Nederlandse luchtvaart
in het goud
Zanderige viering in Etten
Westduitse onderwijzers
verheerlijken Hitier
Nog geen actieve en effectieve
sociaal-economische politiek
Uitstuif reizen de aanloop
tot vele huwelijken
GRONINGEN STAAT OP ZIJN KOP
C
1]
Voorkeur voor het bestuurlijke
POSTRAKET GEEN HOOGVLIEGER
lir
Deken Veïtman
geheim kamer
heer
Watersnood in
Hongkong
Nieuws
telefoon
per
Duitslands jongste geschiedenis
wordt opzettelijk vervalst
VERBONDSVERGADERING K.A.B.
Huurbijslag 1957 in Ionen verwerken
voor nieuwe huurverhoging
Straks feest in
Kestert
Koempoelan bij
Nijmegen1
V B
In Harmeien
Ingezetenen bouwen
zelf hun huis
Joh. H. M. Derksen
Commandeur St.-
Sylvester
Nieuwe campagne
van „Zilvervloot
Tot nu toe 32 doden
□Agenda van het-
Holland-F estiva]I
„.'j&é-.-J
2000 leidsters en
leiders aamvezig
Mr. dr. A. Günther
jxS
MAANDAG 15 JUNI 1959
V
Prins ALBERT en
verloofde in Oostende
'P;
- -
Nederlander in Spanje
verongelukt
ln Gronopolis befekent sfudent-
zijn koning-zijn.
Eind juli of begin augustus
V.S. schieten chim
pansee de ruimte in
0]
1 be
§e
V]
ke
he
op
ge
bi<
bo
i ba
ka
bit
ge:
Sc]
bai
W><
Vei
uoi
<lei
gin
Ro'
Be
en
Pre
ICli
ges
öe
Vai
- I
k
N;
Wèr
*U
'e f
a-n
f't
J°ns
hun
-Wet
Sfar
w.:
fci
Cg
»°rc
JU0®
Ni
iSc
2g
Wife
J
Vele genodigden, onder wie de direc
teur-generaal van de Rijksluchtvaart
dienst, de heer J. Backer, en de voor
zitter van de Kon. Ned. Ver. voor
Luchtvaart, de heer C. Kolft, hebben
zaterdagmiddag in de vlakte bij Etten
een ware zandstorm getrotseerd om
het feit te herdenken dat daar 50 jaar
tevoren het eerste vliegtuig opsteeg
van Nederlandse bodem. Dat gebeur
de bij gelegenheid van het 40-jarig be
staan van de suikerfabriek van de
heer S. Heerma van Voss, die de BeF
gische graaf dr. Lambert had laten
overkomen om de West-Brabanders
een stunt te presenteren. Op de plaats
waar het vliegtuig loskwam staat een
simpel gedenkbeeld in een klein plant
soen, verder is er in 50 jaar niets ver
anderd in dit landelijk gebied, waar
weiden en korenvelden worden afge
wisseld met bosjes en houtwallen.
Terwijl de wind nijdig gromde in de
geluidsinstallatie en de vlaggen bij het
gedenkteken bijna aan flarden rukte,
heette burgemeester J. Godwaldt zijn
gasten welkom, speciaal de nakome
lingen van de suikerfabriek, die Etten
de eer heeft gegeven, de bakermat
van de Nederlandse luchtvaart te
worden genoemd.
Etten, dat het iuchtvaartjubileum
dankbaar heeft aangegrepen om met
een reeks van festiviteiten en grote
tentoonstellingen eens aandacht te trek
ken, kreeg de pluim die de spectaculair
Pastoor P. J. Veltman, sinds 1919
herder van de parachie van O. L.
Vrouw van de Vrede te Weiteveen in
zuid-oost Drente en sinds 1930 deken
van het dekenaat Klazinaveen, is be
noemd tot geheim kamerheer van Z.H.
de Paus. Deken Veltman werd deze
onderscheiding verleend bij gelegen
heid van het veertigjarig bestaan van
de parochie te Weiteveen, waarvan lui
bouwpastoor was. Reeds eerder werd
deken Veltman benoemd tot ere-kanun-
nik van het kapittel te Utrecht.
De bisschop van Groningen, mgr. P.
A. Nierman, stelde de deken persoon
lijk op de hoogte van zijn benoeming
tot geheim kamerheer tijdens een zon
dagmiddag gehouden receptie te Weite
veen.
Op initiatief van burgemeester rar,
Jos. J. C. G. Timmermans, heeft Har-
melen op interessante wijze een bijdra
ge geleverd tot oplossing van de wo
ningnood. Een 63-tal „zonnewoningen",
gedeeltelijk geprefabriceerd, op een
plek, waar tot voor kort niets anders
dan weiland en booomgaard waren, zijn
gebouwd door de bewoners zelf, van wie
slechts een klein deel vaklieden waren.
De minister van volkshuisvesting, mr.
J. van Aartsen, vond het de moeite
waard om in gezelschap van zijn echt
genote eens te gaan kijken. Zo heeft een
feestelijk bevlagd dorp de bewindsman
ontvangen en hij het woningcomplex
stond een muziekkorps vrolijk te blazen.
Burgemeester Timmermans drukte er
zijn bijzondere vreugde over uit, dat het
eerste werkbezoek van de minister Har-
melen gold en begroete ook de Com
missaris der Koningin, Mr, C. Th. E.
Graaf van Lynden van Sandenburg. Hij
wees nog op een ander aspect van de
ze zelfbouw, n.l. het kweken van jen
goede geest onder mensen, die elkaar
eerst niet goed kenden en het goed ge
steden van de vrije tijd. In de avond
uren en op zaterdagmiddagen is er ge
werkt.
Er is door deze bouwwijze een be
drag van 200.OCO bespaard en de prijs
van deze woningen, die eigendom wor
den door wekelijkse aflossing, varieert
van 9000 tot 10.500. Men heeft voor
al de minst draagkrachtigen willen hel
pen. Minister van Aartsen was daar
zeer mee ingenomen en sprak van een
bijzondere prestatie. Hij wees erop, dat
er opnieuw 3prake is van overspanning
van de bouwmarkt en z.i. zal de rege
ring niet kunnen ontkomen aan het ne
men van maatregelen.
Mgr. mr. F. J. C. M. Op de Coul,
directeur van het r.-k. Centraal Bu
reau voor Onderwijs en Opvoeding,
heeft zaterdagmorgen de heer Joh. H.
M. Derksen, voorzitter van het Katho
liek Onderwijzersverbond in Den Haag,
meegedeeld dat Z.H. de Paus hem heeft
benoemd tot commandeur in de orde
van Sint Sylvester. In tegenwoordig
heid van twee van hun kinderen en het
dagelijks bestuur van het K.O.V. heeft
mevrouw Derksen haar man de draag-
medaille, behorende bij de orde, op de
borst gespeld.
Het K.O.V. heeft onlangs zijn zil
veren jubileum gevierd. De heer Derk
sen werd bij die gelegenheid door de
koningin benoemd tot officier in dé or
de van Oranje Nassau. Om zijn ver
diensten voor de katholieke zaak en
de Kerk werd de heer Derksen nu ook
van kerkelijke zijde onderscheiden.
Ten behoeve van het ideaal-spaar-
plan ,,De zilvervloot" is een nieuwe
voorlichtingsactie ingeluid. Ongeveer
200.000 jongeren van 15 tot 21 jaar, die
sinds 1 januari 1958 in loondienst zijn
gegaan, ontvangen, een brief van de
staatssecretaris van algemene zaken.
In die brief wordt gewezen op de mo
gelijkheden die het ideaal-spaarplan
biedt. Een week later wordt hun van
wege het ministerie een tweede brief
gezonden die in aansluiting op de eer
ste, nog wat nadere bijzonderheden
geeft en een opwèkking bevat om „met
de zilvervloot in zee te gaan". Tenslot
te krijgen zij in de derde week een
eenvoudige, geïllustreerde brochure,
die met name gaat over de betekenis
van eigen .bezit. Deze actie wordt,
evenals die van het vorige jaar, ge
voerd in onderlinge samenwerking tus
sen de landelijke spaarinstellingen en
de overheid. Het is de bedoeling nog
in de loop van dit jaar ook de aan
dacht te vragen van de daarvoor in
aanmerking komende leerlingen van
onderwijsinstellingen.
opbloeiende ontwikkelingskerrï ver
dient, toen de waarnemend commissa
ris ir. H. van Haaren opmerkte, dat
de pioniersgeest er nog levend is en dat,
de ontwikkelingsperiode die de ge
meente heeft doorgemaakt, reeds van
historische betekenis is gebleken.
Nadat de heren Backer en Kolff een
korte terugblik hadden geworpen op de
snelle ontwikkeling van de (Nederland
se) luchtvaart en twee kransen waren
gelegd één namens provincie en
gemeente en één namens Rijkslucht
vaartdienst en de N.V.v.L. volgde
een korte, maar interressante luchtpara-
de, waarin een knap manoeuvrerend
zweefvliegtuig en een formatie super
snelle straaljagers de uitersten vorm
den. Gespannen wachtte men daarna
op het moment waarop zich de eerste
raket van Ettense bodem zou verhef
fen: de veelbesproken postraket van
de Amsterdamse amateur A. J. de
Bruijn. De raket een rood kartonnen
geval werd inderdaad gelanceerd,
een zware rookpluim achterlatend
steeg ze welgeteld 30 meter omhoog
om neer te komen precies 10 meter
van de plaats van lancering.
Deze anticlimax vermocht echter
geen afbreuk te doen aan de feest
vreugde, die 's avonds tijdens een in
ternationale Jazz-concours ongekende
hoogten bereikte. Zondag zijn de fees
ten met een taptoe en vuurwerk be
sloten.
32 Chinezen zijn in de afgelopen drie dagen
in Hongkong om het leven gekomen tenge-
J vol ge van de zware regenval cn daarmee
gepaard gaande overstromingen en grondver
schuivingen. aldus bericht Reuter.
.Hulpploegen banen zich een weg door de
dikke modder en de resten van de ingestorte
houten huisjes. Vijftien mensen kwsjnen
gisteren om het leven toen de funderingen
van hun armzalige, voor het grootste dec!
zelfgebouwde hutten, 'net begaven en tonnen
aarde oé de hutjes stortten.
In drie- dagen tijd- is ongeveer 45 centi
meter regen gevallen. De schade wordt ge
schat op tientallen miljoenen guldens De
politie en brandweer en ook alle andere
hulporganisaties van Hongkong zijn bij het
reddingswerk ingeschakeld. Honderden men
sen zijn dakloos geworden.
De Kopenhaagse telefoondienst ts
in samenwerking met het Deens
nieuwsbureau Ritzau een nieuws
dienst voor de Kopenhaagse telefoon
abonnees begonnen onder nummer
0051. Deze nieuwe dienst heeft ter
stond veel succes geboektEr was
gerekend op een maximum van een
veertigtal aanvragen tegelijkertijd
maar het bleek al gauw nodig het
aantal kanalen van veertig op vijf
en zeventig te brengen daar liet
nieuwsnummer in twaalf uur tijds
gemiddeld een dertigduizend maal
werd gedraaid. De nieuwsbanden
worden op bepaalde tijden vernieuwd
en ook ertussen door ingeval er iets
belangrijks te melden is. Men wacht
nu af of de aanvankelijk getoonde
grote belangstelling van duurzame
aard zal blijken te zijn, a.ls de abon
nees een maal aan het nieuwtje ge
wend zijn geraakt.
I1
Dinsdag- 16 juni
Amsterdam: Stadsschouwburg, 8.15 uur:
Katja Kabanova (Ned. Opera).
Oen Haag: Kon. Schouwburg, 8.15 uur:
Marivaux—De Musset-programma (Gre-
nier de Toulouse
Rotterdam: Rotterdamse Schouwburg, 8.15
uur: Nederlands Ballet.
Leiden: Waaggebouw, 8.15 uur: Bartók-
concert.
Prins Albert'cn prinses paola zijn zaterdag
ir Oostende ontvangen met een zee van
bloemen en vlaggen, aldus bericht Reuter
Een Italiaans en een Belgisch meisje boden
bloemen aan. De prins cn zijn verloofde
sloegen aan zee het voorbijvaren van mij
nenvegers, mailboten, zeilboten en vissers
schepen gade. Daarna namen zij op een
receptie in de villa van de koninklijke fa
milie in deze stad een aantal cadeaus in
ontvangst.
Het Duitse landelijke blad Die Welt
heeft in een felle aanval op het West
duitse onderwijs beweerd dat een klei
ne, maar machtige groep onderwijzers
gesteund door invloedrijke personen en
instellingen, verhindert dat de Duitse
jeugd de waarheid hoort over het nazi-
regine. Het blad verklaarde dat een re
cente enquete onder de Westduitse
jeugd aan het licht heeft gebracht dat
de leerkrachten erin te kort zijn gescho
ten hun leerlingen op de hoogte te bren
gen van de geschiedenis van het nazi-
regime of opzettelijk Duitslands jong
ste geschiedenis hebben vervalst.
Bij de enquête werden duizenden
jonge Duitsers uit alle lagen van de
maatschappij gevraagd wat zij wisten
over Adolf Hitler. Die Welt haalde
als een typisch voorbeeld de antwoor
den aan van een jongen en een meis
je van achttien jaar. De .iongen ant
woordde: ..Hitler was de Duitse kan
selier na Hindenburg. Toen hij aan
de macht kwam begon de oorlog Hij
versloeg hen allen, maar toen kwa
men de Amerikanen en de Russen en
bombardeerden „onze steden."
Toen hun verteld werd over de in-
V)
1
H,
visie van Nederland zonder oorlogs
verklaring en het vermoorden van ne
gen miljoen Joden, slavenarbeiders
en krijgsgevangenen in de concentra
tiekampen, waren de jongelieden „ver
basterd",, aldus het blad. „Maar toen
antwoordde het meisje stralend:
„Maar hij legde de autobahnen aari".
„Zo onderwijst men onze kinderen.
Niet alleen dat men tegen hen liegt,
maar men maakt hen ook rijp voor
nog een rhetorische meester van de
haat," schreef hét blad.
„Wjj weten dat vele onderwijzers uit
stekend werk doen. Maar wij weten ook
dat er een kleine groep onderwijzers is,
die tracht dit werk te saboteren, en z;j
hebben succes. En we weten dat dit leu
genachtige, subversieve werk van deze
weinige onderwijzers gesteund wordt
door invloedrijke personen en instellin
gen," aldus het blad. zoi.fivC deze perso
nen of instellingen bij name te noemen.
Tijdens een vakantie 4n Spanje is de
heer J. A. de Jonge, uit Breda, dertig
jaar oud, ongehuwd en zoon van de
acljunct-directeur van de gemeentelijke
technische school te Breda door een
auto-ongeval om het leven gekomen.
Voor zover bekend is hij op enige ki
lometers afstand van Madrid tegen
een boom gereden, waarbij hij dusda
nig werd gewond, dat hij in de loop
van vrijdag is overleden.
(Van onze Utréchtse redacteur)
„Er is een jaar verstreken niet wel
iswaar veel studie en discussie, maar
valt een actieve en effectieve sociaal-
economische politiek kan toch moeilijk
worden gesproken." Dit zei de heer J.
A. Middelhuis, voorzitter van de KAB
in de vandaag te Utrecht gehouden
Verbondsvergadering.
De voornemens van de regering zijn
hem nog lang niet helemaal duidelijk,
al ziet hij wel, dat het de regering
ernst is met haar voornemen om zo
snel mogelijk een begin te maken met
de gedifferentieerde loonpolitiek. Op het
onlangs gehouden looncongres heeft de
KAB zich er reeds voor uitgesproken,
dat de verwerking van de huurbijslag
1957 in de lonen plus een verdere ver
hoging daarvan, indien de economische
omstandigheden zulks toelaten, voor
af dient te gaan aan de invoering van
een nieuwe huurverhoging.
De heer Middelhuis wenste nu in alle
duidelijkheid te verklaren, dat dit niet
hetekent, dat alleen het maken van een
begin met, de gedifferentieerde loonpoli
tiek aan de huurverhoging zou dienen
vooraf te gaan. maar alle bedrijfstak
ken in de gelegenheid moeten zijn ge
weest minstens de huurbijslag 1957 in
de lonen to verwerken, voordat een
nieuwe huurverhoging wordt gereali
seerd. „Wij voelen" aldus de heer
Middelhuis „niets voor huurverho
ging, indien niet vaststaat, dat zij een
wezenlijke bijdrage levert tot een ver
mindering van het verschil tussen de
diverse huurniveau's, hetgeen niet
steeds het geval was in het verleden.
Voor verwerking in de lonen van de
oude huurbijslag, vóórdat er een nieu
we wordt gegeven, pleit verder nog het
argument, dat wij voorzichtig móeten
zjjn met het te snel aanvaarden van
loonbijslagen als normale onderdelen
van het loon of salaris. Hoewel wij
van huis uit bepaald voorstanders zijn
van het betrekken van het behoefte-
element bij de concretisering, is het
prestatie-element hiervan eveneens een
niet los te maken deel."
Zeer nadrukkelijk stelt zij ook aan de
regering de vraag, hoe zij denkt over
is op basis van de economische moge
lijkheden in de diverse sectoren, waar
door de eigen verantwoordelijkheid van
de lagere maatschappelijke organen
zowel bij het verdelen als bi) het gro
ter maken van de koek tot gelding aan
komen.
Tenslotte weerlegde de heer Midde'-
huis enkele gemaakte bedenkingen te
gen de vrijere loonpolitie'- Mr. dr-
A. A. van Rhjjn meent, dat bij een
geleide loonpolitiek de moeilijkheid
zich niet voordoet, dat de arbeiders
in de zwakke bedrijfstakken nog ver
der achteruit zullen gaan. Volgens de
heer Middelhuis schetst dr. van Rhtin
de voordelen van de geleide loonpoli
tiek te rooskleurig en de KAB is be
llet compensatie-voorstel_door een gro-„aald van oordeel, dat het voor de al-
te meerderheid van de S.E.R. gedaan: gernene welvaartsontwikkeling gezond
via de kinderbijslag een duurzame ver
werking van het huidige dubbeltje en
3 ct. extra,, ingaande per 1 juli 1959
Uitweidend over de verantwoordelijk
heid van de KAB, stelde de lieer Mid
delhuis; dat verbond en bonden met
anderen waar moeten zien te maken,
dat ook zonder stringente spelregels
in Nederland een loonpolitiek te voeren
Voor mensen die waarde hechten aan houten hammen, is er sinds kort in Duits
land een interessante nieuwigheid te bezichtigen. Het Duitse museum voor
hygiëne in Dresden heeft n.l. de eerste glazen koe vervaardigd. Het doorzichtige
dier weegt 350 kilo. In een verhandeling, welke op de band is opgenomen, wordt
een toelichting gegeven op 27 vgn de belangrijkste organen, welke ook te zien
zijn, zodat het glazen beest een belangrijke opvoedkundige waarde heeft.
Op de heide te Etten-Leur, op de plaats waar vijftig jaar geleden Graaf de
Lambert met zijn vliegtuig opsteeg, is zaterdag de eerste postraket van Nederland
gelanceerd. Het gevaarte kwam niet verder dan het nabijgelegen weiland.
Vermoedelijk is et- geen reisvereni-
ging die relatief tot zoveel ver
lovingen en huwelijken aanleiding
geeft als" de Uitstuif, de reiscentra-
le voor katholieke jongeren. De lei
ders houden hiervan geen statistiek
"bij, maar op grond van hun erva
ringen schatten zij dat er gemiddeld
per de wereld intrekkende bus drie
kennismakingen voorkomen die tot
een huwelijk leiden. Als men weet
dat tegenwoordig per jaar onge
veer 2000 jongeren met de Uitstuif
op vakantie gaan in ongeveer 80
bussen, kan men zijn ,berekeningen
in grote trekken wel maken. Als
zelfstandig werkende reiscentrale
gaat de Uitstuif nu zjjn eerste-lus-
trumjaar in. De Uitstuif staat ook
een feest te wachten. Kestert aan
de Rijn, een favoriet reisdoel van
de Uitstuif, zal dit jaar de tweedui
zendste Uitstuif-vakantieganger ont
vangen. In dit plaatsje, waar de
jongelui bij de inwoners logeren,
staat de Uitstuif hoog aangeschre
ven. De gemeente wil haar gevoe
lens van vriendschap nu eens uit
bundig uiten en heeft een ontvangst
in voorbereiding waarvan over de-
Duitse radio een reportage zal wor
den gegeven.
Aan het reizen met johgens en
meisjes samen, en mot verloofde pa
ren, is ook een moeilijke kant ver
bonden, die, naar zich laat begrij
pen, bij de ouders grote bedenkingen
oproept. Daarvan zjjn prof. J. A.W
Weterman, de landelijk aalmoezenier
van de Uitstuif, kapelaan C. J.
Hageman, aalmoezneier, van
hel Centraal Bureau, en ook de
andere leiders/zich zeer wel bewust.
De neigmg tot „gemengd reizen"
wordt steeds groter en dit vindt ook
steeds meer ingang. Uiteraard wil de
Uitstuif op geen enkele manier tor
nen aan de gedachten die de ou
ders over het „gemengd reizen" van
hun zonen en dochters hebben. Wel
meentdeze katholieke reiscentrale
die ontstaan is uit het zgn. open
jeugdwerk waar jongens en meisjes
elkaar ontmoeten, dat zjj de ouders
goede garanties kan bieden wat be
treft het toezicht door vertrouwde
mensen. Zij heeft op dat gebied ook
onverbiddelijke „spelregels", die,
getuige de ervaringen, door de jon
gelui ook met het nódige begrip in
acht worden genomen, zodat zij zich
ook weer niet bedisseld hoeven voe
len als een kleuterklas op een school
reisje. De deelnemende jongelui, al
len katholiek, moeten voor deelna
me in ieder geval ook van hun pas
toor toestemming hebben. De reis
leiders zijn streng geselecteerd. Men
vindt er veelal katholieke leraren
en oudere onderwijzers onder. Ook
zijn er twee burgemeesters bjj. De
reizen zjjn met vele excursies ge
vuld en dragen dan ook een nogal
actief karakter. Men wi.1 de jongelui
in aanraking brengen met de natuur
en de cultuur van de omgeving en
hen zoveel mogelijk contact laten
zoeken met de bevolking.
Dat de jongelui met elkaar immer
veel plezier op hun reizen hebben,
behoeft geen betoog. Van de Uit-,
stuif, op niet-commerciële grondslag,
maken dan ook elk jaar meer jorfge-
lui gebruik. Als onderdeel van het
katholieke jeugdwerk bewijst deze
reiscentrale steeds meer haar aan
trekkingskracht.
(Van onze correspondent)
Zaterdag en zondag werd op het bui
tencentrum Gilwell Walrick bjj Nijme
gen de tweejaarlijkse nationale koem
poelan van de verkenners van de Ka
tholieke Jeugdbeweging gehouden. Za
terdagmiddag kon de hoofdcommis
saris, mr. F. B. I. M. Janssens, ruim
tweeduizend leiders en leidsters begroe
ten. waarbjj zich ook leiders en leid
sters uit Duitsland en België bevonden.
Camp chief van het Gilwell Park in
Engeland, mr. John Thurman, hield za
terdagavond een beschouwing over het
verkennen in de wereld van nu. De
leerlingen van de Jan van Eyck to
neelacademie uit Maastricht gaven in
de open lucht een opvoering van het
schimmenspel „Nocturne voor harp".
Wim Bary van de KRO voerde de re
gie. Zondagochtend droeg mgr W. Bek
kers. bisschop-coadjutor van Den Bosch,
een plechtige H. Mis op. s Middags
gaven leden van verkennersgroepen
uit Njjmegen en omgeving demonstra
ties van ÈHBO en brandweer. De dag
werd besloten met besprekingen door
de leidende figuren over toekomstplan
nen en organisatie.
roningen staat op zjjn
kop. Veertien dagen
lang is in de stad, die zo
graag wordt genoemd de
metropool van het noorden,
het normale, alledaagse leven
geruild voor een opwindend
spel, een spel, veel grootser
van opzet dan het knusse
huis-, tuin- en keukenspel
letje, waar het naar is ge
noemd: Monopoly. Grono-
poly, dat is de naam van het
spel, dat in het oude Gro
ningen wordt gespeeld. Let
wel, in het oude Groningen,
want Groningen is niet meer.
De stad, waar Rabenhaupt
eens fier en onverzettelijk
vocht tegen „Bommen Be-
rendt", de bisschop van
Munster, de stad met de
en.ge „glénne riepe" van Ne
derland, die stad heeft opge
houden te bestaan. Niet
voorgoed, gelukkig niet.
Maar het heeft moeten plaats
maken voor een nieuwe stad:
Gronopolis. De stad, waar
student-zjjn koning-zijn be
tekent, de stad waar bijna
150.000 mensen, groot en
klein, meespelen in Gronoi
Poly.
De rijksuniversiteit, een
der hechte fundamenten van
de Groningse cultuur, bestaat
345 jaar. Ter gelegenheid
van dit 69ste lustrum is aan
het oudste studentenkorps in
de Martinistad, Vindicat
atque Polit, opgedragen een
groots feestspektakel te or
ganiseren. „Want de studen-
Zaterdagmiddag bijvoorbeeld
speelde schaakgrootmeester
dr. Max Euwe" een simul-
taanwedstrijd tegen burgerij
en studenten in sociëteit Mu-
tua Fides. Met glans trad dr.
Euwe 's avonds uit het strijd
perk te voorschijn als over-
ten bezitten immers het or
ganisatievermogen om feest
nummers aan ons gezamen
lijk te presenteren", vindt
burgemeester J. Tuin.
Zaterdag is het lustrum
feest geopend. Dat ging heei
officieel met een rede van
de burgemeester en een toe
spraakje van de praesés van
de lustrumcommissie, de heer
W. A. Rookmaker. Dat was
allemaal erg mooi, maar het
>s biet het leukste onderdeel
van het uitgebreide pro
gramma, dat de Groninger
studenten in elkaar hebben
gezet.
Want er is o zoveel te doen.
winnaar. Van de dertig par
tijen, die hij vrijwel gelijk
tijdig moest spelen, verloor
hij er slechts een en speelde
hij slechts twee remise. De
rest won hij. Zondagmiddag
werd een onderdeeltje van
Gronopoly in Paterswolde
gehouden. Daar werd fel om
de eerste plaats gestreden in
de nationale speedboatraces.
Een tier aardigste pro
gramma- >nderdclen hebben
de ;tudenten gepland op de
dag van morgen, dinsdag
dus. Dan is het nameljjk de
dag van het paard. Elk paard
in Groningen krijgt een plok
hooi aangeboden en zc'fs het
paardje op de Martinitoren,
96 meter boven de grond, zal
hierbij niet worden vergeten.
E. wordt deze dag ook een
nieuw becid onthuld van het
paard, dat elke Groninger
als „wijlen" kent, het „peerd
van Ome Eoeks". Het trou
we dier, dat al zolang de
Groningers zich kunnen her
inneren „hailemaol •'ood" is
en al jaren wacht op een
beeld, ergens in de stad.
Het feest van Gronopolis:
Grohopoly, duurt tot en met
26 juni. Tot en met 19 juni
is er de burgerweek met
festiviteiten voor heel de
burgerij van Gronopolis, dan
zijn er Je internationale
roeiwedstrijden „Soda reget-
ta" in Delfzijl van 20 tot en
met 21 juni en tot slot is er
tot cn met 26 juni de zgn.
corpsweek voor studenten
en reünisten van het corps.
Tot en met 26 juni kan
dus niemand in Groningen
terecht. Toeristen met en
zakenmensen niet. Wel kun
nen ze naar Gronopolis. maar
in deze stad zal wel niet
veel van zakendoen en toe
ristische uitstapjes komen.
Want iedereen viert feest.
Een chimpansee en rhesusapen zul
len eind juli of in augustus van de
nieuwste Amerikaanse raketbasis op
Wallops Island voor de kust van Vir
ginia 180 kilometer de ruimte ingescho
ten worden, aldus meldt Reuter. Het is
de bedoeling dat de bussen met de le
vende dieren weer veilig de aarde be
reiken.
De plaatsvervangende Sovjet-premier
Anastas Mikoian heeft er gisteravond
op gezinspeeld, dat Rusland binnenkort
een of meer nieuwe Spoetniks zal lan
ceren, aldus meldt U.P.I. Mikojan
werden vragen gesteld over nieuwe
Sovjet-Spoetnikplannen, toen hij op een
receptie van de Britse ambassade ver
scheen. „Onze geleerden hebben plan
nen. Zij zullen de hemel niet leeg la
ten," aldus de Sovjet-leider. Mikojan
zweeg een ogenblik en voegde daar
toen aan toe: „En waarom er alleen
maar een te lanceren? Waarom geen
drie?"
is. als er wat meer een trek wordt be
vorderd naar de economisch sterkere
bedrijven Met instemming citeerde hl)
ir. F. J. Philips, dat een plotselinge
verandering in de lonen zou kunnen
leiden tot een ontwrichting van het
economisch leven, zodat een vrijere
loonpolitiek zowel van de werknemers
en hun organisaties als van de werk
gevers in het algemeen belang een
grote mate van zelfdiscipline vergt.
Ook dat de lonen van de laagstbete"'"
den in ons land beslist te laag zjjn>
welk vraagstuk, aldus de heer Middel
huis gedifferentieerd ligt. zodat ge
vakbonden dit beter bedriifstaksgewj1s-
eventueel ondernemingsgewijs, kunne"
oplossen dan bjj een centrale maatre
gel mogelijk is.
Ook is de vrees ceuit, dat de vrijere
loonpolitiek zal leiden tot meer ar
beidsconflicten. maar als daarvoor eni
ge grond zou bestaan, zo zei de hee"
Middelhuis, dan zou dat er tevens oP
duiden, dat de arbeidsrust en arbeids-
vrede van de laatste veertien jaren
meer een schjjnvrede dan een werke
lijke vrede is geweest.
In een zonder meer aanvaarden van
deze bjjslagen als normaal verschijn
sel kunnen volgens de heer Middelhuis
gevaren schuilen voor een juiste span
ningsverhouding tussen het behoefte
en het prestatie-element. Een nieuwe
huurbijslag op de huidige huurbijslag
zou in een groot aantal gevallen een
onjuiste interne loonstructuur tot ge
volg hebben.
Bij het beantwoorden van de
vraag, wat prioriteit dient te heb
ben: huurverhoging of inkomensver
betering. staat de KAB op het stand
punt, dat allereerst nu de Neder
landse werknemers recht hebben op
een deel van de opnieuw gestegen
en nog stijgende welvaart en de heer
Middelhuis voegde hieraan toe, dat
enig geduld met de nieuwe huurver
hoging tot gevolg heeft, dat zeker
voor een deel de compensatie hier
voor ten laste gebracht kan worden
van nieuwe produktiviteitsruimte. die
in 1960 ontstaat. Hij wees er nog eens
op, dat de KAB het SER-advies on
derschrijft, dat met een bedrljfstaks-
gewljze loonvorming een aanvang
gemaakt zou moeten kunnen worden
op het tijdstip, dat een collectieve
arbeidsovereenkomst ivordt aange
gaan of verlengd, in ieder geval van
1 januari 1960 af, zowel voor collec
tieve arbeidsovereenkomsten al*
voor bindende loonregelingen.
De heer Middelhuis sprak er vervol
gens zijn voldoening over uit, dat de
regering ook spreekt over een onder
nemingsgewijs óverleg. Het samenspel
en de samenwerking tussen werkge
vers en werknemers op produktiviteits-
gebied kan op het vlak van de onder
neming aanzienlijk concreter en daar
om vruchtdra eender zijn dan op daj
van de bedrijfstak. In hoeverre dn
door de vakbonden moet gebeuren da"
wel aan de ondernemingsraden ka"
worden gedelegeerd, kan beter be-
drijfstaksgewijs dan pentraal beoor
deeld worden. De on..ernemingsgevriJ'
ze aanvullingen op de bedrijfstaks-
c.a.o. zijn ook belangrijk gezien va"
een sociologisch oogpunt uit.
Wat het voornemen van de regerinff
betreft om de eonsumentensubsidie
melk af te schaffen, vertrouwt de KAP
erop, (lat via kostprijsverlaging ee"
deel van de stijging van de melkpri)s
met maximaal 3 cent te zijner tijd on
gedaan kan worden gemaakt.
Sic
boi
We
*ei
2oi
?or
ter
Scc
Is
hei
cor
J\T a tien jaar aan het mi-
l y nisterie van Volkshuis
vesting en Bouwnijver
heid. verbonden te zijn geweest
verlaat mr. dr. A. H. Günther
het barakkencomple:r aan de
Haagse van Alkemade laan om
een kamer aan de Hofvijver te
gaan betrekken. Hij volgt mr.
Kan op als secretaris-generaal
van het ministerie van Binnen
landse Zaken. Deze vrijwel
unieke functieverwisseling trekt
de heer Günther vooral aan
vanwege het algemeen bestuur
lijke karakter, dat zijn post op
zijn nieuwe departement gaat
kenmerken, want naar dat be
stuurlijke is zijn hart al op
merkwaardig vroege leeftijd uit
gegaan. Als jongen van acht,
zegt hij. wist ik al heel beslist
dat ik ambtenaar wilde worden
Ambtenaar in Nederland of
desnoods in Nederlands-lndië,
maar in ieder geval ambtenaar
Eigenlijk was het een vrij on
gemotiveerde voorkeur. Mijn
vader was leraar, dus geen
ambtenaar in de strikte zin van
het woord. Ik geloof, dat ik mijn
oom Hans als voorbeeld nam.,
die ambtenaar was bij het pro
vinciaal bestuur van Zuid-Hol
land. Hoe dan ook, van de lagere school ben ik bewust naar het gymnasium
gegaan omdat ik later rechten wilde studeren. Publiekrecht,
Van dit vroegtijdig gebaande en wel afgebakende pad is de heer Günther
nooit meer afgeweken Hij studeerde af aan de Gemeentelijke Univer
siteit in Amsterdam, kreeg hoge posten bij de provinciale besturen van
Friesland en Zuid-Holland (sic), cn belandde in 1948 bij de Wederopbouw
In zijn Friese periode promoveerde hij op het onderwerp Drinkwater
voorzieningeen cum lande-dissertatie, die later wel eens op een me
dische faculteit verdwaald geraakt is maar die, zoals alle andere onder
werpen uit zijn lijst van publicaties volmaakt juridisch van karakter zijn-
aandacht voor mogelijke juridische aspecten gade slaat. Hij verlaat met ge-
haken aan de titel,„Natuurschoon en zomerhuisjes" en we waren eigen
lijk een beetje teleurgesteld te vernemen, dat het hier ging om juridische
aangelegenheden rond de bescherming van het natuurschoon der Friese
meren tegen een al te ongeordende bebouwing met zomerverblijfjes.
Toch is het niet zo, dat de lieer Günther de natuur slechts met loutere
aandacht voor gelijke juridische aspecten gade slaot. Hij verlaat met ge
mengde gevoelens de fraaie omgeving waarin het departement van Volks
huisvesting gebouwd is. Hij lieeft ons ook toevertrouwd, dat hij aa"
kleurenfotografie doet. Als u me zes jaar geleden naar mijn hobbies
gevraagd had., zou ik er echt geen hebben kunnen noemen zegt hij Eigen
lijk hebben ze mij er toe moeten brengen.
Hoe groot, en zonder omwegen de liefde van de heer Günther voor hd
ambtenaar lij lie ook is. zij is niet overgegaan op zijn belde dochters, d"'
Leiden studeren: de ene pttncho'Ogie de andere geschiedenis Ik bctreVr
dat niet zegt hij. Ik geloof niet dat hel ambtenaar zijn voor een meisje
nu zo ideaal is. Ik ben liet met de keuze van de beide dames eens.
de i
h»er
e
broi
üele
Van
®ige
,ra;
'eve
veei
biee
v»od
«eu,
«tuk
V'or,
1
^aar
long
alle
«at,
*akf'
Je
,»ta
Ir 1
*rc
beidt.
