Minister Cals wil zijn
„mammoetwet" zelf
verdedigen
Verdere subsidiëring G.U.
wacht op nieuw kabinet
Perspectieven voor de scheepvaart op
korte termijn zonder meer ongunstig
Afleveringsgolf van nieuwe
tonnage houdt nog aan
DRAADLOOS
WH
Inbreker en medeplichtigen
voor de rechter
KIEKEN
LONDENSE BRIEF
O
H
geëist
Dierbare
persoonlijkheid
Koningin Juliana 50 jaar
ms
Tweemaal vier en eenmaal drie jaar
Royal Academy
accepteert grap
Senaat aanvaardt „Onderwijs"
JAARVERSLAG KON. NED. REEDERSVEREENIGING
Aanpassing vereist
door inkrimping
bouworders
Vanavond
Donderdagavond
Radioprogramma
PRISMA
Bij insluiping f 40.000 buitgemaakt
geknipt om te
T\-concurrentie voor
amateurtoneel
Rusland protesteert
bij Italië
j Wachten in Harwich Een verrassende
k^uze De perikelen van „De Zwaan1
WOENSDAG 29 APRIL 1959
PAGINA 9
A
7 egen A merikaanse raket
bases in het land
Maar weinig Nederlanders heb-1
ben een precieze voorstelling
van de rechten en plichten
•veike volgens onze staatsregeling
crbonden zijn aan het koningsambt.
e gemiddelde burger is tevreden
K enkele vage noties, die niet uit
en boven het peil van verbleek-
'e schoolkennis. Hebben we hier te
oen met een gebrek aan interesse
oor het koningschap en de huidige
raagster daarvan? Het antwoord
i 0et tweeledig zijn en kan niet an-
""s dan genuanceerd luidende ge-
rl 'doelde Nederlander heeft inder-
st n- wein'S intellectuele belang-
- telling voor de constitutionele aard I
I an het koningschap maar richt zijn
nartelijke aandacht des te meer op
persoon van de koningin.
op
Voor
verschijnsel kan men proberen
^tepzinnige verklaringen te vinden,
Jiaar de beste verklaring lijkt ons
"e meest voor de hand liggende: de
algemeen menselijke belangstelling
gaat altijd uit naar boeiende werke
lijkheden en dus stellig eerder naar
Personen dan naar staatkundige
a'ructuren. En als die sterkste be
langstelling, waarbij het hart betrok
ken is, zo rijkelijk voedsel vindt waar
!}et onze vorstin en het koninklijk
"bis betreft, zal men des te minder
aandacht hebben voor het overigens
gewichtige ambt dat de koningin in
?"s staatsbestel en in het koninkrijk
bekleedt.
Wat het laatste betreft zal men
volstaan met de globale overtuiging,
dat er een reële en heilzame invloed
J'itgaat van de koningin op het lands
bestuur, hoe de formele wegen en
«renzen van die invloed ook mogen
•ZIJn. Nog zojuist is men herinnerd
aan de zelfstandige bevoegdheid van
rJe koningin om een kabinets-forma-
Jehr aan te wijzen en diens opdracht
b6 omschrijven. En wie let op het ka
rakter en de begaafdheden waarvan
Koningin Juliana in de loop der jaren
getuigd heeft in haar rechtstreekse
contacten met het Nederlandse volk,
kan zich gemakkelijk voorstellen dat
Paar niet in de openbaarheid tredend
overleg met de ministers nimmer
een formaliteit is.
Ook het academische twistpunt of
"et koningschap in ons staatsbestel
een ornament is, een symbool van
oenheid of een levende realiteit
komt nauwelijks aan de orde bij de
gewone burger, die volledig geboeid
Wordt door zo dierbare werkelijkhe
Pen als de persoon van de koningin,
"aar gezinsleven en haar zedelijke
opvattingen. Door haar persoonlijk
heid geeft zij duidelijker gestalte aan
"et koningschap dan grondwettelijke
"epalingen of juridische disputen
"et ooit zouden kunnen doen.
Het heeft zin dit alles te overden
ken op de vooravond van de vie-
jfl"g van koningin Juliana's vijftigste
verjaardag. Vijftig is in de orde der
conventie een kroongetal. En het is
'ekenend voor de band tussen vor
stin en volk dat de Nederlandse ge
meenschap overeenkomstig het fa
miliale gebruik aan de viering van
"eze verjaardag een bijzonder reliëf
wil geven. Zoals men weet is er dit
maa.l een inzameling gehouden voor
nationaal verjaarsgeschenk en
Ktgelopen zondag hebben de bis
schoppen de zinrijke geste gesteld,
"et katholieke volksdeel aan te spo-
reh tot een bijzonder gebed.
Een recente opname van H. M. de Koningin, die morgen haar vijftigste verjaar
dag hoopt te vieren. Foto M. C. Meyboom)
(Van onze parlementaire redactie)
In de Eerste Kamer getuigden dins
dag verschillende leden an hun vreug
de, dat de positie van mr. Cals als
minister van O. K. en W. in het nieuwe
kabinet tot nu toe niet in het geding
is geweest. Ook de minister zelf liet
duidelijk bjuken dat hij er veel prijs op
stelt zijn ideeën over de toekomstige
ontwikkeling van ons onderwijs met
name voor zover vastgelegd in het
„mammoetontwerp persoonlijk te
verdedigen. „Er wordt wel eens ge
zegd dat dit ontwerp in strijd zou zijn
met de grondwet. Ik hoop die bezwa
ren in het openbaar te weerleggen
aldus de minister, die even verwees
naar «jn overleg met enkele deskundi
gen uit de Tweede Kamer, kort na de
verkiezingen. De heer Van Hulst (CHU)
sprak echter nu reeds van „zeer grote
bezwaren", maar het oordeel van prof.
Diepenhorst (AR) over het „mammoet'"
(„niet fossiel, maar springlevend", zei
h«) was veel gunstiger.
De minister, die in de Senaat zijn be
groting verdedigde, was niet erg ge
lukkig met het uitstel van de behan
deling van het ontwerp tot verlening
van grotere vrijheid aan het onderwijs.
Het ontwerp laat o.a. meer mogelijk
heden open voor afwijkingen van toela
tingseisen, leerprogramnia's en eind
examenvakken. Het voorlopig verslag
van de Tweede Kamer is echter nog
steeds niet verschenen. De bewinds-
anneer men zich nader be
zint op de persoonlijkheid
van onze vorstin springen
J"kele eigenschappen en feiten on-
"'"dellijk in het oog. Haar moeder
«af haar, wellicht met wijs opzet, een
hni1 ere °Pvoeding dan zij zelf had ge-
0 teP- Mede onder de begunstigende
van een academi-
studie en deelneming aan het
!"®ntenleven konden zich een aan-
eigenschappen ontwikkelen,
Zin "raarl de Leidse hoogleraar Hui-
in m kÜ de ere-promotie der prinses
tot 30 de volgende namen gaf: lust
Sn ""derzoek, helder begrip en oor-
Pronkelijkheid van geest. In haar
aatkundig optreden zouden zich
aaraan toevoegen de verwante
genschappen van onpartijdigheid,
hpi^er uitgewogen gedistancieerd-
'hl en tact. Aldus kon worden vol
kan aan de
in de woorden waarmee
lag
ko-
v - aan de zware opgave die
^?rvat in de WQOJ -
v dëin Wilhelmina op de vooravond
an haar abdicatie in 1948 sprak over
c troonsbestijging van haar dochter:
'Jykl aanvaardt haar taak in een
t >0ediike en ingewikkelde tijd, een
jju, die vraagt om sterke mensen.
t zelf zei koningin Juliana in de
"e die zij na de eedsaflegging uit-
tai voor de leden der Staten-Gene-
aal: „Sedert eergisteren ben ik ge-
d epen voor een taak, die zó zwaar is
oo£ "ieuaaud die zich daarin ook
maar een ogenblik heeft inge-
acht haar zou begeren, maar ook
mooi, dat ik alleen maar zeggen
an: wie ben ik, dat ik dit doen
j"ag?". Harmonischer en gevoelvol-
verwoording van verantwoorde-
Jkheidsbesef en deemoed kan men
'cn nauwelijks voorstellen. De toon
an het hart, die hierin minstens zo
ov doorklinkt als de verstandelijke
herweging, heeft men kunnen beluis-
""en in alle redevoeringen die ko-
heeftn Juliana sindsdien gehouden
Harde en moeilijke tijden zijn de
"ningin in haar leven niet bespaard
Afbleven. Wij herinneren aan de
^j.fen van oorlog en bezetting toen
als een balling met haar gezin
"itenslands moest verblijven; wij
;;e"ken aan de scheuring van het
Koninkrijk in het begin van haar ko-
/"ngsehap; wij denken ook aan de
Rationale ramp van de overstroming
"februari 1953.
De genegenheid die het Neder
landse volk zijn vorstin toedraagt,
Jeaft behalve op haar persoon ook
/^trekking op haar gezin, hetgeen
"jkt uit de plaats die de prins ge-
Kaal, de kroonprinses en de andere
,"rinsessen in de harten der Neder-
?"ders innemen. Koningin Juliana
j"et haar gezinsleven in voldoende
l"ate aan ons kennen om tegemoet
J' komen aan onze behoefte om in
gezinsleven een voorbeeld te on
tkennen. Zichzelf laat zij zien zo-
vj® wij haar graag willen zien, na-
J"elijk als een eenvoudige stijlvolle
'ersoonlijkheid, in haar verheven
hibt ons niettemin nabij. En het is
ijaarbij voor vorstin en volk gelijke-
"lk kenmerkend, dat de verering van
®en zo verschillend samengesteld
tk voor zijn koningin in diepste we-
'en op één 'ding berust: haar zedelij-
„Aan het eind van 1958 was over de gehele wereld een hoeveelheid
scheepsruimte van niet minder dan 7.348.000 b.r.t. opgelegd, een cijfer
waarmede de ernst van de situatie in de scheepvaart wel duidelijk wordt ge
ïllustreerd,zo begint het jaarverslag over 1958 van de Koninklijke Neder-
landsche Reedersvereeniging. Zodra zich enige opleving in de zeescheep
vaart en de wereldhandel voordoet, zal ongetwijfeld bij stijging van het
vrachtenniveau boven een zekere grens een aanzienlijke hoeveelheid opge
legde tonnage wederom in de vaart worden gebracht, waardoor een verde
re stijging der vrachten zal worden geremd, terwijl tevens voor een belang
rijk aantal nieuwe schepen emplooi moet worden gevonden. Onder deze toe
lichting zijn de perspectieven voor de scheepvaart op korte termijn der
halve zonder meer ongunstig.
De ontwikkeling, welke zich in de
loop van 1957 steeds duidelijker begon
af te tekenen in de vorm van geringere
vraag naar en toenemend aanbod van
scheepsruimte, heeft zich in 1958 in
versterkte mate voortgezet, op een wij
ze bovendien welke buiten alle proportie
staat tot die van de wereldeconomie als
geheel.
Zonder enige twijfel valt de distorsie
van de verhouding tussen de behoeften
van de zeegaande wereldhandel en de
capaciteit van de wereldvloot ten dele
te verklaren uit een vermindering in de
omvang van of wellicht een sterke ver
langzaming in het groeitempo van deze
handel. In sterkere mate echter is deze
ongunstige verhouding een gevolg van
de ifleveringsgolf van nieuwe tonnage,
welke rond de tijd van de Suezcrisis
werd besteld en welke de beschikbare
hoeveelheid scheepsruimte zozeer heeft
doen toenemen, dat de normale vermin
dering daarvan volstrekt onvoldoende
bleek om het tonnagesurplus te absor
beren.
Dat het einde van deze afleverings
golf nog niet in zicht is, moge blijken
uit het feit, dat per 81 december 1958
nog een hoeveelheid van 10 miljoen
brt in aanbouw was.
De vrachten in de tramp- en tank-
vaart liggen in het algemeen op een ni
veau, dat voor een rendabele exploitatie
onvoldoende ruimte laat. In de lijnvaart
laat veelal de beladingsgraad en voor
al het vrachtenpeil voor het verkrijgen
van een redelijk exploitatie-overschot te
wensen over. De strijd om lading is nog
verscherpt door de concurrentie, on
dervonden van talrijke outsiders, die
als gevolg van de slechte situatie op
de algemene vrachtenmarkt van de
trampvaart overgingen tot het exploite
ren van lijndiensten.
Zoals in de tramp- en tankvaart doar
de beangstigende groei der vloten onder
goedkope vlag, ziet de lijnvaart zich in
stijgende mate bedreigd door de op
komst van de in lijndienst geëxploiteer
de vloten onder de vlaggen van de lan
den achter het IJzeren Gordijn, welke
staatseigendom zijn niet op commercië
le basis geëxploiteerd worden en lijn
diensten onderhouden, die door restric
tieve clausules en toewijzing van lading
door regermgsorganen kunnen floreren
beschikking staat.
Een dominerende factor is het alge-
kostenpeil. Indien in dat opzicht
verdere stijgingen uitblijven, mag wor
den verwacht dat ook onder de huidige
omstandigheden de scheepvaart onder
Nederlandse vlag over voldoende uithou
dingsvermogen zal blijken te beschik
ken. Een loon- en prijspolitiek der re
gering, welke met deze hoogst belang
rijke voorwaarde rekening houdt, is dan
ook van essentieel belang.
De mogelijkheid de huidige depressie
in de scheepvaart zonder al te belang
rijke schade door te komen is derhal
ve aanwezig, terwijl ook door de ge
beurtenissen van het afgelopen jaar de
Nederlandse rederswereld niet is ont
moedigd.
man zei het juister te vinden als de
bezwaren naar buiten zouden komen.
Mr. Cals voelde er kennelijk weinig
voor op dit moment nadere medede
lingen te doen over de lerarensalarissen.
Uitvoeriger was hij over het vraagstuk
van de onbevoegde leerkrachten bij het
ulo. Een wetsontwerp ligt gereed voor
toezending aan de onderwijsraad. Maar
aan de „onbevoegden" zullen wel dege
lijk bepaalde eisen worden gesteld, zei
de minister. Hij nam daarmee de beden
kingen van de heer Derksen (KVP) weg.
De scholenbouw blijft een moeilijk pro
bleem, en dan vooral voor wat betreft
de gymnastieklokalen. Geleidelijk loopt
men echter de achterstand in. Mr. Cals
vond het overigens zeer wel te verde
digen dat de grote steden enige voor
keur krijgen bij de bouw van gymnas
tieklokalen boven de „provincie". In de
steden bestaat een grotere behoefte aan
recreatiemogelijkheden (beoefenen van
binnensporten).
Bij het hoger onderwijs is en wordt
veel gedaan voor personeelsbezetting
en outillage, zei mr. Cals. Hij heeft goe
de hoop dat men in staat zal zijn de
groeiende stroom van studenten op te
vangen. Met prof. Gielen (KVP) was
h(j het eens dat wij in Nederland geen
monsteruniversiteïten moeten krijgen
zoals bv. in Parijs het geval is. De
commissies die de mogelijkheden van
spreiding bestuderen, zijn echter nog
niet met hun werk gereed.
Plannen voor een betere subsidië
ring van de gemeenteuniversiteit van
Amsterdam wachten o!m. op de vor
ming van een nieuw kabinet, dat een
beslissing moet nemen over de conse
quenties voor de rijksbegroting. In
de afgelopen jaren heeft het rijk, on
danks eigen financiële moeilijkheden,
al veel gedaan om de zorgen van het
gemeentebestuur te verlichten. De mi
nister ging maar voorbij aan het ver
wijt van de heer Polak (CPN) dat de
politieke „kleur" van de GU iets met
het uitstel zou hebben te maken. „In
geen stad zijn meer katholieken dan
in Amsterdam en geen universiteit
telt meer katholieke studenten dan
de G.U."
Op een verwijt van de heer De Rijk
(PvdA) zei minister Cals dat het Ne
derlands instituut voor internationale
culturele betrekkingen niet het juiste
orgaan is gebleken voor het onderhou
den van culturele contacten met het
buitenland. Over de intrekking van de
subsidie per 1 januari 1960 kan echter
nog bij de komende begrotingsbehande
ling worden gesproken.
Staatssecretaris Höppener zei nog dat
„met voortvarendheid wordt gewerkt"
aan de sportnota. De gevraagde gege
vens van de gemeentebesturen komen
nu in redelijk tempo binnen. De be
groting is z.h.st. aangenomen (CPN te
gen).
In het nationaal programma ter gelegenheid van de verjaardag van H. M. de
Koningin zendt de televisie donderdag o.a. „Rond 1909uit, een televisie-avond
anno 1909. Conny Stuart en Johan Kaart toeren in een auto uit die tijd.
In het TV-programma van de
V.P.R.O. laat Simon van Collem van
avond „Aan de vooravond van Harer
Majesteits verjaardag" oude filmfrag
menten zien van de wjjze, waarop Ko
ninginnedag veertig jaar geleden werd
gevierd. Tot slot van de avond spelen
Mary Dresselhuys (op telerecording) en
Yoka Berretty (in een directe uitzen
ding ,,'s Middags om vijf uur" en „Een
wereld niet op maat gemaakt", twee
eenacters, die Manuel van Loggem voor
de TV heeft geschreven.
In het radioprogramma van de
N.C.R.V. kan men vanavond luisteren
naar de herdenkingsstonde aan de
vooravond van Koninginnedag in de
Groote Kerk te Den Haag onder auspi
ciën van de Bond van Chr. Oranjever
enigingen in Nederland.
In het V.A.R.A.-programma wordt de
uitslag van de actie Appèl III ten bate
van de Bond van Ned, Militaire Oor
logsslachtoffers en nagelaten betrekkin
gen bekend gemaakt.
Op Koninginnedag geeft de Ned. tele
visie in de voormiddag een reportage
van het traditionele bloemendéfiié langs
het paleis Soestdijk.
Onder het motto „Rond 1909" worden
des avonds enkele bestaande TV-ru-
bneken en -medewerkers in de sfeer
van vijftig jaar geleden overgeplaatst.
Daarna kan men kijken naar een beed-
reportage van de militaire taptoe voor
het paleis Soestdijk, terwijl tot slot het
journaal en weeroverzicht volgen.
In een nationaal programma presen
teren beide Nederlandse zenders op
Koninginnedag-avond onder het. motto
„De vlaggen uit" een feestelijk pro
gramma in het Amsterdams Concertge-
Advertentie
Advertentie
f:ï;i
W P ven au
e hoogheid.
het goede anker-horloge
(let op het rode driehoekje)
ten detrimente van de activiteit der tra
ditioneel maritieme landen. Naar zich
laat aanzien zal in de toekomst in st(j- i
gende mate waakzaamheid ten aanzien
van en actie tegen deze ontwikkeling
zijn vereist. In de trampvaart bleven
ondanks de stijging van verschillende
kostenfactoren, vele schepen in de
vaart, terwijl de daling van de sloop-
prijs het afvoeren van reeds verouderde
schepen belemmerde. Bovendien werd
het tonnage-aanbod verder vergroot
dozr tankers, welke tegen prijsbeder-
vende vrachten in de graanvaart wer
den ingezet. Daarnaast werden voor dit
vervoer ook hier en daar lijnschepen ge
bruikt. Het ladingaanbod werd tevens
verkleind door het toegenomen vervoer
met schepen van met de industrie ge-
integreerde rederijen, hetwelk tot
marktvernauwing aanleiding gaf. De
vooruitzichten voor de tankvaart zijn,
zoals de situatie zich thans laat aanzien
bepaald slecht. Het feit, dat de alge
mene economische bedrijvigheid en toe
komstverwachting in vele sectoren van
het bedrijfsleven een stijgende lijn ver
toont zonder dat deze thans al tot
verhoogde vraag naar scheepsruimte
heeft geleid zou aanleiding kunnen
geven tot de veronderstelling, dat ook
de overzeese wereldhandel binnen niet
te lange tijd wederom een krachtige ex
pansie te zien zal geven, waarvan ook
de scheepvaart de vruchten zou pluk
ken. De eind december 1958 tot stand
gekomen externe convertibiliteit van de
voornaamste Europese valuta's zou een
zodanige ontwikkeling kunnen bevorde
ren. In dat geval zou ten aanzien van
de vraag naar scheepsruimte derhalve
sprake kunnen zijn van een reeds ge
deeltelijk gepasseerde recessieperiode.
Mocht dit het geval zijn, dan nog
echter valt het probleem van het te
veel aan aanbod van scheepsruimte
te overwinnen, alvorens van een te
rugkeer van evenwichtiger verhoudin
gen kan worden gesproken. Dit even
wicht zal moeten worden hersteld door
inkrimping der latere bouworders,
waarbij gehoopt moet worden dat dit
ook met betrekking tot de vloten on
der goedkope vlag het geval zal zijn,
en door versnelde sloop van de oudste
jaargangen.
Gedurende het verslagjaar nam het
verschijnsel van de vlagdiscriminatie
onder meer als gevolg van de hou
ding der Verenigde Staten eer toe dan
af. Voorts moet worden geconstateerd,
dat in de O.E.E.S.-landen thans niet zel
den in de particuliere sfeer bij krediet
verlening en exportbevorderende maat
regelen verschepingsvoorwaarden wor
den overeengekomen, welke evenzeer
van discriminatoire aard zijn.
De redersgemeenschap zou het be
treuren als de ontwikkeling, in ons we
relddeel ingezet met de Benelux, bij de
E.E.G. tot stilstand zou komen omdat
deze gemeenschap slechts een beperkt
aantal Europese landen omvat en als
dan het averechtse gevolg het ontstaan
zou kunnen zijn van antagonistische
economische blokken, zelfs binnen West-
Europa.
Voor de Nederlandse koopvaardij staat
één taak duidelijk afgetekend en wel de
noodzaak het verworven terrein tegen
de voortdurende toenemende concurren
tie te behouden, hetgeen alleen moge
lijk is indien in het verleden voldoende
reserves zijn opgebouwd voor situaties
als de huidige. Voor wat Nederlandse
verhoudingen betreft, zijn deze reserves
over het algemeen aanwezig, het aantal
opgelegde schepen is in vergelijking
met verschillende andere landen gering,
voor terreinverlies behoeft afgezien
van de gebeurtenissen in Indonesië
derhalve niet al te zeer te worden ge
vreesd, terwijl ook bij een mogelijke op
leving een goeddeels moderne vloot ter
In een tijdsbestek van enkele maan
den heeft een twintigjarige los arbeider
uit Geleen zich schuldig gemaakt aan
niet minder dan 32 inbraken, her en der
in Limburg gepleegd. Zes van deze in
braken zijn hem ten laste gelegd.
Dinsdag- moest deze Geleense inbre
ker zich voor de Maastrichtse recht
bank verantwoorden. Verdachte beken-
a'*® inbraken, resp. gepleegd te
Maastricht, Hoensbroek, Geleen Tud-
deren en Vlodrop. Op al deze plaat-
Sfn.est°nd de bult uit bandrecorders,
iaif,jChe afleer apparaten, en kleine
geldbedragen, met uitzondering van
Vlodrop waar verdachte bij een In-
een bedrag van naar schatting
J.4O.U00 ontvreemdde uit een geldkistje,
at een VJodropse winkelier op zijn
slaapkamer bewaarde.
officier van justitie, mr. A. Ro-
singn, eiste tegen de jeugdige inbreker
J.1®r.Jaar gevangenisstraf. Een gelijke
?,if ,0rde een 3Har'ge bankwerker
-EL, ,6.: fcgen zich eisen, wegens me-
^®P'lc"figheid aan de inbraak te Vlo-
Eveneens terzake medeplichtig-
nein aan deze inbraak moest zich een
zz-jarige mijnwerker uit Munstergeleen
verantwoorden. Tegen hem luidde de
.iaar gevangenisstraf,
v u., °n beide verdachten alle mede
plichtigheid ontkenden, achtte de of-
licier het tenlastegelegde bewezen.
n "an<f van getuigenverklarin-
i P'a' "°or de hoofdverdachte af-
,meen"e mr. Rosingh het be-
h u ,unnen leveren, dat het tweetal
e inbreker op de hoogte heeft gebracht
van de situatie in de winkel te Vlo
drop.
Tegen de vrouw van de 31-jarige
bankwerker uit Beek eiste mr. Ro
singh, eveneens wegens medeplichtig
heid, zes maanden gevangenisstraf,
waarvan drie voorwaardelijk en een
proeftijd van twee jaar.
Aangezien de onvoorwaardelijke ge
vangenisstraf gelijk was aan het voor
arrest werd de vrouw ter terechtzitting
op vrije voeten gesteld.
JONKER FOTO TOE STEL ZEGT:
(vooral in kleur)
bouw. Een reportage van het laatste
kwartier van de taptoe, die door alle
Nederlandse militaire muziekkorpsen
wordt gegeven in de tuin van het paleis
Soestdijk, wordt gevolgd door een pro
gramma, waarin Nederlandse artiesten
laten blijken, dat zij ook in het interna
tionale repertoire de toon aangeven. Bo
vendien zullen vijf TV- en vijf radio-om-
roepsters elkaar in een quiz onder lei
ding van Cees de Lange en Kees Schil-
peroort bekampen.
Ook het amateurtoneel ondervindt
concurrentie van de televisie en dit
vooral in de grote steden van het wes
ten van ons land. Dit is een van de
conclusies, welke getrokken kunnen
worden, uit een enquête van de Neder
landse Amateurtoneel Unie, waaraan
zevenhonderd van de elfhonderd aan
gesloten verenigingen hebben deelge
nomen. De enquête was gericht op de
financiële en artistieke stand van za
ken bij het amateurtoneel. De finan
ciële toestand is niet slecht, maar de
zuivere amateurvereniginen hebben het
moeilijker, dan de school- en perso
neelsverenigingen.
Op de landdag van de N.A.T.U., wel
ke op zeven mei in Breda gehouden
zal worden, zal de algemeen voorzit
ter mr. P. Cleveringa deze enquête
uitvoerig behandelen. Met de basis
opleiding voor toneelregisseurs, vorig
jaar in Leeuwarden, Deventer, Alk
maar en Den Haag begonnen, zal men
voortgaan. Dit jaar worden dergelijke
opleidingen ook begonnen in Arnhem
en Rotterdam. Daarna zal Brabant
volgen. In negen provincies zijn thans
provinciale toneeladviseurs aan het
werk. Wanneer het rijk subsidieert zal
in september in Utrecht een adviseur
worden aangesteld en begin 1960 ook
in Friesland.
Op de landdag, welke op kasteel
Bouvigne wordt gehouden, zal de ad
viseur voor Zeeland de heer J. Le-
maire een lezing houden over het on
derwerp Onze zelfwerkzaamheid. Bij
de huishoudelijke punten komt aan de
orde de verkiezing van een nieuw
hoofdbestuur en een voorstel, tot ver
hoging van het abonnementsgeld van
het blad Amateurtoneel, 's Middags
zullen samenwerkende verenigingen
uit Breda en Roosendaal onder regie
van de provinciale toneeladviseur de
heer A. v. d. Ven het spel Tfjl Uilen
spiegel van Jan Naaikens opvoeren in
de schouwburg Concordia.
iimiiiiimmiiimiiiiiiiiiiiiiiiHiiiimHiimiiiiiiiiiiHiiiiimiiii
De Sovjet-Unie heeft gisteren in een
nota bij Italië geprotesteerd tegen het
sluiten van een akkoord met de V.S.
over de installatie van Amerikaanse
raketbases, aldus meldt A.F.P. De Ita
liaanse regering neemt hiermee een
„zeer zware verantwoordelijkheid op
zl"" "wegens de gevolgen die een der-
felqke daad zou kunnen hebben". De
ovjet-Unie zal alle nodige maatrege-
ien nemen om haar eigen veiligheid
te verzekeren. De gehele bevolking van
Italië zal het kind van de rekening
worden indien Italiaanse raketbases
voor agressieve doelen zullen worden
gebruikt.
De Engelse schilder James Noble
neejt een merkwaardige grap uitge-
'laald met de Britse Royal Academy.
L>m te bewijzen dat haar commissie,
aic ingezonden schilderijen beoor
deelt, niet serieus genomen mag wor-
r?n\ s"ieet hij in een half uur tijds
klodders gele en witte verf op een
blauw geschilderd doek. Het resul
taat noemde hij „sterrebeeld Onder
een valse naam zond hij dit produkl
in. Het werd, naar U.P.I. bericht, door
de commissie geaccepteerd, terwijl
serieuze, oprechte schilderijen afge
wezen werden.
„Dat mijn knutselwerkje de com-
misste passeerde is het kardinale punt
set hij. Als ze zoiets goedkeuren, zul
len ze alles, behalve een oprecht
werkstuk, goedkeuren."
Noble had eigenlijk alleen maar
een grapje willen uitha'en. Toen de
koninklijke academie het doek in alle
ernst aanvaardde lachte hij evenwel
niet meer, maar werd boos.
mHMmiMmimmiiimiHiimmiimmiiiimiiHimiiimimtiiitmiiiia
mtrent deze tijd van het jaar,
als de kastanjes hun witte kaar
sen ontsteken en de seringen
bloeien in alle voorstedelijke tuinen,
plegen in de pers klachten te verschij
nen over de onhoffelijke wijze waarop
buitenlandse toeristen worden behan
deld bij hun aankomst in Engeland.
Soms zijn het de buitenlandse slacht
offers die deze onprettige Britse kat de
bel aanbinden, soms zijn het Britten
die zich schamen over hun land. Een
Brits leraar zond een schrijven aan
The Times. Hierin heette het onder
meer: „Op 15 april arriveerde ik te
Harwich en liep in snelle pas door de
corridor waar boven stond „British",
en passeerde onderweg een lange, sta
tionaire file, vijf man diep, van ge
duldige maar troosteloze buitenlanders
die het land binnen wensten te komen.
Wij worden niet onderworpen aan een
dergelijke behandeling als wij het vas
teland bezoeken. Waarom dan doen wjj
dit onze bezoekers aan? Zijn wij te
kieskeurig of domweg incompetent of
alleen maar door en door onbeleefd?"
Dit schrijven werd weldra gevolgd
door een ander schrijven waarin een
Engelsman zich akkoord verklaarde
met de opvatting dat de buitenlandse
bezoeker in Engeland onhoffelijk wordt
behandeld. Dit protest is al zo vaak
gehoord en het lijkt er in de verste
verte niet op alsof er iets aan gedaan
zal worden. Maar indien Engeland bij
de buitenlandse bezoeker de indruk
wenst te wekken dat het niet uitmunt
door goede manieren een indruk
welke op treffende wijzea gelogenstraft
wordt in het land zelf waarom is het
dan bovendien nodig om buitenlandse
bezoekers te behandelen als achterlij
ke lieden? De paspoort-autoriteiten
trachten namelijk de vreemdeling wijs
te maken dat de behandeling van de
niet-Engelse reiziger geschiedt in het
belang van laatstgenoemde. Dit is zeer
moeilijk te geloven voor de wachtende
drommen van toeristen als zfj de Brit
ten zelf met grote snelheid aan zich
voorbij zien gaan.
et was opmerkelijk nieuws dat
de actrice Phyllis Calvert, eens
in de topklasse maar nu sedert
enige tijd op de achtergrond geraakt,
Is uitgekozen om de vrouwelijke hoofd-
te belasten met de regie, maar ook
dat twee andere vooraanstaande ac-
teers. Sir Ralph Richardson en de veel
zijdige Paul Scofield, de andere hoofd
rollen zullen spelen naast Phvllis Cal
vert.
De Engelse drankwet is een van de
zonderlingste scheppingen ooit
ontsproten aan het menselijk
brein. Zij schrijft onder meer voor dat
in de middaguren geen alcoholische
dranken verkocht mogen worden. Dit
feldt voor zowel café's als wijnzaken,
laar er zijn uitzonderingen. Zo mogen
in het dorp Bungay, in het graafschap
Suffolk, op marktdag vier café's de
gehele dag geopend zijn. Maar dê
markt heeft opgehouden te bestaan.
Toen kort geleden een van de vier
bevoorrechte café's overging in andere
handen, meende de nieuwe eigenaar
dat hfj op donderdagen de gehele dag
kon tappen, evenals de andere drie
herbergiers. Maar de politie was een
andere mening toegedaan en maakte
de zaak aanhangig voor het gerecht.
Na alle instanties te hebben doorlopen
bereikte de zaak het Hoge Gerechtshof
waar de uitspraak luidde, dat het café
voortaan op donderdagmiddag moet
sluiten, omdat de markt heeft opge
houden te bestaan. Maar ofschoon de
markt niet meer bestaat en ofschoon de
nieuwe herbergier derhalve voortaan
moet sluiten, zullen de andere drie
café's, zolang zij hun vergunningen niet
overdoen aan derden, door kunnen
gaan met tappen voor bezoekers aan
de niet langer bestaande markt. „De
Zwaan" is voortaan op donderdagmid
dagen gesloten, maar „Het Vlies", „Het
Koningshoofd" en de „Witte Leeuw"
zullen het advies blijven volgen van de
wapenspreuk van het dorp Bungay, het
welk luidt: „Houdt vast aan oude deug
den."
DAAN VAN DER VAT
GRAHAM GREENE
rol te spelen in het nieuwe toneelstuk
van Graham Greene, „The Complai
sant Lover". Het was Sir John Giel-
gud, die deze opmerkelijke keuze deed.
enigszins tot verbazing van Graham
Greene zelf, die op het ogenblik mee
werkt aan de verfilming van „Our Man
in Havana" in Cuba. Sir John Gieigud.
die de regie voert, heeft hiermee een
gewaagde en oorspronkelijke keuze ge
daan. Het is kenmerkend voor het
grote succes dat Graham Greene zich
in zo korte tijd op het toneel verwor
ven heeft, dat niet alleen Engelands
grootste acteur bereid is gebleken zich
