Dagblad voor Schiedam en omstreken
Nof. Rommestabiliteit
bij de katholieken
Projectiel
ontplofte
truc m
Rode
Hongarije
Amerika krijgt weer
een nieuwe loot
v
Rumoerige „verkiezingsslag"
in Amsterdamse binnenstad
m
m
Nog op verkiezingsdag zelf
waren alle uitslagen bekend
Vorige record opnieuw met
stukken geslagen
,5
Nieuwe aanval van Nasser
op de regering te Bagdad
vrijdag 13 maart 1959
ÉK
Vreugde en teleurstelling over
verkiezingsresultaat
Britse spoormannen
willen hoger loon
Hawaï wordt 50e
staat der V.S.
Belhamels tartten politie
VVD grote winnaar, PvdA weer op
peil van 1952, KVP boekte klein verlies
Fransen lanceren
raket in de Sahara
Syrisch blad bericht, dat rebellen
zich in de bergen hergroeperen
Géén verkiezingen
in Frans Kameroen
Menzies gaat op
wereldreis
Jongen zwaar gewond
Communisten infiltre
ren groot-seminarie
Mexicaans plan voor
inval in Guatemala
i
Een uur vroeger
8
Tilanus: toch meer stemmen
Vermeer: tevreden
Zijlstra: niet meer gescheiden
Oudbetekenis van „nimmer'
Daverend gejuich
HET WEER
VOOR MORGEN
ZONNIGE PERIODEN
L iܧ& Jofel
Geen aanval op Arabieren
Guerilla van Sjaunvafs
volgelingen?
F óór de onafhankelijkheids,
verkrijging op 1 januari a.s.
I
I i -
nieuwe
amsche courant
C
Partijleiders over de
verkiezingsuitsag
jj ele leiders van de politieke partijen hebben, toen de kruitdamp van
j verkiezingsveldslag iets opgetrokken was, hun mening gezegd over
Resultaten.
y uiers in dit blad geven we ook reeds de mening van prof. Romme weer.
L611 de katholieke partijleider gisteravond op een bijeenkomst in
y sterdam verscheen zei bij o.a., dat bij aan de lijstaanvoerder van de
V. D. een gelukstelegram bad gestuurd, zoals hii dat in 1952 had
o gestuurd, zoals hij dat in
de aan aan de IJ- v. d. A., toen deze partij met grote stemmenwinst uit
L verkiezingsstrijd te voorschijn kwain. Het verlieugde hem, dat de
'öbeken van een politieke stabiliteit hebben blijk gegeven. Hij Zag
Vf) a^s een gelukkige omstandigheid, niet alleen voor de K. V. P., maar
gehele land. „Het zijn van de grootste partij brengt nut met
k f mee' dat bet voeren van een krachtige politiek bevordert", aldus
•lit ■^0lmne- "5Wij zulleu nu in de nieuwe periode, die voor ons ligt ons
1, er«te best doen om van onze positie reebtimatig gebruik te maken in
belang van ons land".
Gisteravond omstreeks acht uur was
1^, der leerlingen van de handvaardig-
'•scursus voor jonge boeren, welke in
noodlokaal van timmerfabriek Van
te Someren wordt gegeven, bezig
het demonteren van meegebracht ont-
0,baar materiaal, mogelijk een gevon-
l6" Projectiel. Op zeker ogenblik ontplof-
de munitie, waardoor de leerling, de
Jarige J. W. uit Lierop, levensgevaar-
i |j Werd gewond. Een toekiikende Ieer-
^8, 22-jarige M. V-, eveneens wonen-
Lierop, werd iets minder ernstig
V'°nd aan borst en armen.
W Werd ter plaatse nog van de heilige
j^'amenten der Stervenden yoorzien en
jongens werden per ziekenauto over-
®racht naar het St.-Annaziekenhuis te
^'drop, Waar onmiddellijk werd geope-
V erd- De overige vijftien leerlingen ble-
h ongedeerd.
Uiit de uitslag blijkt, aldus dr. H. W.
Tilanus de voorzitter van de CH-fractie,
dat het Nederlandse volk oveir bet al
gemeen zeer constant in zijn oordeel is
Heel grote verschuivingen zijn er niet
geweest De PvdA had bij de Statenver
kiezingen een grote tik gehad, maar nu
heeft zij zich iets hersteld. De KVP heeft
enorm vee] reclame gemaakt en ze had
wel een grotere winst verwacht meende
dir. Tilanus. maar ze is in ieder geval de
grootste partij geworden. Mijn eigen
partij 'heeft een zetel verloren, maar zij
heeft meer stemmen gekregen. De der
tiende zetel, welke wij hadden was een
restzetel.
De heer Evert Vermeer (P-v.d.A.) toon
de zich zeer tevreden over het herstel
O
U e communistische regering van Ilon-
*rÜë heeft f"e belangrijkste posten in het
q htrale grootseminarie van Boedapest cn
theologische academie met procom-
^"bistische figuren bezet. Deze nieuwe
ahoeuvre is doorgedreven na 'n tijdeljj-
ttSI«iting der instellingen in februari. Het
8le grootseminarie en de theologi-
e aeidemi zijn sedert begin maart
KCer open, doch onder andere leiding. De
js °r van het seminarie, Mgr. Potyondi
"htslngen. Zjjn opvolger is Dr. Imre
H^onyi. Als spirituaal der studenten is
jyjhgevi,e2en pater Paciflcus Kiraiy O.F.
een der eerste Hongaarse vredespries-
die reeds sedert 1949 nauw met de
"httiunisten samenwerkt.
»0Vzet van de zijde dr Kerk is nage-
Vs niet j r r mogelijk, daar de leiding
bjjoed als uitgeschakeld is. Van de 11
'kh 0lïlrnen hebben volgens de laatste in-
«g 'ngen nog slechts twee bisschoppen
i»r„2ekere mate van vrijheid. Dit zijn Mgr.
esz, aartsbisschop van Kalocsa en
critter der Hongaarse bisschoppen-
?5hIerentie en Mgr. Hamvas, bisschop
h6Csanad. Mgr. Croesz (72) ligt echter
Ftw Seruime tijd in het ziekenhuis te
tl]-aapest wegens een zware operatie.
Hamvas is 69 jaar. Aldus het KNP.
van zijn partij sinds vorig jaar. De pro
testantse partijen zijn iets teruggelopen.
Zij hebben samen met de K.V.P. en de
P v.d A. zonder enige twijfel aan de VVD
stemmen verloren.
„Naar mijn overtuiging ig de consequen
tie van deze uitslag dat de Kamermeer
derheid. diie op 11 december het kabinet-
Drees ten va] bracht, nu moet bezien wat
de gevolgen daarvan zijn".
Wat de uitslag voor de PvdA betreft
ben ik tevreden. Ik heb de overtuiging dat
het nu ingezette herstel zich voort zal zet
ten" Als u mij vraagt in welke positie
de PvdA zal komen bij de samenstelling
van. een nieuwe regering dan zeg ik dat
dat afhankelijk is van twee vragen: 1) Kar
men komen tot een vooruitstrevend pro
gramma? en 2) is men bereid in tegen
stelling tot het verleden zich aan dat pro
gramma te houden?
De PvdA Is in principe wel bereid aan
een regering deel te nemen, doch alleen
als het antwoord op die twee vragen ge
garandeerd gunstig is. Aldus de heer
Vermeer, nog helemaal in de verkiezings-
roes.
De lijstaanvoerder van de Anti-Revolu
tionaire Partij, minister Zijlstra, heeft met
nadiruk verklaard, dat die verkiezingsuit
slag heeft geleerd, dat reformatorisch Ne
derland niet langer gescheiden kan op
trekken „Het reformatorisch ideaal ver
draagt eigenlijk dit gescheiden voortgaan
niet meer".
Zoals we reeds in onze extra-ochtend
editie meldden, heeft prof. Oud. de leider
van de VVD o.a. verklaard, dat zijn „nim
mer" wat betreft het samengaan met de
P.v.d.A. in één kabinet, alleen voor de
thans aangebroken parlementaire periode
geldt, laten we zeggen, zo zeide hij, tot
1963. Maar wanneer eir onverhoopt bij
zondere gebeurtenissen zouden eisen, dat
alle vijf partijen de hand aan de ploeg
slaan om de democratie te verdedigen, dan
zou de VVD haar plaats kennen.
De leiders van de Britse TJnie van Spoor
wegpersoneel hebben gisteren besloten on
middellijk eisen te stellen voor een „an-
zienlijke" loonsverhoging voor haar 370000
leden.
Een woordvoerder van de unie heeft te
genover verslaggevers verklaard, dat de
nieuwe eis bedoeld is om tegemoet te ko
men aan de situatie van het ogenblik in
het bijzonder dat het oog op de aanzien
lijk gedaalde verdiensten der spoorweg
mannen als gevolg van economische
maatregelen, waaronder het vervallen
van overwerk en zondagsdienst.
De Unie van Spoorwegpersoneel is de
grootste van de drie Britse vakbonden
van spoorwegpersoneel.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardig
den heeft gisteren een wetsontwerp goed
gekeurd, dat woensdag reeds door de Se
naat was behandeld en dat beoogt Hawaï
te maken tot de vijftigste staat van
Verenigde Staten van Noord-Amerika. Het
Huis van Afgevaardigden heeft het ont
werp doorgezonden aan president Eisen
hower, wiens handtekening verzekerd is.
De feitelijke toelating van Hawaï tot
de Verenigde Staten zal nog enkele maan
den worden uitgesteld in verband met een
aantal formaliteiten, waaronder een refe
rendum onder de bevolking van de eilan
dengroep, die de nieuwe status moet goed
keuren.
De Hawaï-eilanden hebben een bevol
king van 575.000 inwoners. Reeds meer
dan vijftig jaar wacht men op Hawaï op
toelating tot de V. S.
Hawaï zal de eerste eiland-staat van de
Verenigde Staten worden. Het feit, dat
Hawaï niet geografsch met de V. S. ver
bonden is, was geen bezwaar voor toela
ting, sinds Alaska als 49e staat aan de
V. S. werd toegevoegd.
De president van Guatemala, Miguei
Fucntes, heeft gisteren verklaard, dat Me
xico het plan heeft gehad, in samenwer
king met Brits Honduras een inval te
doen in Guatemala en de regering omver
te werpen. Mexico zon dit plan hebben ge
koesterd omdat de huidige Guatemalaan-
se regering het vaste plan heeft Brits Hon
duras. waaro, het reeds honderd jaar
lang aanspiaak maakt, zeer bij Guate
mala te voegen. In augustus verklaarde
Guatemala, dat de samenvoeging in de
loop van dit jaar zon geschieden.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Zelden heeft Amsterdam zo'n roerige en rumoerige verkiezingsavond beleefd
als op deze 12e maart 1959- Grote groepen opgeschoten jongeren lieten zich op
en rond de Dam in bandeloosheid gaan en belegerden dc politie, die alle moeite
had de orde te haudhaven in het propvoile krantencentrum van de hoofdstad.
Drie agenten werden gewond en moesten naar huis gestuurd worden. Zij had
den bloedende wonden in het gezicht opgelopen, nadat ze bekogeld waren door
stenen, fietspompen, fietsbellen, eigen gemaakte knuppels, stokken met spijkers
er in afgebroken standaards van bromfietsen e.d. Op het bureau Warmoesstraat
kon na de gevechten een heel „wapenarsenaal" verzameld worden. Zes van de
ergste belhamels werden in de kraag gegrepen en opgebracht. Later liet men
hen los, maar ze zullen voor hun meer dan baldadig optreden ongetwijfeld nog
wel moeten boeten.
Er was een detachement van 30 man politic extra op straat. Herhaaldelijk moest
het optreden tegen de „nozembendes", die in laffe lust de ordebewakers bleven
tarten. Er werden vooral in de vooravond dan ook rake klappen door de politie
met gummiknuppel en sabel uitgedeeld. Enkele radiowagens werden door de
herrieschoppers, die zich aan geparkeerde fietsen vergrepen om aan „wapens" te
komen, ernstig beschadigd. Later op de avond slaagden de agenten er gemakke-
Iijker in de heethoofden te verspreiden. Toen werden sommige verkiezingsbij
eenkomsten door jeugdige onrustzaaiers verstoord. Het was alles bij eikaar een
vervelende wanklank op deze belangwekkende avond.
HET OPDRINGENDE EN JOE
LENDE PUBLIEK deed de poli
tie verschillende malen een char
ge uitvoeren, gewapend met de
blanke sabel, die druk gebruikt
werd.
In een stevige greep van politie
mannen wordt een belhamel
opgebracht
Ook de Fransen zijn nu actief met
het lanceren van raketten. Op de
linkerfoto zien we hoe een raket
van het type „Veronique" naar dc
lanceertoren wordt gereden, terwijl
de rechter foto de raket toont even
na het verlaten van de installatie.
Deze eentrapsraket vestigde meteen
een nieuw record door een hoogte te
bereiken van 250 km. De lanceer-
plaats bevindt zich bij Colomb.
Bechar in de Sahara,
Nog nooit zijn de verkiezingsresultaten zo snel hekend geweest als gisteren.
De verkiezingsdienst van het ANP had rekening gehouden met een werktijd
van zes tot zeven uur na het sluiten van de stemlokalen. De gemeenten en de
daar aangewezen correspondenten zijn echter zo snel geweest, dat om 23.29 uur
de laatste uitslagen uit Delft en Maastricht telegrafisch binnenliepen.
Daardoor werd het mogelijk om binnen een kwartier nadien aan dagbladen,
radio en televisie de zetelverdeling te zenden. Precies om middernacht verscheen
deze op het televisiescherm van de NTS.
O
Het resultaat van de ANP-tellingen
1959 was ongeveer een uur vroeger, dan
ooit bij vorige verkiezingen mogelijk bleek.
Van de zijde der dagbladen en de N.T.S.
stroomden telefonische gelukwensen met
dit ook in Europa ongekend snelle resul
taat binnen.
De eerste uitslagen kwamen reeds ne
gen minuten na het sluiten van de stem
lokalen. Katwoude (528 stemgerechtigden)
sloeg ditmaal de vorige kampioen Itter-
sen (284 stemgerechtigden) met enkele se
conden.
De grote steden hadden een zodanig
doelmatige administratie, dat zij snel hun
resultaten bekend hadden. Om elf uur des
avonds ontbraken nog slechts de resulta
ten van Gouda, Delft, Dordrecht, Geleen,
Maastricht. Venlo, Den Bosch, Breda en
Apeldoorn.
Dc tweehonderd medewerksters cn
medewerk rs van dc A.N.P.-verkiezings-
dienst, hieven een daverend gejuich aan,
t en het vorige, reeds opzienbarende re
cord van deze cjjferfabriek opnieuw met
stukken was geslagen. Er is geteld en
gesorteerd, dat de stukken eraf vlogen.
Vrjjwcl feilloos, op enkele kleine, snel
verbeterde foutjes na, hebben de twee
evenwijdige administratiemethoden, de
conventionele met tellers en boekhoud
machines naast de mechanische, gewerkt.
Het was een nobele snelheidswedstrijd,
waarin beide partijen elkaar niets toe
gaven en zo nu en dan zelfs op de se.
conde af gelijk lagen. Op die manier was
snelle controle mogelijk.
De enkele tientallen bezoekers, voor het
merendeel functionarissen van de P.T.T.,
onder wie prof. ir. G. H. Bast, de nieuw
benoemde directeur-generaal van de PTT
en velen van diens voornaamste mede
werkers en voorts de gastheren van de
A. N. P.-vérkiezingsdienst, de produkt-
schappen voor vee en vlees en voor zui
vel, hebben hup ogen uitgekeken in de
gonzende bijenkorf, waarin velen van hun
medewerkers alsook van de KLM een be
drijvig aandeel hadden.
Droog weer met vannacht weinig
wind, hier en daar mist en plaatselijk
nachtvorst. Morgen overdag zonnige
perioden en dezelfde temperaturen
als vandaag of iets hogere. Zwakke
tot matige wind uit zuidelijke rich
tingen.
Zaterdag 14 maart: zon op 6.59, onder 11.41
uur; maan op 9.03, onder 0.00 uur,
De organisatie bleek „zo glad als een
vers ei" te zijn, zoals iemand tevreden
verklaarde cn in dc administratie bleek
„vrijwel geen haar in dc soep te zitten".
En zo kon geheel Nederland voor het
eerst in dc historie nog net op de ver
kiezingsdag zelf kennis nemen van de uit
de aard der zaak voorlopige resultaten
van de stembusstrijd. Bij de zetelver
deling zullen dc nog niet getelde voor
keursstemmen en dc lotingen nog een
woordje mcesprc' n.
President Nasser van de Verenigde
Arabische Republiek heeft gisteren op
nieuw de Iraakse regering aangevallen in
een rede. die hij te Damascus hield voor
een menigte van 25.000 mensen. Hij ver
klaarde, dat de V.A.R. bp de Iraakse re
gering had geprotesteerd tegen de vjjan
dige demonstraties in Bagdad, die woens
dag plaatsvonden, en tegen het beschie
ten van een Syrisch dorp door Iraakse
jachtvliegtuigen-
Een zegsman van het ministerie van
Buitenlandse Zaken in Caïro verklaarde,
dat twee jachttoestellen van de Iraakse
luchtmacht bet dorp El Hamoudeya dins
dag hadden beschoten. Er was een huis
vernield.
President Nasser zei verder, dat de
V.A.R. „klap voor klap" de aanval op
Dl Hamoudeya had kunnen beantwoor
den, maar dat Iraakse dorpen Arabi
sche dorpen zijn en dat de V.A.R. nooit
Arabische dorpen zal bombarderen.
De Iraakse opstand van het afgelopen
weekeinde was volgens Nasser een op
stand geweest tegen het communistische
terrorisme en tegen de vervolging van
vrije officieren. Hij was niet geïnspireerd
van buiten af.
Te Bagdad zijn gisteren drie rechtse
kranten niet verschenen- De toestand was
overigens normaal na de demonstraties
ten gunste van premier Kassem op woens
dag.
Volgens het Syrische dagblad „Al Aram"
zou dc Iraakse opstand nog niet geëindigd
zijn. De rebellen zouden hun toevlucht
hebben gezocht in de bergen om de strjjd
te kunnen hervatten. Kolonel Sjawwafs
adjudant en vier van zijn mede-officie
ren zouden een schuilplaats hebben ge
vonden in Hassakah in Noord-Syrië.
Radio-Bagdad zou volgens luisteraars
te Beiroet gisteren een beroep hebben ge
daan op de V.A.R. om „haar gemene sa
menzweringen tegen Irak te staken". Dit
is de eerste directe zinspeling op het aan
deel, dat de V A R. zou hebber gehad in
de opstand van kolonel Sjawwaf-
De Beheerschapscommissie van de Ver
enigde Naties heeft gisteren met 46 stem
men tegen en 28 vóór een verzoek van de
meerderheid van de Afrikaanse leden ver
worpen om in Frans Kameroen nieuwe
verkiezingen te houden voordat dit West-
afrikaanse beheerschapsgebied onafhanke
lijk wordt op 1 januari a. s.
Deze beslissing werd genomen na drie
weken van een fel .debat. Onder de voor
standers van nieuwe verkiezingen bevon
den zich de vertegenwoordigers van de
VAR, Ghana en Guinea.
De premier van Frans Kameroen, Amad-
hoe Ahidjo, had zich tegen de verkiezin
gen uitgesproken. Hij wees erop, dat zijn
regering spoedig een beroep op het volk
zal doen, nadat onafhankelijkheid- is ver
kregen.
De Australische premier Menzies heeft
gisteren bekend gemaakt, dat hij in mei
een wereldreis zal gaan maken. Hij zal
op zijn tocht besprekingen voeren met
Britse en Amerikaanse leiders. Menzies
verwachtte, dat zijn reis ongeveer twee
maanden zal duren.
I
