Pater v. Nuenen O.E.S.A. monnik in de wereld
Het erfstuk en.... de dagindeling
MANNEN ZIJN NIET GESCHIKT
VOOR DE SCHOONMAAK
P U ROL
Balletfoto's in Kal wij ks gerefor
meerd verenigingsgebouw
Arnold en de krokodi
Een van Gods helden
pagina*
Burgemeester van
Nicosia protesteert
tegen arrestaties
Huidgenezing
Mieke
Zondig vermaak", zegt de dominee
A
VB
ZATERDAG 26 JULI 1953
VLEUGEL VOOR STAD GODS
Een van Gods helden uit deze tijd, raakt vermoeid. Men ziet het al
op de foto, men merkt het als hij loopt, als hij zijn gebaren slaat, als
hij zijn woorden spreekt, als hij in zijn preken bedachtzaam zijn
volzinnen aan elkaar rijgt. Deze lijkt ouder dan de 60 jaar die hij op
28 juli a.s- hoopt geleefd te hebben. En geen wonder. Wie pater
Sebasrianus van Nuenen O.E.S.A. van nabij heeft meegemaakt, wie
zijn geschiedenis leest of over zijn leven hoort vertellen zai het be
grijpen dat dit niet anders kan. Hij heeft zich door Gods molen laren
dramen. Hij heeft zich, eenmaal ontstoken door Gods liefde, als een
laaiende toorts opgebrand aan de geestelijke, sociale en lichamelijke
schaduwen om hem heen Zijn prachtige kop is die geworden van een
wijs man, als van een vader wiens geestkracht in zijn kinderen door
straalt. Hij heeft Gods wijngaard afgewerkt met schoffel en houweel,
hij heeft geëgd en geploegd, gezaaid en geoogst in alle hoeken.
Incarnatie van een idee
Actie en contemplatie
OVEREENSTEMMING IN
GENEVE
LEIDSTER VAN EEN JONG BEDRIJF
scooters WILLY VAN GENT M o t o r e n
De voor zover ons bekend
enige Rotterdamse vrouw die
belast is met de leiding van eer,
schoonmaakbedrijf, heeft een
bijzonder druk leven. Ze is or
ganisatrice, telefoniste, contro-
leuse en bemiddelaarster. Pin
bovendien is ze huishoudster; ze
is getrouwd en heeft een schat
van een dochtertje. Soms, zo
heeft ze ons toevertrouwd lijkt
dat alles te veel, als een grote
dreigende berg. Dat is niet ver
wonderlijk:; ze is nog jong voor
een zakenvrouw. Het eerste van
de twee cijfers, waarmee ze haar
leeftijd schrijft, is een twee.
GEEN VETTE MELK IN
VAKANTIE TE DEN HAAG
taêe
OEES-eonferentie
LANDBOUW EN ATOOM
ENERGIE
HULP VOOR ONTSLAGEN
MIJNWERKERS IN BELGIE
o O
LEDERWARENBEURS
KALM VERLOOP
DRIELING IN ALKMAAR
DE KROKODIL AAN DE WANDEL.
En nog werkt hij, dag in dag uit. Het
"tempo lijkt van prestissimo tot adagio
te zijn teruggelopen, maar de melodie
is even rijk en het thema is onveran
derd. Iedere mens krijgt In Gods plan
zijn eigen plaats. En wanneer de mens
in eenvoud des harten, eerlijk de eigen
plaats inneemt die God aan die mens
toebedeelt, wordt die mens gelukkig;
naarmate dus die mens beantwoordt
aan Gods bedoeling. Dit is de grondslag
van de gelovige en van ieder mens,
want ieder mens wil graag gelukkig
worden. Deze „wet van het geluk"
formuleerde hij als hierboven staat,
bij gelegenheid van de inkleding van
een aantal van „zijn" zusters Augusti-
nessen van St.-Monica.
Tezamen met mater Augustina v. Reij-
sen, heeft hij in 1934 opgericht de con
gregatie van de zusters Augustinessen
van St.-Monica.
Het zijn deze zusters die als het wa
re de incarnatie zijn geworden van zijn
idee om de mensen te helpen op zoek
naar hun geluk.
Hij had het in zijn priesterleven te
voren zonder haar gedaan. Een jaar
na zijn priesterwijding die op 15 augus
tus 1925 plaatsvond. de maand van
de orkaan die ons land in rep en roer
zette werd hij kapelaan van de St.-
Augustinusparochie in Utrecht. En als
wij hierbij vermelden dat in deze paro
chie Wijk C ligt, dan zal men reeds
begrijpen, dat hij hier zijn iong priester
ideaal kon uitleven. Hij werd direc
teur van 't St.-Franciscu6 Liefdewerk
zijn inventieve geest, zijn grote gaven
naar ziel en hart, wezen hem de weg
om zijn capaciteiten in dienst te stellen
van de in nood verkerende medemens.
Hij betrok de vaders en moeders bij dit
werk dat aanvankelijk alleen voor de
kinderen gedaan werd. In 1932 werd hij
pastoor in dezelfde parochie.
Twee jaar later werd door hem en
mater Augustina een nieuwe congre
gatie opgericht: de Zusters Augusti
nessen van St.-Monica, levend volgens
de constitutie der Augustijnen, met
een volledig koorgebed en brevier in
't Nederlands, met 'n degelijke weten
schappelijke opleiding. Jonge vrouwen
stapten uit het .volle leven'' over naar
het kloosterleven. Zij werden gegre
pen door het ideaal vervat in de sim
pele woprd^n „het is zo plezierig sa
men God te" dienen". Zij volgden het
voetspoor van pater van Nuenen door
dat zij zich richten op die groepen
van mensen die in nood verkeren.
Gezinnen met zieke moeders, a-socl-
ale gezinnen, jonge ongehuwde moe
ders. Zij strijden voor de liefde
op alle plaatsen waar het begrip lief
de is uitgehold, besmeurd en belache
lijk gemaakt. Zij helpen waar het maar
nodig is, heel dikwijls zonder enig on
derscheid van geloof. Zij bezitten die
roekeloosheid van de kinderen van de
stad Gods die weten dat kaar geen
haar gekrenkt wordt zonder dat Hij
het wil. Zij bezitten dat onwrikbare
vertrouwen in de goedheid van de
mensen. Daarom willen zij volledig
vrij zijn in hun hekjesloze naas
tenliefde en krijgen zij geen subsidie.
Zij weten soms de ene dag niet
of zij de andere dag te eten
hebben. De zusters trekken er met
fietstassen op uit om levensmiddelen
te bedelen. Zij liften hun routes, zij
bikten stenen voor de verbouwde siga
renfabriek in Valkenswaard die tot
klooster werd gepromoveerd, gewijd
aan Maria, zij geven danslessen en
werken voor de klas. In het hart van
Amsterdam, de Warmoesstr., richtten
zij haar activiteit op de prostituees,
die vergeten groep vrouwen in nood, in
Hilversum verzorgen zij afgptobde moe
ders die hier tot rust komen. De mijn
werkers in Sittard, vrouwen in het
complex Meisjesstad in Utrecht en
straks Montmartre in Parijs de repa
trianten uit Duitsland kort na de oor
log. onderduikers en verzetslieden, zij
allen maken of maakten kennis met
deze zusters die als 't ware een projec
tie zijn van de denkbeelden van pater
van Nuenen en mater Augustina.
God heeft wonderlijke dingen gedaan
met deze congregatie die zich gestaag
uitbreidt en nu reeds 140 zusters telt.
In Hilversum hebben zij hun klooster
De Monnikenberg. Daar ligt ook de
eerste zuster begraven die sinds de
stichting is gestorven: zr. Petra die in
1956 de dood stierf die in de geschie
denis van de congregatie volledig past.
Zij luidde zichzelf de hemel in toen
zij onder het klinken van het Angelus
de bronzen klok op haar hoofd kreeg
die zij met het klokketouw in beweging
had gezet.
Ook toen pater van Nuenen in 1946
provinciaal der Augustijnen in Neder
land werd, bleef hij hecht met deze
Congregatie verbonden.
Dat was in de jaren dat hij de grote
stoot gaf tot de oprichting v. h. schrif
telijk studiecentrum der paters Augus
tijnen in Culemborg, dat hij de missio
nering van de paters in Nieuw Guinea
voorbereidde en de Augustijnen naar
Parijs terug bracht.
De contacten van pater van Nuenen
zijn in de loop der jaren uitgegroeid
tot een leger van mannen en vrouwen
jongeren en ouderen, rijken en armen.
De activiteit lijkt kenmerkend voor
zijn persoon. Toch kan deze slechts
bestaan bij de gratia Del, de genade
van God en dat beseft hij tenvolle.
Het gemeenschappelijk koorgebed en
de persoonlijke heiliging ook in 't ge
bed blijft voor deze pater Augustijn
basis. De contemplatie is primair.
Wie het genoegen kent hem te horen
spreken, kan vermoeden dat achter zijn
omnivorente hartelijkheid, de ziel van
de monnik, schuilt. De priester die zich
middelaar weet, instrument De klaar
heid van zijn woorden, de wijsheid van
zijn gedachten treffen direct omdat/nen
weet dat ze niet steriel zijn, maar
gekoppeld worden aan een intense da
dendrang.
Pater van Nuenen wordt zestig jaar.
Hij bedelde kloosters bij elkaar. Hij
bedelt ook nu weer. Voor een vleugel
aan het klooster De Stad Gods in Hil
versum, daar tussen de bomen aan de
Soestdijkerstr.weg. Moeders en meis
jes moeten hier tot zichzelf kunnen
komen om iets mee te nemen van de
vreugde die van deze zusters uitstraalt.
Is het brutaal als een man die zoveel
voor anderen deed op zijn feest van an
deren iets vraagt voor weer anderen?
Er is een ton nodig f 100.000 Giro
113600 t.n.V: de penningmeester Actie
Comité Feestgaven Pater van Nuenen
Croeselaan 205 te Utrecht. De beste
wensen en een ton zijn hem op zijn
verjaardag van harte gegund.
H. J. W.
De Grieks-Cypriotische burgemeester
van Nicosia, dr. Themistocles Dervis,
heeft gisteravond in een telegram aan de
Britse gouverneur van Cyprus, Sir Hugh
Foot, krachtig geprotesteerd tegen het
„arresteren van meer dan 1.500 Griekse
Cyprioten onder het willekeurige voor
wendsel, dat zij aanhangers van de
E.O.K.A. zijn".
Volgens dr. Dervis zouden de arresta
ties een „atmosfeer van verzet en oncon
troleerbare afkeer" teweeg brengen.
De burgemeester van Nicosia drong er
bij de gouverneur op aan de in de afge
lopen 48 uur gearresteerde Grieken vrij
te laten, de Turkse hulppolitie te ontbin
den en aartsbisschop Makarios toestem
ming te geven naar Cyprus terug te ke
ren.
Gisteren is in West-Cyprus een zeven
tienjarige Turkse Cyprioot doodgeschoten
en een andere ernstig gewond.
In verschillende Cyprische steden zijn
gisteren in totaal zes branden uitgebroken;
drie woedden er in Griekse en drie in
Turkse woningen.
Ontdekking van kernproeven
De atoomgeleerden, die te Genève bij
een zijn, hebben gisteren bekendgemaakt
dat zij nu overeenstemming hebben be
reikt over de vier voornaamste metho
den voor het ontdekken van proeven met
kernwapens. Het laatst werden zij het
eens over de elektro-magnetische me
thode. Tevoren waren zij al tot een ak
koord gekomen betreffende de akoesti
sche en seismische methode en de me
thode door middel van het nemen van
monsters radio-actieve produkten.
Volgens conferentiekringen zal de con
ferentie, die op 1 juli begon, in de eerste
week van augustus eindigen. De deskun
digen zullen tegen dertig juli een voor
lopig rapport bij hun regeringen indie
nen, waarna zij tegen 1 september hun
definitieve versjag gereed moeten hebben.
Meestal worden erfstukken maar ma
tig gewaardeerd, omdat ze bij de mo
derne woninginrichting nogal danig uit
de toon vallen Maar met dat erfstuk
van mij van een schattig, oud dametje
dat ik verzorgd had, was ik jaren ge
leden zielsgelukkig.
Het was zo'n gezellig verstelding,
waarvan ik de verkleurde satinetten
zak vakkundig door een fleurig ge
bloemde verving en., ik was in de
toekomst geborgen met mijn verstel-
goed. "Want wat je daar al niet in op
stapelen kan.
Natuurlijk zou ik elke -week degelijk
daar een duik in moeten nemen, maar
ik houd er nu eenmaal een verzamel
woede op na. Pas als er werkelijk
niets meer bij kan, komt de vaardi
ge geest over me, éérder beslist niet
Die bezat ik juist, toen Tilde met
haar komst die ijver wreed verstoorde.
Propvol en topzwaar weerstond mijn
erfstuk dat opgeluchte zetje net niet
en kiepte om.
Wenkbrauwfronsend keek Tilde me
aan, maar ik negeerde die regerings-
blik en knielde haastiglijkneer, .alles
er weer gemoedelijk inproppend. „Dat
is toch niet van één week", zie Tilde
BROMMERS Eventuele financiering a la minute! MOTORKLEDING
verontwaardigd. Ik schudde onbekom
merd mijn hoofd, want die klemtoon
op dat één deden al mijn haren over
eind staan.
„Waar bemoeide ze zich toch mee?"
„Je moet een dagindeling van de
werkzaamheden maken, dan kan zo
iets niet voorkomen", raadde ze mij
aan, met een protesterend gebaar
naar mijn erfstuk. Ik knikte braaf en
verbeet een glimlach.. Een daginde
ling, om te gillen, nu kon je toch wel
zien, dat Tilde ambtenares is
Maar toen ze met een resoluut gebaar
dat verstelgeval naar zich toetrok en
beloofde mij een paar uurtjes te hel
pen, toen vond ik haar doodgewoonI
weer een schat en prigelde dapper
mee.
Och, het waren ajlemaal maar klei
ne dingsigheidjes, in minimum van
tijd graaiden we dan ook op de bo
dem en., viste ik met een juichkreet
mijn rozenkrans op, al weken zoek'
Dat heb ik Tilde wijselijk niet ge
zegd, maar wel onze koster gewaar
schuwd.
Er hangt nu een dagindeling op
dringend verzoek van Tilde boven de
nog (lege) verstelmand, maar voor
de gezelligheid én voor mijn gemoeds
rust heb ik dat ding nog maar om
gekeerd.
Mevrouw, zo kent haar het per
soneel, wordt in haar werk bijge
staan door haar echtgenoot, die in
zijn vrije tijd de boekhouding voert.
Maar zij alleen is verantwoordelijk
voor de reinheid van een aantal gr>-
te en kleine flatgebouwen in de
Maasstad. Een groep van een dertig
werksters, die er dagelijks met een
respectabele boeveelheid schoon
maakartikelen op uittrekken, heeft
ze daarvoor in dienst. „Mannen,"
zegt ze, „zijn niet geschikt voor het
beroep van schoonmaker. Ze slaan
de richeltjes over en ze zien geen
hoeken." Weliswaar zijn aan het be
drijf glazenwassers verbonden, maar
zij vallen onder de supervisie van
de compagnon, die de glazenwasse
rij beheert.
„Een 'jaar geleden zijn we ge
start," vertelt ze, als we tegenover
haar zitten in de zitkamer van haar
flatje. Ze heeft niet veel tijd voor
ons: de dagelijkse controleronde
wacht. „Gebrek aan werk hebben we
nooit gehad Er zijn hier zoveel flats,
waarvan de trappenhuizen en por
tieken moeten worden schoongehou-
den. Wel gebrek aan personeel Ik
moest, vooral in het begin, dikwijls
zelf meewerken Dat gebeurt trou
wens, nog wel." Moeilijk waè het be
gin. Ze liep van tien uur 's morgens
tot vijf uur 's avonds van flatgebouw
naar flatgebouw om bet personeel
van materiaal te voorzien. Haar
dochtertje, toen nog geen jaar oud,
maakte die tochten mee in een wan
delwagentje.
Overbodig is allerminst de dage
lijkse controleronde. In de grote flat
gebouwen, die door zes werksters te
gelijk onder handen worden geno
men, is het wel eens wat al te ge
zellig. Mevrouw betrapt haar per
soneel dan op langdurige onderons
jes, met koffie en sigaretten Of ze
komt juist op tijd om in een hooglo
pende ruzie als scheidsrechter op te
treden. En dan moet ze nog oppas
sen, of ze wordt het slachtoffer van
een schrikbarende scheldpartij
De ervaring heeft haar geleerd, dat
de beste krachten voor het schoon
maakwerk onder de ouderen schui
len. „De jongeren nemen het niet zo
nauw."
Klachten komen op de controle
ronde behalve van de werksters, van
de flatbewoners Gefundeerde klach
ten, als over een bij het poetsen
overgeslagen deurknop Maar ook
bepaald onredelijke eisen, ais vsn
een flatbewoonster, die vijftien mud
kolen naar binnen liet brengen, iuist
nadat haar gang een beurt had ge
had. en er toen op stond dat er weer
werd geboend. Of van de dame, die
had ontdekt, dat een nagelborstel het
enige juiste gereedschap was om
haar trap veilig schoon te maken.
Het komt wel eens voor, dat
's morgens vroeg de telefoon gaat'
er is een werkster niet op komen
dagen. Dan valt mevrouw in. Ze laat
de rest van de zaak, haar huis en
haar dochter in de steek, want het
werk gaat voor. „Soms," verzucht
ze, „valt het niet mee. En toch, ik
zou het niet meer willen missen."
H. W.
Door de Haagse meIkleverancielS
wordt tijdens hun vakantieperiode Ée
melk afgeleverd met een vetpercen
1
van 3.75 pet. Zoals men weet. bedra
de afzet hiervan toch al minder da"
pet van de totale melkverkoop.
ue*
Nu elke slijter twee wijken moet
i o0e
dienen gedurende de vakantiepeU'
en dus zijn vette-melkklanten niet kel
wil men niet het risico lopen ook
ietifc
fl0$
met de niet-verkochte melk te bHjve"
zitten.
Ruim 80 deskundigen uit de 17 lan<L-
van de organisatie voor Europese Ec°
mische Samenwerking (OEES) en uit
V.S hebben in Parijs deelgenomen 3 -
een OEES-conferentie over de toepas3'^,
van de kennis der kernenergie in r
landbouw en voedselvoorziening. Zij U,
tot de conclusie gekomen, dat de O F-
landen maatregelen voor bescherm'
van de gezondheid bij het hanteren j'*
radio-actief materiaal moeten opstel'®
Voortr hebben zij aan de OEES aanbe
len een studie te maken van maatreitm
voor bescherming van de landbouw
schadelijke lozing van afval door ke'
industrie.
Huidzuiverheid - Hmdoezondhe'^
Voeten en oksels Iris door Purol-poed®'
De Hoge Autoriteit van de Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal heeft
besloten een krediet van 30 miljoen Bel-
sche frank beschikbaar te stellen om te
helpen de 5500 Belgische mijnwerkers,
die ontslagen zijn of zullen worden, een
nieuwe betrekking te bezorgen. Van
haar kant zal de Belgische regering een
even groot bedrag voor dit doel beschik
baar stellen. De ontslagen zijn het ge
volg van de sluiting van enige mijn
schachten.
Van bevoegde zijde te Brussel wordt
overigens verklaard, dat de meeste der
betrokken 5500 mijnwerkers reeds werk
hebben gevonden in naburige rpijnen.
Men verklaarde, dat thans reeds kan
worden gezegd, dat de gelden voor de
wederaanpassing der mijnwerkers niet
behoeven te worden gebruikt.
(Van onze correspondent)
Vanmiddag wordt te Katwijk aan Zee
een fototentoonstelling geopend die tien
foto's minder vertoont dan de catalogus
vermeldt. En langs de wanden kan men
tien lege plaatsen vinden. Deze foto's
zijn gisteravond tussen elf en twaalf uur
nl. verwijder^ door een speciale commis
sie en dit was de consequentie van een
comnromis dat de organisatie van de ten
toonstelling moest sluiten met de kerke-
raaft van de gereformeerde kerk. in wier
clubhuis de expositie staat opgesteld.
De geschiedenis begint in de algelopen
winter toen de amateur-fotografen-ver-
enigma Katwijk het plan opvatte om eem-
met een originele tentoonstelling tijdens
het badseizoen voor de dag te komen.
De kerkeraad van de gereformeerde kerk
vond he, een Drachtig plan en verhuurde
een zaal in het verenigingsgebouw. Alles
ging goed totdat verleden week de fol
ders gedrukt waren. De Amateurfoto
grafen hadden een collectie foto's van
Floor Beck bijeengebracht, die speciaa.
de aandacht vroegen voor de kunst
waarde van balletfoto's. Toen de domi
nee de folder las. riep hij de kerkeraad
bijeen: daarna werd besloten da, de ten
toonstelling een schande voor de kerk
zou betekenen en dus in het clubgebouw
niet door kon gaan De bezwaren van de
dominee waren niet alleen gericht tegen
de afbeeldingen van nogal luchtig ge
klede danseresjes maar tegen dp danse
resjes in het algemeen. Zelfs de foto
van een winters geklede ballerina werd
afgekeurd, omdat zij dansschoenen droeg
en dus blijk gaf zich aan een „zondig
vermaak" schuldig te maken.
Tegen de zin van dp dominee in heeft
de kerkeraad waarvan enkele leden het
leven minder somber bezien ter elfder
ure toch nog een compromis gevonden
Van de 136 foto'6 zijn er tien weggehaald
Ook de folders waarop enkele
foto's waren afgedrukt, zijn uit de --
'atie genomen. Zij staan verpakt in
i zegeldp dozen in he, verenigingsgebod
En de kerkeraad heeft opdracht eegeV,ef
voor zijn rekening nieuwe folders
afbeeldingen van danseresjes te 1*
drukken.
De elfde vakbeurs voor koffers en
derwaren van 22 tot en met 25 ju"
het R.A.I.-gebouw te Amsterdam
den heeft een kalm verloop ëe
Voor het binnenland werden bevredig
de orders genoteerd: vooral naar dari
tassen was veel vraag. Er waren a® j
wijzingen dat de internationale toest®,
hier en daar aanleiding gaf tot v°
zichtige aankopen.
Tot de inkopers die o-p deze zori®
vakbeurs hun wintercollecties kwamen -
menstellen, behoorden ook vele buiten1® j
ders, o.m. uit België, Duitsland, Enge'®,
Amerika en enkele Scandinavische
den.
Het gezin van de 32-jarige verzel^f
ringsinspecteur H. J. Winter te Alkm®'
is uitgebreid met een drieling. Een
een en twee meisjes, resp Andr®U
Theresia en Bernadette geheten jj
van de baby's moesten onmiddellijk
de couveuse van het Elisabethziekenb® r
worden opgenomen. De familie W11-
heeft reeds een zoóntje van twee i®ar
een dochtertje van elf maanden (j,
De loco-burgemeester, wethouder
Hoitink. heeft de heer en mevrouw L;
ter. gisteren namens het gemeentebes'u
gelukgewenst.
Door HEINZ STEGUWEIT
Nederlandse vertaling van JEAN II. P. JACOBS
4)
Alice knikte lieftallig. En Dr. Materno keek onthutst
naar het waggelende staartstuk in de vuist van de
pedel, terwijl Kadereit verklaarde: Maar nee toch!
U hebt goed praten, meneer Kniller, nietwaar. Waar
halen wij Duitsers een nieuwe krokodil vandaan, niet
waar? We hebben immers geen koloniën meer, niet
waar?
Uit de dierentuin! riep Dr. Materno, hij had
wel relaties; maar juffrouw Ysing probeerde met een
doordringende blik het gezicht van de kleine Wakker-
noot te doorgronden. Of zij er nu iets in las, dat
geheimhouding behoefde, of dat zij moederlijk be
zorgd was voor het geestelijk evenwicht van de deug
niet, hoe dit ook zij, Alice raakte voorzichtig de hand
van de directeur aan en zei: We zullen meneer Knil
ler de vervangingskosten besparen voor die oude
krokodil, die hij op de grond gegooid heeft. Het
raam stond open en de kop van het monster is na
tuurlijk de straat opgevlogen.
Arnold haalde opgelucht adem. Alice was geen en
gel, maar een aartsengel. Haar opvatting schonk
hem voldoende moed om te zeggen: Misschien komt
de kop nog wel weer opduiken!
Dat was tenminste geen nieuwe leugen. En Mater
no zuchtte: Nou, hm! Nu ik paardevlees moet eten,
zal ik me over een krokodil niet druk maken!
Kniller sprak niet tegen. De mogelijkheid, dat hij
de schade zou moeten betalen, legde hem het zwijgen
op. Ach, had hij de zaak maar niet zo fors aange
pakt.
Op dat ogenblik stelde hij weer krampachtige po
gingen in het werk om met zijn linkerhand.... Maar
Arnold Wakkemoot mocht gaan. Hij overwoog nog
of hij zijn schetsboek zou terugvragen, maar Felix
Kniller overhandigde het hem al uit eigen beweging,
echter niet zonder eerst de schets eruit verwijderd te
hebben: En nu. pak je weg, schavuit. Nu zie je, waar
het toe leidt, als men al te overmoedig is.
Nolletje bedankte hem.
De opsporingscommissie viel uit elkaar. Men liet
het aan meneer Kadereit zelf over, of hij de krokodil-
lenstaart in de soep deed of hem voortaan als vliegen
vanger gebruikte. Maar juffrouw Alice Ysing ging
achter de groene tafel aan de conferentiekamer zit
ten, draaide het licht op en schreef een brief aan de
bahkbeambte Heinrich Wakkernoot, waarin zij hem
verzocht haar spoedig een bezoek te willen brengen.
Intussen was ook de regen een beetje minder gewor
den.
Die Wakkernoot is een grappig kereltje, hm?
fluisterde Materno over de tafel heen en Alice knik
te ijverig om te tonen, dat zij het daar volkomen mee
eens was.
Toen Nolletje vandaag na." huis ging, stelde hij
vast dat zijn aanhang aan schoolvrienden ongeveer
vertienvoudigd was. Hij, de vrijgesprokene en de
held van de dag. zag in zijn gevolg zelfs knapen, die
hem eergisteren nog vervloekt, verdacht gemaakt,
bekletst en aan de schandpaal van de vuigste laster
gewenst hadden. Thans waren juist deze schoeljes
de ijverigste vazallen, die zijn lof verkondigden of
hoog opgaven van zijn grote dapperheid in het zicht
van de vijand. De sümsten onder hen probeerden
echter onze snaak het geheim van de werkelijke toe
dracht van zaken te ontfutselen. Maar Wakkernoot
zag hen ook nog niet staan. De laatste dagen hadden
hem veel wijzer gemaakt dan wie ook onder zijn ka
meraden. Men kent dat.
Alleen de laatste honderd meter voor de Vastbin
derstraat liep Arnold alleen en deze periode gebruik
te hij om in zichzelf te keren en voor contemplatie.
Dat hij op een schandalige manier gelogen had. lag
hem zwaar op de maag en hij nam zich voor, het bij
zijn verlangen naar boetedoening niet bij vurige
smeekgebed en te laten. Goeie hemel, hij had het
immers ook niet gedaan om zijn eigen huid te redden,
maar om zijn eenzame vader te ontzien. Want die
arme man moest toch al zo zijn best doen om over al
le hindernissen en kuilen van deze naoorlogsdagen
heen te komen; in de grote stad had hij bijna zijn he
le hebben en houden verloren, moeder lag nu nog on
der het puin en het gespaarde geld was in een oog
wenk weggeblazen als een snuifje kaneel.
Daar het vandaag maandag was, kon paps nog niet
thuis zijn. Bij de spaarbank werd gerekend met een
late etenstijd, dat wil zeggen: men hield 's middags
alleen een korte pauze om een boterhammetje te
eten en dan werd er doorgewerkt tot vier uur; de
vrije avond was dus lang, een weldaad voor alleen
staande lieden en niet' minder voor huisvaders.
Arnold maakt zich die ti.id ten nutte. Hij grendelde
de deur dubbel en dwars, sloop vervolgens naar de
oude zetel, die in de huiskamer-keuken stond. In de
bekleding daarvan zat het grijnzende monster uit Nu-
bië of Uganda, voorzover het gebroken reptiel overi
gens ooit de zuidelijke zon gezien had. Arnold haalde
de kop uit een wirwar van spiraalveren en paardenha
ren en daar hij onlangs op school nog Wilhelm Teil
gelezen had, declameerde hij zachtjes voor zich
heen:
Komm du hërvor, du Bringer bittrer Schmerzen..
Toen had hij de kop peinzend in zijn hand, zoals
Hamlet de schedel van Yorick. de nar. En ook Nolle
tje Wakkernoot schrok bij de gedachte, dat dit schep
sel eens geleefd had en misschien wel ander kruipend
gedierte of zelfs wel mensen opgevreten had.
Maar waar moest hij nu met die muil heen? Hon
derd mogelijkheden had hij al overwogen, alleen kon
hij er niet toe komen het geval alleen maar eenvou
digweg te vernietigen.
De krokodil was zeker al vijftig jaar geweest, toen
hij op school kwam, dacht hij. En in het dierkun-
de-kabinet had hij misschien nog wel vijftig jaar
lang in opgezette toestand doorgebracht, zodat het
niet minder dan plicht was, iets dat honderd jaar
oud was en de oude Bismarck mitsgaders Graaf
Zeppelin nog persoonlijk gekend had, niet in een
paar minuten tijd om zeep te brengen. Dus begon
de knaap in zijn radeloosheid te huilen, hij was im
mers toch alleen. Maar toen hem het gevleugelde
woord over krokodillentranen te binnen schoot,
moest hij toch ook weer lachen en tegelijkertijd
kreeg hij een bruikbare, misschien zelfs geniale in
val: hij keek in zijn spaarpot hoeveel geld hij had.
En daar de inhoud voldoende bleek voor een post
pakket, wikkelde hij de halve krokodil in een vel pa
pier en voegde er een met verdraaide hand ge
schreven brief bij. Hij '.overlegde lang, wat men in
dergelijke gevallen behoorde te schrijven:
Een uit velen? Of. Een vriend? of Videant
consules?
Nee, videant consules schreef hij toch maar niet;
dat deed men alleen in ingezonden stukken in de cou
rant, als men een klacht wilde lozen over gebrekki
ge vuilafvoer of over teveel paartjes, die 's avonds
op de banken langs de Rijn zaten. Tenslotte waren
die banken daar toch voor iedereen en niet alleen
voor degenen met een volle dagtaak.
Derhalve schreef Nolletje:
Deze hagedis vond ik °P straat. Een uit velen.
Zo was het goed. Het woord „hagedis" leidde de
aandacht en verdenking af. En dat de kop op straat
gevonden was. bevestigde de theorie van Alice, dat
het beest waarschijnlijk voor de helft door het open
venster naar buiten gevlogen was.
Men moest de hemel toch maar dankbaar zijn
voor ieder vleugje intelligentie. Nu gauw een touw
om het bundeltje gedaan en het juiste adres er op
geschreven. Toen leverde echter de gele adreskaart
nog een moeilijkheid op: welke afzender moest er
op vermeld worden? Het beste was: helemaal
wel een beetje hartkloppingen, maar voor de rest
geer,. Dan had men niet gelogen en men liep ook niet
het gevaar, gesnapt te worden en door de mand te
vallen.
Na vijf minuten ging onze avonturier naar buiten
met het getemde monster onder zijn arm. Hij had
vond hij. dat de menselijke natuur zich van liever
lede aan de deugd van stoutmoedigheid gewent.
Hij kwam bij het postkantoor waar er een groot
gedrang was voor het loket. Dat leek hem gunstiger,
want nu had de ambtenaar des te minder gelegen
heid om zich met iedere zending tot in alle bijzon
derheden intens bezig te houden
Alles ging goed en opgelucht verliet Arnold Wak
kernoot na een poosje het gebouw weer. waar het el-
tijd zo erg naar lijm en sigareneindjes rook.
En thuis, in de Vastbinderstraat, voelde de slim-
meling zich eindelijk weer veilig. De deuren kon
den weer allemaal open en hij hoefde niet meer te
sidderen en te beven als vader zich straks in de
oude zetel zou laten vallen. Over een uurtje zou de
nijvere man wel weer thuiskomen en dan moest hij
alles op orde en een beetje prettig vinden; daarom
begon zijn model van een zoon de aardappelen
te schillen, de moutkoffie te malen en de pantoffels
voor de zetel, de oude en ontkrokodilde zetel, te zet
ten.
Op dat ogenblik werd er gebeld. Wie mocht dat
zijn? De krant was er al lang. De bakkersvrouw kwam
alleen 's morgens.
O, wee, nu klopte er ook al iemand tegen de ruit.
En een stem dreunde, niet bepaald vriendelijk:
Open doen, Politie!
Heer in de hemel. Dat Arnold nu zonder dralen
opendeed, gebeurde minder uit moed of omdat hij
zich volkomen onschuldig voelde, dan wel uit angst
Alles zou zich dus toch nog op de allerergste manier
ontwikkelen. Zijn keel werd droog; het zweet stond
op zijn slapen: maar wat kon hij eraan doen?
Met bevende vingers drukte hij de klink neer en een
ambtenaar in burger zette zijn voet al tussen de
deur:
Is je vader thuis?
Neen.
Ben je helemaal alleen?
Ja.
Ik kom van de politie jongeman. Hier is mijn
penning. De meneer had evengoed een Egyptisch
muntstuk te voorschijn kunnen halen, het effect
zou voor de jongen even schrikwekkend geweest zijn.
In deze toestand geloofde Arnold, alles wat men
hem wilde vertellen; maar hij hield zich goed:
Waar komt u voor, meneer?
Zeg eens. jongeman, heb jij een krokodil gesto
len?
Ik..? Een levende..?
Neen. Voor zover ik weet is het een opgezette.
Mijn vriend stuurt me, ik zou eens navragen.
Directeur Materno
Ach wel nee. Mijn vriend heet Kadereit. Die
ken je toch zeker wel.
Ja, natuurlijk. Nou, komt u maar eens binnen.
Nolletje dacht: Zo. als Kadereit zo'n stiekeme ge
niepigerd is. dan zal ik hem wel eens overtroeven.
De jongen liet liet het aan het goedvinden van de
beambte over om de woning van twee en een halve
kamer te doorzoeken. Wel zei Arnold in het veilige
gevoel van zijn intussen per post verkregen zeker
heid:
U vindt natuurlijk niets. Maar mijn vader zal
wel tegen meneer Kadereit een aanklacht indienen..!
Dat deed de ondernemende bezoeker even af
deinzen. De jongen ging trouwens verder:
Ja, daar kijkt u wel van op, hé? Maar die Ka
dereit moet altijd onschuldige mensen verdacht ma-,
ken. Dat zal hem nog eens zwaar opbreken!.
Eigenlijk zat. Arnold nog altijd in de penarie. Maar
die angst scheen langzaam over te vloeien op dege
ne die de pedel een vriendendienst wilde bewij
zen:
Mijn beste jongen, daar hoef je toch niet zo'n
diukte over te maken, ik kom immers niet officieel.
Ik wilde alleen volkomen privé, in naam van mijn
vriend, navraag doen
Nou best. ik zeg toch al: kijkt u maar rond!.
De man keek hier en daar en voelde eens aan
een en ander en deed zelfs een greep, stel je voor,
in de bekleding van de zetel, hij tastte zelfs onder
de dekens van de twee bedden..
Het jongetje glimlachte. Nolletje zou die menef
het liefst een sigaar aangeboden hebben of een kop3e
troost. En toen de beambte wegging nam hij zeijf
zijn hoed af, drukte de kleine Wakkernoot de han
Nou, houd me ten goede ventje, nietwaar. D0,
de groeten aan je vader. En neem het Kadereit n'e
kwalijk. Hij is een erg gewetensvolle kerel..
Toen de bezoeker weer buiten was, rolde Arno'
over de grond en lachte van genoegen en kwam z'c
zelf zo wijs voor als een profeet, die door zijn held®J.
ziende gaven een waarachtig ongeluk heeft verhinder,
een kameel was door het oog van een naai gega®11'
Nu duurde het nog een half uurtje, voordat va4L
kwam. Zoonlief kon nauwelijks zo lang wachten. V.,
hemel wrochtte dus toch nog wonderen en erbarnidj
zich over de achtervolgden, voor zover zij niet
te veel op hun kerfstok hadden.
Intussen had de jongen misschien beter geda®^
zijn overmoedigheid een beetje te onderdrukken. M®'1,
wijl hij dat naliet, moest hij leren, dat te vroeg 'U
omferen nog altijd schaadten dat de geesten
het lot niet voor grappen te vinden zijn. als iernaU
hun weldaden hoogmoedig aanvaardt in plaats
met bescheidenheid en voorzichtigheid. .j
'Er werd namelijk na tien minuten weer geb®
zij het iets zachter: door de ruit van melkglas 'U
Arnold de contouren van een uniform en dat is 'e f
wat zelfsvolkomen argeloze mensen meer dan e...
verontrust. Wie kon dat zijn? Natuurlijk, een poli'1
agent.. j
Men belde alweeg, ditmaal beslist heftiger, a'U
een deurwaarder toegang verlangde. Of was het
man van het gas maar?
Een slecht, geweten ziet graag spoken, het m®"'\
van een mug een krokodil en van de wind een d°te
derslag. De jongen zette de tanden opeen en maahjj
van zijn hart een steen, zij het dan puimsteen. JA
deed open. De postbode, die hem vriendelijk gro®'
hield hem het pakket onder de neus.
Zeg eens jongeman, is dat-van jou?
Waarom? 0f
Jij hebt het daarstraks toch op het postkan!"
afgegeven?
Waarom? p
Vraag niet telkens zo domweg waarom- ,jj
staat geen afzender op de kaart en dan mogen
het geval niet afleveren..
Nolletje zweeg. Dat was een verrassing,
hem als een dikke prop in de keel schoot. Het
onmogelijk hem weg te slikken. ,e(
Geef toch antwoord, jongen. Zal ik de afzed"
invullen?
Maar nu vermande zich de bleke Wakkernoot-
Nee, komt u maar liever hier ermee. .0(
Hij nam het pakket weer terug. De postbode $\(e
hoofdschuddend de trap af. maar het ionS?®js
Arnold stond daar als koning Polvkrates. die zo "p
var een visser de ring teruggekregen had. wti' 1£je
goden van het geschenk afkerig waren. Nee. nu ,0^.
Arnold zich helemaal niet meer over het vloerkl®^
maar zonk in de zetel weg en moest bovendien
nog rekening ermee houden, dat ieder ogenblik 1
vader kon thuiskomen Hij was geen stap verde' p
de geschiedenis had nog geld «ekost ook. want
postzegels waren al afgestempeld. \e
Toch scheen de hemel niet helemaal genadelofs„pi
stsan tegenover de ongelukkige scholier var) e
Schongauer lyceum, want op dat ogenblik van jj?.
spmi-offieiële huiszoeking was hot noodloitige bevl ',\c
stuk toch maar mooi hó'tengaats oi>w»«l Enfld
geplaagde zondaar sfonte het .hole pakkpt we''1 p
'de beklede stoel en hij deed dat in de hooi da'
tijd wel raad zou verschaffen, hoe dan ook.
(W„.U' yciv"
1 i»