Dagbl ad voor Schiedam en omstreken
Karamanlis: De Cyprioten zijn de
enige overwinnaars in het overleg
Aartsbisschop Makarios
keert naar eiland terns:
Diamantmarkt
WERKNEMERS, WERKGEVERS EN
REGERING GAAN CONFEREREN
Afrekening nu ook
in Frans Afrika
Koudegrond-groente
bracht weinig op
Oud en samenwerking
met de socialisten
uw zekerheid
Koopt op tijd
l
vrijdag 20 februari 1959
r SP CYPRUS NAAR RUST,
C MAAR ONRUST IN AFRIKA
^Honderd procent
De kolencrisis in België
452 km vice-versa
Onlusten in Brazza
ville duren voort
Socialisten eisen nationalisatie van
alle energie-industrieën
Staking was niet
algemeen
Ook in tuinbouw overheidsgarantie?
Het wachten moe
Heieman H" vlot
NATIONALE
LEVENSVERZEKERING-BANK
Gaan knipperbollen
verdwijnen?
Gouden naaf
voor Rik van Looy
Twaalf schepen in kon
vooi over Waddenzee
en op zandplaat gezet
Neen
nog geen nooit
De beste oplossing
- -
75 doden* 200 gewonden
Stakers gaan te ver
Middenstanders protesteren
VOOS MORGEN
WISSELEND BEWOLKT
Kans op behoud vergroot
IS
nieuwe
leaamscne courant
Cyprus wordt over een jaar
een onafhankelijke staat
Londen hebben gisteren Groot Brittannië, Griekenland en Turkije
ook de leiders van de Griekse en Turkse gemeenschappen op
Cyprus een overeenkomst ondertekend, die met een aanloop van een
har van het Middellandse Zee-eiland een onafhankelijke republiek
^aakt.
he essentie van de overeenkomst is, aldus werd uit Britse bron ver-
ll0men, dat Engeland de Grieks-Turkse overeenkomst van Ziirich heeft
&eaccepteerd. Griekenland en Turkije hebben op hun beurt additionele
9rtikelen, die voornamelijk handelen over de soevereiniteit van I\nge-
hnd over haar bases op het eiland, aanvaard, terwijl de leiders van
'k Griekse en Turkse Cyprioten zowel met de overeenkomst als de
Additionele artikelen hebben ingestemd.
he overeenkomst zou voorts instructies bevatten voor de gouverneur
van Cyprus, sir Hugh Foot, omtrent zijn taak in het komende jaar.
Cyprioten stroomden samen op het kerk
plein van Kyrenia, waar zij volksliede
ren zongen en riepen ,,lang leve Maka
rios". In de kerk werd het „Te Deum"
gezongen. Voor het eerst sedert drie
jaar zette radio-Afchene haar uitzending
gisteren voort met een rechtstreekse uit
zending van zijn correspondent in Ni
cosia, waarin hij de reacties van de Cy
prioten beschreef.
Ook in NATO-kringen en in diploma
tieke kringen op het hoofdkwartier van
de V.N. sprak men zijn vreugde uit over
de bereikte overeenkomst.
In Athene verschenen de dagbladen
met een extra-uitgave. Het publiek re
ageerde kalm, omdat men al verwacht
had dat overeenstemming zou worden
bereikt. De oppositie in het Griekse
parlement echter heeft een motie van
afkeuring aangekondigd wegens het
„verkeerde regeringsbeleid".
Volgens welingelichte Britse kringen
houdt de overeenkomst o.m. het volgen
de in. Binnen een jaar zal Cyprus een
onafhankelijke republiek worden Het
Premier MacMillan werd in het La-
6erhuis luid toegejuicht, toen hij be-
maakte, dat er een overeenkomst
gesloten. Hij zei, dat Groot Brittan-
A'ë de soevereiniteit over twee bases op
eiland zou behouden en dat Grie
kenland, Turkije en de toekomstige re
publiek de onschendbaarheid daarvan
*°uden waarborgen. Voorts verklaarde
dat de noodtoestand op Cyprus zou
^°rden ingetrokken, hetgeen terugkeer
vati de ballingen (o.a. aartsbisschop Ma
karios, die verklaarde, dat hij over en
kele dagen naar het eiland zou terug
keren), vrijlating van gevangenen en
®en amnestie betekent.
MacMillan verklaarde dat de over
eenkomst van Züriöh volledig rekening
?ield met de rechten van de Griekse en
^urkse gemeenschap op Cyprus, en een
iüist en eervol compromis betekende
tussen de belangen van Turkije en
Griekenland.
De eerste, die bekend maakte, dat er
l6n overeenkomst was gesloten, was de
Jurkse minister van buitenlandse za-
•;en Zorlu. Hij verliet Lancaster House,
v'aar de besprekingen plaatsvonden ze-
ventig minuten, nadat de Britse, Griek-
?e> Turkse en de beide Cypriotische de
legaties voor de laatste maal bijeenge
komen waren, om zich naar de „London
Glinic" te begeven, waar de Turkse pre
bier Menderes na het vliegtuigongeluk
verPleegd wordt, om deze de overeen
komst te laten tekenen. De Britse pre
bier MacMillan, de Griekse premier Ka-
^manlis en de Turkse en Griekse am
bassadeurs te Londen volgden de Turk
se minister van buitenlandse zaken.
oen even later de Griekse minister
■^veroff, die gedurende de twee weken,
^at de onderhandelingen in Zürich en
Londen duurden, de voortgang der be
sprekingen altijd in procenten uitdruk-
naar buiten kwam en de verslagge-
Vers hem vroegen commentaar te leve-
Ï6«, spreidde hij zijn armen uit en zei
Pet een glimlach: „Honderd procent".
Aartsbisschop Makarios verklaarde,
?at hij gelukkig was met de overeen
komst. En dat bleek later heel duidelijk
een cocktailparty, toen hij de Griek-
Se premier Karamanlis omhelsde en ste-
v'g op beide wangen kuste. De leiders
van de Turkse gemeenschap op Cyprus,
br. Kutehuk en Rauf Denktash gaven
gezamenlijk een1 communiqué uit, waar-
P zij verklaarden: Wij zijn tot een
°vereenkomst gekomen, die niet alleen
},de twee gemeenschappen op het eiland
weer tot vriendschap en samenwerking
heeft gebracht, maar ook alle oorzaken
van onenigheid tussen Griekenland en
Turkije uit de weg heeft geruimd.
De Griekse premier Karamanlis ver
klaarde, dat het Cyprische volk de eni
ge overwinnaars waren in de onderhan
delingen die juist waren afgesloten. De
vereenkomst zou de traditionele vriend
schap tussen Griekenland en Groot
Brittannië herstellen. Het was zijn diepe
overtuiging zo vervolgde hij, dat de op
lossing, die de conferentie gevonden
had, de beste was, omdat het de vrij
heid van het Cyprische volk veilig stel
de en de weg naar grote voorspoed voor
het eiland opende.
Op Cyprus luidden de klokken na het
bekend worden van het nieuws der
overeenstemming. Honderden Grieks
Cyprische volk moet zelf besluiten of
het zich bij het Britse Gemenebest zal
aansluiten. De nieu.ve staat zal een Cy
prische president en Turkse vice-presi
dent krijgen, die ieder het recht van veto
hebben in belangrijke zaken, zoals bui
tenlandse zaken en defensie.
Iedere bevolkingsgroep op Cyprus zal
een eigen parlement krijgen, maar daar
boven staat een geh.ond par'ement, dat
voor 70 procent uit Grieken en 30 pro
cent uit Turken bestaat. Er zullen ook
gescheiden gemeenteraden komen voor
de vijf voornaamste: steden op Cyprus:
Nicosia, Famagusta, Larnaca, Limassol
en Paphos.
Er zullen Griekse en Turkse garni
zoenen op het eiland komen t.w. 900
Grieken en 600 Turken onder een ge
meenschappelijk commando. Teder jaar
zal het commando tussen Grieken en
Turken worden gewisseld. De onafhan
kelijkheid van Cyprus zal gegarandeerd
worden door Engeland, Griekenland en
Turkije. De Cyprische ministerraad zal
zeven Griekse en drie Turkse Cyprioten
tellen, terwijl de Turken recht hebben
op een der „zware" portefeuilles. De
verhouding van Griekse en Turkse Cy
prioten In het ambtenarenkorps zal de
zelfde zijn als die in het parlement.
Maandag zullen alle details van de
overeenkomst bekend worden in de par
lementen van Engeland, Griekenland en
Turkije.
Nana Nyonwa Panytn II van Ghana
flinks) en Solomon K. G. Asante
hebben een bezoek gebracht aan
Amsterdam ten einde- contacten ie
leggen in de diamantwereld. Tijdens
een receptie, welke bij een diamant-
firma te Amsterdam werd gehouden
teerden de heren aan burgemeester
mr. G. van Hall voorgesteld.
(n Moskou ivordt op het ogenblik
een tentoonstelling geho>uden, die de
economische vooruitgang in beeld
moet brengen. Een van de inzendin
gen is deze rakelpunt met natuur
kundige instrumenten, die tot een
hoogte van 452 km werd geschoten
en vandaar met een parachute weer
naar de aarde kwam.
officiële balans van de slachtof-
f®r» van de ncidenten te Brazzaville was
e'stcravond 76 doden en bijna 200 gewon-
en, van wie sommigen er erg aan toe zijn.
zijn ongeveer honderd arrestaties ver
acht. Het is voor de politie moeilijk de
"'Ae te handhaven in de overbevolkte
^frikaanse w ijken met hun dicht net van
kleine straten. Dit wordt vooral des nachts
<I°°r met messen gewapende „comman
d's" uitgebuit, die van huis tot huis trek
om hun afrekeningen, die als werke-
moordpartijen kunnen worden be
^topeld, te bedrijven.
Franse troepen versterkingen, die woens.
dagavond per vliegtuig uit naburige Fran
se gebieden werden aangevoerd, voegden
zich bij de politie. De pogingen om de
orde te herstellen vonden een tijdlang
steun door tropische stortbuien, die de
straten leeg hielden. Bij een groots opge
zette actie maakte de politie woensdag
nacht een flink aantal geweren, speren,
kapmessen, dolken en knuppels buit van
gewapende benden, die door de straten
zwierven. Gisteren hebben de Frnsen n
verkenningsvliegtuig ingeschakeld, dat
samenscholingen aan de grondtroepen rap
porteert.
In de Europese wijk van Brazzaville is
het rustig. De gevechten spelen zich i n de
buitenwijken af-
De ongeregeldheden begonnen maandag
tussen aanhangers van premier Joeloe
en medestanders van de oppositieleider
Opangault, nadat de volksvertegenwoordi
ging de begroting voor 1959 had aanvaard.
Sindsdien schijnt het politieke conflict, te
zijn uitgegroeid tot een strijd tussen ver
schillende stammen. Talrijke inheemsen
1 trekken weg naar rustiger oorden, -
(Van onze correspondent)
BRUSSEL, hedenmorgen
Werkgevers en werknemers in de Belgische steenkoolindustrie zullen zaterdag
met leden van de regering aan de conferentietafel gaan zitten om te trachten
tot een voor ieder bevredigende oplossing te komen van de huidige kolen-
crisis. Gisteren al confereerden premier Eyskens en de minister van econo
mische zaken. Van der Schueren, met delegaties van katholieke en socialis
tische vakbonden.
Inmiddels heeft de kamer der volksvertegenwoordigers een motie van ver
trouwen in de regering aangenomen met 118 (CVP en liberalen) stemmen voor
en 78 (socialisten en communisten) tegen. Er waren drie onthoudingen. Daarop
maakte de socialistische oppositie in de Kamer bekend, dat zij een wets
voorstel zal indienen tot nationalisatie van alle particuliere energie-indus-
triën, d.w.z. kolenmijnen, gas- en elektriciteitsbedrijven en de produktie van
kernenergie.
Het was gisteren over het algemeen
kalm in de steenkoolgebieden. In tegen
stelling tot wat de socialisten gisteren
morgen beweerden was de staking niet
naar alle bekkens overgeslagen. De Lim
burgse mijnwerkers gingen aan het werk
alle anderen bleven echter thuis. Aan de
staking doen ook de kantoorbedienden
van de mijnbedrijven, onderwijzers, stu
denten en zelfs ingenieurs en ambtenaren
mee.
Overigens begint de „gemeenschappe
lijke actie" het comité dat de stakin
gen organiseert te zien, dat som
mige stakers te ver zijn gegaan. Zij keur
de sabotage van het treinverkeer af. Gis
terenmorgen kwam de trein uit Parijs
met een uur vertraging te Brussel aan.
omdat bij Framerics aan beide zijden van
het station de draden van dc seininstal
latie waren doorgesneden. Bij het station
van Bergen had men bovendien nog de
telefoondraden van het veiligheidsstelsel
doorgeknipt, hetgeen betekende, dat deze
plaats over geen enkele veiligheidsmetho
de meer beschikte cn de verbindingen tus
sen Brussel en Charleroi geheel waren
verbroken.
De socialistische gemeenschappelijke
actie heeft naar aanleiding van deze sa
botage verklaard, dat zij niet akkoord
gaat met daden, die zijn gepleegd „door
individuen, wier drijfveren niet zuiver
zijn". De actie krijgt ook genoeg van de
overal door de stakers opgeworpen barri
caden, niet alleen omdat zij het verkeer
belemmeren, maar vooral omdat daardoor
de bevoorrading in het gedrang komt. Bo
vendien vindt men de barricaden riskant
in geval van brand e.d. Het is al zover
gekomen, dat de socialisten, die aanvan
kelijk niets gedssn hehhm om uitspa'-
tïngen te voorkomen, verklaard hebben,
zelf te zullen optreden om de barricaden
te Joen opruimen, -Daar, wa&.' Je barri
caden al zijn weggenomen, staan dichte
drommen stakers langs de wegen, waar
ze iedereen tegenhouden, behalve artsen,
ambulances, wagens van de bevoorra-
dingsdiensten. persauto's e.d.
De middenstandsorganisaties van Ber
gen en de Borinage hebben nu ook hun
stem laten horen. Zij beweren, dat de
middenstanders bij het sluiten van de
mijnen in de Borinage er erger aan toe
zijn dan de mijnwerkers, die steun krij
gen en voor wie een andere werkkring
wordt gezocht. De middenstanders daar
entegen zijn op zichzelf aangewezen en zij
kunnen niet op ondersteuning rekenen,
wanneer hun zaak die zü soms door jaren
lang hard werken hebben opgebouwd, te
gronde gaat, zo werd gezegd.
In de loop van de middag werd te Brus
sel bekend, wat de voorzitter van de
Hoge Autoriteit, de socialistische Belg
Finet, op een persconferentie te Luxem
burg heeft verklaard, nl. dat de Hoge
Autoriteit de komende dagen besprekin
gen zal gaan beginnen met de Franse,
Duitse, Italiaanse, Luxemburgse en Ne
derlandse regeringen over het verzoek
van de Belgische regering om voor de
gemeenschappelijke kolenmarkt de toe
stand van „werkelijke crisis" uit te roe
pen en de produktiequota van steenkolen
vast te stellen.
Finet voegde daaraan toe, dat het pro
bleem van de vestiging van nieuwe in
dustrieën in de Borinage niet binnen 24
uur kan worden opgelost, omdat men
daarbij niet uit het oog verliezen mag dat
er op het ogenblik een investering van
1 miljoen Belgische frank nodig is om
aan slechts een arbeider werk te ver
schaffen.
De koude-grondgroenteteelt heeft over
het algemeen een slecht jaar achter de
rug. Dit is een gevolg van de overvloedi
ge oogst in geheel Europa, die vooral op
de verkoop van midzomerprodukten een
ongunstige invloed heeft gehad. Dit zei
gisteren de voorzitter van de afd. tuin
bouw van het Kon. Ned. Landbouwcomité,
de heer W- J. van Kampen op de alge
mene vergadering in Amsterdam.
Over de conserven-industrie merkte hij
op, dat in tuinbouwkringen een ka-
pitaalsinvesthering wordt toegejuicht,
maar dat ervoor dient te worden ge
waakt, dat deze industrie een te grote in
vloed zal krijgen. Spreker zag fiscale
voordelen in het verschiet, als het wets
ontwerp tot „egalisatie van de bedrijfs
winst over' drie jaren" zet worden aan
genomen.
Een uitvoerig punt van bespreking was
het voorstel van de afdeling Langedijk
Zonnige perioden, maar ook plaatselijk
enkele buien. Matige, in het kustgebied
tijdelijk krachtige tot harde wind tus
sen west en noordwest. Iets lagere mid-
dagtemperaturen.
Zaterdag 21 febr.: zon op 7.45, onder 18 03;
maan op 16.12. onder 6.17.
Onder geleide van een met radar uitge
ruste politieboot hebben gistermorgen
twaalf schepen in konvooi een tocht over
de geheel in mist gehulde Waddenzee ge
waagd, van Den Helder naar Harlingen.
Negen vaartuigen kwamen 's avonds in
deze laatste haven aan; de andere hadden
halverwege het risico niet langer aange
durfd en hadden de haven van Kornwer-
derzand opgezocht.
Het grote konvooi was ontstaan, doordat
het politievaartuig RP 21 vergunning kreeg
een tankboot, die in Den Helder wachtte
op het optrekken van de mist, naar Har
lingen te begeleiden. De andere schepen,
die reeds dagen, sommige zelfs langer
dan een week, hadden gewacht op een ge
legenheid, hun reis te vervolgen, sloten
zich op eigen gelegenheid bij de RP 21 aan.
Bij het vertrek uit Den Helder was het
zicht ongeveer 500 meter, maar bij nade
ring van de Friese kust bedroeg het
niet meer dan 20 meter, zodat de stuurlui
van de schepen zelfs het vaartuig, dat zich
vlak voor hen bevond, niet meer konden
zien.
over de overheidsgarantie voor koude-
grondprodukten. Het betrokken afdelings
bestuur was nl. overtuigd van de noodza
kelijkheid om ter versteviging der con
currentiepositie in de aanloopperiode van
de Euromarkt de prijzen van stan-
daardprodukten tot een bepaalde hoogte
te garanderen. Het bestuur was daar te
gen, omdat naar zijn mening een garan-
tiebeleid in de tuinbouw onmogelijk Is.
De vergadering drong er tenslotte op aan,
dat het bestuur zijn invloed zal aanwen
den in gevallen waar economische bijstand
noodzakelijk is.
De IJmuidense bergingssleepboot „Sim-
son" is er gisterenavond omstreeks half
zeven in geslaagd dc Nederlandse kust
vaarder „Helemar H" vlot te brengen
van de rotsen bij Dunmore aan de zuid
kust van Ierland. Het 800 tan metende
schip werd vervolgens aan de grond ge
zet op een zandplaat in de Waterford
rivier. De kans op behoud van de „Hele
mar H" is thans aanmerkelijk vergroot.
Zoals bekend, liep het schip vorige week
vrijdag op de rotsen en moest door de
bemanning worden verlaten, toen de ma
chinekamer volliep.
De bergers van Wijsmuller zetten in de
afgelopen dagen een flink deel van de la
ding kunstmest overboord. Woensdagmid
dag werden de toeirgiingspompen op 't ruim
geplaatst en aangeslagen. Toen bleek, dat
de pompen het water goed wegwerkten,
ondernam de „Simson de poging om de
„Helemar H" vlot te brengen. Nadat het
schip op de zandplaat was gezet, gingen
bergers verder met het lossen van de
kunstmest. Na het duikeronderzoek zou
worden getracht de gaten in de scheeps
huid te dichten.
Zon
OP
Zon onder
De oranje knipperbollen bü de over
steekplaatsen voor voetgangers zullen
vermoedelijk weer gaan verdwijnen, be
halve op die plaatsen waar men geen over
steekplaats verwacht, zoals b(jv. ver bui
ten de bebouwde kom. Dit werd gisteren
avond meegedeeld door de heer A. G.
M. Boost uit Den Haag, directeur van We
gen en Verkeer van de ANWB ti)dens een
causerie voor de plaatselijke afdeling van
de VVV in Barneveld.
Alle oversteekplaatsen zullen dan dezelf
de voorrechten aan de voetgangers geven,
al of niet van knipperbollen voorzien. Op
alle officiële oversteekplaatsen, de zgn.
zebra-paden, heeft de voetganger dan
voorrang, zodra hü zich daarop bevindt.
De heer Boost verwacht, dat een en an
der dit jaar nog een feit zal worden,
want zo zei hij, de minister maakt haast
met deze plannen.
De voorzitter van de VVD, prof. mr. P.
3. Oud, heeft op een verkiezingsbijeen
komst van zijn partij te Nijmegen op
nieuw gesproken over de houding van
de VVD tegenover de P.v.d.A. Hij her
haalde, dat zijn partij geen voorstand
ster is van een regering op brede basis
en dat zij in geen geval in een kabinet
wil samenwerken met de P.v.d.A.
Uit dc vergadering kwam hierop de
vraag, of de VVD dan nooit met dc
P.v.d.A. in een regering zou willen sa
menwerken. In zijn antwoord verklaarde
prof. Oud toen, dat zijn „neen" van nu
nog geen „nooit" voor de toekomst bete
kent. Hij herinnerde in dit verband aan
de uitspraak van mgr. Nolens van de r.-k.
Staatspartij. Ook deze had voor de oorlog
gezegd: „Neen is nog geen nooit".
De Belgische renner Rik van Looy
heeft tijdens een korte plechtigheid
in Brussel de Gouden Naaf' ont
vangen uit handen van de minister
van Publieke Gezondheid en Sport,
Op de foto zien we hoe Van Looy,
die juist de onderscheiding in hon
den heeft, door minister Mei
gefeliciteerd wordt.