Het Ammerstolse spaarbankdrama
TE KLEIN voor de JAS
mm -i
Vlaamse baldadigheid op Expo
GROTE KOLENVOORRADEN
in West-Europa een probleem
Reclame
mÊÈÊëÈÊÊÈË
Verdwenen f 308.000, in kas f 10
Eis4 jaren
Fantasierijke
oplichter maakte
bijna 30.000
buit
Drie doden op de weg
„Witte raaf' te
Rotterdam
mPÜ
Hoe is de stijging in het lopende
jaar te verklaren?
f v l W.
Maakt
voor Uw zac$
1;
s- UI
VB
DINSDAG 26 AUGUSTUS 1958
PAGINA
(Van onze verslaggever)
Hedenmorgen omstreeks 10 uur begon de Rotterdamse rechtbank
onder presidium van de heer mr. P. J. C. Schipper met de roemruchte
zaak-Ammerstol- De oud-hoofdonderwijzer, later accountant en
bankdirecteur D. E. H. werd na een maandenlange afzondering weer
geconfronteerd met de periode, dat honderden, „kleine luyden" en
kinderen hem hun geld toevertrouwden, geld, dat hem door de vin
gers gleed en waardoor al die mensen gedupeerd werden.
Er zijn 464 spaarders geweest, die gemiddeld 460 verloren, d.w.z. in
totaal een bedrag van ruim 210.000. Er waren andere mensen,
die voor kapitalen werden opgelicht, in totaal voor 94.500. Er zijn
vervalse documenten, die moesten aantonen hoe aantrekkelijk het
was, zijn geld aan H. toe te vertrouwen voor een goede kans op veel
gewinEr werd nog 10 in kas aangetroffen.
„Baas in eigen huis
Kiezen of delen
Expert in gebreke
CORRECTIE STAATSLOTERIJ
Een bos bloemen
Bol bestaat niet
540ste STAATSLOTERIJ 4e kias 2e ujst
SSÊ 3.81.300
sKJBJSLSL&f
Het was een spel
Misdadige inslag
De eis was vier jaren met aftrek
van het voorarrest. De uitspraak
zal worden gedaan op 9 september
a.s.
DE HEER J. PETERS VOOR-
LOPIG NIET IN TWEEDE
KAMER
Val uit boom vordert langdurig
herstel
Op zoek naar juwelen
schat in Frankrijk
BRIEF AAN VRIJWILLIGERS
NATIONALE RESERVE
Bezwaarschrift tegen te lage
belastingaanslag
■immÈmÊmmÊmmï
I .P"
JSPilWÊÊmÊÈÊr I
Europese produktie niet
flexibel
De ontwikkeling in 1958
Behoefte overschat
Duitse kolenmijnen
importeren veel
At* I
Brandweerlieden bestrijden een grote brand in olie-tanks op de opslagplaa<S
van Mourepiana bij Marseille.
K.A.-DIRECTEUR
GEHULDIGD
Franse kritiek op Ü0e
Autoriteit
De Officier van justitie heeft H. gedag
vaard voor zes feiten, een klein aantal
van de vele, waarin H. is betrokken.
Het eerste feit is de verduistering van
een aantal gelden van zes met name ge
noemde spaarders (twee weduwen, twee
alleenstaande vrouwen, een man en een
gezin). Het gaat hier om bedragen tot
een totaal van 64.917,46.
Het tweede feit is de verduistering van
9600, door een bode geïnde contributies
voor de Ver. Ned. Ziekenhuisverpleeg- j
fonds Nezifo. Deze gelden waren H. over-
handigd. die ze naar Den Haag had moe
ten opsturen. Ze verdwenen in zijn zak.
Het derde feit is een oplichting van
4000 ten nadele van de veehouder D. de
H., die de aankoop van een auto wilde
financieren. Dan als vierde feit de oplich
ting van caféhouder P. O. voor 17.333,33.
Dit bedrag was het derde gedeelte, waar-
mee de aankoop van een boerderij zou i
worden betaald. Drie man zouden eraan
deelnemen, zodat het om een totaal van
52 mille ging. Er zou echter een kans zfln,
met die koop een voordeeltje te behalen en
de drie deelnemers zouden de winst ge
drieën delenHet bleek een verzinsel.
Het vijfde betreft valsheid in geschrifte.
Een verzegelde volmacht, op vertoon
waarvan H. anderen wilde bewegen, geld
af te geven. Het zesde feit betreft een
dergelijk geval.
De Ammerstolse spaarbank is voortge
komen uit de in 1888 opgerichte en
sinds lang ter ziele zijnde vereniging
,,Nut en Genoegen". Toen in 1929 de grote
stoot werd gegeven aan het schooLsparen,
werd een plaatselijke spaarbank opge
richt en de heer Kolff, kwam uit Amers
foort over om te pleiten voor aansluiting
bij de Nederlandse Spaarbank Bond. Het
bestuur zou het wel eens in overweging
nemen
Maar het kwam er niet van. Ook later,
in 1936, is er nog eens op aandrang van
een der leden over die aansluiting ge
sproken. maar de drie commissarissen van
de spaarbank voelden er niets voor Men
wilde geen pottekijkers hebben. Men wil
de baas in eigen huis blijvenEn dus
bleef een controle van buitenaf achter
wege.
In 1932 was de heer H. hoofd der open
bare school in Bergambacht. Hij interes
seerde zich voor financiële zaken, advi
seerde hier en daar in belasting-aan
gelegenheden en de Ammerstolste Spaar
bank zag in hem een goede directeur. Hij
werd benoemd tegen een sigarencentje
van 50 per jaar. Later is dit bedrag
nog verhoogd tot 75, maar tenslotte
meende het bestuur van de Ammerstolse
Spaarbank, dat H. het wel helemaal gratis
tot meerdere eer en glorie van de spaar
bank zou willen doen. H. begon privé met
'n 'accountantskantoor en toen de zaken zo
groeiden zeiden B. en W. van Berg
ambacht in 1947: kiezen of delen, óf
hoofd der school óf accountant en bank
directeur. Men wilde vermijden dat een
onderwijs-wachtgeld zou toevallen aan
egn man, die al een volledige dagtaak
had. H. koos voor zijn financiële business.
Het vertrouwen in H. groeide tot een
onbeperkte grootte. In 1955, toen een der
drie commissarissen overleed, bleef de
vacature onvervuld. Waarom zou men
zich druk maken? De beide anderen, de
bejaarde heren B. en K. vroegen omtrent
1956/1957 nog wel eens om een rekening
en verantwoording, maar toen die niet
kwam lieten ze het maar zo.
Met de belastingdienst was het ook een
merkwaardige zaak. H. ging door voor
expert en gaf belastingadviezen. Maar
zelf vulde hij sedert 1951 geen aangifte
biljet meer in, ^odat sedertdien een aan
slag ambtshalve geschiedde en het kan
toor Gouda van de belastingen vond het
niet nodig, eens poolshoogte te gaan
nemen.
In 1947 zou de situatie, hoe verward die
toen al was, nog te redden zijn geweest,
maar sedertdien gingen de zaken met een
eenparig versnelde beweging naar een
bodemloze diepte. De laatste jaren gaapte
deze de bankdirecteur, zo grijnzend tegen,
dat hij in wanhoop hele loten kocht in de
hoop op de honderdduizend... Toen kwam
de krach en vroeg hij zijn faillissement
aan. De Rotterdamse officier van justitie
vroeg het faillissement van de bank.
Het kasgeld bedraagt niet meer dan tien
gulden. Misschien is de serie Belasting
wetgeving met de Aanvullingen, waarop
H. geabonneerd was, nog een verkoopbaar
object. Maar ze vormden een hopeloze
chaos. De hele papierwinkel is naar de
Rotterdamse Noordsingel gereden, waar
H. in zijn cel maandenlang bezig is ge
weest met bundelen en rangschikken,
zonder ermee klaar te komen.
Gebrek aan werkkracht kan hem niet
worden verweten; zijn gemiddelde werk
dag schat men in Ammerstol op 14 uren
Maar zijn accountantskantoor werd niet'
economisch beheerd. Hij berekende zijn
moeiten niet of slecht. Hij begon terug
vorderingen te stoppen met hetgeen hij
met oneerlijke motieven in handen wist
te krijgen.
En zo verscheen dan 'n de rechtszaal
vanmorgen een man. die zich na maanden
lange rust volledig bewust is geworden
van zijn fraudes. Hij erkent het hem ten
laste gelegde. De officier, mr. I. H. van
de Roemer, heeft van zijn kant oog voor
de noodlottige krachten die samenwerk
ten tot de debacle, voornamelijk het ge
brek aan toezicht van verschillende zijden.
Hij had enkele getuigen gedagvaard:
wachtmeester D. C. Kleijbeuker uit Lek-
kerkerk. de gedupeerde veehouders G de
Jong en D. de Hoop uit Bergambacht en
adjudant van de Rijkspolitie uit Leiden,
de heer H. van Buren.
Als verdediger trad op de heer mr. J.
van Meurs uit Rotterdam.
In de lijst van uitslagen van de staats
loterij moeten de volgende verbeteringen
worden aangebracht. Prijze van 200 leze
men juist 3976 -ipv. 3476; eenmaal 4340
dient te vervallen.
„Deze man is te klein voor zijn
jas. Hij placht in Ammerstol rond te
lopen in een zwarte lange jas en mei
een bolhoed als een geslaagde man
uit de Londense city. Overal wilde
de eerste viool spelen. Zou hij nog
andere kwaliteiten hebben gehad, hij
zou een s elf-made man geworden
zijn"
Een mogere 60-jarige, eenzaam op een
bank hoort deze woorden uitspreken
door zijn verdediger, mr. J. van Meurs.
Wanneer zijn trieste jeugd in Zutphen
herleeft voor de grote menigte in de
Rotterdamse rechtszaal, vraagt men
zich af, wat er moet omgaan achter dat
smalle gezicht met de uitstekende juk
beenderen en de dunne lippen en onder
de kale, met sluike grijze haren om
kranste schedel. Zijn antwoorden aan
de president heeft hij met een bijna
fluisterende stem gegeven, als schaam
de hij zich voor de tientallen Ammer-
stollers op de publieke tribune, die nu
een idool van zijn lemen voetstuk zagen
tuimelen met een slag, die nu nog na
dreunt in de kleine, ruim 1000 zielen
tellende gemeenschap. Als het kon, deed
hij het af met een hoofdschudden of een
paar knikjes.
Hij was de zoon van een eenvoudig
j kleermakertje. Zijn ouders werkten
hard en het eergevoel van zijn moeder
deed haar besluiten haar kinderen naar
een school „van stand" te sturen. Daar
werd de jongen geplaagd met zijn af
komst, met de eenvoud van zijn ouder
lijk huis. En daar werd de drift gebo
ren om ten koste van alles een groot
man te worden.
Waar de werkelijkheid tekort schoot,
vulde de fantasie aan. Hij kwam niet
een grote bos bloemen thuis, geschenk
van een verheugde en dankbare vader,
wiens zoontje hij uit het water zou heb
ben gered. Hij had de bloemen van zjjn
zakcenten gekocht en er was geen jon
gen gered.
Hij behaalde een boekhouddiploma,
kreeg een baantje op een Amsterdams
accountantskantoor, maar werd onder
wijzer in Bergambacht. Het kleine plaatsje
had geen wonnig beschikbaar en zo moest
hij uiteindelijk wel het grote en te dure
huis betrekken, dat men kon bieden. Hij
woonde in het mooiste huis! Dat was zijn
eer.
Hij was een goed onderwijzer en wist
iets van financiën. Hij was een achtens
waardig man, bevestigde de kleine, onge
veer 60-jarige veehouder De Hoop. Ja,
„een vertrouwd persoon" en daarom had
hij hem een kleine 17,5 duizend beschik
baar gesteld om er een voordelig zaakje
mee te doen bij de aankoop van de boer
derij van zekere Speksnijder. Maar achter
af bleek Speksnijder aan H. helemaal
geen volmacht voor dat zaakje te hebben
gegeven.
De jongere, wat rossige veehouder De
HOGE PRIJZEN
5000 12936 18305 20028 21570 3000 7110 1500 17641 1000 1782 2666 4427 8392 9923
01784 13484 15400 f 400 1870 2528 6629 10360 11038 13554 15717 17618 20491 20717 22000
'200 2692 3976 4266 4340 4561 4762 4839 5490 6817 8422 9941 12182 12226 1231a 12948
3551 13825 14180 17370 17407 17440 17832 18111 18383 18384 19994 20388 2070o 21161
21408 21948
PRIJZEN VAN ƒ80
12072 179 231 481 697 831 834 871 950
13175 253 392 409 470 488 492 526 637 684
713 767 769 840 966 977 980
14002 015 113 153 427 535 557 740 824 838
870
15173 337 402 552 621 679 733 855
10022 048 174 296 519 546 774
17031 091 097 270 347 511 626 781 786 876
935
18007 031 065 099 223 238 243 261 277 290
509 606 718 749 844 913 978
19011 024 094 282 293 320 396 485 530 586
599 608 688 725 762 775 954 984
20079 188 211 346 416 555 634 650 678 860
872 887 912 959
31060 140 216 223 233 443 458 475 599 601
689 711 849 872 911
1026 061 344 368 660 716 912 967
2168 236 264 306 360 392 399 627 709 824
844 990
3008 018 152 178 204 281 289 315 384 445
517 531 550 601 712 730 799
4036 159 212 380 419 437 489 571 611 749
772 840 969
5013 111 239 441 669 724 745 814 932 977
6035 179 200 501 533 611 754 853 926
7065 186 321 402 451 752 761 764 804 828
890 925
8004 184 262 544 560 568 580 638 676 691
818 899 922 928 977
9023 025 145 190 482 522 546 636 956
10040 119 193 224 265 420 466 559 628 662
11003 014 046 065 204 322 350 463 505 620
621 659 669 725 931 953
1009 037 066 080 082 113 183 199 225 231
233 243 265 277 280 303 406 453 462 465
490 511 520 529 588 610 636 638 733 774
795 805 825 854 864 917 951 956
3027 044 049 091 142 205 206 240 247 253
315 353 354 400 409 416 483 509 537 540
575 584 634 799 841 842 860 868 870 899
918 954 963 971 3000
3005 035 040 045 066 070 110 129 147 170
238 243 248 258 263 312 397 483 543 606
607 627 632 654 717 760 772 786 793 871
887 892 909 932 959 987
4064 076 102 124 129 149 165 225 308 377
408 457 462 497 507 517 532 538 568 583
589 640 642 680 700 725 761 786 815 817
830 864 871 923 935 936 948 980
5022 039 051 056 072 085 087 140 188 194
203 243 247 411 421 423 438 442 454 465
477 524 568 604 644 673 714 747 775 783
806 824 829 830 839 863 877 913 937 967
983 991
6034 072 118 171 172 176 190 2.33 244 288
320 337 374 388 392 449 457 485 495 575
650 661 683 702 748 794 804 806 862 876
922 948 981 995 999
7043 161 195 208 248 283 380 390 408 484
532 548 572 592 593 631 635 657 670 684
685 808 829 841 848 862 873 900 901 929
930
8002 012 019 034 118 183 191 241 261 280
292 301 310 319 322 334 388 390 419 495
497 506 573 574 594 640 660 703 716 723
.739 767 789 791 796 815 854 916 961 973
980
8015 049 084 087 100 104 144 148 167 174
199 232 264 266 279 352 359 394 415 453
461 495 540 553 572 588 599 617 629 669
682 686 697 711 712 756 761 822 866 897
903 911 933 945
10044 062 063 065 091 104 114 123 208 279
345 350 421 447 506 508 535 567 585 644
645 682 763 764 803 808 814 844 899 924
929 967 969 995 996
NIETEN
315 317 325 363 400 464 487 557 591 601
602 640 641 658 688 691 713 752 764 842
853 860 967 999
13004 052 055 057 069 073 123 142 167 208
264 266 281 292 355 426 461 467 484 497
524 545 559 588 597 729 739 742 785 801
816 850 890 908 910 934 955 974
13014 023 028 040 044 075 084 096 108 120
125 137 150 164 187 197 207 21o 223 234
261 277 280 298 340 394 396 397 453 504
523 550 556 557 578 590 592 613 660 666
681 703 704 731 817 856 862 883 987
14007 086 167 184 189 222 241 258 283 290
296 302 376 396 456 468 546 614 639 668
677 695 702 769 783 791 809 832 846 8o3
991
15009 012 090 100 101 131 155 210 223 245
248 321 323 326 341 521 616 636 651 677
696 739 745 752 771 778 782 817 864 881
895 908 963 984 986 990
16089 094 130 134 136 170 254 293 347 416
458 479 521 526 541 590 610 614 661 706
732 735 753 801 862 942 960 968
17028 048 050 076 103 121 125 148 166 173
179 184 202 206 207 238 267 289 323 336
345 350 466 471 501 515 517 520 631 815
845 849 923 944 959 989
18018 143 209 246 255 268 334 388 396 413
441 504 510 531 600 668 717 758 776 829
846 911 912 920
19008 035 051 058 086 134 140 146 155 156
178 195 204 217 239 277 281 346 360 378
393 428 527 534 538 554 573 580 597 670
716 728 734 742 750 792 794 803 816 844
862 871 936 946 956 961 962 985
20OO1 072 098 103 108 126 127 143 170 182
197 285 295 320 431 463 505 510 536 553
623 632 635 694 702 754 765 766 770 782
822 828 839 862 875 877 941 952 971
21004 006 028 045 056 080 0S8 114 120 198
210 310 334 345 354 394 404 457 484 490
499 529 549 550 554 592 596 630 712 744
766 827 846 851 853 896 907 913 919 929
Jong had een andere ervaring. Hij had.
samen met broers en zuster, een spaar
bankboekje waar 12 mille op stond. Niets
van teruggezien natuurlijk. En hij had
graag vier mille beschikbaar gesteld voor
die meneer Bol in Utrecht, die een auto
van tien mille wilde kopen, maar niet
voldoende geld had. Hij zou een flinke I
rente krijgen. Maar daar kwam niets van,
omdat die Bol helemaal niet bestond
Toen H. bevestigend knikte ging er een
zucht van opperste verbazing door de
Ammerstolse gelederen op de tribune.
Dat hun grote mén zó had kunnen lie
gen
En wat deed H. met al dat geld van
Ammerstol en omgeving? Hij besteedde
elk jaar 45.000. Dat moest wel, anders
was het geld niet verdwenen. Laat ons
aannemen, 25.000 voor zijn kantoortje,
voor zijn auto (telken sen nieuwe), dan
bleef er nog 20.000 voor de huishouding
over. Weer een gefluister van ontzet
ting in de Ammerstolse schSre.
De verderiger zei, dat H. niet meer te
rug kon. Hij kon zij auto niet weg doen.
Hij kon niet eenvoudiger leven, want dan
zou de hele gemeenschap zich hebben
afgevraagd: ,,zou-er-wat-zijn?"
Neen, hij heeft zijn spel tot de laatste
dag, 18de februari van dit jaar, toen hij
het Rotterdamse hoofdbureau van politie
binnenwandelde, kunnen spelen. Hij had
toen aan de dienstdoende inspecteur een
voudig medegedeeld, dat hij een ton ten
nadele van de Ammerstolse Spaarbank
had verduisterd. Een ton? Neen. achteraf
bleken het ongeveer drie ton te zijn. Maar
dat kon hij zelf niet weten, want er was
geen boekhouding.
Wat moet er in hem zijn omgegaan,
toen de Officier van Justitie, mr I. H.
v. d. Roemer, de verklaring voorlas van
de weduwe Van den Berg? Haar man,
een aannemer, was haar plotseling ont
vallen. Ze bleef achter met nog jonge
kinderen. Maar er was een erfenisje.
H. had altijd de boekhouding bijgewerkt
en hij was de vertrouwde raadsman van
het gezin geweest. Aan het graf had hij
gezegd, dat de weduwe en haar kinde"
rren op zijn blijvende setun zouden mo
gen rekenen. „Niet mer woorden, maar
met daden!" De eerste jaren schoof hij
telkens wat geld toe, maar later hield
dat op. Hij had zo weinig tijd. En ten
slotte bleek het kapitaaltje van dertig
mille verdwenen
De president, mr. P. J. C. Schipper, bla
derde in het rapport van het Ned. Ge
nootschap voor Reclassering. „Heel het
bedrijf wijst op e enmisdadige inslag". U
wist het al die jaren heel goed, zei de
president. U speelde met de levensbelan
gen van heel veel mensen. Dat bleek ook
uit uw laatste opmerking: het spel is tot
het einde toe uitgespeeld. Het waren alle
maal kleine mensjes, die door hard wer
ken en zuinig leven een centje opzij kon
den leggen voor een aankoop, die ze an
ders nooit zouden kunnen doen. Al die
mensen hadden een blind vertrouwen in
u. U was een achtenswaardig man in het
dorp en men heeft zich op u verkeken.
U begon met 25 gulden uit de kas tellenen
toen uw vader was gestorven om naar de
begrafenis in Zutfen te gaan, maar die
zijn nooit teruggestort. Hoe is u er eigen
lijk toe gekomen om al het geld van die
spaarders te gebruiken?
„Het is allemaal zo geleidelijk gegaan",
stamelde H., die aan het einde alleen nog
maar kon verklaren, dat hij zich van het
door hem betrokken kwaad volkomen be
wust was en dat hij voelde, zwaar te moe
ten worden gestraft.
Veel woorden van waardering werden
geuit aan het adres van de ambtenaren
der Rijkspolitie de heren H. van Buren,
adjudant, D. C. Kleibeuker en De Mos,
beiden wachtmeesters. Vooral de heer
Van Buren was het, die het had gepres
teerd zonder enige boekhouding, uit de
Ammerstolse warwinkel wijs te worden
en de omvang van de verdwenen kapita
len te bepalen.
De heer J, M. Peters te Roosteren, lid
van de Tweede Kamer voor de K.V.P., die
in juli bij het kersenplukken in de tuin
van zijn woning door het dak van de
garage viel en daarbij het linkerbeen
brak, heeft voorlopig het ziekenhuis te
Sittard, waar hij al die tijd opgenomen
was. verlaten. Eind september zal hij ech
ter wederom in het ziekenhuis te Sittard
worden opgenomen om nog een nabehan
deling te ondergaan. Met het herstel zal
nog geruime tijd gemoeid zijn, zodat hij
zijn werkzaamheden als Kamerlid in Den
Haag hoogstwaarschijnlijk pas in het
nieuwe jaar zal kunnen hervatten.
Op verzoek van de rijkspolitie te Bols-
ward is de 46-jarige J.P- uit Leeuwar
den aangehouden in Zwollerkerspel. Eni
ge maanden geleden had J.P. zich als
huisvriend weten in te dringen bij de fa
milie De B. te Bolsward. Hier werd
onder het doen van fantastische verhalen
tenslotte de heer De B. bereid gevonden
aan P. verschillende bedragen aan geld
in voorschot te geven.
De heer P. liet het namelijk voorkomen
dat hij in Zuid-Frankrijk een schat aan
juwelen verborgen had. Deze zouden
afkomstig zijn van diverse schenkingen van
joden, die hem zogenaamd dankbaar wa
ren voor wat hij in de oorlogsdagen voor
hen had gedaan. Het geld had hij nodig
om deze juwelenschat naar ons land te
kunnen smokkelen, waarna hij beloofde
het met rente terug te geven.
Dit verhaal bleek pure fantasie. J.P-, die
al verschillende veroordelingen achter de
rug heeft, heeft onder andere een vonnis
van negen jaar gehad wegens chantage,
gepleegd op joodse families, waarbij hij
zich destijds van een bedrag van 70.000
wist meester te maken.
Het bedrag, dat de veehouder De B. te
Bolsward aan J.P. is kwijtgeraakt, ligt
tussen de f 28.000 en 29.000.-
Toen de politie op het spoor van deze
oplichting kwam, heeft men een val uit
gezet. Voordat de politie de hand op hem
kon leggen, wist hij te ontkomen, rijden
de in een opvallende zes-persoons auto.
Toen heeft men verschillende politiepos
ten telefonisch gewaarschuwd met het
gevolg, dat J.P. bij Zollerkerspel werd aan
gehouden. In zijn wagen bevonden zich ver
schillende soorten visitekaartjes, waarbij
hij zich onder andere uitgaf voor vliegtuig-
mecaniciën of rij-instructeur. Ook had
hij doktersinstrumenten in zijn wagen.
Zondagavond liep de 51-jarige mevr.
Chr. C. Los-Leezer, toen zij het Weena na
bij de Karei Doormanstraat te Rotterdam
wilde oversteken, tegen de tram. Zij werd
met ernstige hoofdwonden naar het Cool-
singelziekenhuis vervoerd, waar zij korte
tijd later overleed. De vrouw, woonachtig
in de De Savornin Lohmanlaan, was ver
gezeld van haar echtgenoot en haar 19-
jarige zoon. Beiden waren zo overstuur,
dat zij naar het ziekenhuis moesten wor
den gebracht voor een behandeling.
Het echtpaar v. d. Zanden uit Tholen,
dat zondagavond van een ziekenbezoek
te Breda per auto huiswaarts keerde, is
op de Halsterseweg te Bergen op Zoom
het slachtoffer van een auto-ongeval ge
worden. Mevrouw Van der Zanden is
later in het ziekenhuis overleden. De
wagen van de familie v. d. Z. werd aan
gereden door een bestelauto, bestuurd
door H. uit Bergen op Zoom, die een
voorrijder wilde passeren en te laat de
tegenligger opmerkte. De aanrijding was
hevig en veroorzaakte een grote ravage.
Mevrouw v. d. Z. kreeg een zware her
senschudding en inwendige verwondin
gen, terwijl de heer v. d. Z. een been
fractuur en inwendige verwondingen op
liep. Gisteren is mevrouw v. d. Z. aan
de gevolgen van de verwondingen over
leden.
Nu het K.B. tot reorganisatie van de
Nationale Reserve per 1 september in
werking treedt, heeft de Nederlandse ter
ritoriale bevelhebber, luitenant-generaal
C. J. Valk een brief gericht tot de vrij
willigers van de Nationale Reserve,
waarin zij worden verzocht mee te delen,
of zij hun verbintenis onder de gewijzig
de bepalingen wensen te handhaven.
De vrijwilligers die aanleiding zouden
vinden hun verbintenis te beëindigen, kun
nen daartoe tussen 1 september 1958 en
1 oktober 1958 de wens te kennen geven,
waardoor de verbintenis automatisch is
beëindigd.
Van de overige vrijwilligers blijft de
verbintenis gehandhaafd, echter onder
toepassing van de gewijzigde bepalingen.
Sedert enige tijd is ons land een bur
ger rijk, die niet alleen een kadertje in
de krant verdient, maar zelfs een gou
den lijstje. Het is een inwoner van Rot
terdam, die er geen genoegen mee neemt
dat de inspecteur van 's Rijks belastin
gen, hem, naar zijn mening, een te lage
aanslag heeft opgelegd. Hij meent, dat
de inspecteur daardoor de Staat der
Nederlanden voor 42,heeft bena-1
deeld.
De Rotterdammer diende een bezwaar-
schrift in, maar de inspecteur zou zich
op het standpunt hebben gesteld, dat het
geen bezwaarschrift was volgens de wet.
De Rotterdammer reclameerde daarop
bij de directeur van 'sijks Belastingen
te Rotterdam en kreeg o.m. ten ant
woord, dat hij desgewenst gewetensgeid
kon betalen. Ook hiermee nam hij geen
genoegen, want bij wilde niet over één
kam geschoren worden met belasting
ontduikers
Daarop wendde hij zich tot de Belas- i
tingkamer van het Gerechtshof te 's-Gra.
venhage. Zij zou hebben medegedeeld de
inspecteur in het gelijk te zullen stellen
indien hij geen hogere aanslag wenste
op te leggen. Ook beroep op de Hoge
Raad zou geen succes hebben gehad.
Thans heeft hij ten einde raad zo
deelt hij het A.N.P. mede, een aanklacht
ingediend hij de Officier van Justitie te
Rotterdam tegen genoemde inspecteur
der belastingen omdat bij van mening
is dat deze inspecteur gehandeld heeft
in strijd met de verdelende rechtvaardig
heid, in strijd met zi5n ambtsplicht, in
strijd met zijn ambtseed en In strijd met
betrokkenes aangifte.
Een nieuwe kopzorg voor de officier..
De Officier van Justitie te Rotterdam
heeft aan het A.N.P. de ontvangst van
de klacht heden bevestigd. Uiteraard kon
hij nog niet mededelen wat hij ermee
zal doen.
(Van onze Brusselse correspondent)
Sedert enige tijd wordt door jonge Vla
mingen, aangevoerd door de reeds bejaar
de Florimond Grammens die voor de
oorlog „naam" maakte met het overschil
deren van uitsluitend Franse straatnaam
borden te Brussel en elders, en na de oor
log wegens collaboratie werd veroordeeld
een actie gevoerd tegen de paviljoens
op de Expo waar de aanduidingen ook niet
in het Nederlands zijn aangegeven. Dat
heeft reeds tot verschillende incidenten
aanleiding gegeven, die vooral het Franse
paviljoen als oogmerk hadden. Enkele da
gen geleden werden daar Franse opschrif
ten met blauwe en rode potloden onlees
baar gemaakt.
Jl. zaterdag werd er van dezelfde zijde,
nog een schep bijgedaan. In de ochtend
verscheen Grammens met enkele jeugdige
aanhangers in het paviljoen van Frankrijk.
Plotseling wierp Grammens met teer ge
vulde eieren op een groot bord met uit
sluitend Franse tekst. Hij werd onmiddel
lijk door een der Belgische bewakers bij
de kraag gevat. „Mijn gebaar is niet tegen
Frankrijk gericht", zei hij, „maar wij eisen
tweetalige opschriften in heel de Exposi
tie!"
Op het moment dat Grammens werd
weggeleid, kwamen zijn jonge volgelingen
in actie en er ontstond een nogal flinke
knokpartij tussen hen en Franse bewa
kers, die eigenlijk gendarmes zijn dus
geen tamme heerschappen en daar
vooral aanwezig zijn om aanslagen van de
zijde van Algerijnse rebellen te voorko
men.
De manifestanten vergenoegden zich niet
met het besmeuren van opschriften; zij
bevuilden daardoor ook de kleren van
sommige bezoekers.
Er ontstond een kleine paniek, vooral
onder kinderen die in het paviljoen op be
zoek waren, en door hostesses gauw bui
ten het gedrang werden gebracht. Het pu
bliek reageerde met hier en daar wat
vuistslagen uit te delen en het duurde een
hele tijd alvorens de orde was hersteld.
Het pikante van het geval was, dat de
„aanval" geschiedde op het ogenblik dat
men bezig was met het aanbrengen van
ook in de Nederlandse taal geredigeerde
opschriften.
Alvorens tot daden over te gaan, had
Grammensaan Vlaamse journalisten die
van zijn voornemen op de hoogte waren
gebracht, een nota overhandigd, een z.g.
„verklaring van Florimond Grammens
voor zijn arrestatie".
Samen met hem werden nog vijf andere
manifestanten aangehouden.
Wij kunnen hier aan toevoegen, dat "de
Vlaamse opinie algemeen dergelijke bal
dadigheden afkeurt. De Vlamingen heb
ben andere middelen dan die, om hun taal
te zien eerbiedigen. Trouwens, er zijn óp
deze Expo bijna geen paviljoenen waar
het Nederlands werd achterwege gelaten,
wat een hemelsbreed verschil is met de
toestand op de Expo van 1935, waar zo
goed als geen enkel woord Nederlands
was te zien!
Tegen het einde van het jaar 1957 en
in het bijzonder in het lopende jaar heeft
de kolenpositie in West-Europa een radi
cale verandering ondergaan. Er is thans
een kolenovervloed in West-Europa en
in verschillende belangrijke Westeuropese
produktielanden zijn de voorraden aan
zienlijk toegenomen. Men zal zich afvra-
gen waardoor het probleem van een ko-
lenoverschot in Europa is ontstaan. Uit
diverse rapporten van de Hoge Autoriteit
en commissies van de Organisatie voor
Europese Econom. Samenwerking, welke
in de laatste jaren zijn verschenen, is
gebleken dat een zeer sterke toeneming
van de behoefte aan energie wordt ver
wacht. De produktie van steenkolen in
Europa zou in verband hiermede in de
komende 5 10 j^tren een flinke uitbrei
ding behoren te ondergaan.
Na de oorlog bewoog de kolenproduktie
in Europa zich op een laag peil als ge
volg wan de oorlogsomstandigheden. Zij
was onvoldoende om in de behoefte
aan kolen te voorzien. Daarom moes
ten in de jaren 1945, 1946 en 1947 dan ook
grote importen plaats vinden en wel in
hoofdzaak uit de Ver. Staten. Daar de
produktie geleidelijk aan weer een nor
maal niveau bereikte, nam de import
behoefte af. De Korea-oorlog deed weer
een scherpe toeneming van de vraag
ontstaan. De import van de O.E.E.C.-
landen uit de Ver. Staten, die in 1947 34
miljoen ton had bedragen en in 1950 prak
tisch had opgehouden, steeg in 1951 weer
tot 24 miljoen ton. Daarna liep de invoer
in 1952 weer terug, doch een flinke da
ling vond eerst in 1953 en 1954 plaats.
In beide laatst genoemde jaren werd on
geveer 8 miljoen ton per jaar uit de V.S.
geïmporteerd. De hernieuwde economische
expansie deed de invoer uit de V.S. in
de O.E.E.C.-landen weer tot 24 miljoen
ton in 1955 en tot ruim 36 miljoen ton
in 1956 stijgen.
De oorzaak van de Amerikaanse impor
ten ligt in het feit, dat de Europese steen-
kolenproduktie in tegenstelling met
de Amerikaanse niet flexibel is en dus
de toeneming van de gehele industriële
produktie bij lange na niet kon bijhouden.
Volgens het jaarverslag over 1957 van de
Eur. Gemeenschap voor Kolen en Staal
beliep de stijging van de steenkolcnpro-
duktie in 1957 t.o.v. 1952 slechts 4 pet.
tegen een stijging van de gehele indus
triële produktie van 50 pet.
De laatste raming van de kolenbehoefte
in toekomstige jaren werd in het najaar
1957 gepubliceerd in de studie: „The
Coal Industry in Europe" van de kolen-
commissie van de O-E.E.C. Een van de
prognoses was dat in 1965 hij opvoe
ring van de kolenproduktie ven de O.E.E.
C.-landen van 480,7 miljoen ten in 1956
tot 537 miljoen in 1965, tenslotte toch
nog een import van 40 50 miljoen uit
landen buiten de O.E.E.C. nodig zou zijn.
Aan het eind van 1957 waren de steen-
kolenvoorraden bij de mijnen in de lan
den van de E.G.K.S. tot 7,3 v.j. 5,8)
miljoen ton en de cokesvoorraden bij de
cokesfabrieken tot 1,7 (0,6) miljoen ton
gestegen. Nadien zijn de voorraden zeer
sterk toegenomen. Per 27 juli jl. be
liepen zij bij de mijnen in totaal 19,87
(v.j. 6,53) miljoen ton. Onderstaand staatje
van de Hoge Autoriteit geeft een over
zicht van de steenkolenvoorraden bij de
mijnen in de E.G.K.S.-landen per 27 juli
1958 en 31 juli 1957.
27/7 31/7
1958 1957
(in 1000 ton)
Totaal E.G.K.S19.875 6.536
waarvan:
West-Duiteland, 6.285 667
Saarland 717 166
België 5.319 483
Frankrijk 6.773 4.849
Italië 114 16
Nederland 666 354
De cokesvoorraden bij de cokesfabrie
ken beliepeh eind juni jl. 3.769.000 ton
tegen 798.000 ton eind juni 1957.
Hoe is nu de sterke stijging van de ko-
lenvoorraden bij de mijnen in 1958 ont
staan? Er is een vermindering van de
vraag ingejireden. Dit houdt verband met
een vermindering van het tempo van
expansie van de economie, de grote voor
raden bij de verbruikers, de concurren
tie van stookolie, alsmede met de zachte
winter, welke vooral voor huisbrandko
len invloed heeft uitgeoefend. De cokes-
fabrieken zfln grote afnemers van kolen.
De grootste afnemer van de cokesfa
brieken is de ijzer- en staalindustrie, die
in 1957 in de E.G.K.S. bijna 47 pet van
de totale cokesafzet van de cokesfabrie
ken voor haar rekening nam. Men weet
dat in het eerste halfjaar 1958 de bedrij
vigheid in de ijzer- en staalindustrie in
verscheidene landen van West-Europa is
verminderd.
In het afgelopen jaar waren voorts de
voorraden steenkolen en cokes bij de
verbruikers toegenomen. In het lopende
jaar zijn de verbruikers op deze voor
raden in vele gevallen gaan interen. Het
schijnt echter dat bij de mijnen het pro
bleem van de voorraden in hoofdzaak de
industriekolen betreft. In ons land zou
dit, zo hoorden wij, zekdh het geval zijn.
Recente gegevens aangaande de kolen-
voorraden bij de industriële verbruikers
in de E.G.K.S. zijn niet bekend. De H.A.
vermeldde echter in haar verslag van april
jl., dat in het begin van de herfst deze
voorraden op 22,1 (v.j. 17,2) miljoen ton
voor steenkolen 29 pet. en voor cokes
op 3,9 (2,9) miljoen ton 35 pet hoger wa
ren dan een jaar tevoren.
De stijging van de voorraden bij de ver
bruikers in 1957 is vermoedelijk veroor
zaakt door een overschatting van de be
hoefte. Deze overschatting zal mede ge
leid hebben tot de zeer grote invoeren
van Amerikaanse kolen in het afgelopen
jaar De landen van de E.G.K.S. im
porteerden in 1957 in totaal uit derde
landen 44 (38) miljoen waarvan 37,8 (30,4)
miljoen uit de V.S. afkomstig waren.
In het lopende jaar ls de invoer van
Amerikaanse kolen groot gebleven, maar
toch behoorlijk teruggelopen in vergelij
king met 1957. In de eerste vijf maan
den van 1958 bedroeg de totale Invoer
uit derde landen in de E.G.K.S. gemid
deld 2.776.000 (3.622.000) ton per maand
en in totaal 13,9 (18,3) miljoen ton, of
een daling van 24 pet. Voor het derde
kwartaal van 1958 komt de raming van
de import van Amerikaanse kolen uit op
totaal 6.000.000 ton tegen 9.998.000 ton in
de overeenkomstige periode van 1957.
De produktie van kolen in de E.G.K.S.
was volgens de H.A. in de eerste 30 we
ken van 1958 als volgt.
30 weken 30 weken
1958
1957
(in 1000 ton)
Totaal E.G.K.S.
143.686
143.381
West-Duitsland -.
76.882
77.022
Saarland
9.524
9.597
16.345
16.579
Frankrijk
33.642
33.004
420
565
6.873
6.614
De totale kolenproduktie
van de
stookolie hebben meegedaan.Ook de k°' 0t
invoer in Duitsland vindt voor een Sr.?eIj
deel plaats door de handelmaatschappij
van de grote kolenconcerns. Van de ta
van de kolenmijnen is bij de regering 3aft
gedrongen op beperking van de imP®,,
joen ton Amerikaanse kolen zijn 8efop-
tracteerd, waarvan 81,7 jjet door
EG.K.S. is in de eerste 30 weken van 1958
t.o.v. 1957 ongeveer onveranderd geble
ven De stijging was miniem. Toch heeft
men in verschillende landen maatrege
len moeten nemen om de produktie af
te remmen. Was d'at niet geschied, dan
zou een hogere produktie zijn bereikt.
In Duitsland zijn 'de grote voorraden bij
de mijnen een moeilijk probleem. De
steenkolenvoorraden bij de mijnen belie
pen eind juli 6.285.000 ton. Maar daarnaast
zijn er ook nog grote cokesvoorraden
bij de cokesfabrieken, welke meer dan
3 miljoen ton belopen. Voorts zijn er gro
te kolen- en cokesvoorraden bij de ver
bruikers. De Duitse steenkolenmijnen ma
ken melding van sterke concurrentie van
stookolie. De prijzen van stookolie zijn
tijdelijk zeer laag geweest en hebben zich
geruime tijd beneden het wereldmarkt
niveau bewogen, hetgeen de olieconcerns
veel geld heeft gekost. De kolenmijnen
hebben aangedrongen op een beperking
van de import van stookolie, maar tot
dusverre willen de oliemaatschappijen
daar niets van weten.
Het is overigens merkwaardig, dat 'de
kolenhandelmaatschappijen van de grote
kolenconcerns thans een groot deel van
de stookoliemarkt (men spreekt over 40
pet) in handen hebben en zelf dapper aan
de grote importen en de prijsafbraak van
tiek uitgeoefend op de H.A. in
(Van onze Haagse redactie)
Zaterdag heeft de heer M. L.
steijn, directeur van het K.A.-bureau
de bisdommen Haarlem en Rotterdam ygf
zilveren jubileum gevierd. In een 'L,
zalen van Pulchri-studio werd hij 's n1'
dags in besloten kring gehuldigd door
tegenwoordigers van de katholieke
in de bisdommen Haarlem en Rotter»3
de redactie van het maandblad „Pinkst®
vuur" en van de inter-diocesane gespref
groepenbeweging. Het waren de heren
B. Evers, dr. H. G. van Balen, B3'
Velu, aalmoezenier Keet en J. v. d. t\
die hun bewondering voor het vele wer
van de jubilaris onder woorden bracb'6
Een geschenk onder couvert en divel
boekwerken vergezelden de speeches-
Met een hartelijk dankwoord van
jubilaris, wiens vrouw mede in de hul?
ging was betrokken, werd het offici<?
gedeelte besloten, waarna een gezellig 6 j
menzijn de genodigden nog geruime W
bijeen hield. Ook in de loop van de
dag mocht de heer Duyvesteijn ve.„
schriftelijke en mondelinge felicitaties
ontvangst nemén, onder meer van m» 1
Jansen en mgr. Dodewaard.
van Amerikaanse kolen, die in het l°lAf
de jaar trouwens al is teruggelopen. ^*a0.
juist de importmaatschappijen van de 8..ij
te kolenconcerns hebben de laatste
grote importcontracten afgesloten (®Li)l'
eerste helft van augustus zouden 2,7
delsondernemingen van de koienmijf^!)
De Duitse regering heeft tot dus^3
slechts de periode van de invoercofltf -j,
tenduur ingekort, maar verder niet 1
len ingrijpen. Zoals bekend, zijn de Nfy'
rikaanse kolen sinds geruime tijd e(i
koper dan Europese kolen, indien a
zich baseert op de zeer lage n5Ïpt
freights", welke thans gelden. Men
echter wel te bedenken, dat zeer e'eji
contraeten nog geruime tijd lopen te
hogere vrachten dan de huidige.
In België heeft naast de invloed
grote voorraden bij de verbruikers -ff
de door grote import van Amerik3®
kolen in 1957), achteruitgang van de d je-
junctuur en de concurrentie van s ee^
olie, ook het te hoge kolenprijsnivea3 pf
ongunstige invloed op de afzet gehaa- A
produktie heeft zich op een relatief p 3r'
niveau gehandhaafd. Men wenste
beiders die -men met moeite heeft rN'
geworven, niet te laten gaan. Een ef
tal onrendabele mijnen zal echter
roepelijk moeten worden gesloten. 'ie
In Frankrijk wordt de situatie
kolenmarkt nog betrekkelijk bevredig'
geacht. Wel zijn er ook daar grote
raden bij de mijnen, maar een zeer «Mi-
gedeelte betreft niet-commerciële f;jK
teiten. De voorraadpositie van FraLt d'
is gunstig beïnvloed door het feit, 03
koleninvoer sterk is verminderd.
De invoer is in handen van een s
organisatie, de A.T.I.C., die het ,1,0-stf
polio van invoer heeft. In haar
jaarverslag heeft de A.T.I.C. scherPe -
ia*e
ft'
burg. De H.A. zou een onjuiste
politiek hebben gevoerd en door ',l e^f
rige invoercontracten te stimuleren j|i
schuld zfln aan de afzetmoeilflkhed®
de Europese kolenindustrie.
In ons land zijn de steenkolen
den bij de mijnen relatief wel s „-iniG
genomen, doch de kwantitatieve toe» .g o
is veel geringer dan bijv. in \afr.
Duitsland. Het probleem in °"pi e?
schijnt wat de mijnen betreft ëeij
probleem van de industriekolen ^ie3
en niet van huisbrandkolen (3
van eierkolen). b"
Ook van cokes zijn de VOOTIt~ste&et[\
de mijnen (t.w. staatsmijnen) 8» 0 l]>
Tegen normaal circa 50.000 ton z0 O0k l'
ongeveer 300.000 ton bedragen- v0of
ons land heeft er vorig jaar e pla3t'{
raadvergroting buiten de mijnen pc
gevonden. In het lopende iaa,L„ eXe \i
Nederlandse verbruik vermoedeld" %-otl
zeer weinig lager liggen dan "et
orr30 -
Er zal echter een intering °P vOapirflV0Ke
plaatsvinden en minder worden B 10t3
teerd. Het vorig jaar beliep a c
import bijna 9 miljoen ton, waar pu
ca de helft uit de Ver. Staten- ^.giliCe
taxaties dat de invoer dit JaaL,
1 miljoen ton lager zal uitvalie»'
