Misdadige aanleg
voor de lagere
Gebrek aan liefde bij een
onbarmhartige maatschappij
ontstaat
school
al
Represailles na de
Katholiekendag
Oostduits persbureau A.D.N.
reageert op beschuldiging
„Ensemble" mei
première van „Melinda
Nog
einde
weinig uitzicht op
van bewapeningswedloop
Verhouding met Indonesië heeft
dieptepunt bereikt
EXPLORERS" in de R.A.I. Ie Amsterdam
REUMAFONDS verdeelde de
opbrengst van radio-actie
Raai®
m
30 september
FIRATO
Reclassering zou bij de zuigeling
moeten beginnen
Stereofonie
sleutelwoord
van negende
Amerikaanse Thor aan
R.A.F. overgedragen
Het verdriet van de eenzaamheid
)agne
revisionisme
Jumbo
rr
..II ie opent de kluis
Nog te weinig instellingen zijn geregistreerd
Honderdmaal „Don
Giovanni"
VB
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1958
PAGINA 7
Rekensommetje
Schuld hij cle maatschappij
AUDIËNTIES
NEDERLANDER OP
CORSICA VERDRONKEN
WANNEER een toneelstuk op
Broadway enthousiast wordt ont
vangen, in Londen het publiek er
zelfs van onder de indruk raakt
en tenslotte een bekende film
maatschappij de rechten voor ver
filming ervan opkoopt, dan kan
het toch gebeuren, dat het be
wuste stuk, in Nederland ver
toond, een onbevredigende of
slappe indruk nalaat. De toneel
geschiedenis van de laatste jaren
in ons kleine land met zijn vele
beroepsgezelschappen, die er
voortdurend op uit moeten zijn
de beste stukken in de wacht te
slepen, liegt daaromtrent het
vaderlandse schouwburgpubliek
niet voor.
ERRES Jumbo: de laatste mode in de huishouding
t 142.50
de
stofzuiger
mmL
Verplichte registratie?
Zo oud als levende
wezen zelf
Geluid op dubbelspoor
Radio met gaimeffect
FUTURATOOP FIRATO
Trillings vrije t.v.-antenne
Amerikaanse kunstmaan
(Van onze correspondent)
Hoewei het redasseringswerk na de oorlog een zodanige publiciteit en bekend
heid heeft gekregen, dat men er geen „groot nieuws" meer over zou verwachten,
heeft prof. mr. J. M. van Bemmelen, de Leidse hoogleraar in de criminologie,
ti.ide.ns een persconferentie, voorafgaande aan de .iaarli.jkse reclasseringsdag op
27 september toch nog enkele verrassende feiten over dit werk ziin oorzaken
en zijn resultaten onthuld.
Ten eerste verdiepte de hoogleraar zich in de oorzaak van de misdaad Hij
kwam tot de conclusie, dat de misdadige aanleg bij een mens in principe ont
staat, vóór de tijd, dat hij naar de lagere school gaat. Een gebrek aan liefde en
begrip in de eerste levensjaren, aldus spr. is oorzaak, dat het kind zich gaat ver
zetten tegen een voor hem onbarmhartige maatschappij. Dit verzet maakt zijn
gemoed ontvankelijk voor de kiem van misdadigheid, die hem in latere jaren in
botsing doet konen met de orde der samenleving, waarin hij is geplaatst
Hoewel hij de praktische onmogelijk
heid daarvan inzag, achtte prof. Van
Bemmelen het in wezen aanbevelens
waardig, wanneer de reclassering reeds
(preventief) met de zuigelingenzorg zou
kunnen beginnen, al zou dit werk dan
natuurlijk onder een andere naam moe
ten geschieden. De taak van de reclas
sering zal voorlopig echter nog wel blij
ven liggen in het vlak van zorg, wan
neer het individu het pad der misdaad
reeds heeft betreden. Ook dan kan de
reclassering nog uitstekend werd verrich
ten, al is haar taak veel moeilijker en uit
gebreider dan wanneer tijdig kon wor
den ingegrepen.
Van groot belang achtte spr. het, dat
er voldoende middelen beschikbaar zijn
om de wetenschappelijke basis van het
reclasseringswerk te verbreden. Wan
neer het inzicht in de oorzaken, die tot
bepaalde misdaden leiden, wordt ver
scherpt, zal de helende behandeling meer
efficiënt kunnen geschieden. Dit weten
schappelijke researchwerk vergt echter
grote kapitalen en de hartelijkheid, waar
mede de maatschappij het reclasserings
werk beziet, zal gepaard moeten gaan met
een grote vrijgevigheid, omdat anders het
kwaad niet op de juiste wijze kan wor
den bestreden,
Per jaar worden ongeveer 25.000 men
sen door de reclassering behandeld. Deze'
25.000 mensen worden aan de .zorg van
250 ambtenaren toevertrouwd, die zich ge
middeld met dertig personen tegelijk be
zig houden. Daar iedere gevangene het
Hik dertig gulden per dag kost, zou de
ambtenaar die nooit meer dan f 10.000
Per jaar verdient zijn eigen salaris
reeds terug hebben verdiend, indien hij
kans zag om één veroordeelde één jaar
bit de gevangenis te houden. In werke
lijkheid hebben berekeningen uitgemaakt,
dat iedere reclasseringsambtenaar per
jaar vijf mensen voor een trugvallen in
de misdaad behoedt. De rekensom van
prof. Van Bemmelen was, dat iedere re
classeringsambtenaar het rijk veertigdui
zend gulden per jaar bespaart (f 50.000.-
kosten aan gevangenzetting verminderd
Het f 10.000.- salaris). Wanneer het rijk
bet aantal reclasseringsambtenaren zou
verdubbelen, zo meende spr., dan zou liet
?'ch, als deze reeks zich zou voortzetten,
®en bedrag van tien miljoen gulden per
■iaar kunnen besparen (1214 miljoen ver
minderd met 2',z miljoen salarissen).
Vóór hij dit rekensommetje uitwerkte,
oad prof. Van Bemmelen stelling geno
men tegen het wezen van gevangenisstraf.
Hij noemde de gevangenis een onmoge
lijke instelling, waar nooit bereikt kan
Worden, wat men zich als doel stelt: de
correctie van de veroordeelde. De ver
oordeelde is in aanraking met de justitie
Eekomen door een gebrek aan verant
woordelijkheidsbesef. Als correctie-maat
regel ontneemt men hem nu voor korte
°f langere tijd iedere prikkel tot verant
woordelijkheid door hem op te sluiten in
e.en omgeving, waar ieder verantwoorde
lijkheidsgevoel overbodig lijkt. Vervol
gens wordt hij weer op de maatschappij
•osgelaten, waar hij juist een zeer scherp
gevoel voor verantwoordelijkheid dient te
"ebben om niet opnieuw met de justitie
m aanraking te komen. Want juist de ont
jagen gevangene ontmoet een maatschap-
Pij, die hem bijzonder prikkelt tot ver
zet. De publieke opinie is tegen jiem
koezeer dit ook in de laatste jaren ver
anderd mag zijn, in wezen blijft de niet-
veroordeelde wantrouwend en gereser
veerd ten opzichte van de cx-gevangene
en de strijd om het bestaan is moeilij
ker dan vóór de gevangenschap.
De reclassering heeft zich nu ais taak
gesteld deze moeilijke tijd te overbrug'
gen en de veroordeelde een gevoel van
zelfvertrouwen te geven Daarnaast weet
zij vaak veroordelingen te voorkomen
door haar adviezen aan de rechterlijke
macht.
Mr. A. van Mazijk, directeur van de
Protestants-Christelijke reclasseringsver-
eniging, belichtte de taak van de ruim
10.000 vrijwillige helpers en helpsters, die
de reclasseringsambtenaren in hun werk
bijstaan. Met voorbeelden uit de praktijk
toonde hij aan, dat het dikwijls de schuld
van de samenleving is, wanneer een ver
oordeelde terugkeert naar het pad van de
misdaad. God neemt de zondaar aan, al
dus mr. Van Mazijk, maar de mens stoot
in zijn hoogmoed en zelfingenomenheid
de vroegere misdadiger dikwijls af.
Beide sprekers kwamen tot de slotcon
clusie, dat de sympathie, die de samen
leving voor dit werk heeft, veelal te ab
stract is. Men beziet het met een zekere
welwillendheid, maar men beseft te wei
nig, dat de misdaad het volk meer kwaad
doet dan de kanker. De bestrijding van
de misdaad, die gezocht moet worden in
preventie en research, dient de gemeei»-
schap, die door de misdaad wordt be
dreigd, een groot offer waard te zijn. Dat
men dit inziet, kan men de volgende week
zaterdag op de jaarlijkse reclasseringsdag
demonstreren.
Het eerste Amerikaanse ballistische pro
jectiel voor middelgrote afstand van het
type Thor is gisteren aan de Britse lucht
macht overgedragen. In februari hebben
Amerika en Groot-Brittannië een over
eenkomst voor de leverantie van deze ra
ketten gesloten. De Thor heeft een reik
wijdte van 2400 km.
f
Tot deze datum bestaat voor
foto-amateurs onder onze lezers
nog gelegenheid foto's in te
zenden voor de fotowedstrijd
van De Maasbode-Pers. Adres:
Postbus 723, Rotterdam.
Het Oostduitse staatspersbureau ADN
heeft een heftige ontkenning gepubliceerd
van de 5Yes">er'iinse beschuldiging, dai
de Oostduitse deelnemers aan de Katho
liekendagen bij hun terugkeer in de
Oost-zone aan represailles zouden zijn
blootgesteld.
Het Sankt Pctrusblatt in Wcst-Berlijn
publiceerde vorige weck een bericht,
De verhouding met Indonesië heeft een dieptepunt bereikt, dat geen uitsieht
biedt op verbetering van de betrekkingen inct dat land in de nabije toekomst.
De onder behecrstclling van de Nederlandse bedrijven is niet, alleen een mis
bruik van macht, doch betekent tevens een onrechtmatige discriminatie. Naar
het oordeel van de regering is de republiek Indonesië tot herstel van onrecht
cn iot schadeloosstelling gehouden. Aldus minister Luns in de memorie van toe
lichting op de begroting voor 1959 van Buitenlandse Zaken.
De Indonesische regering heeft inmiddels niets gedaan om het onrecht te her
stellen: zelfs van een aanbod van schadeloosstelling of compensatie in enigerlei
vorm Is tot nu toe geen sprake. De Nederlandse regering zal haar aandacht
gericht blijven houden op de aanspraken van belanghebbenden.
Met het vertrek van het laatste schip, dat medio augustus uit Indonesië in het
kader van de versnelde repatriëring vertrok, zijn sedert december 1957 ruim
3(5.000 Nederlanders uit dat land gerepatrieerd. Het aantal Nederlanders dat er
thans nog verblijft, kan op ongeveer 10.000 worden geschat.
Mgr. M. A. Jansen, bisschop van Rot- j
'erdam. zal woensdag 24 september in j
verband met zijn vormreis, geen audiëntie
verlenen. I
De minister heeft in de memorie van
toelichting volstaan met een beschou
wing van de ontwikkelingen, welke zich
in de laatste maanden hebben voorge
daan, zomede van enkele asipecten van
de huidige situatie, welke voor de toe
komst, van bijzonder belang zijn te ach
ten, dit teneinde zo min mogelijk in her
halingen te vallen.
Wat betreft de verhouding oost-west
wordt opgemerkt, dat de campagne, wel
ke :n de laatst^ tlid in de communisti
sche landen wordt gevoerd tegen het
..revisionisme'', niet alleen kenmerkend
is voor de interne verhoudingen in de
communistsche wereld, doch ook voor
dP buitenlandse politiek van het Sovjet
blok.
,.Dp feiten bevestigen diwijls herhaalde
verklaringen van communistische rege
ringsleiders. dat zij alles in het werk
zullen blijven stellen om de ondergang
van het westen zoveel mogelijk te be
spoedigen en daarmee de voornaamste
hinderpaal voor de vestiging van de com
munistische wereldorde uit de weg te
ruimen.
Naar aanleiding van de NATO zegt
minister-, Lun6, dat de huidige situatie
er toe dwingt onder het oog te zien.
dat er nog steeds weinig uitzicht be
staat op het totstandkomen van een
ontwapeningsregeling, welke op doel
treffende wijze een einde zou kunnen
maken aan de bewapeningswedloop.
Onder deze omstandigheden is het
noodzakelijk, dat het westen in deze
wedloop niet achterop raakt bij het Sov
jetblok. Er moet daarom aan het col
lectief verdedigingsstelsel van de NATO
voor de handhaving van de veiligheid
en de integriteit van het westien een
uitzonderlijke betekenis worden ge
hecht.
Op het gebied van de vreedzame toe
passing van de atoomenergie streeft de
regering ernaar zoveel mogelijk de in
ternationale samenwerking te bevorde
ren Aan de steeds vruchtbare samen
werking tussen het Reactor Centrum Ne
derland en het Noorse Tnstitutt for Atom-
energi. welke is gericht oo gezamenlijk
onderzoek en de vorming van deskundi
gen hecht de regering grote waarde.
Voor tic hulpverlening aan de minder
ontwikkelde gebieden wordt voorgesteld
voor 1939 f 15.750.000 beschikbaar te stel
len.
Een Frans marinevaartuig heeft gister
morgen het stoffelijk overschot van de
Nederlander H. Vroom uit 's-Gravenhage
geborgen voor de kust van Corsica. De
heer Vroom was donderdag op diepzee-
jacht gegaan en werd sindsdien vermist.
Gebleken is, dat hij is verdronken.
De heer Vroom was directeur van een
Nederlands bungalowpark te Calvi op
Corsica. De stoffelijke resten zijn naar
Calvi overgebracht.
waarin werd medegedeeld, dat de deel
nemers aan de Katholiekendagen thans
in Oost-Duitsland beperkte bewegings
vrijheid hebben, terwijl anderen plotse
ling verdwenen zijn.
De namen van alle deelnemers zouden
bij de volkspolitie bekend zijn. terwijl
velen gedwongen worden een propagan-
dacursu6 te volgen. Ook zouden bij de
grensovergang alle boekwerken, bijbels,
gebedenboeken e.d. in beslag zijn ge
nomen De ontkenning van het persbu
reau. die in verscheidene Oostberlijnse
kranten is overgenomen., beschuldigt het
Sankt Pctrusblatt van ..bedrieglijke
hetze" en verwijt het blad „leugenachtig
heid, omdat het geen concrete gevallen
noemt en evenmin plaats of naam aan
geeft".
De ontkenning van het persbureau reikt
echter niet verder dan de inbeslagne
ming van de bijbels en gebedenboeken.
Het persbureau bestrijdt niet de andere
Westberiijnse beschuldigingen.
Het verwijt van „bedrieglijke hetze"
kaatst het Sankt Pctrusblatt terug met
de vermelding, dat zijn beschuldigingen
steunen op een groot aantal getuigenver
klaringen. Belachelijk noemt het blad
voorts de opmerking, dat het. geen con
crete gevallen noemt.
Concrete gevallen noemen, aldus het
Sankt Petrusblatt, betekent slechts dat
velen in de Oostzone in gevaar zouden
worden gebracht. Aldus meldt hét K.N.P.
Het mag daarom des te meer een
prestatie worden genoemd van de splin
ternieuwe stichting Het Zuidelijke To
neel .„Ensemble", dat zij gisteravond in
de Philips' schouwburg te Eindhoven
van een toneelstuk, dat alile bovenge
noemde behandelingen heeft ondergaan,
zo'n redelijk geslaagde première gaf.
Het was duidelijk, dat men elk 6nobis-
me van „af of niet op Broadway of in
Londen vertoond", onder de regie van
Elise Hopmans naast zich neer had ge
legd en dat „Ensemble" door deze keus
te doen ook een eigen visie gestalte
trachtte te geven. Het spel heet in het
Nederlands „Melinda" (de Engelse titel
luidt: „Teach me how to cry"; het stuk
werd vertaald door Alfred Pleiter en dat
klonk zeer goed).
Het is van de hand van de Canadese
schrijfster Patricia Joudry, die kennelijk
een afschuw heeft van schokkende en
sensationele kost. Haar werk lijkt niet
m
in de vorm ligt zijn kracht
'a R.S. Stokvis product vorvairdigd door van dar Haam I
(Van onze Haagse redactie)
Vandaag is het voor vele Renmainrlch-
Jbgen feesi. In het nieuwe pand van de
®d. Ver. iot Reumatiekbesti'ijding aan
P. Coenstraal 31 te Den Haag werden
voorzitter mr. W' J. Gcertsema de
:hèques uitgereikt waarop het bedrag
aangegeven dat de diverse inrich-
..'"gen krijgen van het reuma-aandeel in
opbrengst van de radio-actie „Wie
®ent de kluis".
Deze actie heeft een netto bedrag van
l 1-380.780 opgebracht. Ook het Kon. Wil*
I e'minafonds cn het Prinses Beatrixpolio-
^hds krijgen echter één derde deel, zo-
Ij4' er 460.260 onder de Reuma-inrich
ten kan worden verdeeld.
a®5 gelden van het Reumafonds zullen
- keer worden besteed voor de verple-
vjt, de verzorging en de behandeling, Bv.wul,
t4n chronische patiënten, van wie er in i van echter maar zeer weinig gebruik
Of n i -nr. _i.J4. J
de geneeskundige inspectie wordt hierop
geen toezicht uitgeoefend. Men is wel be
zig een verplichte registratie voor te be
reiden, maar zover is het nog niet.
Daarom wil men wat geld achterhou
den om inrichtingen, die niet bij de be
staande federaties zijn aangesloten, ook
in de gelegenheid te stellen iets op te
vangen van de guldensregen van de ra
dio-actie, die door de AVRO werd ge
voerd.
In totaal 18 pet. van de Nederlandse
bevolking lijdt in min of meer ernstige
mate aan reuma- Men hoopt nu, door
bepaalde bedragen via de overkoepe
lende verenigingen aan plaatselijke in
richtingen te doen toekomen, de aan
dacht te vestigen op het werk van de
vereniging. Deze heeft b.v. ook een fonds
voor hulp in individuele gevallen, waar-
(Van onze Amsterdamse redactie)
Ruimtelijk effect in de architectuur en
de stedebouw. ruimtevaart in de vliege
rij, ruimtewerking in de wereld van het
beeld CinciuaScouefilms en Cinerama
en van het geluid-
De negende Internationale tentoonstel
ling van radio, televisie en elektronica
„FIRATO". die van 22 tot en met 29
september wordt gehouden in het R.A.I.-
gebouw te Amsterdam past qua opzet
geheel in deze voor dc 20ste eeuw zo
stereotype ontwikkeling. Het sleutel
woord is er „stereofonie" zowel bij dc
„Iife-uitzendingen" als op het gebied van
de grammofoons. Vrijwel alle radiomer-
ken brengen enkele voor stcreoweergave
geschikte apparaten. Men kan hiermee
in de huiskamer ieder muziekinstrument
in een orkest te juister plaatse en in de
V"7
ongeveer 500 staan geregistreerd j
vüe Federatie van Verpleeginrichtingen
V,-°r Langdurig Zieken te Utrecht ont- i
ia 47.870, de R.-k. Vereniging van
q erPleeghuizen te Den Haag f 45.045,
u Ned. Ver- van Sanatoria „Zonnestraal"
U.Hilversum f 50.000, de Stichting Reuma-
Ij/'Uizen te Rotterdam 100.000, de Stich-
'an Verpleeg- en Rusthuizen Midden Zee-
in"® te Middelburg 25.000, de Zieken-
f f'chting Benvenuto te Rotterdam
a -000 en het Instituut voor Psychische
/rapie te Groningen f 17.500.
an het resterende bedrag van 149.845
8f,„ Dojj een nadere bestemming worden
"®ven.
h^en weet nl. bij de Vereniging niet
HtlaCe' Inrichtingen er zijn die reuma
tten verplegen. Ook van de zijde van
wordt gemaakt, omdat men deze moge
lijkheden niet kent. Reumapatiënten,
die in behoeftige omstandigheden ver
keren, kunnen hier dus aankloppen om
financiële steun.
Momenteel worden nieuwe financiële ac
ties reeds voorbereid. Onlangs nog heeft
de zogenaamde Reumabedjes-actie een
bedrag van 75.000 opgeleverd, waar
voor vervoersmiddelen konden worden
gekocht. Ook heeft men dit jaar voor het
eerst enkele chronische patiënten een va
kantie in Valkenburg aangeboden.
Bijzonder belangrijk is echter dat men
een duidelijk inzicht krijgt omtrent de in
richtingen die zich met de verpleging van
de patiënten bezighouden, om daardoor dc
beschikbare gelden zo effectief mogelijk
te kunnen verdelen. De oprichting van
plaatselijke mmités Is hiervoor een uit- j
stekend middel. j
Schematischs voorstelling van de voor
stereofonie noodzakelijke dubbele micro
foonopstelling. De afstand van de linker
microfoon tot, de linkervleugel van het
orkest ts korter dan die van de rechter-
micro tot deze vleugel. Het omgekeerde
geldt voor de beide micro's t.a.v. de
rechtervleugel. Iedere micro is aange
sloten op een ci0%>, ontvanger-luidspre
ker-combinatie.
juiste ruimte beluisteren. Het feit, dat
de apparaten voor stereofonische weer
gave binnen het bereik van het gewone
publiek zijn gebracht, is hèt nieuws van
de FIRATO 1958
Het principe van de stereofonie is
eigenlijk ai zo oud als het levende we
zen zelf. Mens en dier hebben twee oren
gekregen om het geluid scherp te kun
nen lokaliseren, zoals zij ook twee ogen
bezitten om afstanden te kunnen schat
ten. De film haalde de diepte uit het
beeld en de microfoon de ruimte uit dc
klank. Eén van beide ogen en oren werd
bij het aanschouwen of aanhoren van dc
vastgelegde beelden en geluiden overbo
dig.
Met deze „invaliditeit" werd echter
geen genoegen genomen. De techniek
zocht naar wegen om, behalve de tijd
en het geluid, ook de ruimte vast te
leggen. Thans is men dan in het stadi
um gekomen, dat er praktische moge
lijkheden zijn gevonden voor de oplos
sing van het probleem.
Bij de grammofoonplaten is men erin
geslaagd de éne wand van de groef te
laten moduleren door dc signalen, af
komstig van de in de opnamekamer links
opgestelde microfoon, en de andere door
Een jongeman roept deze lieftallige juffrouw aan, terwijl hij achter haar staat.
De door zijn stembanden veroorzaakte geluidstrillingen bereiken eerder het rech
teroor (afstand b) dan het llnloeroor afstand a). Daardoor is zij in staat diepte
te horen" en de plaats van haar bewonderaar te bepalen.
de tweede plaats zijn teruggedrongen.
Zij dienen volgens insiders nog slechts
als „zoethouder voor teen-agers met on
blusbare .iazz-neigingen".
Volkomen nieuw is de radio met
gaimeffect. Door middel van een
druktoets kan men een speciaal ge
construeerde luidspreker inschakelen,
die een nagalm-effect, aan de muziek-
weergave toevoegt. Men kan zo de
huiskamer maken tot een grote con
certzaal.
In de afdeling radio's treft men hele
kleine toestelletjes aan, bijv. ter grootte
van een pakje sigaretten. De kleine af
metingen kunnen worden bereikt door de
toepassing van transistors in de plaats
van lampen. Bovendien heeft men de
„printed circuit-techniek" tot ontwik
keling kunnen brengen. In plaats van de
verbindingen stuk voor stuk aan te
brengen en vast te solderen, wordt het
dradenstelsel „gedrukt". De voordelen
van deze methode zijn arbeids- en tijds
besparing en vermindering van de kans
op fouten cn onnauwkeurigheden.
Autobezitters zullen zich verheugen
over de automatische auto-antenne.
Wanneer de radio is uitgeschakeld is
er van de antennetelescoop niets meer
zichtbaar. Pas wanneer het toestel
wordt aangezet komt de antenne auto
matisch te voorschijn. De jeugd heeft
weer een kans minder om een auto
te beschadigen..
de „rechtse" signalen. De naald vangt
beide bewegingen op en voert ze naar
het opname-element. Daarin bevinden
zich twee kristallen, waarvan de één de
linkse en de andere de rechtse signalen
krijgt doorgegeven. Ieder kristal voert
zijn golven vervolgens naar een eigen
versterker-luidsprekercombinatie. Wil 't
stereofonisch effect tot zijn recht komen,
dan moeten de luidsprekers op de juiste
wijze in het vertrek worden opgesteld.
Hierbij speelt ook de stralingsrichting
van de „speaker" een rol.
Bij de bandapparaten is een eenvoudi
ger oplossing mogelijk geweest. Men kan
namelijk de signalen van de linker- en
de rechterkant tegelijkertijd vastleggen
op de twee sporen van een magnetische
band. Zo men dan beschikt over een
bandrecorder met een dubbele weergave-
kop, die aangesloten is op een twec-ka-
nalen-versterker en twee luidsprekersys
temen. kan men het opgenomen geluid
stereofonisch reproduceren.
Over het geheel genomen vlnrlt men
de stereo-constructies nog slechts in de
klasse van de muziekmeubels, de radio-
grammofooncombinaties in het duurdere
genre. Enkele fabrieken hebben echter
ook al hun normale produktie voor „ste
reo" voorbereid in die zin, dat de toe
stellen voor de traditionele weergave
reeds zijn voorzien van aansluitingen,
die d„ transformatie tot het „stereoty
pe" mogelijk maken. Er kan dan later
een extra versterker en eventneel een
tweede luidspreker in worden geplaatst.
Voor de radio- en t.v.-kasten is de
„gouden tijd" voorbij. Het aandeel van
de donkere, sterk glanzende gepolitoer
de modellen wordt steeds kleiner. De
moderne vormgeving krijgt de over
hand. Men maakt ook gebruik van lak-
soorten. die tegen een stootje kunnen
en die brandvrij zijn. De toestellen met
F(requentie) M(odulatie) hebben zich
ingeburgerd, zo zelfs dat de Afmplitu-
dej M(odula'de)-apparaten geheel naar
(Van onze Amsterdamse redactie)
Het spreekt vanzelf, dat de fabri
kanten zich momenteel al druk be
raden over het toekomstige t.v.-
apparaat. Op de FIRATO In Am
sterdam zal in een aparte „Futu-
rato"-stand een viertal experimen
tele produkties te zien zijn en wij,
die reeds in de gelegenheid zijn
geweest, de apparaten te bewon
deren, durven wel zeggen, dat deze
„droomontvangers" een speciale
attractie van de negende Firato zul
len vormen.
Allereerst het breedbeeldtoestel,
naar beweerd wordt ontworpen op
medisch advies om nog meer rust
te geven aan de ogen. Een 60ort
CinemaScope-apparaat dus, waarop
alle Eurovdsiestations kunnen wor
den ontvangen. Heel handig lijkt
ons het dubbelbeeldapparaat, dat
het toestel van de toekomst wordt
genoemd. Het is een lange lage
verrijdbare kast met twee platte
beeldbuizen, aan iedere kant één.
Het toestel wordt de kamer Inge
reden en het is nu niet meer nodig,
dat de gezinsleden op een kluitje
gaan zitten.
Voor klein bcbulsden is bedoeld
het haRgmodel, dat aan scharnier-
armen bevestigd en dus draaibaar
en wcntelbaar is en dat als voor
dcel heeft, dat het ook als gewone
huiskamcrlamp kan worden ge
bruikt door de buislampen, die aan
de zijkanten zijn ingebracht. Het
apparaat is gewoon te bedienen met
de lichtschakelaar. Wil men gaan
kflken, dan wordt het toestel naar
beneden getrokken, in de gewenste
stand gedraaid en na het omdraaien
van het lichtknopje volgt automa
tisch het probramma op het beeld
scherm.
Tot slot is er dan als experimen
teel apparaat de t.v.-portable een
kleine metalen draagbare ontvan
ger om op vakantie of tijdens de
weekends mee te nemen of voor
thuis om een gezinslid zijn speciaal
programma niet te laten missen.
Alle vier modellen kunnen zowel
kleuren-t.v. als zwart-wit ontvan
gen.
De fabrikant verbindt aan deze
show van het t.v.-apparaat van
morgen een opinie-onderzoek,
waarmee hij blijkbaar wil nagaan
an welke richting de wens van het
publiek gaat.
op het niets ontziende, niets verbergende
toneelwerk waarmee de Amerikaanse
toneellitteratuur de wereld tracht te
veroveren Integendeel, haar talent spitst
zich op het aandachtig bekijken van de
mens. die verdriet heeft, die in stilte
lijdt en die zo ogenschijnlijk veel op zijn
evenmens lijkt. Geen sterke uiterlijke
dramatische ogenblikken komen daaraan
te pas. maar meer de innerlijke veld
slagen van de geest, die in haar woor
den. die zeer kort van adem zijn, naar
buiten treden. Het is dap ook een een
voudig verhaal, dat ze vertelt. Van een
jonge liefde in een provinciestadje in
Canada. Het is zo'n plaatsje, waar ver-
draagzaamheid onontbeerlijk zou moeten
zijn, want provinciaals iedereen
weet alles van iedereen. Het stadje met
zijn eigen wetjes, zijn eigen conventies,
eng, besloten en verloren in de sleur.
Wie zich door haar karakter of gedra
gingen buiten die kleine gemeenschap
P-aatst, is een uitgestotene, belast met
de doem der eenzaamheid.
Mevrouw Grant, die met haar dochter
Melinda een geïsoleerd leven leidt, is
zo n eenzame Zij is „vreemd", een ner
veus schuw wezen en bovendien its zij
een vrouw met een verleden. Men rod
delt graag over haar ontmoeting met de
jonge handelsreiziger bij de muziektent,
cue toen nog in haar volle glorie op de
heuvel prijkte. De reiziger vertrok en
de muziektent brandde af. Enkele maan
den later werd Melinda geboren en haar
moeder poemde zich na die tijd mevrouw
Grant, Nu staat de ruïne van de muziek
tent er »ls een waarschuwing voor alle
jonge meisjes.
Maar in het huis van mevrouw Grant
wordt van die dingen niet gerept. Daar
dromen die twee schuwe wezens hun
kinderlijke dromen, etherisch en soms
vaak op het infantiele af. De waarheid
is, dat ook de dochter een „out-sider"
is, een stil. gesloten kind zonder vrien
den, dat zich eenzaam en ongelukkig
voelt. Met de komst van een nieuwe
leerling op het college komt de roman
tiek in Melinda's leven. Wil] Henderson
is de zoon van sen handelsreiziger, die
zijn gezin nooit de tijd heeft gegeven
zich ergens werkelijk thuis te voelen.
Zij trekken van stad naar stad. de jon
gen van echoo) tot school Wortels heeft
hij niet, maar ook niet de vooroordelen,
die de oorzaak van Melinda's eenzaam
heid zijn. Zij beiden, de „out-siders",
sluiten vriendschap, die uitgroeit tot een
zuivere liefde. In de vergiftigde
atmosfeer van 't onverdraagzame stadje
kap deze idylle niet blijven bestaan.
Will wordt door zijn ouders meegeno
men; Melinda gaat naar ha>ar kamer om
een brief te schrijven aan haar vriend,
zoals vele jaren geleden ook haar moe
der deed
Rie Gilhuys speelde de moeder van
Melinda; haar matte, vermoeide stem
schiep een sfeer, waarin Marijke Bakker
aan Melinda soms agressief, soms zeer
onwezenlijk de gestalte gaf van een
ongelukkig eenzaam kind. dat hu weer
eens met de dromen van haar moeder
meespeelde, dan weer met een uiting van
onbestemd verlangen na'ar de voor haar
grote wereld keek. Het zou echter on
juist zijn hier te verklaren, dat deze
twee hoofdpersonen in het kleine drama
van JoudTy steeds even goed het spel-
niveau ophielden. De vaak a.] te trage
bewegingen gaven soms e©n irriterend
gevoel aan d-» toeschouwer. Tom Kuyl
gaf over het algemeen een goede,
karakteristiek van de fijngevoelige naar
buiten kwajongensachtig optredende Will
Henderson. Enkele keren kwam hij
echter boven dit algemene uit en dan
was er een leven# element in zijn spel,
dat wist te boeien. Lucas Wensing en
Miep va,n den Berg wisten als de ouders
van Wil] de onbeholpenheid en da
teleurstelling in het leven tastbaar ta
maken. Voor het zenuwachtig kakelende
verkeer van bakvisachtige scholieren,
maar ook voor de typische probleempjes
en gedragingen van kleinsteedse studen
ten op een middelbare school zorgden
Lies de Wind, Marion Gobau, Sonja
Brill, Rieke Mulder. Marlène Gobau en
John Leddy, van wie de laatste over
enkele goede uitschieters beschikte. Het
decor van Johan Greter was middel
matig; na afloop was er een ovationeel
applaus en een grootse bloemenhulde.
F. Du.
Ook op het gebied van de t.v.-antennes
zijn ontdekkingen gedaan. Op de FIRA
TO wordt een triliingsvrije t.v.-antenne
geïntroduceerd. Men is erin geslaagd
op ingenieuze manier de door de wind
in het metaal veroorzaakte trillingen te
dempen. De constructie en de montage
kunnen nu vereenvoudigd worden en bo
vendien kan het euvel van metaal-breuk
zich niet meer voordoen. Wat de t.v.-
apparatcn zelf betreft, de keuze is gro
ter geworden. Zij wordt niet meer uit
sluitend bepaald door beeldgrootte en
type staande uitvoering of tafelmo
del maar ook door de mate van com
fort, luxe en 'te-natick", voorname
lijk op het gebied van de afstemming.
Er is bijv. een afstemrobot, die het
t.v.-toestel langs elektronische weg vol
automatisch op de zender instelt. Een
speciaal oog zorgt ervoor, dat het con
trast van het beeld wordt aangepast
aan de lichtsterkte in de kamer. De
meeste toestellen zijn nu uitgerust met
een verticaal chassis, dat draaibaar of
omklaphaar is De reparatie kan aldus
makkelijker worden uitgevoerd.
Afbeeldingen van de Amerikaanse
kunstmanen „Explorers" en gegevens
over de experimenten daarmee worden
op de FIRATO getoond. De organisato
ren hadden ook de Russen uitgenodigd
om modellen van de Spoetniks in te
zenden, maar deze hebben de invitatie
afgeslagen.
Een Zwitsers ingenieur zal demonstra
ties geven met zijn geesteskind, de robot
Mekko, die de meest fantastische pres
taties verricht en b.v. zelf kan gaan zit
ten.
In het midden van de grote zaal is
een „Maak-'t-zeif-hal" ingericht, waar
de „zelf-doenev" voorlichting krijgen
over de mogelr Jen cn onmogelijkhe
den van hun wensdromen.
Op maandag 22 september geeft De
Nederlandsche Opera in de Rotter
damse Schouwburg de première voor
Rotterdam van Mozarts opera „Don
Giovanni".
Scipio Colombo vertolkt dan zijn
glansrol Don Giovanni, waarmede hij
ruim honderd keer groot succes in
Italië, Duitsland en Nederland heeft
geoogst. De muzikale leiding berust
bij Alfred Eichmann, de regie, décors
en kostuums zijn verzorgd door
Wolf-Dieter Ludwig.
Naast Colombo treden op Marijke
van der Lugt, Maria van Dongen,
Nel Duval, Guus Hoekman, Ettore
Babini, Jos Burcksen en Fritz Ollen
dorff.
