De Zonnebloem
vreugde
brengt licht en
in menige ziekenkamer
1
Uit die WINDSTREKEN
W edergroet
LIJKIN
DEMAND
Plannen voor
zieken-vakantieoorcl
Winterflora 1959 geopend
AAN MAUD..
door GEORGE
BAGBY
MORELE STEUN
Fototoestellen (f 3500)
uit etalage gestolen
i
Ontslag voor gehuwde
vrouw bij Wereld
omroep
42 mille verduisterd
Mieke
Lente regeert op de
Winterflora te Haarlem
„Atlas"-vlucht mislukt
J
VB
ZATERDAG 17 JANUARI 1959
PAGINA 4
Brutale roof in Apeldoorn
Zonzijstralender
AUDIëNTIE
Twee jaar voor malversaties
in Giessenburg
Blij dor pf lamingo's verbannen
New York
Skaerbaek (Denemarken)
Innsbruck Oostenrijk
Straatsburg
Zwolle
Lewisburg (V.S.)
Parijs
Moskou
(Van onze Utrechtse redacteur)
Vandaag viert de stichting „De Zonnebloem", een gemeenschap voor zieken
en gezonden, haar tiende verjaardag. Zoals wij gisteren meldden, worden ter
gelegenheid hiervan geen feestelijkheden georganiseerd; dat neemt echter niet
weg, dat een tiende verjaardag van iemand die ons sympathiek is, een mooie
aanleiding is om een cadeau te geven.
Sympathiek, want „De Zonnebloem" brengt vreugde en licht in menige zie
kenkamer, waar het leven van een patiënt vaak triest is.
Het ziekenbezoek, waarvoor parochiële
afdelingen werden opgericht, is de b -
langri.ikste van alle zonnebloem -activit i-
ten, waarbij ho< niet zo zeer gaat om
kleine geschenken, wat 'ruit of bloemen,
dan wel om morele steun. De stichting
heeft in opdracht van het Episcopaat
ook het welfarewerk voor de katholieke
zieken ter hand genomen, waarvoor be
roepskrachten worden opgeleid. De eer
ste tijd heeft zij daarbij mogen profiteren
van de ervaring van het Rode Kruis,
waarmee nog steeds een prettige samen
werking bestaat.
Het maandblad „Zonzij" is een zeer
gewaardeerde band tussen de zieken,
wat wel blijkt, uit de reacties, die worden
ontvangen.
Het welfare-werk in de ziekenhuizen
er- sanatoria is bezig, door een verhL
de subsidie van deze inrichtingen, self
supporting te worden, maar het gevaar
dreigt, dat de vele thuis liggende patiën
ten, die van de 60.000 katholieke lijders
aan chronische ziekten het grootste con
tingent vormen, wegens gebrek aan fi
nanciën van deze voor eest en lichaam
zo weldadige arbeid verstoken zullen blij
ven. Dat. mag eenvoudig niet. Wij willen
onze zieken alles geven, wat hen helpt
zich volwaardig lid van. de gemeenschap
te voelen, waarin hun handicap door de
offer-gedachte een eigen waarde heeft
en daarnaast hun de nodige m'ttdeKn
verstrekken om zich voor zover mogelijk
ook nog maatschappelijk en dus prak
tisch te nutte te maken, waarvoor eigeti-
(Van onze correspondent).
In de zeer vroege morgenuren van vrij
dag is in het centrum van Apeldoorn
een brutale inbraak gepleegd. Een onbe
kende gooide met een halve tegel een eta
lageruit stuk van de fotohande! Starke en
griste vervolgens voor een waarde van
ca 3500.- aan fototoestellen uit de eta
lage.
De door rinkelend glas gealarmeerde
eigenaar kon nog net zien hoe de dief er
met een auto tussenuit ging.
lijk
zijn.
du' znd en één dingen te bedenken
Het roer om
Dit alles vraagt nu eenmaal een goede
organisatie en daarom hpeft het bestuur
van do Stichting waarvan H"riems bur
gemeester mr O. P F. M. Cremers
voorzitter is. besloten het roer om te
gooien en er een vereniging van te
maken, waardoor effectiever kan wor
den gewerkt. Daardoor word mede
zeggenschap oor de ruim 30f afdelingen
in het landelijk beleid verkregen en door
de yereni"i-wsvorm zal het Zonnebloem-
werk op landelijk en niaatselijk niveau
beter kunnen worden gecoördineerd
Door samenwerking van duizenden leden
zullen grote acties tot stand kunnen wor
den gebracht.
Het best ur droomt reeds over een plan
om de zieken eens uit hun kamer, waar
de wereld zich door het jarenlang te bed
liggen verengt, weg. te halen en met klei
ne groepjes in een vakantie-oord bijeen
te brengen. Zulks moet toch niet onmoge
lijk zijn.
Er is een actie ingeluid tot het ver-
snreirten van 50.000 aandelen a raison
van f 2.50 om het bestuur in staat te
stellen een behoorlijke activiteit te ont-
vvil-'-alen Feeds hebben duizend v de
ze financiers zich door nrnnseanda van
de zieken zelf en hun gezonde vrienden
rr„~.-ïü- maar orrofp»- aan^e'-nlrani-
taaj mag geen illusie zijn. Kan men
zijn geld beter beleggen dan In naasten
liefde?
Een betere vorm van het maandblad
..Zonzij" vaarin o.m. een medisch-psy-
chologische rubriek komt, waarvoor des
kundigen enthousiast hun medewerking
hebben to ^zegd en artikelen over beel
dende kunst en muziek worde opgeno
men. waarvan d#> zieken veel profijt kun
nen hebben, zal ongetwiifeld de good
will van 't Zonnebloem-werk ve**h ton en
dit beter bekend ma'-en. Er is een re-
-lcoHe-rpad ep-enrmd wop-'-i heb
ben: rector H Roosen. mpd„van het
Internationaal Ziekenapostolaat: Alex
van Wayenburg, leider van het radiozie
kenbezoek ..De Zonnebh m" van de
KRO.: C. M. Schrover uit Den Bosch,
die de stem van de afdelingen zal vertol
ken; de hoofdredacteur W. Willige;
de letterkundigen ir. Edmond Nicolas en
Leo Boekraad, alsmede de kunstschild r
Gerard de Morée. Van veel beteke:
zal ongetwijfeld voorts zijn de medewer
king van de kathol'eke vereniging „Han
denarbeid" en van de afdeling voorlich
ting over bloem n van de vereniging „De
Nederlandse Bleemïsterij".
De directie van Radio Nederland We
reldomroep ontsloeg, met ingang van 15
augustus 1958. de vrouwelijke employé
mevrouw E. B.-D. uit Loosdrecht, om
dat zi.i op 18 juli 1958 in het huwelijk was
getreden. De laatste nam met dit ontslag
geen genoegen, omdat zij van oordeel
was dat de Wereldomroep „op principiële
gronden hiertoe niet gerechtigd was". De
kwestie werd in dec. jl. aan de Hilversum-
se kantonrechter mr. H W. Huizinga.
voorgelegd. Verdediger mr. G. Kerbosch
voerde toen -aan, dat de vrouw als
handelingsbekwaam, ook ten aanzien van
het recht tot arbeid, gelijkstaat met de
man. Het aangaan van een huwelijk
maakt de vrouw niet ongeschikt voor een
functie in het arbeidsproces, zo betoogde
hij. Mevrouw B. zou tevens niet op
hoogte zijn geweest van het bestaan def
bepaling bij de Wereldomroep.
De kantonrechter overwoog gistef'
middag, dat mevrouw B niet ontvanke-
lijk kon worden verklaard in haar ei'
tot. nietigverklaring van het ontslag ef
veroordeelde haar in de kosten van
procedure.
Hij was van oordeel, dat van een ken'
nelijk onredelijke beëindiging van he'
dienstverband geen sprake was. Hij erken
de de groeiende gelijkstelling van man
en vrouw in het maatschappelijke arbeids
proces. maar verwees naar de bepalin
gen van de C.A.O. van de binnenlands®
omroep waarin het ontslag aan de ge
huwde vrouw wordt genoemd. „En deze
bepaling kan niet als een kennelijk on
redelijke daad in de zin van de wet wor
den verklaard". De kantonrechter kon te
vens moeilijk aannemen, dat mevrouw B.
niet op de hoogte zou zijn geweest van de
bepalingen die bij de Wereldomroep tefl
aanzien van het ontslag geven aan de
gehuwde vrouw bestaan.
Mgr. M. A. Jansen, bisschop van Rot
terdam. verleent woensdag 21 januari
geen audiëntie.
Tot twee jaar gevangenisstraf heeft de
Dordtse rechtbank gisterochtend veroor
deeld de 59-jarige vertegenwoordiger C.
T. uit Molenaarsgraaf, die veertien dagen
geleden terecht gestaan heeft, omdat hij
ten nadele van de coöperatieve land-
bouwvereniging „Samenwerking" te Gies
senburg in de loop van vijf jaar een be
drag van 41.789,92 had verduisterd. De
man had hiertoe kans gezien door kwi
tanties achter te houden en te vervalsen
en geïnde bedragen niet af te dragen. De
officier van Justitie had twee en een half
jaar geëist.
Vandaag heb ik mijn werk maar
met de Franse slag gedaan. Niet, dat
dit voor een keertje iets onoverko
melijks is, maar mijn gedachten wa
ren bij jou, Maud
Je biechtvader belde me vanmor
gen op, om me te zeggen, dat je gis
teren in alle stilte begraven was. Er
gens op dat glooiende kerkhof bij dat
kleine, bijna middeleeuwse kerkje is
een kuil gegraven en daarin hebben
ze jouw kist laten zakken, een veder
lichte last. Op jouw dringend ver
zoek was er niemand bij, want wij,
die je gekend hebben, mochten dit
pas weten, als alles achter de rug
was.
Hoelang is het geleden, dat ik je
gezien heb, Maud? Och, de tijd gaat
zo vlug, ik denk, dat het wel 8 jaar
is, nee, nog langer. Want 8 jaar gele
den, ook in januari, zag ik slechts
vanuit de verte een schim van je,
toen ik op de dijk liep net in die
kromming met het uitzicht op je
huis. Je sloeg net je stofdoek uit en
je had je blauwe noppenschort aan,
dat ik je eens cadeau deed. Mijn hart
bonsde in mijn keel, want je had uit
drukkelijk na de dood van Evert-Jan
gezegd, dat je met niemand meer
iets wenste te maken te hebben. Dat
klonk zo hard, Maud
Toch schreef ik je, toch maakte ik
die lange reis, toen het precies een
jaar geleden was, dat Evert-Jan van
je heenging. Je zou op die dag zo al
leen zijn, Maud.
Ik baggerde door de sneeuw, die in
de stad al een vieze brij geworden
was, maar hier buiten, ongerept en
centimeters dik lag.
Hét raam deed je dicht, pookte je
de haard wat op, omdat je mij aan
zag komen? Ik probeerde wat vlug
ger te lopen, klapte het hekje open
en belde driemaal achter elkaar. Ik
belde nog eens en nog eens met de
verlammende zekerheid, dat je niet
open wilde doen. Je onderstreepte
hiermede tenvolle, wat je toen gezegd
had.
Ik heb zeker nog tien minuten ge
wacht, je naam door de brievenbus
geroepen, maar je kwam niet. Toen
ben ik teruggegaan, Maud, door en
door koud, maar ik kon toch niet
boos op je zijn. Dat schreef ik je ook,
Maud, maar je antwoordde niet. Ook
later niet. Voor jou bad ik om een
wonder, dat je uit je isolement zou
halen, o, ik weet het, jij wist wat ver
driet was en toch, Maud, bleef ik je
schrijven.
Als onderduikster leerde ik je ken
nen, je hele familie was vergast,
maar jij had op een wonderbaarlijke
manier kans gezien het kamp Bu-
chenwald te ontvluchten. Geheel al
leen op de wereld sloot je je als
Joods meisje bij de ondergrondse aan
en streed, zo roekeloos dikwijls, voor
onze vrijheid. Zo vaak zag ik de be
wondering in de ogen van Evert glan
zen, als hij naar je verhalen luister
de, je dikwijls vragend, toch voor
zichtiger te zijn
Toen de hel van de oorlog eenmaal
tot het verleden behoorde, trouwden
jullie. Wat een feest toen. Maud.
We hadden altijd grote plannen,
Maud.... Samen zouden wij een
boek uitgeven en jij zou met je genia-
le tekenaanleg, voor de illustraties
zorgen. We kregen het echter allebei
veel te druk in ons huishouden. Maar
als de kinderen niet meer zulke han-
denbinders zouden zijn, dan zouden
wij onze literaire talenten bot vieren.
Toen Overt-Jan 2 jaar was, stierf
plotseling Evert. Ik zie je daar nog
staan in je huiskamer. Maud, zo ijl,
zo teer in je zwarte jurk met dat kan
ten kraagje, je gezichtje wit-wegge-
trokken. Alleen je ogen leefden, ogen,
waarin een wereld van verdriet lag.
Toen trok je je al terug, je verhuis
de naar dat kleine dorpje, waar nog
geen jaar later ook Evert-Jan je ont
viel.
Je kon het leven niet meer aan, dat
je alles ontnam, wat je het liefste
was op aarde, maar wij waren er
toch nog, Maud? Zo dikwijls schreef
ik je, maar ik stond machteloos, je
was en bleef onbereikbaar. En ik had
je zo graag willen helpen.
Vier maanden ben je ziek geweest,
je wist, dat je niet meer beter kon
worden en je had er volle vrede mee,
want dit betekende een einde aan al
je eenzaamheid. Zö graag had ik je
nog oven willen zien, je willen bedan
ken, want je gaf zoveel Maud en je
vroeg zo weinig.
Nu heb je dan eindelijk rust, o, ik
gun het je van harte, al blijft de pijn,
dat je zo eenzaam gestorven bent.
En misschien ook wel niet, dat zal
wel altijd een mysterie blijven. Je
biechtvader zei, dat je heel rustig in
geslapen was.
Dank je wel, Maud, voor je laatste
groet, vergeten zal ik je nooit
(Van onze correspondent)
Tulpen, narcissen, hyacinten en vele
andere bloemen hebben het Haarlemse
Krelagehuis omgetoverd tot een geurig en
kleurig bloemenparadjjs. Tot en met 25
januari regeert hier de lente op de Win
terflora van de Kon. Algemene Vereni
ging voor Bloembollencultuur. Minuscule
crocusjes staan er wat kleintjes naast for
se tulpen in sterk contrasterende kleuren.
De hyacinten staan te geuren in grote
rechthoekige vlakken. De achterwand van
de tentoonstelling gaat geheel schuil ach
ter de uitstekend gegroepeerde amaryllis
sen in vuurrode en crème kleuren. Als de
bezoeker uit de winterse koude in de hal
komt, waait de sterke geur van grote tui
len fresia's hem tegemoet.
Met een charmant toespraakje heeft de
tulpenkoningin Leni Quant, die in het na
jaar een goodwillreis door de Verenigde
Staten en Canada heeft gemaakt, de Win
terflora geopend. Zij vertelde uitvoerig
van haar belevenissen op deze reis, van
haar optreden voor de Amerikaanse tele
visie, haar ontmoetingen met beroemdhe
den, gouverneurs, burgemeesters enz.
Tussen de honderden bloemen ligt een
grote vijver, waar gisteren nog drie
flamingo's wat stonden uit te rusten. Plot
seling werden zij echter al het geloop van
de bezoekers moe. Zij stapten het water
uit en gingen zich te goed doen aan tul
pen en hyacinten Na dit ontbijt maakten
de vogels een wandelingetje tussen de
bloemetjes. De organisatoren zagen dit
met boze ogen aan en hebben de dieren
van de Winterflora verbannen en hen
weer op transport gesteld naar huis: het
Rotterdamse Blijdorp.
De bloemen op deze tentoonstelling zijn
van uitstekende kwaliteit. Des te meer
dwingt het vakmanschap bewondering af,
omdat het in vroeger jaren zeer moeilijk
bleek in de tweede helft van januari met
goede gebroeide bloembollen voor de dag
te komen.
Een intercontinentale raket van het
type „Atlas", die gisteren vanaf de proef,
basis Cape Canaveral is afgevuurd, is na
ppn reis van 320 kfloprpter neev^pstort.
De raket had een afstand moeten afleggen
van 9600 kilometer. Dit heeft de Ameri
kaanse luchtmacht bekendgemaakt Func
tionarissen van de luchtmacht te Washing
ton verklaarden, dat er een fout zat in
het voortbewegingssysteem
Je kunt toch wel pech hebben. Dat von
den twee broers (in de boosheid en ook
volgens de burgerlijke stand), die te
zamen en in vereniging een groot ga
ragebedrijf binnenstapten, enige artil
lerie toonden en er vervolgens met
'n veelbelovende ijzeren geldkist van
door gingen De heren hadden beter
gedaan de inhoud even te inspecteren
Want toen ze eenmaal met verwach
tingsvolle hartjes de kist openden,
bleek er alleen maar een, overigens
heerlijke, boterkoek in te zitten. Toen
de politie de jongelui (26 en 23 jaar)
arresteerde hadden ze de koek juist
bijna soldaat gemaakt. Het waren be
paald geen lieverdjes. Want de auto,
die ze gebruikten bleek gestolen en en
kele geladen revolvers lagen schiet-
klaar gereed op de achterbank.
Warschau
Het was in de snel voortspoedende
trein, dat zich plotseling een nieuwe
wereldburger wat ongelegen ging mel
den De betrokken vrouw kondigde de
gebeurtenis aan twee medereizigers,
een dame en een heer, aan En toen
gebeurde er dit: de dame werd heel
bleek en verdween schielijk uit de
coupé, en keerde er niet meer terug:
de toen nog aanwezige heer kreeg een
hartaanval en viel bewusteloos neer-
Tenslotte kwam er een conducteur
vader van een gezin en die was
de jonge moeder zo goed en kwaad
als het ging (en het ging voornamelijk
goed) behulpzaam. Voor het volgende
station had de vrouw het leven ge
schonken aan een dochter en er kwam
onmiddellijk deskundige hulp. Moeder
en kind maken het overigens voortref
felijk.
Londen
Een andere baby-geschiedenis, nu een
van acht maandeh, maar helaas met
een slechte afloop- Met zijn Amerikaan
se ouders was de baby in een Brits
vliegtuig op weg van Duitsland naar
Londen Airport. Tijdens de "lucht werd
de baby onwel en voor men Londen
had bereikt, was het kindje gestorven.
Doktoren hebben vastgesteld, dat het
kindje door zuurstofgebrek in 't vlieg
tuig was gestorven. De machine ver
voerde uitsluitend personeel van de
Amerikaanse luchtmacht in Duitsland.
Met een hevige klap scheurde de wand
van een grote tank, die zevenduizend
liter stookolie bevatte. De olie, die plot
seling tegen een muur aangolfde. deed
deze bezwijken, drong daarna als een
bandjir een garage binnen en zeven
auto's werden als het ware in elkaar
gedrukt.
Al is ze dan 79 jaar oud, Anna An-
dretter kon nog ski-en ais de beste.
Toch moest ze dezer dagen met een
beenbreuk naar het ziekenhuis ge
bracht worden. Ze was er zelf niet de
schuld van, maar terwijl ze zich op
de ski's voortbewoog, vloog een jonge,
nog niet veel van de lange latten we
tende ski-vriend tegen haar aan. bracht
haar ten val, met het vermelde, voor
Anna Andretter minder prettige gevolg.
Wel, waarom zouden de heren zich zelf
vergeten? Het Europese parlement in
Straatsburg h^eft een resolutie mo
gelijk wel vreugdevol aanvaard, waar
bij bepaald werd, dat leden van het
parlement voor hun aanwezigheid tij
dens de zittingen per dag een bedrag
krijgen uitbetaald van 26 dollar. Dat
is in Nederlands geld ongeveer f 100
en zes dollar meer dan tot nu toe ge
bruikelijk was in het Straatsburgse
boeiende parlementaire leven-
Laten we overgaan naar het vraag
stuk van de ruilverkaveling in ons ei
gen land. U kunt er natuurlijk wan
neer U er bij betrokken bent om al
lerlei redenen vóór of tegen zijn. Dit
zei echter een landbouwer in de Gel
derse AchterhoeK tegen een inspecteur
van de cultuurtechnische dienst, toen
deze bij hem kwam om te praten over
het verharden van de weg naar zijn
boerderij, hetgeen enkele jaren geleden
had plaats gehad in het kader van zo'n
ruilverkaveling. „Ruilverkaveling? Ik
vind het een pracht werk. mijnheer,
want als die onbegaanbare zandweg
van vroeger er nog was, was ik mijn
drie huwbare dochters nooit kwijtge
raakt!"
We leven nu eenmaal in een won
derlijke wereld, met veel goede, vro
lijke dingen, maar ook wel eens met
het kwaad, zelfs met weerzinwekkend
gedrag. Zo mag het gedrag van een ou
derpaar in ieder geval wel genoemd
worden, dat zich te verantwoorden had
voor de rechter. Hun wandaad? Zo
wel vader en moeder beschuldigden
elkaar hun kind van drie jaar gedwon
gen te hebben whiskey te drinken,
waardoor de arme kleine in ernstige
toestand naar een ziekenhuis moest
worden vervoerd. Beide ouders waren
zó beschonken, dat ze eigenlijk geen
van beiden wisten wie de euveldaad
had gepleegd.
U mag natuurlijk over de Portugese
„fado" denken zoals U wilt de een
vindt deze Portugese liederen, vooral
als er maar geen eind aan wil komen,
wel eens wat vervelend, de andere
zwéért er bij maar de Portugese fa
do-specialist, de zanger Tome Barros
maakte toch bepaald bezwaar tegen
het gedrag van de hond van de eige
naar van een Parijs cabaret, waar hij
zijn kunst deed horen. Iedere avond,
wanneer de Portugees zijn grootste
succeslied uitgalmde, ldet de hond een
door merg en been dringend gejank ho
ren. Naam van het lied: „Dat God me
moge vergeven."
Nieuwste uitvinding van een Rus
sische landbouwingenieur: draadloos
bestuurde tractors- Zijn uitvinding
maakt het mogelijk, dat twee mannen
ieder zes acht tractoren kunnen be
dienen door ergens aan een knopje te
draaien. Dit maakt het heel gemakke
lijk onmetelijke stukken land in zeer
korte tijd te bewerken, zonder dat er
veel personeel voor nodig is.
schoot met zijn wagen van het trottoir weg en slipte
netjes midden tussen de verkeersstroom. We hadden
de verkeerslichten tegen bij de kruising van de José
Antonio, maar dat bracht mijr bestuurder niet van
zijn stuk. Hij bracht zijn claxon in het geweer en
maakte bliksemsnel linksomkeert.
De twee agenten schreeuwden wat tegen hem, maar
geen tijd om na te denken. Als je dat zou doen,dan f1.1' brulde even hard iets terug over dringende poli-
zou je waarschijnlijk niets doen.... Ik stapte naar 2® eden 'e's derSelijks indrukwekkends
met een schok in de hoek van de achterbank: De Nog geen viif minuten mrieden hoa to i i u
Va.n e*n zeker onheil gered. En nu probSJme
3).
Ik geef toe, dat het niet zo erg plezierig geweest zou
zijn, maar het is ook niet alles zo voor iemands hotel
te staan kijken met een woedend gezicht.
Enfin, dat deed ik in feite; misschien trachtte ik
tot een besluit te komen omtrent, wat ik moest doen,
maar dat geloof ik niet eens. Ik geloof, dat ik me al
leen maar een beetje stond op te warmen....'
Ik denk, dat het jochie er de hele tijd al aanwezig
was geweest. Doch ik was me pas van hem bewust,
toen een toerist in een van die moderne overhemden
stilletjes achter hem aan kwam en hem bij zijn kraag
greep. Er was heel wat gebeurd, voordat ik me iets
begon te realiseren.
Het was een grote kerel, die toerist, en hij had het
ventje behoorlijk beet. Het jochie was als zovelen van
zijn slag: klein en magertjes, en lenig, zoals al die
jongens zijn, maar hij had evenals zo velen van
die jongens een vaalgrauwe gelaatskleur. Die ge
spierde lenigheid krijgen ze, omdat ze van hun han
digheid moeten leven. Dat vaalgrauwe komt door
ondervoeding.
De jongen kronkelde zich in de greep van de toe
rist, maar de man hield vast en schreeuwde tegen
hem. Hij schold hem uit voor dief. Deze keer zou hij
hem niet ontsnappen. Hij zou er wel voor zorgen, dat
de jongen nu in de gevangenis terecht kwam. Dat zou
men hem wel leren, schreeuwde hij.
Het lag me reeds op mijn lippen, de man te vragen,
of hij wel eens de binnenkant had gezien van een
Spaanse gevangenis. Zelfs bij ons in Amerika moet
ik nog de eerste gevangenis zien, die eruit ziet als
een opvoedingsinstituut.
De man gooide er van alles uit met een Ohio-accent
en het jochie jammerde en kermde terug in het
Spaans. Dat gekerm hield dan in, dat hij geen Engels
verstond, en dat hij geen Engels kon spreken, en dat
de senor zijn jas kapot zou scheuren, zijn enige jas,
omdat hij hardstikke arm was en hard moest werken,
en dat hij niet begreep, wat de senor eigenlijk van
hem wilde, of het moest zijn, dat de senor behoorlijk
dronken was.
Natuurlijk speelde de jongen toneel, daar twijfelde
ik geen ogenblik aan. Want er is daar geen enkele
jongen, die niet een beetje Engels kent.
Niet bepaald Berlitz- of Linguaphone-Engels, maar
ze kennen toch wel zoiets als „miestèr" en „hokee".
De grote kerel sleurde hem naar het trottoir en hij
bleef het jochie door elkaar schudden, terwijl hij pro
beerde de aandacht te trekken van twee verkeers
agenten midden op het plein. Al gauw waren ze om
ringd door een stelletje geïnteresseerde toeschou
wers. Een taxi -hauffeur, die langs kwam met het
bordje „vrij" op zijn meter, mengde zich onder de
nieuwsgierigen om er het zijne van te weten te ko
men. Als ge maar iets van Madrid kent, zult ge be
grijpen, dat de politiemannen niet de minste aan
dacht schonken aan de rel. Een Madrileense ver
keersagent bemoeit zich uitsluitend met het verkeer.
Overtredingen op ander gebied horen niet tot zijn ter
rein.
De Amerikaan maakte natuurlijk een begrijpelijke
fout. Je moet het land al heel goed kennen, wil je je
realiseren, dat een politieman alleen maar jagen zal
op klein wild als een of andere stomme wandelaar
een verkeersovertreding begaat.
Het jochie had zijn schoenpoetsbankje vast in zijn
handen geklemd. Die verkeersagenten konden hem
geen steek schelen. Hij wist wel, dat hij van hèn
niets te vrezen had. Alleen probeerde hij te ontkomen
aan de stevige greep van de woedende toerist. Even
tjes was ik erg nieuwsgierig of hem dat zou lukken.
Erg veel interesse had ik eigenlijk niet in het geval,
maar het was toch voldoende om Sally White en Da
vid Horsham uit mijn gedachte te bannen, evenzeer
als de geschiedenis met het oestermes.
Maar plotseling veranderde de taktiek van de jon
gen. Hij hield zich opeensdoodstil en zijn bleekgrauw
gezicht werd dodelijk wit. Zijn belager scheen dat
niet in de gaten te hebben. Nog steeds was hij doende
de aandacht van de verkeersagenten te trekken.
Maar de omstanders zagen het bliksemsgoed. Zij
draaiden hun hoofden in de richting, waarin het
jochie had gekeken, en met een medelijdend gemom
pel vernauwden ze de kring rond de tegenstanders.
Ik keek ook. Boven de deinende menigte op de Calle
Preciados zag ik een van die gelakte steken onze
richting inkomen, een van de vervaarlijke hoofddek
sels van de gehate Staatspolitie.
Daar was ik nu juist voor in de stemming: In een
oogwenk stond alles me weer helder voor de geest
Sally White, het oestermes, de kelner me ztijn bloe
dende vingers, de gemene trap van de ober, en nu
nog, tot overmaat van ramp de Staatspolitie. De
grote toerist met zijn modehemd zag eruit, als iemand,
die zich pas nog te goed gedaan had aan een welvoor
ziene tafel. Het jochie zag eruit, alsof hij v andaag
nog helemaèl niet te eten had gehad, alsof hij moeite
zou hebben zich te herinneren, wanneer hij voor de
laatste maal zijn maag eens echt behoorlijk had ge
vuld.
De man van de Staatspolitie kwam nader, met on
verbiddelijke tred, en dat in Madrid, met een vreem
deling uit een welvarend land, die houd-de-dief
schreeuwde.
Ik voelde me wat ie noemt gegrepen. Opeens wist
ik, dat ik moest ha>>delen Echt zo'n mnmpnt dat je
iets gaat doen, maar niet precies weet wat Je hebt
zo'n beetje de les te lezen.
Ik lachte inderdaad.
Laaf me maar één ding recht zetten, zei ik. Ik
ben geen toerist.
De jongen viel me in de rede.
Zo gaat-ie goed, gromde hij. Nou komt de aap
uit de mouw.
Mijn lach verdween en ik vroeg de jongen zich koest
te houden.
De chauffeur was nu zowat de stad door en zette
koers naar Buen Retiro. Op de bochtige paden door
het park had hij zijn snelheid verminderd en tufte ge
noeglijk onder het schaduwrijke geboomte. Nu het
verkeer weer minder aandacht opeiste, mengde hij
zich weer in het gesprek.
Laten we elkaar goed begrijpen, zei hij. Ten
eerste is mijn taxi een doodeerlijk geval. Zo nu en
dan mag ik zelf dan misschien geen eerlijke kerel zijn,
maar mijn wagen is het altijd wél, zelfs als-ie gebruikt
wordt voor een raar zaakje. Wat mijn meter aanwijst,
of zoiets, maar alleen een beetje aarzeling tussen de bankje laten schieten: het stond tussen zijn voeten op dat is weér wat ar>ders. Voor de wagen krijg ik altijd
voren midden in de kring der omstanders.
Ik richtte me tot de vreemdeling.
Heeft de jongen de senor reden tot klagen ge
geven? vroeg ik.
Ik zie geen kans de toon en het ritme van mijn
vraag in woorden uit te drukken. Ik denk zelfs niet,
dat ik het nog eens zou kunnen doen, als ik me er
werkelijk moeite voor gaf. Maar zoals i k het deed
zonder nadenken, was het effect fantastisch: ik leek
helemaal de Engels sprekende Spanjaard. Ik legde
zwiepte verder de plaza over en liet ons doeltreffend
verdwijnen in de mengeling van onschuldige taxi's.
Ik frommelde een sigaret uit mijn zak en stak hem
aan. Opeens voelde ik behoefte de situatie eens gron
dig te bezien. Ik dacht er even over na. De taxi ging
er behoorlijk van door en dat was prachtig. Het jochie
zat naast me op de bank. Ik kon me weer een beetje
ontspannen. Er was te veel verkeer en we gingen te
snel: achtervolgd zouden we niet worden.
Allengs drong het tot mij door, dat ook de jongen
het er niet te dik bovenop, geen overdreven accent weer ruimer ademhaalde. Hij had zijn schoenpoets
woorden en een beetje stijfjes in mijn zinswending.
De man was blijkbaar verrast. Hij keek me vuil aan
en maakte aanstalten om me opzij te zetten, maar hij
deed onzeker. Hij aarzelde heel even
Wat heb jij daar mee te maken, kerel? vroeg hij
strijdlustig.
Ik voelde, dat hij dacht, dat ik óók een Spanjaard
was, en dat volk trekt altijd partij voor elkaar. Ge
kent wel zo'n beetje de gewone mening van dat soort
toeristen.
Ik had een soort politiepenning in mijn zak. Een
van die dingen, waar je eigenlijk nergens wat aan
hebt. In politiekringen geeft men ze ten geschenke
als blijk van vriendschap. Mijn oude Amerikaanse
vriend, inspecteur Schmidt, bad me er eens een ge
geven, maar in New York had ik er nooit gebruik van
gemaakt, zelfs niet om een bekeuring af te wenden
bij overtreding van het parkeerverbod.
Ik weet eigenlijk niet, waarom ik het ding bij me
draag, misschien doe ik het wel als een soort talis
man; maar nu had ik het ineens in mijn hand en het
zag er nogal officieel en wasecht uit.
Ik wisselde een blik van verstandhouding met de
man en liet het ding terug in mijn zak glijden.
Detective, zei ik. Veiligheidspolitie. Al doende
fantaseerde ik verder. Wilt u, dat ik die kleine schurk
arresteer?
Ik pakte de jongen ruw bij de arm en hield hem
stevig beet. De vreemdeling knikte en liet de kraag
van het jochie los. Hij liet hem aan mij over. Ik
maakte een snelle beweging en trok de jongen over
eind, terwij] ik hem half meesleurde. De taxichauf
feur, die had staan kijken, was er nog. Ik wrong de
taxideur open en met een zetje deponeerde ik de jon
ge boosdoener achterin. Ik stapte na hem naar bin
nen, toqn de beledigde partij me bij mijn elleboog
pakte.
Hoor eens, zei hij. Ik heb u nog niet eens verteld,
wat hij gedaan heeft. De zwarte steek werd juist
zichtbaar achter de barrière van de toeschouwers.
Ik wist, hoe zoiets in zijn werk zou gaan. Ik had nog
maar een paar seconden tijd. Dit was de Staatspoli
tie en de omstanders zouden vrij baan geven.
Ik duwde de hand van de toerist weg.
Doet u geen moeite, senor, zei ik haastig, dat
kom ik wel te weten. Dat slaan we er wel uit. Daar
hebben we zo onze eigen methoden voor.
Ik sprong in de taxi en gooide de deur met een
klap achter me dicht. Op hetzelfde moment viel ik
de vloer van de wagen. Hij keek me aan met een on- wat de meter aangeeft. Voor mezelfoch, twee
derzoekende blik. Ik ontwaarde de vragende en te
vens verwonderde uitdrukking.
Ik grijnsde eens tegen hem. Heel even glimlachte
hij terug, maar erg overtuigend was het niet. Alleen
zijn lipnen deden het, zijn ogen bleven bezorgd.
Hokee, mister, zei het jochie. Wat zit er eigen
lijk achter?
Hij sprak met een raar Engels accent, maar hij deed
het vlot en gemakkelijk. Ik lachte. „Puur dankbaar
heid", zei ik.
De bestuurder kwam tussenbeiden. Zijn Engels
was lang niet zo vlot en gemakkelijk, maar het was
begrijpelijk.
Heb je geen fatsoen? gromde hij. Moet je de se
nor niet bedanken? En moet je mij ook niet bedanken?
Hij wendde zich vol verachting van het jochie af en
keerde zich tot mij.
Misschien hadden we hem beter kunnen laten op
pikken door die zwarthoed- Die had hem wel manie
ren geleerd.
De jongen trok een wrang gezicht tegen de chauf
feur. Hij sprak hem aan, nu in het Spaans.
Werk je soms voor de Americano? vroeg hij.
De snorder spuwde uit het raampje.
Ik werk alleen voor mijn meter, zei hij.
En ik poets schoen, lachte de jongen. Ik weet mijn
weetje. Niemand hoeft me wat proberen wijs te ma
ken. Het kan me niet schelen, wie van jullie het woord
voert, maar ik wacht. Kom op met jullie voorstel.
Ik schop je je benen onder je achterwerk van
daan, raasde de chauffeur, overigens op de meest
blijmoedige manier. Wat denk je van zo'n voorstel?
De jongen wendde zich weer tot mij, weer in het En
gels.
Een rare pias, grinnikte hij. Maar als u niet
verstaan heeft, wat hij tegen me zei, hindert het niet.
U zult me heus een beter voorstel moeten doen, of ik
vertik het verder.
Niks te verdienen, zei ik.
De bestuurder scheen zich weer te concentreren
op het verkeer. Ik nam het schoenpoetsertje eens
goed op, maar hij was moeilijk te doorgronden.
Van de veiligheidspolitie bent u niet, zei hij.
Zijn manier van doen werd lichtelijk ernstig Ik
voelde, dat ie me duidelijk wilde maken, dat ik geen
onzin met hem moest uithalen.
Plotc i|,p had ik beboert® te lacb'n Thai v nou
wat je noemt aanmatiging van het zuiverste water.
verstandige mensen kunnen altijd wel tot overeen
stemming komen.
Omdat hij er zo nadrukkelijk over begon, keek ik
eens op de meter. Voor zover ik kon nagaan tikte die
niet meer af dan de wettelijke geoorloofde céntimo'S
en peseta's.
Wat je meter aangeeft, krijg je heus wel. ze' ik-
Hou je gemak maar. Je kan zelfs een fooi van mij
krijgen misschien.
Dat misschien liet ik er een beetje achteraan ben
gelen.
Je kan der in met je fooi, zei de snorder ijzig
kalm. Als er een zaakje op te knappen is, heb ik recht
op mijn behoorlijke portie. Begrijp eens en voor goed,
dat dat niets te maken heeft met het taxitarief. Da's
heel wat anders, heb ik je al gezegd
De toestand werd allesbehalve gezellig. We reden
maar zo'n beetje rond, maar allengs belandden we
in de stillere gedeelten van het park, verderop. Ik be
gon me te realiseren, dat ik ook té kalm kon zijn en té
gereserveerd.
Niks te verdienen, gromde ik.
Het jochie naast me boog zich naar voren. Hij grab
belde met zijn hand in zijn zak en toen hij hem er
weer uithaalde, leek hij iets in zijn gesloten vuist te
hebben. Snel bracht hij zijn hand vooruit en hield hem
zo, dat de man voorin kon zien wat erin zat. Toen
sloot hij hem weer onmiddellijk. De chauffeur keek
opzij en knikte. De jongen kwam niet meer naast me
zitten, maar bleef over de voorbank geleund.
De man voor me nam één hand van het stuurwiel
en haalde ook iets uit zijn zak, dat hij aan de jongen
liet zien. Nu knikte de jongen en daarna kwam hij weer
gewoon naast me zitten. Terwijl hij dat deed. greep
ik de pols van dat jochie. Dat bracht hem uit zijn
evenwicht en ik draaide zijn arm om. Zijn hand viel
open en het ding, dat hij erin verborgen hield, viel
eruit. Snel zette hij zijn v^et erop.
Ik gaf hem een zetje opzij, pakte hem stevig bij zijn
enkel en wrong zijn voet mar boven. Ik hèd het ding-
Zorgvuldig bekeek ik het. Het was een dik stijf stukje
zwart lakleer. Hier en daar zag het er nog behoorlijk
uit, maar het grootste gedeelte was bedekt met een
vuile korst.
De chauffeur zuchtte eens.
De gieren kluiven mijn botjes al schoon, ze' hij.
Ms je met kinderen werkt, zit u- nèk in de strop
(Word, veiv^.gcij.
