commentaar
Parijs groeit tegen
"de verdrukking in
achter intellectueel masker
QiMmuJ
Per maand een
jaarhuur voor
gemeubileerde
kamers
Alert communisme in Mananaland
m
Mr. Van lliel contra
prof. Oud
Ridicule vertoning
Blijvende bestedings
beperking
I
Onschendbaar
Studenten"
Rode invloed
Steen des aanstoots
s VENEZUELA
Ciüdad Boliva
ZATERDAG 6 DECEMBER 1958
lucucass pyertg Q^ello
Maracaibo
aGuaira^umajia
Bar&W '^CARACAS
(^oS. Cristobal
COLUMBIA
Zuid-Amerika
?!9.
De liberale fractieleider in de Eerste Kamer, mr.
Van Riel, die steeds meer genoemd wordt als de
„kroonprins van prof. Oud", heeft bij de algemene
politieke beschouwingen in de Senaat een opmerke
lijke rede gehouden. In deze rede viel nl. een dui
delijke afwijking te bespeuren van de algemene be
leidslijn, die de VVD tot dusverre onder leiding van
prof. Oud heeft gevolgd. De heer Van Riel toonde
zich in zijn kritiek op het kabinet veel genuanceer
der en (dus) gematigder dan prof. Oud, die gewend
is er flink op los te hakken. Hadden de woordvoer
ders der AR en van de KVP in de Eerste Kamer de
VVD een weinig constructieve oppositie verweten,
de heer Van Riel deed zjjn best deze indruk bij de
niet-socialistische regeringspartijen weg te nemen.
In verschillende opzichten ging de rede van mr.
Van Riel lijnrecht in tegen de beleidslijn van prof.
Oud. De laatste is b.v. al jaren erop uit om waar
te maken, dat de VVD een echte volkspartij is en
geen klasse-partij. Een streven, waarmee hij de
laatste tijd men denke aan de verkiezingen van
dit jaar aardig succes heeft. Mr. Van Riel heeft
nu duidelijk te kennen gegeven, een heel andere
opvatting van het karakter van zijn partij te heb
ben. De VVD, zo betoogde hij, is de meest homogene
partij in ons land. En deze homogeniteit ontleent zij
aan haar (eenzijdige) samenstelling. Zij is nl. bij uit
stek de partij van de middengroepen.
De tactiek van de heer Van Riel is er in aanslui
ting aan de groeiende betekenis en omvang van de
middengroepen in onze samenleving deze groeien
sneller dan de arbeidersklasse kennelijk op ge
richt de VVD te maken tot dè representant van de
middengroepen en langs deze weg de VVD omhoog
te stuwen in de nationale politiek. In alle landen in
Europa doen de middengroepen zich meer en meer
als maatschappelijke en politieke factor gelden. De
heer Van Riel wil deze ontwikkeling uitbuiten ten
gunste van zijn partij. Daar zit electoraal gezien mis
schien wel wat in, maar anderzijds maakt hij zijn
partij hiermede weer tot een typische klasse-partij,
iets, waaraan zij zich onder leiding van prof. Oud
juist heeft trachten te ontworstelen.
De minister-president, dr. Drecs, was er als de
kippen bij om op deze consequentie van het betoog
van mr. Van Riel de aandacht te vestigen. Bij de
replieken heeft de heer Van Riel niets van zijn be
toog teruggenomen. Op dit gewichtige punt tekent
zich derhalve een duidelijke divergentie af tussen
de liberale leider prof. Oud en zijn kroonprins.
De minister-president dr. Drees en minister Cals
hebben deze week in de Eerste en Tweede Kamer
nog eens hun hart gelucht over een aspect van ons
politieke leven, dat uitermate onbevredigend is.
Ook ons blad is tegen dit euvel al eerder van leer
getrokken. Wat is nl. het geval? Het is een vaste
gewoonte van de financiële experts in de beide
Kamers der Staten-Generaal geworden om bij de
algemene financiële beschouwingen te keer te gaan
tegen het inderdaad duizelingwekkend hoge ni
veau, waarop de staatsuitgaven zich na de oorlog
bewegen. Wanneer daarna echter de begrotingen
der verschillende departementen aan de orde ko
men, dan krijgen we met even grote regelmaat
pleidooien van andere specialisten te horen om de
staatsuitgaven op hun „terrein" te verhogen. Ook
dit jaar kan men dit curieuze verschijnsel weer
waarnemen. Dit wordt op den duur een bijzonder
ridicule vertoning, die niet meer ernstig kan wor
den genomen en onze parlementaire democratie in
diskrediet brengt.
Deze situatie is enerzijds te wijten aan het ook
in ons parlement welig tierende specialisme, waar
door de Kamerleden steeds minder oog krijgen
voor de samenhang en de grote lijn in het rege
ringsbeleid, anderzijds aan een betreurenswaardig
onvermogen in de verschillende fracties om in het
groeiend aantal politieke wenselijkheden een dui
delijke hiërarchie aan te brengen en deze wense
lijkheden op elkaar af te stemmen. Het wordt hoog
tijd, dat men zich op dit euvel in ons politieke be
stel eens gaat bezinnen.
Ontstellende woningnood
in Franse hoofdstad
(Van onze Parijse correspondent,)
De aankomst van een nieuwe collega heelt weer eens onze aan
dacht gevestigd op het Parijse huisvestingsvraagstuk. Wie een
woning, of zelfs maar een kamer nodig heeft, geeft na enige dagen
reeds de illusie op, dat in een zo grote stad toch wel een optrekje
moet. te vinden zijn. Alleen als er enige miljoenen francs kunnen
worden neergeteld voor sleutelgeld is er een flauw kansje op het
huren van een apartement, dat echter verre blijft heneden hetgeen
hij verlangt. Voor een enkele kamer natuurlijk gemeubileerd
zonder dat er iets in staat wordt per maand meer betaald dan
de jaarhuur voor een flinke woning in ons land.
Evenals vorig jaar heeft onze minister-president
dr. Drees er bij de algemeene politieke beschouwin
gen in de Eerste Kamer nog eens met nadruk op
gewezen, dat wij ons als volk tevreden dienen te
stellen met een lager consumptiepeil dan andere
Europese landen, waar de bevolking niet zo snel
groeit als de onze. Onze uitzonderlijk snelle bevol
kingsgroei ligt aan de wortel van tal van nijpende
problemen (woning- en scholentekort, werkgele
genheid, toenemende verkeersintensiteit enz.). Het
is van groot belang, dat wjj ons van deze waar
heid goed doordringen. Door onze sterke bevol
kingsgroei zjjn wij genoodzaakt veel meer te in
vesteren en dus te besparen dan andere landen.
Wij zullen als volk soberder moeten leven; we zul
len ons m.a.w. blijvende beperkingen in onze be
stedingen moeten opleggen, willen we niet te kort
schieten in onze verantwoordelijkheid voor de
nieuwe generatics.
Ondanks het verbod woonruim
te voor kantoor of werkplaats in
te richten, neemt de woningnood
steeds sneller toe. Parijs wordt
onbewoonbaar en de bewoners
worden meer en meer naar de al
verder en verder afgelegen rand
gemeenten gedreven, waar on
danks het wettelijke verbod om
daar fabrieken te vestigen, geen
terreinen meer te vinden zijn voor
huizenbouw. Ondanks alle wette
lijke maatregelen ten behoeve van
een decentralisatie van de nijver
heid, die Parijs verstikt, groeit
het aantal grote bedrijven nog
voortdurend en in sterke mate.
De wet blijkt niet te handhaven.
Wat die toestand voor de bevol
king aan beter te gebruiken uren
kost, is fantastisch. Bij miljoenen
moeten de bewoners van Parijs
en omstreken een paar maal per
dag afstanden afleggen waarvoor
Nederlandse forenzen hartelijk
zouden bedanken. Het ogenblik
nadert waarop dat massale ver
voer niet meer kan geschieden met
de bestaande middelen en de ge
wone uitbreidingsmogelijkheden
daarvan.
Honderden miljarden
Er is zo juist een rapport ver
schenen dat nu in de economische
raad behandeld zal worden en
waaruit blijkt, dat honderden mil
jarden nodig zullen zijn om tot een
enigszins bevredigende oplossing
van het kostbare vervoersvraag
stuk te komen, zelfs wanneer men
de bevolkingsaanwas zou kunnen
stoppen.
Een eeuw terug telden Parijs en
de voorsteden nauwelijks een mil
joen bewoners. Dat was toen 3,5
percent van de gehele bevolking
van het land. Tegenwoordig telt
wat men groot-Parijs kan noemen
7,5 miljoen bewoners of 16,6 per
cent van de Franse bevolking, on
danks het feit dat het over-over-
grote deel dier bevolking onder
erbarmelijke huisvestingsconditi-
ties moet wonen. Men kan zich
dus voorstellen, welk een bevol
kingsmassa ver van de plaats van
arbeid onderdak moet zoeken. De
stad beschikt over een bijzonder
uitgebreid net van banlieue-spoor-
lijnen en een ondergronds net en
een paar honderd buslijnen. Vol
gens de laatst bekende cijfers, die
over 1957, vervoerde de trein al
leen 300 miljoen reizigers op die
banlieuelijnen. De métro bereikte
een vervoer van 1124 miljoen rei
zigers; de bussen een vervoer van
900 miljoen personen. En steeds
blijft de „bebouwde kom" zich
uitbreiden, zodat in de verkeers-
behoefte alleen kan worden voor
zien door voortdurende uitbrei
ding, vooral verlenging der spoor-
en buslijnen.
Maar zulk een uitbreiding is een
kwestie van ontzaglijke werken
en fabelachtige uitgaven. Men
heeft al zo lang in Parijs geroe
pen om ondergrondse snelverbin-
dingen, waardoor de reizigers
per métro niet langer twintig
en meer tussenstations hebben
aan te doen, maar door expres-
treinen van de grote verkeers
knooppunten uit naar buiten kun
nen worden gebracht. Dat eist
aanleg van nieuwe diepgelegen
lijnen, want op de spitsuren vol
gen de treinen op het gewone net
elkaar nu reeds met een tussen
ruimte van twee of minder minu
ten op; het tussenleggen van snel-
verbindingen is dus onmogelijk.
Maar de aanleg van een métro
expres kost 200 miljard. De ver
dere elektrificatie der banlieuelij
nen kost 25 miljard. De nieuwe
wegen die een betere verbinding
met de omgeving moeten geven,
vragen 160 miljard. Het vraagstuk
van het verkeer dat van het
autoverkeer is een aparte zaak
is reeds een der hoofdoorzaken
van het onbewoonbaar worden
van Parijs.
Mislukte decentralisatie
In het gebrek aan woonruimte
zal steeds in mindere mate voor
zien kunnen worden, daar zelfs
de meest drastische maatregelen
de gevolgen van de drang om in
de stad te wonen niet kunnen be
perken. De wet van 1955 om nieuwe
fabrieken uit de stad te houden is
onuitvoerbaar gebleken. Tal van
grote nieuwe bedrijven zijn de
provincie ingezonden, maar er
zijn er evenveel in de banlieue bij
gekomen. Te Parijs wordt enorm
veel gebouwd, maar niet voor be
woning. Men zoekt nu opnieuw
naar een middel om allerlei on
dernemingen: laboratoria, admi
nistratiegebouwen, onderwijsin
stellingen naar de provincie te
verplaatsen. Men zoekt ook een
oplossing in hoogbouw. Men gaat
nu gemakkelijk tot tien verdie
pingen. Voor de oorlog ging men
reeds tot zeven. Maar de bouw
kosten stijgen daardoor zo, dat
voor het goedkope woningtype
geen ondernemers meer zijn te
vinden en de naargeestige kazer
newoningen zelfs door d'e overheid
veel te duur moeten worden ge
bouwd.
Feitelijk worden Parijs en om
streken thans gestraft voor de wil
de bouw, reeds meer dan zestig
jaren toegestaan, en het ontbre
ken van alle planmatige woning
bouw; aan de onmiddellijke rand
van Parijs, wat eens de laatste
vestinggordel was, is men er nog
op tijd bijgeweest om althans mo
derne woningblokken op te trek
ken, met groen erom heen, sport
terreinen enz.; maar het groot
ste deel der terreinen was nodig
voor bouwwerken van algemeen
nut. Er zijn op het ogenblik ook
enige interessante pogingen om
satellietsteden te stichten. Maar
die kunnen eerst betekenis krijgen
na aanleg van de directe verbin
dingen.
Voorlopig zal Parijs nog ge
doemd blijven zijn nieuwe bewo
ners op eerbiedige afstand te hou
den, tot hun ongerief en. hun
wanhoop.
Monumentale panden rijen zich aaneen in de Parijse binnenstad'
De fraaie gevels verbergen overal liuisvestingsellende.
TERRG
(Bijzondere correspondentie)
De zeldzame onbeschaamd
heid, die de communisten in de
meeste landen scherp doet af
steken bij andere politieke par
tijen, doet hen ook in Latijns-
Amerika naar enkele uiterst
bedrieglijke vermommingen
grijpen. Infiltraties, met als di
rect doel het zaaien van wan
orde, zijn hun direct doel. Zij
annonceren hun ideologie bij
voorkeur als aantrekkelijk voor
intellectuelen en op deze wijze
kregen zij van tijd tot tijd vaak
een ontstellende greep op de
studentenwereld. Hoe gevaar
lijk deze kan worden bewijzen
de ongeregeldheden, zoals zich
die de laatste tijd in Mexico en
m. ;;?S
Venezuela nogal eens hebben
voorgedaan.
Een kort berichtje in de meeste
bladen meldde begin september
dat „demonstraties tegen een ta
riefsverhoging van het busvervoer
drie dagen lang het verkeer in Me
xico D.F. grote stagnatie deden on
dervinden. Tot de betogers be
hoorden studenten". De feiten ach
ter dit alles spreken echter voor
zichzelf:
Het gemeentelijk vervoerbedrijf
in Mexico's hoofdstad had laten
aankondigen dat de bustarieven
met twee cent verhoogd zouden
worden, om de aankoop van 1400
dringend nodige nieuwe bussen te-
financieren en om een loonronde
voor het personeel door te voeren.
Als reactie hierop maakten 2000
zogenaamde studenten van de Na
tionale Universiteit zich meester
van tien bussen, waarmee zij naar
de Zocalo Mexico's centrale
plein reden. Zij kozen dit doel,
omdat zij wisten, dat er juist een
nieuw wegdek werd aangelegd en
met de bussen rosten en botsten zij
zo lang door het weke cement tot
de wagens samen ter waard"
van bijna een half miljoen gulden
grondig vernield waren. Hoewel
de vingers van de meeste politie
mannen bij dit gebeuren jeukten,
kregen zij geen toestemming voor
lopig op te treden. Want een stu
dent is in Mexico bijna onschend
baar en dit gaat zelfs zo ver dat
politie normaal geen toegang kan
krijgen tot de terreinen van de uni
versiteiten, waar de meesten van
hen ook wonen. Die eerste dag was
het busverkeer al duchtig ont
wricht, want de meeste chauffeurs
durfden uit angst voor represailles
niet rijden. Toen enkelen van hen
het de volgende dag toch wilden
proberen, werden zij door een tot
1500 demonstranten aangegroeide
menigte bedreigd en afgeranseld.
Die menigte stak enkele bussta
tions in brand, plunderde de kas
sa's en ging er met nog 30 andere
bussen vandoor. Tweehonderden -
vijftig andere bussen werden „on
der bewaking" gesteld.
Mexico's gouverneur, Erneste
Uruchurtu, kon dit niet langer door
laten gaan en hij liet er door ge
wapende soldaten en politie een
eind aan maken. Onderweg sloegen
deze troepen nog een bende uit el
kaar, die op weg was om het
hoofdkwartier van de vakvereni
ging, waarin de werknemers van
Pemex de staats-oliemaatschap-
pij samengebracht zijn. te be
zetten. Uit de arrestaties bleek al
gauw dat communistische rad
draaiers de aanstichters van de rel
letjes waren, maar voorlopig is de
tariefsverhoging voor de bussen
opgeschort. Hef buspersoneel heelt
een protest laten horen: zij waren
niet in hun schik met deze „gang
van zaken in het belang van het
volk".
VEREN-STAT.
MEXICO
GUATEMAL
S SALVADOR
HONDURAS
NICARAGUA
C0STA-RICA
PANAMA
PERU
=5,£USA
NEZUELA
BRAZILIË
RUGUAY
CHILI—
ARGENTINE
CARPRESS
Long in hel centrum van een overbevolkte stad. Het Luxemburg
waar jong en oud wat vermaak in de open lucht zoekt.
Steeds weer maken de commu
nisten voor hun fanatieke terreur
acties gebruik van studenten, die
immers door hun jeugd op meer
tolerantie kunnen rekenen. De
meesten van deze studenten staan
wel ingeschreven, maar over hun
studieprestaties valt niet steeds te
roemen. In Mexico, waar de revo-
Het Amerikaanse continent
waarvan het midden reeds een
sterk zuidelijke oriëntatie ver
toont.
lutionaire regeringspartij stevig in
het zadel zit, hebben de acties van
deze studenten geen directe gevol
gen, maar ze helpen er wel aan
mee een ^ekere onrust binnen bet,
land en heel Latijns-Amerika te
verspreiden. Vooral in landen, die
pas met een dictatuur afrekenden
heeft dat invloed. Op deze wijze
zag Colombia al vele door studen
ten (communisten) geïnspireerde
demonstraties en wellicht vormt
Venezuela er een nog beter voor
beeld van.
In dit laatste, land is door com-
munistenleidér Gustavo Machado
onlangs het initiatief genomen tot
oprichting van een fonds van
600.000 gulden „tot een betere op
voeding van de massa". Daarbij
hoort ook, zoals openlijk gezegd
wordt, de financiering van (com
munistische) kranten. Deze heer
Machado bezit overigens gei«oeg
hardnekkigheid, om in de politiek
te blijven hameren op een „Volks
front" de geliefde tactiek van de
communisten om sleutelposities in
de regering te bezetten. Maar
kortgeleden maakte Rafael Calde-
ron zich tot spreekbuis van de drie
grote democratische partijen
COPEI, Acción Democratia en de
U.R.D., toen hij onomwonden ver
klaarde dat deze partijen tegen een
volksfront zijn. „Wij onderschrij
ven de opvattingen van de com
munistische staatsorde niet en wij
hebben tegen de internationale
verplichtingen, die de communis
ten menen te hebben, ernstige be
zwaren." Romulo Betancourt, pre
sident van de Acción Democratia,
die tijdens Perez Jimenez' dicta
tuur in ballingschap leefde en
wiens partij toen verboden was,
heeft gezegd geen communistische
steun te wensen.
Dit alles belette Machado to^h
niet deel te nemen aan de in Ca
racas gehouden ronde-tafel confe
rentie, die zich bezig hield met het
kiezen van de meest geschikte kan
didaat voor het presidentschap.
Machado heeft overigens meer
pijlen op zijn boog, ook al in stu
dentenkringen. Officieel zijn er in
Venezuela 26.000 communisten, in
werkelijkheid moeten er veel meer
zijn. Ze infiltreren in onderwijs,
fabrieken en kantoren, waar ze
zich beijveren in het stichten van
cellen. Een lid van het stadsbestuur
in Caracas is een communist en
een partijgenoot van hem zit in het
hoger kiescollege. De vice-president
van de studentenvereniging in de
Venezolaanse hoofdstad is een com
munist evenals de deken van de
journalistieke faculteit. Weinig
minder verbazingwekkend is de in
vloed, die de communisten in de
pers wisten te krijgen.
Toen tijdens het bezoek van
Nixon een rondrit van Amerika's
vice-president door e-en deel van
Caracas werd afgelast, werd langs
de uitgestippelde route iemand met.
een Molotof-cocktail gevonden.
Deze man bleek lid van de com
munistische partij, maar er ver
scheen geen woord over in de
kranten. Dat het toch uitlekte,
kwam door de activiteit van het
katholieke blad La Religion. Wei
maakten de Venezolaanse bladen er
grote ophef van toen een andere
arrestant verklaarde geen enkele
band met de communisten te heb
ben en alleen voor de grap aan de
demonstraties te hebben meege
werkt.
Na het bezoek van Nixon had de
terreur nog lang niet uitgediend en
tijdens de stakingen aan het eind
van juli, die drie dagen duurden,
marcheerden 20.000 linkse demon
stranten naar El Silencio, een plein,
waar ze hun ongenoegen tegen
Amerikaanse ondernemers uitten
door kreten als „Vuile militaris
ten" en „Weg met de imperialisti
sche Yankee-honden!" Stukken
loden pijp, machetes en pistolen
moesten hun argumenten onder
steunen.
Wolfgang Larrazabel, de presi
dent van de voorlopige militaire
regeringsjunta heeft naderhand on
omwonden verklaard, dat hij ka
tholiek is en dat „Katholicisme en
communisme elkaar vijandig zijn".
Toch was in zijn kabinet de conser
vatieve defensie-minister Castro
Leon de enige, die zich openlijk
hevig tegen de linkse opruiings
methoden verklaarde. Maar er
kwam hierop zoveel kritiek, dat
hij zijn ontslag indiende.
Intussen werkt de commun'-3'
tische propaganda door en zo kW3'
men onlangs Venezolaanse school'
kinderen van een jaar of acht op
straat, terwijl zij zongen: „Wij v°'
nen in Amerika, maar wij will®1
alleen Venezuela". Vrouwen va'
Amerikaanse zakenlieden hoord®3
zich weer naroepen: „Gaat nap
huis, Yankees!" en dat inspiree''
de enkelen van hun echtgenoten tP
oprichting van een scherts-organ''
satie: de „Society for the prevel1*
tion of cruelty to American IV'
perialistic dogs".
De Verenigde Staten blijven p-e^
graag aangegrepen steen des aa3'
stoots in heel Latijns-Amerika. bp
is het een harde waarheid, dat bei'
de werelddelen veel gemeenschap
pelijke economische belangen h®p
ben: rond 40 pet van de LatijbsJ
amerikaanse exporten gaat nap
de V.S., die ook meer dan 40 Pp
van alle importen leveren. ZakelU
zijn er aan de ene zowel als a3
de andere kant weinig klachte'
Maar toch is er meer nodig.
De steden in Latijns-Amerip
hebben zich enorm uitgebreid
daarmee hield de ontwikkeling vp
publieke voorzieningen geen
lijke tred. Huizen, waterleiding®1
krachtcentrales, scholen en wegp
zijn van groot belang voor de of
wikkeling van een land, doch
zakenman maakt zich er niet ovpg
matig druk over. Wat de rnec^.
Latijns-amerikaanse landen n°
hebben, zijn flinke leningen op l3
ge termijn, om dit alles tot bete't
ontwikkeling te brengen. Presid®
Gronchi van Italië begreep 3
toen hij tijdens zijn bezoek in sep
tember aankondigde dat Italië kt j,
dieten tot een bedrag van bijn3
miljoen gulden zal verstrekken
oP1
de nationale olie-industrie in B'
zilië in haar ontwikkeling te be',
pen. De in oprichting zijnde
nationale bank voor ontwikkel''
van Latijns-Amerika kan in
richting ook veel goeds doen.
wellicht zullen de landen van j.
Europa, die met deze gebieden z'
ke veelbelovende handelsreis'^
onderhouden ook het hunne k3p
nen bijdragen tot ontwikkeling
een gebied, waar de wereld v'
morgen haar hoop op heeft geVË
tigd.
79095?
%e j
till l'
Ut v
Hlrl
Venezuela in het brandpfint van noord en zuid.
