Nieuws uit stad en omtrek
Jungham
NIEUWS UIT KETHEL
RYNBENDE'S NIEUW ROOD
Geheugen-hulp
Schiedams historie in het
kort verteld
I
Overstroming
in Brazilië
St.-Laurens gaf
geheim prijs
Grote vraag naar Kerststukjes
Voor ALLE DRANKEN
„ORANJE"
Nog het een en ander over het
Kruisbroedersconvent
Aandacht voor de dieren Het winterfeest van de
Kerstviering in de
Instuif
HENRI REBERS
C. A. B.
Examens Verbond van
Mandoline Orkesten
Schakend Schiedam j
Uitloting
Tafeltennis
Roxio 1Noad 1 55
Onderlinge volleybal-
competitie
S. P. S. V. 1 nog steeds aan kop
Over onbekende
voorgangster
Burgerlijke Stand
Katholieke Kring
Eerste paal voor
project-Vlug
Nieuws uit bet
Stedelijk Museum
El
Jubilee
Diefstallen
Verkeerszuiltje omver
gereden
Fietsen gestolen
Wat Schiedam verloor
en vond
Stijlvolle viering van bet
kerstfeest door de
kleuterschool
Afscheid van leidster
mejuffrouw Schoof
Geslaagd
NIEUWS TREKT ALTIJD
IEDERE DAG
ROTTERDAM
Burgerlijke Stand
he4- fze/e JaaA> tiieiuof
Tienduizenden
gezinnen dakloos
Pletterij Enthoven
GEMEENTE SCHIEDAM
NSC
DINSDAG 23 DECEMBER 1958
PAGINA 2
Schaakclub Schiedam
WEKKERS
Revue uitverkocht
liWPPP^PlilipS{9
Voor Herenmodes Timco
Kerk van vóór 1400?
SLIJTERIJ EN
WIJNHANDEL
VRACHTENMARKT
UITLOTING 4% LENING 1952
Het komende Kerstfeest stelt ons ook
dit jaar voor de taak, richtlijnen te geven
om de voor consumptie bestemde dieren
op pijnloze wijze te slachten of te doen
slachten. Op dit gebied immers gebeuren
er tal van ongerechtigheden, ook vaak
als gevolg van onkunde.
Vorige jaren hebben wij van onze acties
op dit punt behoorlijke resultaten ge
oogst. Wij hopen ook nu weer op succes.
In elk geval zouden wij ook op deze plaats
nog met aandrang adviseren vooral niet
de dieren, waarmee kinderen vriendschap
hebben gesloten, te slachten en in het al
gemeen de jeugd altijd verre van doden
te houden. Vooral vestigen wij er de aan
dacht op, dat men nauwkeurig moet toe
zien, vooral in onze onmiddellijke omge
ving, hoe het slachten van konijnen, kip
pen en andere dieren plaats vindt. Het
ophangen van dieren is absoluut verboden
en strafbaar.
Laten ouders en opvoeders ervoor wa
ken. vóór de grote feesten komen, waarin
kinderen zo'n groot aandeel hebben, dat
deze in hun vaak tere gevoelens worden
gekrenkt.
En dan noemen wij de dieren zelf. Wan
neer het slachten niet door deskundigen
geschiedt, wordt het vaak mishandelen.
Wij geven u een tip. ga naar de bona-fide
poeliers of slagers, die gaarne voor u het
dier zullen slachten: op deskundige wijze
en snel.
J. KREUGER,
Inspecteur Dierenbescherming,
afd. Schiedam.
Zondagavond was er Kerstfeestviering
in de Instuif. Het programma werd ver
zorgd door leden en twee medewerkers.
Deze laatsten, de heren H. Hesselmg en
H. Nolte toonden door hun spel op viool
en piano hun kunnen. Vooral'het Largo
van Handel werd voortreffelijk uitge
voerd. Daarna volgde er een declamatie
door mej. R. Lafort. Zij droeg een gedicht
voor van Frans Muller, de Kerstnacht
van de ongelovige. Door enkele Instuivers
werd een Kerstspel opgevoerd. Dit speel
de zich af in een vluchtelingenkamp. Het
geheel werd op zeer goede wijze door de
spelers naar voren gebracht. Aan het slot
dankte de voorzitter, de heer F. Renirie,
de spelers en mej. Lafort, die deze avond
had verzorgd. Hij sprak de wens uit, in de
toekomst meer van deze avonden, ver
zorgd door eigen krachten, te mogen zien
en horen. DE J-
Grote sortering KERST- en
NIEUWJAARSKAARTEN
diverse talen
Ruim honderdvijftig pupillen van de
C.A.B. waren zaterdagmiddag in „Irene"
bijeen, waar hun een winterfeest werd ge
boden. De meesten van hen waren met
auto's van huis afgehaald, dezelfde waar
mee in mei van het komende jaar de eer
ste tocht naar buiten wordt gemaakt.
Men krijgt dan de beschikking over vijf
tig wagens in het totaal, een aantal wat
nog nimmer bereikt werd. Nadat voorzit
ter A. Schuddebeurs zijn gasten had ver
welkomt, zetten deze zich te luisteren
naar een vlot variété programma waar
aan werd meegewerkt door de Cartoni's,
Wim Scholte, Cor Nielse en de accordeo
nist Henk van Zelm. Mevr. S. Elshof-de
Veld declameerde uit de Gijsbrecht van
Amstel „De Rij van edelingen", hetgeen
als klassiek intermezzo, door de aanwezi
gen bijzonder op prijs werd gesteld.
Tevens werden er een paar filmpjes ge
draaid. Het hoogtepunt werd bereikt, toen
kleurendia's werden vertoond, gemaakt
naar foto's tijdens de diverse tochten op
genomen. Opnieuw is dus de opzet van dit
comité geslaagd en werd wat vreugde ge
boden aan hen die gedwongen zijn veel,
zo niet altijd, in huis te verblijven.
Boek- en Kantoorboekhandel
HOOGSTBAA^146^—^TELEF^67820^
Voor de eerste maal in de geschiedenis
van het Verbond van Mandoline orkesten
heeft men de leden der diverse aangeslo
ten verenigingen examens afgenomen om
de individuele theoretische en praktische
bekwaamheid te testen. Op deze wijze
hoopt men het persoonlijke spelpeil van
de leden te verbeteren en zodoende ook
het spel van ensembles op een hoger ni
veau te brengen. Begonnen werd met het
afnemen van examens voor het diploma
A elementair. Het is de bedoeling dat de
leden door zullen gaan met zich te bekwa
men om ook de nog volgende vijf diplo
ma's te verwerven, waarvan het laatste
de bevoegdheid van leraar geeft. Schie
dam had in deze de primeur en zo werden
gisteren achtendertig kandidaten afkom
stig uit de provincies Zuid-Holland, Bra
bant en Limburg geëxamineerd.
Alle kandidaten behaalden de maximum
dertig punten, zodat er niemand afgewe
zen behoefde te worden. Er vielen vijftig
punten te behalen zodat, mej. den Besten
uit Rotterdam haar naam alle eer aan
deed door met negenenveertig punten
,cum laude" te slagen. Met mej Nuvel-
steyn uit Gouda (481/2 pnt.) leverde onze
stadgenoot H. Schrijnder sr.. 'J?
oudste deelnemer, met zijn behaalde 48
punten een goede prestatie. De jongste
kandidate was negen jaar oud. De voor
zitter van het landelijk verbond, de heer
B. Visser uit Den Haag. had bij deze
examens de leiding. Als examinatoren tra-
den op de heren Ernst Gest en Frans van 1
Norden. Deze laatste is de muzikale ad- j
viseur van het verbond.
De uitslagen van de wedstrijden ge
speeld voor de huishoudelijke wintercom
petitie zijn: Groep A: Chr. Slagmoolen Jr
-R. Fontein 1-0; W. Hoegee-C. Vrijland
0_i; H. Planken—H. Boele V2—Y2; C.
Meijer—Chr. Slagmoolen Jr 0—1.
Groep B: J..van Grootveld—A. Leerent-
veld 1—0; R. v. d. Hoek—A. van Etten
0—1; J. Veldman—J. v. d. Ruit 0—1; D. v.
d. Hoeven—B. Leeuwenstein 1—0.
Groep C: J. Kuypers—A. Blok 0—1, A.
ScheeleW. Koogje 1-0; A. Noordegraaf
A. Rip afgebr.; Chr. Slagmoolen Sr—J.
van Otterloo 10.
Voor belangstellenden verwijzen wij
naar de trekkingsuitslag van de uitloting
van de Burgerzinlening 1952 van de ge
meente Schiedam, voorkomende in het
advertentiegedeelte.
Het belangrijkste nieuws uit de Schie-
damse tafeltenniswereld is dit keer het
5—5 resultaat dat overgangsklasser Noad
boekte in de uitwedstrijd tegen RONO in
Rotterdam. Aangezien Noad de winstpun
ten best kan gebruiken was_ deze draw
een verdienstelijk resultaat. Nico Allmen-
dinger was in dit duel de grote man voor
Noad want hij zorgde voor drie winst
partijen. H. Aben voegde hier met één
zege nog een punt aan toe, terwijl het
dubbelspel de puntenverdeling tot een feit
maakte. J. Hendriks had in deze wedstrijd
geen succes en bleef zonder winst.
Service 1 was deze week vrij, maar de
lagere teams van deze vereniging kwamen
wel in het strijdperk. Het tweede team
behield zijn kans op de eerste plaats. Het
klopte SVA 1 met 7—3, waarbij Hoogwegt
tweemaal en J. Hertog eenmaal capitu
leerden. Team 3 won met ruim verschil
(9_1) van SCS 2, hierbij ging alleen het
dubbel verloren.
Voor de Service-leden zij nog medege-
Jeeld dat in verband met de feestdagen
er geen competitiewedstrijden en geen
clubavonden zijn.
Ook TSF 1 had vrijaf. Hier wonnen de
lagere teams. Het tweede met klein ver
schil nl. met 6—4 in een thuiswedstrijd
tegen Van Hessen 3 en het 3e team met
dezelfde cijfers bij DB 1 in een derby.
De competitie is nog niet op de helft,
maar in verband met dé feestdagen is er
toch twee weken rust.
Tenslotte nog iets over een tweetal toer
nooien. The Smashing Fellows organiseren
voor de Schiedamse Gemeenschap op 30
december een tafeltennistoernooi in de
Beurs voor de lagere schooljeugd, terwijl
het gymnasiastentoemooi op de 29e de
cember eveneens door TSF geleid wordt.
Het is ook dit keer U.V.G. niet gelukt
het politievolleybalteam in de onderlinge
competitie de eerste nederlaag toe te
brengen. Met de Willem de Zwijgerschool
1 beschikken onze ordebewaarders over
het sterkste team en zullen deze twee wel
gaan uitmaken wie er beslag op de titel
gaat leggen. De wedstrijd tegen U.V.G. is
in een 30 zege geëindigd De eerste set
werd met 153 gewonnen en alleen de
tweede ging gelijk op. Het werd een
krappe 1614 maar in de laatste set toon
den de gastheren opnieuw hun kracht
door ook deze met 156 op hun naam te
brengen.
S.P.S.V, 2 (Reserve politie) was tegen
het ervaren Juliana 1 kansloos en verloor
met 30. Bijzonder spannend verliep het
treffen tussen het Vlaardingse Set Up 2 en
W. de Zwijger 2. Het is uiteindelijk op een
22 gelijkspel uitgelopen.
Bij de dames werd alleen de wedstrijd
S.P.S.V. 1 tegen Set Up 2 gespeeld. Vooral
de eerste set, leverde een mooie score op.
Met 19—17 brachten de Vlaardingse da
mes deze op hun naam Ook in de tweede
set gaven de dames elkaar niet veel toe
maar onze stadgenoten wisten door met
15—13 te winnen de partij weer gelijk te
maken. Door ook de derde set te winnen
(155) zat er voor de gasten alleen nog
maar een kans op een draw in maar zo
ver lieten de politiedames het niet komen.
Ook deze set werd met 1511 op hun
naam gebracht.
Wegens de drukte voor de komende
feestdagen werden de overige wedstrijden
uitgesteld. In het nieuwe jaar wordt deze
competitie hervat. Men hoopt dat in het
komende jaar ook die verenigingen, welke
tot nu toe in Rotterdam wedstrijden spelen
zich bij deze competitie zullen aansluiten.
Wanneer nog steeds clubs naar elders
trekken wordt het ook zinloos om te blij
ven streven naar een eigen sporthal. Bo
vendien wordt het op de buiten de stad
gespeelde wedstrijdavonden voor veel
jonge beoefenaars te laat en dat levert,
vooral voor studerenden nogal eens bezwa.
ren op, aldus deelde men ons uit volley
balkringen mede.
1
enkel-, dubbel- en drietonig, wek
ken eerst zacht, dan luid. In vele
kleuren verkrijgbaar bij Uw hor-
loger-juwelier, reeds v.a. 9.75
GEBOREN: Anja, dochter van J. C.
Landzaad en A. Hendriksen; Johannes M.,
zoon van J. G. Nauman en M. J. T. van
der Wulp; Adriana H., dochter van G. H.
IJzermans en W. B. van Roon; Josephus
H., zoon van J. H. Visser en H. van de
Grijp' Maria F., dochter van W. Weetehng
en H.' van Eijk; Johannes D., zoon van B.
Otten en P. J. van der Raaf; Adnanus J.
A., zoon van T. H. P. Mourits en M. E. A.
van der Burg.
OVERLEDEN: E. M. Speelmans, 80 jr,
echtg. van J. Spekman.
GEHUWD: H. E. van den Berg, 27 jr en
P J van der Windt, 20 jr; R. K. Pothuis,
36 jr en M. H. S. Karreman, 24 jr; C. van
Halm, 25 jr en C. Derksen, 25 jr.
De Katholieke Kring zal in het nieu
we jaar het genoegen smaken van een
buitengewoon goede inzet. De revue ,,'t
Zit in de lucht", welke op donderdag 8
januari in het Passage Theater zal wor
den opgevoerd, heeft zoveel belangstel
ling, dat alle plaatsen er voor uitver
kocht zijn.
Op maandagochtend 29 dezer wordt
de eerste paal geslagen voor het project-
Vlug aan de Broersvest/Broersveld
Het Stedelijk Museum zal op beide
Kerstdagen geopend zijn als op zonda
gen, dus van 12 tot 17 uur. Op "Nieuw
jaarsdag is het Museum gesloten.
Advertentie t.M.
De heer P. A. Janse is 30 dezer veer
tig jaar in dienst bij Van Gend en Loos.
TJit van raamneggen afkomstige
stukken samengesteld fragment van
een kolom van een oudere kerk
vroeg-Gothiek)
Bjj de verdere herstelwerkzaamheden
aan de oude Sint-Laurens zijn fragmenten
bloot gekomen, die hoogst interessant zijn
voor onderzoekers van Rotterdams vroege
geschiedenis.
De thans verschenen twaalfde mede
deling over het verloop der herstelwerk
zaamheden een uitgave, die wii steeds
met vreugde begroeten, niet het minst door
het cachet ervan en door de veelvuldige
illustraties vertelt veel van het herstel
van de grafmonumenten, maar ook het een
en ander van de werkzaamheden aan de
topgevel van de grote kapel aan de noord
zijde. tot het benedendeel van de beide
-transeptgevels en tot de buitenmuren van
de kooromgang.
De omlijsting van de grote ramen in
de muurvlakken tussen de steunberen zijn
nu hersteld. Tijdens het vernieuwen van
de geprofileerde stenen in de kragen van
de neggekanten van deze ramen bleek,
dat veel van het destijds (plm. 1400)
daarvoor gebezigde materiaal van sloop
afkomstig was. Een groot aantal van de
uitgenomen steenstukken vertoonde aan de
achterzijde duidelijke sporen van een eer
der gebruik.
Te voorschijn kwamen de fragmenten
van profielen, van kapitelen en bijbeho
rende dekplaten, van basementen, van
schachttrommels en dergelijke, alle van
vormgeving vroeg-Gotisch, een stijlperiode
voorafgaande aan die van de tegenwoor
dige kerk. Onder de vorengenoemde
schachttrommels bevond zich er een. even
wel elders uit het koor vrijgekomen, af
komstig van een massief stenen kolom met
een diameter van ca. 72 cm. Een losse
opstapeling van de gevonden fragmenten
in volgorde van de hun toekomende olaats
in het bouwwerk, geeft reeds een vrij aar
dig beeld van dit interessante historische
bouwdetail uit een ver verleden, waarvan
wat onze stad betreft helaas weinig be
kend is.
Ongetwijfeld, zo lezen wjj verder, hebben
deze fragmenten deel uitgemaakt van een
oudere kerk, die, wanneer deze een plaatr
steljjkc voorgangster van de huidige ge
weest is, reeds buiten dienst gesteld was,
toen koor en transept opgetrokken werden.
S. L. V. heeft bij de politie aangifte
gedaan van diefstal van een weekend
tas met kledingstukken en een paar
schoenen. De tas stond op de fiets, die
V. op de Lange Haven had neergezet.
Op het bouwterrein van fa. Muys er.
De Winter aan de Burg. van Haarenlaan
zijn 130 rollen steengaas ter waarde van
1300 gestolen. Zij zijn eigendom van de
fa. Smeets uit Amsterdam.
Een Vlaardingse jongen van veertien
jaar is gisteren aangehouden in een wa
renhuis omdat hij een zakagenda h^d
gestolen. Een medeplichtig vriendje
wist te ontkomen.
De 17-jarige T. V. heeft gistermiddag
met zijn „ijzeren hond" op de Broers-
vest een verkeerszuiltje omver gereden,
toen hij plotseling naar rechts moest
uitwijken.
De scholier M. G. heeft aangifte ge
daan van diefstal van een damesfiets
die op slot voor zijn woning in de Gas-
straat stond.
Van de Chauffeur P. B. O. is een da
mesfiets gestolen uit een garage in de
Mariastraat.
CHINEES - INDISCH RESTAURANT
CHUNG - II ING Prima Keuken
Chinees - Indisch - Hollands Menu
Diners - Lunch - Soupers - Dagschotels
en A la carte - OOK THUISBEZORGEN
RUBENSPLEIN 4 TELEFOON 65827
Te bevragen aan bet hoofdbureau van
politie te Schiedam tussen 912.30 uur en
26 uur:
Portemonnee met inhoud; 2 pocketbooks;
driewielig autostepje.
Te bevragen bij de vinders:
Damespolshorloge, v.d. Struijs, Kruger-
straat 34, Vlaardingen; zilveren armband
je v.d Bos. Overschiesestraat 104; plas
tic kussen, dr. Staalman. Nassaulaan 43;
blauw-wit meisjesvest. Wesling, Beier-
landsestraat 31; grijs bontmutsje. J de
Koning, Westfrankelandsestraat 64; rode
kindersjaal, H. Schouwenburg, Esdoorn
laan 20, Kethel; zwart glacé dameshand
schoen. mevr. Brouwer. Rembrandtlaan
37b; 1 paar bruine glacé herenhandschoe
nen. v.d. Klink. W. de Zwijgerlaan 40;
1 paar rode wollen d eshaeneodanms,ch
1 paar rode wollen dameshandschoenen,
v. Tilborg. Van Ostadelaan 32a; grijze kin-
derwant, A. J, van Delden, Esdoornlaan
14, Kethel; zwart glacé dameshandschoen,
de Winter. Heenvlietsestraat 8; vulpen zon
der dop. Mineur Sav, Lohmanlaan 76;
damesbr'il. Maan. Broersvest 31; vulpen,
Kleinekoort. Cartesiusstraat 23a; vulpen
en 2 balpennen in étui. H. Cramer, Iepen
laan 55, Kethel; zwart-witte hond (fox-
terrier), Oudheusden, van der Duijn van
Maasdamstraat 91; damesportefeuille met
inhoud. Folpen. Nic. Beetsstraat 41a; le
deren tas, J. Meijniger. Alb. Cuypstraat
8a; kinderportemonnee met inhoud. J.
Kalkhoven. Iepenlaan 27, Kethel; dames
portemonnee met inhoud. G. Cijs, Bell-
straat 5c.
Al dagenlang konden de kleuters ner
gens anders over praten dan over het
Kerstspel, dat zij samen zouden spelen.
De meest verwarde verhalen kregen de
moeders te horen. „U moet een gat in een
deken knippen waar ik mijn hoofd door
moet steken, want ik moet herder zijn,
was het b.v. De lang verwachte dag was
dan eindelijk aangebroken en ondanks
de maandag waren alle moeders en ook
grootmoeders om half twee present in
het Verenigingsgebouw.
Daar kwam men in de juiste Kerst
stemming. De zaal was donker gemaakt,
met hier en daar brandende kaarsen en
in het midden een levensgrote stal, hele
maal leeg.
Na een kort welkomstwoord van mej.
Schoof, waarin ze tevens haar afscheid
aankondigde begon het spel, waarvoor
doo,r de leidster de nodige clementie werd
ingeroepen en vooral verzocht werd ern
stig te blijven, zodat de kleintjes niet uit
hun rol zouden vallen.
Eerst kwamen de engelen, in hun lange
witte jurkjes. Daarna de herders, fantas
tisch uitgedost, die neerhurkten op een
kleed midden in de zaal. Dan volgde af
wisselend declamatie en gezang. Maria
en Jozef liepen rond, klopten aan deuren
Aan de r.-k. School voor Maatschap
pelijk Werk te Den Haag slaagden voor
het diploma Maatschappelijk Werksters
met aantekening Kinderbescherming,
onze stadgenote mej. J. E. C. M. Schoon- j
hoven.
om onderdak, maar die bleven voor hen
gestoten. In de harde koude wereld was
e,r geen plaats voor mensen zonder geld.
Toen liepen Maria en Jozef naar de stal
en gingen daar zitten.
Nu werd het heel stil, allen sliepen.
Zacht speelde de leidster het „Stille
Nacht" op de pibno. Toen ging de deur
open en een engel met het Kindje op de
armen, kwam voorzichtig binnen, liep
naar de stal en legde daar voorzichtig
het Kindeke neer. Dan ging ze met uitge
spreide armen achter de stal op een ver
hoging staan. Heel zacht klonk „Er is
een kindeke geboren op aard". Nu volg
de er een .gesprek tussen herders en
engelen. Wonderlijk hoe goed de kleintjes
wisten, wanneer het hun beurt was om iets
te zeggen. Ook de „preek van Pater An
tonio" was kostelijk!
Alle kinderen gingen maar de kribbe en
legden er hun gaven neer. Kleine ver
zorgde pakjes, met fruit of snoepgoed,
dait aan zieke kinderen uitgedeeld zal
worden.
Dat was het eind va'n he't Kerstspel;
waarvan alle aanwezigen genoten heb
ben. De kinderen werden getrakteerd op
kerstkrans.
Namens de oudeirs sprak hierna mevr.
Kustner een dankwoord voor het gebo-
dene en een afscheidswoord tot de leid
ster van deze kleuterklas. Een der kinde
ren bood mej. Schoof namens de ouders
een boekeit bloemen en een boekenbon
aan.
Daarna was er gelegenheid om afscheid
te nemen van mej. C. Schoof, die na
Nieuwjaar een functie krijgt aan de kleu
terklas in Nieuwland.
(Aangifte van 50 december)
OVERLEDENM v Daalhuizen, man v E M de
Ruijter 56 3 - J CM Weyers, ongeh vr 75 j: 1
Dorst, man v P C Bos 83 j; B Lagendijk man
v M Horsten 77 j; W J Groothuyzen, man geh
gew m A Klapwijk 84 j; P Molenaar, vr v C
Bijl 77 j; F M Eggermont man v C H A v d
Meijden 54 j; G G Binkhorst, man v J de
Hoop 49 j: K Mes, man geh gew m N Groe-
newegen 88 1: W Schutter, ongeh man 83 j:
N v d Stelt, vr v C H Broekhuizen 70 jM H
Hermsen. ongeh vr 71 j; F T J v Dort, vr geh
gew m P H v d Meulen 51 j; J. J v Zon, vr
v J MC Hóogenboom 64 j; W J Eerdmans man
v A Verkaaik 65 j; J L Kvertse, man v R J P
v Bergen 72 j.
BEVAULEN: P DuboisDuivestein d; J M
Nortiervan Oostrum d: C W DorchainJansen
d; H Blokzijl—Barendregt z; M H van Mil—
Vte z: A J M HennemanCoomans d; J P
Hoogkamer—Reijerse z; P s Heijnen—van den
Akker d en z- W Schoonenbergakemond d;
p Vis—Been 'z; H A Haas—Bokhorst d; E de
GooijerDubbelman z; E van Manen—-Riswick
z; W J M Geluk—van Giessen d; M L Jalink^--
Kühnel z; S van Houwelingen—Scholte d; V
W van MegeriBosman z; C C de HaasVer
beek d; J A A van der Graaff—Vonk z; A
Kreling—Bene z; A M Mostertde Jong d;
L Fortuin—Sajet d; R E van Galen—van
Èsch d
Oranjestraat 10—12
Telefoon 65007
- kerstdiners
Verder ook de gewone menu's
nieuwe sc
Irledamscke coura
Dogblad voor Schiedam en omsireker
80ste Jaargang No. 23865
DAM 18
S C B I E D A M
TELEFOON 6 6 15 2
POSTREKENING NR 5 8 0 9 J
ADVERTENTIES
f 0,15 per mm-hoogte. Bij contract
speciale tarieven..
INGtE Z O PfDEN MEDEDELINGEN
t 0,30 per mm-hoogte. Bij contract
speciale tarieven.
kampioenen
tot 20 woorden t 0.50 bij vooruitbe
taling. Elk woord meer 3 ct. Maxi
mum 60 woorden.
Alle advertentie-orders worden arfge.
sloten en uitgevoerd overeenkomstig
de Regelen voor het Advertentie-
wezen.
abonnement en
t 7.40 per kwartaal, i 2J4
en f 0.50 per weefc-
HEDEN:
Passage Theater; Meisjes, Mambo'6 en
whisky (volw.); woensdag De Vikings (14
jaar). Zaterdag en zondag 2, 4.15, 7 en 9.15
uur; weekdagen 2 en 8.15 uur.
Monopole Theater: Love me or leave me
(18 jaar), zaterdag en zondag 2, 5, 7 en
9 uur; weekdagen 2. 7 en 9 uur.
Stedelijk Museum: Hoogstraat 112: da-
ze! 11 k* 19—5 zondag 12—5 uur Tentoon-
steling „Ach tijd" en „Blad papier", als
mede moderne kunst.
NACHTDIENST APOTHEKEN
Apotheek Janse, Swammerdamsingel 41
Apotheek Nieuwland, Wibautplein 17.
R-K BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL
ST.-LIDUINA
Openingsuren:
Hoofdgebouw Dam 8: Uitleenbureau en
Leeszaal voor volwassenen: di., do., za.
van 1012 uur; di. Vm za van 25 uur;
rna., di., wo, vr. van 7—8.30 uur.
Jeugdleeszaal: di.. do., vr. van 45.30
uur.
Filiaal Rijnstraat 1: volw.: di. 6 30—8
uur; vr. 78 uur; 1eugd: wo. 25 uur.
Filiaal Nieuwland. Wijkgebouw Dr Wi
bautplein (zijingang): jeugd: wo. 1305
uur; volw.: wo en vr. 7 -8.30 uur.
Uitleenpost Emmastraat 3. ma. 78 uur;
wo en vr. 7—8 30 uur.
Uitleenpost Kerkweg 46. Kethel: zo. 11.30
—12.30 uur.
Uitleenpost Molensingel Noodkerk Ke
thel: dl. 48 uur.
//V ROTTERDAM;
WOENSDAG:
Luxor Theater, Kruiskade 30. Zwei Her
zen im Dreivierteltakt; 20.00 uur.
Pniëlkerk, Carnissesingel. Kerstwijding.
Truus van Ameyde, sopraan, koor- en sa
menzang. Werken van Bach, Handel, Cor
nelius, Reger en Mozart; 22.00 uur.
Ahoy' Hal, Wytemaweg. Volkskerstzang;
20.00 uur.
BIOSCOPEN
Programma's van 19 t/m 23 december
Arena: Fanfare (al) Capitol: De rebel
van Austin (18 j i Centraal: White Christ
mas (a.l.) Cineac-A.D.: Dr Corda verdacht
van moord (18 j.) Cineac.N.R C.: Actuali
teiten (doorl. voorst.) (a.l Colosseum: Ivan-
noe (14 J Harmonie: High noon (14 j 1
Lumière: Aphrodite godin der liefde (volw
Lutusca: Kapitein Zeeziek (a.l.i Metro:
Zondige vrouwen (ontoelaatbaar) Passage-
Schiedam: Meisjes mambo's en whisky (volw.)
Prinses: Veertig vervaarlijke vrijbuiters (14
1.) Rex: De ranch der vervloekten (14 j.)
Thalia: Dracula (18 j 1 't Venster: The
Green Man (18 j.) Victoria: Vakantie ln Lis
1 sabon (14 j.)
OP DE SAMENKOMST VAN 23 augustus 1481 in het St.-Barbara-convent te
Delft werd tussen de pastoor en de Kruisbroeders het volgendc beslotem Ten
eerste mocht het Kruisbroederscon>mt in z«n kapel het H. Sacrament bcwa
ren; ten tweede zou de pastoor jaarlijks aan de Kruisbroeders de H.H. Oie
verschaffen. Vervolgens werden voorschriften gemaakt betreffende het hou
den van predikatiën en het celebreren van H.H. Missen in de parochiekerk
or elders in de stad. Met toestemming van de bisschop van Utrecht of van zijn
vicaris zouden de Kruisbroeders de biecht mogen horen van Schicdamse pa
rochianen. Tenslotte ontvingen de Kruisbroeders nog het recht Schiedamse pa
rochianen op hun kerkhof te mogen begraven, een recht, hetwelk hun reeds
in 1443 door Paus Eugenius IV was verleend. De overeenkomst te Delft aldus
gesloten, werd 4 oktober 1481 door David van Bourgondië, bisschop v"
Utrecht, bekrachtigd.
Over dit recht van begraven in de
taal van de H. Kerk 't jus scpulturade ge
noemd willen wij nog het een en ander
opmerken. Volgens het algemeen recht
jus commune van begraven, kon
iedereen de plaats kiezen, waar hij begra
ven wenste te worden. Had nu iemand
tijdens zijn leven deze plaats van begra
ven locus scpulturae niet gekozen,
dan behoorde hij op het kerkhof van de
parochie te worden begraven. Voor dit be
graven op het eigen kerkhof, ontving de
pastoor enige goederen in natura, hetwelk
al spoedig werd vervangen door een vast
bedrag. Nu echter ook de Kruisbroeders
het recht van begraven hadden en veel
Schiedamse parochianen zich aldaar lie
ten begraven, gevoelde de pastoor van de
St.-Janskerk zich al spoedig benadeeld in
zijn inkomsten en eiste van de Kruisbroe
ders een gedeelte van hun inkomsten van
begraven. Men noemde dit de portio ca-
nonica of kerkelijke portie. In bovenge
noemde overeenkomst was deze kerkelij
ke portie bepaald op een vierde van de
inkomsten. Later werd dit bepaald op een
vastgesteld bedrag van vier ponden Hol
lands per jaar, te betalen in twee termij
nen en wel met Kerstmis en met Pasen.
De Kruisbroeders bezaten in de paro
chiekerk van onze stad twee vicarieën.
Over de betekenis van de vicariën schre
ven wij reeds eerder naar aanleiding van
een beschrijving van 't interieur van de
St.-Janskerk. De eerste van genoemde vi
cariën was 12 oktober 1472 door de exce-
teurs van het testament van Johannes Ja-
cobi, kanunnik van St.-Jan te Utrecht, ge
sticht op het altaar van het H.Kruis. ook
wel het Jerusalemsaltsar genoemd. De
stichting van deze vicarie werd 16 oktober
d.a.v. door David van Bourgondië, bis
schop van Utrecht goedgekeurd. Als eer-
ste vicaris van deze vicarie was benoemd
Wilhelmus Poel, die waarschijnlijk een
Kruisbroeder is geweest. Slechts korte
tijd is deze vicarie in de parochiekerk ge
vestigd gebleven. De collator Jacobus Ja-
cobi, inwoner van Schiedam en broeder
van de erflater Johannes Jacobi, krach
tens wiens beschikking deze vicarie was
gesticht, overwegende dat het Kruisbroe
dersconvent wel enige financiële steun
van node had, droeg 16 april 1483 het pa-
tronaatsrecht van deze vicarie over aan
de prior en de conventulaen van genoemd
convent en bracht tevens deze vicarie van
de parochiekerk over naar het altaar van
het H.Kruis in de kloosterkerk van de
Kruisbroeders. Dit alles geschiedde met
toestemming van de vicaris Wilhelmus
Poel. Een week later, 23 april 1483, keur
de de bisschop van Utrecht, David van
Bourgondië, deze overdracht van genoem
de vicarie goed. Als getuigen traden hier
bij op Cornelius Everhardi. burgemeester
van Schiedam, en mag. Franciscus Wal-
teri, magister cantus van de parochiekerk
alhier.
St.-Obertus
De tweede vicarie, welke steeds in de
parochiekerk alhier gevestigd is geble
ven, werd 16 mei 1510 gesticht op het al
taar van St.-Obertus! alias St.-Autbertus,
de patroon van het bakkersgilde, door
Pieter Joestenzoon, kanunnik van de pa
rochie- en collegiale kerk te Abbenbroek
en vice-cureyt in Westenrijck. Genoemde
Pieter Joestenzoon was in 1530 pater van
het St.-TJrsula-convent en is vóór 25 sep
tember 1535 overleden, nalatende aan dit
convent twe° huisjes in de Breestraat
alhier. De stichter zelf zou als collator
van deze vicarie optreden en benoemde
voor het eerst tot rector van deze vicarie
Johannes Cornelii Rijcke, die na zijn over-
lijden in 1535 werd opgevolgd door Judo-
cus Henrici, benoemd door de bisschop
van Utrecht. Georgius van Egmond. Dat
genoemde bisschop deze benoeming deed,
had de volgende oorzaak:
Na het overlijden van de collator, Pie
ter Joestenzoon, alias Peter Judoci, zou
als zodanig optreden de prior van de
Kruisbroeders te Schiedam en de mater
van het zusterklooster van de derde orde
van St.-Franciscus te Vlaardingen. De
oorspronkelijke stichtingsbrief van deze
vicarie schijnt echter verloren te zijn ge
raakt. Op verzoek nu van één van de
executeurs-testamentair werd door de bis
schop van Utrecht, Georgius van Egmond,
deze stichtingsbrief vernieuwd.
Betreffende de financiële toestand van
het Kruisbroedersconvent valt weinig me
de te delen. Rooskleurig kon deze niet
worden genoemd Op het Gemeente-ar
chief alhier bevindt zich een akte van
transport, welke ons enige waardevolle
inlichtingen verschaft betreffende de fi
nanciële toestand van het Kruisbroeders-
convent omstreeks het midden van de zes
tiende eeuw. Deze akte van transport da
teert van 25 juli 1545, op welke datum eni
ge landerijen, gelegen in Nieuw-Matenes-
se en groot ongeveer 11'/: bunder, werden
verkocht door de prior, Judocus van Has
selt en de conventualen van het Kruis
broedersconvent aan Anthonis Willems
zoon Muys, poorter van Schiedam. De
koopsom wordt weliswaar niet genoemd,
maar wel wordt vermeld, dat de op
brengst van de verkochte landerijen moest
dienen, pro redemptione onerum et debi-
torum nostri monasterii", d.w.z. tot aflos
sing van de lasten en schulden van ons
klooster.
Buitenvaders
Nog een enkel woord over de zogenaam
de „buitenvaders" van het Kruisbroeders
convent. Over hun taak en bevoegdheden
hebben wij reeds geschreven naar aanlei
ding van de behandeling van de drie
vrouwenkloosters. Daarbij hebben wij te
vens vermeld, dat deze buitenvaders op
Goede Vrijdag van elk jaar door heren
burgemeesters van onze stad werden ge
kozen. Hun namen worden vermeld in het
Electieboek. De oudste aantekening van
de electie van buitenvaders voor de Kruis
broeders dateert van 8 april 1547: „Die
buytevaeders van de Crucebroeders: d'ba-
lieu Dirck Odgyerszoon en Antonys Ja-
cobszoon".
Tenslotte zij nog vermeld, dat twee
Schiedamse jongelingen als Kruisheer te
Utrecht in 1505 en 1506 de H.Priesterwij-
ding ontvingen.
L. A. ABMA
Het is nu een drukke tijd voor de bloemisten. De stukjes voor Kerstmis worek'
bij duizenden opgemaakt, opdat ieder op tijd zijn kerstversiering m huis
hebben.
Volgens niet-officiëlc berichten zijn 46
mensen om het leven gekomen als ge
volg van zware regenval, welke in de
nacht van zondag op maandag in Rio de
Janeiro overstromingen heeft veroor
zaakt. De regen viel acht uur ach
tereen. Gehele wijken staan blank. Meer
dan 10.000 gezinnen moesten hun wonin
gen verlaten omdat het water binnen
drong. Mensen zaten op daken van au
tobussen, omdat het water ook daar
in was binnengespocld. Honderden voer
tuigen zijn gestrand.
Tengevolge van een aardverschuiving
hebben vijftig mensen te Pirai een
belangrijk spoorwegknooppunt op 100
km van Rio de Janeiro de dood ge
vonden.
Met algemene stemmen heeft de tweet^e
buitengewone vergadering van aande°
houders in de N.V. Pletterij v.h, L. I. En._
hoven en Cie te Delft een statutenwilV,
ging goedgekeurd waarbij een rege'j
wordt ingevoerd betreffende 'n uitkerin
afhankelijk van de bedriifsinkomston
Winst of de dividenden, ten behoeve vane,
personeel dat onder de C.A.O. in de f1
taalindustrie valt.
In de op 19 november j.l. gehouden °e
ste vergadering kon geen beslissing vto
den genomen, omdat het vereiste dt'
rum intbrak.
ROTTERDAM, 22 december
105^
20 dec. v m 190 ton teerzuur Uithoorn;
ton vismeel Beverwijk; 300 ton mais Devem« 0
97 ton mais Venlo; 100 ton mais eeuwarden:
ton mais 1/v Delft; 209 ton ledige vaten
sluis; 100 ton milocorn Almelo; 85 ton miloc0'C(i
Nijmegen; 300 ton milocora Helmond; 2
milocorn Veghel;; 280 ton papier Maastn^.;
210 ton zink Utrecht; 120 ton granen Raai
123 ton granen Zutfen; 400 ton haver WoP11
veer; 30<5 ton raapzaad Zwolle; 300 ton
zaad Zaanstreek; 600 ton veevoer Vv :..;u
Bosch; 210 ton rijst 1/v Zwijnendrecht. Tol-'
4'7 reizen.
(Burgerz'inlcnihg)
Per 17 december 1958 zijn de navolgende nummers uitgeloot
van de 4n/o lening 1952, tot een totaalbedrag van f 67.000,—.
79 80 103 175 189 207 279 311 318 323 383 387 396 457
459 462 478 500 545 590 602 608 702 708 746 8" 836 861
862 042 033 1106 1130 1171 1210 1229 1248 1309 1330 1361 1392 1403
1417 1428 1430 1437 1463 1501 1537 J:V13 13(16 1367 1648 1661 1632 1739
1763 1765 1771 1783 1794 1811 1832 1340 18ÜÜ 1918 1923
