Dagblad voor.Schiedam en omstreken
Algerijnse „regering" weigert
te praten „met touw om de nek"
Nieuwe K.L.M.-vlucht
In april bij daglicht
naar New-York
Schot naar maan
weer mislukt
Amerika ivil nu weten
wat Moskou wil
Veel liefhebberij
voor jeugdsparen
Prinses Margareth
ere-doctor
Schiphol-T ripoli
De Europoort
vordert
Nieuwe KLM-lijn
ZEEP VOOR Dr. SCHWEITZER
Mgr. Alfrink als
kardinaal genoemd
Krijgt ons land weer
een Kardinaal
ZATERDAG 8 NOVEMBER 1958
Pionier 2 boven Afrika
uit elkaar gevallen
Y.S. en Engeland gaan wapens leveren
aan Bourguiba
Weer Brits bankemployé
door EOKA neer
geschoten
De Gaulle naar Londen?
Herdenking pogrom
9 november 1938
Negen wagens zeep voor
dr. Schweitzerstichting
Na de Syrische beschieting
Israël protesteert bij
V.N.-bestandscommissie
IN SPANJE
Amnestie bij gelegen
heid van Pauskroning
In het komend jaar
Boodschap van Heuss en
Adenauer
Dulles: Moskou is tol
niets verplicht
HET WEER
V00R MORGEN
MEER WIND
nieuwe schiedamsche courant
®en i
b 0€' iaar zeep voor duizenden mensendat is het geschenk voor dr. Albert Schweitzer, dat gistermiddag door de Franse
^adeur in Nederlandbaron ff. Petit de Beauverger, op het bordes van het Nijmeegs stadhuis symbolisch werd aan
vaard, uit handen van de heerJWr» R. A, H, M. Dobbelmatm, directeur van de Castella-fabrieken,
Het, nationale bureau voor lucht- en
ruimtevaart heeft vanmorgen te 10.30 uur
bekend gemaakt, dat de pionier 2 boven
oostelijk centraal Afrika uit elkaar is ge
vallen na in de dampkring teruggekeerd
te zijn. De raket had een hoogte bereikt
van 1600 km. De topsnelheid wordt ge
schat op ongeveer 26.000 km per uur.
Mohammed Jazid, minister van voorlichting van de „Vrije Algerijnse rege
ring" heeft gisteren in een verklaring voor de pers meegedeeld, dat het Alge
rijnse volk „een vacuum schept" rond premier De Gaulle van Frankrijk.
De regering van De Gaulle weet heel goed, dat het type van de verrader in
Algerije niet meer bestaat, aldus Jazid. En wij spreken van „verrader", omdat
alleen dit woord degene karakteriseert, die zich namens het Franse bezettings
leger kandidaat wil laten stellen bij de komende Franse verkiezingen in Al
gerije.
Jazid verklaarde voorts, dat De Gaulle een bijdrage kan leveren voor de
oplossing van het Algerijnse vraagstuk door af te zien van verkiezingen, die
van te voren in elkaar zijn gezet, en door akkoord te gaan met onderhande
lingen met hen, die het Algerijnse volk in oorlog vertegenwoordigen.
Jazid zei, dat de Franse regering kennelijk vastbesloten is alle middelen, en
in liet bijzonder het geweld van haar wapens, te gebruiken om onderdanige
gesprekspartners te kweken.
De voorlopige regering van de Algerijnse republiek is bereid met Frankrijk
te onderhandelen op neutraal gebied, doch wil niet, zoals De Gaullc voorstelt,
met een touw om tea* nek praten, aldus Jazid.
Opnieuw is gisteren een Britse bank
employé vader van een jongetje van
een week oud, door verzetslieden van
de Grieks-Cyprische verzetsorganisatie
EOKA doodgeschoten, toen hij te Nicosia
in zijn auto wilde stappen om naar huis
te gaan voor de lunch.
De Brit die lid was van de staf van de
Ottoman-bank, kwam ongeveer een jaar
geleden naar Cyprus.
Toen hij in zijn wagen wilde stap
pen, die geparkeerd stond tegenover het
bankgebouw, openden verzetslieden met
een automatisch wapen het vuur op hem.
Sinds op 1 oktober jl. de eerste jeugd-
spaarovereenkomst bij de Nutsspaarbank
te Haarlem werd gesloten, is thans bij 161
van de bij de Nederlandse Spaarbankbond
aangesloten instellingen een totaal van
32.817 jeugdspaarovereenkomsten bereikt.
Israël heeft gisteren formeel bij de
bestandscommissie van de V.N. gepro
testeerd naar aanleiding van de beschie
ting met artillerie- en mortiervuur van de
zijde der Syriërs in de streek van het
Hoeleh-meer op donderdagmiddag.
Volgens berichten uit de streek was er
gisteren alles rustig. Onderzoekingen door
het Israëlische leger hebben aangetoond,
dat verschillende Israëlische grensdorpen
door de Syrische artillerie zijn beschoten
met granaten.
O
In het Spaanse staatsblad is gisteren
een amnestiebesluit afgekondigd ter gele
genheid van de kroning van de nieuwe
Paus.
Alle tot minder dan twee jaar veroor
deelden en zij, die hiertoe voor misdrij
ven, begaan vóór 4 november, zouden
kunnen worden veroordeeld, vallen onder
dit besluit. Voorts is er een gedeeltelijke
kwijtschelding van straftijd voor zwaar
dere gevallen afgekondigd.
Prinses Margaretli van Engeland is
op de Lniversiteit van Cambridge
het ere-doctoraat in de rechten ver
leend. We zien hier de prinses met
de vice-chancellor van de universi
teit, lord Adrian.
Amerikaanse minister van buiten-
^»ttd6e zaiteiji Dulles, heeft gisteren ge-
y gu, dat eer eventueel besluit van de
®renigde Staten tot hervatting van de
»a +Ven m€t kernwapens afhangt van een
J»htal factoren. Dulles noemde daarvan
een persconferentie te Washington de
yl'gende:
E>e opvattingen van de Commissie voor
Mr. R. A. H. M. Dobbelman overhan
digde dit geschenk symbolisch aan de
ambassadeur en schonk namens andere
firma's, drie cheques van 225, aan de
stichting „Vrienden van het hospitaal te
Lambarene".
Voordat de colonne met negen wagens
die het feestgeschenk bevatten, zich op
weg begaf naar Rotterdam, waar de
inscheping zal plaatsvinden, vond op het
stadhuis te Nijmegen een plechtigheid
plaats, waarbij burgemeester Huetinx de
genodigden begroette en op de waarde
van dit initiatief wees. Verder spraken
de heer G. Oosterwijk, namens de stich
ting „Vrienden van het hospitaal te Lam
barene". de assistent van dr. Schweitzer:
mej. dr. M. van der Kreek, die over
het hospitaal in Lambarene vertelde en
ds. C. B. Burger, Ned. Herv. predikant
voorzitter van het Albert Schweitzer-
fonds. die dankte voor deze menslievende
geste.
De Britse conservatieve regeringspartij
heeft een donderdag te Morecambe ge
houden tussentijdse verkiezing gewonnen.
De op het spel staande zetel was. reeds
in conservatieve handen.
De conservatieve kandidaat verenigde
23.923 stemmen op zich en zijn socialis
tische mededinger 12.692, zodat de con
servatieve meerderheid 11.231 stemmen
bedroeg, tegen 17.701 stemmen bij de in
1955 gehouden algemene verkiezingen.
Met ingang van de zomerdienstrcgeling
op 1 april 1959, zal de KLM zeven maal
per week overdag vluchten uitvoeren van
Amsterdam naar New York. Met DC-7C
toestellen zal in eerste- en economyklasse
drie maal via Prestwick en vier maal
rechtstreeks worden gevlogen.
Het tijdstip van vertrek uit Amsterdam
is gesteld op 11 uur in de ochtend, zodat
de aankomst in New York nog dezelfde
avond omstreeks negen uur plaats vindt.
V S x t s
,.v:, v
De KLM, die uiteraard de non-stop
vluchten met vertrek in de avonduren
van Schiphol zal handhaven, heeft deze
dienst bij daglicht ingesteld op aandrin
gen van zakenlieden in Europa. Zij geven
er namelijk sterk de voorkeur aan over
dag naar New York te vliegen.
Bovendien acht de KLM het nuttig reeds
gedurende een jaar ervaring op te doen
met een meer gedifferentieerd schema van
vluchten op de route naar New York. In
1960, wanneer de DC-8 straalverkeers-
vliegtuigegn op dit traject zullen worden
gebruikt, zal men immers van de conven
tionale (avond) vertrektijden van Schip
hol moeten afstappen, als gevolg van de
grotere snelheid van de toestellen, die
midden in de nacht te New York zouden
aankomen.
Gisteravond laat kwam op Schiphol
de K.L.M.-Viscount aan, die ter gele
genheid van de opening van de nieuwe
lijn van de maatschappij naar Tripoli,
een groot gezelschap gasten uit Libië
naar Nederland bracht, onder wie de
minister van financiën Ismail Bellamin.
Generaal De Gaulle van Frankrijk
zal wellicht in het komende jaar een of
ficieel bezoek brengen aan Londen, al
dus wordt in doorgaans welingelichte
kringen te Parijs vernomen.
Er is nog geen officieel voorstel ge
daan voor een dergelijk bezoek van Fran
se of van Britse zijde, maar bronnen
uit de omgeving van de generaal zijn
vanmening, dat het bezoek de banden
van vriendschap en verbondenheid tus
sen de twee grote westelijke machten
zal versterken.
De Europoort vordert! Hier zien we
zandauto's, bulldozers en draglines
aan liet werk aan de noordelijke dijk
van de insteekhaven. Op deze dijk
zullen eens de havenloodsen en een
weg van tien meter breed komen.
Aan boord bevond zich verder o.m de
burgemeester van 's-Gravenhage, mr. H.
A. M. T. Kolfschoten, die als gast van de
K.L.M. de openingsvlucht, heen en terug,
had meegemaakt. De Haagse burgemees
ter, die met een rode fez op het hoofd
de quarantaine op Schiphol passeerde (een
geschenk voor mijn zoon, vertelde hij),
had de reis buitengewoon interessant ge
vonden. Er was een bezoek aan het ko
ninklijk paleis gebracht, het klimaat deed
denken aan een mooie heldere september
dag in Nederland en de oude Romeinse
opgravingen van Leptis Magna hadden
een onvergetelijke indruk op hem ge
maakt.
Het gezelschap gasten van Libië blijft
tot 11 november in Nederland.
De Westduitse bondskanselier, dr. Kon
rad Adenauer, heeft gisteren een sym
pathiebetuiging gezonden aan de Centrale
Joodse Raad in West-Duitsland ter ge
legenheid van de 20e gedenkdag van de
grote nationaal-socialisti6che Jodenver
volging van 9 nov. 1938. „Iedereen weet
dat het niet mogelijk is om het lijden, dat
het nationaal-socialisme over het Jood
se volk heeft gebracht, uit te wissen",
zo verklaarde de bondskanselier in zijn
boodschap. „Het is daarom een specia
le zorg voor de reger ng om compensatie
te verschaffen voor de materiële schade,
voor zover dat in haar vermogen ligt.
De regering verwelkomt het herstelde
leven van de Joodse gemeenschappen in
West-Duitsland en ziet daarin een suc
ces van haar compensatie-politiek".
Ook professor Heuss heeft een bood
schap gezonden. „Het is een speciale
plicht om deze dag te gedenken, in een
tijd, waarin er een groeiend aantal men
sen is. dat wenst te vluchten in het ver
getenzo verklaarde de bondspre
sident.
^resident Eisenhower heeft gistermid-
te Washington verklaard, dat de beide
yngste Sovjetrussische atoomproeven de
k ®£enigde Staten ontheffen van hun aan-
°d om hun eigen atoomproeven op te
horten. Toch zullen de V.S. voor hei
senblik niet opnieuw met hun proeven
be®nnen.
,j V.S. gaan natuurlijk tijdens de Ge-
e'se bsprekingen door met het zoeken
c"ar een hechte overeenkomst voor ge-
/"itroleerde staking der kernproeven.
aar zy zicn zich gedwongen om hun
Landpunt te herzien indien de Sovjet-
8] n'et binnenkort een soortgelijk be-
J.u't neemt, zo luidt de verklaring van
's®nhower.
Be Sovjetrussische atoomproeven (vol-
"ens de Amerikaanse Commissie voor
y'o-oaenergie van betrekkelijk geringe
Plaats*8) hadden op 1 en 3 november j.l.
Het Britse ministerie van buitenlandse
.aken gaf tegelijkertijd een verklaring uit
ongeveer gelijkluidend was aan die
an de Amerikaanse president.
Tenzij de Sovjet-Unie instemt met de
opschorting van kernproeven voor de
tijd van een jaar, zullen de Verenigde
staten waarschijnlijk de proeven met
h eme, tactische kernwapens hervatten
hldus is gister in welingelichte kringen
te Washington vernomen.
Verwacht wordt, dat president Eise'n-
P°Wer binnen enkele weken wil weten of
r5 Sovjet-Unie evenals Gröot-Brittannië
*h de V.S. bereid is deproeven op te
jhhorten. De Amerikanen en Britten heb-
°?h zelf hun proeven met ingang van 31
ktober, de begindatum van de huidige
hferentie te Genève, opgeschort.
Atoomenergie en het ministerie van
defensie over het belang van een her
vatting van de proeven;
2. De sfeer op de drie-mogendhedencon-
ferentie te Genève, en
3. Het antwoord op de vraag of de Sovjet.
Unie alleen maar een einde heeft ge
maakt aan een bepaalde reeks proeven
en andere voorbereidt.
Dulles legde er de nadruk op dal de
Sovjet-Unie niet wettelijk verplicht was
de kernproeven te staken. Hjj wees er
echter op, dat Groot-Brittannië en de
Verenigde Staten hadden voorgesteld de
kernproeven voor de duur van een jaar
op te schorten en de Algemene Vergade
ring van de V.N. had een resolutie aange
nomen, waarin er bij de aan de conferen
tie te Genève deelnemende partijen op
werd aangedrongen tijdens de onder
handelingen geen kernproeven te nemen.
Er bestaat, zo meende Dulles, hoop, dat
de Sovjet-Unie zich daarmee zou vereni
gen. Inmiddels kon Amerika echter de
Sovjet-Unie er niet van beschuldigen te
kwader trouw te hebben gehandeld door
met het nemen van kernproeven door te
gaan. Dit land was volkomen vrij om dat
te doen, wanneer het dat nodig oordeelde
en wanneer het de consequenties ervan
wilde aanvaarden. Deze consequenties
waren een mogelijke veroordeling in de
V.N. wegens het verwerpen' van het be
roep van de Algemene Vergaderihg; als
mede een afkeuring door de wereldopinie
(hetgeen de atmosfeer te Genève zeker
niet ten goede zou komen) en tenslotte
wellicht een hervatting door de V.S. en
Groot-Brittaninië van hun kernproefne
mingen.
De Britse minister van buitenlandse
zaken, Selwyn Lloyd, heeft gisteren ver-
(Van onze correspondent)
De ambassadeur van Fraaokrijk,
baron H. Petit de Beauverger, heeft
gistermiddag het feestgeschenk in
ontvangst genomen, dat de Castella-
fabriekien te Nijmegen, de Konink
lijke Dobbelman N.V. bij gelegen
heid van het 225-jarig bestaan voor
het hospitaal van dr. Sohweitzer in
Lambarene beschikbaar hebben ge
steld. Het zijn teeënnegentig colli
welke zeep, wasmiddelen, tandpasta
e.d. bevatten,waarvan de bewoners
van het hospitaal een jaar lang ge
bruik kunnen maken.
Russen blijven proeven
nemen met kernwapens
T>e leider van de Amerikaanse afvaardiging op de conferentie te Genève,
H'^dsworth, heeft gisteren officieel meegedeeld, dat de Sovjet-Unie na 31 ok-
°ber twee proeven met kernwapens heeft genomen. Wadsworth deed mede
deling van een verklaring van president Eisenhower van gisterenmiddag, waar-
ln van de Sovjetrussische proeven werd melding gemaakt.
Ha afloop van de zitting werd niet meegedeeld of deze kwestie een onder
werp op de conferentie is geweest.
He leider van de Sovjetrussische afvaardiging, Tsarapkin, en diens voor
naamste wetenschappelijke adviseur, prof. Fjodorof, wilden na de bijeenkomst
*een mededelingen verstrekken over hun reactie op de Amerikaanse verklaring.
Haar verluidde, is de sfeer op de bijeenkomst van gisteren goed geweest, al-
nnewel men het nog steeds niet eens is over een agenda. Men zal maandag op-
b'euw vergaderen.
klaard, dat het hervatten van de kern
proeven door de Sovjets „nauwelijks ver
enigbaar schijnt met het uitgesproken
doel" van de Geneefse conferentie.
Lloyd zei dit op een bijeenkomst van
de Conservatieve partij te Portsmouth. Hij
was van mening, dat de actie van Moskou
„een volledig negeren" betekende van een
door de V.N. aanvaarde resolutie, waarin
de partijen ter Geneefse conferentie werd
verzocht tijdens de besprekingen geen
kernproefnemingen te doen.
Het Sovjet-persbureau, TASS, heeft
gisteravond verklaard, dat de Verenigde
Staten voorbereidingen treffen voor een
hervatting van de proeven met kern
wapens, „ondanks hun belofte van 31
oktober af een jaar lang geen proeven
te zullen nemen". Dit blijkt, aldus
TASS, duidelijk uit de gisteren door pre
sident Eisenhower afgelegde verklaring
over kernproeven.
Met Kerstmis
Consistorie?
Hu en dan opklaringen, maar ook
Plaatselijk enkele buien. Matige tot
VrÜ krachtige wind in hoofdzaak tus
sen west en noord. Iets lagere tempe-
turen.
9 november: zon op 7.48, onder 16.59;
an op 5.07, onder 16.06 uur.
10 november: zon op 7.50, onder
maan op 6.30, onder 16.41.
De derde Amerikaanse poging om een
raket naar de maan te schieten is, even
als de twee voorgaande op een mislukking
uitgelopen. Ditmaal weigerde de ontste
king van de derde trap van de uit vier
trappen bestaande Thor-Able raket. Het
eerste Amerikaanse schot naar de maan
faalde, toen na 77 seconden de raket ex
plodeerde. De tweede poging werd welis
waar een gedeeltelijk succes omdat de
raket toen een recordhoogte van 16.000
mjjl bereikte, maar ook toen werd het be
oogde doel, een satelliet in een baan om de
maan te brengen, niet bereikt.
Ruim een half uur nadat vanmorgen
vanaf het proefterrein te Cape Canaveral
de Thor-Able was gelanceerd, deelden zo
wel de Amerikaanse luchtmacht als het
nationale bureau voor lucht- en ruimte
vaart te Washington mee, dat de lancering
succesvol was verlopen. In New York
werden zes minuten na de start zeer dui
delijk de signalen van de satelliet, die de
naam Pionier 2 had gekregen, gehoord.
Ook de radiotelescoop te Jodrell Bank in
Engeland had de signalen ontvangen.
Helaas moest tien minuten na de eerste
mededeling, door het nationale bureau
voor lucht- en ruimtevaart worden be
kendgemaakt, dat er toch iets was misge
gaan.
De Thor-Able had in de neus een satel
liet van 38 kilo, waaronder 10 kilo aan
instrumenten zaten. Een officiële woord
voerder van het bureau te Washington
zei, dat men hoopte spoedig de plaats van
„de botsing" van de Pionier 2 te kennen.
Uit deze mededeling leidt men af, dat de
satelliet waarschijnlijk ergens op de aarde
is teruggekeerd.
Gisteravond is in Rome meegedeeld,
dat Paus Joannes XXIII op het ogen
blik bezig zou zijn met het opstellen van
een lijst van kandidaten voor de kardi
naalshoed. Men verwacht, dat de Paus
deze namen binnenkort za| bekend ma
ken, en dat Hjj omstreeks Kerstmis een
consistorie zal bijeenroepen, waarop dan
nieuwe kardinalen gecreëerd zullen wor
den.
Hét college van kardinalen telt op het
ogenblik 52 leden. Bijna 400 jaar gele
den werd het maximumaantal van 70
vastgesteld.
Volgens waarnemers is het vrijwel ze
ker, dat de aartsbisschoppen van West
minster, Utrecht. Wenen, Milaan en Na
pels kardinaal zullen worden.
Andere kandidaten voor de kardinaals
hoed zijn de nog te benoemen patriarch
van Venetië en de pro-staatssecretaris
bij het Vaticaan, mgr. Tardini.
Men verwacht voorts dat de Paus een
of twee Amerikaanse bisschoppen tot kar
dinaal zal verheffen. Zoals bekend heb
ben de Verenigde Staten in de afgelopen
vijf maanden twee rardinalen verloren.
Beiden stierven in Rome. nl. kardinaal
Stritch en kardinaal Mooney.
De heiligverklaring van de Zalige Jo-
aquina Vedruna Jffenas, welke doo
Paus Pius XII was vastgesteld op 23 no
vember a.s. is uitgesteld. Volgens in
lichtingen verkregen bij de H. Congrega
tie der Riten zal de heiligverklaring ver
moedelijk niet eerder plaats vinden dan
aanstaand voorjaar. Dit meldt het K.N.P.