Oagblad voor Schiedam en omstreken
Een groot
initiatief
KAB-voorzitter Middelhuis
reageert op NYV-verklaring
Regering Drees met even
veel recht aan te vallen
I
m
Sovjet-Unie neemt intercontinentale
raketten reeds in serie-produktie
CONCILIE ZAL MAANDENLANGE
VOORBEREIDINGEN VEREISEN
Mijn'op het strand
65 jaar
zanger
Kerkvergadering van 1869-1870
werd reeds in 1864 ingeleid
DINSDAG 27 JANUARI 1959
MIDDELHUIS OVER DE KUNS1
NIET ALLES TE CONSUMEREN
Ha;
Keizerlijkeaamvinst
V
Uittil Boïëef je/'
Gen. Motors ontslaat
ca. 2000 arbeiders
KROESJTSJEF OPENT PARTIJCONGRES
Internationale spanning moet verminderen; Jganisatie van de leiding in de industrie
alle aandacht voor economische strijd:
«Bil
2 a 3.000 deelnemers
IMF-missie in Djakarta
Verklaring ondeugdelijk
„Georiënteerde economie
Stuk loon
Él
Amfitheater in Sint Pieter
Sint Pieter
Snel tempo
Ruimtevaart
Verdubbeld
Economische strijd
HET WEER
VOOR MORGEN
OPKLARINGEN
nieuwe
amsche courant
JOANNES XXIII 3s nog geen drie
tnaanden Paus. Maar in die korte
tijd heeft hij de wereld reeds her
haaldelijk verbaasd doen staan over de
®rgeloze stoutmoedigheid, als wij dat
<?o mogen noemen, van zijn initiatieven,
^eze lagen op zeer uiteenlopend ter-
hein; van dat van de persoonlijke leef-
hegel van de Pausen tot beslissingen
aP het hoogste plan van het kerkelijk
bestuursbeleid. Het wordt hoe langer
duidelijker, dat zij die van deze
'^-jarige opperherder een „interim-
'egering" verwachtten zonder veel
Vernieuwingen of verrassingen, in het
°ngelijk worden gesteld. Op een van
zelfsprekende wijze breekt de Paus
pet de tradities, welke gegroeid zijn
11 de periode dat de pausen de „ge-
angenen van het Vaticaan" waren,
*edert de verovering van Rome door
garibaldi. De grenzen van Vaticaan-
:pd hebben voor hem kennelijk niet
n „ommurende" betekenis meer als
*°or zijn voorgangers. Even vanzelf
sprekend nam hij, kort na zijn uitver
kiezing, het onder Pius XII reeds
f?rÜpte besluit om het aantal kar-
ainalen uit te breiden tot boven het
®euwenlang in acht genomen maxi
mum van zeventig.
Zondag heeft hij, opnieuw op een
'jzonder informele wijze, bekendheid
®egeven aan twee zéér uitzonderlijke
pslissingen, n.l. een nieuw oecume
nisch concilie en een modernisering
Zan de Codex Juris Canonici, het wet
boek van de Latijnse Kerk. Deze aan
kondiging is lapidair gehouden, zodat
°ver de aard en de omvang van het
ooticilie of van de Codex-vernieuwing
n°g niet veel te zeggen valt. Maar wat
het thema van het komende concilie
®treft: dit alleen reeds wettigt de
Uitspraak van de secretaris van de We-
ïeldraad van Kerken, onze landgenoot,
c'r- Visser 't Hooft, n.l. dat men hier
een der belangrijkste gebeurtenis-
Seb uit de geschiedenis van het chris-
lendom te doen heeft. Inzake de her-
ePiging der christenen is sinds de be
ginperiode van het voorlaatste conci-
';e, dat van Trente, niet meer zo'n om-
VaPgrijke actie ondernomen om de
;efscheurdheid der christenen op te
effen. De roep om eenheid is nimmer
'erstorven en met name ten aanzien
Vab de afgescheurde Kerken js in het
'heer recente verleden van Rome uit
telkens opnieuw en met steeds vuriger
9ahdrang een smeekbede om eenheid
bifgegaan, welke in beperkte mate ook
Sehoor vond. Maar een zo omvattend
lflitiatief als een oecumenisch concilie
7" op zich reeds een uitzonderlijk be-
Dij
Arbeidstij d verkorting
heeft moeilijke kanten
ahgrijk gebeuren waarbij de
Plaatsbekleder van Christus zich om-
fiögt
met al zijn broeders in het bis-
verzame-
vond
Seh,
lin
°Psambt, een dergelijke
S van de gehele „oecumene1
V°°r dit doel niet plaats.
„.■Oeze nieuwe fase van de hereni-
k'hgsgedachte binnen de Kerk vervult
k dun ook met grote vreugde. Ook
vUlten de eigen kring heeft het besluit
'an Joannes XXIII grote weerklank
de Moeder-
)Tvonden. De stem van
05rk, hoewel niet gevolgd, bezit voor
?e andersdenkende broeders toch al-
j.. een heel bijzondere klank. En op
Aar wordt, zij het in een soms geheel
„buere zin dan wij bidden, toch ook
hoopt.
Nogmaals: over wat het concilie gaat
tn -ugen, is op dit ogenblik nog_ weinig
^ten,
hielden.
0 -«uui. Men doet verstandig zich
g k bij deze heuglijke tijding de zeer
vp°te> reële moeilijkheden niet te ont-
'hzen, welke de arbeid der hereni-
§iti
dr,
S op zijn weg vindt: tegenstellin-
die diep verankerd liggen in een
hg°6ve geschiedenis van eeuwen. Maar
1 hieuwe concilie mag ons wel met
hiei
Uwe hoop vervullen voor de
Christus
ene
-aapstal, waarvoor Christus bad.
~°§e het een kostbaar instrument zijn
Vah
Gods genadevolle werkzaamheid.
(Van onze Amsterdamse redactie)
„Wij kunnen wel enig begrip opbrengen
voor het standpunt van de regering-Beel,
neergelegd in de brief van de minister van
sociale zaken a.i. tot de Sociaal-Economi
sche Raad om in zijn komende advies in
zake het te voeren soeiaal-economisehe
beleid aandacht te schenken aan het
vraagstuk van de arbeidstijdverkorting,
daar volgens de regering een op zich zelf
staande beslissing inzake dit probleem
naar aanleiding voor het eerder door de
Raad terzake uitgebrachte advies thans
niet op haar plaats zou zijn. Het is logisch
dat de opvolgende regering niet voor een
voldongen feit kan worden gesteld. De
K.A.B. heeft dan ook geen behoefte om
over de brief van minister Bee] veel lawijt
te maken, te meer daar zij achter dc
maandag uitgegeven N.V.V.-verklaring
ook wel politiek geroken heeft. Als men
verwijten wil maken, dan kan dat met
evenveel recht tot de regering-Drees ge
daan worden, die het S.E.R.-advies over
de werktijdverkorting vijf maanden heeft
laten liggen. De gewezen minister Suur-
hoff kan daarover net zo goed becritiseerd
worden".
Met deze woorden reageerde de heer J.
A Middelhuis, voorzitter van de K.A.B.
gisteravond op de bedoelde verklaring
van het N.V.V.. die de regerimgsmotive-
ring als ondeugdelijk va,n de hand heeft
gewezen en er met klem op aangedrongen
heeft van de gevolgde procedure af te zien
en op grond van het eenstemmig SER-
advies tot een beslissing te komen. De
heer Middelhuis zei dit op een vergade
ring van het hoofdstedelijk KVP-kader,
waarvoor hij een inleiding hield over
„enige aspecten van de sooiaal-economd-
sche politiek".
Hij voegde er later aan toe, dat
nog eerder de afgetreden regering zou
kunnen worden aangevallen over de tra
ge gang van zaken met betrekking tot de
wijziging in de loonpolitiek, waarvan de
straffe regelingen langzamerhand vervan
gen dienen te worden door een bedirijfs-
taksgewijze verantwoordelijkheid voor de
loonpolitiek in eigen branche. Natuurlijk
mag ze niet geheel losgelaten worden, een
zekere coördinatie blijft nodig.
De K. A. B.-voorzitter betoogde, dat
politici zich wel eens met zorg afvragen
wie er tegenwoordig meer regeert, de
S.E.R. of de regering zelf. doch hij was
het eens met de uitspraak van prof. Ver-
rijn Stuart, dat we momenteel moeten
leven in een tijdvak van „georiënteerde
economie", zonder welke bepaalde idealen,
die in het volksbewustzijn gestalte hebben
gekregen als sociale zekerheid, voldoen
de werkgelegenheid, voorkoming econo
mische crises, betere verdeling van de
welvaart niet te verwerkelijken zouden
zijn. De sterke overheidsbemoeienis is «en
„democratische bemoeiing", waarbij het
volk en dus ook de arbeiders, ingescha
keld zijn via tal van maatschappelijke or-
Deze prachtige „Keizervis" maakt
sinds kort deel uit van de levende
have van de dierentuin in Stuutgart.
Het is de enige vis van deze soort,
die in een Europese dierentuin te
zien is. De „Keizersvis" komt uit het
zuidelijk deel van de Stille Oceaan
en maakte de lange reis naar Duits
land per vliegtuig, in een plastic
zakje.
ganen. De armoe als massa-verschijnsel is
daardoor uitgebannen en wie durft bewe
ren, dat het Nederlandse volk het thans
slechter heeft dan in de crisesjaren, maakt
zich aan ergerlijke overdrijving schuldig.
De heer Middelhuis gaf vervolgens een
overzicht van de waslijst van sociaal-
economische desiderata en noodzakelijk
heden, waarbij ook de geleidelijke invoe
ring van de a rbeidstijds verkorting behoort
de vrije zaterdag is in sommige bedrij
ven al geen onbekend verschijnsel meer
en stelde vijf punten waarvan dit alles
afhankelijk is op de voorgrond, nl.: ver
krijging van maximaal nationaal inkomen
en grote en stabiele werkgelegenheid, de
Dezer dagen spoelde op het strand
van San Giuliano bij Genua een
grote mijn type P 200) aan. De
inwoners van het plaatsje alarmeer,
den de militaire autoriteiten, die een
mijnenploeg naar het strand stuurde.
De heren bekeken het gevaarlijke
monster terdege, voordat tot demon
tage werd overgegaan. Overigens
schrokken zij meer van een plotse,
ling speels opkruipend golfje dan van
de gevaarlijke bal vlak voor hun
voeten
handhaving van het evenwicht in de be
talingsbalans en van een zodanig inves-
teringspeil dat een groter wordend inko
men voor een groeiende bevolking gega
randeerd ts. streven naar een eerlijke ver
deling van het nationaal inkomen en be
vordering van een stabiel prijsniveau. De
K.A.B. hecht veel waarde aan een spoe
dige inwerkingtreding var de Weduwen-
en Wezenwet en ook aan de doorvoering
van de bezitsvorming, omdat zij als het
„sociale huis" afgebouwd is, bezits
vorming voor de persoonlijkheidsvorming
van de arbeiders van het hoogste belang
acht. Reeds nu kan daaraan gewerkt wor
den door meer fiscale faciliteiten te ver
lenen, waardoor bezitsvorming aantrek
kelijk wordt voor de grote massa niet-
bezitters èn voor de werkgevers.
In de enorme investeringen die voor het
behoud van dc werkgelegenheid verricht
dienen te worden, zit een stuk loon van de
arbeiders. Het grote vraagstuk van thans
is hoe de werknemers hun eigen aandeel
dat een investering moet blijven en
niet geconsumeerd mag worden in han
den krijgen. Voor dc klemmende opgave
meer werknemers mede-eigenaren van
produktiegoedcren te maken via aandelen-
of effectenbezit js nog geen oplossing
gevonden. Het is een zware studie, waar
aan in de naaste toekomst veel aandacht
moet worden besteed.
Het lijdt geen twijfel, zo besloot de beer
Middelhuis, dat vanwege de eigen katho
lieke visie op de plichten en rechten van
ons gehele volk, het van het allergrootste
belang is, dat de katholieke invloed in
politici zo sterk mogelijk is om een ver
antwoord sociaal-economisch beleid te
voeren.
Er volgde een geanimeerde discussie op
deze inleiding. De k ngbijeenkomst, die
was begonnen met eén Avondmis, opge
dragen door deken mgr Van der Burg,
was bedoeld als een inzet van de K.V.P.-
propaganda in Amsterdam.
De Buick-afdeling van General Motors
zal deze week ongeveer 2000 arbeiders
ontslaan om de produktie meer in over
eenstemming te brengen met de afzet.
Het aantal werknemers in de Buick-fa-
brieken te Flint. Michigan, zal als gevolg
hiervan verminderen van 15.000 tot on
geveer 13.000. De Buick-produktie, die
recentelijk nog ca. 8.900 wagens per week
beliep, zal met ca. 1500 stuks per week
teruglopen.
W. F. Moritz uit Amsterdam, 82
jaar oud, zong reeds 64 maal mee bij
de jaarlijkse uitvoering van de
Matthaus.Passion. Op 25 maart doet
hij als tenor ivederom mee in het.
Concertgebouw. In zijn ivoning
neemt hij zijn partij door.
1 C? vormde een belangrijke factor bii de op-
In de lange rede, waarmee de Russische partijleider en premier Nikita
Kroesjtsjef vanmorgen het 21ste partijcongres in Moskou heeft geopend,
heeft hij meegedeeld, dat de Sovjets zijn begonnen met de produktie van
inter-continentale raketten. Tot op heden was het nog onzeker, of de
Sovjets hun voorsprong op dit terrein van de bewapening al tot dit stadium
hadden kunnen brengen. Vele westelijke deskundigen meenden, dat ook
zij nog slechts bezig waren met de ontwikkeling van prototypes.
Kroesjtsjef deed deze mededeling, toen hij in zijn overzicht van de
industriële en agrarische toestand van de Sovjet-Unie, de jongste successen
op het gebied van de ruimtevaart besprak. Eerder in zijn speech sprak hij
over de internationale politiek. Daarbij zei hij, dat het „nu nodig was
een eind te maken aan de koude oorlog en de internationale spanning
te verminderen". De buitenlandse politiek van de Sovjet-Unie moest
„consequent worden voortgezet en streven naar het behoud van de vrede
en veiligheid op basis van Lenins principe van vreedzame co-existentie
tussen landen met onderling afwijkende sociale systemen".
De Sovjet-partijleider sprak twee uur
6" brak na het middaguur zijn rede af
om haar na een klein half uur weer te
(Van onze correspondent)
ROME, hedenmorgen.
Rond de aankondiging door paus Joannes van het Oecumenische Concilie,
ofwel algemene kerkvergadering, zijn in brede kring allerlei misverstanden
ontstaan. De H. Vader kondigde bij zijn bezoek aan de Sint Paulus buiten
de Muren drie belangrijke gebeurtenissen aan, zoals wij gisteren reeds bericht
ten: ten eerste een diocesane synode voor het bisdom Rome, ten tweede een
algemene kerkvergadering en tenslotte een herziening van de codex van het
kerkeljjk recht, die, aldus de paus, zal worden voorafgegaan door de plechtige
afkondiging van de nieuwe codex van het oosterse kerkelijke recht.
Welnu, tengevolge van een al te haastige berichtgeving en van het ontbreken
van enig commentaar zoals zo dikwijls het geval is op het Vaticaan is het
bericht verspreid, dat de aangekondigde algemene kerkvergadering zich zou
bezig houden juist met de codex van het oosterse kerkelijke recht. Niets is
minder waar.
paus ingestelde voorbereidende com
missie had plaats op 9 maart 1865.
Ook al zijn de moderne communica
tie-middelen wel enigszins anders dan
een eeuw geleden, toch zal men moeten
rekenen op een voor onze begrippen
langdurige voorbereidingsperiode.
Daar komen voorts nog vele prakti
sche problemen bij. Immers aan een al
gemene kerkvergadering moeten alle re
siderende aartsbisschoppen, bisschop
pen en apostolische delegaten deelnemen
evenals alle zg abten-nullius en prelaten
-nullius, en tenslotte de generale over
sten van alle orden en congregaties, die
de Kerk telt. In totaal komt men hierbij
tot een aantal, dat moet liggen maar
niemand heeft dit nog precies uitgere
kend tussen de twee en de drie dui
zend personen. Voegt men daarbij, dat
de paus ook nog de officiële vertegen
woordigers van de afgescheiden chris
tenen zal uitnodigen orthodoxen,
protestanten, anglicanen enzovoort
dan is het duidelijk, dat een dergelijke
enorme conferentie, die enkele duizen-
Het concilie zal zich op de eerste
plaats bezig houden met de kwestie van
de hereniging van alle christenen bin
nen de Moederkerk en dus onder het ge
zag van de paus van Rome. Het officiële
communiqué, hoewel op vele punten
niet al te duidelijk geformuleerd, zegt
dit met evenzovele woorden.
Wat nu betreft de datum en de plaats
van het concilie, is nog niets bekend.
In dit verband is het inmiddels wel
nuttig erop te wijzen, dat het voorbe
reiden van een algemene kerkverga
dering nu niet bepaald een kleinig
heid is. Wij herinneren er slechts aan,
dat het laatst gehouden concilie bet
Vaticaanse van 18691870 op 8 de
cember 1869 door paus Pius IX werd
geopend, die evenwel de voorbereidin
gen begon op 6 december 1854. toen
hij een vertrouwelijk schrijven richt
te tot alle kardinalen. En de eerste
bijeenkomst van de door dezelfde
den deelnemers zal tellen, niet in
een oogwenk kan worden georganiseerd.
Zowel de plaatsruimten voor de ver
gaderingen de Sint Pieter lijkt hier
voor echter gemaakt als het onder
dak voor de duizenden deelnemers vor
men een ernstig probleem. De situatie
in Rome, voor wat betreft logies, is zon
der meer betreurenswaardig, hetgeen
door alle betrokken deskundigen moest
worden erkend, toen enkele weken ge
leden een door de regering belegde bij
eenkomst plaats had in verband met de
Olympische Spelen, die in 1960 in Rome
zullen worden gehouden.
Om al deze redenen doet men er dus
goed aan de plechtige opening van de
aangekondigde algemene kerkvergade
ring niet al te spoedig te verwachten.
Als curiositeit kunnen we nog melden,
dat bet bijeenroepen van een concilie,
zoals paus Joannes dit dus nu heeft ge
daan, al sinds jaren werd verwacht. Om
te beginnen had paus Pius XI (1922
1939) plannen in deze richting. Hij liet
zelfs tekeningen ontwerpen voor een
groot amfitheater in de Sint Pieter.
Maar de politieke situatie in Italië (het
conflict tussen Kerk en fascisme) deed
hem van zijn voornemen afzien. Hij had
het vaste plan om het oude en nooit
officieel gesloten concilie van het Vati
caan te besluiten. En zijn opvolger, Pius
XII heeft, vooral in de jaren 19491950
zeer ernstig gedacht en gesproken ever
een concilie. Wat dat betreft is er dus
voor de ingewijden niets veranderd.
Wanneer dus het concilie bijeen zal
komen weet op het ogenblik nog nie
mand. Iedereen wacht op het officiële
pauselijke document, waarin de paus
zijn plannen nader zal uiteenzetten. En
voordat dit document is verschenen,
tast iedereen in het duister.
hervatten. Onder zijn gehoor bevonden
zich 1100 afgevaardigden, 300 buitenland
se waarnemers en alle te Moskou geac
crediteerde westelijke journalisten. De
laatste kregen te horen dat Zij ook de
werkvergaderingen zouden mogen bijwo
nen, hetgeen sinds de eerste jaren van de
Sovjet-Unie niet meer voorgekomen is.
Kroesjtsef wijdde de grootste aandacht
aan het nieuwe zevenjarenplan, waarvan
de „grootheid" haar „weerga niet vindt
in de geschiedenis".
Drie iaar zijn verstreken sinds het
20ste partij congres (het congres van de
destalinisatie), en in deze tijd is de Sov-
jet-Unie vol vertrouwen verder gegaan
op Lenins weg naar het communisme. Zjj
heeft haar macht steeds meer versterkt
en in de strijd voor het behoud van de
vrede en vriendschap onder d" volkeren
haar internationaal prestige vergroot.
„De socialistische wereld is nu sterker,
eensgezinder en onverwoestbaarder dan
ooit. Wfl hebben alle reden om hier te
verklaren dat de socialistische landen
voorop gaan bü de vooruitgang."
Kroesjtsjef sprak vervolgens over de
successen die de Sovjet-Unie heeft be
haald en de diepgaande veranderingen
die hiervan het gevolg zijn. In dit. ver
band legde hij de nadruk op de leidende
rol van de partij en het centrale comité,
dat jarenlang onder leiding van Stalin
heeft gestaan
In het verleden is de Sovjet-Unie een
socialistisch land geworden met. een grote
industrie en een breed opgezet systeem
van collectieve boerderijen. Op he, ogen
blik is het, wat de industriële produktie
betreft.; het eerste land van Europa en
het tweede van de wereld.
„De burgerlijke economen en politici
hebben vaak voorspeld dat de Sovjet-
Unie, na het herstel van haar nationale
economie, in de tweede wereldoorlog zo
geteisterd, gedwongen zou zijn haar eco
nomische ontwikkeling te vertragen Hun
voorspellingen zpn echter als zeepbellen
uiteengespat. De Russische economie ont
wikkelt zich in een snel tempo".
De lancering van de eerste aardsatel-
liet is een markant succes geweest voor
onze geleerden en ons volk, aldus de
Sovjet-premier en een duidelijke demon
stratie van ons hoge industriële en tech
nische niveau.
De hele wereld begroette deze overwin
ning enthousiast als het begin van een
nieuw tijdperk in de geschiedenis van de
onderwerping van de natuur door de
mensen, het tijdperk van de verovering
van de ruimte.
Deze woorden kregen een stormachtig
vormde een belangrijke factor bij de op
voering van het tempo der economische
ontwikkeling, zo ging Kroesjtsjef verder.
De grote voordelen van deze nieuwe vorm
van industrieel beheer sprongen al direct
in het oog na de instelling van de econo
mische raden. Het beheer werd efficiënter
de produktie nam in een sneller tempo
toe en er werd een beter gebruik gemaakt
van het industriële potentieel en de na
tuurlijke hulpbronnen van het land, ar
beiders, ingenieurs en andere technici
toonden meer initiatief.
Wat het landbouwbeleid betreft, zei de
premier, dat de jaarlijkse graanoogst ln de
afgelopen vijf jaar met 39 percent is toe
genomen vergeleken met de daaraan
voorafgaande vijf jaar. En voorts merkte
hij op, dat het reële inkomen van arbei
ders en kantoorbedienden sinds 1940 bijna
veriiubbeld is, terwijl bet inkomen van de
boeren zelfs meer dan tweemaal zo groot
is geworden.
Het aantal studenten, dat zich heeft la
ten inschrijven aan de hogescholen is cir
ca vier maal zo groot als in Engeland,
Frankrijk, West-Duitsland en Italië teza
men, aldus Kroesjtsjef.
Bü de vreedzame economische concur
rentie met het kapitalisme is het funda
mentele probleem van de komende zeven
jaar een zo intensief mogelqk gebruik te
maken van de factor tijd, zo vervolgde de
Russische premier.
HU legde er de nadruk op dat er nog
steeds prioriteit gegeven moet worden
aan de zware industrie om de „basis van
het communisme en van de Russische
overwinning bü de vreedzame concurren-
tiestrijd met de kapitalistische landen te
beveiligen".
De voortdurende toeneming van de pro
duktie moet echter een belangrijke ver
hoging van de levensstandaard ten ge
volge hebben, aldus Kroesjtsjef.
Op politiek terrein staat de Sovjet-
Unie voor de volgende taken, zo vervolg
de hij
Verdere consolidering van het socialis
tische systeem en van de eenheid en so
lidariteit van het Sovjet-volk, de ontwik
keling van de Russische democratie, de
stimulering van het initiatief en de acti
viteit van de grote massa, de uitbreiding
van de functies van openbare lichamen
in staatsaangelegenheden, het belangrijker
maken van de organisatorische en opvoed
kundige taak van de partij en de socia
listische staat en de versterking van de
vriendschap tussen de volkeren.
Een missie van vier man van' het In
ternationale Monetaire Fonds is voor
overleg met de Indonesische regering in
Djakarta aangekomen.
Opklaringen maar in de nacht plaat
selijk nog mist voornamelijk in het
noordoosten van het land. Zwakke tot
nacht overwegend lichte vorst, mor-
matige wind tussen oost en zuid. Van-
genmiddag in het algemeen tempera
turen enkele graden boven het vries
punt.
woensdag 28 januari: zon op 08.28, onder
17.19; maan op 22.18, onder 09.48 uur.
