Dagblad voor Schiedam en omstreken
Verdere stijging Europese
kol en voorraden verwacht
Felle brand verwoestte
deel van leerfabriek
Onjuiste beoordeling van
aanloopmanoeuvre
Noodzaak van Wilsveen
staat noe niet vast
Auto slipte van gladde weg
Na teleurstellend 1958
KVP-l ,F,DEN STEMME,Na.s. ZONDAG
OVER DE GROSLIJST
Prinses Margriet 16 jaar
George Marshall
had beroerte
Stranding De Zeven Provinciën
Geen verzuim of onachtzaamheid
Ged. Staten van Zuid-Holland
Snelle reddingspogingen kwamen
voor bestuurder toch te laat
1959: strijdjaar
v°or binnenvaart
Voorspel Tweede-K amerverkiezing
In dertienhonderd afdelingen wordt
over vele kandidaten gestemd
VrUDAB 16 JANUARI 1959
ZONDAG MET DUIZENDEN
NAAR GROSLIJST-STEMBUS
1
Eind maart wellicht 30
miljoen ton bij mijnen
PRIJS VAN BROOD
EEN CENT LAGER
Geor
gouverneur
^aar gilde-berleving in
P.B.O.-verband
Geslaagde lancering
van Atlas
Op één schroef
wil scholen sluiten
Toestand Brunt
gunstig
b
NA
***-
H. Prinses Margriet, die maandag a.s. haar zestiende
verjaardag hoopt te vieren.
L'gia s
het weer
v°or morgen
i,W/l
Geinig verandering
Onderstroom
Sleepboten
Kiescomités in actie
Mutaties en kansen
hie uwe
amsche courant
x«v
De steenkolenvoorraden bij de
mijnen in de Europese Gemeenschap
voor Kolen en Staal zullen in het
eerste kwartaal van dit jaar een
verdere stijging te zien geven. Vol
gens Albert Coppé, vice-president
van de Hoge Autoriteit der E.G.K.S.
zullen de voorraden eind maart a.s.
zijn gestegen tot 30 miljoen ton, ver.
geleken met iets minder dan 25
miljoen ton eind december 1958.
Verscheidene leden van het raadgevend
comité der E.G.K.S., onder wie de heer
Delvillé, voorzitter van de Belgische
kolenfederatie, hebben aangedrongen op
spoedige maatregelen om de kolencrisis te
overwinnen. Zij verzochten de Hoge
Autoriteit te verklaren, dat er een „dui
delijke crisis" bestaat, welke toestand
volgens het verdrag der E.G.K.S. het in
voeren van produktiecontingenten om
een eerlijke verdeling van de werkloos
heid over de diverse bekkens te bereiken
rechtvaardigt.
(De meeste leden van de ministerraad
van de E.G.K.S. zijn echter van mening,
dat thans nog geen sprake is van een
„duidelijke crisis").
Andere leden van het comité spraken
zich uit voor aanbevelingen aan de re
geringen vooral voor wat betreft de bui
tenlandse handel (maatregelen op het
gebied van de douanerechten en van de
omvang van de invoer, enz.).
De Hoge Autoriteit had het Comité te
voren medegedeeld, dat zij, indien een
gezamenlijke actie van dc betrokkenen
uitblijft, niet zal aarzelen gebrui'. te ma
ken van de middelen tot directe actie,
die het verdrag der E.G.K.S. haar toe
staan, maar waarvan zij tot dusverre
geen gebruik heeft, gemaakt.
Van de zijde der Hoge Autoriteit is
medegedeeld, dat de Hoge Autoriteit al
haar besluiten inzake de Werking van de
kolenverkooporganisatie van het Ruhr-
gebied herziet en overweegt onder be
paalde omstandigheden, het huidige stel
sel na één april a.s. van kracht te laten.
(Foto M. C. Meyboom)
Generaal George Marshall, die he
kend werd door het naar hem ge
noemde plan voor het economisch her
stel van Europa, heeft gisteren een
lichte beroerte gehad.
De ^,-jarige voormalige Amerikaan
se minister van buitenlandse zaken is
ter observatie in een ziekenhuis van
het leger te Fort Bragg in Naord-Caro
lina opgenomen.
Met ingang van 19 januari
Zoals wc gisteren reeds meldden, was
er een verlaging van de broodprijs op
komst van vermoedelijk 1 cent per brood.
Een nader overleg tussen het ministerie
van Economische Zaken en de Neder
landse Bakkerijstichting heeft er toe ge
leid, dat de Nederlandse Bakkerpstich-
ting aan haar leden heeft geadviseerd de
prijs voor waterwitbrood, volkswit
brood en volksbruinbrood met ingang van
maandag 19 januari a.s. met één cent per
800 gram te verlagen. Deze verlaging is
zoals we reeds aangaven, mogelijk ge
worden door een daling van de bloem-
prijs in Nederland.
I van i°nzc bedrijfstak, aldus de voorzitter
hiivo u bedrijfschap voor de edelmetaal-
op 5 eid- de heer P. Brussel, die sprak
het if 0Penbare bestuursvergadering van
hef edrijfschap te Den Haag, doet zich
- jherkwaardige feit voor, dat er een
"Ie staatsdienst bestaat, die eigenlijk
voor onze bedrijfstak werkt, nl.
-oiaai
do -1 v V/IJ^C ij-t-wivw -
hepf,iehst van de waarborg. Deze dienst
tot taak S°ud- zilver en platina te
giljj^Oh. Vroeger geschiedde dit door de
1 hike' Zou in de lijn van de maatschappe-
z0 ]- ontwikkeling kunnen liggen om, na
her^.nSe tijd, de geschiedenis zich te laten
1 en het keuren van edele metalen
U la VVltVJtVCilllg 1\UUUCJ1 liöfeV-" V»"l
heri?nSe tijd, de geschiedenis zich te laten
Tvm- or' en het keuren van edele metalen
i ttw rom uit handen van de staat te ne-
bubl- 60 te Ie«°en in de handen van het
1 leve^hrechtelijk georganiseerde bedrijfs-
aldus de heer Brussel.
do® Amerikaanse luchtmacht heeft
ging'dagavond laat een geslaagde po-
ra,g gedaan om een inter-continentale
van a Van het type »Atlas" een afstand
jec.. ®00 km te doen afleggen. Het pro-
ip ,3 dat van de basis Kaap Canaveral
de '°rida in zuidelijke richting over
tetl AtIantische Oceaan ;werd afgescho-
hea eSde deze afstand af met een snel-
j-j Van 25.600 km per uur.
2o ne v°rige geslaagde proef vond op
"0vember plaats.
aringen met hier en daar een
ehWbui.
Hier en daar mist. Lichte
vOl»5t 4
Pp l°t temperaturen om het vries-
111 'haar vannacht en morgenochtend
binnenland plaatselijk matige
""t,
in het
vOr.
atern
nag '7 januari: zon op 8.41, onder 17.00;
p '2.02, onder 1.32.
st" Geinig wind.
Van onze verslaggever)
Het vastlopen van tie krdiser „De Zeven Provinciën" is niet te wijten
aan onachtzaamheid of verzuim van de commandant kolonel M. J. Vos,
doch aan een onjuiste beoordeling door de commandant bij het opzetten en
tijdens het uitvoeren van de aanloopmanoeuvre van de haven van
Den Helder.
Aldus oordeelt de Nederlandse Marineraad, die vanmorgen in Den Haag
liet resultaat hekend maakte van het door hem ingestelde onderzoek naar
de oorzaken van de stranding van de oorlogsbodem op het westelijke haven,
hoofd van de marinehaven.
Op 26 augustus van het vorig jaar liep
zoals gemeld de kruiser vast en het
duurde 24 uur voordat het schip met be
hulp vam sleepboten kon worden losge
trokken. Het schip liep enige schade op
aan de kimkiel, die over een lengte van
25 meter enigszins omhoog werd gezet en
bovendien bleken acht steunen te zijn
geknikt.
Zoals bekend kwam het schip op één
schroef binnen, daar door een lek in de
hoofdmachinestoomleiding de stuur-
boordsschrief was uitgeschakeld.
Tijdens het getuigenverhoor verklaarde
kolonel Vos, dat he,t schip ondanks het
uitvallen van die schr-ef uitstekend ma-
noeuvreerbaar was gebleken, zodat hij
sleepboothulp niet nodig had geacht.
Tot z'jn verweer voerde hij voorts aan.
dat er twee baggermolens in de keel van
de haven lagen, reden waarom hij van de
normale manoeuvre is afgeweken. Als
oorzaak van de stranding zag hij een niet
op de kaarten aanwezige, onderverwach-
te onderstroom bij het havenhoofd.
De Raad stelt in de motivering van zijn
uitspraak, dat b'j zich niet kan verenigen
met de door de commandant genomen
maatregelen naar aanleiding van de aan
wezigheid van de baggermolens.
Bovendien wag het wenselijk geweest
zo 'wordt gezegd dat de commandant
in zijn telegram aan de commandant ma
ritieme middelen Den Helder gewag had
gemaakt van zijn plan, om op één schroef
binnen te lopen, en dat hij had verzocht
om vier sleepboten, die zonodig assisten
tie hadden kunnen verlenen.
Dc raad verschilt voorts met de com
mandant van oordeel over de door hem
gevolgde aanloopmanoeuvre. Ondanks
de aanwezigheid van de baggermolens
wordt een manoeuvre, waarbij het wes
telijk havenhoofd minder scherp en op
een grotere afstand wordt gepasseerd
mogelijk geacht.
Goede discipel van Faubus
Gouverneur Ernest Vandiver van de
Amerikaanse staat Georgia heeft gisteren
bij het parlement van deze staat een
wetsontwerp ingediend, dat hem ln staat
stelt de scholen te sluiten, indien deze
bevel krijgen rassenintegratie toe te pas
sen.
Voorts zullen de belastingbetalers op
grond van dit wetsontwerp voor de be
lasting de bijdragen, die aan particuliere
scholen ten goede komen, mogen aftrek
ken.
Dit is ook gebeurd in Little Rock in de
staaf Arkansas, wr gouverneur Faubus
dezelfde maatregelen heeft doorgevoerd.
Gistermiddag te ongeveer twee uur is
een felle brand uitgebroken in de spuiterfj
van de chroomlederfabriek van de Fa.
Theeuwes te Rijen (N.-B.). De brand liet
zich onmiddellijk ernstig aanzien en op
het alarm „uitslaande brand" kwamen zo
wel de brandweren van Gilze als die van
Tilburg de Rijense collega's te hulp.
De gehele linkervleugel van het drie
verdiepingen hoge gebouw aan de Hoofd
straat. welke vleugel veertig meter lang
en twintig meter breed was, ging ver
loren. De brand is uitgebroken, doordat
een motor in de spuitinrichting was
warmgelopen.
Door het snelle optreden van de ge
zamenlijke brandweren slaagde men er in
de rechtervleugel van de fabriek geheel
te behouden. Persoonlijke opgevallen
deden zich niet voor. Na een uur hard
werken was de brandweer het vuur ge
heel meester. Hoewel een hele afdeling
van de fabriek nu noodgedwongen stil
ligt, zal toch zoveel mogelijk worden door
gewerkt.
De gezondheidstoestand van de secre
taris-penningmeester van de K.N.V.B.,
de heer L. Brunt, die is opgenomen in het
St.-Elisabethsgasthuis in Haarlem, is,
gunstig.
Bjj de algemene beschouwingen over
de begroting voor 1959 zyn in de ver
gadering van dc Provinciale Staten van
Zuid-Holland opmerkingen gemaakt over
het advies van het college van Gedepu
teerde Staten inzake Wilsveen. Het lid
van Ged. Staten mr. T. A. van Dijken
(A.R.), heeft naar aanleiding daarvan het
standpunt van het college, dat de nood
zaak van een nieuwe stad niet vaststaat,
nader verdedigd.
Hij noemde een aantal factoren, welke
tot nu toe in de werkelijkheid anders
zijn dan de commissie die het rapport
„Westen des Lands" uitbracht, veronder
stelt Hij vond het daarom begrijpelijk,
dat het college van G.S. een investering
van honderden miljoenen op grond van
een economische verkenning met vele on
bekenden niet verantwoord acht. nu de
werkelijkheid reeds aanzienlijk anders is
dan de commissie veronderstelt.
Dit te meer. omdat de aanvangskosten
van een nieuwe stad enorm hoog zijn en
men de bouw van deze stad. als men er
eenmaal mee begint, moeilijk halverwege
kan staken. Dit laatste bezwaar is niet
verbonden aan de uitbreiding van be
staande plaatsen. Daarmee kan men op
houden of het tempo vertragen, zonder
In een vroeger of later stadium zal
afhankelijk van de bevolkingstoeneming
ook naar het inzicht van G.S. de vraag
naar een nieuwe stad acuut worden. De
huidige gedachtenwisseling kan van be
lang zijn en beslissingen vergemakkelij
ken. Mede daarom is het ook op zijn
plaats om reeds nu een publieke discus
sie te hebben over de vraag Wilsveen of
Reyens.
Bovendien aldus mr. Van Dijken ten
slotte is het mogelijk, dat de zaak
na 11 maart anders komt te liggen. Minis
ter Struycken en minister Witte (die zich
vóór Wilsveen uitspraken) kunnen blijven,
maar zij kunnen ook worden vervangen.
(Van onze Amsterdamse redactie)
De 43-jarige J. Koot, woonachtig aan de
Ileggerankweg 48, in Amsterdam-Noord,
directielid van de Scheepsmotoren repara
tiefirma Van de Weerd Adema, is van
ochtend verdronken, toen hij met zjjn auto
van de Houtmankade in het Westerkanaal
in Amsterdam-West slipte. Zijn echtgen-
te, de 38-jarige B. Koot—Antonisse, die
achterin zat, kon worden gered. Zij moest
met verwondingen aan de hand en bevan
gen door de koude in hot ziekenhuis wor
den opgenomen. Als tragische bijzonder
heid kan worden vermeld, dat beiden op
weg waren om hun zieke zoontje Jan, die
daar in dc Diaconesseninrichting aan de
Koninginneweg ligt, te bezoeken. Toen do
auto opgehaald was, dreef in het water
in dc wagen de witt bezoekkaart
De heer en mevrouw Koot kwamen van
ochtend te ongeveer half elf van de Der
de Pont af en reden rechtdoor de Hout-
mankade op, die spiegelglad was. VJalk
bij de bocht naar het viaduct in de
Spaarndamtneirstraat slipte de bestuurder,
waardoor de wagen, een Fiat 1100, stuur
loos het diiepep Weeiterkanaal ingleed. De
heer Koot moet nog kans hebben gezien
het aic'hterporttier te openen en zijn vrouw
naar buiten te duwen.
De 37-jari'ge schipper J. H. den Breker,
die met zijn vaartuig aan de overkant lag
en het ongeluk zag gebeuren, sprong on
middellijk im een roeibootje en peddelde
naar de plek, waar hij het slachtoffer zag
drijven Inmiddels was ook de eveneens
37-jardge garagehouder G van Wegen toe
gesneld Ook hij zag de vrouw in het wa
ter, liet zijn broer een ladder en boothaak
balen en trok van de wal af de vrouw
u<it het waiter Vervolgens stapte hij in het
bootje, dat langszij was gekomen en hield
met de haak de auto tegen, die steeds
verder wegzakte,
Od dat mome nt kwamen brandweer-en
politie op de plaats van het ongeluk. Een
van de brandweerlieden, de heer J. v. d.
Bosch van de post Haarlemmerplein,
sprong pardoes in het ijskoude water. Hij
moest zijn reddingspogingen echter op
geven, omdat hij vanwege kramp in zijn
pas geopereerd been dreigde te verdrin
ken. De brandweer sloeg toen een touw
om de auto en trok de wagen op, waarna
de garagehouder van de roeiboot uit zijn
hand door het geopende portier stok, een
jasslip beetpakte, vervolgens een hand
greep en de bewusteloze bestuurder, die
nog kans had gezien van zijn chauffeurs
plaats af achterin dc wagen te kruipen,
naar buiten haalde. De man leefde toen
nog. maar tijdens het vervoer naar het
Wilhelminagasthuis, waarheen ook de
vrouw werd gebracht, overleed hij.
De gemeente Oostburg krijgt van
Ged. Staten van Zeeland geen toe.
stemming om geld uit te geven ten
behoeve van straatverlichting in
nieuwe wijken. De padvindersgroep
ter plaatse heeft nu aan het ge
meentebestuur een paar flinke stal
lantaarns aangeboden. Op gevaar,
lijke punten worden nu 's avonds
door gemeentcpersoneel die lantaarns
opgehangen.
WasA,s. 1958 het jaar der teleurstelling
v°or a za' 1959 het iaar van de strijd
6iste,. binnenvaart worden", zo besloot
Ce„t Pn de aftredende voorzitter van het
lenv aa' Bureau voor de Rijn en Bin-
•isarr 4' dp beer L. J. M. Galavazi zijn
'lat Pn- Hij sprak als zijn mening uit,
?'r'al 'n c'e binnenvaart een „indu-
is. r®voIution" aan het ontwikkelen
bin 1 at>htte het onafwendbaar, dat het
auto bschip, zoals zijn concurrenten de
e>cpi0j.n de trein zal moeten worden ge
dord tPr<b Het gezin zal niet meer aan
der j, "Unnen wonen en de binnenvaar-
b»ivien zoa's de zeeman, periodiek thuis-
Sen on> zijn vrije dagen door te bren-
*t
lh de
"vervoer via Lobith zo zei de
avazi in zijn overzicht is in
en
opvaart achteruitgegaan met
ln de afvaart met 3 pet. Daarbij
moet er rekening mee gehouden worden,
dat het vervoer van minerale oliën en
hout met ongeveer 25 pet steeg. Het ko-
lenvervoer liep in de opvaart terug met
31 pet en in de afvaart met 17 pet, het
ertsvervoer liep met 9 pet terug, maar
het vervoer van granen ging met 13 pet
vooruit.
Ook in het binnenland was minder ver
voer (22 procent) en meer aanbod van
scheepsruimte, dus langer wachttijden.
Het systeem der evenredige vrachtverde
ling heeft volgens spreker geleid tot een
zekere verstarring van het vrachtenbeleid.
Verlaging der vrachten door de neergaan
de conjunctuur stuitte op weerstand en de
eisen tot vrachtverhoging werden met
meer kracht naar voren gebracht.
Hoe begrijpelijk deze ontwikkeling voor
iedere insider ook is, het valt volgens de
heer Galavazi toch op, dat de binnen
vaarder klaarblijkelijk, wanneer hij vol
komen vrij is voor elke prijs wil varen,
maar binnen het keurslijf van een be-
vrachtingssystcem zeer actief voor zijn
vracht waakt.
(Van onze Haagse redactie)
Ruim 440 000 leden van de K.V.P., verdeeld over 1300 afdelingen, zijn zondag
in de geiegenheid te stemmen over de volgorde van de namen op de vier lijsten,
zoals deze door de K.V.P.-verkiezingsraad zijn samengesteld.
Het is dus niet zo, dat men door welke actie dan ook, bepaalde kandidaten, die
niet op deze lijsten voorkomen, tóch hierop kan brengen. Zij die aan de gros
lijststemming deelnemen, kunnen alleen kandidaten, die een speciale voorkeur
hebben, van een onverkiesbare op een verkiesbare plaats brengen. Zo werkt dc
democratie binnen de partij ook in deze groslijststemming door.
Van het recht om zogenaamde kies
comités te vormen heeft men, voorzover
bekend op het partijbureau, op verschil
lende plaatsen gebruik gemaakt. Deze
comités mogen reglementair propaganda
voeren voor een bepaalde kandidaat, die
zij aan een verkiesbare plaats willen hel
pen.
Zo is er in Voorburg een comité voor
drs. J. M. Aarden opgericht. Drs. Aarden
is o.m. directeur-secretaris van het Cen
trum voor Staatkundige vorming en lid
van de Voorburgse gemeenteraad sinds
1946. Hij staat op de 21ste plaats op de
lijst voor Noord- en Zuid-Holland, Zee
land en Utrecht, zodat het niet zeker is
dat hij een plaats in de Tweede Kamer
zal krijgen, als hij die plaats op de kan
didatenlijst zondag behoudt.
Enkele andere personen van deze wes
telijke en centrum-1.".!, voor wie kies
comités zijn gevormd, zijn de heren E. J.
M. Kolfschoten, voorzitter van de Kath,
Land- en Tuinbouwbond in de diocesen
Haarlem en Rotterdam en burgemeester
van Alkemade, als kandidaat ter behar
tiging van agrarische belangen, (op de
lijst is de heer Kolfschoten nummer 22)
en mr. Bachg (op de lijst nr. 18), thans
reeds lid van de Tweede Kamer maar aan
wie men, vanwege zijn oriëntatie op de
middenstandsproblemen vanuit de mid
denstand gaarne een zekere plaats wil
geven.
Ook in Drente wil men graag, dat de
agrarische kandidaat, de heer J. H. Schee
pers, van zijn 17de plaats wat omhoog
komt. Deze kandidaat is tevens voorzitter
van de Kieskring Assen, in de kringen
Den Bosch en Tilburg staan burgemeester
dr. M. van Heivoort van Boxtel en het
Tweede-Kamerlid B. van Buel uit Oss
respectievelijk op de 16de en 17de plaats.
Ook hier zijn kiescomités in actie ge
weest om voorkeurstemmen te doen uit
brengen op beide bovengenoemden, ter
wijl wij tenslotte nog vernamen, dat rond
de Limburgse heer Sens (16 op de lijst)
eveneens actie wordt gevoerd.
Zoals bekend, komen de namen van de
agrarische specialisten J. Groen en M. van
der Wei.iden niet meer op de kandidaten
lijsten voor.
In plaats van deze twee vermeldt de
lijst voor het westen mr. T. Brouwer, al
gemeen secretaris van de K.N.B.T.B. en
de heer Th. Laan. Indien de groslijststem
mingen geen veranderingen in de volg
orde brengen, en gezien de kiescomités is
dit lang niet uitgesloten, dan zal de po
sitie van de thans nog zittende Kamer
leden Visch, Van Buel. Roolvink, Verberk,
Baeten, Bachg, Asmann en Van Heivoort
niet zeker zijn.
Nieuwe kanshebbers zijn daarentegen
generaal-majoor J. Warringa. drs. P. Bo-
gaers, or. .7, Delfgauw en de dames J. Knol
en G. Kolk.
In plaats van de heer G. A. Boot, die
als nummer 28 op de lijst voor het westen
voorkwam, staat nu de heer Ch. P. Jong
opgesteld. De heer Boot heeft na de gros
lijstsamenstelling meegedeeld, dat hij zijn
kandidatuur niet aanvaardt.
Op de kandidatenlijsten komen even
min voor de namen van prof. Beel, mi
nister Struycken en staatsecretaris Höp-
pener.
Hoewel de groslijststemming geen nieu
we kandidaten meer op de „grote verkie
zingslijst" voor de 12de maart kan bren
gen, is te verwachten dat de groslijststem-
ming van zondag over het lot van een
aantal nog zittende Kamerleden beslist.
Het spreekt dan ook vanzelf, dat men
van K.V.P.-zijde hoopt, dat zoveel moge
lijk leden van het hun gegeven recht ge
bruik maken om al of niet hun instem
ming te betuigen met de door de Verkic-
zingsraad opgestelde kandatenljjsten.
