Nieuws uit stad en omtrek
Schiedams
Willem V
historie in hel kort verteld
als ..verheide]-
HOUTMAN
de lezer
Tentoonstelling „Gesel van
de oorlog" geopend
Geheugen-hulp
OVERTREKKEN
BIOSCOOP-PROGRAMMA'S
legen SPOTPRIJZEN
G. P. van Daalen Zn. - Roiieridijk 252-Tei. M07
r
moderne kleine piano's
De mening
Öuer de a#*t
IN HET StËdËlÏjk"mUSEUM
t
Hoe de Grote Kerk werd ingericht
GARAGE WALDO
V.J
Zuster Penn kwam tot
een ontdekking
Niet alles rozegeur en
maneschijn
EEN VERTROUWD ADRES IS ALLES WAARD
"N
Natuurlijk RADIO BLANKEN
V
Vanavond spreekt pater
Wesseling voor jongeren
J
E.V.A.G. n.v.
OFFICIAL FORD DEALER
Gemeenteraad komt
bijeen
NSC
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1958
PAGINA 2
„BERENPLOEG" NAM
AFSCHEID VAN BAD
„GROENOORD"
yvEGEsNS VERBOUWING verkopen wij een hevi§e str«d' in weike de „Burght
TELEVISIE -
RADIO'S
GRAMMOFOONS -
GRAMMOFOONPLATEN
van
de TRAM en NIEUWLAND
CITROEN
nieuwe sckledamsclie courant
Tijdens de verbouwing gaat de verkoop normaal door
S. V. Y. HET ZWARTE
PAARD
Damwachter
GROOTSTE
SORTERING
PHILIPS
GRUNDIG
ERRES
TELEFUNKEN
REMBRANTDLAAN - (hoek Mesdaglaan) - TELEFOON 65734
'V
mm MÉ
PLOTSELING OVER-
GESTOKEN
SPORTLIEFHEBBENDE
INBREKER
De Zeven-Getijdemneeslers
MONOPOLE
„De wet van de prairie"
PASSAGE THEATER
„The bridge on the river kwai"
Ift ROTTERDAM:
Vervolg Siaitsiii'''11
elders in dit bla^
Het is voor dit seizoen weer gedaan met
het op de vroege morgen zwemmen in bad
„Groenoord". Hedenochtend ging de tradi
tionele berenploeg weer voor de laatste
maal te water; een jaarlijks terugkomen
de gebeurtenis, welke meestal met veel
vrolijkheid gepaard gaat. Ook nu wist
de regen de vroegzwemmers niet thuis te
houden. Het waren vooral de toeschou
wers, al kleumende langs de kant dit wa
terfeest gaandeslaand, die het ophouden
van de regen dankbaar toejuichten.
Nadat de beren en berinnen hun gebruike
lijke baantjes gezwommen hadden, klom
men ze blauw van de koude op de kant
waar de directeur van het bad, Dries Peu-
te, aan de oudste beer een fles nieuw
rood overhandigde.
Wanneer de beren de inhoud van deze fles
„klein Jan" zullen maken Werd niet ver
teld. Nu op de vroege morgen gaf men
echter de voorkeur aan een warm kopje
thee.
WAS MARGARETHA VAN BEIEREN in Henegouwen als gravin erkend, in
het graafschap Holland en Zeeland gaf deze opvolging een hopeloze verwarring.
Wei maakte haar man, keizer Lodewijk van Beieren, gebruik van zijn bevoegd
heid als leenheer cn beleende 15 januari 1346 zijn huisvrouw Margaretha met
het graafschap Holland en Zeeland, maar gravin Margaretha bleef in Beieren
en stelde in september 1346 haar zoon Willem V aan als „verbeider", d.w z.
als stadhouder met recht van opvolging. De steden waren daarmede niet geheel
tevreden gesteld en dat werd voor Margaretha van Beieren aanleiding om bij
overeenkomst van 3 januari 1349 haar rechten in Holland en Zeeland tegen
een geldelijke vergoeding aan haar zoon Willem V over te dragen. De steden
weigerden echter deze overeenkomst te erkennen en vandaar dat zijn moeder
in 135!) deze overeenkomst introk. Willem V liet zich in 1351 tot graaf uitroepen
en verwierf daarbij de steun van de Kabeljauwen.
De Hoekse partij schaarde zich aan de
j zijde van 'gravin Margaretha van Beieren.
i T" P* I f tiennAl lltri 41/^ C Tussen moeder en zoon ontbrandde nu
van Matenesse" door de Delvenaars in
1351 met de grond werd gelijk gemaakt.
taald „een eenvoudige bediening" n
kent, dus zoals wij reeds opmerkten
bediening zonder zielzorg. Op de zija'ta'
ren ook op het hoofdaltaar war6er
diverse vicariën gesticht, waarvan
vele tot nu toe nog onbekend zijn. «g
wordt in de Vroedschapsresolutie van
juni 1737 vermeld, dat in 1501 door Gel?'
truyd Florisdochter een vicarie was
sticht op het altaar van de H. Quirihu
in de Sf.-Janskerk alhier. Zoals wij b°v®
schreven, behoorde dit altaar aan de la'
kenwevers.
De vergeving van deze vicariën was °-
voorbehouden aan de Proost van Koning*
veld, een vrouwenklooster bij Delft Ke'
gen, zoals wij vroeger zagen. De bevoegd
heid van de Proost van Koningsveld °n
een vicarie te vergeven blijkt wel zee
duidelijk uit de voigende akte:
Naast ruime keuze ln nieuwe
nebben wij voorradig een mooie coll. be
speelde instrumenten. Bill, prijzen. Garantie.
SINGEL 114—116 SCHIEDAM
Wij wonen thans in Nieuwland, waar
over aanvankelijk nog al eens onvriende
lijk werd gesproken. Nu, het valt erg mee.
Wel liggen de huren er hoger dan in de
binnenstad en moet men wennen aan het
samenwonen van meer gezinnen, die
een gezamelnijk portiek hebben, maar de
aanleg van. deze nieuwe wijk is ruim en
aantrekkelijk en de huizen (flats) zijn
praktischer en ooglijker dan de meeste
oudere woningen. Er is echter één ding,
dat minder prettig is, namelijk de ver
binding met het centrum van de stad. In
tegenstelling tot het Zuid-Westelijk ge
deelte van Nieuwland, ten zuiden van de
P.J. Troelstralaan, waar men op niet gro
te afstand over de twee lijnen vamfit
Vlaardingen en de lijnen 39 en 40 beschikt,
heeft het andere gedeelte in Nieuwland
vrijwel geen verbinding. De afstand naar
de halte van lijn 40 is voor oudere en ge
brekkige personen en kinderen vrij ver,
vooral voor hen die in de nieuwste woon
blokken richting N.O. wonen. Trouwens
lijn 40 is wel de meest miserabele buslijn,
die men zich kan indenken. Deze bus
moet rijden om de twintig minuten, doch
vaak wacht men een half uur. Dienstre
geling niet verkrijgbaar, staat blijkbaar
aangeplakt aan een haltepaal op de Koe
markt. De aanplakking is echter zo hoog
aangebracht, dat er wel niemand gevon
den wordt, die de dienstregeling lezen kan
hoe men zijn halsspieren ook uitrekt. Het
lijkt wel of men van een dienstregeling,
waaraan toch elke regelmaat ontbreekt,
een diep mysterie wil maken. Is het nu
niet mogelijk, dat bus 40, die op enige
meters lijn 39 bij de Vlaardingerdijk-Rem-
brandtlaan nadert, door b.v. de centrale
weg Nieuwe Damlaan wordt geleid? Gaar
ne gun ik de bewoners van het Z.W.-deel
van Nieuwland hun betere verbinding,
maar onszelf gunnen we toch ook wel
iets nu wij niets hebben. Trouwens, een
combinatie zou zeker goed mogelijk zijn.
En is die lintwormachtige buslijn 40, die
helemaal naar Hillegersberg gaat, niet
iets beter te organiseren, wat betreft iets
grote frequentie en wat meer regelmaat.
Is er misschien van overheidswege iets
te bereiken? In de (verre) toekomst komt
er natuurlijk wel verbetering, doch hoe
lang nog blijft het tobben?
A.G.
benzineverbruik 1-lS
VRAAGT DEMONS» 1 KATIE
SINGEL 41-45 SCHIEDAM
Officieel agent voor Schiedam -
Vlaardingen Maassluis
Hoek van Holland
TELEFOON 64.65.0 (3 lijnen)
Doqblod voo' SiH>edo'r'
80ste Jaargang No. 23786
O A M 1 8
SCHIEDAM
TELEFOON 6 6 15 9
POSTREKENING NR. 5 9 0 9 4
ADVERTENTIES
f 0.15 per mm-hoo®te. Bij contract
speciale tarieven.
INGEZONDEN MEDEDELINGEN
f ojo per mm-hoogte. Bij contract
speciale tarieven.
KAMPIOENEN
tot 20 woorden f 0.50 Wj vooruütbe-
taürag. Elk woord meer 3 et. Marl,
mum 60 woorden.
Alle advertentte-ardera woröen afge
sloten en uitgevoerd overeenkomstig
de Regelen voor het
wenen.
ABONNEMENTEN
f 7.40 per kwartaal, f ÏJ4 per
maand en f 0.59 per week.
In de Dr. Nolelstichting is gisteren zuster Penn (in het midden) gehul
digd, ter gelegenheid van het feit, dat ze 25 jaar geleden haar verpleegsters
diploma verwierf.
De dag van gisteren was voor de le
kenzusters, werkzaam in de Dr. Nolet-
stichting, begonnen als een gewone door
deweekse dag. Ook zuster M. C. M. S.
Penn, van de afd. „Eerste Hulp" maak
te zich gereed haar dagtaak te begin
nen. Of het nu een uitgesproken gedach
te van zuster Penn geweest is of niet,
maar in elk geval kwamen haar colle
ga's er achter, dat het die dag een kwart
eeuw geleden was, dat zij met succes
haar veerpleegstersexamen heeft gedaan.
Dit betekende zonder mankeren feest
voor de lekenzusters die, dit voor zuster
Penn zo heugelijk feit, maar niet zonder
meer wensten te laten voorbijgaan. Of
ze wilde of niet moest ze in het lokaal
van haar afdeling een receptie houden
en hier had ze heel wat handen te schud
den. Zuster Penn is momenteel zes jaar
als verpleegster aan de Dr. Noletstich-
ting verbonden. In 1939 keerde zij naar
IN EEN DER PRAATJES over Nieuw
land merkten we op, dat er niet alles ro
zegeur en maneschijn is. Wat de prak
tijk van het wonen betreft, hebben de
plannenmakers het een en ander over het
hoofd gezien. Dat gebeurt meer, aange
zien er nu eenmaal een verschil is tus
sen de theorie en de praktijk. Wie een
huis ontwerpt, merkt pas de door hem
benage fouten, wanneer hij het wat lan
ger bewoont, of laat bewonen.
Wie een huis huurt, ervaart uiteraard
hetzelfde. In Nieuwland doet zich het be
zwaar gevoelen, dat men bij de bouw van
de eerste blokken nog niet goed wist, hoe
de praktijk van het wonen zou zijn.
Zo zijn er op de binnenterreinen van de
blokken aan de Dr. de Visserstraat in
de zich daar bevindende open terreinen
zandbakken aangelegd. Een goed idee. De
kinderen moeten gelegenheid hebben tot
spelen. Verleden jaar werden de grasvel
den, waarin die zandbakken liggen, tot
speelweide verklaard. Ook een goed idee.
Maar., de zandbakken liggen vlak bij
de huizen en wie zijn slaapkamer aan
de achterkant heeft, behoeft er niet aan
te denken, 's middags of des namiddags
te rusten. Voor zieken en werkers in con
tinubedrijven etc. is dit een groot be
zwaar. De zandbakken hebben evenwel,
sinds de binnenterreinen tot speelweiden
werden verklaard, aan een soort inva
sie van de schooljeugd bloot gestaan. Niet
alleen de kinderen der bewoners komen
er spelen, maar ook de lerelingen van
de in de buurt staande scholen. Gevolg:
spiegelgevechten met zand, besmeurde ra
men. onder zand bedolven sierstruikge-
was enz. enz.
Men is het over het algemeen niet ten
aanzien van het nut en de hygiëne van de
zandbakken eens. Intussen zijn die in de
nieuwe blokken niet meer langs de hui
zen aangelegd. Over het begrip speelwei
de valt sinds enige tijd te discussiëren,
nu er voetbalvelden van worden gemaakt,
zodat hier en daar het gras reeds is weg
getrapt. 6
De gemeentelijke Woningdienst heeft bij
monde van zijn opzichters erkend dat de
plaatsing der zandbakken een fout was..
Maar.naar het schijnt kan hieraan niets
gedaan worden. Er wordt althans niets
fa3" gec!aan- Aldus zitten de mensen,
langs wier front de zandbakken liggen
er mede opgescheept. Ze kunnen gade
slaan, hoe niet alleen kinderen, maar ook
honden en katten ze gebruiken als plaats
waar zelfs de keizer te voet gaat
Zo wordt een goed initiatief teniet ge
daan. En men ziemecz,ihereken-kdt an-
schap van gevend, dat het wonen in
Nieuwland niet overal rozegeur en mane
schijn is.
haar geboorteland het toenmalige Ned.
Indië terug en was daar als verpleeg
ster werkzaam voor het Gouvernement
o.a. in Batavia en Semarang. Een ver
blijf voor drie jaar in een jongerenkamp
was ook in 1942 het lot van zuster Penn
en na de bevrijding werd zij met vele an
deren naar Australië gezonden om te her
stellen van de geleden ontberingen. Na
haar herstel verpleegde zij in het hospi
taal van een farmschool Nederlandse kin
deren, medeslachtoffertjes van de kam
pen. Vijf "jaar verbleef zuster Penn in
Australië, waarna zij het vaderland van
haar ouders weer opzocht. Twee jaar
Lochem en hierna kwam zuster Penn in
Schiedam terecht, waar zij zich uitste
kend thuisvoelt. Hoeveel vrienden zij zich
in de Dr. Noletstichting heeft verworven
bewees men haar bij het herdenken van
dit jubilé op ondubbelzinnige wijze. De re
creatiezaal, waar gisteravond de leken
zusters met zuster Penn nog een beetje
feestvierden stond vol fraaie bloemstuk
ken en bovendien ontbrak de lauwer
krans met het zilveren cijfer 25 niet.
Ze zullen nog wel meer voor zuster
Penn in petto hebben, want het feest
heeft eenieder zo'n beetje overvallen.
Gisterenavond werd in het Stedelijk Mu
seum de tentoonstelling „Gesel van de oor
log" geopend welke aldaar tot en met 19
oktober zal worden gehouden. De tentoon
stelling wordt georganiseerd door de Ge
meentelijke Tentoonstellingscommissie
Kampen in samenwerking met „De Ne
derlandse Kunststichting" te Amsterdam.
Behalve in onze stad zal nog geëxposeerd
worden in Amsterdam, Arnhem en Eind
hoven. Werken van een vijftal kunste
naars in bruikleen afgestaan door lande
lijke musea, de Dienst van Schone Kun
sten der Gemeente 's-Gravenhage en uit
binnen- en buitenlandse particuliere ver-
zamelingen werden bijeengebracht.
Van de voor de huishoudelijke winter-
competitie/N.R.S.B.-competitie gespeelde
wedstrijden, luiden de uitslagen: Henkel-
manBommel I0; H. v .d. KraanC. v.
Kampen afgebr.; H. KerkhofJ. Zwart
0—1; J. MoererJ. Witlox afgebr.
MeeuwseA. v. d. Wal 01; P. Paulus
J. v. Mourik 10; C. PaulusM. v. Veen
1—0; K. Wester—H. Offerman 0—1.
De katholieke jongeren, al of niet ge
organiseerd in de jeugdbeweging, worden
er aan herinnerd, dat vanavond in de
grote zaal van „Arcade" pater Piet Wes
seling komt spreken met als onderwerp:
„Geloven we, of geloven we het wel".
Als organisator van deze avond rekent
„De Katholieke Jongerenstaf Schiedam"
op een bijzonder grote opkomst.
Deze opkomst is des temeer gewenst,
daar er mededeling gedaan zal worden
met betrekking tot de plannen, welke
de „K.J.S. Schiedam" in de toekomst
wil gaan verwezenlijken. Men wil nl. in
de maanden oktober tot en met decem
ber een cyclus organiseren met als on
derwerp „De Dans". Er zijn met deze
cyclus vijf interessante avonden gemoeid
en niemand mag verzuimen om van deze
gelegenheid gebruik te maken. Het jon-
gerenappèl moet vanavond als 't ware
een grootse manifestatie' worden van al
le katholieke jonge meisjes en jongeman
nen uit Schiedam, om aan pater Piet
Wesseling door een massale opkomst bij
voorbaat duidelijk te maken dat bij de
Schiedamse jongeren het „We geloven
het wel" er niet bij is.
voor Schiedam, Vlaardingen en het
Westland.
Boslaan 6-12, Tel. 4684 <K 1898), Tel. 64288
Honderdvijftien etsen, pentekeningen of
aquarellen welke alle de gruwelen van de
oorlog uitbeelden vormen wel de meest
trieste verzameling ooit in ons museum
bijeengebracht.
Met opzet heeft men nagelaten werken
van heroische of romantische aard in deze
collectie op te nemen. Slechts de mens in
zijn ellende en lijden door de oorlog te
weeggebracht aan de toeschouwer te tonen
is het doel van deze expositie. Of de
macabere gruwelprenten de ontroering
niet zal belemmeren staat overigens nog
te bezien. De ouderen onder ons werden
persoonlijk geconfronteerd met de vaak
afgrijselijke realiteit van een oorlog. Ve
len onder hen ondervonden aan den lijve
tot hoever de losgeslagen mens in zijn
haat kan komen.
Waar de zuivere naturalist met zijn rea
lisme de geschonden lichamen in stuip
trekkingen van pijn en dood weergeeft,
wordt mogelijk iets meer opgeroepen dan
afgrijzen of verzet.
In de tentoonstelling werden werken
opgenomen van de Fransman Jaques Cal-
lot (1592-1635), Francisco Goya, wiens se-
ri etsen getiteld „Los Desatres de la Güer-
ra" zijn ontstaan in de jaren 1808-1815, Ot
to Dix, in zijn serie „Der Krieg", Picasso
en Henry Moore, de in 1898 geboren En
gelse beeldhouwer in zijn reeks schuilkel
dertekeningen. De conservator, de heer
P. Jansen sprak aan het begin van de
avond een kort openingswoord, waarna
de heer J. J. Beljon, directeur van de Ko
ninklijke Academie van Beeldende Kun
sten te 's-Gravenhage, een uiteenzetting
gaf van het doel van deze tentoonstelling
om vervolgens de expositie voor geopend
te verklaren.
Hierna werd een rondgang gemaakt
langs de ingezonden werken die in de twee
bovenzalen van het museum een plaats
gekregen hadden.
„De eerwaarde vader in Christus
heer proost te Utrecht of ook zijn v
ris brengt Udo, proost van Coningsf®
zijn groei in de Heere. Aangezien het 3
en
ica;
lt
al'
Zandbakken en speelweiden kunnen
ook overlast veroorzaken
De Burgemeester roept de leden van
de Gemeenteraad op tot het houden van
een openbare vergadering op vrijdag 26
dezer (des avonds half acht) ten Stadhuize.
ze.
De agenda omvat o.a., beëdiging en in
stallatie van de leden van de Gemeente
raad, de heren H. W. G. Hoek, P- Meijer
en H. C. van Ruiven. Voorts IA. Benoe
ming van leden van de volgende vaste
raadscommissies: a. de Commissie voor
de Technische Bedrijven, vacature J. J.
van Woerkom; b. de Commissie voor de
Gemeentelijke Woningdienst, vacatures C.
van den Hoek en Mevr. A. Moll-Lips; c.
de Commissie voor het Grondbedrijf
vacature C- van den Hoek; d. de Commis
sie voor de Havendienst, vacature C. van
den Hoek; e. de Commissie voor het on
derzoeken der rekeningen, vacature Mevr.
A. Moll-Lips ;f. de Commissie bedoeld bij
artikel 22, 4e lid, der Bouwverordening
1944, vacature J. Houtman (lid) en C.
van den Hoek (plv. lid).
Benoeming van een lid van de Commis
sie voor de Gemeentelijke Dienst voor So
ciale Zaken, vacature Mr. H. B. Engels
man (lid door de Gemeenteraad uit zijn
midden gekozen).
Benoeming van een lid van de Com
missie voor het Algemeen Handels En
trepot. vacature C. van den Hoek (lid
door de gemeenteraad uit zijn midden
gekozen).
Benoeming van een lid van de Advies-
Commissie Keuringskring Schiedam, va
cature C. van den Hoek.
Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot benoeming van de 2 leden
van de Commissie van administratie voor
het Gemeente-Ziekenhuis, te benoemen
uit de burgerij in verband met de inwer
kingtreding van de Verordening tot wij
ziging van de Verordening voor het Ge
meente-Ziekenhuis, met ingang van 1 sep
tember 1958.
Aanbevolen worden: A. in de vacature
W. T. P. Nijenhuis: 1. de heer W. T. P.
Nijenhuis, aftredend; 2. de heer J. A. H.
j van den Berg, arts, Lange Nieuwstraat 175
B. in de vacature L. Ligthart: 1- de hr.
L. Ligthart, aftredend; 2. de heer C. Meij
er, Anth. Muijsstraat 27 a.
Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot benoeming van een voorzit
ter, vice-voorzitter en de leden van de
Huurcommissie in verband met de perio
dieke aftreding als zodanig van de heren
P. W. van Vledder (voorzitter), C. van
Daalen (vice-voorzitter), J. Vijfvinkel, C.
F. Meijers, J. Kropel, B- Kuipers, J.
Schouten, J. Lèenders en P. v. d. Spek.
Voordracht van B. en W. ter benoeming
van een onderwijzer aan de Prof. Dr. Ph.
Kohnstammschool. Voorgedragen wordt:
de heer B. J. Jeene, tijdelijk onderwijzer
aan voornoemde school-
Voorstel van Burgemeester en Wet
houders: a. tot aankoop in het belang van
de volkshuisvesting van de Erven R. Vis
ser te Apeldoorn van de woningen en er
ven aan de Singel nos. 184-2 en 184-8, te
gen de prijs van in totaal f. 2.200,- en tot
vaststelling van in verband daarmede
nodige begrotingswijziging;
b. tot verhuring aan de tegenwoordi
ge bewoners of hun opvolgers in de huur
van voormelde woningen tegen een huur
prijs van f. 5.45 per week en per woning
De 6-jarige Paul Hesselman uit de
Cort v. d. Lindenlaan is gistermiddag in
de P. J. Troelstralaan aangereden door
de 12-jarige fietser J. G. K„ toen hij
plotseling van achter een geparkeerde
auto de straat overstak. Het kind bleef
bewusteloos op straat liggen. De G.G.D.
heeft hem naar het Gemeenteziekenhuis
gebracht en vandaar later naar huis.
Paultje heeft slechts lichte verwondingen
aan het gezicht.
Bij het sporthuis A. R. in de Oranje
straat is in de nacht v^n donderdag op
vrijdag ingebroken. Er worden zesender
tig dames-overhemdblouses, vier wind
jacks en vijf paar voetbalkousen en een
aantal voetbalshirts vermist. In totaal
voor 875 waarde. Daarnaast werd er 37
aan wisselgeld gestolen. De dader heeft
de buit vermoedelijk vervoerd in een
canvas weekendtas, die hij ook uit de
winkel meenam. Hij was het pand bin
nengekomen langs een klein raampje aan
de achterzijde ervan en verliet het pand
door de tuin van het Rowallenhuis, van
daar ging hij naar de Nieuwe Haven en
roeide in een bootje naar de wal.
Margaretha van Beieren verloor de strijd
en is 23 juni 1356 te Quesnoy overleden
en te Valenciennes begraven. Haar zoon
graaf Willem V werd in 1357 krankzinnig
en opgesloten in het kasteel Quesnoy,
waar hij in 1389 is overleden. Zijn broe
der, Albrecht van Beieren, werd 2 febru
ari 1358 ruwaard en in 1389 graaf van
Holland en Zeeland en Henegouwen. In
genoemd jaar 1389 verleende hij aan de
stad Delft vergunning een haven naar de
Maas te graven: de Delfshavense Schie.
Deze tweede vaart was de doodsteek voor
onze stad; het getij ging verlopen. Dit
waren vermoedelijk de oorzaken, waar
door men niet minder dan 90 jaren aan de
bouw van de Grote kerk heeft gewerkt.
Gaan wij thans het interieur van voor
heen in deze kerk beschrijven. Dit in
terieur getuigde van de grote godsdienst
zin van de Schiedammers uit die dagen.
In het ruime priesterkoor stond het
hoofdaltaar, hetwelk evenals de kerk aan
de H. Joannes de Doper was toegewijd.
Behalve dit hoofdaltaar had de Grote of
Sint-Janskerk nog diverse zijaltaren, van
welke wij op de eerste plaats noemen het
altaar van de H. Maagd Maria. Op dit
altaar stond, naar men zegt, een mira
culeus Mariabeeld, uit hout gesneden. Over
de herkomst van dit beeld later meer
bijzonderheden. Dit Mariaaltaar stond in
het koor van de Noorderzijbeuk, terwijl
een geestelijk gilde, genaamd het Sint-
Mariagilde, zorg droeg voor de versie
ring en het onderhoud van het beeld en
het altaar. Nog een tweede geestelijk gil
de, dat van de „Zeven-getijden-meesters"
droeg zeer veel bij in een grote Maria
verering.
Ook de H.Geestmeesteren, een college
bestaande uit leken, die met de armen
zorg waren belast, hadden hun altaar in
de St.-Janskerk. Aan dit altaar werden de
aalmoezen voor de armen ontvangen en
uitgedeeld. Vervolgens had men het St
Pietersaltaar, hetwelk onderhouden werd
door de leden van het St.-Pieters- of vis-
sersgilde. Dan was er een St.-Jorisaltaar
in het zg. P. M. Grijpinkregister, af
deling Schielandia, genoemd het altaar van
de H. Georgius hetwelk toebehoorde
aan de handboogschutters, die vergader
den in de St.-Jorisdoelen. thans nog be
staande, maar met een andere bestem
ming. Ook de voetboogschutters, die hun
vergaderplaats hadden daar, waar thans
nog het Doelenhofje zich bevindt, kregen
in 1440 hun eigen altaar, zoals in de
„Rechtsbronnen van Schiedam" als volgt
wordt medegedeeld: „1440. Item doe wort
sinte Sebastiaans outair gewiet".
Nog enige zijaltaren mogen hier ver
meld worden, als het altaar van de H.
Drievuldigheid, het altaar van de H. Aut-
bertus, de patroon van het bakkersgilde,
het altaar van de H. Quirinus, de patroon
van de lakenwevers, het altaar van de
H. Michaël, het altaar van de 40 H.H.
Martelaren en het altaar van de H. Ur
sula, dat waarschijnlijk toebehoorde aan
de zusters van het St.-Ursula-convent. Ve
volgens vermeldt het meergenoemd P. M.
Grijpinkregister nog een altaar van de
H. Jacobus, een altaar van de H. Eli-
gius, alias St.-Eloy, de patroon van het
smidsgilde, thans metaalbewerkersbond
genoemd..
Aan deze zijaltaren waren priesters ver
bonden, die echter geen zielzorg hadden.
Zij leefden van de opbrengst van de vi
carie, welke op zo'n altaar was gesticht.
In de taal van de Kerk noemt men dit
een „beneficium simplex", dat vrij ver-
taar van de H. Petrus in de paroch'®
kerk van Schiedam voor het tegenwo®
dige vakant is door de dood van Joann
Michaël. de laatste bezitter en daarv3
de collatie of presentatie naar al?
meen bekend is aan ons met v°
recht toebehoort, daarom stellen wij a3..
Uw Reverentie voor: Willem Sass, 3
iemand genoegzaam met goede zeden
wetenschap begaafd; verzoekende, dat S1-1'
gelet op onze vriendschap, goedvind®
moogt hem bij genoemd altaar aan
stellen in vorm en volgens recht, daar'°j
vereist. Gegeven onder ons zegel in
jaar 1427, woensdags binnen het okta3
van Allerheiligen."
Het origineel van bovenstaande ak'
op perkament in de latijnse taal gestel"^
met uithangend ovaal zegel van groef
was, voorstellende een persoon in gee?'
lijk gewaad, een kruis in de hand, bevin®
zich op het gemeente-archief. Uit deze ®a
kele aantekeningen betreffende de vicari®.,
blijkt reeds afdoende, dat ons kathol1®^
voorgeslacht zeer veel heeft geschonk®,
aan stichtingen van godsdienstige aar'
waardoor hun grote godsdienstzin wel W
zonder tot uiting kwam.
L. A.
ZONDAG
R.-k. Instuif: Jan Glissenaar vert®
over Tunesië, 8 uur.
Passage-theater: The bridge on the f
ver Kwai, dagelijks 2 en 8 uur, zond3.
1.15, 4.30 en 8 uur. Donderdagavond gee
filmvoorstelling, toegang 14 jaar.
Monopole-theater: De wet van de P®1
rie (14 jweekdagen 3, 7 en 9. zaterd""
en zondag 3, 5, 7 en 9 uur.
Stedelijk Museum: dagelijks geop®®.
van 10 tot 17 uur, zondags van 1217 du
al'
VAN STOELEN, CLUBS,
BANKEN EN BIJMAKEN VAN
MEUBELEN, REPAREREN
Gaat naar
PLATE
Grote Markt 19-21 - Schiedam
Telefoon 67762
Woonhuis Mgr. Nolenslaan 177
Telefoon 63190
Tentoonstelling „De gesel van de oorlof*
R.-K. BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL
SINT-LID UINA
Hoofdgebouw Dam 8: Volwassen®,
maandag 7—8 30; dinsdag 10—12 26 r,
8 30: woensdag 2S en 78.30: dood®.
dag 10—12 en 2—5; vrijdag 2—5 en 1—O-3"'
zaterdag 10—12 en 2—5.
Jeugd: woensdag 24; donderdag
zaterdag 13.
Boven 14 Jaar ook: woensdag 67.30.
Jeugdleeszaal: dinsdag, donderdag trf8
dag van 45.30 uur.
Filiaal Rijnstraat 1: dinsdag 0.30^
vrijdag 78.
Nieuwland: Wijkgebouw Dr. Wlbautpwj
(zijingang): jeugd: woensdag van t.3Xr\
uur; volwassenen woensdag en vrij"
van 78.30 uur.
Filiaal Emmastraat 3: maandag t
woensdag 7—8.30; vrijdag 78.30.
Filiaal Kerkweg 48, Kethel: rond**
11 30—12 30
MEDISCHE ZONDAGSDIENST
De medische zondagsdienst zal word®
waargenomen door: j
Dr. De Maeyer, Burg. Knappertlaan
tel. 68163.
Dr. Nijenhuis, Burg. Knappertlaan 15
tel. 69880.
Dr. In 't Veld, Willem de Zwijgerl®3
23, tel. 68599.
Apotheek Backer, St.-Liduinastraat 5°;
De wijkverplegingsdienst van het
Gele Kruis zal worden waargenomen d<> j,
zr. Volmer, Burg. van Haarenlaan Is'
tel. 65255.
In vele opzichten Is „DE WET VAN
DE PRAIRIE", die James Cagney met
ijzeren vuist en los zittende revolver hand
haaft, een „Western" volgens het sinds
jaren beproefde schema, waaraan Ci
nemascope en Eastmancolor een andere
vorm en kleur hebben gegeven. Op enkele
punten wijkt de film echter af van het ge
bruikelijke genre. De figuren, die er in op
treden, zijn menselijker dan gemeenlijk het
geval is en men kan kennis maken met
een nieuwe actrice, Irene Papas uit
Griekenland, die opvalt door haar bijzon
der boeiende persoonlijkheid.
James Cagney is een paardenfokker, die
bereid is om iedere belager van zijn vier
voetige beschermelingen zonder vorm van
proces aan de eerste de beste boom op
te knopen. Zijn huishouden wordt gedaan
door Irene Papas, een vrogere kroegzan
geres, waaruit de toeschouwer bepaalde
conclusies trekt, die echter voorbarig
zijn, want, zoals mr. Cagney zelf zegt: „de
dingen zijn niet zoals de jongens den
ken".
De komst van Don Dubbins, een knap
pe, zachtaardige jongeman, die een he
vige aanval van kalverliefde krijgt voor
Irene, maakt de zaak nog ingewikkelder.
Het ziet er naar uit, dat de vrouw, die
genoeg krijgt van Cagney's gewoonte om
het recht in eigen handen te nemen, de
jongeman zal kiezen, maar als tenslotte
blijkt, dat er onder Cagney's ruwe bolster
van hardvochtigheid een blanke pit van
edelmoedigheid en vergevingsgezindheid
schuil gaat, keert zij als huisvrouw terug
in de woning, waar zij tot dan slechts
als huishoudster fungeerde. Voor personen
boven 14 jaar.
Met een fijnzinnige humor, die de door
hem opgeroepen, ondraaglijke spanningen
nu en dan breekt en met een haast onfeil
baar gevoel voor beeldritme en beeldef
fecten heeft dé Britse regisseur David
Lean zijn film „THE BRIDGE OVER
THE RIVER KWAI" tot een fceeie cn
aangrijpend „document humaine" ge
maakt, waarin de reële tragiek en de zin
loze motieven, waarvoor al dat leed wordt
doorstaan, een schril contrast vormen.
In deze film worden feitelijk twee dra
ma's beide even interessant en boeiend,
aan de orde gesteld. Het eerste is een
sterk persoonlijk conflict, dat zich af
speelt tussen de commandant (Sessue
Hayakawa) van een Japans krijgsgevan
genkamp in de jungle van Siam en een
Britse kolonel (Alec Guinness), die daar
met zijn mannen wordt geïnterneerd. Het
tweede, dat uit het eerste voortvloeit, is
een opwindend avontuur met als hoogte
punt de stoutmoedige actie van een Brits
commando, die een brug in de jungle op
blaast.
Een briljant gemaakte film, die we van
harte in de aandacht van onze 14-jarige
en oudere lezers aanbevelen.
Het kraamcentrum wordt waargenoh1^
door: zr. Van Kan, Swammerdamsing®!
tel. 68286.
Deze diensten duren vanaf zaterdagd1'
dag 1 uur tot zondagavond 12 uur.
BIOSCOPEN
Programma's van 19 t/m 25 Septembers
Arena: De tien geboden (a.l.) CapitoR „d",
wreker (18 j.) Centraal: Dal van de
(14 j.) Cineac-AD: Jacht op een senj
(il4j.) Cineac-NRC: actualiteiten (dy
voorst.) (a.l.) Colosseum: Arrivederci
(a.l.), donderdag; Continent in vlammen
j.) Harmonie: Dal des doods (volv^-A^j
Lumière: Dorp aan de rivier (18 j.)
Wild is the wind (18 j.) Luxor: Vrouw
drie levens (str. volw Metro: The
on the river Kwai'(14 i.) Passage-Sohie^r
The bridge on the river Kwai (14 j.)
De naakte aarde (14 j.) Rex: De rivi
ten (14 j.) Thalia: De gebroeders Karam
(volw.) 't Venster: Bolshoi ballet
Victoria: Spaanse driften (str. volw.) zatj0fle'
en woensdag matinees: Die dwaze Mr.
(a 1.)
ZONDAG
Rotterdamse Schouwburg, Aert .pt
Nesstraat 120 Hotel Het Paradijs,
van Georges Feydeau c - M. Desval»
door het Rotterdams Toneel o.r.v.
de Lange 20 uur.
V3'
I ,:1f
Groote Schouwburg, Zuidplein 60 ,jjK
de brug af gezien, door het Noord
Toneel, 20.15 uur.
MAANDAGy
Rotterdamse Schouwburg, Aert y
Nesstraat 120 Don Giovanni, opera y
Mozart, door De Nederlandsche OP
dir. Alfred Eichmann, 20 uur. y
Groóte Schouwburg, Zuidplein 60
de brug af gezien, door het Noord
Toneel, 20.15 uur.