Goed „juunjaar" is goed jaar voor de
gehele Flakkeese bevolking
DOOR VOLLEDIGE NUTTIGE VERBRANDING
Samenwerking Aku en
Novivlas
Finden van bekwame leiders is voor
naamste probleem van Unilever
Voorzitter over internationale
karakter van het concern
Verzorgingoogst en transport geven
vele handen werk
Weekend-busdienst
op Zestienhoven
4-jarige gedood
bij aanrijding
Belangwekkende onderzoekingen
«Antenne" maakte
een beste beurt
Nederlandse ui heeft naam beste van
de wereld te zijn
Prins Bernliard zal
mammoet-dok in
gebruik stellen
W aterweggebied
grootste raffinage-
centrum van Europa
Ongeval in Scliiehaven
WOENSDAG 29 APRIL 1959
PAGINA 11
Vijfhonderd man in touw
Oog reeds op toekomst
gericht
BENZIN
drhfsW^f en reneen? tussen het be-
melevW1 e" andere sectoren van de sa-
meleving, zoals het hoger onderwijs
en de overheidsdiensten". Het streven 'is
Interessante resultaten
Mogelijkheden
(Van onze correspondent)
iaiTi!alt*ee' ll'on'and bÜ uitstek, is bezig de laatste uien van de oogst 1958-
9 te exporteren. Een derde deel van de gehele Nederlandse uienproduktie
Komt van dit eiland, hetgeen betekent, dat straks ongeveer 71 miljoen kg uien
'aar alle delen van de wereld zullen zijn uitgevoerd. Dat is dan overigens een
oeord, want zo'n groot beschot als van 1958 is voordien nimmer voorgekomen,
r is veel geteeld, de weersomstandigheden werkten mee, zodat men fijne harde
Juin van het land kon halen met weinig uitschot.
Evenals vorig jaar aal, met ingang van
Jatendiaig 2 mei tot en met aomdiag 27 sep
tember, autabuslijm 59 op zaterdagmiddag
=h zondag de dienst onderhouden tassen
dot Centraal Station en de Luchthaven
^*t'Derdiam.
Bovendien zal op deze dijn op de fin ge
hoornde periode vallende feestdagen wor
sen dienst gedaan als op zondagen.
De irouite van lijn 59 lis als volgt:
Centraal Station (naast liet Ibegiinpainit
^am. lijn 51), Weena, Statentannei, Sitaiten-
weg. Stadhouders weg, Bilijdorppledin, Blij-
uwpbrug, laeinpodderplein. Rijksweg no.
H Doerakiade, (terug Doentoade, Viaduct,
ft'jkwweg no. 13), VJiegveld/weg, Lucht
haven Rotterdam.
Het wondit een uurdSenst, zaterdatgsimid-
"tegs beginnende om 2 uur en eindigende
°m 6 uur vanaf heit steitiion en (beginnende
•wn half 3 en eindigende oim half 7 van (heit
vliegveld. Op zon- en feestdagen worden
u* begintijden vervroegd'tot 10 uur 'Bn»r-
6«ns van 'heit stadion en half 11 vaniaf het
Vliegveld.
Toegangsbewijzen voor de luchthaven,
rwiterdam zijn bij de chauffeur verkrijg
baar.
Op het terrein van de R.O.T.E.B. aan
Brielselaan te Rotterdam is gistermid
dag de 4jarige Eduard de Graaf, die
voonde aan boord van het sleepschip Hol-
andia, onder de achterwielen van een
Vrachtauto gekomen. Het ventje werd op
siag gedood. Het schip lag voor.de kade
an het terrein en het ventje speelde aan
e wal. Tijdens het spelen is hij tegen de
Passerende vrarhtwagen gelopen met het
noodlottige gevolg.
K. Hoogheid Prins Bernhard zal op
mei in de namiddag het in opdracht
an de Rotterdamsche Droogdok Maat-
rhappij gebouwde dok met een hefver-
°gen van 45.000 ton officieel in gebruik
eHen. Het dok zal naar de prins worden
*enoemd.
SrP dit 2r°otste dok van Europa kunnen
"epen tot 85.000 ton Voor reparatie wor-
®n opgenomen. Naar wij vernemen zal
a de ingebruikneming het in aanbouw
'Jnde vlaggeschip van de Holland-Ameri-
va Lijn de „Rotterdam" het dok binnen
aren. Het schip ligt reeds enige tijd voor
e afbouw in het water en zal aan de kiel
en nieuw verfje krijgen. Bovendien zul
te attributen, welke het schip bij de
^Vraterlating nodig had, van de huid
°rden verwijderd.
„Wet oiiegebied langs de Nieuwe Water-
e8 zal tegen 1962 het grootste raffina-
ecentrum zijn van Europa. De raffina-
®r'jen van de Shell, de Caltcx en de Es-
zullen dan een gezamenlijke produk-
t hebben van rond 23 miljoen ton. De to-
„_'e olie in- en uitvoer in de Rotterdam
haven wordt tegen die tijd geschat op
(Van onze correspondent)
Die uienoogst, voorafgegaan door de
verzorging op het land. zet enorm veel
handen aan het werk. De grond moet er
voor klaar gemaakt worden in het voor
jaar. er moet gezaaid en geplant worden,
waarna alle zorg gericht is op bestrijding
van ziekten en insektenp lagen; dan komt
het oogsten, het drogen, afstaarten, sor
teren, verpakken en transporteren. Men
kan dan ook gevoegelijk zeggen dat tallo
ze gezinnen uit de Flakkeese bevolking
het grootste belang hebben bij deze teelt,
de boeren, de arbeiders, de middenstan
ders en wie weet, wie allemaal nog meer.
Feitelijk is de gehele Flakkeese bevolking
sterk bij de uitkomsten van de uienoogst
geïnteresseerd. Een goed „juunjaar" is
een goed jaar voor iedereen. Dat weet
klein en groot.
Frankrijk één van de grootste
afnemers
Natuurlijk zitten er meer aspecten aan
de uitkomst van de Flakkeese ui. Het be
schot en de kwaliteit zijn prima geweest.
Dit laatste is beslist van grote beteke
nis geweest voor de afzet naar Frank
rijk. terwijl voorheen Engeland, later ge
volgd door West-Duitsland, de grootste af
nemer was, is er nu zeer veel geëxpor
teerd naar het land van Marianne. Maar
over de Prijs kan men nu niet direct en
thousiast zijn. De gemiddelde exportprijs
lag op 9'/i ct per kg en dat is gezien de
grote zorg en de daarmede gepaard gaan
de vele arbeid, die de uien vragen voor
de teler beneden de kostprijs Natuurlijk
wil dit niet zeggen, dat er niet aan
verdiend is, want de arbeider moet be
taald worden en de handelaar kent zijn
commissieloon. Maar de boer de teler
stelt de kostprijs tussen tien'en elf ct'
per kg. Verstandige telers verkopen dan
ook het gehele seizoen door en delen
derhalve in alle prijzen. Het gemiddelde
moet dau uitmaken of het een slecht, een
behoorlijk, of een goed juunjaar is geweest
Wat dit betreft zullen velen thans niet
bijster enthousiast zijn.
Dat enthousiasme zal er ook nog wel
niet z(Jn bij het bestuur va„ de Centrale
Veiling te Middelbands, da* zich al min
stens dertig jaar beijvert om alle uien
over haar klok te laten afmijnen maar
nog steeds niet verder is kunnen komen
dan pim. tien procent van de totale Flak
keese oogst; niettegenstaande statutaire
veilplicht en de mogelijkheid tot adminis- 1
tratief veilen. Mogelijk gaat het ideaal
in vervulling ats over enige jaren de gro-
te verbindingen met de vaste wal tot stand
gekomen zullen zijn en deze veiling meer
belangstelling gaat trekken van over-
kantse kopers.
In de afgelopen winter heeft Flakkee
weer veel werklozen gehad. Hun aantal
bewoog zich rond de duizend, menigmaal
aanzienlij'k hoger en he.t zou nog groter
geweest zijn als de uienteelt er niet was
ln alle gemeenten vindt men commissio
nairs, die zich in de uienhandel gespe.cia-
Nog hebben vele handen druk
werk in de sorteerinrichtingen
waarin men de Flakkeese uien
klaar maakt voor de export. Maar
volgende week zal het wel gedaan
zijn en gaat men alle aandacht
concentreren op de nieuwe ui, die
van de oogst 1959. Nu kijken des-
kundige ogen deze produkten van
z.g. grove tuinbouw na op ziekten
en afwijkingen, voordat ze worden
opgezakt en gewogen. Alleen de
goede. of liever de beste, door
staan de toets van de kritiek en
vinden in kleurige zakjes van 25
kg meest oranje en voorzien
van even kleurige banderolles
hun weg naar vele landen.
liseerd hebben en die van half juli tot
eind april ieder vijftien tot twintig men
sen en hun loodsen, sorteerinrichtingen of
op het land om af te staarten aan het
werk hebben en houden. Voor geheel
Flakkee beweegt dit aantal bij aflwerking,
vervoer enz. betroikken arbeiders z,ic'h
rond de vijfhonderd man. Dat betekent
ook, dat praktisch vijfhonderd arbeiders
gezinnen 't gehele jaar door 't grootste
belang bij de uienteelt hebben. Dat belang
geldt ook en in niet geringe mate de ver
voersbedrijven. want vrijwel alle uien
komen vanuit het pakhuis op eon vracht
auto, hetzij voor directe export, dan wel
voor vervoer naar schepen, die speciaal
voor de ui dé Flakkeese havens aandoen.
Gedurende dit seizoen warendat er niet
minder dan driehonderd kustvaarders, die
voornamelijk in de havens van. Den Bom
mel. Middelharnis en Ouddorp komen la
den.
Terwijl men op het ogenblik dus nog be
zig ts met het wegwerken van de oude
oogst, is men op het land ai druk in de
weer om de uien van 1959 zo gunstig
mogelijke groei-omstandigheden te bezor
gen. Er is dus eigenlijk nimmer een adem
pauze in deze bijzondere teelt. En reeds
nu heerst er spanning rond de vraag of
het een goed uien jaar zal worden. Een
vraag, die nog lang op antwoord za] laten
wachten, wamt eerst rpnd Nieuwjaar, of
nog later, kan de balans worden opge
maakt. waarbij voor ieder Flakkeënaar
vast staat dat de ui de balans, hetzij
naar de ene. dan wei naar de andere
kant doet overslaan.
In enkele jaren tijd is niet alleen de -wereld
kleiner geworden, maar ook de afstand die
one van de sterren scheidt. Nieuwe motoren
vragen om nieuwe brandstoffen en het ver
keer verandert van karakter!
U, als automobilist, kunt van deze koorts
achtige ontwikkeling nu al de eerste vruch
ten plukken. Het moderne Caltex
platforming-procédé levert een zuivere
benzine op, met een ongekend hoog
rendement. Volledige energie, omdat
neerslag door verbrandingsresten en daar
mee gepaard gaande voortijdige ontsteking
wordt voorkomen. U beschikt over méér
kracht, en dus een fellere acceleratie, in elke
situatie die dit nodig maakt De motor loopt
regelmatiger; u rijdt zuiniger en veiliger.
Neem deze eenvoudige proef. Tank de eer
ste 5000 km uitsluitend Caltex Platinum
benzine - zonder eenmaal over te slaan.
En zeg dan nog eens dat benzine maar
benzine is... in deze dynamische wereld
meer Krachten meer kilometers op commandol
Dit zijn de laatste loodjes van de jongste Flakkeese uienoogst.' Zwaarder
dan de voorgaande wegen zij beslist niet, want vanwege het Uitvoer
Controle Bureau (UCB) houden controleurs nauwlettend toezicht op kwa
liteit en gewicht van de Flakkeese uien. Dit UCB is door de telers zelf
in het leven geroepenmet geen ander oogmerk, dan om het buitenland
de beste kwaliteit uien te bieden. Wat wel nodig is, want Nederland heeft
een scherpe concurrentie te doorstaan van Polen, HongarijeSpanje Egyp
te en Italië. Een paar jaar geleden waren die landen ons in menig opzicht
zelfs te knap af, maar dank zij deskundige voorlichting aan de telers en
DeSrvp van deze zelf voor de grote op het spel staande belangen, herovert
de Nederlandse ui, vooraan die van Flakkee, de naam van 'de beste van
e wereld te zijn. Dat belang houdt voor Flakkee een bruto inkomst in
van dit jaar pim. zes en een half miljoen gulden'.
Het z'c' e*" thans naar uit, dat binnen- bouw, zoveel mogelijk rekening te hou
nrfc algehele overeensteminir i. a.1 wnr- dn- urn-j
miljoen ton.
v Dfe Caltex, die nu een produktie heeft
4 miljoen ton zal binnen enkele jaren
jiaar capacietit uitbreiden tot een hoeveel-
iv'd' W€lke de 6 miljoen ton benadert. De
die in de Botlek nog bezig is aan
bouw van de raffinaderij, zal een ca-
jteiteit bereiken welke geschat wordt, op
miljoen ton. De Shell heeft intussen
teds e€n produktie, die gelijk is aan de
J?m van de eerder genoemde maatschap-
»*n een ruim van het Nederlandse s.s.
.'Saslloyd in de Schiehaven te Rotter-
aaJb heeft vannacht een 24-jarige haven-
p^dtiher een baal lijnkoekschilfers, die op
stapel lag. °P lichaam gekregen,
viel met het hoofd tegen een schot en
9°ets vermoedelijk met een hersenschud-
ln8 in het Havenziekenhuis worden op-
senomen
In de jaarlijkse vergadering van aan
deelhouders van Unilever te Rotterdam,
heeft de voorzitter van de Raad van Be
stuur, de heer F. J. Tempel, een rede ge
houden over het internationale karakter
van Unilever. Spreker wees erop, dat geld
tenslotte niet meer is dan een instrument,
dat op zichzelf niets goeds tot stand kan
brengen, tenzij men de juiste mensen vindt
om het te hanteren. „Dit is het voornaam
ste probleem, dat zich b« de internatio
nale ontwikkeling van ons concern voor
doet. Het komt erop neer, dat wij letter
lijk overal voortdurend op zoek zijn naar
bekwame leiders".
Spreker was yan mening, dat iedere
hoge functionaris in een internationale
onderneming ook zelf internationale er
varing behoort te hebben. Hij wees erop,
dat, Nederlanders en Engelsen buiten be
schouwing latend, Unilever thans 225 lei
dende functionarissen telt, verdeeld over
21 nationaliteiten, die. buiten hun eigen
land werkzaam zijn. Naar men hoopt is
dit nog maar een begin van het internatio
naliseringsproces, dat zich thans voltrekt.
Hierna wees de heer Tempel op het feit,
dat werkelijk bekwame krachten niet dik
gezaaid zijn en de wedijver onder de werk
gevers om zich van hun diensten te ver
zekeren is dan ook groot. Dit verschijnsel
doet zich vooral, voor in jonge onafhanke
lijke staten met een weinig ontwikkeld be
drijfsleven. De druk die op deze men
sen wordt uitgeoefend om in regerings-
dlenst te treden, kan soms buitengewoon
zwaar zijn. Spreker .vroeg zich af of dit
ook* vÜa koste 6aat vaP and«r werk. dat
teelH H» moet worden- zoals bijvoor-
lük V"? Unilever- -Wij zijn name-
is ïT16111"8 da' ons werk belangrijk
vol "lleen vo°r onszelf, maar ook voor
vragen enTlCllPi Als ïu va« andlren
hun ui al te zelfzuchtig te zijn bij
deze bekwame krachten en
efsen dan luitend. ^?dr zichzelf op te
tiik t', w en wu dlt 00k zeIf in Prak-
tak te brengen. Wij zouden graag een in-
&rL®rPnUltWiSSeling Van 'eidende func-
demeS. Z1Cn tUSS6n verschillende on-
werkt'^hecht 'V® Wa®r Uwilever
tw m»i Ploegen te vormen van be-
nMiteit of rag? Z°nd£r 3anzien van natio"
Spreker wees erop, dat het 2 septem-
ber a.s, dertig jaar geleden zal zijn, dat
Unilever in haar huidige vorm tot stand
kwam. De zwaartepunten lagen toen in
Nederland (Margarine Unie) en in Enge
land (Lever Brothers), thans is de maat
schappij zoals bekend in een grote ver
scheidenheid yan Janden .werkzaam.
De heer Tempel wees erop. dat ook ten
aanzien van het Unilever-kapitaal van een
verdergaande internationalisering sprake
is. Momenteel bevindt zich door deze gro
tere internationale spreiding ca. 35 procent
van het kapitaal van Unilever N.V. in bui
tenlandse handen. Uiteraard geldt dit voor
namelijk daar, waar men via regelmatig
beursverkeer deze aandelen gemakkelijk
kan verhandelen. In landen waar dit niet
het geval is, stelt men ingezetenen soms
in de gelegenheid zich te interesseren in
de aldaar gevestigde ondernemingen.
Tegenwoordig is het gemakkelijker plaat
selijk kapitaal aan te trekken op voorwaar
den, die redelijk worden geacht. Unilever
is hiertoe dan ook in verschillende lan
den overgegaan. In dit soort maatschappij,
en met gemengde financiering draagt
Unilever de verantwoordelijkheid voor de
leiding der zaken, maar men streeft er
naar functionarissen, die de nationaliteit
van het betrokken land hebben in de lei
ding op te nemen en het gehele arsenaal
van kennis en ervaring waarover Unilever
beschikt, ten goede te doen komen aan al
de werkende maatschappijen.
Wat de financiering zelf aangaat, gaat
men er in het algemeen van uit, dat de
dochtermaatschappijen zichzelf zoveel mo
gelijk moeten kunnen bedruipen, zonder
hulp van de moedermaatschappijen. Maar
wanneer 'n dochtermaatschappij kennelijk
goede vooruitzichten heeft, doch niet over
voldoende kanitaa] beschikt, is men bereid
haar van het centrum uit de benodigde
middelen te verschaffen, die dan veelal
oorspronkelijk van de bedrijven in andere
landen afkomstig zijn.
kort algehele overcenstcming zal wor
den bereikt tussen de A.K.U. en de be
langhebbenden b(j Novivlas N.V. te Delft,
betreffende de samenwerking op het
gebied van de vlasverwerking. Novivlas
N.V. werd opgericht met steun van de
organisaties van de landbouw, de vlas-
serjjen. Economische Zaken en T.N.O. en
van enige kleinere groepen, die tezamen
hiertoe meer dan anderhalf miljoen
gulden hebben bijeengebracht. Dit kapi
taal is besteed voor een onderzoek naar
de mogelijkheid van een verbetering van
de methoden van vlasverwerking, welk
onderzoek onder leiding staat van bet
Vezelinstituut T.N.O.
Technisch gesproken heeft het speur
werk van Novivlas N.V. tot zeer interes
sante resultaten geleia, met name door
het ontwikkelen van ten methode,
waarbij het hout uit de vlasstengel wordt
verwijderd zonder dat deze eerst wor
den geroot, dat wil zeggen zonder dat
een natuurlijk rottingsproces voor inwer
king van bacterieën plaats heeft. D
nieuwe verwerkingsmethode heeft het
voordeel dat een meer gerationaliseerde
verwerking mogelijk is en dat een meer
constante kwaliteit van het zogenaamde
vlaslont, en daarmee van het linnen
garen, kan worden verkregen
Op betrekkelijk kleine schaal heeft
Novivlas N.V. de door haar ontworpen
methode in het proefbedrijf te Delft met
succes toegepast.
Thans wordt uitvoerig onderzocht of
de nieuwe methode ook economisch een
succes kan worden. Dit zal van vele
factoren afhangen, onder meer van de
verdere technische ontwikkeling van het
procédé, de afzetmogelijkheden van het
garen en de kostprijs die het volgens
de nieuwe werkwijze gemaakte garen zal
hebben wanneer het in een bedrijf van
grote omvang wordt gemaakt.
Het staat wel vast, dat de invoering
van het nieuwe procédé zeer grote kap
talen zal vergen, het was daarom nood
zakelijk te zoeken naar een geïnteres
■eerde buiten de oorspronkelijke kring
van initiatiefnemers, '"«tof
De thans met de AKU bereikte over-
researchbudge?1 d® AKU ui' haal'
researenoudget in de loop van twee iaar
een bedrag van één miljoen gulden ter
beschikking van Novivlas N.V stelt om
het ontwikkelingswerk dat nodig s Z
te komen tot een commerciële veraZ
woorde produktie-eenheid, uit ?e voeren
en gedurende deze periode het verter
onderzoek naar de rentabiliteit van de
gevonden werkwijze te kunnen beoor!
den. Wanneer de AKU overgaat om een
bedrijf op commerciële schaal te stichten
zal het eerste bedrijf in ieder geval in
Nederland worden geplaatst. Varder zal
de AKU, wanneer zij tot produktie over
gaat, haar verwerking van vlasstro be
perken tot een bepaalde hoeveelheid
Voor de verdere produktie zal de AKU
vooir zover dit tenminste commercieel
mogelijk zal blijken te zijn, uitgaan van
haif-fabrikaten, die dan zullen worden
vervaardigd door de bestaande vlasse-
rijen die hun produktig op het nieuwe
systeem willen overschakelen en aan
wie de AKU daartoe technische steun
zal verlenen.
Uit het feit, dat de AKU zich voor deze
zaak is gaan interesseren heeft men al
afgeleid, dat de invoering van het nieuwe
procédé op commerciële schaal praktisch
zeker is. Hoewel Novivlas en de AKU
natuurlijk hopen, dat uiteindelijk goede
resultaten zullen worden verkregen is
dit optimisme echter al te lichtvaardig.
ÜL 5' he' Novivlasprocédé als een
researchobject waar inderdaad mogelijk
heden inzitten. Een bedrijf als de AKU
heeft echter een groot aantal onderwer
pen waaraan zij grote bedragen voor
speurwerk besteedt. Een bedrag van één
werp6Kt te H°°r ee" dergeiijk onder"
werp klinkt in de oren van velen hoog,
mnH„-1S T lezien in het licht van het
bedraeZZ ri6le sPeurwel"k een
normaal nleeo* U'i bedriif i^erdaad
normaal, pleegt te besteden aan een
object dat wellicht mogelijkheden biedt.
Iatesrh"iStrrm"C°mm,issie van de Neder-
Economische Hoogeschool te
Rotterdam schreef enige maanden gele-
v»n h pr«sv,"ag uit onder de redacties
hbs'e if B°' fen van gymnasia en
ubsen te Rotterdam Schiedam, Vlaar-
en Gouda raV6nhage' Dordrecht- Delft
De opgave was een artikel te schrijven
hridf..tentoonstelling -Europoort - een
schakel" welke tentoonstelling ter gele
genheid van het IXe lustrum van de Ne-
de.rlandsche Economische Hoogeschool
'"Fe J^uuvoentrum was georganiseerd
ue 'ustrum-commissie be-
gestelcfelTwe!'al? volgt: V3St
,„^V|anneer di' J?.fdere ontwikkelings-
werk een succes blijkt te zijn, zal de AKU
de belangen van diegenen, die thans bil
222? J F geinter«seerd, overnemen
tegen een dusdanig bedrag dat de aan
vankelijk beschikbaar geateldr gelden
met een redelijk rendement kunnen wor
den terugbetaald. De AKU heeft toege
zegd met de belangen van degenen, die
het tot dusver aan het onderzoekings
werk van Novivlas 'festede bedrag van
ruim anderhalf miljoen gulden beschik-
baar hebben gesteld, met name van de
vlasindustrie, de spinnerijen en de land-
le prijs. Schoolblad „De Antenne" van
het Katholiek Lyceum voor Meisjes. Rot-
terdam. 2e prijs: Schoolblad „M H. B.
Nieuws" van de Dalton H B S voor Meis-
les, 's-Gravenhage 3e prijs: Schoolblad
"De Nieuwe Semafoor" van het „St.-
Franciscus College", te Rotterdam.
De redacties van de schoolbladen, d'e
tvfZe wedstri.id hebben deelgenomen,
zijn thans uitgenodigd voor een boottocht
door het Rotterdamse havengebied op za
terdagmiddag waarna om half 5 in hotel
„Bellevue" de prijsuitreiking zal plaats
vinden.