Dagblad voor Schiedam en omstreken
Vakcentrales bepleiten om
buiging loon- en huurbeleid
Krachtige stellingname tegen
kondigde maatregelen
aange-
Loonpolitiek, een moeilijk
punt in Kamerdebat
Verdronken
Schade aan woningen en
aan gewassen te velde
Blériot -race gestart in
Londen en Parijs
Marie Koenen
overleden
Geslaagde noodlanding van
straa Iverkeersvliegtu ig
AAN VOORAVOND DER KAMERDEBATTEN
ruimte
Slachtoffers van
verkeer
Noodiveer boven N.O.-provincies
Bomen door wind
hoos ontworteld
15-jarige sticht
brand in huis
BOEING 707 CIRKELT VIER UUR LANG ROND
Explosie bij
Mekog
Gróte bos- en
heidebranden
Het weer.
CV<-
P
f -m-\
Er is meer
COMPROMIS LIJKT NIET UITGESLOTEN
Zeven kinderen in
de V.S. omgekomen
Een vierde deel buiten
produktie
Bij Swolgen 300 ha
dennenbos verloren
Aanhoudend koel
Aan zee
t5
MAANDAG 13 JULI 1959
-
nieuwe schiedamsche courant
5?
Wet verschil van opvatting tussen de
akcentrales over de vorm van het te
°eren loonbeleid een verschil dat
Sfnoegzaam bekend is verhindert
dat by alle centrale organisaties
an Werknemers een groot ongenoegen
"estaat niet betrekking tot de door de
jjïrering aangekondigde maatregelen
almede terzake de procedure welke
V® regering zich daarbij voorstelt. Zij
menen daarom tegen dit beleid ten
Krachtigste stelling te moeten nemen
zjj waarschuwen voor de uit het
oorgestelde beleid voortvloeiende so-
viale en economische gevolgen. Aldus
inleiding van een adres dat een
Overlegorgaan, gevormd door het Ne
derlands Verbond van Vakverenigin
gen, de Katholieke Arbeiders Beweging
fn het Christelijk Nationaal Vakver-
oond, aan de leden van de Tweede Ka
mer heeft gezonden.
Scherpe kritiek hebben de vakcentra
les op de huns inziens onvoldoende mo
tivering van het regeringsstandpunt in
take de mogelijkheden tot doelbewuste
verruiming van de bestedingen. In te
genstelling tot de regering menen zij,
bat deze mogelijkheden zich sinds de tot
standkoming van het S.E.R.-advies dui
delijk in gunstiger zin hebben ontwik
keld dan bij de becijferingen van het
Centraal Planbureau was geraamd.
Deze gunstige ontwikkeling heeft met
name betrekking op het verloop van de
Uitvoer en van de produktie. In het
S.E.R.-rapport wordt de uitvoer voor
1959 zes procent hoger geraamd dan
voor 1958. De realisatie-cijfers over de
maanden januari tot en met mei 1959
geven, volgens de centrales, echter
reeds een stijging van ongeveer twaalf
procent aan. Dat de regeringsnota de
ze ontwikkeling niet vermeldt, betekent I aantal maatregelen op één datum of in
huns inziens dan ook een belangrijke I een korte spanne tijds (huurcompensa-
vprtpkpnïncr var, rip wprkplnkhpir! I tje verhoging premie kinderbijslag,
vertekening van de werkelijkheid.
Afgezien van de opvatting van de re
gering over de grootte van de ruimte,
is bovendien de wijze van besteding
welke de regering zich voorstelt, bij de
samenwerkende vakcentrales op ern
stige bezwaren gestuit.
Door de afwijking van het advies van
de S.E.R. de huurverhoging op 1 janua
ri te plaatsen, heeft de regering in feite
prioriteit gegeven aan een huurverho
ging en een niet onbelangrijke melk-
prijsverhoging, zo zeggen de vakcen
trales, die hadden verwacht dat na een
tweejarige periode van stabiliteit van de
lonen allereerst de werknemers een
aandeel in de verbeterde welvaartspo
sitie van ons land zouden hebben gekre
gen. De vakbeweging meent dat het nu
echter duidelijk is, dat de aangegeven
datum voor de huurverhoging en de te
vens plaatsvindende melkprijsverhoging
de mogelijkheden tot verantwoorde loon-
verbeteringen goeddeels zal verhin
deren.
De regering heeft de datum van de
huurverhoging, volgens de drie bonden,
kennelijk vervroegd, op grond van het
argument, dat anders in een te langdu
rige periode van een zekere vrijheid tot
loonverbetering, de middelen hierdoor
zonder meer teloor zouden gaan en uit
deze terminologie blijkt wel ten duide
lijkste de voorkeur van de regering
voor huurverhoging en afschaffing van
de melksubsidies.
De werknemersorganisaties menen
bovendien dat 1 januari een bijzonder
ongunstig moment is om tot een huur
verhoging over te gaan, omdat juist in
die periode de seizoenwerkloosheid het
grootst is. Een aanzienlijke verschui
ving van deze datum naar een later tijd
stip achten zij eveneens van belang voor
een verantwoorde verbetering van de
lonen.
Tegen de samentrekking van een
fj®. veelbesproken regeringsnota gaan
Dehandelen, waarin enkele hoofdpunten
l[an het sociaal-economisch beleid wor-
11 aangegeven. Het gaat daarbij om
"e mogelijkheid tot welvaartsverbete-
,lng, om de wijze waarop deze verbe
uring tot stand moet komen en om
vraag, hoe de regering met een
"elijke begroting voor het jaar 1960
°°r de dag zal kunnen komen.
Ten aanzien van deze drie punten
weft de regering in haar nota een
zi u Punt ingenomen, dat nogal op
enbarend afwijkt van de meningen
Si® eerst kortgeleden in het jongste
hh-K-advies naar voren zijn gebracht.
J-je meerderheid van de SER was van
mening, dat welvaartsverbetering door
♦pIJe,re loonvorming tot stand zou moe
ten komen. Ook de regering is die me.
ng toegedaan, maar zij gaat veel ver
der dan het SER-advies in de richting
van een verlichting der begrotingslas-
w daarmede achten met name de
verknemers de vrijere loonvorming
ecnter bij voorbaat gekortwiekt.
Toen de socialistische regering-Drees
m september van het vorige jaar deze
zaak bij de SER reeds aanhangig
maakte, presenteerde zij deze reeds
°nder het motto: we moeten kiezen
tussen afschaffing van de subsidies op
buren en melk, ofwel afkappen van
essentiële staatstaken". De >'uidige re-
Sering komt nu dus weer op dit punt
terug en gaat daarbij tevens verder
ban de SER nog sleerits °nige maan
den geleden meende te moeten advise
ren. Wilde de meerderheid van be SER
komen tot een zeer geleidelijke af
schaffing van de consumentensubsidie
°P melk, de regering wil de melkprijs
reeds op 1 januari loslaten en deze
bus ineens met vier cent per liter doen
stijgen. Wilde de SER een huurverho
ging eerst op 1 april 1960 doen mgaan,
be regering wil ook deze kostenverho
gende maatregel op 1 januan van
Kracht doen zijn.
.Is deze afwijking van het »EK-aü
v'»es voor het bedrijfsleven, >"et na"_
Voor de werknemers, al moeilijk te ver
teren, daarbij komt nog dat de rege-
rbig de mogelijkheden die er over nci
algemeen zijn om tot welvaartsyeroe-
tering te komen, minder optimistiscn
beoordeelt dan de SER nog onlangs
beed.
,..De jongste gegevens hebben name-
mk aangetoond, dat de ontwikkeling
°P de arbeidsmarkt en op de kapitaal
markt, alsmede de gevolgen daarvan
t'oor de betalingsbalans, tot groter be
hoedzaamheid nopen bij het uitbreiden
van de bestedingen. Een nieuwe beste-
bingsbeperking moet in ieder geval
borden voorkomen.
Door deze forse aanpak yan het pro
bleem van een opnieuw dreigende over-
besteding is nu tevens een merkwaar-
bige ontwikkeling ontstaan bij de vak
verenigingen. Terwijl tussen het socia
listische NVV enerzijds en de KAB en
het CNV anderzijds nog altijd een he
melsbreed verschil in opvatting biflii
bestaan over de vraag vrijere loonvor
ming of algemene ioonrondes, vinden
be drie vakverenigingen elkaar wei
beel duidelijk in het streven, om op
korte termijn tot een meer spectacu
laire verdeling van de welvaart te Ko
men dan de regering verantwoord acm.
Het NVV wilde reeds in het SER-ad
vies niet akkoord gaan met een huur
verhoging, wanneer hieraan met een
algemene loonronde vooraf zou gaan?
Afwijzing van het regeringsstandpunt
(Van onze parlementaire redacteur)
Deze
week zal de Tweede Kamer
ligt dus voor de socialistische vakver
eniging voor de hand. Dat ook de con
fessionele werknemers, die een vrijere
loonvorming met hart en ziel nastre
ven, de plannen van de regering niet
willen accepteren, berust op hun op
vatting dat de kostenverhogende maat
regelen met betrekking tot huren en
melk de ruimte voor welvaartsverbe
tering zodanig zouden afromen, dat de
vrijere loonvorming daarna niet van
de grond zou kunnen komen.
De confessionele werknemers bevin
den zich door deze gang van zaken in
een uiterst precaire situatie. Onder
schrijven de aan hen verwante politieke
partijen in het komende debat het stand
punt van de regering, dan betekent dit
dat men in de bedrijfstakken bij de ko
mende onderhandelingen over de te
vernieuwen CAO's minder hoog zal
kunnen mikken dan na het verschijnen
van het SER-advies mogelijk werd ge
acht. Dit zou tot sociale onrust kunnen
leiden, hetgeen het NW, dat zich zeer
nauw verwant weet aan een oppositie
partij. een niet geringe wind in de zei
len zou kunnen bezorgen.
Men mag dus verwachten, dat de par
tijen die geacht worden achter het ka
binet-De Quay te staan, de voorstellen
van de regering op zodanige wqzc zul
len trachten om te buigen, dat zjj dit
gevaar ontlopen. Waarschijnlijk zal de
Kamer dus trachten de regering ertoe
te bewegen de datum van de huurver
hoging te verschuiven naar 1 april I960.
De regering zou daartegenover buiae-
lijk moeten aantonen, dat ook zonder die
verschuiving de mogelijkheden tot vrij
ere loonvorming voor de hand liggen.
Wanneer zij daarin vanwege de reeds
te hoog opgevoerde spanningen niet ge
heel mocht slagen, hoeft dit o.ï. nog
niet tot een volkomen impasse te lei
den. De nota is immers geen wetsont
werp, maar slechts een mogelijkheid
tot duidelijker aangeven van een voor
genomen beleid. De eigenlijke beslis
singen zouden kunnen worden uitgesteld
totdat over de concrete wetsvoorstellen
terzake van huren en melkprijs door de
Kamer zal moeten worden beslist.
Het lijkt niet uitgesloten, dat de re
geringspartijen de reële mogelijkheden
tot welvaartsverbetering die van do
vrijere loonvorming in de naaste toe
komst verwacht kunnen worden, eerst
zullen willen afwachten.
Uiteraard zal het debat meer omstre
den punten opleveren. De vraag bijv.
in boeverre de doorberekening van stij
gende kosten in de prijzen kan worden
toegestaan. Ongetwijfeld zal minister
Zijlstra in het licht van de nog steeds
actuele bestrijding van het inflatiege
vaar hieraan aandacht schenken. Voorts
de vraag tot. welke consequenties de
huurverhoging v rar de plicht tot onder
houd van het huisgezin moet leiden en
tenslotte ook het belangrijke aspect voor
de gezinspolitiek van de consequenties
van huur- en melkprijsverhoging, waar
bij de regering het SER-voorstel nog wat
meer geperfectioneerd heeft, door
slechts de helft van de verhoging, met
kinderbijslag te compenseren.
Een krachtige verdediging van
wat het kabinet zich voorstelt te
ondernemen en een nadere ver
duidelijking daarvan kunnen ongetwij
feld een positieve bijdrage vormen tot
een meer algemene waardering van de
plannen die in september bij het indie
nen van de begroting ongetwijfeld nog
meer concreet zullen worden aangege
ven.
verwerking huurbijslag 1957) pleit, vol
gens de vakcentrales, bovendien het
feit, dat hiervan gewoonlijk een niet
onbelangrijke schokwerking op het eco
nomisch leven uitgaat. De door alle
partijen die betrokken zijn bij het vast
stellen van het S.E.R.-advies geadvi
seerde geleidelijke aanpassing in ver
band met het gevaar van overspanning,
wordt hiermee, naar zij menen, hele
maal over het hoofd gezien.
Hoewel de regering uiteraard de be
voegdheid heeft af te wijken van het
S.E.R.-advies, vinden N.V.V., K.A.B.
en C.N.V. het in hoge mate onbevredi
gend wanneer dit zonder nadere motive
ring geschiedt, omdat de zin van een
adviesaanvrage aan de S.E.R. daarmee
volkomen dubieus wordt. Zij menen dat
dit met name geldt voor de aangekon
digde huurverhoging.
Het is, volgens de centrales, duidelijk,
dat het grote gevaar dreigt, dat de hu
ren van nieuw gebouwde woningen nog
hoger zuilen komen te liggen dan thans
reeds het geval is. Hierdoor zou de so
ciale woningbouw in ernstige mate wor
den bemoeilijkt.
De regering wenst een verhoging
van de melkprijs ineens met 4 cent per
liter, ingaande 1 januari 1960. Inmid
dels heelt zich een verdere verbete
ring van de boteropbrengst voorge
daan met als gevolg, dat eenzelfde be
rekening als de S.E.R. in april heeft
uitgevoerd thans zou leiden tot een
consumentensubsidie van hoogstens 2
cent per liter. Mede in verband met
de belangrijk hogere zuivelwaarde in
vergelijking met verleden jaar zijn
de vakcentrales van oordeel, dat
thans dient te worden afgezien van een
afschaffing van de resterende consu-
mentensubsidies, mede om daardoor
een verdere daling van het verbruik
van dit belangrijke volksvoedsel te
voorkomen.
De drie samenwerkende vakcentrales
komen in hun adres tot de conclusie,
dat in onvoldoende mate is rekening
gehouden met gerechtvaardigde ver
langens van de Nederlandse werkne
mers en dat de regering bovendien ten
enenmale de positie van de geëigende
organen voor liet sociaal-economisch
overleg miskent. Het is mede daarom,
Zondagavond is op de Grote Hout- of
Koningsweg te Velsen-Noord een motor
in botsing gekomen met een autobus.
De motor kwam van recht uit de Smidt
van Gelderstraat en draaide naar links
de Koningsweg op, waarna het voertuig
tegen de voorkant van de bus botste.
De 24-jarige motorrijder J. F. Wester
burgen uit Haarlem en zijn 22-jarïge
echtgenote werden net zwaar lichame
lijk letsel naar het Rode Kruis Zieken
huis in Beverwijk overgebracht, waar
de motorrijder inmiddels is overleden.
De toestand van de vrouw is zorgwek
kend.
De 64-jarige wielrijder G. P. Loffeld,
die in Maastricht bij het oversteken
door een vrachtauto is gegrepen, over
leed zaterdag in het ziekenhuis aan de
opgelopen zware verwondingen.
Zaterdagmorgen is de achtjarige J.
S. uit Driebergen die met een clubje
jongens en meisjes door Njjkerk fiet
ste, door de aanhangwagen van een
melkauto gegrepen. Hij was on slag
dood.
Zaterdagmiddag is de kleine Helena
Reiners, anderhalf jaar, in de Eloij-
straat in Geleen, vermoedelijk spelende
onder een auto geraakt en overreden.
Het kind was op slag dood.
Zaterdagmorgen is op de Rijksweg 16
ter hoogte van de Fokkerfabriek te
Dordrecht een vrachtauto op een stil
staande personenauto gereden. Deze per
sonenauto bevond zich op de parkeer-
strook. De twee inzittenden, de acht
tienjarige Bücken en de zeventienjarige
G. Richter, beiden uit Neuz a. Rhein,
waren voor een weekeinde op weg naar
Noordwijkerhout. Bücken werd zo ern
stig gewond dat hij bij aankomst in het
ziekenhuis overleed. 'Richter werd in
wendig doch niet ernstig gewond. De
bestuurder van de vrachtwagen kreeg
een shock.
Op de Brunssumerheide is de 34-
jarige J. Golfsma in de vijver ,,Het
Koffiepoeltje" verdronken. Zondagmor
gen is het stoffelijk overschot uit de
vijver opgehaald.
De eenentwintigjarige soldaat F. B.
Wichers, wonende te Diepenveen is in
het Ridderbad te Schalkhaar verdron
ken. Het ongeluk gebeurde buiten dienst
uren.
De zesendertigjarige Willy Thijssens
uit Limmel-Maastricht is in het kanaal
Mierlo (N.B.) tijdens het zwemmen ver
dronken.
De eenentwintigjarige dienstplichtige
sergeant J. Bakker uit IJmuiden is zon
dagmiddag in het Zuidlaarder-meer ver
dronken. Hij kon vermoedelijk niet
zwemmen.
Bij het zwemmen in de Rijn te Mil-
lingen is zaterdagmiddag G. Gerritsen
uit die plaats verdrbbken. Hjj was vijf
entwintig jaar en ongehuwd.
De vijftienjarige Gerhard Höher uit
Dusseldorp, die met zijn ouders in Ju-
lianadorp (Den Helder), logeerde is bij
het baden in zee verdronken.
De vijfjarige Geert van den Ham is
zaterdagmiddag in het Jan van Galen-
parkbad te Amsterdam verdronken.
De tienjarige Johan Claasens uit Til
burg ging met zijn achtjarig broertje
tegen het verbod van de politie in pootje
baden in de vijver van het wandelbos
bij Tilburg. Hij wilde naar een in de
(lat de Nederlandse vakbeweging eenvijver gelegen eilandje lopen. De jon-
ombuigiug van het aangekondigde be- gen kwam terecht in een diepte van
leid in hoge mate noodzakelijk acht. ongeveer 1.70 meter en verdronk.
In Londen en Parijs is vanmorgen de
Blériot-luchtrace, de snelheidswedstrijd
van de „Daily Mail" over Het Kanaal,
begonnen. Een van de eersten die bij
Marble Arch in het hartje van Londen
startten was een van de drie Neder
landse teams, die aan de wedstrijd deel
nemen. De PH-MAC, een klein twee-
motorig vliegtuigje dat gisteren nog ijve
rig rondvluchtjes boven Amsterdam
draaide, vervoerde een groepje verslag
gevers van Het Algemeen Handelsblad
naar de Franse hoofdstad. De kleine
„Dove" van Martin's Air Charter op
Schiphol leverde uiteraard geen kans op
om een van de prijzen, variërend van
50.000 tot 10.000 gulden, in de wacht te
slepen. Daarvoor doen er te veel ervaren
snelheidsmaniakken met straalvliegtui
gen mee aan de race, die zoals gemeld
is uitgeschreven ter herdenking van de
eerste vlucht over Het Kanaal, die de
Fransman Louis Blériot in 1909 maakte.
Dc eerste deelnemer heeft vanmorgen
een tijd voor zich laten noteren van 57
minuten en 48 seconden. Het is de kapi
tein van hei Britse territoriale leger Ro
derick Muir Walker. Hij is per motor
fiets van Marble Arch naar Chelsea
Reach gereden, vervolgens per helikop
ter naar het vliegveld Biggin Hill aan Ie
rand van Londen, per „Provost"-straal-
vliegtuig naar Villacoublay, per helikop
ter naar Issy en tenslotte per motorfiets
naar de Are de Triomphe.
De Kanaalvlucht door een model van
het vliegtuigje waarmee Blériot inder
tijd de overtocht maakte, uit te voeren
door de 63-jarige Fransman Jean Salis,
is uitgesteld wegens de harde wind.
De tweede deelnemer, die bij het con
trole-punt in Parijs aankwam, deed er
langer over. Het, was de oud-straaljager
piloot van de R.A.F. Keith Johnstone,
die een tijd liet noteren van een uur, 3
minuten en 59 seconden.
In totaal zouden er vandaag volgens
het programma 19 teams bij Marble
Arch in Londen en 9 bij de Are de
Triomphe in Parijs starten. De race,
waarvoor in totaal 163 teams hebben
ingeschreven, duurt tot 23 juli. Eelco
Schuller, de Nederlandse helikopterspe
cialist, die zich bij start en finish
dus in het hartje van Parijs en Londen
van grote hoogte aan een kabel uit
en in een helikopter had willen laten
takelen, heeft van deelname afgezien,
daar de organisatoren hem geen ver
gunning hebben willen geven voor een
dergelijke stunt.
Voor het traject van de Are de
Triomphe en Marble Arch naar het,
dichtstbijzijnde vliegveld bedienen de
teams zich van de meest uiteenlopende
Er hebben zich ook deelnemers ge
meld met fietsen, rolschaatsen, een
grasmaaimachine, een kinderwagen en
een trein.
Een Britse dame is zelfs van plan met
snelle pas naar een Brits vliegveld te
lopen. Na haar vlucht over Het Kanaal
zal zij de laatste etappe van de reis
naar de Etoile in Parijs eveneens te
voet afleggen.
(Van onze correspondenten)
Uit berichten die ons van verschil
lende plaatsen in de noord-oostelijke
provincies van Nederland bereiken,
blijkt, dat daar zaterdagmiddag een
noodweer heeft geheerst zoals in de
laatste jaren niet is voorgekomen. Zo
is in de directe omgeving van de stad
Groningen een gebied geteisterd door
hagelstenen ter grootte van duiveëie-
ren, die vielen tijdens het hevige on
weer. Een boerderij en een kapschuur
in Middelbert werden tegen de grond
gedrukt. Er is veel schade aangericht
aan ruiten. Op de velden in de gemeente
Noorddijk is te velde veel verloren ge-
In Elmira in de Amerikaanse staat
New Vork zijn zaterdagavond zeven
kinderen van een gezin om het leven
gekomen door een brand in de ouder
lijke woning. Hun 15-jarige zusje, Jane
Shusko, heeft later tegenover de politie
bekend dat zij de brand had gesticht.
De slachtoffertjes zijn in hun slaapka
mers op dc eerste verdieping van het
huis door het vuur verrast en omgeko
men. Het meisje heeft geen reden op
gegeven voor haar verschrikkelijke
daad. De brand van zaterdag was de
derde die zij stichtte. Vrijdag had zij
ai tweemaal geprobeerd het huis in
brand te steken, doch toen kon de
brand snel geblust worden. Door deze
opvolging van branden had de politie
argwaan gekregen en een diepgaand
onderzoek ingesteld.
gaan van do daar staande gewassen.
Boeren en tuinders zijn zeer somber in
hun oogstverwachtingen na dit onweer.
Boven Assen werd een donderbui ge
volgd door hevige slagregens, waarbij
stukken ijs vielen; ruiten en dakpannen
werden vernield. Talrijke schade-mel
dingen kwamen bij de politie binnen.
Over het gebied van zuid-oost-Dren-
the trok een hevige onweersbui, ge
paard met een windhoos. In het dorp
Noordbarge is een vrij grote ravage
aangericht. Een landbouwschuur werd
volkomen tegen de vlakte gegooid. Ook
de daken van verschillende boerderijen
en woningen moesten het ontgelden. Bo.
men werden uit de grond gerukt, doch
veroorzaakten geen schade, alhoewel
enige met hun grote kruineh rakelings
langs woningen neervielen. Andere vie
len dwars over de wegen. De brand
weer van Emmen ruimde de obstakels
op. Een windhoos trok voorts over een
gedeelte van het dorp Gasselternijeveen.
Ook daar een grote ravage. Een twin
tigtal bomen lag dwars over de ver
keersweg Gasselternijeveen-Gasselte
Het verkeer moest worden omgelegd.
Plaatselijke brandweer, B.B. en vele
vrijwilligers zijn uren bezig geweest om
de weg vrij te maken. Ook werden vele
landerijen hebben ook hier veel schade
geleden.
Zaterdagavond om zes uur is in het
St. Annadai ziekenhuis te Maastricht
de schrijfster Marie Koenen overleden.
Zij was vrijdag buiten bewustzijn ge
raakt. Een nicht van de overledene, mr.
A. Koenen uit Amsterdam was bij het
overlijden aanwezig. Het stoffelijk over
schot is opgebaard in de rouwkapel van
het ziekenhuis. De plechtige uitvaart
dienst zal plaatshebben op woensdag
aanstaande te elf uur in de St. There-
siakerk te Maastricht, waarna de over
ledene zal worden bijgezet in het graf
van haar ouders op de katholieke be
graafplaats aan de Tongerseweg.
De ravage bij deze boerderij is kenmer
kend voor de schade, welke het nood
weer op vele plaatsen in ons land heeft
aangericht.
Een groot, viermotorig straalver-
keersvliegtuig van de Amerikaanse
luchtvaartmaatschappij Pan American,
een Boeing 707 van het transcontinentale
type, heeft in de nacht van zaterdag op
zondag een geslaagde noodlanding ge
maakt op een met blusschuim overdek
te landingsbaan van het vliegveld „In
ternational Airport" bij New York. Bij
de start van het vliegveld was het toe
stel twee van de acht wielen van het
hoofdonderstel verloren. Toen de ver
keerstoren de gezagvoerder, die van
het voorval niets had bemerkt, er op
attent had gemaakt, besloot deze de
vlucht naar Londen niet uit te voeren,
maar terug te keren naar het vliegveld
en een noodlanding uit te voeren. Hij
stelde de 102 passagiers van de situatie
op de hoogte en toen gingen de elf be
manningsleden hard aan het werk.
Vier uur lang bleef de gezagvoerder,
Sommers, op een hoogte van duizend
meter in de nabijheid van het vlieg
veld rondcirkelen. Onderwijl contro
leerde hij met de andere vliegers en de
boordwerktuigkundigen koortsachtig of
het onderstel, afgezien van de twee
ontbrekende wielen, nog goed functio
neerde of dat er nog meer aan defect
was. Herhaalde malen werd het onder
stel uitgeklapt en ingetrokken. Gezag
voerder Sommers stond voor de moei
lijke beslissing of hij een buiklanding
zou maken of zou trachten op het on
volledige onderstel te landen. In het
eerste geval zouden de aan de vleugels
opgehangen straalmotoren en ook het
vliegtuig zelf ongetwijfeld zwaar wor
den beschadigd, waardoor he1 gevaar
dat de passagiers iets zou overkomen
uiteraard werd vergroot. Aan een
landing op het defecte onderstel was
de minste risico verbonden, tenzij het:
onderstel zou bezwijken. In dat geval
immers zou het zware toestel met een
nog hardere klap op het beton van de
landingsbaan neersmakken.
Terwjjl men zich in de cockpit in
deze problemen erdiepte was het
cabinepersoneel, stewards en stewar
dessen, druk in de weer de passa
giers zoveel mogelijk op hun gemak
te stellen. Zij trachtten gedurende de
vier uur dat het vliegtuig rondcir
kelde de passagiers wat afleiding te
bezorgen door vriendelijk glimla
chend, alsof er niets aan de hand
was, het souper te serveren. Voor
deze gelegenheid werden niet-alcoho-
lische dranken geschonken.
Op de grond zat men ook niet stil.
De landingsbaan werd op verzoek van
gezagvoerder Sommers met een laag
blusschuim edekt om het brandge
vaar te verkleinen. De brandweer van
het vliegveld rukte met al bet materi
aal uit en ook enkele eenheden van
het brandweerkorps van de stad New
York verschenen met groot materieel
op de luchthaven. De geneeskundige
dienst stuurde voldoende ambulances
om alle 113 inzittenden van het vlieg
tuig in èèn rit te kunnen vervoeren.
Kikvorsmannen en boten van de wa-
terpolitie werden bij het aan de Atlan
tische Oceaan grenzende vliegveld in
gereedheid gebracht voor het geval dat
het tpestel in Let water zou terecht ko
men. En het Rode Kruis riep bloed
donors op.
Al deze noodmaatregelen bleken ge
lukkig overbodig. De grote groepen
toeschouwers, die naar het vliegveld
waren gestroomd toen de radio, gedu
rende de vier uur dat het toestel rond
cirkelde, nieuwsberichten over de situa
tie ging omroepen, zagen tenslotte het
honderd ton zware gevaarte een ge
slaagde noodlar ding maken. Gezag
voerder Sommers was tot de conclusie
gekomen, dat het defecte onderstel het
wel zou houden en zo kwam de Boeing
707 dus vrjj normaal binnen.
De gezagvoerder moest eer. zeer
moeilijke landingsmanoeuvre maken,
omdat hij het toestel tegen de gewoon
te in zo snel mogelijk op de twee wie
len van het nog geheel intact zijnde
neusonderstel moest laten neerkomen.
Het hoofdonderstel van een Boeing 707
heeft twee poten, die ieder op vier wie
len rusten. De poot, waar twee van de
vier wielen aan ontbraken, trok een
spoor van vonken over de landingsbaan
en voor het vliegtuig geheel tot stil
stand was gekomen zwenkte het naar
die kant over. Maar de motoren waren
vlak voor de landing uitgeschakeld en
er ontstond geen brand. Uit voorzorg
verlieten de passagiers het toestel zo
snel mogelijk via de noodluiken. Daar
bij liepen drie vrouwelijke passagiers
niet noemenswaardige verwondingen
op.
Van de 102 passagiers hebben er 94
zondagmorgen onmiddellijk met een
ander straalverkeersvliegtuig van de
Pan American, bestuurd door dezelfde
gezagvoerder, de reis raar Londen
voortgezet. De anderen wilden liever
nog even van de doorgestane emoties
bekomen en vertrokken zondagavond.
De defecte Boeing 707 krijgt een nieuw
onderstel en zal waarschijnlijk van
avond al weer in gebruik worden geno
men. Pan American en Boeing hebben
een nauwgezet onderzoek ingesteld
naar de oorzaak van het afbreken van
de twee wielen.
Hedenmorgen heeft zich bü de Mekog
te Velsen een explosie voorgedaan in de
synthese-gasfabriek. Daar is een warm-
te-wisselaar geëxplodeerd. Tengevolge
van het snelle optreden van het perso
neel is de omvang van de ramp beperkt
gebleven en deden zich ook geen per
soonlijke ongelukken voor. Tengevolge
van deze explosie is voorlopig een vier
de deel van de Mekog bulten produktie.
Hoelang het zal duren voordat de scha
de hersteld is, kan niet worden gezegd.
Omtrent de oorzaak van de explosie tast
men nog in het duister.
In het kerkdorp Swolgen onder de
Noord-Limburgse gemeente Meerlo is
zaterdagmiddag een grote bosbrand uit
gebroken. In een minimum van tijd wa-
sen 200 a 300 hectare bos één grote
vuurzee. Uitgestrekte dennenbossen van
particuliere eigenaren, gingen verloren.
Het blussingswerk werd onmiddellijk
ter hand genomen door de brandweer
van Tienray, die assistentie moest in
roepen van de brandweren van Broek
huizen, Grubbenvorst, Horst en Venlo.
Deze brandweren voorkwamen dat en
kele in de nabijheid gelegen boerderijen
eveneens vlam vatten. Aan de bestrij
ding van de grote bosbrand, die ook
zondag nog woedde, werd door honder
den militairen uit de garnizoenen van
Venlo en Roermond, alsmede van de
kazerne te Weert deelgenomen.
Zaterdagmiddag omstreeks half vjjf
brak op de grens van de vliegbasis
Soesterberg een heidebrand uit, welke
zich door de sterke wind van het
grondgebied van Den Dolder tot ver op
de heide en in de bossen van Soest uit
strekte. Zelfs de spoorbaan Utrecht-
Amersfoort vormde geen beletsel voor
de vlammen.
In het natuurreservaat De Zoom bij
Nederweert ontstond gistermiddag een
felle brand die men 's avonds nog niet
had bedwongen. Het betreft een
gebied van ongeveer tachtig hec
taren dat voornamelijk uit heide en
buntgras bestaat. De brandweren van
Nederweert, Heijthuijsen en Meijel ne
men aan het blussingswerk deel. Ook
anderen zijn bij het blussingswerk be
hulpzaam.
Zaterdagmiddag heeft ook een brand
gewoed in het Orderbos te Apeldoorn.
Een oppervlakte van ongeveer acht hec
taren bos en heide is hierbij verloren
gegaan. Het vuur is vermoedelijk met
opzet aangestoken. Een bosbrand is ook
gemeld uit Hoenderloo.
Verwachting tot dinsdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Zonnige perioden en slechts enkele
verspreid voorkomende buien. Ma
tige, af en toe krachtige westelijke
wind. Aanhoudend koel weer.
Zon; 4.35-20.55. Maan: 14.28-0.12.
Nog een krachtige westenwind, die
kcele lucht van de Noordzee aanvoert.
Middagtemperaturen van 17 a 18 gr. C.
Flinke opklaringen en hier en daar een
bui. Vooruitzichten: enkele dagen koel
en wisselvallig weer met zonnige
perioden.
max min neersJL
Station
Weer
temp
temp
afgel.
gisteren
24 uur
Den Helder
licht bew.
19
16
2
Ypenburg
zw. bew.
20
14
5
Vlissingen
half bew.
20
14
0.4
Eelde
regenbui
23
11
0.1
De Bilt
licht bewK.
21
12
1
Twente
zw. bew.
27
11
0
Eindhoven
onbew.
23
12
0
Zd.-Limburg onbew.
25
12
2
Stockholm
zw. bew.
26
18
Oslo
licht bew.
22
15
Kopenhagen
half bew.
23
16
0.1
Londen
licht bew.
20
12
0.1
Amsterdam
licht bew.
20
13
3
Brussel
onbew.
22
12
0
Luxemburg
licht bew.
25
12
0
Parijs
licht bew.
24
11
0.4
Nice
licht bew.
27
19
0
Berlijn
onbew.
30
19
16
Frankfort
half bew.
29
17
0
Miinchen
licht bew.
30
17
0
Zürich
geh. bew.
30
14
2
Genève
zw. bew.
30
18
2
Wenen
onbew.
32
18
0