Twee ware gebeurtenissen uit benarde Romeinse dagen
Hoe de H. Stad toch werd gered
HET BOMBARDEMENT VAN
SAN LORENZO
Belangrijke data uit het leven van
Eugenio Pacelli tot zijn
uitverkiezing
De harmonie van
het eeuwige
De H. Vader de eerste op de plaats van de ramp
„Nimmer zal de Paus Rome verlaten''
Aan de kinderen besteedde de H. Vader altijd de grootste
altijd ontroerend. Hij stelde de grappigste vragen en zei
het lachen brachten. Geen enkel kind toonde ooit angst
een indrukwekkende omgeving, en ondanks de voelbare
de anecdoten inzake ,Pius XII en de kinderen"; hoe Hij
sprak, toen Hij deze ontving na Rome's bevrijding (en
de kazerne van
aandacht. Zijn manier om met Heintjes om te gaan, was
bij voorkeur „ondeugende" dingen, die de kinderen aan
of verlegenheid ondanks het vaak lange wachten in
nervositeit van de ouders of begeleiders. Ontelbaar zijn
gemoedereerd in Romeins dialect met de straatjongens
hen daarna een overvloedige maaltijd liet aanbieden in
de Zwitsers).
klonk het door de kerk heen; „Rome is
gered.. De Duitsers zijn vertrokken. De
geallieerden rukken de stad binnen door
de Porta San Giovanni
Inderdaad: de Amerikanen en Engelsen
rolden Rome binnen. Het gehele Achtste
en een groot deel van het Vijlde Leger
trok vanaf half drie Rome binnen. En de
Duitsers hadden in alle stilte de stad ver
laten. Dat was zondag 4 juni 1944.
En op die zondag trokken de Romeinen
's middags naar het Sint-Pietersplein. NI;-
mand had dit georganiseerd. Niemand had
iets bekend gemaakt. Honderdduizenden
gingen spontaan en elkaar meevoerend
naar het Vaticaan. En de manifestatie, die
toen gehouden is om de Paus te bedanken,
behoort tot de meest onvergetelijke ogen
blikken uit het Pontificaat van Pius XH.
Twee weken later verliet de Paus het
Vaticaan. Tot aan het centrum reed hij in
de auto. Daar wachtten de dragers met de
draagstoel. Temidden van een ongeloof
lijke menigte mensen liet Hij zich zege
nend naar de kerk van Sant'Ignazio bren
gen. En daar heeft hij uit naam van alle
Romeinen de Madonna bedankt voor Haar
redding van Rome.
Achter in deze kerk werd een fraaie
marmeren plaat aangebracht, waarop dit
bezoek van de bisschop van Rome wordt
vermeld. Deze plaat zal misschien wel de
dierbaarste herinnering blijven, die men
in Rome vinden kan aan de Papa Romano,
die Pius XII was!
„Het geschenk van de eeuwige
God aan de mensheid is Zijn Zoon
Jesus Christus. Het geschenk van
Christus aan de wereld is de Kerk,
die gebouwd is op de rots van
Petrus. Het levende leraarsambt
van deze Kerk wordt belichaamd in
de Paus en in de met hem verenig
de bisschoppen. Wie aan deze rots
en aan deze zuilen wil schudden,
schudt aan de bovennatuurlijke
bouworde van God.
Kudde en Herder, volk en bis
schop de harmonie tussen beiden
berust in het eeuwige en goddelijke.
De diepste grondslagen van haar
genadenrijke verbondenheid zijn aan
aardse handen onttrokken.
Strijd en lijden van de tegenwoor
dige tijd kunnen het hoofd der ge
lovigen omwolken, maar niet hun
zielen. De verlokkingen en de drei
gingen van het tijdelijke hebben
haar laatste macht verloren, over
degene, wiens ziel leeft in de har
monie van het eeuwige.
Gallilaeër, gij hebt overwonnen!
dit woord van een nieuwheiden
uit het verleden zal ook eens de be
kentenis van zijn navolgers in de
tegenwoordige tijd zijn".
Z.H- PAUS PIUS XII.
De handen ineen, zo stond Z.H. Paus Pius XII te luisteren naar de serenade,
die een Spaans student aan zijn gitaar ontlokte tijdens een audiëntie, waar'oil
de Heilige Vader twintig bewoners van het Spaanse eiland Majorca ontving
zijn paleis te Rome. De andere leden van het gezelschap zongen bij de muziek
van de gitaar vrolijke folkloristische liederen.
Wellicht zal eerst thans tot in bijzonderheden bekend worden, hoe
I'aus Pius XII in de oorlog de Duitsers er toe gebracht heeft om Rome
tot „open stadte verklaren. De audiënties, die maarschalk Kesselring
overigens een overtuigd katholiek bij de Paus had, zijn tot nu toe
nooit beschreven En terecht niet. Alleen is bekend, hoe de maarschalk
onmiddelijk na de geallieerde landingen bij Anzio (22 Jan. 1944) aan
de Paus persoonlijk het „aanbod" van Hitier kwam overbrengen. Er
werd aan Zijne Heiligheid een kasteel in Beieren ter beschikking ge.
steld. Dc Führer toonde de grootste bezorgdheid voor de veiligheid
van de PausDeze dankte beleefd en rustig: Hij zou zijn Bisdom niet
verlaten.' Toen trachtte Kesselring de I'aus tactvol onder het oog te
brengen, dat het in feite niet zozeer een aanbod betrof, als wel een.....
bevel.
De audiëntie had een „ulechtig" karak
ter. De Paus had er de voorkeur aan ge
geven enkele vertrouwde getuigen bij het
onderhoud te hebben. Daarom kon het be
kend worden, hoe de Paus ijzig was opge
staan na de woorden van Kesselring. Hij
gaf de maarschalk niet eens de hand,
maar zei in s cherp Duits: „Excellenz!
Meld aan uw Fuhrer dat Paus Pius XII
nimmer en onder geen enkele omstandig
heid Rome zal verlaten- En indien de
Fuhrer geweld wenst te gebruiken, zal hij
slechts de ambteloze bisschop Pacelli als
zijn gevangene buiten deze stad kunnen
voeren".
Maanden van toenemende angst en el
lende volgden. Napels was in geallieerde
handen, maar Cassino bleek niet te pas
seren. De landingen bij Anzio bedoeld
om de Duitsers in de rug aan te vallen
werden een fiasco, waarover zelfs thans
nog maar liever gezwegen wordt.
i
In Rome zelf ontbrak vrijwel alles.
Honderdduizenden vluchtelingen uit het
zuiden hadden de voedsel-voorziening to
taal ontwricht. De regering was gevlucht,
het gemeentebestuur was ondergedoken,
de politie stond machteloos. In die maan
den bestuurde de Paus de stad zoals zijn
voorgangers vijftien eeuwen lang hadden
I gedaan. Vanuit het Vaticaan werd een
I voedsel-distributie georganiseerd, maar
de nood steeg dagelijks.
Toen werd Cassino genomen en het ge-
1 hele front kwam in beweging .In Rome
heerste een afschuwelijke spanning. Op
nieuw vermaande de Paus de strijdende
partijen om de Eeuwige Stad te ontzien.
De Duitse bezetting werd dagelijks har-
j der. Van acht uur 's avonds tot zes uur
I 's morgens mocht niemand op straat; tel-
I kens klonken schoten. Er was geen water,
geen gas, geen elektriciteit. Er was geen
voedsel meer-
Paus gaf persoonlijk opdracht om het
oude byzantijnse paneeltje op te stellen in
de kerk van Sant'Ignazio.
De gehele dag en de gehele nacht vlo
gen vliegtuigen laag over de stad. De ge-
allieerde legers waren tot op 15 km. ge
naderd. Ramen en deuren trilden onop
houdelijk van het kanongebulder. De nood
steeg zodanig en de honger werd zo nij
pend, dat een catastrofe niet meer te ver
mijden leek.
Op 27 mei begaven zich enkele pastoors
naar het Vaticaan en verzochten om on
middellijk te worden toegelaten. Zij deel
den de Paus hun besluit mee die mor
gen genomen door het bestuur van de
Vereniging van Romeinse pastoors om
zonder uitstel een novene te beginnen tot
de Madonna del Divino Amore, die in de
kerk van Sant'Ignazio stond. De Paus gaf
niet alleen toestemming, doch beloofde
zelf intens en met aandrang mee te bid
den.
Honderden, later duizenden en duizen
den mensen baden dag en nacht. De
ramen werden dichtgeplakt, zodat de
ontelbare kaarsen konden blijven branden.
En als om acht uur 's avonds de kerkdeur
gesloten werd, lieten grote menigten zich
i insluiten om de gehele nacht wakend te
bidden, terwijl het kanonvuur tergend
langzaam naderbij kwam.
i Zo baden ze de eerste, de tweede, derde
en vierde dag. Steeds meer Romeinen
kwamen bidden en toen de laatste nacht
.De Madonna is in de stad van de novene zaterdagavond, de kerk
deur gesloten werd, was de kerk tot in
verste uithoeken gevuld door een bidden
de, smekende, dodelijk beangste menigte
i gelovigen. Zo begon de zondag, de negen
de dag.
In die dagen hebben enkele onbekend
gebleven Romeinen het er op gewaagd
de stad te verlaten door de Porta San
Giovanni, de Zuidpoort. Te voet en met
direct levensgevaar hebben zij in een
nacht de Madonna weggehaald, die bo
ven op de heuvel van Castel di Leva
wordt bewaard ongeveer 20 km. bezui
den Rome: de „Madonna del Divino
Amore", d e Koningin van Rome.
Het bericht ging als een lopend vuur
door de stad; de Madonna is gered. Ze is
in de stad. Nu zal Zij ons redden. En de
Om ongeveer vier uur 's morgens werd
er als bezeten op de grote kerkdeur ge
slagen. Langzaam begon het stil te wor
den binnen de kerk, terwijl van buiten op
gewonden geschreeuw klonk en een aan
tal Romeinen als krankzinnig op de
deur sloegen, ertegen trapten en schreeu
wend te keer gingen.
Eindelijk besloot men te openen. En toen
Hie est enim Calix Sanguinis Mei
Onmiddellijk na Zijn uitverkiezing begonnen de „algemene audiënties" - een officiële term voor het meest karakteris
tieke van het Pontificaat van PIUS XII: Zijn contact, met gelovigen uit alle delen van de wereld. De foto toont ee
normale wekelijkse algemene audiëntie". Deze werd aanvankelijk in een der zalen (d „Clement,na tan het Vatican
ZZden tl reeds na enkele jaren moest de ontzaglijke .Aula delle BenedizionP' morden gebruikt de reuzen-zaal
boven de portiek van Sint Pieter, die vijfduizend mensen bevatten kon. De Paus is, op de Sedia Gestatona tot by de
Troon genaderd. Hij trachtlachend en opgewekt als altijd, zoveel mogelijk handen van pelgrims aan te raken.
Ook dit is een waar-gebeurde „legende"
van Pius XII. Op 19 juli 1943 werd tegen
het middaguur lucht-alarm gegeven. Dat
was reeds herhaalde malen gebeurd. Die
dag echter werd het ernst.. Zwermen
vliegtuigen naderden en dc eerste bom
men vielen op grote menigten mensen, die
echt Romeins buiten waren blijven
staan toekijken.
De Paus zat in zijn werkkamer en had
een onderhoud met mgr. Montlni. Toen de
eerste doffe explosies weerklonken en het
zwaargebouwde Vaticaanse paleis deden
dreunen, haastte hij zich naar een der
vensters, vanwaar men over de gehele
stad uitziet.
Bevend van verontwaardiging en smart
stond hij toe te zien hoe trage wolken
omhoog begonnen te rijzen en hoe onaf
zienbare eskaders vliegtuigen doken en
doken. Hij zag de bommen, die zich los
maakten en met toenemend geweld gie
rend omlaag stortten..
Het duurde niet lang. Hij wendde zich
om en zei met droge stem: „Monsignore,
laat onmiddellijk twee auto's gereed zet
ten. U gaat met me mee. Waarschuw ook
mgr. Venini. En., u zorgt, dat u al het
geld bij u heeft, dat in Vaticaanstad aan
wezig is!" En terwij! mgr. Montini weg
snelde, herhaalde de Paus: „Al het geld,
heeft u het gehoord? Al het geld!"
Nog geen twintig minuten later, reed de
pauselijke auto over het Sint-Pietersplein-
De Paus zat alleen achterin. Naast Zijn
chauffeur (die tevens jarenlang zijn ver
trouwde knecht is geweest: Giovanni Ste-
fanori) zat een edelgardist in klein tenue.
In de tweede auto zaten de mgrs. Montini
en Venini.
Het „alles-veilig" had nog niet geklon
ken, zodat niemand op straat mocht. Het
bombardement was afgelopen. Maar geen
mens was er te zien. Bij de Tiber reed
een motor-brigade van de politie. De man
nen waren stomverbaasd: ze zagen de
beide snel-rijdende auto's, de wapperende
pauselijke standaard, de witte figuur van
de H. Vader. Als razenden zetten zij de
achtervolging in. Maar eerst op de Corso
d'Italia konden zij voorop rijden. In vlie
gende vaart, met gierende sirene. Op de
Viale Regina Margherita hingen zwarte
wolken. Op het trottoir lagen de eerste
gewonden., misschien doden. Maar de
auto's snelden voort' Het .was duidelijk,
dat het bombardement het kwartier van
San Lorenzo had getroffen. Een overvol
arbeidérskwartier, vtfóar' de goederen-sta
tions zijn gelegen. En waar ook de eer
biedwaardige basiliek staat.
Of liever: had gestaan.. Want toen de
motorrijders het grote plein opreden, waar
rook hing en waar ontelbare slachtoffers
op straat lagen, bleek de basiliek een
brandende puinhoop. En de gehele wijk
daarachter leek op het eerste gezicht ver
woest. De Paus liet stappen en stapte uit.
Er hing een verstikkende atmosfeer en
>nven het kraken van dè branden en het
telkens nog weer angstwekkende instorten
van muren, van hele woon-complexen,
klonk een jarrimer-kiacht vón gewonde en
stervende mensen, van kinderen, die hun
ouders zochten, van krankzinnig geworden
moeders.
Hier heeft Paus Pius XII anderhalf uur
lang rondgelopen. Hij klom over het puin
en zegende een dode. Ht) gaf de absolutie
aan tientallen gewonden en hoorde de
biecht van ontelbare stervenden.
En mgr. Venini droeg twee grote akten-
tassen en reikte de door de Paus telkens
genoemde bedragen uit. Een der agenten
en een ,man van de brandweer hielpen de
Paus om door het puin en de trieste chaos
voort te kunhen gaan. (De brandweer was
overigens later ter plaatse dan de Paus.
Het ongelooflijke bericht ging vliegens
vlug rönd: ,,11 Santo Padre!" En ze drom
den naderbij. Eerst zwijgend vari verba
zing en ontzetting tegelijk. Maar toen rie
pen ze hem en zeiden wat er gebeurd was
en hoe'het was geweest- En ze smeekten
om zijn hulp: om een kind te redden of
een moeder te zoeken. En hij luisterde
maar en zegende en een zó benauwend ge
voel van machteloosheid en medelijden be
ving hem, dat de tranen over zijn wangen
liepen zonder dat hij het zelf wist. Letter-
lijk duizenden zijn hiervan getuige geweest
hebben hem dringend en duwend naar de
auto begeleid, die nog minutenlang om
stuwd was. Tot hij nog eentnaaj uitstapte
en langzaam de armen hief. Om zijn apos-
tolische zegeri te schenken aan al deze
getroffen, gewonde en diep-'ongelukkige
mensen, die samendrongen, terwijl op de
achtergrond een ganse stadswijk brandde.
maart 1876. In het Palazzo Pedi-
coni. Vla degli Orstni 34 te Rome, wordt
Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pa
celli geboren: zoon van Fillppo Pacelil
en van Donna Virginia Grazlosi.
8 augustus 1894 Na het eind-exa
men op het Liceo Visconti doet hl) een
persoonlijke retraite in de pastorie van
de „Sant'Agnese luori ie Mure" op de
Via Nomentana. Hier neemt hi) het be
sluit om de priesterroeping te volgen.
Paas-zaterdag 1899, 2 april Wordt
tot priester gewijd in de St.-Jan van
Lateranen door Patriarch Cassetta, Wij
bisschop van Rome.
3 april 1899, Paas-zondag Draagt
eerste h.mis op in St.-Maria Maggtore
op altaar van de Madonna, „Salus Po-
puli Romanl'' in Cappelia Borgheslana,
voor wie hij reeds als kind bijzondere
verering had.
5 febuari 1901 Wordt door de se
cretaris voor Buitengewone Kerkelijke
Aangelegenheden, mgr. Gasparri, (de
latere kardinaal-staatssecretaris) aange
steld tot minutant op het staatssecreta
riaat van Zijne Heiligheid. (Mgr. Delia
Chiesa was secretaris van de „Gewone
Kerkeltlke Aangelegenheden" - de latere
Paus Benedictus XV). Staatssecretaris
was toen kardinaal Rampolla de Tinda-
ro;, korte tijd later opgevolgd in deze
functie door kard. Merry del Val.
1904 Wordt benoemd tot geheim
kamerheer van Z.H.; verkrijgt de titel
van „Monsignore".
UOg De universiteit van Washing
ton biedt hem een professoraat aan in
Romeins recht. Op bevel van Paus Pius
X bedankt hij hiervoor. (Dit heeft hij
vele jaren later, tijdens zijn officieel be
zoek aan Washington, als kardinaal
staatssecretaris, persoonlijk bekend ge
maakt - 1936). In dit jaar aanvaardt hti
wel het professoraat aan de (toenmaals
nog geheten) „Accademia dei Noblli
Ecciesiastici" de opleidingsschool der
toekomstige Pauselijke diplomaten. HU
doceert „de Pauselijke diplomatie"
7 maart 1911 Wordt benoemd tot
onder-secretaris van Buitengewone .Ker
kelijke Aangelegenheden; een opvallende
benoeming voor een zo Jonge prelaatl
Mei 1911 Wordt aangewezen als ild
van het gevolg van de speciale Pause
lijke Legaat naar de kroning van Z. M.
koning George V van Engeland. (De
Legaat was de befaamde, vorstelijke
mgr. Gennaro Granito Pignatelli di Bel-
monte, de latere kardinaal en deken van
het H. College. Hij overleed In 1948 en
ontving daags voor zijn sterven het per
soonlijke bezoek van de Paus, die door
dit hoogst-uitzonderlljke gebaar voor de
laatste maal zijn dankbare bewondering
voor de vroegere leermeester wilde uit
drukken: het was de eerste maal sedert
1870 dat een Paus een particulier be
zoek brachtl).
20 juni 1912 Wordt benoemd tot
pro-secretaris van Buitengewone Kerke
lijke Aangelegenheden van het Staats
secretariaat van Zijne Heiligheid.
20 augustus 1914 - De H P*US Pi;jf,A
overlijdt. In het Conclaaf wordt Kardinal
Giacomo delta Chiesa gekozen tot paus.
Benedictus XV. Mgr. Gasparri, tot kar-
dinaal verheven, wordt benoemd tot Kar
dinaal-staatssecretaris. Mgr. Pacelli
wordt benoemd tót secretaris van Bui
tengewone Kerkelijke Aangelegenheden.
-20 april 1017 - Mgr. Pacelli wordt
benoemd tot nuntius in Munchen. (Kar
dinaal-staatssecretaris Gasparri: „Men
heeft mij mijn rechter-arm afgezet
13 mei 1917 Mgr. Pacelli wordt door
PAus Benedictus XV in dc Sixtijnse Ka-
oél tot bisschop gewijd Hem wordt de
aartsbisschoppelijke titel verleend van
Sardes <Op hetzelfde uur waarop hti
geconsacreerd werd, verscheen in Fati-
ma voor de eerste maal de H.Maagd!).
20 juni 1917 Mgr. Pacelli presen
teert de Pauselijke vredes-vooistellen
(met name Inzake het herstel van Bel-
gië's onafhankelijkheid) aan kanselier v.
Bethmann-Hollweg, te Berlijn.
39 Juni 1917 Mgr. Pacelli wordt door
Keizer Wilhelm II te'Kreuznach in spe
ciale audiëntie ontvangen Hij l? vi» bh-
zeld door mgr. Schioppa, de latere in
ternuntius in Den Haag. Na afloop van
de audiëntie biedt de Keizer een dejeu
ner aan.
Aprilmei 1919 Communistische on
lusten in Munchen. De nuntius is als
enige der buitenlandse diplomaten in de
stad achtergebleven. Zelfs drongen de
bolschewtkl het palels der Nuntiatuur
binnen ondanks de diplomatieke Immu
niteit en eisten mijn auto op. Toen ik
tegen deze schending van de internatio
nale rechten protesteerde, werd er zelfs
met revolvers en handgranaten ge
dreigd - uit een brief van mgr .Pacel
li, juli 1919).
23 juni 1929 Mgr. Pacelli. nuntius
te Munchen wordt genoemd tol nuntius
„in Duitsland" met standplaats in Ber
lijn geaccrediteerd bij de Rijks-regering.
Hij blijft evenwel voorlopig in Munchen
Wonen.
32 januari 1922 Paus Benedictus XV
overlijdt. In het Conclaaf wordt kardi
naal Achille Ratti tot Paus gekozen. Hij
kiest zich de naam Pius XI.
15 januari 1925 - Plechtige ratificatie
van het Concordaat met Beieren, in
Munchen De nuntius vestigt zich thans
definitief te Berlijn. Hier voert hij moei-
lijkè en delicate besprekingen inzake een
Concordaat met Pruisen, die inderdaad
succes hebben.
14 augustus 1929 Te Berlijn wordt
het Concordaat tussen Pruisen en de H.
Stoel geratificeerd. Het werk van mgr.
Pacelli is thans bekroond.
Eind November 1929. De H. Stoel
maakt de aanstaande verheffing tot kar
dinaal van mgr. Pacelli bekend.
1.5 december 1929 Mgr. Pacelli
wordt In Geheim Consistorie tot kardi
naal der H. Kerk gecreëerd en gepubli
ceerd.
7 februari 1930 Kardinaal Pacelli
wordt benoemd tot staats-secretaria van
Z.H. Paus Pius XI.
25 maart 1930 Kardinaal Pacelli
wordt benoemd tot kardinaal-aartspries
ter van de basiliek van Sint-Pieter.
1934 Triomfale reis naar Argentinië.
waar hij als legaat de Paus vertegen
woordigd op het Internationale Eucharis
tische Congres, dat hij met een magis
trale rede sluit.
1 april Kardinaal Pacelli
wordt benoemd tot kardinaal-camerlengo
van de H. Kerk.
25 september 1936 Hij houdt zijn
beroemdste redevoering, ni. tot het Eer
ste Internationale Congres van de kath.
pers. Hij spreekt in het Italiaans, Frans,
Spaans, Portugees, Duits, Engels en La-
tijn. (En daags daarna zei de Paus, toen
hij de journalisten in Castel Gandolfo
ontving: „Ne bis in idem Wij hebben
niets meer toe te voegen aan de woor
den van onze staats-secretaris!").
Hij reist als Pauselijk legaat
naar Lourdes voor de plechtige sluiting
van het Jubileum-jaar aldaar.
Oktobei 1935 Officiële reis door de
Verenigde Staten, van oost naar west.
Allerwege enthousiast ontvangen. De
pers noemt hem ,de vliegende kardi
naal". Hij wordt in Washington dooi
president Roosevelt ontvangen, die hem
een lunch aanbiedt.
Juli 1937 In Lisieux om daar ai»
Pauselijk legaat de basiiiek van de KleJ
ne H. Theresia in te wijden Hij houd
de beroemde preek over „de Kozen'
(N.B, Eerst later is bekend geworden
dat Paus Pius XI aanvankelijk hei voor
nemen had om deze plechtigheid per
soonlijk te verrichten hij had de al
lergrootste verering voor de H. Theresia.
door hem heilig verklaard. Wegens de
..Volksfrontregering" zag hij van zij"
voornemen af).
13 juli 1937 Op terugreis uit Lisieu*
houdt kardinaal-legaat Pacelli in de
stampvolle Notre Dame te Parijs een
preek In zulk prachtig Frans, dat hem
daaivoor tien jaar later de gouden me
daille 'sou worden verleend door de Aca
démie de France. De preek eindigde met
de fameus-geworden wekroep: „Orate
FratesAmate Frates! Vigilate Frates!"
waarop de menigte spontaan begon te
juichen
1938 Kardinaal Pacelli gaat als Pau
selijk legaat naar Hongarije ter gelegen
heid ran het Eucharistische Congres te
Boedepest Hij is er de gast van admi
raal Horthy.
10 februari 1939 5.30 uur: Paus Plus
XI sterft. Kardinaal Pacelli neemt als
Camerlengo der H. Kerk het tijdelijk be
stuur op zich.
1 maart 1939 Om 19.17 uur klinkt
het „Extra Omnes" en worden de deu
ren gesloten: het Conclaaf begint.
2 maart 1939 63ste verjaardag van
kardinaal Pacelli. Om 17.27 uur wordt
hij (unaniem) tot Paus gekozen Hij aan
vaardt de uitverkiezing en neemt de
naam Pius XII aan. Kardinaal Caccia
Dominioni kondigt tegen half 7 vanaf de
Loggia van Sint-Pieter het „gaudtum
magnum" aan: „Habemus Papam!'
Even later verleent Pius XII zijn eerste
Apostolische Zegen „Urbi et Orbi".
3 maart 1939 Paus Pius XII breekt
met de traditie, die wil dat een Paus
niet officieel optreedt voor z?n kroning:
nog geen 24 uur na zijn uitverkiezing
richt hij een boodschap tot de wereld-
Eerste van een lange serie vredes-oproe-
pen.
12 maart 1939, zondag Plechtig*
kroning van Paus Pius XII, Die uitdruk
kelijk verlangde dat dit geschieden tov
op de Loggia van Sint-Pieter zodat on
geveer 150.000 mensen het konden tien-
