Dagblad voor Schiedam en omstreken schep en Vlag halfstok varen haven van Galway binnen Waarom ireeii telegrafisten op Noordatlantisclie route èJM- Verminkingen zijn ontstaan nadat dood was ingetreden hielen, dashboard ea delen van romp teruggevonden St- Rotterdam koopt col lectie Van Beuningen Voor de som van 18 miljoen gulden "■Tj&i - v-w ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1958 Oorzaak KLM-ramp nog niet tot oplossing TRITON" grootste atoomduikboot ter wereld lift f m m mmmm 3$. D l Vlieger zélf kan zenden en ontvangen Dreigende staking in Engeland Tussen laatste contact en eerste actie (Van onze verslaggever) De Jules Verite gooide als eerste de SHANNON, vrijdagavond, touwen om de meerpalen achter de slui- ^uizenden Ieren stonden vanavond zwij gend aan de kant, toen de lichamen van enkele tientallen slachtoffers van de ramp hiet de „Hugo de Groot" in het sluimeren de havenstadje Galway aan wal werden gebracht. Zij huiverden, niet alleen van zen. Het lukte eerst niet zo goed in de kleine havenkom, maar toen de trawler eenmaal stillaf. had hij binnen tien minu ten ziin droeve last gelost- Elf doden telde ik, elf roerloze figuren, die onder witte lakens lagen. Zij werden door leden van H'ege regen en wind, maar ook, omdat de Rode Kruis en van de Orde der Tem °°d passeerde. Een priester hief zege end de handen op, telkens als een bran- card voorbij werd gedragen. En de wolken aan de hemel leken met rouwranden te omfloerst, terwijl het regenscherm °or het bergmassief van de Aran-eilan- oen de indruk van een zwarte sluier maak te. J*et was bijna zeven uur, toen de Franse i'awlers Jules Verne, Bisson en Général eclerc de vlag halfstok afmeerden, e behoorden tot de vloot van visserssche pen, die aan de speurtocht op de Atlan- 'sche Oceaan hadden deelgenomen en waren 24 uur onafgebroken in de weer geweest. Donkere wallen hadden de vis- ers onder de ogen. De zeewas ruw ge- veest en het binnenhalen van stoffelijke verschotten van mensen grijpt zelfs de erkste en hardste aan. nelieren op brancards over de railing heengeschoven en via de douanehal naar gereedstaande ambulancewagens gedra gen: zes vrouwen, vier kinderen en een man. Het volgende schip, dat aan de beurt kwam en dat zich inmiddels al in het nau we haventje had gewrongen was de Bisson die zes doden afleverde. Daarna volgde de Général Leclerc met elf en terwijl ik dit schrijf, zijn het Canadese fregat Crusader en drie andere boten onderweg naar Gal way met nog meer stoffelijke resten van inzittenden van het verongelukte K.L.M.- toestel aan boord. In totaal brengen zij het getal van de geborgenen on 34. Zij zouden bovendien de wielen van de machine heb ben opgepikt, een deel van de naar boven gekomen romp en het dashboard van de cockpit. Boven het rampgebied „goed karwei" Dstep!^dags was 'k ook n°S naar de «Ivva °st van John O'Donnell in MD Y gewees-f waar alle berichten, i 'iba^Sek€nde schepen op de vis- 'verde me' elkaar uitwisselden, i, ..Uipl opgevangen. Vijf minuten na start di/hlDi fl dat de vijf dinShies, Mensen aan de bar Tijdbom? Brand? m vmsi -- $m.m mmm m gr#" s Mm mii LUCHTLUNEN VD KLM CANADA VER. STATEN AFRIKA De laatste vraag HET WEER VG0R MORGEN OVERWEGEND ZONNIG Medische verklaring na ramp hij Sha?mo?i Vanmorgen hebben de medische deskundigen, die betrokken zijn bij het onderzoek naar de oorzaak van de ramp van het KLM-toestel „Hu- go de Groot" verklaard, dat de verminkingen van de slachtoffers zijn ontstaan, nadat de dood was ingetreden. Er zijn geen brandwon den van ernstige aard geconsta teerd. Men kan thans reeds conclu deren, dat geen brand aan boord van de „Hugo de Groot" is ge weest tijdens het ongeluk. Wel zijn wonden geconstateerd, ontvellin gen, bloeduitstortingen, maar deze kunnen zijn ontstaan door de zwa re val op het water van het toestel tijdens het ongeluk. In de loop van vanmiddag zou den de deskundigen gereed zijn met hun arbeid inzake de identifi catie van de stoffelijke overschot ten der te Galway aan land ge brachte slachtoffers. Men zou dai:| tevens een opgave verstrekken hoeveel mannen, vrouwen en ki deren zijn geborgen. nieuwe leaamsche courant Vier-en-dertig doden uit Oceaan geborgen no? m van, de ra,"pzaIi5e luchtreizigers, die donderdagmorgen ■W.n waren, moeten ernstig zgn verminkt. ?,"er Ar'hUr Pelletrier' die onmiddellijk na aankomst van de Jules Verne krsb "^aSen, Van de Ierse poIitie naar het ziekenhuis - waar Nederlandse en dC naCht d°0r bezig b"ivcn de aard der verwondingen te werd gebracht om aan de daar te houden lijkschouwing deel te ,,rc verklaarde dienaangaande: ^hdl0f!!!lk,e S^, die ik drijvende heb gevonden zijn met zware brand- -Vb van toestel zijn bovendien in de Schamen bin- on6en, terwijl de delen beneden het bekken zijn verbrijzeld" w yrc!e,S? voor de jongste maatjes van de trawlers zijn geweest dit Tfim!„i'n de bloedigste details te moeten doorleven. En voor de Rode Kruis- voor ,1"enh«Iper® moet het bijna even erg zijn geweest, want zij zijn het, ahearfU verdere transport hebben gezorgd. Het greep mij zelfs al aan de voor de reddingsoperatie was n" half vier vanmiddag had Aet et een vliegtuig een tocht hoven Sev6er PSebied ê'emaakt, dat zich on- Vvhy f 1.50 km. ten westen van Gal- Jr,evindt. Het was een toestel van <n?else krant' dat van Londen L Sn» oon was Sevlogen, teneinde Sldrtocht naar de K.L.M.-vogel in 1 hpt faren§en-,De twee-dekker die s°°rtri *ype ^aPld behoorde, maakte "sgj. „.fend heftige bewegingen. Maar Was het dan ook nogal winderig 'aWaarhij nog kwam, dat het zicht b6deugde- een ervarèti ex-oorlogs- n hdpJ. zakte soms tot op een paar c®aan meter boven de Atlantische i.fter l Ik zag elf schepen een stuk lohipf gro°tte van vele vierkante ,,f)g dn ®rs berijden, ogenschijnlijk zig- ,greri f elkaar. Wat ik echter niet zag, ^Vrakstukken of andere voor- >C.-„Welke op de had golven dreven, rt m men het meeste er toen c? 2edr aa'd' a* zou men dh niet aan ^e]e„agJn®en van de eveneens rond- *1 Dde Shackletons zeggen. kie,fc machines werd blijkbaar meer g zj: xfn Ik kon waarnemen. Steeds teB, gmeenden iets te hebben gevcn- een ro°kpluim afgeworpen, (jfatSp. de rondkoersende schepen een D een ding te Seven. Ik zag er .1 vaartuig o-p afstevenen doch worden V' het s &p vist f°orwerp' dat moest bespeurde ik niets. g krau vodit is Rivo" hoorde ghan)f,en »ik trek er nu tussenuit. t'§esan, allemaa'l voor jullie prach- P°eSev^ePwerki»g". wel'd er nog aan A^eest"Het is een goed karwei i.i.Ai est 51 hadj de Rivo niet in het rampge uden gehad" 7p) nTlnnroli hUr gehad1 aan het zei O'Donnell, die inluisteren" was, waren we niet ver gekomen. Het schip is steeds de verbinding geweest tussen de reddingsvloot en de verkeerstoren van Shannon en heeft schitterend werk verricht". Volgens deze 27-jarige radio-enthou siast moesten de gevolgen van het on geluk vreselijk zijn. „Ik heb ik weet niet hoeveel berichten opgevangen", verklaarde hij, „waarin melding van het waarnemen van lede maten en andere lichaamsdelen wordt gemaakt. Velen van de ongelukkigen zullen dan ook zeker niet kunnen wor den geïdentificeerd". O Donnell die leraar is, vertelde noq van de horloges die orn de polsen vein twee mannen zijn gevonden. Het ene was om kwart voor vijf blijven stil staan, het andere om twaalf minuten voor vijf. Hij trok er de conclusie uit, dat het toestel ongeveer vijf minuten na zijn laatste contact met Shannon is neergestort, want om tien minuten over half vijf in de morgen zou er noo ver binding zijn geweest. „Zijn er speciale K.L.M.-boodschap- pen aan de schepen doorgegeven?", vroeg ik „Ja, twee", zei hij, ,;twee althans, waarvan ik heb gehoord. In het eerste werd de trawler Général Leclerc ver zocht tenminste 24 uur in charter voor de K.L.M. te varen. In het tweede werd gevraagd zo voorzichtig mogelijk met eventueel gevonden dinghies en zwemgordels te zijn, daar deze van het grootste belang zouden zijn voor het onderzoek". Wat is de oorzaak? Wat de vermoe delijke aanleiding van de ramp? Hoewel er in Ierland thans een com missie van Nederlandse technici, vei ligheidsambtenaren en medici is en van het speurwerk zeker niet onmiddellijk resultaten mogen worden verwacht, helt men in Shannon en in Galway naar de mening over, dat er hoog in de lucht een explosie heeft plaats ge had. Anderen zeggen echter weer, dat het er naar lijkt, dat de Hugo de Groot een noodlanding op het water heeft moeten uitvoeren, maar met een ge weldige klap op de golven is gebro ken Men grondt een en ander op het feit, dat een kinderlichaampje, waar ïeeds een zwemvest om was gesnoerd die het toestel bezat, in half opgebla zen toestand zijn aangetroffen. Wat kan men ervan zeggen? Eigen lijk niets. De commissie van on derzoek, die zeker een wiek in Ier land zal blijven en die het opsporen van meer wrakstukken zal leiden, is nog niet met haar rapport gereed. De ervaring heeft geleerd, dat dit nog weken kan duren. Is het brandpunt van de vliegramp thans Galway, in de nacht van donder dag op vrijdag was dit nog Shannon. Op de luchthaven zelf kon men hier echter weinig van merken. Als altijd hingen er mensen aan de bar en als altijd werd in de belastingvrije winkels voor whisky, sigaretten en likeur „ge- keud". Opgewekt stapte men even la ter in de machines om de grote Sprong over de Atlantische Oceaan te maken. Ondanks deze misschien wel geluk kige onbezorgdheid, had men als Ne derlander het gevoel een rouwdragen de te zijn. Het personeel van het vlieg veld, dat zich elk ogenblik van de dag over de loop van de reddingsoperaties op de hoogte stelde, liet niet na zijn leedwezen met de ramp te betuigen, of het nu een typiste of een hoge staf functionaris was. De adjunct-directeur van de luchthaven, de heer Domonic Fitzpatrick, wilde zelfs zijn perscon ferentie niet beginnen alvorens tegen over de aanwezige Nederlandse jour nalisten verklaard te hebben, dat het hem speet, dat zij voor eén zo droeve gebeurtenis naar Ierland moesten ka men. Het was drie uur in de vrijdag morgen, toen het bericht binnen kwam, dat twee trawlers, die aan het reddingswerk hadden deelgenomen met acht levenloze lichamen aan boord naar Galway opstoomden. De schepen hadden met ruw weer te kampen en het uur van aankomst kon dan ook wel eens tegen de mid dag liggen. Gissingen waren er te over die hele lange reeks van gissingen, die bij een nog in duisternis gehulde vlieg ramp denkbaar is. in de Hugo de Groot zou een tijdbom zijn geplaatstDe ma chine zou door een brand van de ben zinetanks zijn geëxplodeerd of met mo torstoring kampend in slecht 'weer terecht zijn gekomen. Een vierde theo rie ivas weer, dat het toestel zijn radio verbinding door een blikseminslag had verloren en faalde in het uitvoeren van een noodlanding op zee. Aan elke informatie die binnen kwam, klampte men zich in Shannon vast. Wees het uitblijven van nood signalen er niet op, dat de ramp zich plotseling voltrokken had en het vin den van de drijvende wielen, dat de machine in het water of in de lucht was uiteengespat? Was het ontdekken van de wrakstukken ten noorden van de gebruikelijke route verder geen be- Zeer schaars zijn de foto's uit Ierland, welke een beter beeld zouden kunnen geven van de oorzaken, welke hebben geleid tot het ontstellende ongeluk met de K.L.M.-superconnie „Hugo de Groot". Foto boven: Dit is het Engelse weer- schip „Weather Watcher" op weg naar de plaats van de ramp. Foto onder: een gedeeltelijk opgeblazen grote rubber reddingboot van de ,Hugo de Groot" verscheurd als door een explosiedrijvend in zee op de plaats van hetxongeluk. De foto werd gemaakt uit een van de opsporingsvliegtuigen van de R.A.F. wijs, dat de Hugo de Groot hoog uit de koers was gelopen? Tot vanmorgen toe was niemand in staat deze knoop van speculaties^ te ontwarren. De autoriteiten van de luchthaven en die van de K.L.M. kon den slechts enkele spaarzame gegevens naar voren brengen, zoals het tijdstip waarop men het laatst met de Vliegen- Je Hollander contact had gehad en de maatregelen, welke voor de opspo ringsacties waren genomen. „Wacht met het trekken van conclu sies", zeiden ze, „tot de uit Nederland gearriveerde commissie van onderzoek haar werk heeft verricht We weten niet eens of de slachtoffers zwemves- In de vergadering van de Rotterdamse gemeenteraad op 27 augustus a.s. komt een voorstel van B. en W. in behandeling om voor de som van achttien miljoen gulden de schiideryenverzameling van wijlen de heer D. G. van Beuningen, die in mei 1955 is overleden, aan te kopen. Wat de financiering betreft is overeen stemming verkregen met het Rijk, dat bereid is gevonden een lening voor het grootste deel van de aankoopsom te ver strekken. De collectie van Beuningen noemt men een van de grootste en kostbaarste par ticuliere verzamelingen in ons land. Zij bevat o.m. de .Heiligen bij het graf' 'van Jan van Eijck, de enige Van Eijck in Ne derlands bezit; andere belangrijke wer ken zijn o.a. van P. Breugel de Oude. en de meester van Aix. Verder bestaat de collectie Van Beuningen uit zeer gelief de kunstwerken van Rubens, Jan Steen, Seghers, Terborch, Titiaan en Van Gogh. Er zijn ook tekeningen bij van Dürer Rembrandt. Grünewald en Wetteau. Ver der zullen nu voor Rotterdam behouden blijven werken die. hoewel niet van unie ke betekenis, toch tot het allerfijnste op dit gebied behoren, zoals van Hans Mem- linc, Lucas van Leyden, Frans Hals, Jan van Goyen. Jacob van Ruysdael. Pieter de Hoogh, Daumier, Monet en Renoir, als mede Italiaanse bronzen (16e eeuw), zil ver en sculpturen in hout en marmer. Met deze collectie is Museum Boymans in één slag in «de rij geplaatst van de belangrijkste musea. De tot nu toe grootste atoom'duikboot ter wereld, de ..Triton", zal dinsdag a.s. te Groton in de Amerikaanse staat Con- necticut te water worden gelaten. De „Tri ten aan^ nebben gehad en welke soort; ton" die bijna 6.000 ton mee4, is de eerste duikboot die evenals een oppervlakte schip drie dekken heeft. Het schip zal wor- a- Groenlan Schiphol Pariis_ Rome Gander ATLANTISCHE OCEAAN Ne^ork luCW-Hjft Nadat enkele jaren geleden de belangrijkste Amerikaanse en Europese maat schappijen op de Noordatlantische route zijn overgegaan tot een radiotelefonisch verbindingssyteem, heeft ook de KLM in 1957 de radiotelefonie op deze route in dienst gesteld. De Nederlandse Rjjksluchtvaardicnst heeft zijn volle instemming aan dit systeem gegeven. Het grote voordeel ervan is, dat bij het zenden en ontvangen in de cockpit een schakel komt te vervallen, daar immers nu de vlieger zélf, zonder tussen komst van een telegrafist, uitzendt en luistert. De superconnie „Hugo de Groot" was van het type L-1049 H, dat honderd passagiers kan vervoeren. De totale betaalde lading, die meegenomen kan worden, bedraagt tienduizend kilo gram verwondingen de lichamen vertonen". De laatste vraag die iedereen bezig hield en ook voortdurend levendige discussies ontlokte, was, hoe het kwam, dat Gander vijf kwartier na het in stellen van de alarmtoestand aan Shan non kon melden, dat het contact met de K.L.M.-vógel had gehad. Pas toen dit bericht ruim twee uur later werd ingetrokken, stegen de reddingsvlieg tuigen op. „We weten het niet", verklaarden de in een moeilijke positie verkerende functionarissen steeds weer. „We kun nen de handelingen van de luchthaven Gander niet motiveren. Neen, de be trokken melding is niet op een band recorder opgenomen; zij is met de'hand op een vel papier geschreven, maar u kunt er zeker van zijn, dat deze zaak nauwkeurigzal worden onderzocht". Ik dwaalde wat door de vliegveld- gebouwen en hoorde een Ierse colle ga, dat Gander de roepnaam van de Hugo de Groot; „607 Echo" van Shan- I non uit zou hebben opgevangen, toen de verkeerstoren radiografisch contact met de machine zocht. Dezelfde collega bracht me ook naar een jongeman die zoals hij zei een „rendez-vous met de dood" had ge mist. Het was de 21-jarige Amerikaan Martin Gold, die voor het verongelukte toestel had geboekt, doch die omdat hij plotseling besloot een dag langer in Brussel te blijven zijn plaats op het laatste ogenblik had opgegeven. Hij voelde zich niet zenuwachtig, ver klaarde hij maar toch gelukkig een paar uur langer voor Expo te heb ben uitgetrokken. den uitgerust met een volledige radarin- stallatie. De bemanning zal circa 150 kop pen sterk zijn- Het schip dat in totaal meer dan 100 miljoen dollar heeft gekost, is 134 meter lang en ruim 11 meter breed. Atoomvoortstuwirffe, bouw en speciale radarinstallatie maken het mogelijk dat het schip fungeert als radarstation dat de hemel duizenden kilometers ver van de Amerikaanse kust kan afspeuren. De leiders van de circa 3 miljoen leden tellende Britse vakbond voor arbeiders in de scheepsbouw- en metaalindustrie hebben donderdag verklaard, dat zij hun leden zo nodig opdracht zullen geven te staken, als hun eis tot loonsverhoging waarmee in totaal ruim C miljard gul den gemoeid is niet ingewilligd wordt. Overwegend zonnig weer en op de mees te plaatsen droog. Matige westelijke wind en dezelfde temperaturen als van daag of iets hogere. Zondag 17 augustus: zon op 5.26, onder 20.02: maan op 8.32, onder 20.45. Maandag 18 augustus: zon op 5.27, onder 20.00; maan op 9.52, onder 21.14. Er gaat niets boven een rechtstreeks contact tussen de vlieger en de man, die op de grond verantwoordelijk is voor de vliegleiding. Bovendien wordt hierdoor de communicatie versneld. Dit laatste is in het bijzonder van belang in noodgevallen. De voorschriften zijn namelijk zo, dat de telegrafist onder geen enkele omstandig heid op eigen initiatief bijvoorbeeld een S.O.S. mag uitzenden. Hij moet hiervoor uitdrukkelijk opdracht van de gezagvoer der krijgen. Deze gang van zaken kan juist tijdens noodprocedures tot misverstanden leiden. j. vroegere ongevallen van KLM-vlieg- tuigenüs-de .telegrafist niét .in de gelegen- door n berichten van enige aard v»rK,^-gev?n' De storingsvrijheid van de radSggraüe|eker Z° alS die bÜ de De KLM-vliegtuigen zijn uitgerust met t^i zender-ontvangers voor lange af standen en twee voor korte afstanden. Zij vergen vrijwel geen bediening, daar zij voi-automatisch werken. Bovendien zijn zy uit drie plaatsen in de cockpit te be dienen. In alle noodgevallen hebben dus, zowel de eerste als de tweede -vlieger de' mogelijkheid, onafhankelijk van elkaar zend- en ontvangstinstallaties te bedienen. Tussen het ogenblik, waarop het laatste bericht van de „Hugo de Groot" werd ontvangen en dat, waarop Shannon een definitief groot alarm uitzond, liggen vjjf uren, zoals uit het volgende staatje Ned. tjjd blijkt: 4.05 uur: Start van Shannon. 4.40 uur: Laatste contact met de „Hugo de Groot". ■1.48 uur: De ramp vindt plaats (blijkens twee op deze tijd stilstaan de horloges van slachtoffers). 5.50 uur: Shannon kondigt onze kerheidsfase af. 6.50 uur: Shannon geeft groot alarm. 7.40 uur: Gander meldt contact met de „Hugo de Groot"; Shannon trekt alarmbericht weer in. 9.40 uur: Gander bericht vergif sing; Shannon maakt opnieuw groot alarm en pas na dit tijdstip is de ''nsporingsactie op grote schaal be- "snr.en.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1958 | | pagina 1