witte doek
Bernie Bresslawin
een jaar aan de top
i m
TV-prijs 1958 voor Ton Lensink
Elisabeth Taylor weer voor de camera's
OrSn
Reclame
Sterren stralen in Dublin
Z
Is het toeval?
of is het... Godf
Het levensverhaal van 'Johan de Witt
v B
FF
Krachtig portret
Prins Bernhard Fonds
Als regisseur van „Euridice"
Anna Magnani weigert rol in film
met Sophia Loren
Filmen in Nepal
Een symbool
Hans Roest
edert 1912
Maakt
voor Uw zaak
Er valt een scheldwoord e" I0"
Hans van Bergen
ZATERDAG 4 OKTOBER 1958
PAGINA 5
Anthony Perkins, fenomeen van
eerlijkheid
GOUDEN TONEELJUBILE
ALBERT VAN DALSUM
Eindelijk is hij dan verschenen, de roman over het veelbewogen
leven en de tragische dood van mr. Johan de Witt, raadspensionaris.
Het is een geboren en getogen Dordtenaar, die dit eretribuut aan de
grote staatsman heeft gebracht, namelijk F. van Oldenburg Ermke,
pseudoniem van Frans Brunklaus. De schrijver is al vele jaren in
Maastricht woonachtig, maar de sfeer van het oude Dordt met zijn
rijke verleden, met zijn grote mannen, zijn ondernemingslust en
handelszin is hem blijven boeien. Ver van de Dordtse toren heeft het
heimwee stem gekregen en is de boeiende figuur van Johan de Witt
gaan leven. En rond diezelfde Dordtse toren spelen zich de eerste,
kleurige taferelen van de roman „Requiem voor Holland" (Leiter-
Nypels, Maastricht) af: in de Grotekerksbuurt, waar de vroede
Jacob, welvarend houthandelaar en lid van de Oud ra-ad van 's lands
oudste stad, met zijn gezin woonde.
,The Mountain is Young" van
Han Suyin
de enige
echte
Michael Anderson en 6 miljoen
de pot met stroop
r:
„Is het het toeval of is hetGod?" Dit is de vraag, die A.
Defresne ons voorlegt in zijn stuk „Het Eeuwige loeval?", dat wij
vorige keer reeds aankondigden als een spel van bijzondere kwaliteit
en waarvan u allen beslist kennis moet nemen.
Is het bet toeval of is het. God, door Wie of waardoor ons
leven geleid wordt langs ogenschijnlijk allerlei onbenullige feitelijk-
lieidjes, die onze aandacht zelfs bijna ontgaan en waaraan wij zeker
niet DIE waarde hechten, die haar in heel veel gevallen toekomt,
omdat zij van levensbeslissende betekenis zijn.
Soms kunnen wij plotseling schrikken als ons achteraf het ver
hand duidelijk wordt van heel veel dingen of een serie gebeurte
nissen.
De wereld wil het dan schuiven op het toeval, maar. een
eerlijker en dieper doordenkend mens moet toegeven: hier gecon
fronteerd te zijn geweest met God.
Het bewijs van het Godsbestaan langs de weg van de ervaring^
WERELDNIEUWS
Acteur „grondstof" voor regisseur
(Van onze filmredacteur)
Anthony Perkins, die enkele weken ge
iden in de studio's van Metro Goldwyn
JJayer is opgetreden voor de film „Green
^ansions", zijn achtste film in zes jaar en
j*'e op de voorpagina van het Amerikaanse
'Udschrift „Newsweek" „de grote jonge
ster van heden, de grootste van morgen"
^erd genoemd, is min of meer een feno
meen in Hollywood, een fenomeen op het
®önt van bescheidenheid en eerlijkheid en
een levend bewijs van de klassieke stelling,
dat het niet de acteur met zijn spel is, die
e®n film maakt, maar de regisseur met
lÜn beeldenspel.
De meeste jonge acteurs in Hollywood,
?ie naam beginnen te maken, plegen de
Journalisten, die hen interviewen, strak in
de ogen te kijken en dan te verklaren, dat
de beste acteurs in het hele filmbedrijf
rijn. Maar Anthony Perkins, die de top
van de filmroem al lang en breed heeft be
reikt, blijkt zelf geen al te hoge dunk van
ziin acteertalenten te hebben.
„Ik heb niet veel vertrouwen in mezelf".
verklaarde hij in een gesprek, dat hij met
de Amerikaanse filmjournalist Joe Hyams
oeeft gehad „Tenminste niet zoveel als
'k in mijn positie zou moeten hebben. Ik
Oen een goede acteur, mits de rol mij ligt.
De rol van Eugene Gant, die ik op Broad
way heb gespeeld, was precies in mijn
graatje. Maar om de waarheid te zeggen
oen ik met mijn vertolking woord voor
Woord, gebaar na gebaar, geholpen door
George Roy Hill, de regisseur. Ik zou heus
biet hebben geweten, hoe ik de rol anders
had moeten spelen.
In films komt het nog meer op de regis
seur aan en daarbij heb ik het ongeluk ge
had. dat ik eigenlijk niet geschikt was voor
de rollen, die ik kreeg te spelen. Ik was
bijvoorbeeld ongeschikt voor mijn rol als
tegenspeler van Sophia Loren in „Desire
hnder the Elms". Ik ben nog niet rijp ge-
Joeg om tegenover Sophia te spelen.
Dvenmin was ik rijp genoeg om de sheriff
Jan een westers stadje te spelen in „The
Tin Star". Een feit is. dat ik bij het spelen
voor een film gedurende driekwart van
de tijd absoluut niet weet wat ik doe. Ik
ben niets anders dan „grondstof", maar
'k kan praktisch alles doen. wat een be
kwaam regisseur mij zegt".
Anthony Perkins strekt zijn lange benen
hit en keèk naar Audrey Hepburn, zijn te
genspeelster in „Green Mansions", die
bezig was met het repeteren van een scène.
»Er zijn twee soorten acteurs", ging hij
hoort. „Lui zoals Kim Stanley. Marlon
Brando of Gary Cooper, die precies weten,
Ik kan erg onhandig zijn, als ze me niet
vertellen, wat ik moet doen. Ik ben voor
films opgetreden, waarbij ik de regisseur
tijdens de opnamen voortdurend uit het
hoekje van mijn ogen in de gaten hield.
Kijk maar eens naar de films, waarin ik
heb gespeeld. Mijn twee beste prestaties
heb ik geleverd onder leiding van sterke,
wat ze doen en wat ze uit een rol willen j creatieve regisseurs: „Friendly Persua-
halen. In de meeste gevallen doet de re-1 sion" onder William Wyler en „Fear
gisseur niet veel meer dan hen helpen, strikes out" onder Bob Milligan
om hun ideeën te verwezenlijken. En dan
zijn er zoals ik. die op zich volkomen hul
peloos zijn en eigenlijk niets anders dan
een instrument in handen van de regisseur.
„Ik geloof wel", besloot hij, „dat deze
film goed wordt. Mel Ferrer, de regisseur,
schijnt te weten wat hij doet. Als dat niet
het geval is, zit ik in de puree".
Anthony Perkins niet rijp genoeg
voor de sheriff in „The Tin Star
In september van het volgend jaar hoopt
Albert van Dalsum zijn vijftigjarig toneel-
jubilé te herdenken- In verband met dit
feit heeft een, aantal ingezetenen van
Utrecht aan de gemeente een door de
Utrechtse kunstenares, mevr. Erika Moes
man-Visser, geschilderd portret van de
a.s. jubilaris aangeboden, ter plaatsing
in de Stadsschouwburg.
Zowel het gemeentebestuur als de direc
tie van de schouwburg hebben dit voorstel
in dank aanvaard.
„Requiem voor Holland
„Over Dordrecht en het wijde water,
over de rietlanden en over de ruime pol
ders. die eindeloos en groen zich uitstrek
ken van dijk tot dijk, over de bomen
langs de kade en over de boten in
de haven, die aan de mast de vlag half
stok voeren, over de grachten en over de
spiegelblanke vijvers, over de stilte der
George Cole en Sidney James als de dragers met Bernie Bresslaw op de
achtergrond in de film ,Too many Crooks
i.
Karl Malden, die ook in de film „On the
Waterfront" met Marlon Brando heeft sa
mengespeeld, zal in „Guns Up" opnieuw
als Brando's tegenspeler fungeren Malden
sPeelt in dit verhaal van het Oude Westen
cle rol van een vroegere bandiet, die she
riff is geworden. De film wordt geregis
terd door Stanley Kubrick, die intussen
reeds met de opnamen is begonnen.
Elizabeth Taylor, de weduwe van Mike
Todd. heeft een contract getekend. waar-
Jij haar een salaris van 500.000 dollar
^ordt gegarandeerd voor het spelen van de
vrouwelijke hoofdrol in de filmversie, die
zal worden gemaakt van „Two for the
Seesaw", een van de meest succesvolle
toneelstukken, die dit. jaar op Broadway
rijn opgevoerd.
Deze film wordt de eerste, waarin Eliza
beth Taylor optreedt sinds haar exclusieve
Contract met Metro Goldwyn Mayer is ver-
Jopen. Ze moet echter nog in één film van
oeze maatschappij spelen.
Sophia Loren zal, wederom onder regie
Win George Cukor. nog in minstens twee
Amerikaanse films de hoofdrol vertolken.
e voorlopige titels van deze films luiden
;JfeIler with a Gun", die in december
??or de c-amera's komt en die gedeelte
lik in de bergen van Californië zal wor
den
opgenomen en ,,Two Women", geba-
?e«'d op de best-seller" van Alberto
yforavia. Deze laatste film zal volgend
in de lente in Italië worden ge-
Waakt.
Anna Magnani heeft geweigerd om in
laatstgenoemde film de rol van Sophia
Dorens moeder te spelen. Zij had. aldus
™ordt er nadrukkelijk aan toegevoegd,
|?en bezwaar tegen een moederrol of te-
?en Sophia Loren. maar uitsluitend tegen
filmkomedie die aan de Franse Rivièra
speelt. Voor de vertolking van de hoofd
rollen zij zij in onderhandeling
Gregory Pe:ck en Sophia Loren.
met
film
Bernard (Bernie) Bresslaw, die een
rol vertolkt in de Bri'-c filmkomedie
„Too many Crooks" (Boevenoverschot)
heeft zijn bekendheid in Groot-Brittannië
hoofdzakelijk te danken aan zijn optreden
als soldaat Popeye in de televisieserie
.The Army Game". Op het ogenblik ont
vangt hij 500 brieven per week van be
wonderaars, die hem vertellen, hoe leuk
ze hem vinden en om een foto vragen.
Toch vroeg Bresslaw, die maar net 23
jaar is, zich nauwelijks een jaar geleden
nog af, of het hem ooit zou lukken om j
binnen tien jaar de top te bereiken, en
hij weet nog steeds niet, hoe het eigenlijk
is gebeurd. Want in „The Army Game"
speelde hij slechts een rol van onderge
schikte betekenis als de lijntrekkende
soldaat. Zijn post is overigens niet uit
sluitend afkopistig van bewonderaars. Er
is een hoog percentage brieven onder
van producenten, die beslag proberen te
leggen op z'n tijd, die de laatste maanden
heel druk is bezet, 'n Blik in zijn agenda
leert, dat hij op zondag 24 augustus op
trad in een eigen televisieshow van een
uur. Tot de dag daarvoor werkte hij voor
een film, gebaseerd op „The Army Game"
De dag daarna begon hij onder regie van
Mario Zampi aan een nieuwe filmkome
die voor de Rank-organisatie, getiteld
Too Many Crooks". Gedurende de eerste
Een gelukkige Ton Lensink, acteur en
regisseur kon gisteravond de le televisie
prijs in ontvangst nemen, die het Prins
Bernhard Fonds heeft uitgereikt. Deze
prjjs, 'n bedrag van f2000, werd hem over
handigd door de voorzitter van het fonds,
prof. mr. G. J. Wiarda, nadat het oudste
jurylid, de heer Willem Vogt. het rap
port van de jury had voorgelezen.
Als eerste gelukwens werd daarna me
dedeling gedaan van een telegram van
Z.K.H. Prins Bernhard aan de bekroonde:
„Ontvang mijn welgemeende gelukwen
sen ter gelegenheid van de uitreiking
aan u van de eerste televisieprijs van het
Prins Bernhard Fonds, Bernhard, Prins
der Nederlanden".
De prijs is, zoals gemeld, door het Prins
Bernhard Fonds ingesteld, voorlopig voor
de tijd van drie jaar, als aanmoediging
voor een volgens zijn richtlijnen goed ge
bruik van het meest moderne communica
tiemiddel. Het initiatief daartoe is uitge
gaan van de televisiepionier Erik de Vries,
naa!heenMve?haani van''°Han 'suyin "zal"'week van zijn optreden voor „Too Many
worden opgenomen in Nepal. Dit isde Crooks^ ^wam^zn eerste grammofoon-
eerste keer, dat een filmmaatschappij bin
nen de grenzen van dit geïsoleerde exo
tische koninkrijk in de Himalaya gaat fil
men Verschillende maatschappijen heb
ben reeds eerder pogingen in die rich
ting ondernomen, maar zij kregen nul
op het rekest. Edward Dmytryk zal de
film produceren on regisseren. Han Suy
in. die o.a. ook de roman „Love is a ma
ny splendored thing" schreef, heeft ruim
een jaar in Nepal gewoond en haar boek
speelt zich daar ook af. Het koninkrijk
ligt in de schaduw van de Mount Everest
tussen Tibet en India en bezit een schit
terend natuurschoon. Tegen deze prachtige
natuurlijke achtergrond zal „The Moun
tain is Joung" in februari van het volgen
de jaar worden verfilmd.
scenario.
pfn het voorjaar van 1959 zullen Norman
JWama en Meivin Frank een film gaan
ÏÏaken met Danny Kaye in de hoofdrol,
titel is „Knock on Silk' gekozen, om
indertijd Dannys film -„Knock on
°od" zo'n enorm succes is geweest. De
^Phamen zullen worden gemaakt in Ha
ft,3"', Tokio, Hongkong en enkele andere
^tsen in het Verre Oosten,
kjdaarna gaat het duo Panama-Frank
g'hnen aan „Five Pieces of Maria.", 'n
plaat op de markt en in zijn „vrije tijd
moest hij repeteren voor „Educating Ar
chie" een programma voor de BBC, dat
in september is gestart.
die echter te kennen gaf met het opperen
van het denkbeeld te volstaan.
De toekennng van de prijs heeft plaats
gehad op grond van een zeer uitvoerig
rapport, dat is uitgebracht door een com
missie, die tevens als jury heeft gefun
geerd. De uitzendingen, die door deze jury
werden beoordeeld, vielen binnen de pe
riode van 1 januari tot 1 september.
In haar motivering van de keuze geeft
de commissie een eervolle vermelding
aan de Journaaldienst, die echter als pe
riodiek terugkerend programmanummer
niet in aanmerking voor de prijs komt.
Bewondering heeft de commissie ook voor
de décorontwerpers Peter Zwart, Fokke
Duetz en Cor Hermeier, die met vinding
rijkheid en vaak met eenvoudige hulpmid
delen, suggestieve, geestige en artistiek
voortreffelijke toneel-omgevingen weten
te scheppen, waarbij een constant ge
handhaafd prestatie-niveau opmerkelijk is.
Na verschillende programma's met waar
dering te hebben genoemd, merkt de com
missie op, dat zij de bekroning heeft wil
len geven aan de uitzending van 'n kunst
werk der dramaturgie, waarbij bovendien
sprake was van een kunstuiting, die be
hoort tot een hogere orde van geestelijk-
scheppende arbeid dan het creëren van
bekoorlijk amusement, hoezeer ook be
langrijk en welkom.
Daar de commissie van mening was,
dat voor een eerste uitreiking van de tele
visieprijs de groep „toneel" (door het ni
veau der prestaties) het meest in aanmer
king kwam, maar daar zij tevens de over
tuiging was toegedaan, dat het in over
eenstemming was met het geheel nieuwe
en volstrekt eigen karakter van het medi
um televisie, dat niet een onpersoonlijke
collectiviteit, doch, ditmaal althans, de
levende scheppende menselijke persoonlijk
heid naar voren behoorde te worden ge
schoven, heeft de commissie, die tenslotte
de keus had weten te vernauwen tot „Al
mijn zoons" van Arthur Miller, regisseur
Jack Dixon, uitgevoerd onder auspiciën
van de VPRO en „Euridice" van Jean
Anouilh, regisseur Ton Lensink, uitge
voerd onder auspiciën van de AVRO, met
eenstemmigheid geadviseerd de Televisie-
prijs 1958 van het Prins Bernhard Fonds,
toe te kennen aan Ton Lensink.
besloten hofjes en boven het gerucht der
scheepswerven uit. boven de houttuinen en j
de gonzende zagerijen, luiden zwaar na
drukkelijk, luid en traag de doodsklokken"
Met deze regels bereikt Van Oldenburg
Ermke twee dingen: hij brengt de lezer
ogenblikkelijk in de sfeer, en hi.i be- i
gint het verhaal met een aangrijpend mo-
ment, dat het leven in het gezin van De
Witt, een nieuwe, ongewenste maar on
ontkoombare richting geeft: de dood van
Jacob's huisvrouw, de moeder van Jan
en Cornelis.
Jacob is een rechtschapen man. God
vrezend. streng voor zichzelf en voor an
deren, en een goed koopman. De onrust
der tijden heeft zijn aandacht; vol zorg
doch ook bezeten van een onbedwingbare
drang tot zaken doen, slaat hij de ge
beurtenissen in zijn eigen land en buiten
de grenzen gade schiedenis rondom een historische figuur
geschreven, maar uit de geromantiseerde
Aan de opvoeding van zijn zonen be- vaderlandse geschiedenis treedt deze man
spaart Jacob de Witt geen geld. Zij stu- naar voren: groter naarmate de tegen-
deren in Leiden en worden daarna naar spelers groter waren, de tegenslagen
Frankrijk gestuurd, om op deze „grand schrikwekkender, de dreigingen heviger,
tour" anders en beter dan uit de boe- Temidden van de wanhoop steekt zijn
ken de wereld en mensen te leren ken- krachtige figuur het scherpst af.
nen. En „wie mensen kennen leert, leert j
ook zichzelf kennenj Dit Requiem om „de laatste Hollan-
Nu maakt zich uit het verhaal de fi- der" is eerder een romantische verbeel-
guur van Johan los. Hij treedt op de ding dan een gesloten roman. Het wordt
voorgrond en als een levend decor zijn trouwens niet als zodanig aangediend,
de groten uit den lande om hem heen Maar roman of romantische verbeelding:
VAN OLDENBURG ERMKE
in goedmoedige caricatuur
gegroepeerd. Kort maar beeldend be
let
levensverhaal is met liefde geschre-
schrijft Van Oldenburg Ermke bet ver- Ven.... én met onmiskenbare partijdia-
slechteren van het bestuur van Holland, :lejd. Als deze tot uitdrukking was ge-
tot er tenslotte een erbarmelijke toestand bracht in de intensiteit van de schildering
ontstaat. Onzekerheid, onbehagen en wan- van (jeze grote figuur, dan zou men er
trouwen heersen in Den Haag en dit alles Vrede mee hebben. Nu laat de schrijver
is" de actieve, agressieve Johan een
doorn in het oog.
Dat de schrijver er in geslaagd is het
en dan heel duidelijk eigen me-
i nlngen in het verhaal in.
begrijp dit ingrijpen wel.
soms overweldigende toneel van het Hol- Ik voor mij begrijp dit ingrijp
land in de branding van die tijd te schil- maar betreur het tezelfdertijd Het
deren in 'n levend en boeiend fresco, is op
zich reeds een grote verdienste.
Maar belangrijker is het. dat dit alles
tenslotte uitsluitend dient om de figuur
van Johan de Witt reliëf te geven en
scherp in het licht te stellen. Van Ol
denburg Ermke heeft geen vaderlandse ge-
schaadt naar mijn mening de gaafheid.
Hetgeen niet wegneemt, dat dit Re
quiem een knap gecomponeerd en met
hartstocht geschreven boek is. waarin
glorie en rampspoed, grootheid en ver
val, eer en schuld geconcentreerd zijn m
de man, wiens naam in de ware beteke
nis een symbool is.
Michael Anderson, die dank zij Mike
Todd wereldberoemd is geworden als de
regisseur van „De Reis om de Wereld in
80 Dagen", is op het ogenblik in Dublin een
Anna Magnani (onder)
heeft geweigerd om de
rol van Sophia Lorens
moeder te spelen in de
film „Two Women".
soort Mike Todd-film aan het maken. In
het klassieke verhaal van Jules Verne had
hij voor de kleinste rollen de grootste ster
ren beschikbaar, van Coward af tot Die
trich toe. Met „Shake Hands with the De-
vill", Anderson's film over de Ierse troebe
len, die zes miljoen gulden gaat kosten en
die geheel in Ierland wordt opgenomen,
gaat het precies eender. Van overal ko
men de sterren naar Dublin. James Cag-
ney „tough guy" van Hollywood is er al,
evenals Don Murray met zijn mooie vrouw,
de actrice Hope („Peyton Place") Lange.
Dame Sybil Thorndike en haar echtgenoot,
j Sir Lewis Casson die in de film tot de el-
j kaar bestrijdende partijen behoren. Verder
zijn er Diana Wynter, Micaei Redgrave
I en Glynis Johns, om nog maar niets te
I zeggen van Ierse oud-gedienden als Cyril
Cusack en Noel Purcell en alle Abbey-
acteurs.
Anderson hij is 38 jaar. maar ziet er
tien jaar jonger uit is de pot met
stroop waarop ze allemaal komen afvlie
gen De Armore-studio's in Bray begin
nen met de dag meer op Hollywood te
lijken. Het Georgiaanse landhuis, dat de
filmgroep tot hoofdkwartier dient, weer
galmt van de Amerikanismen.
Pames Cagney in studio B is hoogle
raar overdag en scherpschutter 's nachts,
die zijn medische studenten, onder wie
D0n Murray, les geeft in de nauwkeurig
nagebouwde medische faculteit van Du
blin. Sir Lewis Casson fungeert in studio
A als een Britse rechter, die Dame Sy
bil Thorndike veroordeelt wegens oproe
rige praktijken.
„Shake Hand* with the Devil" zal on
getwijfeld in Ierland opspraak wekken.
Dat zou trouwens iedere film over „de
troebelen". Maar op het ogenblik is ieder
een tevreden en blij. want de dollare
stromen binnen en het grootste defll WB
<je m WJife 3o Ieitaod»
Er valt een scheldwoord. Een paar kwa
jongens roepen een meisje achterna:
„bleekgezicht". En de jongens hollen al
weer verder, springen over een hoop zand
en verdwijnen in een steegje en zijn het
meisje allang weer vergeten.
Het meisje neemt het de kinderen ook
niet kwalijk. Zo is zij ook geweest in haar
jonge jeugd. Maar toch., als zij over het
bruggetje wandelt, blijft zij staan en ziet
naar de zon.
„Bleekgezicht", riepen zij. Het zonnetje
zal haar goed doen. En zij blijft staan,
zich heerlijk koesterend in de warme stra
len.
Het scheldwoord is zij allang vergeten.
Zij denkt er al helemaal niet meer aan,
wat eigenlijk de aanleiding is geweest, dat
zij hier is blijven staan. Ze is alleen maar
gelukkig. En zij geniet van het spel van
de zon en de wolken.
Totdat Iemand naast haar komt staan
De wandelaar haalt zijn schouder eens
op, maar blijft toch ook even staan kijken.
Een mens is nu eenmaal van nature
nieuwsgierig en belust op sensatie. Als er
iets te zien is. loopt men het niet graag
mis.
Zo blijft er nog een staan en nog een.
En tussen het kleine gezelschapje voegt
zich een beroeps-zakkenroller.
Het kost hem natuurlijk niet de minste
moeite om zijn slag te slaan. Maar als hij
zijn zakken vol heeft, komt er een agent
aan geslenterd.
De zakkenroller en de agent kennen me
kaar maar al te goed. De agent denkt
hem nu eindelijk eens te kunnen vangen.
Hij fouilleert de zakkenroller, maar deze
is hem te slim af geweest.
De omstanders voelen haastig in hun
zakken en werkelijk., zij missen zo goed
als alles. Maar als de zakkenroller hen
niet bestolen heeft, wie heeft het dan wel
gawaan1
Alles wordt gevonden in de open tas, die
het meisje aan haar arm heeft hangen.
De agent weet zeker, dat de zakkenrol
ler hem dat gelapt heeft, maar de bewij
zen?
Iedereen wil er genoegen mee nemen,
als hij het zijne maar terugkrijgt. Maar
het meisje neemt er geen genoegen mee
om voor dievegge te worden aangezien,
zodat tenslotte het hele geval met alle be
trokken personen erbij voor de inspecteur
komt.
Een luttel voorval. Voor een politiepost
van geen betekenis. Was dat éne scheid-
woordje niet gevallen, dan was er hele
maal niets gebeurd. Want dan was het
meisje doorgelopen en niemand was er
blijven staan en geen zakkenroller had dan
kans gehad zjjn spelletje te spelen.
Maar dit éne scheldwoordje is NU wei
gevallen en liet heeft aanleiding gegeven
tot een serie kleine opeenvolgende gebeur
tenissen, die de moeite van het vermelden
niet waard zouden zjjn, als.,deze klei
ne gebeurtenissen op hun beurt weer geen
aanleiding waren geworden tot een on
noemelijk groot drama, dat zich daar bin
nen een uur op dat politie-bureautje af
speelt. Een drama, dat hele levens finaal
doet veranderen.
Ook voor de inspecteur staat het als een
paal boven water, dat de zakkenroller de
dief moet zijn. In een ommezien van tijd
zal hij hem wel even tot een bekentenis
dwingen. Maar de zakkenroller is ge
haaid. Ze moeten maar eens bewijzen, dat
hij al die voorwerpen en papieren bij het
zien van de agent gauw in de tas van het
meisje gestopt heeft en dat het meisje ze
niet zelf gestolen heeft.
De inspecteur probeert het langs een
andere weg. Het is nogal een verdachte
buurt, waar het gevalletje heeft plaats ge
had en hij vuurt zomaar wat vragen af,
wat iedereen hier eigenlijk in dit buurtje
te zoeken had.
Ook bekijkt hij de voorwerpen en de pa
pieren, die de dief op zo handige wijze ge
rold heeft bij iedereen.
Er zijn nogal bezwarende brieven bij.
Brieven, die wijzen op een handlangster1 OUD.
Is zij gek..? Of is zij door en door ge
raffineerd?
Als zij werkelijk een hartaanval krijgt
(of doet alsof..), dan ziet zij in de dok
ter, die ter hulp wordt geroepen, O.L.
Heer.
De andere erbij betrokken personen wil
len nu eindelijk eens weg. Ze hebben ge
noeg van dat hysterische kind. Zij heb
ben niets met het geval te maken. Laten
ze haar maar voorgoed opsluiten.
De inspecteur echter laat niemand gaan.
Hij wil weten! En weer opnieuw beginnen
de vermoeiende ondervragingen.
Maar dan., dan gebeurt er iets vrese
lijks. In een staat van hevige opwinding
springt het meisje op en roept God tot
getuige, dat zij onschuldig is. Zij roept
God Zij wil Hem zien van gezicht tot ge
zicht. Want Hij was het, die die jongens
dat scheldwoord deed roepen en haar op
de brug deed staan om haar gezicht brum
te laten branden. Hij was het, die al die
mensen op de brug zond en de zakkenro.-
ler al die tassen en zakken deed leegste-
len. Hij was het, die daarna alles in haar
tas deed belanden en die haar geen ge
noegen deed nemen met de onrechtvaar
digheid van al die mensen en haar daar
door hier naar dit bureau stuurde. Maai
hier is de onrechtvaardigheid nog erger
geworden. Zij stikt ervan. En daarom
roept zij: „God, kom hier!"
En terwijl zij dit in een laatste inspan
ning uitroept, zakt zij langzaam in elkaar
De dokter buigt zich over haar heen. A'-
len staan roerloos. Lange stilte. Ze is.
dood.
Niemand durft er een woord te zeggen
Het mysterie is voelbaar.
Zij heeft God tot getuige geroepen vai
haar onschuld. Zij kon niet langer tegen
het onrecht op. Ze is bezweken onder de
last van het onrecht. Of eh
De stilte blijft. Totdat de ware schuldige
er niet langer tegen op kan en neerkniel:
bij het lijk en zijn schuld bekent. Wan'
hier., hiér is geen schijn, geen verdoeze
ling meer mogelijk.
En alle betrokken personen bekennen
wat zij aan schuld op zich geladen hebben
Als allen weg zijn; de een naar huis ge
stuurd, de ander achter slot en grendel
gesloten; en de inspecteur en de dokter
alleen achterblijven, vragen zij zich af, of
dit nu allemaal louter toeval was of eh
Zonder haar dood was de inspecteur
met het vuil blijven zitten, want zonder
de bekentenis van de ware schuldige, was
die internationale bende rustig met haar
verdervende en zo onnoemelijk veel ellen
de brengende praktijk doorgegaan.
Was dat éne scheldwoordje niet geval
len.
„Als u het zo beziet (aldus de dokter!
krijgt dat toeval een heel andere naam-
van een internationale bende, die meisjes
ronselt voor de blankeslavinnen-markt.
De verdenking valt op het meisje, dat
op de brug is blijven staan. De aanwijzin
gen in haar richting stapelen zich opeen.
Doch zij houdt zich voor de domme. Zij
is zich van niets bewust. Ze huilt. Zij hangt
de onnozele uit. Ze is een hartaanval na
bij.
Is zij een simulante..? Als men haar
vraagt, wat zij dan op die brug deed in
deze obscure buurt, dan antwoordt zij on
der tranen; nik keek naas O.L, Heet".
Inspecteur; „Dan zou God vlak na has
sterven hier., hier in mijn bureau aan
wezig geweest zijn?"
Dokter: „Misschien".
Inspecteur: „Hoezo misschien?"
Dokter: „Nou, haar dood kan ook toeva!
geweest zijn".
Inspecteur: „Maar wat is dan dat vei
domde toeval van u?"
Dokter: „Dat weet niemand. Goeden dag"