje. vanwaar de transfer als
regel erg lang on zich laat wachten, zijn
er geen tronsfermoeilijkheden met de bui
tenlandse dochtermaatschappijen Ook niet
met Argentinië, omdat daar een vrije wis
selmarkt bestaat. Het Spaanse bedrijf
biedt overigens op zichzelf interessante
toekomstmogelijkheden. De omzetten al
daar ontwikkelen zich zeer bemoedigend
en de investeringen zijn relatief zeer be
scheiden.
Door aandeelhouders werd aan het be
stuur lof gebracht voor het feit. dat er
uit tiet overwinst-aandeel var aandeel
houders niet is gereserveerd. Opgemerkt
werd. dat de beleggingen slechts een leeg
rendement hebben gegeven, hetgeen de
voorzitter verklaarde door er op te wij
zen. dat de betreffende uitkomsten zijn
gedrukt door gerealiseerde koersverlie
zen op effecten. Het kredi' urencijfer
heeft slechts betrekking op belastingen,
tantièmes en normale handelscrediteu
ren. Obligatieleningen of andere rente
dragende langlopende verplichtingen ko
men er niet onder voor. De stijging van
het buitenlands effectenbezit van f 2.35
miljoen tot f 5.13 miljoen houdt verband
met het vrijkomen van bedrijfskapitaal
bij de Amerikaanse dochteronderneming
die een samenwerking met een andere
maatschappij heeft ondergaan. Het vrij
gekomen bedrag in ie V. S.. voor onge
veer de helft in obligaties en voor de
andere helft in aandelen belegd Het
aanhouden van een grot" liquiditeit
wordt voor het concern een levensbe
hoefte geacht, omdat het bedrij* zeer om
vangrijk is en men de vrije hand moet
hebben om zich voordoende mogëlijkhe-
den te kunnen benutten. Desgevraagd
werd toegezed dat overwogen zal wor
den of in de toekomst een nadere speci
ficatie van dit bezit kan worden gege
ven.
Wat de besteminingsreserve betreft
2.8 miljoen), deze moet als een con
servatief opgemaakte berekening van
werkeljjke verplichtingen worden gezien.
Dc reserve voor diverse doeleinden ad
t 10.7 miljoen is, evenals uiteraard de
statutaire reserve ad 1 1.6 miljoen geheel
als een vrije reserve te beschouwen. Het
totaal van deze reserves ad f 12.3 mil
joen overtreft bet bedrag van het ge
plaatste kapitaal ad t 10.7 miljoen, zodat
ook in dit opzicht wet reden van een
krachtige positie kan worden gesproken.
(Van onze Haagse redactie)
Het Haags bureau „Europa-Camping" is
gisteren failliet verklaard. Zoals wij des
tijds reeds vermeldden werden vele va
kantiegangers gedupeerd, die ingingen op
de wel zeer voordelige aanbiedingen van
zomerhuisjes in Zuid-Limburg en Duits
land. Op het afgesproken tijdstip kwam
de bus niet opdagen. Enige teleurgestel
de", die toen op eigen houtje naar de
huisjes wilden gaan, troffen er half af
gebouwde optrekjes aan, die absoluut on
bewoonbaar bleken.
De Nederlandse Reisvereniging en een
particulier touringbureau hebben de hel
pende hand uitgestoken om toch nog een
aantal gedupeerden een vakantiereis te
bezorgen. Ongeveer 150 van hen zullen on
open plaatsen in de vakantieprogramma's
nog een reisje kunnen maken. Het aantal
liefhebbers is echter veel groter, zodat er
geloot moet worden. Misschien zou de
N.R.V. in augustus nog een «peciale auto
bus inlassen, alleen bestemd voor de
slachtoffers van Europa-Camping.
De curator van de failliete Europa-
Camping, mr. R. F. Wery meent, dat
zeker veertien dagen nodig zijn om een
voorstelling te krijgen van de grootte
van de schulden, en de activa, die er
tegenover staan.
Bij K.B. js met ingang van 16 september
aan mevr. dr. M. I. Gerhardt oo haar ver
zoek eervol ontslag verleend als lector
aan de rijksuniversiteit te Groningen Te
vens is met ingang van dezelfde datum
aan dr. A. Polman on zijn verzoek eer
vol ontslag verleend als buitengewoon
hoogleraar aan deze universiteit.
(Van onze Haagse redactie)
„Het communisme is niet tegen de
NATO gericht, maar tegen de hele wereld
Dat hebben de politieke leiders van de
NATO-landen wel eens uit het oog ver
loren. Zij bezien elke boom van het
NATO-bos. maar laten vaak na, een blik
m het „wereldwoud" te slaan".
Dit zei veldmaarschalk Montgomery
gisteren op een biiksemconferentie.
welke hij in het afscheidsbezoek aan
Nederland inlaste. De grijze burggraaf
van Alamein, die op ruim 70-jarige leef
tijd zijn functie van plaatsvervangend
chef van de NATO-strijdkrachten in
Europa gaat neerleggen, zal in Engeland
gaan rusten.
„Na alle landen, die ik heb gezien en
de 400 000 mijl reizen, ben ik er hoe langer
hoe meer achter gekomen, dat Engeland
nog zo kwaad niet is", zo zei hij olijk
„Maar als er werkelijk oorlog zou komen
en jk ben nog niet te oud om te vechten,
dan kom ik terug".
Op de vraag of de atoomwapens en
de intercontinentale raketten de ver
schrikkingen van een oorlog niet veel
groter zouden maken, antwoordde de
grijze aanvoerder ontkennend. „Om
Hamburg te verwoesten, zijn in de we
reldoorlog veel vliegtuigen nodig ge
weest; om Hiroshima in 1945 te vernie
tigen maar één.
Het Westen zou bjj een Russische
agressie met alleen maar conventionele
wapens de aanvallen niet kunnen weer
staan. Iedere regering, die weet, dat de
agressor over atoomwapens beschikt en
desondanks de eigen wapens niet ge
bruikt, is misdadig", aldus Montgomery.
Hjj was van oordeel dat conventionele
wapens echter In lokale conflicten in het
gistende Azië en Afrika nog altijd voor
Wederom heeft de Rotterdamse bei
aardcommissie in het kader van har be
moeiingen om de belangstelling voor de
beiaard te stimuleren een' wedstrijd voor
beiaardiers uitgeschreven, die woensdag
avond onder auspiciën van de Neder
landse Klokkenspelvereniging op de bei
aard van het Rotterdams stadhuis werd
gestreden.
De jury, bestaande uit de heren mr.
Romke de Waard, Sjef van Balkom,
Chris Bos, Leen 't Hart. Ferd. Timmer
mans en George Stam, stond voor de
moeilijke taak uit de tmaalf deelne
mers, ditmaal vooral jongeren, waarvan
er slechts vier niet het gemiddelde cijfer
7 behaalden en dus niet voor een prijs
in aanmerking kwamen, de beste te kie
zen en deze de hoofdprijs toe te kennen.
Het was tenslotte de beiaardier P. Bak
ker uit Nijkerk, die niet alleen de
hoofdprijs wegdroeg, maar die boven
dien nog uit de handen van Leen 't Hart
als extra beloning een klok ontving.
Geldprijzen werden voorts nog toege
kend aan zes andere deelnemers, wel
een bewijs, op welk een hoog niveau
het spel zich overwegend bewoog en
hoe, ondanks de verschillende gradaties,
bepaalde facetten van de diverse spelers
steeds weer hun eigen verdienste had
den. De 6de prijs b.v. werd toegekend
aan L. v. d. Eyk uit Delft, die van de
voorzitter van de jury, mr. Romke de
Waard, een apart compliment mocht
ontvangen om zijn opvallende improvi
satie over een door de jury opgegeven
thema. Aan deze improvisatie werd
slechts door een zesta] kandidaten deel
genomen. Voor het overige bestond de
opgave uit het spelen van het verplichte
nummer, de virtuoos geschreven Tocca-
tine adagio en scherzo van Leen 't Hart
en een keuze uit elf vrije nummers. Aan
de hand van de verschillende vertolkin
gen heeft het geïnteresseerde publiek,
dat volgens gebruik na afloop op de thee
verzocht werd en bij de officiële uitrei
king aanwezig was. kunnen constateren,
dat er inderdaad, zoals mr. Romke de
Waard in zijn slotwoord opmerkte, een
opmerkelijke groei in de bespeling van
de beiaard door de Nederlandse beiaar
diers is vast te stellen. Het feit, dat de
Rotterdamse beiaard met zijn vier octa
ven. d.w.z. een heel oktaaf meer dan de
meeste beiaarden bezitten, en bovendien
met zijn transpositie van een terts bij
het pedaalgebruik grote problemen op
roept. wat de taak van de kandidaten be
duidend verzwaard heeft, kan alleen de
bewondering voor de prestaties vergro
ten
een oplossing de aangewezen middelen
zijn.
Hij meende, dat drie verworvenheden
van de NATO weJ het meest een agressor
een enkele keer noemde hij Rusland
met name zullen afschrikken; de atoom
wapens, de lichamelijke aanwezigheid In
het Westen van een behoorlijke conven
tionele troepenmacht en de collectieve wil
in die landen om de vrijheid met alle
macht te verdedigen. Dat Is het voor
naamste, wat de afgelopen tien jaar ts
bereikt.
Gistermiddag gebruikte de maarschalk op
het ministerie van marine de lunch, waar
bij o.a. Prins Bernhard en de drie chefs
van staven aanzaten. Daarna bezocht hij
H.M. de Koningin op Soestdijk Gister
avond bood de regering aan de scheiden
de veldmaarschalk een diner aan in de
Beukenhof te Oegstgeest.
United States Steel Corp. bericht, dat
de kosten aan uitbreidingen en verbete
ring, waartoe in het eerste halfjaar van
1958 werd besloten meer dan I miljard
hebben bedragen. Tegelijkertijd werd'be
kend gemaakt, dat op de vergadering van
aandeelhouders werd besloten over te
gaan tot uitgifte van een f 300 miljoen
„sinking fund"-obligatielening. De emis
sie, welke tot de grootste zal behoren,
ooit door een industriële onderneming
aangegaan, zal naar verwachting op
woensdag 16 juli plaats vinden.
De Nieuwzeelandse minister van finan
cien. heeft in zijn begroting een belas
tingverhoging aangekondigd, die de groot
ste is sinds het einde van de oorlop De
inkomstenbelansting. zal mei ingang van
1 oktober worden verhoogd, terwijl de
accijnzen op sigaretten, bier. spiritualiën
en de omze tb elans ting op motorrijwielen
met onmiddellijke ingang zullen worden
verdubbeld
De Stoomvaart Mjj. Zeeland' heeft over
'957 wederom gunstige resultaten bereikt.
"c bruto exploitatie-ontvangsten zjjn t.o.v.
'356 met ruim 5 pet gestegen. Ook de ex
ploitatiekosten gingen omhoog doch in
•hindere mate, zodat het exploitatie-over
schot kon stijgen tot 4.189.453 (v.j.
■f 4.086.074). Interest en koersverschillen
'everden een voordelig saldo van 433.343
''43.100). Na afschrijving op de vloot ad
258.634 toevoeging van 2.220.000
'*112.500) aan de reserve voor vlootvernie-
^'ng afschrijvingen ad 44.027 (52.450) op
"Verige activa en reservering van
j '.275.000 (1.000.000) voor belasting res-
'eert een winstsaldo van ƒ827.135 (2.904.224)
Voorgesteld wordt een onveranderd di
vidend van 9'A pet op de pref. winstd.
rondelen en van 10 pet op gewone aande-
:eh uit te keren. Naar de reserve vloot-
V^rnieuwing gaat 424.000 (2.515.500) en
haar de statutaire reserve 23.500 (22.000)
Bij de vergelijking van het winstsaldo
®p7 ad 827 135 met dat over 1956 ad
j_2.904.224. dient o.m. in aanmerking te
y°rden genomen, dat i.v.m. een wijziging
-an de statutaire bepalingen in 1957
2.220.000 (272.500) ten laete van het ex
ploitatieresultaat aan de reserve voor
vlootvernieuwing werd toegevoegd. Na
bepaling van het winstsaldo werd in ver
band hiermee in 1957 424.000, docli in
1956 f 2.515.000 aan deze reserve gedo
teerd.
Het totale aantal vervoerde passagiers
was nagenoeg gelijk aan dat van 1956. Het
transitovervoer ontwikkelde zichgunstig.
Het autovervoer gaf een daling te zien.
Inmiddels zijn enikele maatregelen geno
men, welke beogen het verloren terrein
terug te winnen. Mede dank zij tarief
verhogingen waren de gemiddelde op
brengsten per passagier en per begelei
dende auto hoger.
Door een vermeerdering van beter be
talende lading en de doorvoering van en
kele vrachtverhogingen namen de ont
vangsten uit hoofde van het goederen
vervoer toe. Gezien de sterke concurrentie
in de vrachtvaart tussen Nederland en
Engeland zal waarschijnlijk met een la
gere opbrengst per ton moeten worden
gerekend. Het. postvervoer nam in om
vang toe, terwijl de gemiddelde opbrengst
oer postzak omhoog ging.
Onvoorziene omstandigheden voorbehou
den zal in augustus a.s de kiel worden ge
legd van het bij de Scheepswerf en Machi.
nefabriek De Merwede bestelde motor-
passagierschip.
In de jaarvergadering van aandeelhou
ders der Kon. Ned. Springstoffenfabriek
werden in antwoord op vragen van de
enige aanwezige certificaathouder enkele
gegevens verstrekt over de sinds 1950 lo
pende onderhandelingen met de Neder
landse Staat om tot een wijziging in de
bestaande overeenkomst te komen.
Komen de Springstoffenfabrieken niet
op het tweede plan? De regeringsop
drachten gaan toch in eerste Instantie
naar de artillerie-inrichtingen te Hem-
brug. Het is nu al het derde jaar dat de
resultaten minder zpn. Zou het r.'et be
ter zijn de fabrieken te sluiten of tot
produktie van andere artikelen over te
gaan? In de oorlogsjaren hebben de fa
brieken toch ook surrogaten o.a. limo
nade vervaardigd, aldus vragensteller.
In een uitvoerig antwoord deelde de
voorzitter, dr. G. de Bruin, mede, dat de
artillerie-inrichtingen en de Springstof
fenfabrieken geen concurren'en van el
kaar zijn. Te Hembrug worden wapens
vervaardigd en de Springstoffenfabrie
ken fabriceren buskruit en springstof
fen, die door de artillerie-inrichtingen
worden afgenomen.
Zoals bekend, neemt de Staat voor 50
pet deel in het geplaatste kapitaal ad
2 miljoen. De Staat heeft zich grote
voorrechten voorbehouden, al is het be
stuur geheel vrij in de exploitatie van de
fabrieken. Tot en met "56 h?ef de Staat
een gemiddeld rendement verkregen van
ongeveer 14 pet, aandeelhouders slechts
6,6 pet. Met medewerking van de toen
malige regeringscommissarissen werd in
de loop der jaren het bestaande contr? t
niet op de letter opgevolgd en tot 1957
werd de afwijking van de statutair voor
geschreven winstverdelinp, t.w. het re-I
serveren van bepaalde bedragen voor
de winstuitkering, aanvaard. Deze han
delwijze was zowel in het belang van de
vennootschap als van de Staat, aldus de
voorzitter. In 1957 is door de minister
van Financiën bezwaar gemaakt tegen
deze gang van zaken.
Sinds 1950 probeert het bestuur na
afwijzing van meerdere voordien inge
diende voorstellen tot een wijziging in
de overeenkomst met de Staat te komen.
Bij de onderhandelingen zijn drie depar
tementen betrokken, zodat deze moei
zaam verlopen. Het zwaartepunt van de
besprekingen ligt bij de winstverdeling.
Men heeft het eerst gezocht in een
royalty-uitkering in procenten op de
produkten die in monopolie vervaardigd
worden. Deze werd oorspronkelijk aan
vaard doch later afgewezen. Enige jaren
geleden werd een contract opgesteld dat
analoog is aan het bestaande contract
van de Staat met een aardolie-maat
schappij. Dit werd in 1955 ingediend.
Door omstandigheden werd een beslis
sing opgeschort. In 1957 maakt" toen
plotseling de minister van Financiën be
zwaar tegen de winstverdeling. In een
persoonlijk onderhoud van het bestuur
met de minister werd men in principe
het toen over vele punten eens. Enige
maanden tater werd echter ;*"or de re
gering bezwaar gemaakt tegen de In
richting van de balans. Het bestuur van
de N.K.S.F ging hiermee niet akkoord
en heeft enige tijd later zijn visie op de
balansopstelling gegeven en tevens ver
zocht de onderhandelingen weer te ope
nen. Op dit verzoek is nog geen ant
woord ontvangen.
Over de vraag of de K.N.S.F. belang
zal hebben bij de order, die op 3 juni j.l.
door de Duitse Bondsrepubliek bij de
artillerie-inrichtingen werd geplaatst,
wenste de voorzitter zich uit concurren-
tieoogpunt liever niet uit te spreken. Ook
de produktie van kernwrpens ligt bniten
het terrein van de K.N.S.F..
Verzekering van de gebouwer is in de
loop der jaren ondoenlijk gebleken. Door
de verzekeringsmaatschappijen werden
slechts kleine bedragen egen grote pre
mies aanvaard. Vroeger had men een
verzekering lopen bij Lloyd's met een
franchise van 50.000. De ongelukken,
die tot nu toe geschied ijn, zijn alle on
der dit bedrag gebleven, zodat de verze
kering werd opgezegd. Het magazijn
loopt het grootste risico. Dit bevind zich
buiten de fabriek en is goed beveiligd,
zodat de kans op calamiteit! zeer se
ring is.
Hoewel de winst het eigenlijk niet toe-
het, heeft het bestuur -och gemeend een
dividend van 10 pet uit te keren. Het
werd daartoe in staat gesteld door het
onverdeelde saldo ad 36.468 van verle
den jaar.
Onder verwijzing naar de mededeling
van 15 februari 1957 hebben de Royal
Exchange Assurance als trustee en J. H.
Schroder and Co Ltd als voornaamste be
talingsagent van het Duitse Kalisyndicaat
bekendgemaakt, dat het Amerikaanse
Hof van Appél de uitspraak van het Hof
in eerste instantie heeft vernietigd. Bij
deze uitspraak werd de vordering van de
trustee in het proces tegen de attorney-
general der Ver. Staten tot terugbetaling
van ongeveer 5,7 miljoen dollars ontzegd.
We weten niet, of het echt helemaal
een landelijke primeur is. maar er is
een hotel in de Overijssels- hoofd
stad dat een aanta] kamers met te
levisietoestellen heeft laten Instal
leren U kunt dus nu kiezen: kamer
met ontbijt plus televisie. De logies
prijs zal door het televisiegenot iets
hoger worden.
Het is toch niet helemaal weg, zal
president Nasser van Egypte (par
don: de Verenigde Ara'lsche Re
publiek) zeggen om een vriendje van
kameraad Kroesjtsjef te zijn Want
heeft u ooit van uw beste vriend
zomaar een Iljoesiin-verkeersviieg-
tuig In ontvangst mogen nemen? Och.
kom. zo stellen we ons voor. dat
kameraad Kroes na de dankbetui
ging za! zeggen maakt er niet zo'n
drukte van Nas, het is maar een
kleinigheidje.
Granby (Canada)
Je wordt toch eigenlijk ook niet gek
als Ie het niet zelf wilt Mosen we u
voorstellen aan Pierre Charron, een
Frans-Canadees uit Quebec? Bekijkt
u hem maar eens goed. zoals hij
daar zat op een vlotje in een vijver.
De goede man deed niets anders dan
maar steeds de drums van een band
bewerken, zonder ophouden, steeds
maar door, zelfs 55 uren achter el
kaar Toen vond Pierre het genoeg
en strompelde hij aan land. met in
zijn warrige hoofd de trotse gedachte,
dat hij nu wereldrecordhouder drum
mishandelen fs. Voor zover we we
ten. loopt hij nog vrij rond.
Lissabon
In Amerika hebben we ook al eens
een dergelijk geval gehad, maar ln
Portugal heerste ook nogal opschud
ding toen de radio een uiterst le
vendige uitzending verzorgde van
Weil's „Oorlog der werelden". Het
spel kwam de werkelijkheid zo nabij,
dat vele luisteraars, die midden in
het stuk de radio aanzetten of niet
goed naar de aankondiging hadden
geluisterd, meenden, dat allerlei
oproepen en aanwijzingen werkelijk
heid waren. De politiebureaus wer
den overstelpt met telefoontjes, de
brandweer een uur lang achtereen in
staat van alarm gehouden de kran
tenredacties met vragen overladen
en het werd weer rustig toen
de radio-lieden. ook geschrokken
door at de opwinding het stuk on
derbraken. en meldden, dat het al
lemaal maar fictie was.
De gezamenlijke bemanning van de
attracties van de kermis, die in
vento het leven veraangenaamt,
120 personen In het geheel heeft
een daverend feest gevierd ter ere
van het gouden huwelijk an het
echtpaar Ophof-Geitenbeek, ook al
kermisexploitanten 's Morgens vroeg
was er een uitvoerig feestontbijt ge
weest daarna begonnen de zaken
op de kermis en toen de kermis
's nachts gesloten was begon er weer
kermis, nu voor het kermisvolk.
We kunnen u een vakantie rond het
Como-meer van harte aanbevelen.
Nee. we kennen 't moois voornamelijk
uit de plaatjes in de reisgidsen, maar
het moet er de moeite waard zijn.
Wanneer u er rond 15 juli arriveert
zult u ongeveer tegelijk aankomen
met Herr Konrad Adenauer de Duit
se Bondskanselier Ook verleden Jaar
bracht hij enkele vakantieweken door
in het dorpje Griante aan het Como-
meer en toen hij deze plaats verliet
om weer aan zijn arbeid te gaan,
schreven de Italiaanse kindertjes
met grote letters or straat „Kom te
rug, mijnheer Adenauer". Ze gaan
nu weer wat schrijven op straat te
gen de I5e juli „Blij u weer tc zien,
mijnheer Adenauer"
Letwick Shetland Eilanden)
Met verbazing zagen de inwoners
van deze visserplaats een Russische
zeeman nadat hij van boord van zijn
schip was gesprongen, zo hard mo
gelijk wegrennen. Nog verbaasder
en verontrust waren ze, toen er
een hele horde andere Russen van
de drie In de haven liggende Rus
sische visserschepen kwam en een
achtervolging inzette De vluchten-
Rus slaagde erin een kilometer
verder een boerderij binnen te ren
en en de eigenaar daarvan was zo
verstandig de achtervolgers te ver
bieden binnen te treden en tegelijker
tijd de politie te bellen De buiten
adem zijnde vluchteling erkiaarde
later niet meer naar. bnnrd terug
te willen en hij vroeg om asiel De
man is een inwoner van het vroe
gere Estland en zei er zeker van te
zijn dat hij. Indien hij teruggebracht
werd aan boord ter dood zou
worden gebracht. Voorlopig mag hij
van de Engelse autoriteiten in Enge
land blijven.
Londen
Langzaam bracht de chauffeur van
een personenwagen zijn auto tot stil
stand, vlak tegenover een gepar
keerde taxi Toen keek hij e t nog
eens goed naar zijn eigen nummer
plaat en daarna naar dat van de
taxi. Er was geen 'wilfel: beide wa
gens vertoonden de registratie NOV
335 Samen met de taxichauffeur ging
de automobilist naar het registratie
kantoor. waar men al spoedig rood
gekleurde wangetjes kreeg Tenslot
te kwam de vergissing utt de bus:
de personenwagen had 't luiste num
mer. de taxi had nummer NOV 355
moeten hebben.
San Francisco
Zevenhonderd schilders zonden hun
werkstukken naar een tentoonstel
ling. Ze hopen ook het nodige te
verkopen aan de liefhebbers Om het
hun makkelijk te maken, heeft men
de mogelijkheid Ifeschapen schilde
rijen ook op afbetaling te verwer
ven H3ng het nu aan uw muur en
betaal Iedere maand een paar vier
kante centimeter.
(Van onze militaire medewerker)
Onder bovenstaande titel (zonder
vraagteken), namen wij kennis van
een artikel in „Het Vrije Volk" van
woensdag 11 juni jl. door de marine
medewerker van dat blad.
We hebben het driemaal moeten le
zen om inderdaad zeker te zijn, dat
wij ons niet vergisten, want nog nim
mer hebben wij een schrijver de on
juistheid van de uitspraak, waarop hij
zijn artikel grondt, in ditzelfde artikel
zo helder zien aantonen als de geachte
marine-medewerker van „Het Vrije
Volk'.
De schrijver begint nl. het bezit van
Karei Doorman in zuiver nationaal
verband te zien als hij zegt: „In de
eerste plaats moet mep voor een oor
logsschip in het algemeen en voor een
vhegkampschip in het bijzonder erop
rekenen, dat het ongeveer de helft van
oe tijd niet kan varen vanwege repa
ratie en periodieke onderhoudsbeurten.
,WU men er dus zeker van zijn altijd
een schip beschikbaar te hebben dan
moeten er twee aanwezig zijn. Even
tueel kunnen dan beide schepen door
één bemanning bediend worden". (Curs
red.).
Zonder twijfel een gezonde redene
ring als Nederland het voornemen zou
hebben als het niet anders kan
alleen oorlogje te voeren en daarvoor
tenminste en constant over één vlieg
kampschip wilde beschikken. Een re
denering. welke admiraal De Ruyter
zonder twijfel zou onderschrijven.
Blijkbaar is dat toch niet de bedoe
ling van de schrijver, want aan het
slot van zijn artikel zegt hij: dat
wij er ons goed van bewust worden,
dat onze defensie niet langer een zaak
is. die in nationaal verband moet wor
den bezien. De enige juiste maatstaf is
de grootst mogelijke doelmatigheid in
bondgenootschappelijk verband", (curs
red.)
Deze laatste ïedenering is moeilijk te
rijmen met de eerste. Immers als er bij
onze bondgenoten b.v. negen vliegkamp-
schepen zijn en Nederland brengt er nog
één in. dan zijn er dus tien en wij zien
geen enkele reden waarom Nederland
er dan „geen of twee" zou moeten in
brengen. De uitwisselbaarheid van
vliegtuigen en personeel is in de huidige
bondgenootschappelijke samenwerking
toch wel van dien aard. dat bij het uit
vallen van een (N.A.T.O.) vliegdekschip
in het algemeen over en weer kan wor
den gediend. De schrijver geeft daarvan
zelf een duidelijk voorbeeld met betrek,
king tot de vliegtuigen en vliegers. Wan.
neer de Karei Doorman te zijner tijd za]
zijn versleten is het een nieuwe vraag,
of dit schip door een nieuw kan worden
vervangen. Kunnen wij dat financieel
beslist niet opbrengen, jammer, doch dan
houdt dit ook een verzwakking in van
de bondgenootschappelijke zeestrijd-
krachten.
Wij zien in deze mogellikheid van de
toekomst geen enkele reden om reeds nu
de Karei Doorman maar op te doeken en
de verzwakking nu maar door te voeren
of de Karei Doorman aan de meeat
biedende te verkopen dan wel aan een
bondgenoot in gebruik over te dragen en
daarmede „het schip te laten exploi
teren door een grote marine (die meer
vliogkampschepen in dienst heeft)" (vet
red.).
Naar onze mening gaat de grond-rede
nering van de schrijver dewelke tot uit.
drukking komt in de titel van 't artikel,
volkomen mank.
In dit raam dienen, naar wij menen,
geheel andere factoren naar voren te
treden, n.l.:
2. de betekenis van de bijdrage in
NATO-verband en
3. de nationale-, morele- en inter
nationale psychologische waarde.
De financiële factor bepaalt of wij de
last van zulk een schip rekening hou
dende met de factoren 2 en 3 mogen
aanvaarden.
Aangezien dit buiten ons beoordeling®,
vlak ligt en ook de schrijver dit wèï
ontkennend t.a.v. twee vliegkamp
schepen zich met betrekking tot de
Karei Doorman van een uitspraak ont
houdt, laten wij deze factor over aan het
beleid van de Regering.
De betekenis van de bijdrage houdt
uiteraard nauw verband met de
NATO-„vl!egkampschip-vloot". Met het
stijgen of dalen van de omvang van deze
vloot, daalt of stijgt de waarde van de
bijdrage.
Wij hebben uit het betoog van de
marine-medewerker van „Het Vrije
Volk" echter geenszins kunnen lezen, dat
de omvang van de N.A.T.O.-„viiegkamp„
schip-vloot" van dien aard is, dat de
bijdrage van één vliegkampsehip oneven
redig zou zijn met de daaraan verbonden
lasten. Schrijver wil de Karei Doorman
voorshands niet missen, alleen de exploi
tatiekosten overdragen aan een daar
voor gegadigde grote broer. Wij hebben
trouwens nog nimmer een geluid in deze
zin gehoord.
De nationale morele waarde laat de
schrijver geheel buiten beschouwing.
Het Nederlandse volk is trots op zijn
Marine en met recht. Deze trots, dit
vlagvertoon naar binnen en naar buiten,
dit zich vertonen met een al bezit
het er dan maar één machtig oor
logsschip, hetwelk zijn plaats in de
bondgenootschappelijke zeestrijdkrach
ten met ere inneemt, versterkt het mo
reel en dwingt eerbied af zelfs voor
de kleine landen ook bij hen, die
maar al te gaarne de vrije volken
onderet-boven zouden willen lopen.
Wij zagen zeer onlangs de Karei boor
man in de Rotterdamse wateren en we
brachten een saluut aan hef Neder
landse volk, dat de lasten wil dragen
zulk een schip te bezitten Wij betreuren
het dat een „marine-medewerker" zo
gemakkelijk dit element buiten be
schouwing laat.
Helaas is deze factor niet in geld om
te zetten of in miljoenen uit te druk
ken. Maar duur. zeer duur is het. men
bedenke dit wel.
En tenslotte de internationale psycho
logische factor. Afgezien van de poten
tiële tegenstander speelt ook het bezit
van zulk een schip een niet te onder
schatten rol in het bondgenootschappe
lijke verband, zeker voor een land het
welk reeds eeuwen en nog de wereld
zeeën doorkruist.
Reeds te zeer wordt geknibbeld aan
Loyaal toegezegde NATO-bijdragen. Ook
de waarde van het tonen van die za
ken, waarin een klein land groot kan
zijn, heeft de schrijver stilzwijgend ge
passeerd alsof die zaken bij een derge
lijk vraagstuk geen rol spelen
Summa summarum, ten aanzien van
de factoren 2 en 3 bestaat naar onze
mening geen twijfel, dat het bezit en
het behoud van een Karei Doorman
van eminente betekenis is. Factor 1,
de financiële factor, wordt bepaald
door de Regering volgens de wil van
het Nederlandse volk. Wij 'aten het
gaarne aan de Staatssecretaris van
Marine over, de gewichten in de weeg
schaal te leggen en het Nederlandse
volk te laten zien, naar welke zijde de
wiizer doorslaat.
In een kranteartikel kan dit be
zwaarlijk worden afgedaan zonder ,,d«
koers te verliezen",
