Nieuws uit stad en omtrek Schi edam bereidt zich voor op de komende feestweek Geheugen-hulp Schiedams historie in het kort verteld Reclame ONDER DE DRIE KRONEN... AUTO'S BOTSTEN OP DE VLAARDINGERDIJK S PER LUXE SALONBOOT „ERASMUS" NAAR DE DELTAWERKEN Revue als steeds de hoofdschotel Over de stichting van het Hofje van Belois De olieman heeft een' Ford je opgedaan Kwakzalver bestreek in trance patiënten Officiële Gemeentelijke Bekendmakin g Schiedamse merkwaar digheden Excelsior junioren Dit jaar opnieuw een S.G.-toneelwedstrijd Uitslagen jeugd-liengel- competitie Burgerlijke stand Nationaal Judo Toernooi in Plantage Afrit op Scheelhoek aanbesteed Bioscopen Rotterdam Maakt voor Uw zaak Wat Schiedam verloor en vond NSC DONDERDAG 6 AUGUSTUS 1959 PAGINA 3 Onteigening Mededeling voor de bewoners van Kethel-Noord Over zout nieuwe scfiiedamsefie courant naar N .K.S.-Jeugdkamp Een toegang lot het Hofje van Belois, dal gaal verdwijnen.... IN DE PLAATS van wijlen ds. Taurynus moest een nieuwe predikant worden beroepen. Betreffende deze beroeping vernemen wij uit de resolutie van de Vroedschap van 16 maart 1591 tevens enige bijzonderheden omtrent liet salaris van de predikanten alhier, welk salaris nu niet zo schrikbarend hoog kan worden genoemd, in aanmerking nemende de dure tijd, welke na de overgang van onze stad aan de prins was aangebroken, mede een gevolg van de oorlog met Spanje. mmm Een Wildwestpiraat Stichtingsakte ZONDAG 16 AUGUSTUS Deze excursie kunnen wij u ten zeerste aanbevelen. j U wordt nu in de gelegenheid gesteld, dit machtige werk, de afdamming van het Haringvliet meer J van nabij te bekijken. Wij vertrekken om 10.00 uur precies vanaf de ponton van de Havendienst „Spido" aan het Wil- lemsplein (eindpunt lijn 5) en zijn weer terug om j ongeveer 18.30 uur. De prijs voor deze aantrekkelijke boottocht bedraagt slechts f 5.50 p.p. Deelnemerskaarten zijn van heden af verkrijgbaar aan de volgende adressen: Bureau De TijdDe Maasbode, Kortenaerstraat 1, Rot- j terdam; Rotterdam Zuid, Manpad 24; Schiedam, Nieuw« Schied. Courant, Dam 18. DE AFD. PROPAGANDA In de gehele stad wordt momenteel hard gewerkt om gereed te komen voor de komende feestweek. Op de Koemarkt rotonde wordt wederom de gebruikelijke Versiering en verlichting aangebracht, ■Waaraan dit jaar wel bijzondere aandacht Wordt besteed. De verschillende attracties zijn in decoratieve vormen terug te vin den op de rond het grote verkeersplein en op de Rotterdamscdijk en Broersvest ge- Plaatste palen en ook de feestverlichting zal ditmaal bijzonder attractief en sfeer vol worden. In de Korenbeurs nadert de grote expositie „Werk onzer handen" haar voltooiing en zoals reeds eerder ge zegd, deze belooft iets bijzonders te wor den. Gisteravond waren hier alle inzen ders voor een contactavond bijeen waar hen een genoeglijk artistiek programma Werd geboden, hetgeen bestond uit mu ziek en zang terwijl ook een sneltekenaar enkele proeven van zijn vaardigheid de monstreerde. Een korte rondgang liet ons zien dat Ook verschillende r.-k. verenigingen en scholen op deze tentoonstelling aardig voor de dag zullen komen. Onder andere zagen Wij stands in wording van het r.-k. Club huiswerk, het r.-k. Lyceum St.-Liduina terwijl ook de Toppers met hun fraaie Werkstukken wel weer de nodige belang stelling zullen trekken. In de grote zaal van „Arcade" was het revuegezelschap voor de laatste repeti tie bijeen. De naam „Weet je nog wel" suggereert voldoende de inhoud, er zal namelijk teruggegrepen worden op het oude Schiedam waarover Lou de Groot de nodige gegevens heeft verzameld. Zo als het in zo'n revue nu eenmaal hoort, zullen de steken boven, en onderwater niet uitblijven en ook de noden van het Schiedamse vereniging®- en ontspan ningsleven zullen op satirische wijze nog eens aan de orde worden gesteld. Waar de Schiedammers echter trots op kunnen ziin, hierover zal de vreugde en erkente lijkheid eveneens worden uitgezongen. Totaal zijn er ongeveer zeventig mede- Werkenden, hieronder is ook een groep van St.-Ambrosius zodat het met het De burgemeester der gemeente Schie dam maakt bekend, dat ingevolge artikel 13 der onteigeningswet, een afschrift van het procesverbaal der door een commis sie uit Gedeputeerde Staten der provincie Zuid-Holland op 7 juli 1959 in deze ge meente gehouden zitting voor het aanho ren van bezwaren tegen het plan van ont eigening ten name van het rijk ten be hoeve van de aanleg van de weg Rotter dam—Maassluis—'s-Gravenhage (rijkswe genplan 1958. no. 20) gedeelte: Schiedam- seweg—Broekweg van km 4.280 km 8.600, met 'bijkomende werken, een en an der in de gemeenten Schiedam en Vlaar- dingen, ter secretarie der 'gemeente Schie dam (afdeling algemene zaken - stadhuis) voor ieder, die dit verlangt, ter lezing is neergelegd. Schiedam, 30 juli 1959. de burgemeester van Schiedam, H. Sabel I.b, In verband met. uit te voeren werkzaam heden zal de waterlevering naar de v.m. gemeente Kethel ten noorden van het Tuindorp, dus vanaf de Schiedamseweg hoek Hargsingel. donderdagavond 6 aug. van 10 tot 4 uur onderbroken worden Met de kennis van het Schiedamse brandweerwezen houdt meestal de be langstelling van vele stadgenoten voor het Verleden op. En dit verleden is toch wel de moeite van weten waard. Om te be ginnen een praatje over ZOUT. Schiedam was vóór 1600 een belangrij ke vissersplaats, sinds vele eeuwen. Het bezat tal van flinke haring-opslagplaatsen taanderijen, (waaraan de namen van Taansteeg en Achter de Teerstoof herin heren) scheepstimmerwerven, een zout ziederij, touwbanen, kuiperijen, kopersla gerijen, enz. enz. Dg zoutziederij lag ter plaatse, waar aan nu nog de Taansteeg, tussen Lange Haven en Westvest herinnert. Er waren twee soorten ruw zout. nl. natuurzout en mijnzout. Natuurzout werd aangevoerd uit Spanje en Portugal, het mijnzout kwam Van het vasteland. In verband met de onveiligheid ter zee, werd hoofdzakelijk hiijnzout in Schiedam verwerkt. Dit pro- dukt werd per schip naar de losplaats aan de Lange Haven gevoerd. De berei ding was vrij eenvoudig: het ruwe zout dit de mijnen ziet er dit als vuil-witte steenkool, dat gestort werd in grote, over dekte houten bakken (zout-keten). De bodem van die bakken was bedekt met zijshout, jute zakken en planken waar in een afvoer naar speciale bakken. Het ruwe zout werd met water begoten, en de aldus ontstane pekel kwam in de speciale bakken terecht, om hieruit in zoutpannen onder grote verhitting te worden gekris talliseerd. Het verkregen produkt werd biet grote schoppen uit de kokende massa geschept, en op houten schotten gedroogd. He kokende pekel had van tevoren een of hieer bijmengsels gehad, volgens een ge heim recept van de zoutzieder, zulks ter bevordering van de sterkte van het ge- Wonnen zout. De behandeling van na tuurzout vond op vrijwel dezelfde wijze Plaats. C. A. VAN DER ZEE SR. Onohlmt «W Vhi«dom n>Tii»r«lrnt 81ste Jaargang No. 24052 DAM 18 SCHIEDAM TELEFOON 66152 POSTREKENING NR. 5 9 0 9 4 3 o— ADVERTENTIES f 0.15 per mm-hoogte. Bij contract speciale tanieven. INGEZONDEN MEDEDELINGEN f 0.30 per mm-hoogte. Bij contract speciale tarieven. kampioenen tot 20 woorden 1 0.50 bij voorufitbe- talinig. El-k woord meer 3 ct. Maxi- mum 60 woorden. Alle advertentie-orders worden afge sloten en uitgevoerd overeenkomstig de Regelen voor het Advertentie- wezen. o— ABONNEMENTEN f 7.40 per kwartaal, f 2.54 per en f 0.59 per week. beroepsorkest, dat uit tien man bestaat, aan muziek ook niet zal ontbreken. Ook aan de kostumering is grote aandacht be steed zodat een uitzonderlijk kijkspel eveneens gegarandeerd wordt. Alles bij elkaar zal het tiende vakantiefeest dus iets aparts gaan worden waaraan door de S.G. met het grote aantal vrijwilli gers alles wordt gedaan om het over alle linies te doen slagen. Zondag a.s. vertrekken 64 Excelsior- junioren naar het NKS-jeugdkamp in Zun- dert (N.B.) om hier een week lang van sport, spel en vermaak te genieten. Een aantal jongens maakt de reis naar Zun- dert per fiets en deze vertrekken om 8.30 uur vanuit de Warande. Zij die de reis per autobus maken vertrekken om 13.00 uur eveneens vanuit de Warande. Om 3 uur spelen het eerste B en C-elftal in Breda een wedstrijd tegen 2 jeugdelftal- len van N.A.C. waarna de tocht naar Zundert wordt voortgezet waar men tus sen 18.00 en 19.00 uur denkt te arriveren. Zaterdag 15 augustus keren de jongens weer naar Schiedam terug. Het staat nu reeds vast, dat ook dit jaar door de sectie toneel van de Schie damse gemeenschap een toneelwedstrijd zal worden gehouden. Voor deze wedstrijd hebben zich reeds acht verenigingen aan gemeld. Met „Utile Dulci" zullen de ver enigingen „Kunst na Arbeid" en „Luto- na" dit jaar niet van de partij zijn. Voor de eerste maal doen nu mee de vereni gingen Othello", Schiedams Toneel en „Onderling Kunstgenot". Dezelfde jury als het vorig jaar zal het spel te beoorde'- len krijgen. Ook in de negende week van deze jeugd-hengelcompetitie heeft de karper zich niet van zijn beste, kant laten zien, terwijl ook de ruisvoorn het bijzonder ma. tig deed. In de karper-klasse werd na melijk, evenals vorige week, niets ge vangen, zodat de totaalstand nog steeds hetzelfde blijft en slechts twee ruisvoorns konden ter meting worden aangeboden door F. Giesen, 20 cm, die hiermee de weekprijs binnenhaalde en M. Opschoor, 19 cm. De zeelt daarentegen was nog wel eens te verleiden in een wormpje te bijten, hetgeen blijkt uit de behoorlijke vangsten, die deze weke gedaan werden. De prijs ging hier naar J. Beerman, die met 81 cm het beste resultaat boekte. Al met al zijn de totaalstanden in deze twee laatse afdelingen nog seeds onver anderd. Ruisvoorn: 1. A. v. d. Slot 2661/: cm, 2. H. Giesen 180'/! cm, 3. A. Kor- pershoek 146 cm. Witvis: 1. J. Beer man 273 cm, 2. W. den Hollander 231'/! cm, 3. F Giesen 106'/i cm. De weekprij- zen kunnen weer afgehaald worden op het bekende adres. GEBOREN: Gerarda, dochter van L. Veldhoven en V. F. Friederieh; Petronel- la K., dochter van P .J. J. van Dijk en A. Rodenburg; Petronella J., dochter van J. W. Boellaard en J. G. Hoegee; Mag- dalena, dochter van G. C. Hendriks en J. J. A. Weber; Adrianus C., zoon van F. L. Kneppers en N. C. van Eijmeren. Meer dan 170 judoka's zullen in ver schillende klassen de strijd aanbinden. Hoewel de inschrijving bij de zwarte ban den niet groot is, zal de winnaar van het laatstgehouden toernooi voor zwarte ban den Aad van Leeuwen uit Den Haag het direct hebben op te nemen tegen Cock Visser van Sportcentrum Reinier Hulsker die dikwijls goed voor de dag kan komen. Bij de bruine banden van Oosten uit Vlaai-dingen. Jo Winters uit Rotterdam, v. Echteld uit Zeist tezamen met de Dord- tenaren Ad de Roo en Ritmeester. Aan spanning geen gebrek, waarbij fraaie par tijen en goede punten verwacht worden. Bij de blauwe banden is een grote kans hebber Hoekman uit Rotterdam, die als groene band in deze groep meewerkt, of een Herman Kuyl van Sportcentrum Reinier Hulsker en zijn clubgenoot Nico Raap, die zijn eerste partij tegen Hoek man moet maken. Bij de groene banden is wederom Hoek man de favoriet. Wel kunnen de gebroe ders Buitelaar uit Maassluis en v. d. Dries en v. d. Boom van Sportcentrum Reinier Hulsker, voor verrassingen zor gen. Bij de oranje banden is v. d. Schie uit Rotterdam aan zijn kracht en gewicht verplicht om alles te verslaan. Bij de gele banden valt wel op het groot aantal leden van Sportcentrum Rei nier Hulsker. Bij de junioren zal Geert van Dijk van S.C.S. goede kansen maken hoewel hij voor het eerst als groene band uitkomt, na de laatste toernooi als oranje band gewonnen te hebben. De Vlaardingers v. d. Klink en Handste de zullen het niet gemakkelijk hebben met Henny Termaten uit Zeist en de Utrechtenaar Herschell. De Dienst Deltawerken heeft de aanleg aanbesteed van een grondlichaam voor een circa 800 meter lange afrit, tussen de kleine bouwput in het Haringvliet en het Zuiderdiep. Laagste inschrijver was het Hollands Aannemingsbedrijf Zanen Verstoep N.V. te 's-Gravenhage voor f 503.000,Hoogste was n.v. A. Prins en Zoons Aannemingsmaatschappij te Slie- drecht voor f 734.000,—. Er waren 21 in schrijvingen. Deze oprit zal komen te lig gen op de zandbank Scheelhoek in het Haringvliet en loopt van de aan de noord rand ervan gelegen kleine bouwput naar het nog steeds als vaarwater gebruikte Zuiderdiep. Daar zal dan later een tijde lijke brug gelegd worden, cTie te zijnertijd. als dit water verdwijnt, vervangen zal worden door een doortrekking van de af rit. HEDEN: Passage Theater: De vierkante rekruut (alle leeftijden) dagelijks 2 en 8.15, zat. en zond. 1.30. 4.00, 6.45 en 9.15 uur. Monopole Theater; 't Kan niet gekker (alle leeftijden) 7 en 9 uur, zaterdag en zondag 3, 5, 7 en 9 uur. Stedelijk Museum: Dagelijks van 105. zondags van 125 uur. I R.-K. BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL S.-LIDUINA Openingsuren: Hoofdgebouw Dam 8: Uitleenbureau en Leeszaal voor volwassenen: di., do., za. van 1012 uur: di. t/m za van 25 uur. ma., di„ wo., vr. van 7—8 30 uur. Uitleenpost Kerkweg 46, Kethel: zo 11.30 —12.30 uur. Uitleenpost Molensingel Noodkerk Ke thel: di. 4—8 uur. Filiaal: Rijnstraat 1: volw.: di. 6.30—8 uur; vr. 7—8 uur; jeugd: wo. 2—5 uur. Filiaal Nieuwland. Wijkgebouw Dr. Wi- bautplein (zijingang): jeugd: wo. 1.30—5 uur: volw.: wo. en vr. 7—8.30 uur. Uitleenpost Emmastraat 3 ma. 7—8 uur. wo. en vr. 7—8 30 uur. NACHTDIENST APOTHEKEN Deze week: apotheek Gouka en Co Groene.aar, 127. Programma's van 31 juli t.m« 6 aug. Arena: Wat 'n hondeleven (a.l.); Capitol: De Meteoor-monsters (14 jr); Centraal: De levensroman van Joseph Schmidt (a.l.); Cineac-AD: Rio Bravo (14 jr); Cineac- NRC: actualiteiten (doorl. voorst.) (a.l.); Colosseum: Boemelstudenten (a.l.), don derdag: De prinspiraat (18 jr.); Harmonie: Fanfare (a.l.); Lumière: Kluchtig en luchtig (a-U; Lutusca: Die glücklichste Frau der Welt (a.l.); Luxor: Orfeu negro (18 jr); Metro: Overval in de Pacific (14 j); Passage (Schiedam): De vierkante rekruut (a.l.); Prinses: Wel en wee van Broadway (onbekend). Rex: Jacht op ontvoerde vrouwen (18 jaar). Thalia: Geen cent voor de belasting (13 jaar), 't Venster: De glim lach van een zomernacht (volw.). Vistoria: De familie Trapp in Amerika (a.l.), don derdag: Summer madness (volw.). ï-l vE®*jnSi&lira!fi*RJö Op 16 maart 1591 werd dan door de he ren baljuw, burgemeesteren en schepe nen van onze stad tot predikant beroe pen en aangenomen Pieter Corneliszoon, tegenwoordig predikant tot Delfshaven, om de kereke ende gemeijnte Godts alhyer te bedienen". Genoemde Pieter Cornelis zoon was persoonlijk op de Raadkamer van genoemde heren aanwezig en nam dit be roep aan. Als salaris zou hij genieten ingaande mei 1591 „alsucke gagie en- de emolumenten (bijverdienste) als de Onwillekeurig moesten we denken aan dit schone vaderlandse lied. toen giste renmorgen de chauffeur T. K. uit Rotterdam voor de groene tafel der wet verscheenNou jaHet was wel geen olieman en hij reed ook niet in „de Jordaan". „Het was ook geeh Fordje, dat hij bestuurde, maar een grote vrachtauto. De reminiscenties moeten dan ook meer gezocht worden in het ramme lend geweld en in het gevaar voor de eerzame weggebruikers. Verdachte dan reed met een vracht auto, waarvan de rem los was, de kop lampen weigerden, de stoplichten stuk waren en bovendien een band in staat van ontbinding verkeerde. Hij werd hiervoor V.-.V Op het kruispunt Vlaardingerdijk, Rem- brandtlaan en P. J. Troelstralaan zijn gis terenavond om vijf voor half tien twee personenauto's met elkaar in botsing ge komen. Komende uit de richting stad pas seerde op dit moment de heer J.K., van hier met zijn Citroën dit kruispunt en zag te laat de uit de P. J. Troelstralaan ko mende taxi van de Eerste Schiedamse Taxi-onderneming, bestuurd door de 22- jarige J.v.d.K. Door sterk naar links uit te wijken probeerde de heer K. alsnog een botsing te voorkomen doch zijn Ci troën werd nog net door de taxi aan de achterzijde gegrepen. Welke capriolen de Citroën hierna gemaakt heeft, tracht de verkeerspolitie alsnog op te lossen. Ver moedelijk is de wagen een paar maal om zijn lengte-as gedraaid, zijdelings naar de kant van de weg gegleden en vervolgens over de aldaar geplaatste verkeerspaal- t.jes geslagen en op zijn rechterzijde op het trottoir voor de dansschool Schilper- oord terecht gekomen. De taxi schoot door en kwam enkele meters verder te gen een dezer paaltjes tot stilstand. Won der boven wonder kwam de bestuurder van de Citroën vrijwel ongedeerd uit zijn wagen gekropen. Een verwonding aan zijn rechterhand en achter het oor was alles wat hij tot zijn eigen grote verba zing had opgelopen. Ook de chauffeur van de taxi liep geen letsel op. Erger vóór de heer K.. die de taxi voorrang had moe ten verlenen is, dat hij niet verzekerd is. De klap van de botsing deed heel wat omwonenden de straat opsnellen. De taxi die aan de rechtervoorzijde beschadigd werd, kon op eigen kracht de garage op zoeken. De Citroën is echter in heel zijn voegen gekraakt. Er waren bereidwillige handen genoeg om hem. na het politie onderzoek, weer or zijn wielen te zetten. waarna hij werd weggesleept. De heer K. wist zich weinig meer van het geval te herinneren. Hij weet alleen nog dat hij, toen hij op het laatste moment de taxi op zich zag toekomen, naar links is uit geweken. „Je krijgt gewoon geen tijd om te schrikken", was de mening van de ge dupeerde eigenaar, „alles gaat zo snel!" Zijn wagen heeft hij echter voorlopig maar afgeschreven. veroordeeld tot 10 of 4 dagen, 15 of 6 dagen, f 20 of 8 dagen en nog eens 20 of 8 dagen. Verdachtes patroon. A. S. te Rotterdam, werd als verantwoordelijk persoon veroordeeld tot 10 of 4 dagen. 'A0„of 4 dagen, f 15 of 6 dagen en f 30 of 12 dagen. Omdat verd. K. ook nog ver geten had zijn richtingaanwijzer te gebrui ken, kreeg hij nog 10 of 4 dagen extra. Men zou het bijna vergeten, maar ook met andere apparaten dan auto's en bromfietsen kan de openbare veilig heid in gevaar gebracht worden: H. P. de W. gebruikte een hijsinstallatie, waar van de remkabel te dik was en bovendien geroest. Hij hoorde tegen zich eisen: f 50 boete subs 20 d. hechtenis onvoorwaar delijk en nogmaals f 50 of 20 dagen voor waardelijk met een proeftijd van 2 jaar. De uitspraak was conform de eis. T A-' E. V. ,die in een auto met grote snelheid over de weg joeg, „sneed" bij het passeren tot tweemaal toe een voor ligger, wat beide keren bijna een aanrij ding veroorzaakte. Automobilisten, die de maniak achtervolgden, konden hem niet te pakken krijgen. Gelukkig konden zij wel het nummer noteren. Na verhoor van drie getuigen, werd verd. die niet ver- f7i?nun was' veroordeeld tot tweemaal f 75 boete subs, tweemaal 25 dagen hech tenis met een rijverbod gedurende 3 maanden, dit laatste voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar. C. G. buschauffeur wilde, na bij de bushalte aan de Westlandseweg ge stopt te hebben, links afslaan. Een ach- ter hem rijdend automobilist, die vermoe delijk de busroute niet kende, wilde pas seren en kwam daarbij in aanrijding met de bus. Dit kostte de buschauffeur f 25 of 10 dagen. L, v. B. te Rotterdam, misschien reeds enigermate in de feest- weeksfeer had, in zijn auto gezeten, de bewoners van de Westvest onthaald op overbodige claxonmuziek. De toetermu zikant kreeg hiervoor 7.50 of 2 dagen. En natuurlijk waren er ook weer de roof ridders van het pedaal: J. v. Z. te Vlaar dingen reed met brommer 40 km per uur: f 20 of 8 dagen E. B., eveneens te Vlaardingen dezelfde overtreding, van hetzelfde laken een pak: ƒ20 of 8 da gen J. B. ook te Vlaardingen, met brommer 45 km: 25 of 10 dagen. J. v. E. te Schiedam, met auto, uursnelheid bo ven 50 km: 30 of 12 dagen. Wegens bet niet verlenen van voorrang met auto kre gen C. K. te Vlaardingen 35 of 14 da gen, S. te Schiedam 25 of 10 dagen, J. de R. te Rotterdam 30 of 12 dagen, W. A. J. te Schiedam 45 of 18 dagen, en W. E. te Vlaardingen 30 of 12 dagen. G. J ganger bevond, werd, nadat de verbali sant gehoord was, veroordeeld tot f 25 of 10 dagen. Tenslotte werd v. R. te Vlaardingen, die met zijn rijwiel op het voetpad gereden had, een gebruik, dat de laatste tijd meer en meer in zwang schijnt te komen, veroordeeld tot 5 boete subs. 2 dagen hechtenis. Te bevragen aan het hoofdbureau van politie te Schiedam tussen 9.00 en 12.30 uur en tussen 2 en 6 uur: lederen hand schoen (R); toilettasje met inhoud; kran tentas; portefeuille; aktentas met inhoud; aktentas met inhoud; autostep; fietspomp- je; koehoorn met sleuteltje; rozenkrans in étui; ring met sleutels; sigarettenhou- der. Posthuis Kethel: kinderarmbandje: kasboek. Te bevragen bij de vinders: popje, J. Breugem, Schied. weg 117; kinderporte monnee met inhoud. B. Kouweld. Willem Brouwerstraat 96; portemonnee met in- 45c; bruine portemonnee met inhoud. T. Florijn,* Nieuwe Haven 277; damestasje, groene portemonee met inhoud, B. Lans bergen, Polderweg 232; étui met inhoud, R. Fries, Pr. Frderik Hendrikstraat 35; wollen jack. M. Meijer, Anth. Mui.jsstraat 27a; wollen vest, S. Adeltrust, Tuinlaan 34; regenjas en grammofoonplaten, P. Da- men, Zwartewaalsestraat 43b; herenjas, tandarts Engelbrechts, B.K.Laan 78: motorhandschoenen, tandarts Engelbrecht B.K.Laan 78; damesvest, Willemse. p.a. B.K.Laan 2; kindervest, de Roo, Beij 'landsestraat 43a; handschoen (R), W. Sommert, Celsiusstraat 14b; gouden ring. D. Rosman, Leibnitzstraat 21; radiozegel en postzgels. G. Scheepmaker. Warande 24a; collier. B. Mercier. Nassaulaan 19a; dameshorloge, Van der Moezel; zegelring, J. A. de Meerseman, Leibnitzstraat 17b; loonzakje met inhoud, Rigters, Snellius- singel 38a; bedrag aan geld, tandarts heeren Staten daer toe gestelt ende gedes- tineert hebben ofte noch naemaels zullen destineren, wezende tegenwoordich de somma van vier hondert carolus guldens sjaers, ende noch daer en boven de som ma van hondert gulden, jaerlijcx te ont- fangen vanden Kerkmeesteren deser Ste de, gelijck Pieter Willemszoon Carpentier mede Minister (predikant) hyer ter Ste de van gelijcken is genyetende". Genoegzaam blijkt uit bovenstaande re solutie, dat het salaris van de predikan ten in die jaren buitengewoon laag was an dat was dan ook wel de reden, dat zo weinig jongelingen uit de gegoede stand te Leiden theologie gingen studeren. Voegt men dan nog hierbij de weinige hoop op een goede „oude dag", en vreesde men vroeg te zullen sterven, omdat dan de weduwe met kinderen aan de liefdadigheid waren overgegeven dan begrijpt men dat het predikambt de welgestelden niet kon bekoren en dat daardoor de notabelen vaak geen of weinig omgang met de pre dikanten hadden. Pieter Corneliszoon Maerland. (1591 1598). de nieuwberoepen predikant, was te Brielle geboren en te Delfshaven predi kant zijnde naar onze stad als zodanig be roepen. Na ruim een jaar alhier gepre dikt te hebben, stierf zijn collega ds. Car pentier, waarschijnlijk in december 1592, want in e©n resolutie van 8 januari 1593 legt zijn weduwe Gryetgen Jacobsdochter een verklaring af in een of andere rechts zaak. Daar was dus een vacature, waar in door de heren van de wet moest wor den voorzien. In een resolutie van de Vroedschap van 2 juli 1593 wordt verklaard, dat op last van de heren schout, burgemeesteren en schepenen dus de wet tot predikant alhier was aangenomen „Nathandael Maer land, met expresse stipulatie (bepaling) endn conditie, dat hij bij provisie voor een jaar zal dienen" en dat hij tegen het einde van het jaar „de kereke alhyer nyet en sal mogen veriaeten, maer in perpetuum (voor altijd) daer aen verbon-,M„ den blijven" en wel naar believen van de' ëroten Vlaams, Dresch, in zijn leven archivaris van deze gemeente, naar aanleiding van de ope ning van het „nieuwe" hofje van Belois op 31 juli 1926 aan de Aleidastraat. Onze beschrijving brengt dus geen nieuws, maar geeft wel de bronnen aan betreffende deze stichting. De stichtingsakte van het hofje van Be lois kan men vinden in het „Giftboek". onder „Fondatie van het Oude Wyffkens- hoff gedaen bij Hubrecht Corssen". Deze is de stichter van genoemd hofje, een ge boren poorter en inwonende burger van onze stad. De akte dateert van 1 novem ber 1593 en vangt aldus aan: „Wij Melchior Willemszoon van Wel- hoeck, Bailliu ende Schout, Willem Jans- zoon van Heughelom ende Jacob Willems zoon Brasser, Burgemeesters, Jacob Lam- brechtszoon, mr. Carel Lambrechtszoon ende Jan Jacobszoon de Recht, Schepe nen der stede Schiedam, doen cont eenen yegelijcken, dat op huijden date deses voor ons persoonlijcken gecomen ende ge- compareert is Hubrecht Corssen onssen in- woonende burger ende gebooren poorter, de welcke bekende ende verclaerde met goede voordachticheijt ende rijpe delibe ratie, vuijt zijnen vrijen wille, ter eeren van Godt almachtich ende tot onderhou- dinge van arme, oude, ende gebreeckelij- cke vrouwen gefondeert ende op gerecht te hebben zeeckere twintich woonhuijsen met noch een backhuijs' ende coorensol- der ten gemeenen dyenste vande selve twintich woonhuijsen, staende tusschen den Raem ende t'stedes syeckhuijs, op het erff dat wij luijden daer toe gegeven ende vergunt hebben, met alsulcke vrij dommen van excijsen (Belasting) ende exempti§ (vrijstelling) als 't Gasthuijs, Oudemanhuijs ende andere Armehuijsen alhyer ter Stede sijn genyetende ende dat met advys goetduncken ende consent van onsse gemeene Vroetschappen, welcke huijsen ofte oudewyffkenshoff bij fonda- teur tot alimentatie ende onderhout van- de tegenwoordige ende toenemende inwo nende vrouwen gedoteert ende begifticht heeft hij onwederroepelijcke gifte onder de levendighen met de navolgende per- cheelen van renten te weten: Nu volgt een opgave van enige renten tot onderhoud van de in dit hofje wonen de vrouwen en van die in de toekomst daar komen te wonen. Deze renten beston den uit: een losrente van 36 ponden gro ten Vlaams, gehypothekeerd op een huis en erve e.a. in de Goystrate (Hoogstraat); een losrente van 25 ponclen Vlaams, ten laste van de stad Brouwershaven; een losrente van één pond 13 schellingen 4 groten Vlaams, ten lasten van Jacob Arienssen Steen en een losrente van één pond 10 schellingen Vlaams ten laste van de stad Schiedam. Tezamen bedroeg dit de somma van 64 ponden, drie schellingen. magistraat en de kerkeraad, welke hem tegen het einde van genoemd dienstjaar zijn ontslag konden geven zonder opgaaf van redenen. Vooral de magistraat had In die jaren zeer veel te zeggen bij het beroepen van predikanten, waarbij de kerkeraad eenvoudig had te gehoorzamen. Nathandael Maerland (15931631) was een zoon van bovengenoemde predikant Pieter Corneliszoon Maerland en om streeks 1565 geboren, in welke plaats is ons niet bekend. Hij was gehuwd met Ca- thalina Mathijs van Muijlwijk, de dochter van burgemeester Mathijs van Muijlwijk Tijdens het bestuur van beide bovenge noemde predikanten, vader en zoon, had alhier de stichting en fundatie plaats van een inrichting voor oude vrouwen, in de historie van onze stad bekend onder de de Schiedammers zeggen: het hofje van Blés terwijl in de stichtingsakte wordt gesproken van „Oude Wvffkens- hoff". Reeds meermalen is over deze stichting geschreven, bijv. door de heer te Schiedam, die met zijn auto in mr. J. A. de Jong vanmiddag de 47-jarige de B.K. Laan over het knipperbollenpad j Hagenaar W.L. veroordeeld wegens het reed, terwijl zich daarop een voet- onbevoegd uitoefenen van de geneeskunst als bedrijf. Verdachte heeft, gedurende de laatste twee jaar in Rotterdam, Maassluis en Naaldwijk bijeenkomsten gehouden, waar op hij tientallen personen, die aan rug- of maagaandoeningen leden, last van reuma tiek hadden of zelfs getroffen waren door kinderverlamming, door het bestrijken met de handen trachtte te genezen. Ook was hem ten laste gelegd, dat hij hierbij elgeh medicijnen, had uitgedeeld, hetgeen hij echter ontkende. Uit „vrije gfiten" ont ving hij voor zijn optreden cfrca f 70,— per week, waarvan hij leefde. Voor de overtredingen in Rotterdam en Maassluis heeft de Hagenaar reeds enige tijd gele den in Rotterdam terecht gestaan. Hij werd toen veroordeeld tot. een geldboete van 1.000,— waartegen hij in hoger be roep is gegaan. De Delftse kantonrechter behandelde vanmiddag de overtredingen, die in Naald wijk waren geconstateerd. Daarbij kwam aan het licht, dat verdachte een kindje, dat door kinderverlamming was getrof fen, had behandeld door het rugje met druppels of zalf te wrijven. De behande lingen geschiedden in zogenaamde wij dingsdiensten, waarbij de verdachte in trance ging. De officier van justitie, mr. J. G. F. A. Hage, trok in zijn requisitoir fel van leer tegen verdachte en eiste 500,of een maand en voorwaardelijk 250,— of een maand met twee jaar proeftijd. Engelbrechts, B.K.Laan 78; bedrag aan i naam van „het Binnenhofje van Belois'' vreemd geld, R. van Gerven, Mariastraat - 55b; schilderslinnen Plate, Gr. Markt 19; beddesprei, P. C. den Dunnen, Ph. van Bourgondiëstraat 28; kachelpijpen, Bud- dingh, Oostsingel 41; hangslot, w. Hoek. Mariastraat 69a; sleutel, W. Niemantsver- driet, Nieuwe Haven 75b; twee auto sleutels, rijwielzaak Melchers Singel 4; sleutel, H. van Haar. Middelharnisse- straat 9. Tot 300,boete of een maand hech tenis, benevens een voorwaardelijke geld boete van 300,- met een proeftijd van twee jaar, heeft de Delftse kantonrechter De stichter, Hubrecht Corssen hR was ambachtsheer van Belois, een heer lijkheid gelegen op het eiland Schouwen in het kanton Brouwershaven; vandaar de naam: hofje van Belois verklaarde bovengenoemde donatie en fundatie te hebben gedaan, opgericht en geïnstitueerd op de volgende conditiën en voorwaar den: Ingeval enige van de bovengenoemde renten werden afgelost, moesten de gel den, daarvan vrijkomende terstond weder worden belegd aan renten of land „ten meesten dyenste ende vorderinge van de- se vergaderinghe". Vervolgens moesten de genoemde huisjs van deze inkomsten 'n goede staat worden onderhouden. Brandde er een huisje af, of ging het op andere wijze teniet, dan moest het bedrag, jaarlijks daarvoor bestemd, ingehouden worden tot zolang er genoeg bijeen was om het wederom op te bouwen. Het hofje is zoals bekend, thans tot ver dwijnen gedoemd. L. A. ABMA.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1959 | | pagina 3