Luisterrijke ceremoniën in de
Vaticaanse basiliek
In rode Koormantel
JJe pausmis
Naar het graf van St.-Petrus
Beroemd onderdeel
DINSDAG 4 NOVEMBER 1958
(Zie vervolg pagina 3)
nieuwe schiedamsche courant
bekleed. Middelerwijl begaven de kardinalen
en bisschoppen zich naar het priesterkoor,
waar ook zij allen de witte mijter kregen
opgezet. De prins-troonassistent droeg, ver
gezeld van de „maestro di camera", een
groot gouden bekken en een gouden kan aan
en schonk daarmee water over de handen
van de Paus.
Toen de koorzangen beëindigd waren, stond
de Paus op. Nu vormde zich de betrekkelijk
korte, maar hoogst schilderachtige processie,
die de H. Vader begeleidde naar het pausal
taar. Iedereen strekte de hals om dit te zien,
want iedereen wist wat nu komen ging: Voor
afgegaan door de kardinaal-diaken en gevolgd
door de bisschoppen-troonassistent en de ge
mijterde abten, begaf de Paus Zich naar de
ruimte onder de immense koepel. En tijdens
deze vrij korte processie kwam de „maestro"
van de pauselijke ceremoniën, mgr. Calderari,
naar de Paus toe; hij nam een pluk vlas uit
een zilveren mandje, bevestigde dit op een
stok en ontstak het. Met een korte vlam ver
schrompelde het vlas. Geknield en opziende
naar de H. Vader zong de maestro langzaam:
„Pater Sancte, sic transit gloria mundi"
„Heilige Vader, zo vergaat de glorie van de
wereld!" Dit meest beroemde onderdeel van
de plechtige kroning van een paus van Rome
werd tot driemaal toe herhaald.
Om acht uur vanmorgen verenigden alle in
Rome aanwezige kardinalen zich in de Aula
delle Congregazione, waar zij bekleed werden
met de voorgeschreven gewaden, waarvan de
purperen cappa magna en het hermelijnen
schoudermanteltje het sluitstuk vormen. On
middellijk daarna begaven zij zich eenieder
vergezeld en geholpen door zijn eigen kleed,
drager naar de Aula dei Paramenti, waar
de sacrista van de Paus met zijn assistenten
alles gereed had, en waar verder het hoge ge
zelschap de komst van de Paus afwachtte. Hij
kwam enkele minuten voor half negen. Leden
van Zijn „geheime anticamera" allen in de
laatste dagen benoemd vergezelden Hem
De Paus werd hier, met behulp van de cere
moniemeester en onder het toeziend oog van
mgr. Van Lierde, bekleed met de enorme rode
koormantel (bijeengehouden door een kost
bare, reusachtige gesp vol edelstenen) en de
traditionele zilveren pausmijter.
De pausprocessie naar de Sint-Pieter volg
de deze route: de Loggia van Rafael, de Sal a
Ducale (oftewel de Zaal der Hertogen), de
Sala Regia (de fameuze Koningszaal van het
Vaticaan, waar vroeger regerende vorsten in
audiëntie werden ontvangen), de Scala Regia
(de Koningstrap). Tenslotte werd de Paus in
grote staatsie het „atrium" van de Sint-Pie-
ter binnengedragen. Hier stond een grote
troon opgesteld, vlak bij de H. Deur. Paus
Joannes verliet hier de Sedia gestatoria en
nam plaats op de troon om de hommage in
ontvangst te nemen van het voltallige ka
pittel van de Vaticaanse Basiliek van Sint-
Pieter. De deken van het kapittel hield een
korte toespraak, waarin hij namens alle pre
laten en namens de clerus, die aan de Sint-
Pieter verbonden is, zijn gelukwensen uitte.
Daarna kregen allen gelegenheid de hand
van de H. Vader te kussen.
Na wederom plaats genomen te hebben op
de draagstoel, maakte de Paus Zijn entree in
de basiliek een groots en glorieus moment.
Zwitsers openden de barokke, kleurrijke
pausstoet, waaraan alle hoogwaardigheids
bekleders van het hof deelnamen. Als altijd
trok de „Monsignore Sottoguardaroba" veel
aandacht; hij droeg, op een roodfluwelen kus
sen, de tiaar, terwijl onmiddellijk achter hem
twee hofkapelaans de pauselijke mijters droe
gen. In deze stoet vielen ook op de rechters
van de Sacra Romana Rota met hun magni
fieke mantels en hun hermelijn. Tenslotte
volgden de kardinalen en daarna kwamen de
hoogste leken, die, ofwel op grond van een
erfelijk recht, ofwel op grond van een bij
zondere benoeming, vooraanstaande functies
aan het pauselijke hof vervullen. We noemen
van hen in de volgorde waarin zij de Paus
voorafgingen prins Aspreno Colonna,
troonasxistent; markies Sacchetti, „foriere"
(hetgeen zoveel betekent als kwartiermeester
van de Apostolische paleizen); markies Cre-
scenzi, opperstalmeester (vroeger belast met
het oppertoezicht over de stallen, thans be
last met het toezicht op het wagenpark van
't hof; prins Leo Massimo, directeur-generaal
van de Vaticaanse P.T.T.; en tenslotte de pre
fect van de pauselijke ceremoniën, mgr. En
rico Dante.
Bij het pausaltaar gekomen, verliet de
Paus opnieuw de draagstoel en begaf Zich
naar de voet van het altaar, waar Hij meteen
het Confiteor bad. De kardinaal-subdiaken
bevestigde de manipel aan de linkeram van
de Paus, terwijl de drie kardinalen-bisschop
één voor één de oratie „super pontificem"
baden. Kardinaal Canali bevestigde in zijn
functie van eerste kardinaal-diaken het
„pallium" rond de hals en op de schouders
van de Paus. Hij gebruikte hiervoor drie
grote, gouden, met juwelen bezette spelden.
Terwijl de Paus het altaar bewierookte zong
het koor de Introitus van de Kroningsmis.
De kardinaal-diaken nam het wierrookvat
van de Paus over en bewierrookte de H.
Vader driemaal.
Hierna volgde een ontroerende scène. De
kardinaal-diaken gaf het wierookvat uit
handen, ging naar de Paus toe en kuste
Hem op de borst en op de wang. Ook
kardinaal Ottaviani deed hetzelfde. On
middellijk daarna begaf de Paus Zich te
voet door het priesterkoor, terwijl de
ceremoniemeesters zijn drie meter lange
gewaden ophielden naar de grote
troon, die achter in de absis, vlak voor het
altaar van de Cathedra stond opgesteld.
Toen de Paus was gezeten, had de laatste
„obedienza" plaats. Eén voor één naderden
de kardinalen, terwijl hun lange slepen over
het groene tapijt golfden. Ieder van hen kuste
de rechterhand en de wang van de
Paus. maar telkens weer trachtte de Paus
dit gebaar terug te brengen tot een simpele
omarming. Op de kardinalen volgden nog de
patriarchen, aartsbisschoppen en bisschoppen
en tot slot de abten.
Pas toen las de H. Vader de woorden van
de Introitus. Hij hief het „Gloria" aan en
iedereen ging zitten. Na het „Gloria" ging
men weer staan en toen zong Paus Joannes
na een „Pax Vobis" de oratie ,,Pro se
ipse" van de Mis „In Die Coronationis".
Volgde een uiterst suggestieve episode.
Kardinaal Canali begaf zich in processie
naar de Confessio en daalde af tot bjj het graf
van Sint-Perus. Hier zong hy de Laude van
de Pauskroning en hief hij tot driemaal toe
het „Exaudi Christi" aan, waarop zijn as-
sisten antwoordden „Domino nostro Joanni
a Deo decreto Summo Pontifice et Universa
lis Papae, vita." („Lang leve onze Heer Joan
nes, uitverkoren door God als Opperherder en
Paus").
Onmiddellijk daarna hief de Sixtijnse kapel
de zgn. „Kroningslitanie" aan, een betrek
kelijk korte litanie, waarin op elke aanroep
wordt geantwoord: „Tu ilium adiuva1"
(„Helpt Gij Hem!"). Tenslotte volgde dan
het zingen van Epistel en Evangelie in het
Latijn en vervolgens in het Grieks. Eenieder,
die de plechtigheid via de radio of de tele
visie heeft kunnen volgen, weet hoe prachtig
zuiver de beide Grieken zongen. (Het waren
twee leerlingen van het Griekse College in de
Via Babuino).
Dan eindelijk: de draagstoel met de Paus,
Die op het moment, waarop Hij de Sint-
Pieter werd binnengedragen en de zilveren
bazuinen de paushymne aanhieven zicht
baar ontroerd was. De onafzienbare en dicht-
samengepakte menigte in de basiliek barstte
in gejubel uit, toen na lang wachten de Paus
zichtbaar werd: hooggezeten op de sedia met
aan weerszijden de beide Egyptisch aandoen
de enorme waaiers van struisveren en om
ringd door een stram marcherende schare van
edelgardisten. Achter de draagstoel kwamen
de commandanten van de pauselijke gewa
pende afdelingen, andere leden van het hof
en een lange rij patriarchen, aartsbisschoppen
bisschoppen en gemijterde abten en tenslotte
de algemene oversten van de vele klooster
orden en congregaties, welke de Kerk telt.
In het midden van de Sint-Pieter, aan de
rechterhand, bevindt zich de Sacramentskapel.
Toen de pauselijke draagstoel op deze hoogte
was aangekomen, verliet Zijne Heiligheid de
sedia en begaf zich voor een korte aanbid
ding naar de kapel, waar het Allerheiligste
stond uitgesteld. De rest van de processie ging
evenwel voort, zodat de kop al in het pries
terkoor was aangekomen, toen de Paus Zich
pas weer naar de draagstoel begaf.
De kardinalen bleven allen in de zgn. Ca-
Pelja Clementina, waar een troon stond op
gesteld. Toen de Paus hier was aangekomen
en had plaats genomen, had opnieuw een
plechtige „obedienza". gehoorzaamheidsbetui
ging plaats van de kardinalen, patriarchen en
bisschoppen. Onmiddellijk hierna verleende
de Paus Zijn apostolische zegen aan heel de
overvolle basiliek. Dit was het einde van het
eerste deel.
(Van onze correspondent)
ROME, hedenmiddag
MET ALLE barokke cn luisterrijke staatsie, die
een door een eeuwenoude traditie ontwikkeld pro
tocol voorschrijft, heeft hedenmorgen de kronings
plechtigheid van Paus Joannes XXIII te Rome
plaats gehad. Aan het slot van een luisterrijke,
urenlange ceremonie, die werd gevolgd door leden
van Europese vorstenhuizen, regeringsleiders,
ministers, ambassadeurs en speciale vertegenwoor
digers van vele landen over de gehele wereld, is
de nieuwe Paus als Opperherder van de Wereld
kerk gekroond.
Ontelbaren in Rome hebben van nabij in de
Vaticaanse Basiliek of van verre van het
Sint-Pietersplein af een voor hen unieke ge
beurtenis meegemaakt. Dit geldt wel in het bij
zonder voor de familieleden van Paus Joannes,
die van hun boerderijen in het land van Bergamo
gisteren in de Eeuwige Stad arriveerden en van
morgen op de tribune voor de genodigden in de
Sint-Pieter aanwezig waren: de drie nog in leven
zijnde broers van de Paus, negen neven en nichten
en bovendien een nicht, die voor deze plechtigheid
uit Eritrea, waar zij als missiezuster werkzaam is,
naar Rome is komen overvliegen.
Nadat de Paus, gezeten op Zijn sedia gestatoria,
langs de juichende en applaudisserende menigte in
de basiliek naar het altaar was gedragen, droeg Hij,
boven het graf van de eerste Paus, de H. Petrus,
Zijn eerste plechtige Pausmis op, waaraan eeuwen
oude gebruiken hun bijzondere glans verleenden-
In deze uren van barokke pracht en praal vielen
er enkele ogenblikken stilte, toen de „maestro"
der pauselijke ceremoniën geknield voor de H.
Vader en hem wijzend op een pluk vlas, die snel
door het vuur werd verteerd, langzaam zong:
„Heilige Vader, zo vergaat de glorie van deze
wereld!"
Bij gelegenheid van de plechtige
kroning van Paus Joannes XXlll
doen wij onze edities vergezellen
van een extra-nummer, dat nadere
bekendheid wil geven aan de per
soon van de H. Vader en dat tevens
bijdragen bevat omtrent enkele
van de grote problemen, waarmede
de Kerk vandaag geconfronteerd
wordt.
De fase, die nu volgde, was voor de menigte
moeilijk te volgen. De Paus hief persoonlijk
de gezangen van de Terts aan, die door het
koor werden overgenomen en afgezongen,
terwijl de H. Vader met de Misgewaden werd
