Mariuccia wacht op genezing...
Maar geen mens kan
of ze niet sterven
zeggen,
zal
Twaalf eenzame Fransen
mm.
RTM-stoomtram verzorgt
Rotterdams expansie-rit
Bijna zeshonderd geregistreerde
kinderen werkten in fabrieken
39.00
La Gaité
EERSTE SCHIEDAMSE
NACHT-BAR
REEDS NU een
v. d. AREND
Om eerwacht bezoek van Curt Jurgens
en zijn vrouw
VERFHANDEL DUYMEL - LANGE HAVEN 75 - Tel. 68585 (Bij de Branderssteeg)
Kardinaal Feltin
voor overleg
naar Rome
VITGOl) DA's ARMSTE TIJD
Structuur van de stad totaal veranderd
Lagere omzet en winst over 1958 bij js
Key en Kramer Asphalt Ruberoid
er im
Drie jaar geëist
voor overval
JUBILEUM AANBIEDING
Ned. Overzeebank eist
3 Ion van veem
Egypte geel t Britse
bezittingen terug
VERFT U ZELF
Doorn in overigens
welwillend oog
Spoetnik in Lunapark
HUIZE BRABANT - TUINLAAN 98 - TELEFOON 67464
SPECIALISTEN op foto- en filmgebied
Orderportefeuille 111
'59 aanzienlijk groter
WEER
FELGEKLEURDE
STREEP
BLAZERS
Steen in ruit van
juwelierszaak
Amenta Belegging
Maatschappij N.V.
„Friendship" in Sydney
kleinbeeld camera 59
Dader vermomd met
nylonkous
MULTI BLITZ COLOR S.'L. Elecfronenflils
THANS van 199.- voor slechts 129.-
Fd. D. DE BRUIN - Oronjestr* 9
N S C
VRIJDAG 17 APRIL 1959
PAGINA 5
Brengers tan leven, ook
die van de dood
dan toch zeker met PLASTICOLOR - Koop die dan bij erkend Dealer
ONTWIKKELEN - AFDRUKKEN - VERGROTEN
FOTO-, FILMCAMERA'S EN PROJECTOREN BELICHTINGSMETERS enz. in enorme sortering
Zijn eigen bloed
Zeepziederij enige
grootbedrijf
Bier en pijp
Twee broers in arrest
Instructief
Sensatie
Aandelen naar de beurs
met hem had gemaakt, reisde ze met
Mariuceia naar de Ville Lumière. ver
trouwend, dat er voor haar daar licht zou
blijken te zijn. Dank zij de edelmoedigheid
der donors, die na de operatie welke ze
ondergingen, dagen lang onbeweeglijk op
bed moesten blijven liggen, kwam er ver
betering in Mariuccia's toestand. Ze be
loonde de donors met een kusje.
Vader en moeder Contin en de veertien
jarige Annamaria, die altijd goed ge
zond is geweest, wachten nu af. of het
DE VORIGE MAAND is de vijf-jarige Mariuccia uit Parijs terug,
gekomen naar Marghera, het stadje bij Venetië, waar haar vader en zusje
vol spanning het verloop hebben gevolgd van de zware operatie, die ze
had ondergaan. Voor deze operatie hadden drie fransen een gedeelte
van hun beenmerg beschikbaar gesteld: Robert Navarre, uit Savigny-sur.
Orge, Jacques Boulanger uit Le Chesnay en Jacques Albertini uit Parijs,
leden vau de Franse nationale vereniging voor wetenschappelijke onder
zoekingen, afdeling donors van beenmerg. Ook voor deze drie edelmoedige
Wensen was de operatie zwaar geweest. Dl', iremblay, een deskundige op
bet gebied van bloedonderzoek en specialist inzake de beruchte bloedziekte,
had hun uit het borstbeen een aantal eenheden merg ontnomen en die
overgebracht in bet lichaam van de kleine Mariuccia, die lijdt aan de
'■g. Middellandse Zee anemie of bloedarmoede, een ziekte die duizenden
eu duizenden jonge levens eist en in het bijzonder verspreid is in de landen
vond de Middellandse Zee, maar tevens, merkwaardig genoeg, ook op de
Filippijnen voorkomt.
Mariuccia kwam vele honderdduizenden
t'ode bloedlichaampjes tekort, omdat haar
Bestel er te weinig produceert. Die ze had.
waren bovendien zwak. Haar stond het lot
'e wachten van een acht-jarig broertje,
dat aan dezelfde ziekte leed. Geen wonder,
dat toen haar moeder iets 'n de kranten
las over het wonder, in Parijs verricht
"aet de Joegoslavische atoom-energie-on-
derzoekers. wier bloed vergiftigd was en
die in Parijs door het verplanten van
beenmerg gered waren, een briefje schreef
naar die dokter, om nadere inlichtingen
vragend.
Nu ontvangt ze honderden en honderden
brieven van moeders in Italië, die even
eens nadere inlichtingen willen hebben en
ook hopen, dat hun zieke kind genezen zal
kunnen worden. Ze beantwoordt ze alle en
beeft hiertoe de hulp van een vriendin,
wier schrijfmachine, waarop een aantal
doorslagen kan worden gemaakt, een wa
re uitkomst was. Maar zekerheid kan ze
deze soms wanhopige moeders niet geven
Want ze heeft deze zekerheid omtrent
haar Mariuccia nietPas over enkele
maanden zal ze, wanneer dr. Tremblay
baar kind aan een laatste onderzoek onder-
Werpt, horen, of de operatie gelukt is.
Thans kan ze met blijdschap vertellen,
dat het aantal rode bloedlichaampjes van
Mariuccia gestegen is van 1 miljoen twee
honderdduizend tot twee miljoen drie hon.
derdduizend. Maar of het zo door zal gaan?
Ze hoopt en bidt
De Middellandse Zee anemie is een er
felijke ziekte. Vaak echter wordt een ge
neratie overgeslagen. Maar dan zijn de
brengers van het leven de ouders, door
hun erfelijke belastheid toch de bren
gers van de dood De moeder van Ma
riuccia. signora Contin. heeft haar enig
zoontje zien sterven, zonder er iets te
gen te kunnen doen. En een jaar geleden
bemerkte ze. dat zich bij Mariuccia de
zelfde verschijnselen begonnen voor te
doen. Ook zij kreeg een gele kleur, klaag
de over moeheid, had geen eetlust meer
en haar gezichtje kreeg een Mongoolse
uitdrukking. Haar vader is een specia
list in het monteren van bepaalde, inge
wikkelde machines. Ais zodanig wordt hij
door de onderneming, waarvoor hij werkt,
heei het land door gezonden, om telkens
ergens enkele maanden te werken, tot de
een of andere nieuwe machine geplaatst
en gemonteerd is en goed werkt. De sig
nora Contin reisde dan vaak met haar
twee dochtertjes met hem mede. Overal
waar ze kwam. bracht ze de kleine Mari
uccia naar een specialist om telkens le
horen, dat haar kind gedoemd was le
sterven. De gedachte aan de wijze, waar
op haar zoontje stierf, maakte haar
schier krankzinnig van droefheid. De
Middellandse Zee anemie, welke meer
jongens dan meisjes aantast, doet haar
slachtoffers voor de puberteit sterven. Haar
Aliessandro kon tenslotte slechts door
bloedtransfusies in het leven worden ge
houden. Vader Contin werkte hard. om
de kosten te dragen. Niet overal werd het
bloed gratis verstrekt. In Palermo bleek
hem, dat de donors daar tienduizend lire
voor elke honderd gram vroegen. Het
waren doodarme mensen
worden. Het is een van de vele gevallen
van ouders, die hun kinderen door de
bloedziekte bedreigd zien. Moeder Con
tin vestigde de aandacht op zich. door
dat ze. zonder een woord Frans te ken
nen. naar Parijs kwam en bereid bleek
duizenden guldens te bétalen, al het spaar
geld van haar man om haar kind te kun
nen laten behandelen. Dr. Tremblay kon
haar inmiddels geen enkele zekerheid ge
ven. Ook hij hoopt het beste.
K. II.
Door de Nederlandsche Overzeebank
is een eis tot schadevergoeding inge
diend tegen de N.V. Purperhoedenveem
voor een bedrag van 295.000. Volgens
de bank zijn door toedoen van het
veem negen in onderpand gegeven
celen voor de financiering van een par
tij koffie in verkeerde handen geraakt;
waardoor het door de Nederlandsche
In een zelfgebouwde plaatijzeren .hut
op een eenzaam eiland op twintig mij
len van Hongkong zaten twaalf Franse
technici over kranten en tijdschriften ge
bogen, die ze van „thuis'' hadden ont
vangen. De mannen, die twee jaar op het
eiland doorbrengen om er 'n reservoir aan
te leggen, bekeken maanden oude foto's
van Curt Jurgens en zijn vrouw, de vroe
gere Parijse mannequin Simone Richeron.
op hun huwelijksreis.
Plotseling hoorden ze geroep in het
Engels, een taal. die ze maar zelden
horen op hun eiland. „Wie is daar?'.'
vroeg de stem.
Twaalf nieuwsgierige mannen snelden
naar buiten, want bezoekers komen er
re Mant
nooit onaangediend. Stomverbaasd bleven
ze staan, want langs de helling van de
heuvel naderden.. Curt Jurgens €n zijn
vrouw Simone.
,,Het was een geweldige verrassing voor
me", verklaarde Jurgens later. „We maak
ten tussen een paar opnamen voor de film
Ferry tot Hongkong" in een tocht met
ons Jacht de „Kon Tiki" en we waren
op dat barre, bergachtige eiland aan
land gegaan om de zaak eens te onder
zoeken. We ontdekten een man die krui*
deniers waren vervoerde, een Chinees na
tuurlijk en we reden een uur meT hem
mee tot de weg zonder meer ophield. Een
ogenblik was ik bang, dat we in rood Chi
na terecht waren gekomen. We stapten
uit en gingen verder lopen. Plotseling
vingen we een glimp op van een Euro
peaan en ik veronderstelde, dat het een
Brit was.
„Het was een geweldige verrassing",
voegde Simone er aan toe. „Op zo'n bar
en woest eiland, waar letterlijk niets te
zien was plotseling die Fransen te ont
moeten. Ik kon het haast niet geloven.
Maar bij hen binnen was alles echt Frans
..de koffie, de sigaretten en de mensen".
Van ambtelijke Egyptische zijde Is le
Cairo bekend gemaakt, dat op 2f april de
Egyptische ondernemingen van de Shell,
de Imperial Chemical Industries en de
Britsch Petroleum Company zullen wor
den teruggegeven.
Zoals bekend, waren deze ondernemin
gen tijdens de Suezkanaalcrisis in 1956
door Egypte onteigend. De einde februari
to, stand gekomen Brits-Egyptische
financiële overeenkomst voorziet in de
teruggave van deze bezi\tingen
Naar aanlc.dmg van het uit Cairo ontvan
gen nieuws verklaarde oen woordvoerder
va Impel ial Chemical Industries dat de
imdernem.ng zich door dit bericht voor
raadsels ziet gesteld. Volgens de Engels-
Egyptischp financiële overeenkomst komt
C l. (Egypte) i,n aanmerking om :n
Egyptische handen over te gaan. De maat
schappij heef- )n verband daarmede
reeds de noodzakelijke stappen voor het
verkrijgen van schadevergoeding onder
nomen.
Overzeebank verleende krediet voor
de aankoop van koffie niet werd terug
betaald.
Met de dagvaarding, die deze week
is ingegaan, is een vervolg ingeluid op
een oplichtingsaffaire, die in april 1958
gespeeld werd. Toen had nl. de 38-jarige
koopman J. T. uit Loosdrecht met ge
leend geld van de Nederlandsche Over
zeebank een partij koffie gekocht ter
waarde van 300.000. De bank kreeg
als onderpand de schriftelijke bewijzen
van opslag in het veem (de z.g. celen).
Na enige tijd bezocht de koopman Pur
perhoedenveem en verzocht de celen nog
eens te mogen zien. Het veem vroeg de
celen bij de bank op en stuurde een be
diende er mee naar J. T. Nadat de bedien
de de celen had afgegeven, vroeg hem de
koopman even te willen wachten. Via een
achterdeur ging J. T. er met de celen
vandoor en bracht deze onmiddellijk naar
een klant, aan wie hij de koffie verkocht
had. Toen het Purperhoedenveem later
de celen terugverlangde verzon hij allerlei
uitvluchten. Toen de bank de celen op
vroeg kon het veem alleen nog maar mel
den dat de celen niet meer in haar bezit
waren.
Beter dan welke wederopbouw,rit, interessanter dan een excursie is een ritje
met de stoomtram van de R.T.M. naar den Briet. Als men als Rotterdammer
nu eens een goede kijk wil krijgen op de expansie van zijn stad, moet. hij eens
een vrije dag en één gulden en twintig cent besteden aan een retourtje met deze
gillende kilometervreter, wélke de reiziger voert door de gebiedenwaar de
■vitaliteit hem om de oren slaat.
De stoomtram is een doorn in 't overi-
r-, ucci gcuictuvc ituttu uoiu ucr cuu
gens zo welwillende oog van de Rotter- presteren de R T M in handen te krij-
cessies en zijn naar het heet gebrek
kige materiaal nog vrolijk met een over
wegend landelijke bevolking rond.
Een ritje heeft ons een warme voor
stander van deze lijn gemaakt en wan
neer de gemeente Rotterdam het zou
damse wethouder van Bedrijven en ook
diens voorganger betoogde herhaaldelijk,
dat. de R. T. M. moest verdwijnen, want
zo zei hij de gemeente moet het ver
voer op „eigen" gebied in eigen handen
houden. Inmiddels rijdt dat eilanden
trammetje me, zijn eeuwigdurende con-
LS HET Lunapark aan de
/t Kruiskade, waarvan de pacht-
opbrengst en entreegelden
worden bestemd voor vakantie
kampen voor kinderen van alle
gezindten, alsmede voor allerlei
charitieve instellingen, zaterdag
a.s. zijn poorten weer opent, dan
wacht de echte kermisvierders wel
een grote verrassing.
De inschrijvingen voor dit luna
park zijn n.l. van dien aard ge
weest, dat de organisator, de heer
A. C. Augustijn, deze keer een rijk
geschakeerd evenement tot stand
heeft kunnen brengen, waarbij
zeer zeker voor „elck wat wils".
Als zeer speciale attracties, op
het ogenblik geheel nieuw voor
Nederland, zal men kunnen genie
ten van de „Spoetnik" en de „Mo
norail". Al doet de naam .Spoet
nik" wat Russisch aan de attractie
zelf. gebouwd in Amerika, is een
idee van een Nëderlandse kermis
exploitant. De bezoekers behoeven
echter niet te vrezen, dat zij net
als de echte Spoetnik tientallen
jaren blijven rond cirkelen, doch
het lijkt ons dat een ritje met de
kermis-spoetnik een prettige ge
waarwording is. De andere grote
attractie, de monorail is geheel in
Nederland gebouwd en geeft de
bezoekers de sensatie van een
bobsleebaan. Daarnaast vinden
moeders met kinderen attracties
genoeg om haar kroost gedurende
enige uren een prettige middag te
bezorgen, waarbij de inwendige
mens niet vergeten behoeft te
worden, want zoet en zout zijn in
vele variëteiten ook op het luna
park aanwezig.
Voor de ouderen, die de tijd van
de bots-autootjes, de Swing Mill
of de zweefmolen al achter de rug
hebben is ook gezorgd. Zij kun
nen genieten vdn een prima va-
riëtiéprogramma of van een voor
stelling in het marionetten-thea
ter. Maar er is nog veel meer: een
keur van oefeningsspelen. Zowel
voor de geoefende schutter als
voor de dreumes, die aan het
touivtje trekt voor een grote pop,
is gezorgd.
Dit is slechts een summier over
zicht van wat het lunapark Kruis
kade de eerstkomende weken biedt
maar meer verklappen de organi
satoren niet, iets moet toch ook
een verrassing blijven.
l)<> vijf-jarige Mariuccia Contin, die
beenmerg van drie Fransen kreeg.
Men constateerde er. dat het bloed van
rader Contin tot dezelfde bloedgroep be
hoorde als dat van zijn zoon en sindsdien
gaf hij veel van zijn bloed, om zijn zoontje
in het leven te houden. Het stierf, vol
komen helder van geest, met een ver
twijfelde blik op zijn vader, die zoveel ge
daan had. om hem te redden. De acht
jarige Aliessandro had geweten, dat h)J
sterven moest. Vaak wilde hij 's avonds
niet naar bed, teneinde de dag te rekken
„Daar zal ik spoedig genoeg liggen", zet
hij dan triestEen maand na een
pelgrimstocht naar Lourdes stierf hij.
Zodra zich bij Mariuccia dezelfde ver-
schijnselen begonnen te vertonen, nam
vader Contin een aanbieding aan, om naar
India te gaan. Hij moest zijn gezin achter
laten maar zou in staat zijn. een flinke
soms ge Ids over te houden. Het echtpaar
Contin besloot, hiertoe over te gaan. Zo
dra vader Contin terug was, zou alles wor
den besteed om de beste specialisten te
raadplegen Juist tijdens zijn terugreis las
signora Contin dat bericht over de Parij
se dokter Tremblay. Nadat ze een afspraaK
Maandag zal kardinaal Feltin, de aarts
bisschop van Parijs, in gezelschap van
kanunnik Bonnet, de algemene secretaris
voor het arbeidersapostolaat, naar Home
vertrekken, aldus meldt het K.N.P. Het is
zeer waarschijnlijk, dat hij in het Vaticaan
zijn rapporten zal aanbieden over de stu
dies eri ondervindingen, die de laatste ja
ren, vooral na de reorganisatie van het
instituut der priester-arbeiders, met de
nieuwe organisatie van het arbeidsaposto-
laat gemaakt en opgedaan zijn. Dit apos
tolaat wordt uitgeoefend door drie groe
pen: de parochiegemeenschap, de leken in
de katholieke actie en tenslotte door ge
specialiseerde priesters. Deze laatsten
werken sinds de reorganisatie van vier
jaar geleden halve dagen in de fabrieken.
- -u n *11* tin nini dat /-7j-v intTOcIonlnOotl do ofcnbrü-
Door toevallige omstandigheden ver
kregen we onlangs inzage van een ge
schreven „Staat der Fabrpken, Tafrijken
en bedrijven op 1 januari 1848 te Goudaf'.
ogenschijnlijk een saai document, dat in j
nuchtere cijfers de namen van de fabri
kanten en neringdoenden geeft, in welke
klasse de belanghebbende gepatenteerd
heeft, hoe de fabriekmatige arbeid ge
schiedt, met de hand of door „kunstwerk
tuigen", hoeveel werklieden er zijn aan
gesteld, waarbij onder werklieden ook
de kinderen, weliswaar in een aparte
staat, beschouwd worden, hoeveel spin
machines of weefgetouwen, stoomwerktui
gen enz. in de daarmede werkende fabrie
ken aanwezig zijn en tenslotte hoe hoog
het bedrag is, in malen uitgedrukt, van
hetgeen p,- gefabriceerd wordt. Een koel
en overduidelijk document, gebonden in
ners leefden. En dan blijft het nog interes
sant te onderzoeken waarvan de Gouwe
naars wel zo. industrieel gesproken, leef
den
Hei verslag vermeldt op de kop af een
zeventigtal soorten fabrieken en bedrij
ven waarvan slechts drie soorten boven
het aantal va.n honderd arbeiders uitko
men De garenfabrikage schiep voor 328
werklieden arbeid, tevens voor 289 kinde
ren. de pijpmakerijen voor 590 werklieden
en voor 126 kinderen en tenslotte de zeep-
zlederij van F P. Viruly alleen aan 180
volwassenen. De zeepzieder ij was het
entge grootbedrijf hier ter stede, want
hei aantal garenfabrieken bedroeg niet
meer en niet minder dar. 35 en het aan
tal pijpmakerijen zelfs 73. Het kleiobe-
rijf overheerste en tezamen werkten 1«
d,e vele kleine bedrijven zelfs 598 kinde-
groen-grjjs gemarmerd bandje, dal of- j ren! Het aantal werklieden bedroeg 1474
ieei on de 28ste januari van het jaar I Tezamen vonden 2074 personen dus een
j 1849 werd opgemaakt en door burgemees- j werkgelegenheid in de industrie, dat is
ter en wethouders getekend. Maar voor ongeveer eenzesde gedeelte van de ge-
Key en Kramer Asphalt Ruberoid te
Maassluis heeft in 1958 een bruto winst
volgens exploitatierekening behaald van
f 1.241.400 (1.319.800). Na afsehrövingcn
gebouwen ad f 126.400 (137.100), afschrij
vingen machines, inventaris en vervoer
middelen ad f «14.200 (527.100). reserve
ring voor te betalen belastingen ad f 1j0.8(K
(130.600); resteert een netto winst van
f 350.000 (v.j 315.000 na aftrek pensioenver
plichtingen f 210.000). Voorgesteld wordt,
zoals hekend, een dividend van 1« Pct-
In het afgelopen boekjaar was de om
zet 9'/j pet. lager dan in t951. Maar dank
zij verder gaande rationalisatie wijkt net
uiteindelijk bedrijfsresultaat slechts wei
nig af van het voorgaande jaar. Dit acnt
de directie te meer bevredigend omdat in
de winstcijfers van 1957 de resultaten van
de bouw van de Velser tunnel verwerkt
zijn.
In het midden van het jaar kwam de da
ling van de omzet tot staan en spoedig
waren weer alle afdelingen goed van werk
voorzien.
De liquiditeit. Is verbeterd. De investe
ringen bedroegen f 669.000 en de afschrij
vingen f 740.000. Naast het gereedkomen
van een nieuwe kalksteenmalerij ten be
hoeve van de giet-asfaltfabricage betrof
fen de investeringen uitbreiding, verbete
ring en vervanging van de bestaande ou
tillage In september werd met de bouw
van een nieuw laboratorium begonnen,
dat in de loop van dit iaar gereed zal ko
men De maatschappij participeert mot
50 pet in Bituvo, een maatschappij die
binnenkort een nieuw soort rioolbuis
op de markt zal brengen. Wat de investe
ringen voor 1959 betreft vérwacht de direc
tie niet dat de investeringen de afschrij
vingen zullen overtreffen.
Wat dc vooruitzichten voor 1959 betreft,
kan de directie mededelen dat de order
portefeuille aanzienlijk groter is d~n ver
wie lezen kan en in de bladen der historie
belang stelt: een rjjk document in al zijn
brood nuchterheid. Het is een document
uit Gouda's armste tiid. een document, dat
blijkbaar door H. F Wessels in zijn boek
„Prnevp ener stadsmonografie" over het
hoofd werd gezien, dat in het bekende
Piipenbnek van Helbers en Goedewaagen
'leden Jaar, zodat zjj vertrouwen heeft dat j niet genoemd wordt. maar dat cijfers
dit jaar een gunstig resultaat behaald zal] geeft, die nog steed* te denken geven, en
worden.
misschien de lezer een beetje dankbaar
heid dat de enkeüne en de imatschannil
er financieel en sociaal een beetje Kun
stiger voorstaan dan een goede honderd
jaar geleden.
HGfiteN KLEDING
HOOGSTRAAT 1TR
SCf1IEDAM
Uit- Gouda's armste periode Zo arm
was de stad dat in hetzelfde jaar de
..Werkinrichting tot \veritlg der Beedela-
rij" ges'ichf werd (1940) dat de oude poor-
ton Veernoor, en Rotterdam-- poort n
1851 de Tiendewegspoort in '954 werden
afgebroken Geld voor restauratie was
to-n niet aanwezig De historicus ziet in
deze jaren slechts één lichtpunt gesch'ed-
kundia en moreel Het verslag over het
jaar 1853 meldt bijv. dat e- 117 paren ge
huwd waren en: ,.In dit jaar geen echt
scheidingen" Wie zich nog meer voor
sprekende cijfers interesseert: in dat jaar
werden er 580 kinderen «eboren terwijl
hm aantal overledenen 622. du^ 42 meer.
bed-npg Overigens heere'e de cholera, d.e
in 1853 Q2 slachtoffer eiste.
Na 1853 schijnt er he°' langzaam een np-
gano te komen die och'er, pas goed om-
sti- ekis het iaar 186(1 inzet.
Als we nu bed-enk°n dat het aantaal in
woners on 1 jan. 1849 /egge en schriiv©
13 788 bedroeg. terwH' het vHf iaar daar
voor 1344 reeds 14 65S heiinn dan geven
al deze nuchtere get-?1'»" vv»i aan in wat
voor een ellendige tijd de G-oud&e inwo-
heie bevolking. Nu wordt ons overduide'
iijk waarom de werkloosheid in de s-tad
zo groot was. waarom velen moesten gaan
bedelen en waarom de naam Gouwenaar
In den lande gelijk stond met bedelaar
Overigens is het woord „industrie" iets
te vee] voor het tegenwoordige begrip.
Ais we de Hist van fabrieken, tafrijken en
bedrijven nakijken dan handelt deze al
fabetisch gesproken van apotheker tot
zon- en regenschermmakerij. Dertien
apotheker^ stonden tegen twee paraplu
makers En de dertien apothekers hadden
tezamen nog vier knechten in dienst plus
vier kinderen.
De paraplumakers deden het blijkbaar
alleen af.
Hl: deze staat ls interessant., dat Gouda,
de oude bierbrouwersstad in het jaar 1848
nog steeds twee bierbrouwerijen bezat, de
f tire's A Koek en E. Klemenburg Ook
bezat Gouda twee fijnsto-keriien van P
Kowei en G F. van dc Velde, waarvan
dp eerste 40" vaten en de tweede 240 va
ten genever stookte. Op het terrein van
de genotmiddelen: Gouda bezat niet min
der dan 23 tabakfatorieken. die 3an 11 vol
wasser. werklieden en 12 kinderen arbeid
boder, Gouda als tabaksstad: sic transit
gloria
S r transit gloria ook voor die ene per-
kanientmakerij en zcembereiderij en voor
dm ene pruikmakerij.
En voor onze hedendaagse molenarme
H'ao- Gouda bezat toen vier korenmolens,
een w ndmolen als oelderij een windmo
len als runmaaiderij en een paardemolen
a:,. loodwitmakerij.
Mpar tegenover de ene kaarsenfabriek
van nu staan er vier in 1848 Hier zijn de
namen G J. van d«r Schelden. S J. OI-
man. C Flaas en J G. Roozensiraten.
Kleermakers waren er genoeg in d«
•tad. zelfg negen en dertig met 12 werklie
den en 21 kinderen. Die kinderen waren
natuurlijk voor het knoopsgaten maken
Daarnaast was er nog een hoedenmakerij.
ve- pettenmakerijen en zeven modemake-
rljer Die laatsten zullen wel alleen voor
de dames geweest zijn.
Wat de tegenwoordige Goudse stroop
wafel betreft: er was één siroopfabriek
mcR"20 koekhakkerijen
Fn de wasserijen? Er waren 16 „linnen-
blekerijen" mei tezamen 70 werklieden!
Blijkbaar werden dus ook volwassen meis
jes er vrouwen tot de werklieden gere
kend Onder die zestien wasserijen vin-|
den we viermaal de naam Jaspers. Geen i
wonder ook!
Tegenover die ene bezemmaker borstel-
mak©, en blokmaker staan en eigenlijk
sfaa-j we wel een beetje verbaasd nie
minder dan 15 goud- en zilversmeden, die
a'Ien opgaven dat ze met de hand hun
ambacht u.toefenden.
Gouda is steeds in de geschiedenis een
e'ad geweest waar het kunstambaehte.ijke
gebloeid heeft Dat er zoveel goud- en
zilversmeden in de stad werkzaam waren
zaï wel aan het omringende oiat'elanrt
moeten worden toegeschreven. En wat
er heiaag van hun werkstukken honderd
(as- later weinig overgebleven Hun na
men zijn L Welter. G J de Vonys. F
vap Bovene, A. Spamaay. Begeer,
Saurbeek P. Schadenaar, L B. van I-eer,
C F Willemse J. van de L,
Polak. H H Geering C A Rond P Rond
en H Braggaar. U ziet enke.e bekende
namen En nu weet u ook waarvandaan
de bekende fabrieken van Begeer eigen
lijk stammen.
De hoofdnering van de stad was in deze
tild nog de pijpmakenj en de pottenbak-
keri) De acht pottenfabrieken rielden 42
volwassenen en 13 kinderen te werk Ook
deze fabr keurs van het oude Goudse pnt-
tenbakkersprodukt mogen we niet yer-
zinmen te "'ermelden. Het zijn A Jonker.
H- Zwartjes G. Bokhoven. C. Schrtek. J
van Bovenen R Romijn. B. Lankhorst en
Weduwe G Koot.
De grootste pi.ipenfabriek was die van
A anV S. Spamaay. 'die 69 volwassenen
»n 23 kinderen aan werk en brood hielp:
dan komen P. van der Want met 34 vol
wassenen en 4 kinderen en P. Wout met
30 volwassenen en 4 kinderen Ook in
deze branche trpffe" we nog vele beken
de namen aan. Van de Van d©r Wants de
firma D. van der Want met 12 volwasse
nen en één kind en de weduwe A. van
der Want met 12 volwassenen. Van de
Goedewaagens noemen we de firma A
Goedewaagen met 11 volwassenen en 2
kinderen en P. Goedewaagen met 18 vol
wassenen en 2 kinderen. Overigens
schreef m<m de naam Goedewaagen in die
tijd me» één a
De pijpmakerij is tegenwoordig meer
bijzaak, meer franje. Dc aardewerkfa
brieken zijn er voor in de plaats geko
men. Maar namen en families zijn geble
ven. Van vader op zoon werden de be
drijven overgenomen en voortgezet. En
ze hebben zich aangepast aan de veran
derende en veranderde tijd.
De politie te Steenwijk heeft twee
broers een 28-jarige kelner en een 21-
janige los werkman uit Zwolle, gearres
teerd wegens een inbraak in een juwe-
herszaak aldaar. Zij gooiden een steen
dooi de etalageruit, maar op het alarm
van buren namen zij overhaast de vlucht
me- achterlating van een kussensloop
waarin zij bezig waren de buit te verza
melen
Met de arrestatie van het duo ls een
goede vangst gedaan, want een van hen
heeft intussen bekend vorig jaar novem
ber in Zwolle bij juwelier H. Stutvoet op
dezelfde marnier 118 pingen tot een waarde
van ongeveer 8000 te hebben buit ge
maakt Uil noemde de naam van een hel
per die voor een andere inbraak in de
gevangenis verblijft, maar deze ontkent
De ringen zouden in Amsterdam voot
50" zijn verkocht. De politie gaat nu na
wa. de heren nog meer op hun kerfstok
hebben
gen, dan zouden wij willen pleiten voor
een handhaving van deze dienst, speciatfl
voor de toeristen.
Instructiever dan welke opbouwrit 's
immers een ritje met deze stoomblazer.
Men ziet er het werkelijke Rotterdam
met de grauwe huizenblokken in Zuid en
de %ieuwe wijken, zoals Pendrecht. Het
trammetje voert zUn passagiers langs de
randgemeenten, zoals Hoogvliet en Spij-
kenisse, waar de landelijke bevolking nog
op haar klompen bij de stationnetjes rond
hangt, maar achter haar rug verrijzen
complete steden, schijnbaar zonder dat
zij er erg in heeft. In het land lopen de
boeren met wijde zwaaien het zaad uit
te strooien met een rust en een vanzelf
sprekendheid. of zij daar nog jaren zul
len oogstten maar de dragline staat voor
het prikkeldraad, gereed voor de sprong
«aar hun stuk grond.
De tram voert de verblufte en ge
schrokken reiziger langs plaatsen, waar
aan de rechterkant een oude dorpskern
gewoonweg ligt te wachten op de bui
tenlandse toeristen. maar waar aan de
linkerzijde blokken huizen uif de grond
opschieten, wachtend op jonge arbeiders
die door de driftige industrieën worden
opgeslokt.
Eer, rit door Voorne niet zijn uitge
rekte silhouet van kranen, schoorstenen
en olietanks aan de rivierzijde, is de
grootste sensatie, welke Rotterdam zijn
inwoners en toeristea kan bieden. Het
lijntje heeft reeds een aftakking naar
Hellevoetsluis. waar de Delta-werken
„geshowd" kunnen worden en het wach
ten is alleen nog maar op een verbinding
met de Europoort. Misschien kan de
V. V. V. het gemeentebestuur bewegen
een nieuwe, uiteraard eeuwigdurende
concessie voor de R. T. M. naar de Euro
poort te verlenen
Door Ament's Suikerfabriek te Rotter
dam is opgericht de. Ament's Belegging
Maatschappij N. V-. waarvan de aandelen
van nominaal f 50 over enkeie weken ter
beurze van Amsterdam zullen worden ge
ïntroduceerd. Ament's Belegging Mij
heefteen geplaatst aandelenkapitaal van
f 1,375.000, De Internationale Crediet- en
Handelsvereniging Rotterdam (Internatio)
die de directie voer, van Ament', Suiker
fabriek, heeft ook de directie over de
nieuwe maatschappij
Ament's Suikerfabriek is thans niet meer
!n staa, het bedrijf in Indonesië te voeren
en aehtte het niet in het belang van aan
deelhouders haar effecten te verkopen orr,
een terugbetaling 'n contanten te doen.
Open van 19.30—3 uur.
Intiem en beschaafd.
Aan de vleugel: Herman Frensdorff
Aan het spit: een malse kip a f 3.25
PASSAGE 9
Aaobev. J. B. Wasman Czn.
De eerste Fokker Friendship die de
„Transausfralian Airlines" in Nedsriand
hebben gekocht, is gisteren in Sydney
aangekomen. De inzittenden van het toe
stel, o.w. de heer Abel Tasman, een na
komeling van de beroemde Nederlandse
ontdekkingsreiziger. werden er begroet
door een „Abel Tasman" in 17e eeuwse
klederdracht.
Deze ..Friendship" is de eerste van een
serie van dertien, die door de „Trans-
australian" zijn bestemd ter vervanging
van de DC-3S. die deze maatschappij ge
bruikt
voor slechts
met optiek 3.5/ 50 fnm, en tijden B.
110 t.m. 1 200.
Volledig gess'nchroniseerd.
HOOGSTRAAT 91
OPTIEK en KOTO
„Een kat in het nauw maakt rare
sprongen". Dit zei de officier van jus
titie bij de Leeuwarder rechtbank
in zijn requisitoir tegen een 31-jarige ex
pediteur uit Idskenhuizen, die in juli van
het algelopen jaar een poging heeft ge
daan in Lemster de melkgelden tot een
bedrag van 40.000 in het filiaal van de
zuivelfabriek Lankhorst te roven De of
ficier van justitie eiste drie jaar met
aftrek wegens poging tot diefstal met ge
weldpleging.
De expediteur had op te grote voet ge
leefd en bevond zich in grote financiële
moeilijkheden. Hij was ervan op de hoog
te, dat er 's zaterdags in Lemmer een
belangrijk bedrag aan melkgelden werd
uitbetaald door de zeventigjarige filiaal
beheerder C. Wijbenga. Op de 26e juli
drong hij in de vroege ochtend het kantoor
binnen en riep „Je geld of je leven",
terwijl hij de filiaalhouder met een pistool
bedreigde. De heer Wijbenga schrok
evenwel niet zo erg. of hij schreeuwde
„moord" en wierp zich op de overval-
ler die was vermomd met een nylon
kous. De expediteur vluchtte tenslotte,
maar de heer Wijbenga slaagde erin het
nummer van de huurauto te noteren
Uitspraak 29 april.
MET DUBBELE TRANSISTOREN
ALLééN bij
TELEFOON 66431 SCHIEDAM
