V.S. en Groot-Brittannië geven
geheimen rond kernfusie vrij
Zeer grote belangstelling voor
intern, conferentie te Genève
PUZZEL
r
m
r
m
r
q
m
m
m
Strenge winter
voor Nederland voorspeld
m
Wereldmuziekconcours gesloten
ET OP!
'Wij hebben beter opgeleide
bedrijfsleiders nodig
't Is weer maandag A Met frisse moed melkfles-omspoelen
toMT BIJ
THUIS!
LET OP!
ROMANCE
KOMT BIJ
U THUIS!
p
i
GRATIS
Vreedzaam gebruik atoomenergie
Onze dagelijkse
L
r~
J
Uitzending d^or radiomaar niet
door televisie
w
j
■M
JOHAN SCHOLTES
MAN VAN DE MAAND
Giethoorn één avond
sprookjesdorp
Kampioenen in Tel AvivThorn,
Schinnen en Roosendaal
Onderwijs volgt evolutie te langzaam
dcaadUts
contact
Vrijheid was slechts
één middag lang
B
MAANDAG I SEPTEMBER 1938
PAGINA 3
Brits-Amerikaanse verklaring
Tivee tentoonstellingen
Sovjet-succes
T
-
Fr
H
w1
i
1
u
WmM
s""
ra:
ra?
ra:
ra:
ra:
ra:
ra:
ra:
ra:
ra:
tsJ
tê:
ts:
u:
r sj
ts:
tg:
ra:
ra:
ra:
ra:
ra:
ra:
ra:
ra:
ra:
ra:,.
ra?
ra:
ra:
ra:
ra:
tl!
rsï
t£*
rS:
tr:
ts:
ts:
r^j
til
ts-j
IGiSX
k
630 rapporten
Door de Nederlandse
Sigarenindustrie beloond
met 1000 sigaren.
Oplossing van zaterdag
DUITSERS SPREIDDEN BED
NAAST HOL VAN DE LEEUW
BENOEMINGEN BISDOM i
ROTTERDAM
Centraal Sociaal W erkgeversverbond:
AUDIëNTIE
,Van je familie.
Wielrennen
jgj Maar gekheid nu terzij>.a>: een schone melkfles hóórt erbij I
door OTTO LUDWIG
Prijzenregen
Topdrukte
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Hammarskjoeld, heeft
]l1 zijn welkomstwoord tot 5.000 atoomgeleerden uit 66 landen, die van
morgen te Genève voor de eerste maal bijeengekomen waren voor de nieuwe
c°nferentie over „Atomen voor de vrede" gezegd, dat het noodzakelijk is
tot internationale overeenstemming te komen over vele gebieden van de
atoomencrgie.
Hammarskjoeld, die zijn vredeszending in het Midden.Oosten heeft
Onderbroken om de afgevaardigden op de openingsvergadering te kunnen
oespreken, zei, dat het met het oog op de uitgaven voor atoomprojecten in
e diverse landen van het grootste belang is, dat deze landen een reëel
lf|zicht hebben in de moeilijkheden die nog voor de boeg liggen.
Indien zou blijken, dat deze zeer groot zullen zijn, wordt de noodzaak
Van internationale samenwerking om binnen een redelijke tijd en met
'lelijke kosten praktische resultaten te verkrijgen, zelfs nog duidelijker
dringender dan thans.
De secretaris-generaal sprak er zijn voldoening over uit, dat een aantal
jan de laatste barrières, die tot dusver geheime inlichtingen omgaven, voor
het begin van de conferentie zijn gesloopt.
t)e Franse hoge commissaris voor kern-
nergiCj prof. Perrin, verklaarde op de
Peningszitting van mening te zijn, dat
conferentie zal leiden tot een volle-
,ge opheffing van de geheimhouding op
CI t gebied van de beheerste thermonu-
'«aire reacties.
r°f. Perrin, die voorzitter van de con-
tontie is, zei, dat de grootste dienst, die
v n conferentie als deze de zaak van de
^an bewijzen, beperking van de
w "houding op grote gebieden van
t_. enschappelijke en technische activi
st is. Geheimhouding is schadelijk, ge
vaarlijk en dwaas, zij noopt afzonderlijke
°epen alle proeven en onderzoekingen
doen en te herhalen.
Ui?e? aan geleerden opgelegd verbod tot
'Wisseling van ervaringen is een in-
euk op de vrijheid van meningsuiting.
a!<Jus prof. Perrin.
heKv" de vooravond van de conferentie
^"ben de voorzitters van de Amerikaan-
St
en de Britse delegatie, Lewis L.
fausg en Sir John Cockcroft op een
persconferentie in Genève medegedeeld.
.de en Groot-Brittannië besloten
de
?P
ten zal in de sectievergaderingen aan
de orde komen.
Een daarvan Is een bijdrage van prof.
dr. J. Kistemaker, directeur van het la
boratorium voor massaspectrografie te
Amsterdam over de scheiding van ura-
niumsotopen door middel van ultracen
trifuge. De secretaris-generaal van de
conferentie, de Zweed dr. S. A. Eklund,
heeft medegedeeld, dat er nu in totaal
5.600 deelnemers aan de conferentie zijn
ingeschreven. Met de ruim duizend jour
nalisten, cineasten, radio- en televisie-
vecslaggevers en de uitgebreide staf con-
ferentiepersoneel mee betekent dit dat bij
de conferentie meer dan 7.000 personen
zijn betrokken. Het is de grootste confe
rentie die tot nu toe in het Palais des
Nation^ te Genève is gehouden.
Gisteren zijn te Genève twee tentoon
stellingen geopend ter gelegenheid van de
tweede internationale conferentie over
het gebruik van atoomenergie voor vreed
zame doeleinden.
De ene. „Het atoom voor de vrede",
door 327 exposanten uit twintig landen
ingericht, is gewijd aan de industriële en
commerciële toepassingen van de kern
energie. De andere, ingericht door de
V.N., heeft een zuiver wetenschappelijk
karakter. De opening werd onder andere
bijgewoond tioor Dag Hammarskjoeld, de
secretaris-generaal der V.N.
Op de Amerikaanse afdeling zijn o.m.
twee werkende kernreactoren te zien,
welke bestemd zijn voor onderzoek.
In de Sovjet-afdeling staaf een model
van de „Ogra". Dit is een apparaat waar
mee, zoals Sovjet-geleerden zaterdag in
Genève hebben onthuld, een beheerste
kernfusie is tot stand gebracht. De „Ogra"
zou viermaal groter zijn dan de „Zeta",
het apparaat waarmee de Britse geleer
den in Harwell werken.
Het Sovjet-persagentschap Tass meld
de, dat op de conferentie de Sovjets een
uitvoerig rapport zullen indienen over de
bouw van de atoomijsbreker „Lenin" en
een rapport over het onderzoek, dat ver
richt moest worden voor de bouw van
nieuwe kernreactors en elektrische cen
trales van verschillend type en vermogen.
Volgens een artikel van prof. Emelianof
in de .Pravda, zal de Sovjet-delegatie ook
met verschillende werken voor de dag
komen, die gewijd zijn aan het probleem
van de samenstelling van lichte kernen.
Horizontaal: 1 hoge berg, 4 onverstan.
dig, 6 groente, 9 harde wind, 10 afstands
maat, 11 zwaardvis, 14 in orde, 17 onder
officier (afk.), 18 rivier in Italië, 20 be
drijf, 21 lidwoord, 22 vreemde munt (afk.),
23 boom, 24 bloeiwijze, 28 familielid, 31
verdedigingswerk, 33 bar, 34 kinversiersel,
35 kledingstuk.
Verticaal: 1 ezel (Eng.), 2 rang in het
leger (afk.), 3 sport, 4 afstandsmaat (afk.),
5 afstandsmaat (afk.), 6 plek, 7 Frans
lidwoord, 8 boos, 12 strafwerktuig, 13 ge
was, 14 muziekdrama, 15 leesteken 16
Spaanse titel. 19 Oosterse titel, 23 voor
werp, 25 begrenzing, 26 godin, 27 wand
versiering, 29 wintervoertuig, 30 verlaag
de toon 31 maanstand (afk.), 32 en andere
(afk.).
f
s
V
7;
n
j
L
/r
'f
1
-V
3/
j
JJ
Tv
2
to!
tg?
t„:
tfj
Het Is niet onwaarschijnlijk dat profeten in binnen- en buitenland een
zéér strenge winter zullen voorspellen. U kent echter geen zorgen wanneer
U Bijstand-loten bezit. Naast vijf woonhuizen (één van die huizen wordt
ditmaal door zes-en-zeventig Nederlandse bedrjjven van naam geheel
aangekleed) o.m. ook vijfhonderd zuiver wollen Zaalbergdekens. Een
kwart miljoen gulden aan belastingvrije prijzen en bovendien een kwart
ton aan geschenken. Bijstand-loten a één gulden in alle plaatsen van ons
land verkrijgbaar bij winkeliers kenbaar aan Bijstand-raambiljetten.
De actie wordt gevoerd voor het „Koningin Juliana Fonds" en het „Prins
Bernhard Fonds", o.m. ten gunste van bejaardenzorg, zorg voor massa-
jeugd, jeugdzorg, de nieuwe Europaprijs, zorg voor geestelijk- en
lichamelijk minder-validen, vrijetijdbesteding enzovoort.
I Heemraadssingel 303 Rotlerdam 01800-50000 J
:f:
til
t2:
tal
f.-j
tcjnl
«y
ra:
ra:
ra:
ra:
ra:
jura:
(Advertentie)
secretaris wereldmuziekconcours Kerkrade
JjilAVV.lWySJ
'abben de geheimhouding inzake de on-
rzoekingen naar beheerste kernfusie
hl.te heffen. De voorzitters zeiden, dat
onderzoek naar de mogelijkheden
beheerste kernfusie geheel vrij zal
«hnen worden verricht en dat alle ge-
vens er over zonder voorbehoud kun-
11 worden gepubliceerd Een deel van
apparaturen, die de laatste jaren ont-
hi; en z"n en d,,e tot nu t0€ strikt ge-
j >m waren, is thans opgesteld op de we-
^schappelijke tentoonstelling, die aan
Geneefse conferentie is verbonden.
Pitenlandse geleerden zullen, zo zij dit
ehsen. in staat worden gesteld, te gaan
^rken aan de instituten in de V.S. en
root-Brittannië, waar onderzoekingen
raar beheerste kernfusie worden ver-
An hun verklaring zeiden Strauss en
John, dat de twee landen op dit ter-
'h volledige gegevens hebben ultgewis-
a waarvan een deel onderworpen was
'n een gezamenlijke geheimhouding. Het
s, "geven van de geheimen zal een vrijere
°om van informatie mogelijk maken
K®s®n geleerden in de V.S. en Groot-Brit-
s "nië enerzijds en die in andere landen
"derzijds.
^et praktische doel van het onderzoe-
i) "Ssprogram. dat thans is vrijgegeven, is
opwekken van elektrische energie
Ij °r middel van de fusie van kernen van
Bbl'e elementen. Het opheffen van de
(.„."eimhouding zal waarschijnlijk het be
rt,'ken van dit doel vergemakkelijken, al-
«U:
de verklaring.
Ue V.S. zijn met hun programma in 1951
V«oonen en hebben het sinds 1953 in
Ij, ''sneld tempo uitgevoerd. De Britse ge-
fden zijn in 1947 met werk op dit ter-
'h begonnen,
j,.'.Verscheidene onderzoekingsmethoden
Jti gevolgd en een verscheidenheid van
ufjPerimentele apparaten is ontworpen. Er
lU" aanzienlijke vorderingen gemaakt,
jj'ar het verkrijgen van bruikbare energie
ja °r beheerste fusiereacties zal nog vele
onafgebroken inspanning vergen",
"tts de verklaring.
desgevraagd verklaarde de Amerikaanse
L, gatieleidcr. dat het vrijgeven van ge-
'aten geldt voor alle landen zonder uit-
"dering.
tweede internationale conferentie
var V.N, inzake het vreedzaam gebruik
fj atoomenergie zal bestaan uit 77 of-
ee'dle en een aantal niet-officiële bij-
((."komsten, waarin in totaal 630 rappor-
gea zullen worden behandeld; dat is on-
d5^eer een kwart van het aantal ingezon-
bijdragen.
r ^an de ruim twintig Nederlandse
.apporten, die voor behandeling ter con-
Een jury van journalisten, ingesteld
door de Nederlandse Sigarenindu-
strie, heeft Johan Scholtes uitge
roepen tot Man van de Maand. Deze
eervolle onderscheiding ging verge
zeld van 1000 sigaren, welke hem
dezer dagen namens de Nederlandse
Sigarenindustrie werden overhan
digd.
In de persoon van Johan Scholtes
eert de Nederlandse Sigarenindu
strie het voltallige bestuur van de
Stichting Wereldmuziekconcours en
alle medewerkers, die belangeloos
hun medewerking verleenden om
door middel van de beoefening der
muziek de verbroedering der volken
te verstevigen.
De Nederlandse Sigarenindustrie
beloonde de Man van de Maand met
de beste beloning, die men een man
kan geven: met sigaren
Horizontaal: 1 dr, 2 obelisk, 7 ebro, 10
10 usa, 11 ede, 12 lee, 13 aanslag, 16 liedje,
19 rad, 20 klewang, 22 anp, 24 finesse 26
tirade, 29 non, 30 nl., 32 oor, 33 rest, 35
duke, 37 eddie, 39 eg, 40 even, 42 gene,
44 bl, 45 lorre, 47 item. 49 lade, 51 eer,
52 eu, 53 bed, 54 agende, 57 bananen, 61
tap, 62 eskader, 64 ros, 66 peseta, 68 dek
zeil, 71 nel, 72 lee, 74 aan, 75 rede, 76
verrast, 77 eg.
Verticaal: 1 daar, 2 oss, 3 balken, 4 le
ges, 5 id, 6 sela, 7 eed, 8 bejaard, 9 os,
10 undine, 12 legioen, 14 aaf, 15 als, 17
int, 18 end, 21 wenk, 23 pegelen, 25 note
ren, 27 roddelen, 28 prelaat, 31 lege. 34
ego, 35 de, 36 unie, 38 ibd, 41 verdeel,
43 cm, 46 roepend, 48 tuba, 50 aderen,
53 barkas, 55 gap, 56 est, 58 adder, 59 nee,
60 noi, 63 kale, 65 slag. 67 see, 69 zat,
70 er, 73 er.
Twee Duitse jongens van ongeveer zes
tien jaar hadden vrijdagavond, uit geld
gebrek. hun luchtbedjes gespreid onder
de arcade van het Amsterdamse hoofd
bureau van politie. Juist toen zij zich in
Morpheus' armen wilden vlijen ver
scheen een agent die het tweetal te ver
staan gaf, dat de openbare weg geen
slaapgelegenheid is. Alras werd het de
jongens duidelijk, dat zü zich naast het
hol van de leeuw ter ruste hadden wil
len begeven. In het cellenhuis van het
hoofdbureau werd hun toen een betere
slaapplaats geboden.
Vele duizenden bezoekers bevonden
zich zaterdagavond tussen de vonders van
Giethoorn om de verlichte gondels te
bewonderen, die zich als de schakels van
een kleurige keten langzaam voortbewo
gen over bet rimpelloze water van de
dorpsgracht. Vele van de typische brug
gen waren ter gelegenheid van de jaar
lijkse gondelvaart stemmig verlicht en
verder was er op talloze plaatsen een
oever- en tuinverlichting aangebracht,
waardoor het Venetië van het Noorden
terecht een sprookjesdorp kon worden ge
noemd.
De gondelvaart wordt nu al sedert tal
van jaren door de V.V.V Giethoorn ge
houden als een hoogtepunt van het ten
einde lopende vreemdelingenseizoéh. Of
schoon dat jaar een te geringe deelneming
een spaak in het wiel dreigde te steken,
heeft een oproep aan de bevolking resul
taat gehad, waardoor het aantal gondels
dat van vorige jaren zelfs overtrof.
De ongeveer twintig boten, die dit jaar
meevoeren, lieten een grote verscheiden
heid van ideeën zien, die uitstekend tot
hun recht kwamen, dank zij een veel be
tere verlichtingstechniek in vergelijking
met voorgaande jaren.
(Van onze correspondent)
Het monsterfeest van muziek en
vriendschap, dat een hele maand lang
de 50.000 inwoners van Kerkrade en tien
duizenden daarbuiten bezig heeft gehou
den, is voorbij. Het wereidmuziekconcours
1958 is uitgemond in een overvloedige
prijzenregen die omstreeks negen uur gis
teravond losbarstte over de vier kampioe
nen. Het Nationaal Jeugdorkest van Is-
rèël, dat 3 augustus jury en toeschou
wers overrompelde door het maximale
aantal van 360 punten te behalen, ver
wierf daardoor de kampioenstitel in de
categorie Symfonieorkesten. Op het punt
van muzikaal marcheren waren er geen
Mgr. M. A. Jansen, Bisschop van Rot- j
terdam. heeft op diens verzoek eervol j
ontslag verleend uit de bediening aan de i
Z.E. heer J. A. H. Everts, die pastoor
was te Den Haag (Onbevlekt Hart van
Maria). Tot pastoor aldaar is benoemd de
Z.E. heer N. A. Commandeur, die kape- I
laan was te Rotterdam (H. Familie). i B
5000 deskundige woorden
en 85 prenten over 'Knap het
op met kleur' gratis -
als n even schrijft aan Flexa,
postbus 2, Leiden.
de veri voor het schilderfeest
met dg 67 feestelijke kleuren die jaren
feestelijk blijven
BISSCHOPSWIJDING Mgr. Van Dodewaard
earentie zijn ingezonden, zal er één in
rt6" van de plenaire vergaderingen wor-
behandeld. Het is dat van de ko-
'"klijke academie van wetenschappen
tv.er het gevaar dat radioactieve veront-
-^'higingen van lucht, bodem en water
J?eebrengen, speciaal voor West-Europa.
eh aantal andere Nederlandse rappor-
Het Nederlandse bedrijfsleven moet on
miskenbaar de beschikking hebben over
meer en beter opgeleide bedrijfsleiders
van alle niveau. Aldus stelt het Centraal
Sociaal Werkgevers-verbond in zijn or
gaan „De Onderneming".
Met de moeilijkheden in Indonesië bela
den en aan de vooravond van een te her
nieuwen oriëntatie in verband met de
EEG zullen wij, aldus het verbond, alle
zeilen moeten bijzetten om ons levensni
veau te kunnen behouden en de concurren
tie met het buitenland te kunnen volhou
den. Onze mogelijkheden worden voor een
bijzonder belangrijk deel bepaald door de
kwaliteit van onze bedrijfsleiders van alle
niveaus. Het is duidelijk dat het bedrijfs
leven aan de vorming van deze perso
nen bijzondere aandacht moet besteden.
Het is een aandacht die niet alleen voor
behouden kan blijven aan de grote con
cerns, noch ook kan zij verslappen in tij
den van recessie. Het is onjuist te menen,
dat de behoeften op dit punt dan geringer
zouden zijn; veeleer is het tegendeel het
geval.
Het vormingsvraagstuk is intussen, zo
vervolgt het verbond, niet in de eerste
plaats een zaak van het bedrijfsleven- 1-Iet
is een onderwijsprobleem van de eerste
orde. Er wordt over de vernieuwing van
het onderwijs bijzonder veel gesproken en
geschreven. Het verbond merkt op dat
met name het VHMO en het hoger on
derwijs enkele uitzonderingen niet te
na gesproken de snelle en omvangrijke
evolutie van 't bedrijfsleven en de daaruit
voortvloeiende behoeften te langzaam vol
gen of er zelfs helemaal geen rekening
mee houden, dit tot schade van ons allen.
Woensdag a.s. zal mgr. M. A. Jansen niet
zijn gebruikelijke weekaudiëntie verlenen.
De bisschopswijding van mgr. dr. J. A.
van Dodewaard. co-adjutor van mgr. P.
J. Huibers, bisschop van Haarlem, zal
op dinsdag 9 september a.s. door de
KRO worden uitgezonden.
De KRO-televisie op haar beurt heeft
pogingen gedaan om van deze zeldzame
en indrukwekkende plechtigheid een
rechtstreekse reportage te verzorgen,
doch heeft, hoeweï men waarschijnlijk
wel extra zendtijd had kunnen krijgen,
tot haar grote spijt om technische rede
nen van dit voornemen moeten afzien.
Voor een dergelijke uitzending is na
melijk een reportagewagen nodig die
echter op de dag van de wijding niet be
schikbaar blijkt te zijn. In de week van
7 tot 14 september moet de Nederlandse
Televisie Stichting, die slechts over twee
van dergelijke wagens beschikt, voor de
verschillende omroepen een vijftal re
portages verzorgen, zodat aan het ver
zoek van de KRO om beschikbaarstel
ling van personeel en materiaal niet
kon worden voldaan.
Als gevolg van de „bestedingsbeper
king", die de regering de NTS oplegt,
heeft men dus niet alleen te kampen
met gebrek aan studioruimte, maar ook
met een tekort aan materiaal, zodat hef
technisch onmogelijk blijkt een uitzen
ding te verzorgen, die door een groot
deel van de 334.123, thans geregistreerde
toestelbezitters op hoge prijs zou zijn
gesteld.
Wij zouden graag weten welke ge
beurtenissen op die dag zó belangrijker
zijn dat er voor de uitzending van de
bisschopswijding geen schikking moge
lijk was.
avond met de Weekendshow en de quiz
„Van je familie moet je het hebben",
bij het oude gelaten.
Zeker wat het laatste onderdeel van
het programma betreft, heeft men daar
aan verstandig gedaan, want deze quiz
van de even slagvaardige als charmante
Mies Bouwman is onbetwist de meest
gevarieerde en amusante van al derge
lijke wedstrijden, waarmee de verschil
lende omroepen de kijkers pogen te
amuseren. De verschillende opdrachten,
die de deelnemers krijgen uit te voeren!
zijn visueel aantrekkelijk en de vragen,
die moeten worden beantwoord, eisen
geen gespecialiseerde kennis of liefheb
berij. zodat ook de kijkers in de huis
kamer er met een redelijke kans op
succes hun krachten op kunnen beproe
ven.
De keuze van de deelnemers een
chauffeur-toneelamateor vol Amster-
Hoewel een nieuwe rubriek „Film"
omschreven als „een maandelijks pro
gramma over film, filmsterren en film
makers" reeds de nadering van het W„_L „J 1
oen schijnt aan te knnrtisrpn eekendSllOW
damse humor en dc tweeling-Vosjes uit
Breda was weer bijzonder goed en de
prijzen vielen ditmaal gelukkig mee.
want wanneer een deelnemer een tan
denborstel trekt, voelt de kijker dat als
een persoonlijke teleurstelling.
Voor het eerst ging een een deelne-
merspaar in op een bod van 175,—
dat Mies Bouwman op hun sleutel deed
en groot was de sensatie, toen bleek,
dat zich achter het door hen gekozen
deurtje een elektrische wasmachine
bleek te bevinden.
De jury. die bij deze quiz een belang
rijke rol speelt, was geheel vernieuwd
en bestond ditmaal uit Dick de Vilder.
Tjebbo Franken en Fenny de Soet-Ten
Bosch, de Nederlandse tenniskampioene.
nieuwe seizoen schijnt aan te kondigen,
heeft de AVRO-televisie het zaterdag-
In de Weekendshow maakte Rens van
Dort, radio-ster, zijn tv-debuut als com-
père. Wat hem had doen veronderstel
len, dat iemand, die lui in een stoel
hangt, de indruk maakt, dat hij zich
echt op z'n gemak voelt, is ons niet dui
delijk gewonden. In elk geval viel de
eerste kennismaking niet mee en waren
zijn grapjes aanvankelijk aan de zoute
loze kant, al toonden de toeschouwers in
de zaal zich royaal met hun applaus,
dat merkbaar aanzwol, als ze merkten
„in het beeld" te zijn.
Later kwam hij er beter in en de
wijze, waarop hij o.a. de eerlijke en on
eerlijke vinder van een tientje uitbeeld
de, wijst misschien in de richting, waar
in hij zijn televisiehumor moet zoeken.
Als bijzondere attracties in dit pro
gramma traden op de Zweedse filmster
Bibi Johns en het Amerikaanse kwartet
„The Hi Lo's", terwijl het Trio Vedette
met zijn muzikale acrobatiek voor de
grappige noot zorgde.
De nieuwe rubriek „Film" bevatte een
gefilmd interview met de Italiaanse
filmster Anna Magnani en liet zien. wat
er zoal komt kijken om een film van
Nederlandse ondertitels te voorzien. Het
is echter de vraag, of men met de ver
toning van vrij omvangrijke, geheel op
zichzelf staande filmfragmenten o.a.
uit de film „Wild is the wind" met
Anna Magnani en Anthony Quinn in de
hoofdrollen iemand anders een dienst
bewijst dan de filmverhuurder.
Door de NTS zijn zaterdag- en zondag
middag rechtstreekse reportages uitge
zonden van de wereldkampioenschappen
wielrennen. Voor de liefhebber van deze
tak van sport wellicht bijzonder interes
sant maar door de slechte kwaliteit van
het beeld en door het ontbreken van
enig zichtbaar strijdelement weinig
boeiend voor de gewone kijker. Jan Cot-
taar deed zijn best en over het al
gemeen wel met succes om de schim
mige beelden aan elkaar te praten.
In een nationaal programma heeft
gistermiddag de heer H. W Tilanus, lid
van de Tweede Kamer. H.K.H. Prinses
Wilhelmina namens het Nederlandse
volk gelukgewenst met haar 78ste ver
jaardag.
Romance
Uit het Duits vertaald door
JAN H. P. JACOBS
19).
Weet je het dus niet, zo ging hij ver-
j der. laten we dan samen naar haar toegaan
en het haar vragen. Ik wil weten, wat
j ik doen moet. Zoals dat leven tot nu toe
gegaan is, kan het niet blijven duren. Wat
zou vader wel zeggen, als hij het eens wist.
I En ik maak me er dag en nacht een ver
wijt van, dat hij het niet weet. Het is voor
I ons allemaal beter, Fritz, en ik zou willen
I zeggen: nu direct!
Fritz Nettenmair hoorde alleen het ver
langen van zijn broer. Hij moest hem bij
haar brengen! Jawel! Hij moest hem nu
direct bij haar brengen! Had Paul haar
toestand al in de gaten en wilde hij daar
nu gebruik van maken? Er was geen twij
fel mogelijk: als zij elkaar nu ontmoetten,
zouden zij zich meteen met elkaar ver-
staan En dan had je. wat hij nu al we
kenlang had proberen te voorkomen. Dan
was, wat, hij had zien aankomen en met
vertwijfelde pogingen had trachten te
verhinderen, toch gekomen. Zij mochten
elkaar nu niet ontmoeten: niet, voordat
hij een nieuwe scheidingsmuur tussen hen
had opgetrokken. Maar waarvan? Er was
nu geen tijd om daarover na te denken.
Hij moest eerst een voorwendsel vinden
om te verhinderen, dat zij nu dadelijk naar
haar toe zouden gaan en dus had hij al
lereerst tijd nodig om dat voorwendsel
te vinden. En om tijd te winnen, lachte
hij:
Natuurlijk! Openhartig vragen. Wie
vraagt, krijgt antwoord. Maar nu moet je
me toch eens even vertellen, hoe het komt.
dat je daar nu pas over begint? Waarom
juist nu?
Een gedachte, die hem als een bliksem
straal was te binnen geschoten, werd als
vanzelf tot die vraag
Paul stond al bij de deur. Hij keerde
zich weer naar zijn broer toe en antwoord
de met een vreugde, die Fritz duivel
achtig voorkwam, omdat hij hem niet in
zijn eerlijk gezicht keek. Paul zou trou
wens als het ware doodsangst op het ge
zicht van zijn broer hebben kunnen lezen
indien hij hem wel had aangekeken. Mis
schien zou hij ook alleen maar gedacht
hebben, dat hij ziek was, want wat hem
plezier deed, moest zijn broer immers ook
genoegen doen.
Eerst, antwoordde Paul, moest ik
oppassen haar niet nog meer te versto
ren. Dat zou jij erger gevonden hebben
dan ik.
Fritz lachte en stemde met die opmer
king in door met hoofd en schouders te
werken, om tenminste iets te doen. En zijn
nu-" dreigde in zjjn lachen te ver
stikken.
Je vrouw is anders sinds enige tijd,
ging Paul vertrouwelijk verder.
Zij is.scheen het plotse ineenkrim
pen van Fritz te willen antwoorden en hij
stond op het punt om te zeggen, waarvoor
ni) haar hield. Het was een vreselijk woord
aar zou hij. die haar zelf daartoe ge
maakt had. hem dat wel zeggen? Nee,
waar hij bang voor was, bleek nog niet
gekomen. En al moest het dan eenmaal
door hun mond spreekt. Wie weet wat we
allemaal nog aan. Annie te danken zullen
hebben
Fritz Nettenmair moest zo onbedaarlijk
over het kind lachen, dat Paul van de
weeromstuit ook opnieuw begon. Maar
Fritz wist eker, dat het een duivel was
die uit de mond van het kind gesproken
had; voor hem was het kind een duivel
geweest en dat kon best nog erger wor-
Irnmon ctiujiaai ftcwetrsL en uai Kor
looHo ,-«Su n vertragen. Hij den. En toch moest hij nog over dat kind
ln opgewondenheid met geweld het lachen met haar sakkerse inval Hij be-
zwijgen op Hi] had wel willen vragen:
..Hóe weet je dat zij,, anders is?
s hi] niet wist, dat zijn stem zou beven
en hem verraden. Toch moest hij weten,
wie zijn broer verraden had. Had hij ai
eens met haar gesproken? Had hij het uit
haar ogen gelezen? Of was er nog iets
anders m het spel? Een vijand, die hij
haatte, nog voor hij wist of hij wel be-
stond?
Het leek wel, alsof Paul lets had opge
daan van die ongelukkige gave om gedach
ten te kunnen lezen, die zijn broer de laat
ste ti]d zulke parten speelde. Fritz vroeg
niets; zijn gezicht was afgewend; hij zocht
vertwijfeld naar iets, wat hij zeggen kon
om er achter te komen, maar niets kon
vinden en toch antwoordde Paul hem.
De kleine Annie heeft het me ge
zegd, zei hij en hij moest lachen, als hij
aalV het kind dacht. Oom, zei dat
malle kind, moeder is niet meer boos op
je. Ga maar naar haar toe en zeg dat
je het nooit meer doen zult, dan is ze
weer goed op je en geeft je een klontje.
Zo heeft zij mij op die gedachte
leefde er zoveel pret aan, dat het hele
maal niet opviel, hoe krampachtig en on
wezenlijk het klonk, wat hij antwoordde.
Morgen voor mijn part; nu heb ik
onmogelijk tijd. Nu ga ik met je mee
naar de Sint-Georg. Ik moet er nodig heen
Morgen! Dat satanse kind toch!
Paul had er geen flauw vermoeden van
hoe ernstig dat lachende „satanse" ge
meend was. Hij zei. zelf nog om het meis
je monkelend:
Goed. Dan vragen wij het morgen.
En dan zal beslist alles anders woorden. Ik
ben er eerlijk gezegd even blij om als het
kind, en jij toch ook zeker Fritz Je zult
zien, dat het hier een heql ander leven
zal worden dan tot nu toe!
Paul was erg blij om het plezier van zijn
broer! Hij moest er nog aan denken toen
hi] weer in zijn hangstoel om het dak
zweefde.
Even rusteloos was Fritz bezig met de
vrees en de donkere dreiging, die zich op
hem neer scheen te zullen storten Hij
smeedde ijverige plannen om zijn va te
verhinderen, maar het scheepje van r
------ -M sssasmc veniiuueren, maar net scheepie
caat mol' ls vr<renJd hoe fr?1 soms gedachten hing niet tussen hemel
gaat met kinderen; also! een goede engeli de, beschenen door een hemels li
en aa
een hemels licht. Het
frLhoe an!er, o0e dieper- tussa" aa^de
en hel en de hel deed het met haar gloed
hoe langer hoe donkerder kleuren
Kleine Annie had haar armpjes weer
om haar moeder heen geslagen die in
peatulPnall T IWk ™0t ^eTvan
aar, haar op en vertelde over hem.
En als zi] op haar kinderlijke manier
hfanh, ar °nderwerp afdwaalde, dan
Diaent moeder haar weer onbewust han
dig erop terug
Er ruiste even iets in de bladeren van
het prieel achter haar Zij dacht, dat het
de wind was, of luisterde er niet eens
naar; misschien omdat het niet over Paui
sprak. Als zij gekeken had zou zij zeker
zi-^n °PSesProngen. Want wat
de bladeren deed ritselen was 'n van woe
de trillende vuist Daarboven een rood
gezicht, vertrokken van inspanning om de
opgeheven hand in bedwang te houden
anders was zij op het lachende gezicht
van het kind neergekomen, dat, zo jong,
al een koppelaarster was! Dat glimla
chende vadermoordenaarsgezicht! Het
kind had een blauw jurkje aan; blauw
was de lievelingskleur van Paul. Zijn kind
droeg de livrei van zijn doodsvijand! En
de moeder.. Fritz Nettenmair kon zich
nog goed de tijd herinneren, toen hij iede
re dag gekleed ging, zoals vandaag En
vreesde zij dat niet? Dacht zij soms dat
wat toen gebeurd was. haar het recht
gaf hem niet te vrezen? Het recht in
schande te leven, want een schande was
het immers? Dat deed die opgeheven vuist
allemaal beven.
iiwiii-a.H(Wordt vervolgd)
beteren dan „Die Trommelaeren uit Roe-
sendaele" uit Roosendaal. De harmonie
..Sint Michael" kwam. blies en overwon
op de allerlaatste dag. Gistermiddag tra'd
dit korps onde,- leiding van Alfons van
Acht op. Het resultaat 346 punten, eer
ste prijs met lof van de jury en het kam-
pioeruschan in de categorie der harmo
nieën. Van alle fanfare-orkesten speelde
„Sint Cecilia" uit Schinnen onder leiding
van Nico Dieteren het allerbeste. Het
revord van 333 punten, op 24 augustus
gevestigd werd door geen enkele andere
fanfare geëvenaard, al scheelde het maar
een punt. De fanfare Eendracht'' uit het
gehucht Huls bij Simpelveld kwam gis
termiddag tot 332. Trouwens alle zes de
Limburgse orkesten die gistermiddag in
de superieure afdeling uitkwamen, gin
gen niet zonder eerste prijs naar huis.
Dat waren behalve de twee genoemde:
de fanfare „Eendracht" uit Nieuwerha-
gerheide (296 punten), de fanfare „Maas-
chalp" uit Elsloo 310). de fanfare „Maas
Harmonie van Heer (324 met lof) en de
Koninklijke Harmonie van Beek (327 met
lof). Het personeelsorkest van de Duitse
Fordfabrieken uit Keulen, dat in 1954
met dP hoogste eer ging strijken, haalde
nu 315 punten, een eerste prijs.
Een respectabel aantal autoriteiten
was gisteravond naar de klankstad ge
komen om te delen in de algemene vreug
de om prijzen uit te reiken en prijzen
in ontvangst te nemen. De gouverneur
van Limburg, mr. dr. F. Houben. kwam
de eer toe om de grote lier uit te reiken,
de wisselprijs die geschonken werd door
H.M. de Koningin. Die prijs was bestemd
voor het jeugdorkest van Israël. De Is
raëlische ambassadeur in ons land nam
het kostbare pronkjuweel in ontvangst.
Hij was aanwezig met zijn ambtgenoten
van Canada en Spanje.
De gouverneur sprak het officiële slot
woord, nadat naar alle kanten al op
recht gedankt was door burgemeester
Gijsen, concoursvoorzitter Scheelen, de
drie ambassadeurs en de voorzitters der
triomferende orkesten. Tot de zes leden
van het bestuur der stichting Wereld
muziekconcours, zei dr. Houben: „Ze
hebben verleden week Uw secretaris tot
man van de maan* uitgeroepen. Als ik
de macht daartoe had, ik zou U alle zes
op staande voet uitroepen tot mannen
van het jaar!" Bijzonder viel het in de
smaak, toen dr. Houben tenslotte bekend
maakte, dat fret provinciaal bestuur van
Limburg voor de beide Limburgse kam
pioenen een bedrag van 600 beschik
baar heeft.
Het was gisteren werkelijk de dag der
dagen in klankstad Kerkrade. Er werd
feilloos gemusiceerd, en dat voor een
auditorium van ver over de tienduizend
mensen; vooral Limburgers. Van alle
kanten waren ze gekomen, zij die hun
favorieten vergezelden, en zij die kwa
men luisteren hoe de concurrentie hei
eraf bracht. In de meeting van muziek-
minnende Limburgers liepen de buiten
landers wat verloren. Toch waren die er
ook nog. Het studentenorkest van de
universiteit van Mississippi haalde zater
dag tijdens een charmant concerl een
eerste prijs. Zo ook de fanfare „Een
dracht" uit het Belgische Itegem en de
harmonie „Elektre" uit Zagreb. Limburg
zelf was gisteren alleen vertegenwoo^-
digd door de fanfare van Meers uit
Elsloo. Ook die behaalde een eerste prijs.
Tijdens de rust van een voetbalwedstrijd
op het terrein van de bijzondere straf t^-
vangenis voor jongemannen te Zutphen
zijn zaterdagmiddag twee pupillen. W en
V. uit Amsterdam ontvlucht. Zij klom
men over een hoog hek met prikkeldraad
en gingen er vervolgens vandoor in em-,
auto, bestuurd door een zwager van =-en
der vluchtelingen, die met deze wagen
geruime tijd in de omgeving van de ge
vangenis had staan wachten.
In snelle vaart reden zij in de richting
Deventer. Er werd een achtervolging in
gezet met een andere auto. Doch men
verloor de vluchtelingen uit het oog. De
ontsnapten zijn zaterdagavond in Amster
dam door de politie aangehouden
