eders huis straks
Van restaurant
tot selfservice
Lichte
7JP^1 Logeren iii de „grote stad
BAGAGE
Ons liuis nu!
De accessoires van de
Haute Couture
Lijdt niet langer
i^HDAG 23 AUGUSTUS 1958
h
ste e?erwUl de vroegere eetkamer
hei meer verdrongen wordt door
ia ,eethoekje in de salon, of zelfs
de keuken, wijzigt het karakter
hop11 Z°'n keuken zich hoe langer
lik dteer in de geest van een licht
oratorium.
>i<£i,
Niet alleen bergplaats
Van theorie naar praktijk
Berging Van de kleding
J? C. van Lieshout zoon n.v
COMPLETE WONINGINRICHTING
Ik voel me
-
°orzicht vanuit de woonkamer van „Ieders Huis Straks''. De openheid
van deze woning valt direct op.
11 e^'k huis moet het mogelijk
ïhh
°n comfortabel te leven,
0/0,1 d te blijven en zich te ver-
ZO Zei professor
cintosih van de Londense School
V(\
°r Hygiëne en Tropische Ge.
,eeskunde op een vergadering van
Undigen uit de bouwwereld.
c°ro'f ^unnen we natuurlijk over dat
*chin°r^abe.l leven van mening ver-
tijg len- Een vroegere generatie,
hoUdn°£ geen gemechaniseerde huis-
tt)! ^InS kende, deed het beslist met
aer dan wij nu gewend zijn.
Ve*n toch aarzelde' de psychiater Ha-
hinmans niet' ook deze nieuwe w0"
de ,n 20 lang zij het normale Ne-
tj0r andse gezinsleven en daar-
Dj r.,.de harmonische geestelijke ont-
d.ou'ng der gezinsleden onmo-
41lk maken, „krotten" te noemen,
jjftet milieu waarin dit gezinsleven
h ontwikkelt speelt een niet te
'■^kennen rol. Terwijl voor de ene
v °ep voornamelijk de samenstelling
het gezin de aan de woonruimte
e stellen eisen bepaalt, zal het voor
tg*1 andere groep noodzakelijk zijn
v0i
i(j kunnen beschikken over ruimten
(jG°r studie voor diverse gezinsle-
Ijg1. en voor het beoefenen van die
wegheden, die we met een weids
L°,r<1 als „cultuur" zouden willen
^tempelen. Het klinkt misschien
tj. een ketterij in een tijd waarin
h slechts in bouwvolumes denkt,
een woning moet ruimte bie-
opdat daarin een gezin zich kan
en in zijn eigen intimiteit.
b6j?nze huizen moeten niet alleen
ln0|pl.patsen zijn voor een zo groot
ticjfhjk aantal mensen, maar „leef-
-n" waarin alle leden van het
ltu m met elkaar zich een eenheid
gej.;hen voelen, doch waarin de mo-
]6j ikheid is voor elk der gezins-
zich op een eigen bescheiden
atsje terug te trekken. Vader,
W6der en elk der kinderen, tot de
Ojj y toe heeft recht op „privacy":
heel klein plekje grond, waar,
Pin en waar ze zichzelf kunnen
"Coders huis straks" de con-
van een functionele wo-
ö0)fstudie dat gebouwd is in het
trefcentrum te Rotterdam, is ge
ts ft met al deze eisen rekening
®hden. Dit was mogelijk omdat
Vail hit bouwen een zeer lange 'tijd
8tu<ji stu.hie was voorafgegaan. Een
e die neergelegd is in een reeks
lbeJh0rten waarover ik u binnenkort
Jij. hoop te vertellen.
deze studie kon de hulp van de
kf0j. .Uridige vrouw evenmin gemist
.hin k' a*s hulp van de in de wo-
°uw meer ervaren man en
ÏJ6j0rn was het belangrijk, dat de
r^andse Huishoudraad en het
Piti^ntrum elkaar vonden en het
'h tlef namen om te komen tot
iijjj estudering van wat nu eigen
de u.h°odzakelijk behoren moet tot
u®ting en indeling van de wo-
Pk 'l- Vvaarin een gezin ook werke-
t0p n leven.
c'eze studie werd opgezet be
hoef. hien ook dat men daarbij niet
Vah V uitgaan van de deskundigheid
haj houwers en ontwerpers, maar
moest gaan tot de bron
Hm, "et „wonen" werkelijk gekend
t:n J en geweten, bij de huisvrouw.
§6br„®h is door middel van een uit-
Kr°eo enquête in de informatie-
hoij^jh611 van de Nederlandse huis
de jiaad aan de weet gekomen wat
'1 t,a ederlandse huisvrouw allemaal
s6n ar huis heeft en wat haar wen-
,*1
«in,
''Se ^^ten: (slechte ventilatie, toch-
ra>hen, niet dan met levensge-
>trm! zemen ramen, onvoldoende
'h(j„ van de in de keuken bezig
he vrouw op doen en laten van
hing lehters in huis, slechte verbin-
ÖI,'(ifpu sen de kamers onderling,
L^hoe] van een goede werkkast,
*JaStenrriatige verlichting, te ondiepe
kip gehrek aan speelruimte voor
^'otp^hters en werkruimte voor de
krs ®n- te weinig ruimte in de ka-
j. ra normale meubelen te plaat-
tek weinig wandcontactdozen, ge-
aaa droogruimten, onmogelijk
heid van hygiënische opvoeding van
de kinderen door het ontbreken van
goede wasruimten op toilet en slaap
kamer enz.) en wensen werden sys
tematisch verwerkt door huisvrou
wen en deskundigen in een goed
teamwork tot een reeks overzich
ten, die als handleiding dienden voor
het opstellen van een programma
van eisen waaraan een goede wo
ning moet voldoen.
Hierbij wérd niet alleen rekening
gehouden met wat elke kamer aan
meubilair moet bevatten, maar ook
met de ruimte die nodig is, om dit
meubilair te behandelen en te be
dienen. Bij een bed bijvoorbeeld moet
rekening worden gehouden, dat er
ruimte moet zijn om het op te ma
ken en af te halen, bij een wasma
chine dat er ruimte is het appa
raat te bedienen.
Dit theoretische handboek, deze
studie moest geconcretiseerd wor
den en een verzoek werd gericht
aan een werkgroep van HBO-stu-
denten (Hoger Bouwkunst Onder
richt) om de studie die uitgaat van
de wezenlijke behoefte van het wo
nen om te zetten in een te bewonen
ruimte. Met groot enthousiasme heb
ben deze jonge architecten onder lei
ding van ir. W. van Tijen zich hier
toe gezet.
En nu staan we voor het huis van
straks, te bewonderen in het Bouw
centrum1 te Rotterdam.
Men kan zien, hoe gestreefd is
naar een zo groot mogelijke open
heid en ruimtelijkheid. De huisvrouw
werkend in haar keuken of wascel
heeft door verschuifbare wanden en
een glazen ruit contact met de spe
lende kinderen. De kleintjes kunnen
op momenten dat de ouderen nog
niet thuis zijn en rust moeten heb
ben voor studie, door het wegschui
ven van de wanden hun speelruim
te vergroten met de gang en de
huiskamer.
Maar bij het sluiten van de wan
den kan ieder in eigen domein de
intimiteit of de contemplatie vinden
die hij of zij nodig heeft. In de
slaapkamer der ouders is plaats uit
gespaard voor een werkhoekje voor
de huisvrouw (naaien of brieven
schrijven) of voor de vader van het
gezin (studeren of in rust even cor
respondentie afdoen) in de wascel
is op ingenieuze wijze de verzorging
van de was, wassen, spoelen, dro
gen, strijken en vouwen door de
opstelling van de te gebruiken appa
raten vlug en systematisch mogelijk
gemaakt.
In de slaapkamers bleek, dat het
lijfgoed daar beslist geborgen dien
de te worden, maar dat de boven
kleding en het speelgoed beter in
een centrale bergplaats kon wor
den ondergebracht. Uitgaande hier
van ontstonden slaapkamers voor de
kinderen met een bed, tafel en stoel
en berging voor lijfgoed en boeken,
aansluitend op een speelruimte, waar
de kleding en het speelgoed hun
plaats kregen. Het bovengedeelte
van deze kasten werd bestemd voor
voorraad, voor extra dekens en lin
nengoed, voor badgoed, koffers enz.
Het grote voordeel is, dat de vrouw
des huizes meteen een overzicht
heeft over alles wat in de kasten is
geborgen. Gaan bij de kinderkamers
de slaap-studeerruimte en de speel-
gang door middel van glas- en
schuifseparaties ruimtelijk geheel in
elkaar over, bij de oudersslaapkamer
is bewust de afsluiting gekozen naar
het eigen domein.
Samenvattend zou ik willen zeggen
dat op knappe wijze door de jonge
architecten is gestreefd naar het
bouwen van een woning op basis
van de genoemde studie, rekening
houdend met alle functionele eisen.
Men is gekomen tot een ruimtelijk
heid van de vertrekken onderling,
waarin de gezinsleden samen hun
activiteiten kunnen ontplooien, maar
waar ook plaats is voor het individu,
en waar iedereen de kans krijgt zijn
vertier in huis te vinden. Als straks
dit huis „ieders" huis wordt, zal dit
een gezond gezinsleven ten goede
komen.
Betty Kortekaas-Den Haan
Wat er ook in Frankrijk veran
deren mag. aan de twee uren die
voor de middagmaaltijd zijn be
stemd, durft men niet te tornen.
Toch gaat er haast geen maand
voosbij of er wordt in de kranten
op gewezen dat die middaguren
een grote verspilling zijn.
Om te beginnen voor de gesa-
larieerden zelf; als de dejeuner-
tijd werd ingekrompen 'zouden ze
's avonds vroeger naar huis kun
nen gaan.
Vreemd genoeg zijn de belang
hebbenden het daar niet mee eens.
Ze hechten aan die middaguren
die hun de tijd geeft een warme
maaltijd te nuttigen. Belegde bo
terhammen zijn en blijven volgens
de rechtgeaarde Fransen geen vol
slagen maaltijd maar eenvoudig
een „casse-croüte", een kleinig
heidje die de arbeiders zich de?
morgens om een uur of tien heel
goed laten smaken maar dat geen
werkelijke maaltijd vervaqgen
kan.
De Fransman denkt over zijn
middagmaal nog precies zoals zijn
groot- en overgrootvader deden.
Al vinden ze het goed om 365 da
gen van het jaar voor hun avond
maal een ei of een plak ham, wat
sla en een stukje kaas te eten,
's middags willen ze als ze bui
tenshuis eten, de keus hebben tus
sen vijf of zes schotels. Alleen
heeft een groot gedeelte van de
bourgeoisie daar nu de middelen
niet meer voor.
De arbeiders daarentegen kun
nen nu meer geld uitgeven voor
hun maaltijden, maar zij eten
voor een groot gedeelte in de kan-
toonkamert matkanesserlaan 247 tel. 33846 - 34329
tines van de fabrieken waar ze
werken. Tijdens de oorlog richtten
deze kantines op om hun perso
neel te helpen en met de bedoeling
daar na de oorlog niet mee voort
te gaan.
Noodgedwongen door het oplo
pen der prijzen zijn die kantines
blijven bestaan maar de meesten.
ervan zijn nu als selfservice in
gericht, omdat wel gebleken is
dat dit de kosten sterk doet dalen
Vandaar ook het succes van de
selfservicerestaurants. Langza
merhand worden de^e over de he
le stad verspreid. Op het ogen
blik zijn er al een veertigtal; het
meest zijn ze om en nabij de
Champs Elysées te vinden omdat
daar en in de straten rondom
enorm veel grote kantoren en za
ken gevestigd zijn.
Het kantoorpersoneel Is altijd
gewoon geweest 's middags in een
restaurant te eten, daar de-men
sen gewoonijk veel te ver wonen
om in die twee uur heen en weer
te gaan. En zelfs al zou dat mo
gelijk zijn dan nog voelen de mees
ten er niet voor om zich geduren-
Waterhoofden en
volumineuze colliers
Kapsel met hijbehoren. Collier van Carita
me: pendatief van Pierre Cardin.
Zwart fluwelen 'togue gegarneerd met lussen van satijn en fluweel van
Pierre Balmain.
DIT KEER komt de
Haute Couture met
een gloednieuwe ac
cessoire waar -niemand
aan dac-ht en die we trou
wens best konden missen
Carita laat het mi-et bij
pruiken make-n voor luxe
vrouwtjes; zij heeft ook
ged-a-c-hit aam de dames dóe
zioh eem diergelijk peper
duur geval niet a-ain kun
nen schaffen; ze ooitiwie-rp
daarom postiches dii-e men
tussen h-e-t eigen haar in-
poot o-m zodoende hef
waterhoofd te krijgen dat
volgens eraiigecouturiers
en kappers nodiiig is wil
mem de modelijn 1958 vol
gen.
Die pieiken hamen wor
d-em het liefst zo gepl-aat-st,
dat ze als twee booms de
lucht insteken. Of de-ze
dingen verder zulilen ko
men dan kapper en
oouturesaions is nog d-e
vraag. Bij Carita zijn die
postiches vam echt haa-r,
maar als de warenhuizen
e-r iets \m zien, maken ze
die gevallen ma, m-aar dan
natuurlijk van nylon. Dit
is immers h-ee'l wat goed
koper ma-ar verkleurt
gauw. Voorlopig heeft de
grote massa zich er nog
niet aan vergaapt en Mij
ven die dwaasheden ons
op grote schaal bespaard
D-e colliers zijn nog
steeds volumineus; als de
kiralen van verschillende
kleuren zijn, dan wo-rden
zes of a-cht snoeren do-o-r
eika-ar gedra-a.-.d Zijn z-e
alile van d-ezelfde kleur,
dan ldiggen ze als een
soort plastron om de hals.
Een dergelijk collier kan
net zo goed uit drie al-s
uit twaalf snoeren be
staan Dikwijls worden ze
van geslepen glimmende
.zwarte kralen genomen.
Ondanks dat die colliers
wat triest staan en lang
niet altijd flatteren, zien
we ze in veel coutu-re-
collectóes dragen bij
avondtoiletten daaren
tegen word-ein weer col
liers met hangers gelan
ceerd. Bij al deze forse
bijoux is geen plaats meer
voor clips, die we terug
vinden op de re vers van
tailleurs.
Wait de schoenen betreft
ma-atot hst huig D-ior daar
meer werk vam dam emiig
and-er. Dit keer lanceert
Rog-er Vd-vier voor Chris
tian Dioir de mamdoliime-
lijrn. met andere woorden
een afgeknotte meuis aan
de schoen. In box, in
krokodil en in satijn vim
den we dlit, model terug.
Dat v-ain de foto is van
lóndeblae-se-mkieuiniig satijn
met git geborduurd; de
hak is hoog en smal en
heit schoentje is ondanks
de mandolineneus elegant.
Van de hoeden der cou
turiers -is behalve van die
van Bailimain, weinég an
ders te zeggen d-an dat ze
als pendant moeten dienen
tegenover het korte lijfje
en dus die silhouet wat
moeten verlengen. Eer
lijkheidshalve moet ge
zegd, dat ze daar in ge
slaagd zijn.
DINY K.-W
Fantasie-collier van turquois en diamant
van Christian Dior.
'de hun twee vrije uren te haasten.
„De spijsvertering moet zijn
tijd hebben", is hier een heel ge
woon gezegde. Vandaar dat tus
sen enen en tweeën de Champ»
Elysées vol mannen, vrouwen en
meisjes is, die doodbedaard
langs de winkels kuieren, echt op
de manier van mensen die de tijd
willen doden.
Voor de oorlog, toen de self
service niet bestond, gebruikten
gemiddeld een miljoen mensen in
Parijs hun middagmaal in een
restaurant. Na de oorlog zakte dit
tot 300.000 want veel eigenaars
van kleine restaurants meenden
dat ze hun prijzen tot het onein
dige konden opdrijven. Iets waar
ze wel spijt van moeten hebben
daar veel van hun klanten nu bij
de selfservice-zaken eten.
Maar ook de vreemdelingen be
ginnen dat te doen. Afgeschrikt
door de prijzen maar vooral door
de zg. „Service". Het gebruik
van vork, mes, borden en tafel
goed extra door de klant te laten
betalen is een grote dwaasheid,
temeer daar deze service meest
al 200 frs. bedraagt en de fooi ook
daar over berekend wordt. Dit
maakt de rekening altijd bedui
dend hoger dan het bedrag waar
de vreemdeling op rekent. Van
daar zijn toenemende voorkeur
voor de selfservice, ondanks het
ongezellige wat de meeste van
dergelijke restaurants hebben. En
met het verdwijnen van een ge
zellig etentje verdwijnt voor de
vreemdeling ook iets van de
charme van Parijs.
DINY K.-W.
door rheumatiek, spit, ischias, hoofd
en zenuwpijnen. Neemt Togal, dat
verdrijft in al die gevallen snel en
afdoende de pijnen. Togal kan baten
waar andere middelen falen. Zui
vert de nieren, is onschadelijk
voor hart en maag. Bij apotheek
en drogist f 0.95, f 2.40 en f 8.88.
Variaties op het thema „blazer".
OMDAT IK MIJ nog altijd ver
plicht gevoel aan de Gelderse
boerin, die mi) gedurende de
laatste oorlogsmaanden in leven heeft
helpen houden, pleeg ik haar op ge
zette tijden een brief te zenden ten
einde haar een goede gezondheid en
veel voorspoed toe te wensen. Ook
stel ik haar geregeld voor een week
bij mij te komen logeren, want mijn
bereidwilligheid iets terug te doen
voor haar gastvrijheid van destijds
is er met de jaren niet kleiner op
geworden.
Nu gaf mijn uitnodiging tot woor
kort noch de boerin noch een van
haar talrijke gezinsgenoten aanlei
ding naar de stad t.e reizen, maar
een paar dagen geleden stonden er
eensklaps twee weldoorvoede meis
jes op mijn stoep. Ze torsten elk een
uitpuilend valies en verklaarden he
lemaal uit Hoenderlo te zijn geko
men om mij een poosje gezelschap
te houden.
Ik keek er wel van op. „Wat een
verrassing", riep ik met moeizaam
opgebrachte geestdrift tot de meis
jes, die mij als "tegenprestatie een
kleine honderd eieren ten geschenke
boden. Ze wilden meteen weten waar
ze zouden slapen en sloegen in de
haastig op orde gebrachte logeer
kamer ijverig aan het uitpakken om
even later, feestelijk uitgedost met
rode rokken en gele bloesjes, nauw
keurig de grootte en indeling van het
huis te gaan opnemen.
Al bij de eerste maaltijd deed
zich de tegenstelling tussen het plat
telands- en stadsleven gelden. Mijn
zoontje van vijf, die nooit een voor
stander is geweest van met mes en
vork eten, toonde zich plotseling bij
zonder etiquette-minded. „Ik houd al
tijd mijn vork in mijn linkerhand,
hè mam, en rhijn mes in mijn rech
ter", stelde hij schijnheilig vast. Tot
mijn niet geringe opluchting echter
bleken onze gasten deze tafelmanie
ren als een gebrek aan efficiency te
beschouwen. Ze keken geringschat
tend naar onze omslachtige gebaren
en spraken er zelfs haar verwonde
ring over uit dat wij van platte bor
den gebruikmaakten.
Geen attractie
Het viel mij overigens niet mee het
de meisjes naar de zin te maken. Ei
genlijk was het mij niet helemaal
duidelijk wat ik met ze aan moest en
zij hadden er zich kennelijk ook geen
voorstelling van gemaakt hoe ze haar
-tijd zouden zoekmaken, 's Morgens
om zes uur stonden ze al op en bleven
dan aangekleed en wel op haar ka
mer wachten om zich twee uur later
aan de ontbijttafel te scharen. De
rest van de dag brachten ze zwijg
zaam door, deels zittend en deels
staand voor het huiskamerraam,
waaruit ze peinzende blikken in de
verte wierpen. Mijn langzaam zwak
ker wordende pogingen haar te ani
meren voor winkelen, museumbe-
zoek, tramritjes en alle mogelijke
andere attracties hadden niet het
minste succes, .want de meisjes wa
ren van huis uit zo doordrongen van
de gevaren in de grote stad, dat ze
geen ogenblik lust gevoelden zich
daaraan te wagen.
NADAT ze echter op zekere mor
gen de wens te kennen hadden
gegeven wel eens een mooi stuk
grasland te willen zien, kwam ik op
het idee ze mee te nemen naar de
diergaarde, waar ze als ware lief
hebsters van de natuur haar hart
zouden kunnen ophalen. En dus ver
toefden we urenlang bij de hokken
van de meest opmerkelijke dieren en
wandelden genoeglijk over fraai aan
gelegde paden. Toen we einde'ijk
moegesjouwd op de tram stapTen,
had ik het tevreden gevoel dat ze
zich nu toch wel geamuseerd hadden
en blijmoedig informeerde ik: „Nou
en hoe vonden jullie het?" Ze keken
me aarzelend aan. En de oudste
zuchtte: „Hebben jullie hier geen
koeien.
De volgende dag zijn ze vertrok
ken. 's Morgens vroeg met de eerste
trein. En ik heb ze nagewuifd tot
het laatste tipje van haar blonde ha
ren uit het gezicht was verdwenen.
Maar op weg naar huis ben ik tot
de conclusie gekomen dat ik toch vol
gend jaar weer een uitnodigingmoei
sturen. Want ik voel mij zo verplicht
aan die boerin..
H.W.
WERELDREIS 1959
s.s. STATENDAM
Wederom zal het prachtschip „Sta
tendam" van de Holland-Amerika Liin
in januari 1959 een reis beginnen om
de wereld. Ook nu weer zullen enige
honderden op zeer luxueuze wijze kun
nen genieten van al 't schoons, dat een
wereldreis kan bieden. Deze cruise
duurt 111 dagen, terwijl 27 havens
worden aangedaan. Speciaal ten gerie
ve van Europese passagiers is Lissa
bon als eerste aanloophaven in het
vaarschema opgenomen (vertrek Lis
sabon 13 januari). Dit is nu geen reis.
die iedereen zal kunnen maken, maar
liggen de financiële consequenties bin
nen uw bereik, dan is een dergelijk
reisje het neusje van de (overheerlij
ke) zalm.
PER TREIN OF BOOT.
Wist u, dat u zowel op de Rijn als
op de Donau gebruik kunt maken van
comfortabele boten met vaste dienst
regeling voor de gehele of gedeelte
lijke trajecten Keulen-Koblenz-Mainz
en respectievelijk op het traject Pas-
sau-Linz-Wenen. In de meeste geval
len kunt u met uw spoorbiljet teger.
betaling van een kleine toeslag het
biljet geldig laten maken voor de boot.
In Zwitserland op het meer van
Genève en van Luzern is dit zonder
enige toeslag mogelijk, b.v. Genève-
Montreux en ook Luzern-Fluelen; op
deze reizen is het spoorwegbiljet gel
dig op de schepen, die deze trajecten
bevaren.
KAMPEREN1 IN GROOT-RITTANNIë.
Een steeds toenemend aantal over
zeese bezoekers aan Groot-Brittannië
brengt zijn vakantie door met een tent
of caravan. Voor hen heeft de British
Travel and Holidays Association te
Londen een boekje laten verschijnen,
getiteld: „Caravan and Camping sites
in Britain", hetgeen, zoals de naam
reeds zegt, adressen geeft van terrei
nen waar men de tent of caravan kan
neerzetten.
Het boekje, dat 68 pagina's bevat,
geeft inlichtingen omtrent meer dan
450 terreinen in Engeland, Wales,
Schotland en Noord-Ierland. Tevens
staan er de prijzen in vermeld, als
mede de faciliteiten, waarvan men op
de terreinen gebruik kan maken. Het
boekje is verkrijgbaar bij de British
Travel Association, Leidseplein 29 te
Amsterdam, telefoon 34004.
LOGIES IN BRUSSEL.
De LOGEXPO, de dienst die ervoor
zorg draagt, dat iedereen een goed
onderdak kan vinden tijdens de we
reldtentoonstelling, welke tot 19 ok
tober aanstaande zijn poorten geopend
houdt.
LOGEXPO beschikt over tal van lo
geergelegenheden, zoals hotels, motels,
kamers bij particulieren en meer t.b.v.
groepen over grote slaapzalen en in
richtingen, zoals scholen, jeugdherber
gen, kampen, enz.
Alle inlichtingen dienaangaande zijn
te bevragen bij de logieskantoren van
de LOGEXPO:
a. In het station Brussel Centraal.
b. Op de tentoonstelling Paleis V.
c. In het station Brussel Zuid
De LOGEXPO mocht mogelijk in het
begin niet tot ieders tevredenheid
hebben gewerkt, doch thans, op volle
toeren, gaat alles prima.