Sunil
rM
Paus Adrianus' pontificaat
wast stralend wit...
WillemR uys 5 maalper aderslag voor chef-kok
jaar de wereld rond mjkJKÊÊ pP^rf
&T
i
m
R
indrukwekkende karakteristiek
van magister Polman
Onverschrokken ascetische vreemdeling
Ontstaan van de mens
biljoenen jaren terug
WITTER DAN DE
WITSTE MEEUW
en spaart uw linnenkast
K.L.M. HERDENKT VEERTIG
JARIG RESTAAN
Jubileumzegel
van de PTT
DE NBJS
EU BELF ABRIEK N.V.
Pater dr. Tesser S.J. t
Kath.RijwieUiandelaren
jubileerden
Sibajak verrichtte
pionierswerk
Minister Staf lid van
Eerste Kamer
Yciumiwiii" van
22 miljoen
IRNSUM VIEL UIT
Zes difteriegevallen
-* illH!fl'Hi,:r
HOOFDAANNEMER UITBREIDING M.S. WILLEM RUYS
i«
|s#
||f
SALONS
TRAPPEHUIS
ROTTERDAM
DINSDAG 3 MAART 1959 PAGINA 3
Kerkhervorming
Mislukking?
is met Sunil gewassen.dat hemels
blauwe Sunil, waarin al het wasgoed
stralend wit wordt, werkelijk stralend
wit
Bleken en blauwen kunt u zelfs ver
geten, met Sunil hebt u minder was-
erk, minder te wringen, dus... minder
slijtage.
Waar Sunil de was doet, blijft alles
veel langer nieuw, ook wasmachine
en wringer varen er wel bij
Neem meteen
het vo
reuzenpak
Pastoor Mol gehuldigd
Hoger op ivater
PAUSELIJKE ONDER
SCHEIDING
Nieuw vervoer
Geen djongo's
Noorden zag de t.v. niet meer
.De nieuwe Willem Ruys tijdens de
s&sfê?»
«L-'Av-t?
SS&v
-, i
Maandagmiddag heeft de Nederlandse
ant bij de H.Stoel. graaf de Marchant
^nsembourg. namens de Nederlandse
''Sering een krans neergelegd op het
|jraf van Paus Adrianus VI, de enige Ne-
'rlandse en laatste niet-Italiaanse Paus.
1 gebeurde tijdens een plechtigheid in
Anima-kerk te Rome ter herdenking
ln de 500ste verjaardag der geboorte
n Paus Adrianus te Utrecht.
herdenking was voorbereid op ini-
[c'ief van dr. Poelhekke, directeur van
et Nederlands Historisch Instituut te Ro-
lagen, waarin het
miljoenen jaren oud
Ij^rof. Hürvcler van de PUniversiteit van
l*l«, een bekende palaeontoloog, die ver-
kh ^aar een volledig skelet van een aap-
j„ 'ig wezen met menselijke kenmerken
v e®n bruinkolenmijn bij Baccinello in
I, scane vond, heeft gemeld, dat het blij
jjas de geologische
bevond, vele n
v °et zijn. H'j heeft in de jaarvergadering
het Italiaanse Palaeontologische In
,j''uut over de resultaten van het on-
d rzoek, waaraan hij dit skelet heeft on-
t Hvorpen en over de betekenis van zijn
v "dst voor de ontwikkelingsgeschiedenis
1 de mens, rapport uitgebracht.
8o%der de talrijke vooraanstaande per-
g 0tllijkheden, die zijn lezing hebben bij-
d ^0°nd bevond zich kardinaal Tisserant
'en6n van ^et c°M€8e van Kardina-
d Diens aanwezigheid heeft grote in
sult gemaakt. Het was namelijk de eer-
w maal dat een kardinaal tegenwoordig
ij. op een bijeenkomst, die zo duidelijk
l0 aanvaarding van de evolutie-theorie
grondslag had. De aanwezigheid van
Mg
t,j„ kardinaal krijgt nog grotere beteke-
o wanneer men weet dat hij in de
fj'egenheid was gesteld reeds van te vo-
jjjl kennis te nemen van hetgeen Prof.
urveler zou zeggen.
O-Nf. Hürveler heeft verklaard dat zijn
verzoekingen zijn eerste indruk hebben
I ijj vestigd, dat het skelet bepaalde ken-
aj^'ken vertoont behalve ook in het
t^it, ook in de bouw die het een
5hsachtig karakter verlenen. Het is
^.ehszins gezegd dat dit geraamte van
,)®ccinello dat van een directe voorva-
rJftr van het menselijke geslacht is, dat
L het ogenblik de aarde bevolkt. Het
Hj1? zeer goed zijn, dat men hier te
^aken heeft met de resten van een
uit een zijtak, die reeds lang is uit-
j storven, maar dit neemt niet weg dat
9] afstammingsgeschiedenis van de mens
gevolg hiervan tal van miljoenen
ren moet worden verlengd.
nu toe meent men, dat de geschie-
janis van de mens ongeveer een miljoen
Cjen geleden begon. De vondst van Bac-
j, eUo heeft dit begin 10 tot 20 miljoen
'ren teruggeschoven. 1
me met medewerking van mgr- dr. Jos
Damen. rector van het Nederlands Colle
ge. van dr. H. Boon, ambassadeur in Ita
lië, en de Nederlandse gezant bij de H.
Stoel, graaf de Marchant d'Ansembourg.
De gehele Nederlandse kolonie was bij
de herdenking aanwezig. Ook kardinaal
Giobbe, die een kwart eeuw internuntius
in Nederland is geweest, gaf door zijn
aanwezigheid van zijn belangstelling blijk.
Mag. dr. P. Polman O.F.M. hield de
herdenkingsrede. Hij ging daarbij uit van
de spreuk op het graf van Adrianus VI:
„Helaas, wat is het voor een mens be
langrijk zelfs voor de sterkste, in welke
omstandigheden hij zijn werk moet ver
richten".
Het programma van de Nederlandse
Paus omvatte twee punten: vrede stich
ten tussen de katholieke vorsten om hen
een gezamenlijk front 'te doen vormen te
gen de opmarcherende Turken en ten
tweede de Kerk te zuiveren van de mis
bruiken. In het eerste is hij niet geslaagd.
Voor wat betreft het tweede programma,
heeft, hij slechts de eerste maatregelen
kunnen nemen'
De hervorming van de Kerk is Paus
Adriaan bij zijn onmiddellijke omgeving
de Romeinse Curie begonnen. Daar
heerste sinds mensenheugenis een wereld
se geest en was alles voor geld te koop.
Algemeen verwachtte men, dat de nieu
we Paus hier tegen krachtig zou stelling
nemen. In Rome zelf zag men zijn komst
met schrik en beven tegemoet; zijn be
stuur bewees, dat daar reden voor was.
De onverschrokkenheid van die ascetische
vreemdeling kon verwijfde hovelingen en
verwende beambten slechts verlies van in
komsten en versobering van levenswijze
brengen. De kritiek heeft zich openlijk en
fel uitgesproken. Adriaan leed hieronder,
maar hield vast aan wat hij zijn plicht
achtte Een tweede ontgoocheling, die
hem zijn klacht deed slaken.
Met de hervorming van de Curie beoog
de hij als nevendoel, Luthers verzet zijn
bestaansgrond te onttrekken. In januari
1523 liet hij zijn gezant op de Rijksdag
te Neurenberg verklaren, dat hij de Curie,
die bron van bederf was geweest, tot bron
van genezing zou maken, maar dan ook
van de Duitse vorsten verwachtte, dat zij
het tegen Luther uitgevaardigde Edict
van Worms zouden gaan toepassen. Die
openhartige schuldbekentenis heeft echter
meer verontwaardiging gewekt dan waar
dering gevonden- Men besloot toepassing
van het Edict uit te stellen. Intussen zette
Luther zijn propaganda voort, de Paus
met beschimpingen overladend. Een der
de reden om zich over gebrek aan mede
werking te beklagen.
Wie In verband met dit korte pontifi
caat de term „mislukking" wil gebruiken,
moet. dit met onderscheidingsvermogen
doen. Slechts wat bereikbaar is. kan mis
lukken. Het terugdringen van de Turken
en het hervormen van de Kerk waren on
dernemingen, zó veel omvattend, dat Paus
Adriaan er nauwelijks een begin mee kon
maken.
Wat de hervorming van de Kerk aan
gaat, ligt de zaak enigszins anders. Op dit
terrein deed zich Adriaans persoonlijkheid
direct gelden en was. ondanks tegenstand,
zijn wil wet. Hetgeen hij hier begonnen is
kon pas na zijn dood mislukken, toen het
nl. door zijn opvolger Clemens VII niet
werd voortgezet. Of hij bij soepeler optre
den minder onwil zou hebben ontmoet,
valt niet te zeggen. Tenslotte, aldus mag
Polman, blijken mislukkingen niet vaak
slechts etappes te zijn op de weg naar be
reiking van het doel? Wat voor Adriaan
toekomst was, is voor ons verleden. Wij
weten, dat de val van Rhodus is goedge
maakt door de overwinning van Lepanto
endat de hervorming van de Kerk ge
slaagd is dank zij het Concilie van Trente,
al was het to ente laat geworde om het
proestantisme nog te keren.
Na al de verguizing ,die hem ten deel
viel, is men het er nu wel over eens, dat
Paus Adriaan een edele figuur was die,
hoezeer ook als ieder mens gebonden aan
de grenzen van zijn eigen persoonlijkheid,
de noden van zijn tijd helder zag, de vaste
wil had ze te lenigen, dit als een taak
beschouwde hem doof God opgelegd en
eigen voorkeur offerde aan het vervullen
daarvan. Hierin is zijn grootheid als mens
en als Paus gelegen.
In het ziekenhuis St.-Annadal te Maas
tricht is in de afgelopen nacht pater dr.
Tesser S.J. overleden, nadat hij verleden
week donderdag een operatie had onder
gaan. Pater Tesser is 56 jaar geworden.
Hij werd 18 oktober 1902 geboren, trad
op 26 september 1920 in de orde en werd
15 augustus 1934 priester gewijd. Pater
Tesser doceerde in 1932 aan de Nijmeegse
universiteit in de letteren, wijsbegeerte
en kerkgeschiedenis.
In 1936 volgde zijn benoeming tot pro
fessor aan het Canisianum te Maastricht,
waar hij tot zijn ziekte kerkgeschiedenis
doceerde. Hij heeft vooral over de kerk
geschiedenis veel gepubliceerd.
8MN
Nieuwe carrière voor oud-lndië-vaarder
(Van onze verslaggever)
De nieuwe Willem Ruys ligt gereed voor zijn eerste reis rond de wereld. De
voormalige Indië-vaarder, die elf jaar lang Rotterdam met Batavia verbond, zal
zaterdag beginnen aan zijn eerste tocht van 64 dagen, tijdens welke het schip
met zijn slanke boeg nieuwe zeeën zal doorsnijden en zal aansturen op vreemde
kusten.
Voor een prijs, die varieert van 2650 tot 7140 gulden per persoon, afhankelijk
van klasse en seizoen, wil het vlaggeschip van de Koninklijke Rotterdamschc
Lloyd 1167 passagiers rond de aardbol varen.
(Van onze Amsterdamse redactie)
De Ned. Kath. Bond voor het Rijwiel-
kleinbedrijf St.-Petrus CanSsius" heeft
gisteren in het Van Nispenihuis te Am
sterdam zijn veertigjarig bestaansfeest ge.
vierd. Des morgens heeft de geestelijk ad
viseur. pastoor C. M. Mol uit Die-men,
een plechtige H Mis opgedragen met as
sistentie van twee priesterzoons van le
den, namelijk kapelaan A. van der Veer
uit Den Haag en de weleerw. heer B. van
der Meer. Tijdens de fee-stvergadering,
welke werd bezocht door 300 leden de
bond telt er 900 in den lande heeft de
voorzitter, de heer C. B. Kwanten uit
Eindhoven, de betekenis van de organi
satie geschetst. Da bo-nd heeft zich in de
afgelopen 40 jaar ingezet voor de tot
standkoming van p.m. de vestigingswet,
de vakopleiding, het waarborgfonds.
De heer J. Hurkmams uit Breda, hoofd
bestuurslid van de Ned R.-K. Midden
standsbond, heeft- pastoor Mol de zilve
ren penning van de N.R.K.M. uitgereikt,
omdat hij meer dan 25 jaar als geestelijk
adviseur de belangen va-n „Petrus Cani-
sius". welke is aangesloten bij de N.R.K.M.
heeft behartigd. Pastoor Mol heeft des
middags de geschiedenis van de organisa
tie belicht. Om vier uur heeft het hoofd
bestuur gerecipieerd. De dag is besloten
met een diner en een feestavond.
proefvaart in volle zee.
makanaal-Port Everglades (Miami)-Ber-
muda en dan weer terug naar Southamp
ton. De ring was gesloten en de reis was
rond.
De verwachtingen zijn hoog gespan-
nen. Vooral voor wat betreft Miami,
waar men veel belangstelling hoopt
te ondervinden van „cruisend" Ameri-1
ka. Men rekent er zelfs op, dat reizi
gers uit Singapore via Australië en het
Panamakanaal naar Engeland zullen
varen, een reis van veertig dagen, dus
tweemaal zo lang als die door het Sucz-
kanaal. Groot zijn de verwachtingen,
maar het blijft een avontuur, dat in één
jaar een massa geld kan kosten.
De Willem Ruys ligt klaar voor het
avontuur. Hoger op het water dan vóór de
verbouwing door het dek, dat het schip
De Sibajak, het 31 jaar oude pas
sagiersschip heeft eigenlijk pio
niersdiensten verricht op de nieuwe
lijn, welke nu door de Willem Ruys
zal worden bevaren. De Sibajak
heeft reeds enige tijd op dit traject
gevaren, zij het in omgekeerde
richting. Ongetwijfeld zullen de re-
sulaten van deze vaart van zeer
grote invloed zijn geweest op de
beslissing van de Koninklijke Rot-
terdamsche Lloyd.
De Sibajak heeft haar taak ver
richt. Aan het eind van het jaar zal
zij uit de vaart worden genomen
en dan wacht haar de slopers
hamer.
(Van onze Haagse redactie)
T oktober herdenkt de K.L.M. haar
^"gjarig bestaan. Dit jubileum zal
's sober worden gevierd. Hoogte-
sa! zijn een concert in het Kurhaus,
do
i„ -Jor de K.L.M.-directie wordt aange-
ltt Het zal orden uitgevoerd door het
l( ^'dentle Orkest o.l.v. Wllem van Ot-
met medewerking van de pianist
L de Groot. Naar buiten zal men de
lA'Ucht op dit jubileum vestigen door
«cl van twee bijzondere zegels in
- van iwcc uijounuviv
Ij, ^Harden van 12 en 30 cent. Daarop
Ccn afbeelding voorkomen van een
verkeersvliegtuig met straalmoto-
V|a' Tevens zal de P.T.T. een speciaal
8s'empel gebruiken en zullen eerstc-
ij^lveloppen en maximumkaarten wor-
ditgegeven.
programma vermeldt voorts een
Wf® tentoonstellingen, die betrekking
V.'jCn op de K.L.M. Deze worden ge-
Ij VIC XV.X-i.A»*. 0
?cn in het Instituut voor Scheepvaart-
luchtvaart in Rotterdam, in Amster-
(„Pers en burgerluchtvaart") en
Haag (fototentoonstelling).
de voet van de Utrechtse Domto-
*ullen brieven worden ingemetseld,
waarin bekende luchtvaartfiguren hun
mening zullen neerschrijven over de ont
wikkeling van de burgerluchtvaart tot het
jaar 2000. De inhoud zal in dat jaar 2000
worden bekendgemaakt, „waarschijnlijk
zal dit dan alleen maar de lachlust van
de mensen opwekken", aldus de heer Aler.
In de veertig landen, waarop de K.L.M.
vliegt, zal naar al'lie waarschijnlijkheid een
klankbeeldprijsvraag worden uitgeschre
ven. „Dr. Albert Plesman" is het onder
werp van een nieuw boek, dat door An
thony van Kampen zal worden geschre
ven. Tenslotte valt in dit jaar ook nog de
herdenking van de befaamde Uivervlucht
in 1934. Commodore Moll, die toentertijd
met de inmiddels verongelukte Parmen-
tiex het vliegtuig bestuurde, zal dit jaar
o.a. een bezoek brengen aan Albury (waar
hij een noodlanding maakte) en Mel
bourne. Ook werd 25 jaar geleden de eer
ste vlucht van de Snip naar Curagao uit
gevoerd. Deze vlucht betekende het begin
van de Caraïbiisch-e lijnen van de K.L.M.
Het li-at in de bedoeling de bemanning
van de Snip naar de Ned. Antillen te
laten gaan om da-ar aan de herdenking
luister bij te zetten
(Van onze correspondent)
De heer H. A. Vosmer uit Hengelo, die
meer dan 25 jaar koorzanger was aan de
St.-Ludgeruskerk aldaar is door Z.H. de
Paus onderscheiden met de eremedaille
„P1-0 Ecclesia en Pontifice". Deze onder
scheiding werd hem uitgereikt in het zie
kenhuis te Enschede, waar hij al enkele
maanden .wordt verpleegd.
Een bedrag va-n 22 miljoen gulden heeft
de maatschappij er aan besteed om de Wil
lem Ruys bouwkosten in 1947 twintig
miljoen geschikt te maken voor haar
nieuwe bestemming: een geregelde pas-
sagiersdienst rond de wereld, heen via
het Suez-kanaal naar Australië en terug
via de oostkust van Amerika en het Pana
ma-kanaal. Ee-n lijndienst dus met vijf
afvaarten per jaar. maar tevens een
cruise-reis voor liefhebbers van een va
kantie op zee.
Een uitgebreid marktonderzoek, ver
vat in stapels dossiers, ging vooraf aan
het besluit tot deze uitzonderlijke route.
De heren van de Lloyd zien echter mo
gelijkheden te over om juist op deze
lijn de concurrentie van de Engelse
maatschappijen te weerstaan en het
schip rendabel in de vaart te houden.
Zij gingen e-r van uit, dat het vervoer
op Singapore en Colombo, waar de Lloyd
vele goede relaties heeft, niet prijs gege
ven mocht worden. Zij bedachten buiten
dien, dat er nu reeds 100.000 Nederlanders
in Australië en Nieuw Zeeland wonen, die
periodiek naar huis gaan of bezoek van
ouders ontvangen. Het eerste gedeelte van
de route stond hiermede al vast: Rot-
terdam-Southampton-Port Said-Colombo-
Singapore-Melbourne-Sydney en Welling-
ton- j
Dezelfde weg terug bleek nie-t lonend,
maar tussen Nieuw Zeel-amid en de Oost
kust van Amerika bestond nog geen en
kele lijndienst. De vaart door het Suez-
kanaal naar Europa is bij de Australiërs
bovendien niet meer populair, de scheep
vaart 00 de Pacific neemt elk jaar met
honderd procent toe en bovendien hou
den de Amerikanen veel van „cruisen".
Ook de terugweg was, gegeven deze fei
ten, dus be-paal'd: Cal-l-ao (LimaJ-Pana-
De Willem Ruys is gisteren op een waardige wijze in gebruik genomen en
vooral de keuken heeft 'n glorie-dag achter de rug. De Confrérie de la Chaine
des Rötisseurs, het Franse gilde der fijnproevers, was aan boord van het schip
gekomen om enkele vooraanstaande gastronomen in het gilde op te nemen,
welke heuglijke gebeurtenis uiteraard gevierd werd met een exquis diner.
Onder meer werden geïnstalleerd de ambassadeur van Chili, de heer Luis
Renard, de consul-generha] van Frankrijk, Bernard baron van Heeckeren van
Keil uit Ruurlo, ir. L. P. Ruys, directeur van de Lloyd, kapitein Frits de
Jonge, gezagvoerder van de Willem Ruys, de heer J. Mulder, hoofd civiele
dienst Lloyd, de heer F. van Harten, restaurateur van het schip en de
chef-kok, de heer J. A. Hollaar, die uiteraard gekleed in ambts-tenue zich
tot „maïtre rötisseur" liet slaan door de hoogste autoriteit in de confrérie,
de Parijse chirurg Charles Guebel, die elke dag zijn eigen potje kookt.
erbij kreeg, iets „zwaarwichtiger" ook
door de verlenging van de vijf dekken, die
aan de achterzijde rechtgetrokken zijn en
hun stroomlijn enigszins verloren. Het
schip, dat 2200 bruto register ton groter
werd, is nu met zijn pijpen van bijna
tien meter, een stoere en markante ver
schijning geworden, aan zijn silhouet van
verre herkenbaar.
De 22 miljoen voor de verbouwing bij
Wilton Fijenoord zijn welbesteed. Twee
duizend arbeiders werkten gedurende vijf
maanden aan een totale modernisering.
De accommodatie we-rd uitgebreid voor
tweehonderd passagiers meer. er zijn
twee zwembaden bijgekomen, zonnedek
ken en een bioscoopzaal met cinemasco
pe. De Willem Ruys kreeg ook stabilisa
tie-vinnen, die het schip rustig houden
in woelig water, er werd een air-conditio
ning aangelegd en de capaciteit van de
motoren werd vergroot.
Het is bijna een ander schip geworden,
slechts met moeite te horkem-nen voor de
oude bekende, die er nóg iets zal missen.
namelijk de djongo. De Indisoh-e bedien
den zijn in verband met de gewijzigde
route vervangen door Nederlands perso
neel. Honderdnegentig Hollandse jongens
vormen nu het civiele personeel. De eni
ge buitenlanders onder de 475-koppige be
manning zrn de 24 Chinezen, werkzaam
in de wasserij
De -eerste klas is op de eerste reis
voor de helft volgeboekt en in de roe-
risteni.lasse is alles bezet. Ongeveer
tachtig procent van de reizigers, die op
deze maiden-trip meegaan, zijn En
gelsen. de resterende twintig procent is
Nederlands Zij zullen de nieuwe Wil
lem F,uys vergezellen op hun eerste
rond-de-wereld-tocht, kennis maken en
vertrouwd raken met de veranderde sa
lons en lounges en genieten van de
service en de zaligheden, die het
schip voor hen in petto heeft. Het ont
bijt op bed bijvoorbeeld, speciale luie
dekstoelen, uitgebreide Engelse thee,
bars, die omgetoverd kunnen worden
in Franse cafeetjes en het uitgebrei
de assortiment wijnen
Als opvolger van het overleden lid der
Eerste Kamer mr. dr. G. Kolff komt
op de C.H.-lijst voor ir. C. Staf, die thans
minister van defensie is. Als hii zijn be
noeming niet aanneemt, komt in aanmer
king mr. J. Ravesloot, die burgemeester
is van Almelo.
De televisiesteunzender te Irnsum deed
het gisterenavond niet meer. Om kwart
voor tien viel in de noordelijke huiska
mers het geluid weg, vijf minuten later
gevolgd door het beeld. Nog vijf minuten
later kwam het geluid terug, doch een
beeld heeft men niet meer gezien. Vol
gens de P.T.T. was er een storing in de
apparatuur in Irnsum opgetreden. Men
hoopte echter dat de zender vandaag weer
zou kunnen werken
Een aantal kijkers in het noordoosten
des lands heeft bij deze storing nog een
merkwaardige ervaring opgedaan. Toen
Bussum was uitgevallen schakelden zij
over op een Duitse televisiezender, doch
het geluid daarvan werd ernstig gestoord
door.... het programma van Hilversum I.
waar een hoorspel werd uitgezonden. Dit
programma wordt namelijk in het noor
den door een f.m.-zender gerelaveerd-
Technici schreven dit verschijnsel toe aan
bepaalde atmosferische omstandigheden.
In de week van 15 tot en met 21 februari
werden zes gevallen van difterie gemeld,
zo blijkt uit de Staatscourant; van heden.
Deze gevallen kwamen in Ambt Delden
(Ov). Numansdorp (Z-H), Rotterdam, Til
burg. Heerlen en Venray voor.