Dagblad voor Schiedam en omstreken
v
Honderdduizenden brachten
laatste groet
Datum, voor conclaaf nog niet
definitief
m
Pionier naar de aarde tern.
Experiment levert schat van
e gegevens
Grootste Braziliaanse tanker in
Alblasserdam te water
r
a
Nieuw succes voor
Verolme-concem
MAANDAG 13 OKTOBER 1958
Wereldhulde aan een wel
zeer vereerde Paus
J
e F aus werd ook op de
sportvelden herdacht
Felicitaties van
Eisenhower
h,
Plechtig ceremonieel
An
van tnaar °°*t "P ve'e ve,t,.en
Uitstel conclaaf?
Sampietrini aan het werk
HET WEER
VOOR MORGEN
A'futi'M.'r'/i
PLAATSELIJK ENIGE
REGEN
Drie fatale graden
Belangrijke gegevens
Gesteriliseerd
Het stoffelijk overschot van Paus
Pius XII ligt hoog opgebaard in
het enorme schip van de basiliek
van St. Pieter te Rome tot het
ogenblik van de plechtige bijzet
ting.
Triomf
Vreugde
nieuwe sc
amsche courant
eer aan
Ontroerende
Paus Pius XII
(Van onze correspondent)
ROME, hedenmorgei
j>- 0 toeloop van gelovigen naar de Sint-Pieter, waar het lichaam van Pans
s Xll staat opgebaard aan het einde van de middengang vlak bij de Contes
ts "as gisteren dei mate groot, da t de politie tot de meest extreme maatregelen
yt moeten besluiten.
®le stadswijken rond de basiliek werden voor alle verkeer afgezet. Op het
-^''Pietersplein werden maar liefst drie afzettingen aangebracht om de fan-
Sf,he stroom van mensen enigszins in te tomen. Op een goed ogenblik werd
15 bet Italiaanse leger te hulp geroepen. Een militair onderdeel formeerde
barrière van vrachtwagensMaar niets mocht baten.
V sn schat het aantal mensen, dat alleen op deze zondag de Sint-Pieter bezocht
1 d.w.z. dus tussen half zeven 's morgens en ruim tien uur 's avonds
Hl 'I'm 300.000. Zaterdag waren er naar schatting ook bijna 300.000 personen,
16
"en laatst? groet aan de overleden Paus brachten.
>jj ""morgen ging de basiliek ai om zes uur open. Om twaalf uur precies zal
Vi*hmiddag worden gesloten. Dai zal het stoffelijk overschot worden overge
Ij ebt naar de absis, waa* vanmiddag om vier uur precies een grootse plech-
b ®1d zal beginnen, die over de gehele wereld via de radio en in geheel West-
°Pa via de Eurovisie zal kunnen worden gevolgd.
Dgt de begrafenis betreft: eerst zal
i>p, 'ichaam in een houten kist worden
en het gelaat worden bedekt met
la2 zijden zweetdoek. Dan zal de grote
fcvj>ist van de H. Stoel, mgr. Antonio
DS' <fe voorgeschreven lijkrede uit-
(getiteld „De pontifice defunc-
geV "'aarvoor hij speciaal door de Al-
Congregatie (kardinalen-verga-
Wö8) van zaterdagmorgen is aange-
afloop van deze rede, die de be
et,enis van de overleden Paus belicht
b^'e de belangrijkste regerings- en
übrsdaden vermeldt, wordt de tekst
atl geschreven opperkament en
O?eborgen in een kostbare leren rol
V het lichaam gelegd, waarna even-
een rood-fluwelen beurs wordt gs-
?6k2. ^et de jaarmedailles van de ne-
Va 'en regeringsjaren van Pius XII
Ojw dit alles worden notariële akten
aakt.
als dan ook de beurs met de me-
.J'es in de kist is gelegd wordt deze
?5v.°ten en vervolgens in een loden kist
Uo tst (die maar liefst vierhonderd
kammen weegt). Als deze is dicht
V1(3eerd, wordt zij op haar beurt in
'tg kostbare, eenvoudige doch zeei
"ft j'e iepenhouten, kist geplaatst, waar-
hl i1 brons de naam, het familiewapen
hga 6 levensdata van de overleden paus
vermeld.
l3a dit alles zullen enkele kardina-
tjg de een na de ander op plech-
Wijze de absoute verrichten. Dan
r]5hde kist op een kleine wagen wor-
is n geplaatst (daar zij veel te zwaa:
ij. 0rr> te worden gedragen) en naar
j._ 1 rt:
Confessio worden vervoerd. Hier
,een speciale installatie staan op-
far'cht, die het gevaarte moet inlaten
e crypte van de Sint-Pieter, waar
^stoffelijke resten voorlopig in de
Pel van de Madonna zullen worden
de Nederlandse sportvelden
.i de men cisteren de nace-
Q» "«C UI CilJU
f*J warm hart had toegedragen.
'eenkomstig het advies van
ij. bi-K.S. werden vele wedstrij-
(JJ van katholieke clubs afge-
Sen neutrale verenigingen hin-
ir, de vlaggen halfstok en nam
n een minuut stilte in acht.
geplaatst, in afwachting van 't ogen
blik, waarop het eigenlijke graf ge
reed zal zijn, dat (naar verluidt) vlak
bij het graf van Sint-Petrus zal wor
den ingericht, een uiterst passende
plek, daar immers juist deze overle
den paus de opgravingswerkzaamhe
den heeft laten verrichten, die heb
ben geleid tot het .wetenschappelijk
identificeren van het graf van de
Prins der Apostelen.
Vroegtijdige bijzetting
Wat betreft de plechtige bijzetting op
heden, heeft het in bepaalde kringen
de aandacht getrokken, dat deze plech
tigheid ai zo spoedig is bevolen door
het H. College. De enorme populariteit
van de overleden paus gisteren nog
bevestigd door de bijna woeste taferelen
in en buiten de Sint-Pieter had een
latere datum waarschijnlijk gemaakt.
Voorts trekt -het de aandacht, dat de
rede (oratie „De Pontifice defuncto")
vanmiddag nog zal worden gehouden,
terwijl in de constitutie van de over
leden paus ter regeling van de vacatie
der II. Stoel (en van de rouwdiensten
en de uitvaart) is vastgesteld (art. 20)
dat deze „oratie" op de allerlaatste dag
van de rouwdiensten (dat is dus de ne
gende) moet worden gehouden.
Uit de tekst van dit artikel mag men
opmaken, dat die laatste dag tevens de
dag van de plechtige bijzetting dient te
zijn, daar immers de tekst van genoem
de oratie in de kist bij het stoffelijk
overschot moet worden ingesloten; bet
geen nu ook vanmiddag zal moeten
plaats vinden.
Het vreemde is nu aldus de bo
venbedoelde bepaalde kringen dat
de laatste plechflge rouwdienst op 19
oktober zal plaats hebben zonder het
stoffelijk overschot, al of niet gekist,
maar wèl in tegenwoordigheid van ol
die officiële delegaties, die daarvoor
naar Rome zullen gaan.
Het college van kardinalen heeft za
terdag besloten, dat het conclaaf op 25
oktober zal beginnen. Men houdt er In
Rome evenwel rekening mede, dat hel
conclaaf tot 28 oktober, de laatste toe
laatbare dag, moet worden uitgesteld.
De reden is, dat enkele kardinalen, die
te kennen hebben gegeven wel aan het
conclaaf te willen deelnemen, niet op
de voorgenomen datum van 25 oktober
aanwezig kunnen zijn.
Men neemt aan, dat kardinaal Stepi-
nac niet aan het conclaaf zal deelne
men, maar men twijfelt nog over de
komst van kardinaal Mindszenty Van
kardinaal Wyszinsky is bekend, dat hij
voornemens is te komen, maar dat hij
op een visum moet wachten.
Anderzijds is er het geval bijv. van
kardinaal Rodrigues, aartsbisschop van
Santiago de Chili, die 92 jaar oud is
en die de reis naar Rome wel kan en wi!
ondernemen, maar wiens arts ontraden
heeft deze reis per vliegtuig te maken.
Wanneer hij echter per boot reist, kar.
hij nauwelijks op 25 oktober in Rome
aanwezig zijn.
In hetzelfde geval verkeert de Chinese
kardinaal Tien, die zich wegens een
auto-ongeluk in een ziekenhuis in Bonn
bevindt. De artsen hebben wel toestem
ming willen verlenen, dat hij naar Rome
reist, maar op voorwaarde, dat hij dit
slechts in kleine etappen doet, zodat het
niet zeker is of hij dan nog voor 25 ok
tober in de Eeuwige Stad kan zijn.
Wat het visum van kardinaal
Wyszinsky betreft, dit schijnt enige
weken in beslag te nemen.
Intussen zijn de Sampietrini, de werk
lieden van de St.-Pieter, begonnen met
de inrichting van het Vaticaan voor
het conclaaf. Daar elke kardinaal twee
personen met zich in het conclaaf mede
mag brengen, moet voor bijna twee hon
derd personen een tijdelijk verblijf wor
den gereed gemaakt. Want behalve de
assistenten der kardinalen, die meestal
een priester en een huisknecht zijn,
moeten ook nog een aantal personen
ingesloten worden die voor de maaltij -
den en het schoonmaken der kamers
zorgen.
Daarnaast worden ook voor de zie
kenverpleging maatregelen genomen
Gezien de zieken, die eventueel onder
de kardinalen zijn en de kans ertoe
is groot is het nodig dat tenminste
twee artsen en enig verplegend perso
neel aan de ziekenzaal verbonden zijn
De Sixtijnse kapel, waar dagelijks de
stemmingen zullen plaats hebben, is
reeds in gereedheid gebracht. In het
midden van de kapel bevinden zich eni
ge tafels en de zetels der kardinalen,
bekleed met rode damasten tapijten, en
elk afzonderlijk voorzien van een bal
dakijn. Tegen de achterwand van de
kapel staat het kacheltje al, waarin na
elke stemming de briefjes verbrand
worden. De pijp van de kachel is juist
onder de dakrand naar buiten geleid.
Men kan nu reeds het uiteinde vanaf
het St.-Pietersplein zien.
Plaatselijk enige regen cn hier cn
daar tijdelijke opklaringen. Vannacht
iets minder koud. Morgen overdag
ongeveer dezelfde temperaturen als
vandaag. Zwakke tot matige wind uit
westelijke richtingen.
Dinsdag 14 oktober: zon op 7.01, onder 17.30
uur; maan op 9.03, onder 18.51 uur.
De Amerikaanse maar.rakct „Pioneer I" is hedenmorgen om circa vijf uur
Nederlandse tijd van een misiukte reis naar de maan in de aardse dampkring
teruggekeerd en vermoedelijk verbrand, zo heeft de Amerikaanse luchtmacht
in Washington bekendgemaakt. De „Pioneer" is ergens boven het zuidelijk deèl
van de Stille Oceaan op cirra 20 graden zuiderbreedte en 106 graden wester-
lengfc aan zijn einde gekomen.
Tot dusver zijn geen berichten over waarnemingen van de ondergang van de
maanraket ontvangen. ïn de laatste twee uur van de vai heeft men nog ge
probeerd de lading, die de raket nog bezat, tot ontbranding te brengen, doch dat
is niet gelukt.
Volgens Amerikaanse deskundigen heeft de raket in circa 24 uur na de start
zaterdagochtend vroeg, te Cape Canaveral, een hoogte van 125.952 km bereikt
ongeveer een derde van de afstand naar de maan.
De raket heeft tot op het laatste ogenblik signalen uitgezonden, die door een
aanta) observatieposten zijn opgevangen en doorgezonden naar laboratoria in
Eos Angeles. Volgens dr. William Kellogg van de Amerikaanse commissie voor
hel Geofysische Jaar, zijn de gegevens, die de raket over de kosmische straling
heeft uitgezonden, „veelbetekenend".
De Amerikaanse luchtmacht heeft machtiging om nog een schot op de maan
te doen en het leger zal twee pogingen wagen.
Al is dus het gestelde doel niet be
reikt, het experiment met de Pioneer I
betekent een groot succes voor de
Amerikaanse wetenschap. Deze Ame
rikaanse maanraket is het eerste door
mensenhanden vervaardigde object,
dat ooit van de aarde heeft weten te
ontsnappen. (De Amerikaanse en Rus
sische „spoetniks" blijven, zoals men
weet, rond de aarde cirkelen).
Tevens heeft deze raket een groter
afstand afgelegd dan enig ander object
tot dusver.
De Amerikaanse geleerden hadden
tevoren bekend gemaakt, dat de raket
hoogstens één kans op tien zou heb
ben om de maan inderdaad te berei
ken. Als eerste doel had de Amerikaan
se luchtmacht, die de raket heeft ge
lanceerd, zich gesteld om de drie trap
pen van de raket in correcte volgorde
af te vuren. Het tweede doel was vol
doende snelheid te bereiken om in de
nabijheid van de maan te komen. Het
derde was wetenschappelijke gegevens
te verzamelen en het vierde en laatste
doel was een baan rond de maan te
beschrijven.
Wat betreft de wetenschappelijke
Duizenden toeschou
wers o]> de beide
oevers en een vloot
van riviervaartuigen
op De Noord rond
de. Presidente Jus-
celino, de 203 meter
lange tanker, die
dank zij ankerket
tingen en remschil-
den nog 35 meter
van de 235 brede
rivier over had....
.c v
gegevens, die men van deze vlucht
hoopte te verkrijgen, is de reis van
de Pioneer I eveneens een succes ge
weest. Alle instrumenten, zoals tele
visie en radio-apparaten en meet-in-
strumenten, die zich in de raket be
vonden, hebben feilloos gewerkt en
een schat van wetenschappelijke ge
gevens naar de aarde gezonden.
President Eisenhower heeft gisteren
een gelukwens telegram gezonden aan
dr. Keith Glennan, de directeur van de
Amerikaanse organisatie voor lucht
en ruimtevaart.
Slechts een minieme fout bij het rich
ten tijdens de lancering leidt tot het fa
tale gevolg, dat een maanraket niet
haar doel bereikt.
Voor leken schijnt de mhan een ge
makkelijk doelwit te zijn: ze heeft im
mers een middellijn van 3.556 km en is
momenteel circa 360.000 km van de
aarde verwijderd. Maar de moeilijk
heid is, dat de maan rond de aarde
draait en daarbij soms wel 1.600 km.
uit haar koers raakt.
Het is verder bijzonder moeilijk om de
raket te besturen en haar snelheid te
controleren, daar deze verschillende
malen gewijzigd zal worden onder in
vloed van de aantrekkingskracht van
resp. de aarde, de maan en de zon. Elke
wijziging moet daarom van te voren
nauwkeurig berekend worden.
Amerikaanse geleerden zijn van me
ning, dat het projectiel onder een te
steile hoek (3'/2 graad te steil) is afge
schoten. De raket raakte nu voortdu
rend meer uit de koers op de reis van
350.000 kilometer, die zij had af te leg
gen en die, als alles goed verlopen was,
ongeveer 214 dag zou hebben geduurd.
Tevens begon de raket sinds gister
middag snelheid te verliezen. Verschil
lende malen heeft men gepoogd om van
af een controlestation in Hawaii de la
ding van het laatste raketdeel tot ont
ploffing te brengen in de hoop aldus de
afwijking van de berekende koers te
herstellen. Doch de grondstations
slaagden er niet in om radiografisch
contact te krijgen met de batterijen in
dit vierde raketgedeelte.
Van de belangrijke wetenschappelijke
gegevens, welke via de Pioneer zijn ont
vangen, hebben er een aantal betrek
king op de sterkte van het magnetisch
veld rond de aarde, dat, naar geleerden
menen, mogelijk de krachtige straling
beheerst, waarvan men door middel van
de vroegere kunstmatige aardsatellie-
ten het bestaan heeft ontdekt De me
ning heeft toen postgevat, dat men
eerst de kracht en de uitgebreidheid
van deze straling kennen moet, voordat
het mogelijk zal zijn bemande ruimte
vaartuigen te lanceren. Ook wijzen de
gegevens uit, dat de raket bloot stond
aan een straling van niet meer dan
vier roentgen per uur. Voorts bleek de
temperatuur binnen de raket nagenoeg
stabiel op 40 graden Fahrenheit te blij
ven.
Indien de raket inderdaad in een
baan om de maan was gekomen, zou zij
gedurende ten minste zeven dagen
binnen een afstand van 60.000 km van
de maan hebben blijven cirkelen.
De gehele satelliet was vóór het af
schieten gesteriliseerd om besmetting
van de oppervlakte van de maan te
voorkomen ingeval de raket op de
maan zou vallen.
De eerste trap. die de raket heeft
aangedreven, had een stootkracht van
ongeveer 68.000 kilo. De tweede trap,
die op vloeibare brandstof werkte, een
van ong. 3400 kilo en de derde, nog niet
te voren uitgeprobeerde, van plm. 1130
kilo. Deze derde trap werkte op vaste
brandstof.
Het „nuttige" topgedeelte van het
ruimtevaartuig, met de instrumenten,
bezat, zoals gezegd, nog een eindraket
met een stootkracht van ongeveer 1350
kilo. Deze eindraket had vooral ten
doel om de vaart te verminderen bij de
nadering van de maan. Deze „remra-
ket" kon dus ofwel het topgedeelte hel-
pën om in de baan rondom de maan te
komen ofwel, wanneer het naar de
maan door zou vliegen, de landing af
te remmen.
De ontsteking van deze vierde raket
had pas ruim vijftig uur na de lance-_
ring moeten plaatsvinden. Op dat mo
ment had het champignonvormige top
gedeelte zich op ongeveer 320.000 km.
afstand van de aarde moeten bevinden
en op een afstand van tussen 32.000 en
80.000 km van de maan.
Deze radiografisch overgebrachte
foto rechtstreeks uit Netv-York
toont de start van de maanraket, die
zaterdagochtend op Cape Canaveral
plaats vond.
(Van onze verslaggever)
Van de Verolme-werf te Alblasser
dam liep zaterdag het grootste schip te
water, dat ooit boven de Rotterdamse
bruggen werd gebouwd. De „Presidente
Juscelino", genoemd naar de president
van Brazilië, zal met zijn 33.000 ton te
vens het grootste schip worden van de
Braziliaanse koopvaardij.
Mevrouw E. Gerin de Sousa-Leao, echt
genote van de ambassadeur in Nederland,
verrichtte de doopplechtigheid. Niet ech
ter, zoals gebruikelijk, met champagne,
doch met gewijd water, afkomstig uit
dezelfde bron als het doopwater van de
president. De dronk op het welvaren van
de tanker werd echter wél met champag^
ne uitgebracht.
Er bestond een massale belangstelling
voor deze stapelloop. Tenminste 10.000
mensen waren op de brug over de Noord
en langs de oevers samengedromd. Zij
waren komen kijken, omdat er zoals de
vaardige persdienst van het Verolme-
cóncern had laten weten een aardige
kans bestond, dat het 203 meter ïange
casco de dijk in zou varen van de 235
meter brede rivier. Het schip, dat. een
maal in he>. water, omgetrokken werd
door zware aan de wal bevestigde anker
kettingen en welks vaart geremd werd
door op het schip bevestigde schilden,
bleef echter, nog royaal 35 meter van
de oever verwijderd.... Zij die vooraan
stonden op de dijk, de al te nieuwsgie
rigen, hebben wel een enorme vloedgolf
na de stapelloop kunnen bezichtigen.
Deze kwam namelijk ongeveer tot hun
knieën.
Na de tewaterlating, ontegenzeglijk een
triomf voor de Verolme-ingenieurs, sprak
de heer J. G. Nunes, directeur van de
s.a. Petrobras, waarvoor het schip werd
gebouwd. Hij vertelde, dat het in de be
doeling ligt het vervoer van petroleum
en geraffineerde produkten in eigen land,
in de toekomst geheel aan de eigen natio
nale tankervloot over te laten. In 1960
hoopt deze maatschappij, waarover de
staat een grote mate van zeggenschap
heeft, over 600.000 ton aan tankerruimte
te beschikken.
De heer C. Vcrolme uitte nogmaals zijn
vreugde over deze order, waarvoor hij
heeft moeten concurreren met Japan.
De „Presidente Juscelino" is de eerste
tanker in een serie van zeven, waarvan er
vier door Verolme worden gebouwd.
Wellicht zal het niet lang meer duren
of dit Nederlandse bedrijf bouwt schepen
in Brazilië zelf. In het personeelsorgaan,
dat geheel aan dit land was gewijd,
schrijft de heer Verolme, dat zijn inge
nieurs thans aan de definitieve voorbe
reidingen toe zijn voor de bouw van een
werf irs de baai Jacuacanga, waar 2000
hectaren terrein beschikbaar is.
Voor 31 januari van het volgend jaar
moet de „Presidente Juscelino", afge
bouwd en wel. in Brazilië liggen. Op die
dag herdenkt de naamgever. Juscelino
Kubitschek de Oliveira, dat hij drie jaar
geleden het presidentschap aanvaardde en
deze grootste tanker van de nationale
vloot mag bij het feest niet ontbreken.
