P.v.d.A. wil het tot inzet maken van een
(vervroegde?) verkiezing
Eerste pao
voor Euromast
Ruim 2.000.000.000
eieren over de grens
In tik! van elf maanden
-
I
Een navigatie als van
Stavoren naar El burg
alad voor Schiedam en omstreke
SïTd
MINISTER LUNS IN TWEEDE KAMER
Nederland lijdt niet aan zelfoverschatting
Zijn vrouw gewurgd
Tunnel onder
grote St.-Bernhard
Boeren in opstand
in Rood-China
Uitstekend schot
Kuster explodeerde na strandin
Nieuwe tijden ook voor de
verkoop van boeken
Opening op
25 maart 1960
om 10 uur?
In enkele dagen 400
gestorven
marmotten
DONDERDAG 11 DECEMBER 1958
DEN HAAG, 10 december.
N'uiister Luns heeft vanmiddag in een rede van
kijna drie uur de verschillende sprekers beant
woord, die gisteren en eergisteren in de Tweede
hamer het woord hebben gevoerd naar aanleiding
Van de begroting van Buitenlandse Zaken. De
'1pwindsman heeft hierbij wederom grote aandacht
£eschonken aan de kwcstie-Nieuw-Guinea. Hoewel
Mi enerzijds begrip had voor het onbehagen, dat
^anuit de Kamer was geuit ten aanzien van de
^nxerikaanse politiek betreffende Indonesië, kon
ij anderzijds tot zijn vreugde verklaren, dat de
'^zichten van de Nederlandse en de Amerikaanse
ïegering over Nieuw-Guinea door de recente be
sprekingen tussen hem en Dulles veel dichter bij
e'kaar zijn gekomen. In het gesprek met minister
Dulles is gebleken, dat de Amerikaanse regering
grote aandacht heeft voor de strategische positie
van het gebied van Nieuw-Guinea. Hij laat zich
volledig op de hoogte houden van de Indonesische
agitatie rond dit gebied- De heer Dulles heeft
minister Luns de verzekering gegeven, dat de
Amerikaanse verklaring, dat geen gebruik van
geweld zal worden toegestaan om territoriale uit
breidingen te bereiken, ook van toepassing is op
de toestand rondom Nieuw-Guinea.
In antwoord op een interruptie van de heer Goed
hart (P.v.d.A.), waarom de heer Dulles zelf geen
openbaarheid aan deze verklaring heeft gegeven,
merkte mr. Luns op, dat uiteraard bij de Neder
landse regering de behoefte aan publikatie groter
is dan bij de Amerikaanse. Het Amerikaanse stand
punt is ook aan Indonesië bekend gemaakt.
»2"'reffeli.ik gekweten.
P.v.d.A. ivil van N.-Guinea af
Aanklacht bij Ver. Naties
zinloos
Motie
Monsterse postbode krijgt
zeven jaar
Vergiftiging of epidemie?
Even zaghet er naar uit of de
honderden, die zich verzameld had
den om de enorme bouwput tussen
de noordelijke tunnelingang en de
Parkhaven te Rotterdam, om daar
het slaan van de eerste paal vöor
Euromast mee te maken, zouden
teleurgesteld worden. Maar toen
het hei-mechaniek weigerde, werd
onmiddellijk een man naar boven
gehesen die enige geheimzinnige
handgrepen deed en ziedaar, sis
send ging het heigevaarte op en
neer en kon burgemeester mr. G.
E. van Walsum „in touw".
i 4 f f
'i'!
HET WEER
VOOR MORGEN
TIJDELIJK NEERSLAG
Geen roet
Krappe tijd
Amerika zal Indonesische aanval
op Nieuw-Guinea niet tolereren
en alleen Indonesië heeft van
Zo nea een probleem gemaakt,
agi? .r kortdurende Indonesische
«natie zou er geen kwestie-NieuW-Guinea
fjlaan.
jjfm heer De Kadt (P.v.d.A.) had in het
djo?erdkat weer eens do stelling verkon-
Nederland aan zelfoverschatting
i jJ; wanneer het meent, dat het in staat
leuw-Guinea tot ontwikkeling te bren-
ba?' ^mieter Luns vond dit een onhoud-
Porf redenering. Voor de tweede wereld-
be,[0g heeft Nederland heel de archipel
Von*?Urd en het heeft zich van deze taak
Bi'e 8 m°eten oppassen, dat nieuw-Guinea
nr-' wordt opgeofferd aan het nationale
eSIJge. zo was van socialistische zijde
6eWaarschuwd
Mr. Luns was het hiermee volkomen
8ehs. Maa-r hiervan is geen sprake. Deze
gedachte is de Nederlandse regering vol-
°®en vreemd.
de besprekingen met de Australische
^'lister Casey is nogmaals gebleken, van
ja°e groot gewicht Australië de Neder-
hdsc soevereiniteit over Nieuw-Guinea
An<?ou.w'* Door de samenwerking met
Sne worden de staatkundige per-
I, ec'ieven van Nieuw-Guinea aanzienlijk
e Varderd. Door de houding van Australië
dit _®e,,iKa t.a.v. Nieuw-Guinea is er voor
gebied een internationale bescherming
^erkregen, aldus de bewindsman.
v^3dat de minister-president dr. Drees
0 8riie week in de Eerste Kamer met grote
ortuiging had betoogd, dat het streven
aar een o{ andere vorm van internatio-
Itp?' ^heer t.a.v. Nieuw-Guinea geen en-
e zln heeft, was voor deze gedachte
►j, °r de socialistische heer De Kadt in het
^Weede-Kamerdebat opnieuw een lans ge-
AOkon. Minister Luns kon niet anders
j.;eh dan de verklaring van dr. Drees
s eens herhalen. Het aan de orde stel
len van een eventueel internationaal be
heer m de Ver. Naties zou de onzeker
heden alleen maar vergroten Door dit
„initiatief" zou het initiatief Nederland
uit handen worden geslagen.
De K.V.P-woordvoerder de heer Wei
ter toonde zich bij de replieken over
deze resolute houding van de regering
tegenover de socialistische aandrang
•zeer verheugd Voor de heer De Kadt
was dit juist een reden om weinig in
genomen te zijn met het antwoord van
achter de regeringstafel. De socialisti
sche afgevaardigde vond het merkwaar-1
dig da» ais woordvoerder van de KVP-
fractie terzake van N.-Guinea de heer
Welter was opgetreden. De naam van de
heer Weiter roept bepaalde associaties
op van een politiek, die t.a.v. Indonesië
nog veel beroerder is geweest dan wel
ke de KVP aanvankelijk heeft gevoerd
Dit, mag u niet zeggen, riep de heer
Weiter verontwaardigd.
De heer De Kadt was ten zeerste be
vreesd. dat de politieke fouten, die in het
verleden t.a. v. Indonesië zijn gemaakt,
thans opnieuw ten opzichte van Nieuw-
Guinea zullen worden gemaakt Hij was
er geenszins van overtuigd, dat er geen
internationaal] beheer .voor N.-Guinea te
bereiken is.
Als we maar vasthoudend in deze rich
ting werken, dan kunnen we heus wel
van N.-Guinea af, zo gaf hij te kennen.
Als we deze kwestie ook na aanvanke
lijk verzet in de Ver Naties aan de orde
blijven stellen, dan zullen er wellicht in
de Aziatische wereld mogelijkheden ge
opend worden, waarvan wij nu nog niet
dromen.
Speculerende op de dreigende kabinets
crisis merkte de heer De Kadt op. dat het
onder de huidige omstandigheden niet on
mogelijk is, dat er vervroegde verkiezin
gen worden gehouden. Men kan er dan
van overtuigd zijn, zo verzekerde de so
cialistische woordvoerder, dat wjj (mede)
Nieuw-Guinea tot inzet van die verkie
zingen zullen maken.
Over de uitspraak van het Nederlandse
volk maakte hij zich niet ongerust.
Een aanklacht indienen bij de Ver. Na
ties over het onrecht, dat Indonesië ons
heeft aangedaan, zoals door de heer Weiter
was bepleit, heeft evenmin bin- zo vond mi
nister Luns. In de V. N. geven politieke
overwegingen nu eenmaal de doorslag,
niet het recht. Een twee derdenmeerder-
heid voor een veroordeling van Indonesië
is onbereikbaar. Gegeven deze situatie zou
Indonesië een dergelijke niet voldoende
ondersteunde resolutie ter veroordeling
van zijn gedrag zeer wel kunnen gebrui
ken ter rechtvaardiging van zijn anr.i-
Nederlandse handelingen. Het valt zelfs
te betwijfelen, of een dergelijk punt op
de agenda zou komen.
De heer Welter was op zijn beurt over
dit antwoord niet zo erg te spreken. Het
komt er dus op neer, zo constateerde hij,
dat de Ver. Naties van geen enkele oete-
kenis zijn voor het verkrijgen van ge
noegdoening over grievend onrecht. De
fiere Nederlandse maagd heeft uiet ge
noeg geschreeuwd over de aanrandin-
blootgesteld. Laaf de regering een pers
campagne ondernemen om de wereld op
de hoogte te stellen van het grievende
onrecht, waaraan Indonesië zich schuldig
maakt en laat zij hierbij een bureau voor
public relations, liefst van Amerikaanse
origine, inschakelen, zo drukte de neer
Weiter de bewindsman op het hart.
Bij de replieken diende de heer Goed
hart een motie in. waarin van de rege
ring medewerking werd gevraagd voor
het transport van Russische vluchtelin
gen uit Ilonkong Deze motie, die mede
ondertekend was door leden van KVP
AR, VVD eh CH. werd z.h.s. aangeno
men De bewindsman beloofde, dat hij
zal nasaan. of het mogelijk is de Neder
landse krachtsinspanning te dezer zake
te verhogen. De begroting van Buiten
landse Zaken werd tenslotte laat in de
avond goedgekeurd.
Ad. Int.
Dc Haagse rechtbank heeft hedenmor
gen dc 46-jarige postbode G. V. uit Mon
ster 7 jaar gevangenisstraf met aftrek op
gelegd wegens zware mishandeling, dc
dood ten gevolge hebbend. De verdachte
had op 2 april jl. zijn echtgenote in hun
huis aan de Zeestraat met een hamer
enige malen op het hoofd geslagen en haar
daarna gewurgd. Tevoren waren er reeds
herhaaldelijk echtelijke moeilijkheden ge
weest.
De officier van justitie had vrijspraak
gevraagd van de ten laste gelegde moord
en hij had 10 jaar gevangenisstraf met af
trek gevorderd voor doodslag. Verzachten
de omstandigheden had hij niet aanwezig
geacht.
Het Zwitserse parlement heeft gislcren
zijn epedkeuring .gehecht aan een plan
om een tunnel van 5.900 meter onder dc
Grote St.-Bernhard te leggen. De kosten
worden geraamd op 44 miljoen Zwitserse
franken (ongeveer 37 miljoen gulden).
Dil plan, voor een rechtstreekse weg
verbinding tussen Parijs en Milaan via
Lausanne vormt het Zwitserse antwoord
op het Frans-Italiaanse project voor een
tunnel onder dp Mont Blanc.
,Ir. J. G. Tukker, voorzitter van het Pro-
duktschap voor Pluimvee en Eieren,
heeft gistermiddag op de te Utrecht ge
houden vergadering van het produktschap
gen, waaraan zij van Indónesische zijde is verklaard, dat de huidige restitutie van
de monopolieheffingcn op granen bij dc j
export van gevogelte en slachtpluimvee, j
waarschijnlijk niet zal kunnen worden ge-
handhaafd. De laatste veertien maanden
werd voor een bedrag van 29 miljoen
aan restituties uitgekeerd en alleen al
over dc maand oktober voor f 3 miljoen.
De verlagingen van de monopolieheffin
gcn zal, naar spreker meent, een wijzi
ging in dc exportrestituties noodzakelijk
maken. Concrete maatregelen in dit ver-1
band zjjïi echter nog niet gekomen.
Het bestuur besloot, de restitutie bij de
export van eendeëieren gelijk te -maken
J aan die bij de uitvoer van kippeëieren.
Uit het, export-overzicht over januari
tot en met november van dit jaar blijkt,
dat de uitvoer van kippeëieren in oktober
en november zodanig is toegenomen, dat
de bestaande achterstand ten opzichte
van 1957 kon worden ingehaald. Tot en
met november werden 2.394.800.000 eieren
uitgevoerd, tegen 2.386.500.000 in de over
eenkomstige periode van 1957. De export
van eendeëieren gaf echter een aanzien-j
lijke daling te zien, van 22.300.000 t ot
9.000.000 stuks. Die van slachtpluimvee
steeg met ongeveer 10 procent tot 38.351
ton.
De uitvoer van broedeieren neemt nog
steeds sterk toe. Naar West-Duitsland
werden er zelfs vijf maal zoveel uitge
voerd als vérleden jaar. De totale waarde
van de export van pluimveehouderijpro-
dukten bedroeg in de eerste elf maanden
van dit jaar f 466.814.168,—, hetgeen
f 11.330.393,— meer is dan in de overeen
komstige periode van 1957.
Een Spaans verkeersvliegtuig vloog-
tegen de piek Pasapan van het
Gradosgebergte ongeveer 60 km.
van Madrid. Alle inzittenden van de
machine vonden hierbij de dood. Op
de foto het wrak van de machine op
de besneeuwde berghelling.
Hel in de Britse kolonie Hongkong ver
schijnende blad Honkong Standard"
meldt, dat boeren van een volkscommune
op het Chinese eiland Lappa, by Macao,
op 65 km afstand van Hongkong, dinsdag
in opstand zün gekomen. Militairen had
den na twee uur de opstand neergeslagen.
Drie jonge boeren waren terechtgesteld
en er waren talrijke arrestaties verricht
Een vreemde figuur zo op het eerste
gezicht, maar ongetwijfeld een voor
treffelijk geschoten plaatje van de
fotograaf.
Gistermiddag werd door burge
meester Van Walsum van Rotter
dam de eerste paal geheid voor de
Euromastdie gebouwd wordt 'n
verband met met de Internationale
Landbouwtentoonstelling, die in
1960 in Rotterdam gehouden zal
worden.
-d >- "j 1V
(Van onze correspondent)
In het sanatorium „Beatrixoord" te Ap
pelscha zijn in de afgelopen dagen vier
honderd marmotten, die werden gebruikt
voor proeven, gestorven. De justitie stelt
een onderzoek in naar de vraag of de die
ren zijn vergiftigd ofwel zijn omgekomen
als gevolg van een epidemie. Tot nu toe
tas» men over de oorzaak van hun dood
volledig in het duister.
f. geweldige omvang van deze
,s in overeenstemming met de
<1 °'e appeloogst in Duitsland en de
voortvloeiende omvangrijke
f'duktie van de befaamde appel-
k'?'1. °f °tder. Zmi iemand nl. deze
f?'''1 welke te Neu-Isenburg bij
«J.ltyort a. Main in de tuin van een
staat opgesteld, met appelwijn I
"Ier vullen, dan zou hij niet min-
Sfl dan 17.000 liter van deze mous-
c 8,lde drank nodig hebben. De
'houder heeft de kruik evenwel
andere bedoelingen in zijn tuin
laatst; via een popperig deurtje
'non er nl. binnenin komen,
zjj''r rondom een tafel twaalf stoelen
°Pgesield voor dorstige gasten,
1,1 dit miniatuur-cafeetje
wijntje kunnen drinken.
hun
De hoofdinspecteur voor de scheepvaart
de heer J. Metz, heeft de Raad voor de
Scheepvaart voorgesteld de bevoegdheid
van dc 29-jarige kapitein H. E van den
B. uit Hilversum in te houden voor dc tijd
van achttien maanden. Dc heer Metz acht
uitsluitend het falen van dc kapitein de
oorzaak van dc stranding van de kust
vaarder „Nigeria" op 21 juni van dit
jaar in de golf van Kutch aan de noord
west kust van India.
Enkele uren na de stranding is de uit
explosieven bestaande lading geëxplo
deerd, waarna het schip volkomen is uit
gebrand. De omstandigheden hebben des
tijds in India argwaan gewekt. Een deel
van de explosieven was bestemd voor
Pakistan- Volgens de heer Metz is uit
het onderzoek niet gebleken, dat hier mis
daad in het spel is geweest- „Het blijft
wel een hoogst merkwaardige gang van
zaken. Er is geen recfëlijke verklaring voor
de explosies ep de brand".
Leden van de raad hadden nu aanmer
kingen op de notities in het journaal.
Na Aden zou volgens die notities een
koers van 72 rechtwijzend zijn gevaren.
Maar volgens de berekeningen had het
schip dan op een afstand van 120 mijl
de kaap moeten passeren, die volgens de
kapitein hetgeen bevestigd werd door
de stuurman op ongever 10 mijl gezien
IS.;
Als getuige werd de heer C. van den
Brink, de vader van de kapitein gehoord.
Hij de reder wist niet, of voor deze
gelegenheid een aanvullende verzekering
was afgesloten.
Inzake de stranding zei de heer Metz,
dat de navigatie slordig en principieel
verkeerd is geweest. Hij sprak van een
„soort botte nonchalance" en voorts „Het
is geen wonder, dat het schip in de Golf
van Kutch terecht is gekomen, maar wel
een schande. Men heeft genavigeerd, alsof
men van Stavoren naar Elburg moest
varen".
De raad zal schriftelijk uitspraak doen. 1
Vanavond enkele opklaringen en in
het oosten van het land temperatu
ren om het vriespunt. Daarna over
wegend zwaar bewolkt met tijdelijk
regen of natte sneeuw en ongeveer
dezelfde temperaturen als vandaag.
Matige tot krachtige wind uit zui
delijke richtingen.
Vrijdag 12 december: zon op 8.38, onder 16.28
uur; maan op 9.48, onder 18.55 uur.
Zün wij welingelicht, aan had van com
munistische züde het plan bestaan, roet
in het eten te werpen door een staking
te organiseren by gelegenheid van deze
spectaculaire eerste paal, maar dc heiers
lieten zich door geen agitatorische invloe
den bewegen en deden ferm hun werk.
Gesteund overigens door een achter
hoede van in blauwe overalls gestoken
leerlingen van de bedrijfsschool van Wil-
ton/Fijenoord, die door blikken scheeps
roepers een spreekkoor aanhieven: „Hei-
op. hei-op die 130 palen!" En als je Se Rot
terdamse jeugd achter je voelt; staan mos-
kovieten machteloos.
Jac. Kleiboer, het organiseren nimmer
moede, had er een soort volksfeest van
gemaakt Hij nodigde de heer J. H. Oer-
lemans op het houten plankier - aan de
rand van de bouwput en deze bracht lof
aan de gemeentelijke dienst, die in. plaats
van 6 weken er 3 nodig had om het ter
rein bouwrijp op te leveren. -„Het is de
vraag, of de Euromast wei kant e'n klaar
zal zijn op de openingsdag va.n de Inter
nationale Tuinbouwtentoonstelling van
1960". zei hij, de financieringsmoeilijk-he-
den releverend, maar burgemeester Van
Walsum twijfelde ej- niet aan, of dat was
maar een voorzichtigheids-uiting. Hij ken.
de het Rotterdamse bedrijfsleven te goed
om te weten dat de zaak wel tijdig in
orde zou zijn. De heer Oerlemans bleek
echter het volste vertrouwen te hebben
in alle medewerkers, met name de firma's
Van Eesteren. Goud en Westdijk. En Klei
boer zei kort en goed, dat de Euromast op
25 maart 1960 om 10 uur geopend zou wor-
den.
De bloemen waren vertegenwoordigd in
de persoon van freule M M. J A van
Nispen tot Pannerden, dochter van de
voorzitter van de Kon. Alg. Vereniging
voor Bloembollencultuur, die een boeket
van de in deze decemberdagen zo schaar
se tulpen aanbood aan mevrouw E M J.
Oerlemans-Kooyman, echtgenote van de
voorzitter van de raad van bestuur van de
Euromast n.v.
loen de paal een eindweogs de grond in
was. bood de heer Jac. Kleiboer een pak
ket vol produkten van vreemde landen,
oie belang bij Europoort hebben, aan
voorman Bram van Vliet aan met de be
lofte, dat alle zeventig bij het werk be
trokken mensen zo'n pak bezorgd zouden
krijgen. En toen begonnen de jongelui die
aan de commandobrug van de toren zui
len §aan werken, hun hei-op-spreekkoór.
Langs de Parkhaven stond een tent,
waar de genodigden na heel dit afmattend
gedoe tot rust konden komen onder het
genot van enkele verversingen.
hieuwe
amsche courant