Wat zoekt men op de maan?
Postzegels
m
Hl
De ernst
SPEL
VOOROONG
DRIEKONINGEN
WOÜO
Mistletoe
GOED BRIDGE
CTTFFRPUZZEL No. 99
ilfH
Wereldbewoners waagden vijfde schot
m
SCHA K FN
HET GRABBELT
■'TV*''" ifa
1 n II "SI
S i S i 1 1!^
Bricl gerubriek
van de Maasbodepers
O
192
32
i
Nijmeegse studenten
corps
EVEN AANDACHT VOOR
1
van het
1. Si w fgt
WO
243
32
10
+10
+13
6H
160
756
180
720
12
4
M
9
m
9
9
4
ZATERDAG 3 JANUARI 1959
PAGINA 11
Reuze-atlas
Naam-fantasie
li
Tentoonstelling zegels mei
christelijke motieven
Nieuwe uitgiften
KORaWsE'
z
19683
256
140
1070
z
9
5
1
7
1
3
8
9
6
2
6
9
9
7
5
1
8
1
8
7
9
4
5
8
8
1
7
1
5
1
1
8
8
1
4
7
1
(Van onze redacteur).
VOOR de vflfde keer hebben de bewo
ners van deze aardbol een schot gewaagd
'P de maan. Vier keer waren het de
- Merikanen die een raket afschoten: vier
maal werd het een mislukking. Zal dit
bfde (Russische) schot meer resultaat
^ebbcn? De wereld wacht vol spanning
P de uitslag van dit ruimte-avontuur,
'aar wat is er eigenlijk het nut van?
t°c' de mens zjjn onderzoekingen uit-
viA. fn tot de omgeving (en de opper
vlakte) van de maan?
on;^Kaarden wi^ als dat het de
is re nieuwsgierigheid van de mens
vél wacdlt daarginds het antwoord op
e vragen. Speciaal de achterzijde van
ba Inaan' die nooit vanaf de aarde zicht-
triar blijft de wetenschapsmensen in-
ziia61"611' ^ant wat men van die achter-
Jde weet, is bitter weinig.
Algemeen wordt aangenomen dat daar
jen dampkring aanwezig is, evenmin
^e°P 06 naar de aarde toegekeerde
'och heeft het hardnekkige sprookje
Se'open, (]a.t zich aan die andere kant,
ïee®n en vruchtbare landen bevinden, dat
daar schaduwrijke bossen de bergen
Ut>nen bekleden dat daar bezielde wc-
le"s een schuilplaats kunnen hebben ge-
v°nden en middelen van bestaan, dat
daar een mensheid kan leven en bloeien,
*onder dat het ons mogelijk is er de ge-
r'°gste wetenschap van te hebben (Flam-
"P^rion).
ln zijn boek „Op ontdekking in het
"Onland" (dr. A. J. M. Wanders) geeft
e schrijver als oorsprong van deze le-
®ehde de pseudo-ontdekking van de ster-
^kundi.ge Hansen uit Gofcha, die in het
'dden van de vorige eeuw. uit bepaalde
aarnemingen theoretisch had afgeleid,
at het zwaartepunt van de maanhol 59
hometer verder dan het middelpunt van
hs verwijderd zou liggen.
Cjj->®rha,lve moest het naar ons toegewen-
halfrond het karakter bezitten van
e h soort hoogland, de achterkant daar-
w te,gen zou als laagvlakte fungeren;
aaraan dan in het eerste geval een ge-
h "fiere, in het laatste een grotere dich-t-
aid van de lucht moest beantwoorden,
^nals op aarde de lucht in de bergen
her ig dan aan zee. Erg groot zou intus-
z n het verschil met heit oog op de
5 keer zwakkere zwaartekracht op de
d aan niet geweest zijn. Volgens mo-
erne afmetingen van Newcomb kan het
^rschil op zijn hoogst drie kilometer zijn
een volkomen onbelangrijke afstand,
aarin, in dit verband niet meer de
ar-v?St€ muziek zit. Ook de geheimzinnige
o hterkant zo concludeert deze auteur.
m het even hoe onbekend zij ons ook zij,
er even ongunstig aan toe als de voor
zijde, die voor onze onderzoekende blik
ken )nu reeds sinds onheuglijke tijden
ligt opengespreid.
En met dat ongunstig wordt dan be
doeld een wereld die dood en ledig is.
Een onherbergzaam land zonder lucht en
mensen.
Van de voorzijde van de maan om
de planeet maar van cards standpunt uit
te beschouwen weet men veel meer.
Eeuwenlang heeft de maan de mensheid
gefascineerd en duizenden onderzoeker
hebben de waarneembare zijde met groli
nauwkeurigheid bekeken. Op de eerste
primitieve maai.kaarten, zoals deze om
streeks 1630 door Galileo Galileï werden
vervaardigd zag men nog slechts de
grove contouren, doch de moderne foto
grafie heeft er toe bijgedragen het maan
landschap met grote nauwkeurigheid op
kaarten vast te leggen.
Een van de grootste maankaarten die
er bestaan is wel de atlas van H. P. Wil-
kins „Great 200 inches Map of the Moon",
een werkje dat is verdeeld in 16 secties,
elk van een meter vijfentwintig in het
vierkant. Een reuze xemplaar dat slechts
verkleind wordt uitgegeven. Alleen de
auteur bezit de originele atlas waarvoor
hij een indrukwekkende opslagruimte-no
dig heeft.
de oudste rechten. Er verscheen een de
finitieve lijst van circa 5000 positiebepa
lingen, die internationaal werd aanvaard.
Bij de keuze van de namen heeft de
mens zich laten leiden door zijn mense-
1 lijk voorstellingsvermogen. Zo zien we,
dat de westelijke helft van de maan, die
kant dus, die voor ons zichtbaar wordt
I wanneer de maan aan de avondhemel
staat, zich gelukkig mag prijzen met na-
men, die herinneren aan orettige weers
gesteldheden, terwijl de oostelijke helft
werd bedeeld met namen die doen den
ken aan koude, onvruchtbaarheid en
ziekten.
De donkere vlekken op de maan kre
gen namen als: Oceaan der Stormen, Golf
van de Dampen Meer van de dood. Moe
ras van de Nevels, Zee van de Helder
heid, Golf van de Epidemieën, Golf van
de Regenboog en Moeras der Ontbinding.
Vele kraters kregen bekende astronomen
als peetoom, zoals Plato, Timaeus en
Archytas.
Wanneer men er straks in zal slagen
ook de andere kant van de maan in
kaart te brengen, zullen de geleerden
hun fantasie weer op volle toeren mo
gen laten werken. Zijn de onderzoekers
dit doel a) dicht genaderd? Het fint-
woord schuilt wellicht in de Russische
raket, die zich thans pijlsnel in de
richting van de maan begeeft
Speciaal de laatste vijftig jaar zijn er
vele maan-atlassen verschenen, waarop
de duizenden kraters en vlakten, diie men
op de maan had waargenomen, werden
aangegeven. Omdat "r zo langzamerhand
een bijna chaotische verwarring op het
gebied der maannamen dreigde te ont
staan er kon immers vrij geïmprovi
seerd worden, daar seen enkele maan
bewoner tegen nieuw-bedachte naampjes
bezwaar zou maken werd in 1932 op
het astronomisch congres te Cambridge
een definitieve nomenclatuur ingevoerd.
In de meeste gevallen prevaleerden hier
Op vrijdag 9 en zaterdag 10 januari
a.s. zal voor eerstejaars wederom de mo
gelijkheid worden geopend zich in te
schrijven voor het Nijmeegs Studenten
Corps. Zij kunnen zich tussen 12 en 2
uur en vrijdag tevens tussen 18 en 20 uur
vervoegen op het Corpsgebouw. Oranje
singel 42, Nijmegen. De introductie!ijd
zal maandag 12 januari een aanvang ne
men.
EIGENLIJK is het in deze rubriek niet de plaats om aandacht aan andere
zegels dan postzegels te schenken. In verband met een ontvangen verzoek
e,t ook omdat, het om een sympathiek doel gaat, willen we echter hier bij
1 uitzondering aandacht vestigen op de beeldzegels, die door de UNESCO
borden verspreid. We geven hierbij tegelijk antwoord op een aantal vragen,
dat ons hierover in de loop van de laatste maanden bereikte.
Door het UNESCO-centrum Nederland
^'erden enige tijd geleden 88 zegels uit-
pgeven met afbeeldingen van monumen-
?n. landschappen en bezienswaardighe-
in ons land. Dezer dagen is als aan-
yolling op deze serie ook een reeks van 42
eeldzegels van Suriname en de Neder-
andse Antillen in omloop gebracht. Dit
s^.schieride in nauw contact met de Ned.
Ichting voor Culturele Samenwerking
et Suriname en de Ned. Antillen „Sti-
cUsa"
De
z6gel;
nieuwe reeks Suriname omvat 18
®gels, waarop de voornaamste beziens
waardigheden van Paramaribo, Wagenin-
Centraal Suriname enz. voorkomen;
van de Antillen bestaat uit 24 zegels
voorstellingen van Curagao, Aruba,
u®®aire en de andere tot het koninkrijk
^horende eilanden.
voor het verzamelen van de beeldzegels
ua® Nederland was reeds een album ver-
-U'lgbaar met beschrijvende tekst in het
ederlands en in het Engels. Dit album
'nu met negen bladen, bestemd voor de
zegels van Suriname en de An
oden uitgebreid. In totaal zijn thans 130
veeldzegels (a 10 ets per stuk) verkrijg-
d»a-T' Do netto-opbrengst is bestemd voor
UNESCO-projecten. De collectie geeft
h overzichtelijk beeld van de culturele
aarden waarover ons land en zijn over-
£Se gebiedsdelen beschikken.
Tj^ogels en album zijn te bestellen bij het
NESCO-eentrum Nederland, Oranje
sruSsauiaan 5. Amsterdam (Z.) door over-
0n rijving van het verschuldigde bedrag
giro 5005 van de Ned. Handel Mij ten
01van genoemd centrum.
werd ontworpen door J. Haukiand. Aan
het hoofd van deze rubriek vindt men een
der zegels afgedrukt.
n Rotterdam wordt heden en morgen
r' de aula van het r.-k. Meisjeslyceum
hn tnerstraat 92 een tentoonstelling ge-
tnoidea van postzegels met christelijke
v' lleven, waarvoor we hier de aandacht
tal -de verzamelaars vragen. Een twaalf-
,rlr>zendingen wordt daar geëxposeerd,
tot nnt*aag is de tentoonstelling geopend
-1 uur en zondag van 10.30 tot 21 uur.
dp1'-a 1 i Het feit, dal een eeuw gele
de toneelspeelster Eleonore Duse te
Vigevano werd gebo
ren, bracht een spe
ciale zegel van 25 Li
re (blauw), waarop
de actrice is afge
beeld. Reeds op 22-
jarige leeftijd was zij
vooral in Rome be
kend om haar talent
bij het uitbeelden
van figuren in dra
matische stukken. A)
spoedig was zij be
roemd als de eerste
toneelspeelster in
Italië en door haar
0„. vele optreden in het
do. land in stukken als Dumas en Sar-
<p verwierf Eleonore Duso in de loop
L iaren een wereldvermaardheid-
de Sovjet-Unie gaf bij deze gele-
heid een zegel uit.
N Horwegen. Van 12 januari al zal
ba".nie."we serie van vijf zegels verkrijg-
smm
Q|Hr zijn met de beeltenis van Koning
1 V erop Waarden en kleuren zijn:
5 !tr groen. 1.50 Kr. blauw, 2 Kr. rood,
r. Paars en 10 Kr. geel. De tekening
Portugal. Vijf eeuwen geleden werd
koningin Leonor geboren. Naar aanleiding
hiervan kwam op 17 december een reeks
van vier zegels met de koningin erop in
omloop, De serie bestaat uit 1 Esc.
(bruin), 1.50 Esc. (blauw), 2.30 Esc. (olijf
groen) en 4.10 Esc. (grijs).
V a t i c a a n Dezer dagen werden de
oplagecijfers gepubliceerd van de zegels
„Sede Vacante", waarop onlangs in Ita
lië mede door de betrekkelijk geringe
nominale waarde van de gehele reeks
(100 Lire) door jan en alleman zulk een
run werd ondernomen, dat ze al spoedig
tot een speculatief object werden „gepro
moveerd". Van de 15 L. werden 700.000
exemplaren gedrukt, van de 25 L. 750.000
en van de 60 L. eveneens 750.000 stuks.
Ver. Naties. Twee luchtpostzegels,
een 5 ct (rood) en een 7 ct (blauw) komen
op 9 februari a.s. in koers.' Zij zijn ver
schillend van tekening. Eerstgenoemde
stelt een vleugel voor, die een wereldbol
omvat; een ontwerp van de Amerikaan
W. Wind, de daarmee in 1952 een eerste
prijs verwierf bij de prijsvraag voor V.N.-
zegels. Op de 7 ct komt de wapperende
vlag van de Ver. Naties voor met een
vliegtuig; deze zegel werd ontworpen door
de Deen O. Mathiesen. Als naar gewoonte
dragen beide zegels in de rand de woor
den „Verenigde Naties" in vijf talen.
Z w e den Het rijksorgaan, dat. voor de
energievoorziening zorgt, bestond op 1
januari vijftig jaar. Door dit bureau wer
den o.m. diverse waterkrachtcentrales ont
worpen en gebouwd, welke thans voor de
helft in de behoefte aan elektrische stroom
in Zweden voorzien.
Ter gelegenheid van dit jubileum geven
de Posterijen op 20 januari a.s. twee post
zegels uit, waar-
van de 30 Ore
(blauw) een door
de kunstenaar
Lennart Gram
ontworpen teke
ning van een
hoogspannings
net van 380.000
volt geeft te
zien, terwijl op
de 90 Ore (rood) een waterkrachtcentrale
voorkomt met meer water dan de turbines
kunnen verwerken, zodat dit met kracht
door de openingen in de stuwdam geperst
wordt. Deze laatste zegel werd ontworpen
door Tor Hörlin.
Behalve de normale twee-zijdige tan
ding zal de 30 Ore. die in boekjes ver
krijgbaar zal zijn ook drie-zijdig getand
voorkomen. F.en complete serie bestaat
zodoende uit drie zegels van 30 Ore en
een van 90 Ore.
Twee int,
nlalidschappen, gezien door een telescoop: de barst in de zgn.
Grote Muur en de Krater van Copernicus.
(Schaakredacteur P. A. KOETSHEID,
Huize St.-Bernardus, Sassenheim).
(Zaterdag 3 januari)
No. 7765.
G. Jönsson.
To Mat, november 1958.
Mat in 2 zetten.
voor het afsluiten van 1958 nog kunnen
opnemen. De trommel is leeg en we re
kenen nu weer op de vrijgevigheid van
onze medewerkers, die wij reeds bij voor
baat danken. In onze eerste rubriek bren
gen we twee composities van een genre,
dat steeds onze belangstelling heeft en ook
die van vele probleemvrienden. Vooral no.
7765 bekoort ons door een bevallige op
stelling en door de schijnbaar zo eenvou
dige wijze, waarop de oplossing slechts
op één manier verkregen kan worden.
No. 7766 krijgt door de sleutelzet een
groot verschil met het klaarliggende spel,
en dat dit de auteur hoofdbrekens heeft
bezorgd, daar draagt deze opgave de spo
ren van.
Belde tweezetten zullen de lezers pret
tig bezighouden Oplossingen over drie
weken.
PROBLEEMOPLOSSINGEN
No. 7757. J. Haring. Opl 1. Pcd6 dreiging
2. Pb5 ad lib.ft
No. 7758. L. C. Willemsens. Opl. 1. L.f2
c5 enz.
No 7759 L. Zagorujko. Opl. 1. Ph6 dreigt
2. Pd6t enz.
1Tee3, Tfe3, Pce3, Pge3,
2. Lf5, Lg4, Ld6, Lc7: enz.
GOEDE OPLOSSINGEN
Deze drie problemen werden goed op
gelost door: Past. P. van der Heyden,
Budelschoot; F. Pijls, Maasbracht; J.
Schijvens, Hilvarenbeek; C. van de Weide,
Rotterdam.
No. 7757 en no. 7758 door: Mr. dr. R
Bromberg, Schiedam; Andr Deckers, Rot
terdam; P. M. Dekker, Rotterdam.
No. 7758 door W. H. Haring, Schipluiden.
Ik kom aan ul' der deurke staan
Mijn aider liefste vrienden
Zes januari: Driekoningen!
In onze jonge jaren werd van de preekstoel voorgelezen: „Zes januari,
feestdag van de Verschijning des Heren aan de heidenen; te vieren als
zondag, óók voor de militairen''
Voor ons, kinderen, was het even
wei Driekoningendag We mochten
bij kennissen, die over een lange gang
beschikten, over brandende kaarsjes
komen springen. Daar werd dan een
liedje bii gezongen: ..Driekoningen.
Driekoningen, geef mij 'n nieuwe
hoed! M'n oude is versleten. M'n moe
der mag 't niet weten. En m'n vader
heeft z'n geld. In deneerge
teld."
Wadr de goede man „z'n geld had
neergeteld", dat is ons, na zoveel ja
ren, ontschoten.
De bedoeling van het spelletje was
een kaarsvlammetje „uit" te sprin
gen, wie daarin, onder het waakzaam
oog van onze „tante" slaagde, kreeg
een kaakje. Wij zouden niet weten of
dit oude gebruik nog ergens bestaat.
Misschien is het al grotendeels uitge
sleten, zoals het rondgaan met de Drie
koningenster. „Vroeger" aldus de
Vlaamse folklorist V van de Velde
„kwamen arme lieden rond met een
ster. die door een touwtje in beweging
werd gesteld. Gewoonlijk waren er drie
personen en één hunner had een rom
melpot. Zij hielden voor de huizen stil
en zongen een lied in deze aard:
Ik kom aan ul' der (U lieder)
deurke staan.
Mijn alderliefste vrienden,
AI om het Godsdeel te ontvaan.
Ik hope da 'k 't zal vinden".
Oude. heidense feesten zijn door de
H. Kerk ooit gekerstend; het feest
van Driekoningen niet. Het is in het
Oosten ontstaan; het bedoelde aanvan
kelijk het feit van Christus' verschij
ning in de wereld te herdenken. De
benaming is dan ook: „Epiphania":
„Openbaring"..
De Wijzen schrijden eerst veel
late,r naar voren, en vooral sinds
plm. 1160. toen hun relieken uit Mi
laan naar Keulen werden overge
bracht; in de kerkelijke liturgie bracht
dit geen wijziging.
Het Evangelie spreekt overigens hele
maal niet van „koningen"; er staat:
„ecce Magi ab Oriente": „ziet. Wij
zen uit het Oosten". In de oud-christe
lijke kunst dragen ze geen koninklijke
gewaden; daarmede werden ze pas ge
tooid vanaf de achtste eeuw. Het
oud-Perzische woord „magus" bete
kent zoveel als „wichelaar"; ln ons
woordenboek staat zelfs: tovenaar.
Hoe zijn we dan aan „koningen" ge
komen? Misschien koningen der we
tenschap. zou dèt niet kunnen? Wie
de sterren en hun loop gadeslaat, moet
het in de wetenschap ver gebracht heb
ben. Overigens geeft het Oude Testa
ment overvloedig aanleiding tot ge
dachte aan koningen. De psalmen heb
ben het over de „reges": de „konin-.
gen". die geschenken geven: „Laat ko
ningen u geschenken brengen". En
elders: „De koningen van Tarsjisj en
zijn kusten zullen Hem geschenken
brengen. De koningen van Sjeba en
Seba zullen Hem hun schatting be
talen". Tarsjisj in Spanje gold als
uiterste grens in het westen; Sjeba
ligt in Arabië; Seba in Ethiopië. Al
le hemelstreken erkennen de heer
schappij van de Messias! Juist door
deze psalmtekst heeft de legende in
de Magiërs, die naar de kribbe kwa
men (eigenlijk staat er: „huis" maar
misschien was de „stal" tot „huis"
opgeknapt door Sint-Joeeph) drie ko
ningen gezien drie, wegens het goud,
de wierook en de mirre en hy.n
een tint gegeven, die met „Ethiopië"
en „Arabië" in overeenstemming was.
Goud en wierook zijn voldoende
bekend, mirre is een aromatische bit
tere harssoort, die in welriekende zal
ven en oliën werd verwerkt, ook wel
ih medicijnen. In het gehele Oosten
bezigde men wierook en mirre om
hooggeplaatste personen en goden te
eren. Toen het Paleis voor Volksvlijt
nog (in Amsterdam) bestond, doste
de reclame koning Melchior eens uit
met ,,'n nieuw-zilveren koffij- en thee
servies"; de goede Caspar torste „cier-
iijkp porceieinen vazen met kunstbloe
men"; en Balthasar droeg 'n „mon-
ster-driekoningenkrans". Jan ter Gouw
merkt hierbij op (plm. I860): „Had
den de Wijzen kunnen vooruitzien, dat
men hen nog eenmaal in het Westen
zo zou uitmonsteren, zij zouden er zelf
bij voorraad reeds om gelachen heb
ben."
Wie ooit de Dom van Keulen be
zocht. heeft daar stellig in het hoog
koor het wereldberoemde „Driekonin-
genschrijn" zien staan; het bevat de
aran
relieken van de Wijzen-uit-het-Oosten.
Dit meesterwerk van Romaanse goud
smeden werd omstreeks 1200 in de
vorm ener basiliek vervaardigd en met
kostbare edelstenen versierd Tevoren
had de oude koopstad aan de Rijn
reeds het gebeente der heilige konin
gen ontvangen. De Gulden Legende,
samengesteld door een van de geleerd
ste geestelijken van zijn tijd. boven
dien óók nog „gelukzalig": Jacobus van
Varagine, bericht, dat de relieken van
de Oosterse Wijzen werden gevonden
door de H. Helena, moeder van Kei
zer Constantijn. Zij liet ze overbren
gen naar Constantinopel; later kwa
men zij te Milaan Omstreeks 1150 had
Keizer Frederik Barbarossa met die
stad een appeltje te schillen: de aarts
bisschop van Keulen stond hem toen
zo trouw terzijde, dat hij als beloning
de relieken der Oosterse Wijzen mee
naar de Rijnstad mocht nemen; het
befaamde schrijn bevat ze thans nog.
Heel lang geleden werd het verhaal
van de drie koningen in onze kerken
gedramatiseerd. Van drie kanten kwa
men geestelijken te paard het schip
binnenrijden; zij begaven zich „met
een koninglijke swier en stemmig-
heyt nae 't hoeeh outair toe". Zelfs
de ster ontbrak niet aan de hemel!
Wij hadden daar te Delft in 1498 „het
spu] van de drij Coningen" wel 'ns
bij willen wonen! Een geschiedschrij
ver verhaalt, „dat hij de kerk nooit
zo vol mensen had gezien als toen,
want al de boeren van rondom, die op
hun dorp zoiets nooit zagen, waren
komen kijken".
„De tijden veranderen en wij met
hen", leert een klassieke spreuk Het:
„Kaarsies, kaarsies drie aaneen,
Springen wij er over heen
Al wie daar niet over 'en kan
Die en weet er niemendal van"
wordt nergens meer vernomen; het
feest van Epiphania heeft zich, de
eeuwen door evenwel gehandhaafd.
Gedurende de kersttijd maakt .ie
mistletoe, zoals de Engelsen zetuen.
(uitspr.: mizltoo) bijna steeds een on
derdeel van de versiering uit. De vuil
witte besjes, de lancetvormige blaad
jes „doen" het bijzonder aardig tus
sen de kaarsjes en de slingers.
De „mistletoe" of „maretak" is een
half-parasiet. die men wel op appel
bomen aantreft. Eeuwen geleden sne
den heidense priesters deze takken van
de bast af. die hun .gedeeltelijk, voed
sel verschafte; dit gebeurde met een
gouden sikkel. Jonge meisjes spreid
den onder de boom een smetteloos
laken uit en vingen ze daarin op. De
priesters verdeelden dan de twijgen
(„toe" betekent: twijg) onder de
„gelovigen". Dezen namen ze mee
naar huis en bevestigden ze aan hun
woningen. Zij kenden er een bescher
mende kracht aan toe.
Onder de Germanen van het Noor
den speelde de maretak een rol bij de
dood van Baldur. Hij wjs de lieve-
lingszoon van Odin en diens gema
lin, Trigg. Hij was een stralende
god, uit wiens onuitputtelijke energie
de andere goden zich sterkten voor
hun taak.
Eens droomde Odin, dat Baldurs
leven werd bedreigd. Aanstonds be
gaf hij zich naar het land der doden.
En. inderdaad, daar stond een lege
zetel al op Baldur te wachten. De Asen
(goden) beraadslaagden, hoe ze deze
slag zouden kunnen verhoeden. Trlgg
liet daarop alle elementen, alle dingen,
die de aarde draagt, zweren, dat ze
haar zoon niet zouden schaden. Niets
weigerde deze eed af te leggen, zelfs
de ziekten en het vergif niet. Hierover
waren de Asen zo verblijd, dat ze in
feestelijke stemming samen kwamen.
Ze schoten pijlen en schichten op Bal
dus af; stieten hem met hun lansen;
gooiden hem met stenen maar niets
vermocht de jonge god te deren.
Odins blinde zoon. Hödur kon aan
het „spel" niet meedoen en dat stem
de hem verdrietig. De aanstichter van
alle kwaad, de boze Loki, merkte het.
Nu had Trigg de maretak geen eed
laten afleggen; daartoe leek haar de
twijg te onbeduidend. Hij sneed toen
een pijl uit de parasiet en richtte zelf
Hödurs boog. De blinde god voegde
zich naar Loki's hand.Baldur stort
te neer; hij was dood. En. zegt de
sage „groter ongeluk is er nimmer on
der de goden geweest". Het lijk werd
op een schip gedragen en verbrand.
Ook het rijkaard van de Lentegod werd
een prooi der vlammen. Door toedoen
van Frigg werd de maretak van de
vloek, die op hem rustte, ontslagen.
Sedertdien is hij tot zinnebeeld van
geluk en vrede geworden. Gedurende
de Middeleeuwen werd 'n maretak door
de hoge geestelijkheid van York op
het hoogaltaar van de kathedraal ge
plaatst. Daarna kondigde een prelaat
een algemeen pardon af voor alle mis
dadigers, die zich binnen de muren der
stad mochten bevinden!
Partjj no. 1309.
Siciliaanse Partij.
Wit Farré. Zwart: Gudmundson
(Schaakolympiade te München 1958)
(Overgenomen uit Schach Echo)
1 e2e4, c7c5; 2. Pglf3, d7d6;
3. d2d4, c5Xd4; 4.Pf3Xd4, Pg8—f6; 5.
Pblc3, g7g6. De „Drakenvariant" in in
München veel minder gespeeld dan 5
e6 de Richter-Rauser-variant.
6. Lel—e3, Lf8—g7; 7. f2—f3, Pb8—c6;
8. Ddld2, a7a6. Deze zet is hier tijd
verlies. Beter is 800; 9 000,
Pd4: zoals in de theorie wordt aangege
ven.
9. 0—0—0, Lc8—d7; 10. g2—g4, Ta8—c8;
11. Lfl—e2, 0—0; 12. h2h4, Pc6Xd4; 13.
Le3Xd4, Dd8a5; 14.Kcl—bl, e7—e5; 15.
Ld4e3, Ld7e6; 16. a2—a3. In stellingen
van deze soort hangt een kwallteitsoffer
op c3 steeds in de lucht. Het is echter de
vraag of wit de pion op d6 niet rustig kan
nemen (16. Dd6:, Tc3: 17. bc3: Da2:t, 18.
Kcl).
16Tf8d8. Er dreigt nu d6—d5.
17. Le3g5, Td8d7; 18 h4—h5, Td7—c7;
19. h5h6, Tc7Xc3. Te ongeduldig! Eerst
19Lh8 was beter.
20. h6Xg7, Te8—c6. Blijkbaar is de Tc3
taboe. 20. bc3: Da3: 21. De3, La2:t gevolgd
dor mat in 3 zetten. Of 21. Dd3, La2:t ge
volgd door Lc4t en Damewinst.
21. Lg5Xf6, Tc6—b6. Zwart hoopt door
de concentratie van zijn krachten op de
overwinning. Er is echter tegen de drei
ging Tb2:t, Kb2 Da3:t een verdediging.
22. Le2—b5ü, Tb6Xb5. Op 22. ab5: 23Dc3:
en op 22. Db5: 23. Dc3:
23. Dd2Xd6! Dekt a3 en dreigt Df8 mat.
23Tc3c8; 24. Dd6f8t. Zwart
geeft op. Na. 24Tf8:, 25. gf8: Dt,
Kf8: 26. Th7: volgt mat.
No. 7766.
A. PITUK.
Ie prijs Baby Tournooi 1958.
Mat in 2 zetten.
EEN RUBRIEK MET TWEE l'ROBLE-
BLEMEN EN EEN PARTIJ
Bij het intrede van het nieuwe jaar
wensen wij onze medewerkers en onze
kring van oplossers een gelukkig en voor-
■poodig 1959 toe.
Al onze eerste plaatsingen hebben we
De gebr Kaiser boden tege,n Slaven
burgPolak de NZ-spellen ook tot 3 SA.
eveneens via: zuid 1 v', west pas. noord
2 O oost pas, zuid 2 SA. noord 3 SA.
De westspeler. Bob Slavenburg, bewees
zijn uitzonderlijke klasse en intuïtie voor
dergelijke situaties: hij kwam niet met
4" uit, doch legde A aas op tafel! Hierna
trok hij O vrouw, die hem bleef. Weer
volgde O en noord nam O aas om hier
na de snit op A vrouw te proberen. West
nam en speelde terug. Zuid dorst in
4» niet. meer te snijden als oost aan
slag zou komen dreigden er nog twee
vrije Op tafel te komen Resultaat: 3
SA precies gemaakt. NZ pl. 600
Een nul voor NZ. een topscore voor
OW. Een zéér verdiende topscore be
reikt door scherp en logisch te denken
en daardoor af te wijken van de gebrui
kelijke boekjesuitkomst m 4»
MIMIR.
Goed bridge is een kwestie van scherp
en logisch nadenken en het zij uitdruk
kelijk gezegd nooit een kwestie van
conventies Een briljant bod b.v ontstaat
nimmer door het antwoord geven op een
conventie ten hoogste door het afwij
ken van de conventie.
Evenzo gaat het met het spelen en het
tegenspelen. Ingestudeerde uitkomsten en
speelwijzen mogen vaak nuttig zijn op
zichzelf leiden zij niet tot datgene wat
men goed bridge pleegt te noemen
Hieronder zal ik u een spel laten zien
uit de Nederlandse meesterklasse en
daarin zult ge iets ontmoeten, wat we niet
alleen goed bridge doch zelfs geniaal mo
gen noemen.
A B 10 8 5
H 10
O A 8 6 4 3
4» H 6
A V 4
N
A 7 3
Z> 8 6.4
W O
Z> 7 5 3 2
O V 10
O H B 7 5
4* V 8 7 4 3
4-952
*119 6 2
9AVB9
O 9 2
4 AB 10
Tweemalen werd het spel door NZ ge
speeld in 4 schoppen, waarbij één slag in
en 2 slagen in troef verloren gingen.
Dit betekende een score van pl. 620
voor NZ.
Twee andere NZ zochten hun toevlucht
bij 3 SA en hadden daar voor het volgen
de biedverloop nodig: zuid 1 harten noord
2 ruiten, zuid 2 SA. noord 3 SA.
West speelde 4» 4 voor, zuid maakte
4» Boer Noord aan slag met I? 10 en
toen Boer na genomen door west
met Vrouw
Terecht speelde west vrouw na. Als
noord O aas neemt gaan er t e n m i n-
s t e twee slagen in en twee in
verloren hetgeen ..slechts" 3 SA zou be
tekenen De zuidspelers die het speelden
hadden al lang gezien (goede spelers let
ten daarop!) dat er 4 schoppen mzat. Om
de score van 620 te overtreffen, moest
du6 tenminste vier San« worden ge
maakt Dit gelukte door O vrouw te la
ten lopen en in de volgende slag eerst de
O 10 met O aas te nemen Hierna werd
met vervolgd en zuid wa6 zo gelukkig
dat aas zat bij de spelér die geen
meer had D'it betekende inderdaad 4 SA
voop een score van 630 punten.
Oplossing van no 98
128
2520
f728
iio
81
867
IbttO
iiwoY
25Z
HO
315
36
280
56
70
72
32
K
28
De oplossing moei geschieden door in
vulling van een der cijfers 0 t.m. 9 zo
danig. da- het produkt van do cijfers in
een ononderbroken rij in horizontale
richting gelijk is aan bet getal dat links
staat en in verticale richting aan het ge
tal dat boven staat.
Staat er evenwel een plusteken
vpor het aangegeven getal, dan is dit niet
het produkt maar de som vain de in te
vullen cfifers.
Staan er twee getallen in één hokje,
dan heeft het bovenste betrekking op de
horizontale rij en he,t ondemte op de ver
ticale rij.
Oplossingen kunnen worden ingezonden
tot donderdagmiddag.
Er worden vier prijzen wan 2.50 toe
gekend. Over de puzzelrubriek kan niet
gecorrespondeerd worden.
De laatste prijswinnaars var 1958 zijn:
L. J. v. d Hulst, Graaf Florislaan 25,
Vogelenzang; M J. RieffStobbaert.
Schleweg 21, Rotterdam; Louis Maas, Van
Noremborghstraat 41 '6-Hertegenbosch;
Ir A. Vercanteren, Lènge Dreef 50 Em
meioord
Postwisseltje wordt gestuurd.
