Techniek van de ruimtevaart staat
nog in haar kinderschoenen
Probleem voor de ruimtevaarder: hoe
de aarde terug te komen
Het ruimtestation, een
naar
boeiende fantasie
Twee schachten van staatsmijn
Beatrix nagenoeg voltooid
Hunsaplast
„Time" verwacht ernstige
concurrentie van Aeroflot
D
De Tweede Man
Ontruiming van
woning in Vught
Grootste en diepste schachten ter
ivereld gehoord met nieuwe
boorschachtmethode
Amerikaanse luchtvaartpolitiek
hibraak en verduiste
ring berecht
Eis rijkswaterstaat
niet ontvankelii
Nieuwe hoogleraren
Scherpere medische
controle in het leger
Maatregelen na de
t.b.c.-explosie in Ede
Nieuwe leden
defensiecommissie
Dr. H. R. van Houten
Eis: anderhalf jaar
Neem wat
wondverband
extra in voorraad
NIEUWE S.E.R.-LEDEN
PAGINA 5
WOENSDAG
12 AUGUSTUS 1959
op ieders lip!
(Van een medewerker)
Toekomstplannen over de ruimtevaart, zijn door een ongekend aantal
schrijvers gemaakt. Onder hén zijn de schrijvers van science fictionboeken
-eker niet de minst vruchtbare plannenmakers geweest. Dat er in hun pian-
hcn vaak een overtuigend gebrek aan elementaire natuurkundige en astro
nomische en andere kennis voorkomt, schijnt de verkoop van de boeken
tuinder dan de bekochte lezers te storen. De olannen die door specialisten
°P het gebied van raketbouw en door hen die de problemen kunnen over
zien gemaakt ivorden, zijn evenwel aanmerkelijk boeiender. Hun plannen
aten de mogelijkheden en de moeilijkheden beter uitkomen. Over het alge-
tneen zijn er helaas voorlopig meer moeilijkheden op- te noemen. Het be
wijst weer, dat de techniek van de ruimtevaart eerst in haar allerkleinste
kinderschoenen staat. De ruimtevaart is om zo te zeggen eerst in het kruip-
stadium en het werkelijk lopen zal nog wel wat op zich laten wachten. Het
r<-eemt niet weg, dat een overweging van de bestaande plannen zeker geen
verloren tijd behoeft te zijn. Het kan inzicht geven en een aardige tijds
passering zijn.
üeze tekening van een ruimtestation brengt in beeld wat ingenieurs van de Radio
Corporation of America zich daarvan voorstellen. Met drie of vier van deze be
lande stations zal het mogelijk zijn een permanente rechtstreekse televisie- en
korte-golfverbinding in stand te houden tussen de grootste wereldsteden. In vol
bedrijf zouden deze stations bediend, kunnen worden door groepen van 'tien tot
'ivaalf gespecialiseerde krachten, die telkens gedurende een bepaalde tijd aan
boord blijven. Om van de aarde naar een ruimte-station te komen en terug zouden
zij gebruik moeten maken van eigen ruimtevaartuigen.
Willen we naar de maan, zo stellen
enkele plannenmakers, dan kunnen we
daar alleen maar komen met een ra
ket. En ze hebben gelijk. Maar een
maal op de maan geland, willen de
•'üimtevaarders van de toekomst ook
terug. Begrijpelijk vanuit hun standpunt,
^fiaar een lastig probleem voor de bou
wers van het toekomstige ruimteschip.
Je oplossing die de raketbouwers aan
S.e band wordt gedaan is de volgende,
«et is een idee, dat de ruimtevarende
Plannenmaker een retourreis verze
kert en tevens grote mogelijkheden
Pledt aan zijn fantasie. De raket, die
~?ern moet vervoeren, zou te veel brand
stof moeten meenemen om de sprong
naar de maan of een andere planeet
ïe kunnen maken en ook naar de aarde
r6 kunnen komen, het hoogste ideaal
j'dtl iedere ruimtevaarder. Onderweg
liefst direct nadat de dichtste delen
,'an de aardatmosfeer zijn gepasseerd,
.'■'aar de grootste hoeveelheid brandstof
•J°dig is om wrijving met de lucht en
aantrekkingskracht van de aarde te
herwinnen, moet worden getankt. Niet
?.leen om verder te komen, maar voor-
jS om weer op aarde te kunnen lan-
'en. De snelheid moet bij terugkeer
S! geremd worden, zodat een „soft lan-
S.ig" mogelijk kan zijn. Het tanksta-
"°n zou een enorm groot ruimteschip
vleten zijn, dat op grote afstand van
aarde (honderden tot duizenden ki-
Orneters) om onze planeet beweegt.
uaar zou men dan, aldus gaat de op-
Een gevangenisstraf Van een jaar en
Tjs maanden met aftrek van voorar
mst eiste de officier van justitie tegen
Y?h 25-jarige magazijnbediende uit
Vnrecht, die voor de Utrechtse recht-
ank terecht stond wegens inbraak en
verduistering van goederen. 10 novem-
rVr van het vorig jaar zette hij een
r^ak op bij de ijzerhandel waar bij als
.mployé werkzaam was. De buit be-
pr.°eg 1000 gulden. Voorts verduisterde
0 in een tijdsverloop van drie jaar di-
materialen uit het onderhavige
j drjif, ter waarde van rond 10.000 gul-
en. Tenslotte bleek hij ook in de laat-
Te twee jaar een achttal inbraken in
Domstad gepleegd te hebben. Uit
braak 25 augustus.
lossing van het probleem verder, de
kleine raket, waarmee men naar het
ruimtestation komt, verwisselen voor
een groot meer comfort biedend echt
ruimteschip. Doordat op deze afstand
van de aarde de energie - is brandstof
- nodig om op weg naar de maan te
gaan kleiner is, blijft meer over om
van de reis veilig thuis te kunnen ko
men. De fantasie van de door heim
wee naar de aarde geplaagde ruimte
vaarders komt eerst goed op gang,
wanneer de inrichting van de ruimte
schepen, het ruimtestation en de ruim-
tepont tussen aarde en station ter spra
ke komt. We laten deze voor wat ze
waard is en willen enkele voordelen
noemen, die aan het bestaan van een
dergelijk permanent ruimtestation
hoog boven de aarde niet kunnen wor
den ontzegd.
Voordelen
Naarmate het aantal functies, die
door het ruimteschip en zijn beman
ning kunnen worden verricht, groter in
aanta] en belangrijkheid is neemt de
zinvolheid om een dergelijk project te
realiseren toe. Men dient hierbij even
wei niet te vergeten, dat vele waarne
mingen, die voor wetenschappelijke
doeleinden van belang zijn, door auto
matisch werkende instrumenten kunnen
worden verricht. Wanneer het mogelijk
is, dat een aannemelijk aantal perso
nen in het ruimteschip kan vertoeven
en daar in staat is enige werkzaamheden
zelf te verrichten, zouden de functies
wat uitgebreider kunnen worden dan bij
pure automatic mogelijk is. Een groot
winstpunt zou zijn, dat ter plaatse niet
slechts geregistreerd kan worden door
instrumenten, maar ook geïnterpre
teerd door mensen.
Er zijn reeds raketten, die speciale
apparatuur hebben om de mate van
wolkvorming in onze atmosfeer te re
gistreren. Een station in de ruimte zou
een groot deel van de aarde kunnen
overzien. Wanneer tevens een intelligen
te waarnemer aanwezig is, kunnen de
registraties in waarde toenemen. Een
ruimteschip kan voor vele takken van
wetenschap ongekende mogelijkheden
bieden. Biologen en biochemici zouden
er proeven kunnen doen, die op aarde
slechts met zeer grote moeite zijn uit
te voeren. Als laboratorium voor fy
sisch onderzoek kan het niet te mis
kennen waarde hebben. Proeven bij
een toestand van gewichtloosheid zijn
er zonder groot bezwaar uit te voe
ren. Proeven waarbij een extreem hoog
vacuum nodig is, zijn er eenvoudig.
Het vacuum is naast de deur van het
ruimteschip, beter dan op aarde be
reikbaar, voor gebruik gereed. Al de
ze wetenschappelijke winst kan worden
geboekt; of men er goedkoper mee uit
komt is twijfelachtig. Enkele proeven,
op aarde niet mogelijk, zijn er uitvoer
baar en dat is in ieder geval winst.
Een wetenschappelijk onderzoek be
hoeft niet noodzakelijk van direct nut
te zijn, hoewel blijkt dat uiteindelijk
het praktisch leven van alledag er wel
van kan profiteren. Een toepassing
van het ruimtestation meer gericht op
een praktische bruikbaarheid.' waar
van wij allen direct de genoegens kun
nen smaken, is het ruimteschip als re
laisstation voor radio, en televisie-uit
zendingen.
Een ruimtestation op grote afstand
van de aarde zou, indien toegerust
met de nodige spiegels voor de ra
diogolven, het signaal van de zenders
over een zeer groot deel van de aar
de waarneembaar maken. Uit de der
de wet van Keppler kan men bere
kenen, dat een satelliet op ongeveer
40.000 kilometer ffbven de aarde even
snel rond de aarde draait als de aar
de zelf om haar De hoekmelheid
voor een punt aan het aardoppervlak
en voor de satelliet ten opzichte van
de aarde zijn dan gelijk. Of anders
gezegd: de satelliet blijft permanent
boven een bepaald gebied op aarde
schijnbaar zweven. Drie van derge
lijke stations zouden praktisch voort
durend de gehele aarde kunnen over
zien. Wanneer deze stations zouden
worden ingericht als relaisstations
voor de korte golven van de televisie
zender of radiozender is ontvangst
over de gehele aarde van de zender
verzekerd. Omdat de uiterst korte
golven weinig door de storende zon-
ne-activiteit worden beïnvloed is te
vens ongestoorde ontvangst te be
reiken. Maar vooraleer een dergelijk
ruimteschip, waarvan de plaat
een van de meest recente fanta
sieën weergeeft, werkelijkheid is,
zijn de te overwinnen moeilijkheden
nog legio.
Moeilijkheden
Het schip moet, in delen door an
dere raketten op de vereiste afstand
van de aarde gebracht, daar ter
plaatse worden samengesteld. Eri
of het mogelijk is voor een mens in
de ruimte ingewikkelde handelingen
te verrichten, is een nog niet opge
loste vraag. Er zullen problemen zijn
op te lossen, als de onregelmatige
temperatuur van het materiaal. De
len ervan zullen direct door de zon
worden bestraald en heet zijn, an
dere zullen in de schaduw liggen.
Het is er donker in de schaduw, want
een atmosfeer, die het licht verstrooi
en kan, ontbreekt. De zwaartekracht
ontbreekt en zal kunstmatig in de sa
telliet moeten worden opgewekt.
Door het ruimteschip een draaiende
beweging te geven, hoopt men dat pro
bleem op te lossen. Er moet een be
veiliging zijn tegen meteoorbombarde
menten. Wanneer de inzittenden van
het ruimteschip in het vaartuig vrij kun-
n-n bewegen, moet er een compensa
tie zijn voor de verplaatsing van de
„massa" in het schip, waardoor bet
niet stabiel zou zijn in de ruimte. Sta
bilisatoren moeten daarom de kleinste
correcties kunnen uitvoeren. Astrono
mische waarne ningen en andere han
delingen, waarbij een precieze richting
er op aan komt, worden anders onmo
gelijk.
Om te kunnen leven moet er voor de
bezetting van het ruimteschip een vol
ledige luchtvoorziening zijn, die de na
tuurlijke kringloop op aarde kan ver
vangen. Omdat het ruimteschip op een
afstand van ongeveer 40.000 kilometer
van de aarde ronddraait, zal de kos
mische straling daar minder gevaar
lijk zijn dan dichter bij de aarde. Om
de aarde immers zijn twee ringen met
gevaarlijke straling, een op 3000 kilo
meter, de tweede op 16.000 kilometer.
Om het ruimteschip te kunnen berei
ken zullen de verbindingsraketten of
zwaar gepantserd moeten zijn tegen de
straling, of een baan moeten kiezen
die langs de polen gaat. waar de stra
ling niet gevaarlijk sterk is.
Om een dergelijk project uit te voe
ren, lijkt het in ieder geval noodzake
lijk, dat er een internationale over
eenstemming over de bouw en het
gebruik ervan zal worden bereikt.
Het is te betwijfelen of een van de
beide grote machten die zoveel aan
raketten spenderen, aan een van bei
de het alleenrecht -voor de souv of
het gebruik zou laten. Het militaire
nut van een ruimtestation is niet ge
heel duidelijk. Het zal ongetwijfeld
voordelen bieden, maar daarbij is te
vens de kwetsbaarheid van het ruim
teschip bijzonder groot.
Plannenmakers laten er geen twijfel
over bestaan, dat een ruimteschip eens
zal worden gebouwd. Uit overwegingen
die bepaald zijn door wat thans moge
lijk is, plus hun fantasie, misschien
niet onredelijk. Maar hoe in feite de
ruimtevaart eenmaal zal worden toege
past, is toch eigenlijk maar een duis
tere zaak, die nog door veel te veel
onbekende en onbegrepen factoren
wordt bepaald. Op den duur, en mogelijk
al vrij snel, zal een aardbewoner door
dringen in de ruimte. Hoe het verdere
verloop g®at worden, weten we echt
nog niet. Al zou het op een bepaald
ogenblik mogelijk worden de plannen
van een ^'huidige „helderzienden"
te verwezenlijken, dan is het nog de
vraag, ot m feite dat plan ook zal wor
den uitgevoerd. Uiteindelijk zijn er ve
le plannen voor een tunnel onder het
Kanaal gemaakt. Enkele zijn uitvoer
baar, nu, maar waar is de tunnel?
Een tunnel onder de grond en een ruim
teschip boven de grond kunnen zo, aan
vankelijk fantastisch en later overbo
dig, overeenkomst vertonen.
De boren hebben hun werk gedaan. De schachten van Staatsmijn Beatrix zijn tot
aan het carboongesteente uitgeboord.
Op de boortorens van de in aanbouw
zijnde vijfde staatsmijn, de Beatrix te
Herkenbosch, gaan over enkele dagen
de vlaggen in ton. Dit omdat de eerste
fase voor de ontsluiting van de kolen-
lagen in midden-Limburg t.w. de suc
cesvolle aanlag van twee schachten in
een 480 meter dik dekterrein, is vol
tooid.
Dit feit is voor de gehele Nederlandse
mijnbouw van grote betekenis, aange
zien door middel van de hier toegepas
te boormethode van de schachtbouwers
Homngmann-De Vooys nooit eerder ter
Advertentie
3ij K.B. zijn benoemd tot gewoon
hoogleraar in de faculteit der genees
kunde aan de rijksuniversiteit te
Utrecht om onderwijs te geven in de leer
der longziekten: dr. H. Deenstra; in de
faculteit der godgeleerdheid aan de
rijksuniversiteit te Utrecht om onderwijs
te geven in de geschiedenis van het ge
reformeerd protestantisme: dr. S. van
der Linde; in de afdelingen werktuig
bouwkunde en scheikundige technologie
aan de T.H. te Delft om onderwijs te
geven in de chemische werktuigen: ir.
F. C. A. A. van Berkel.
Tot buitengewoon hoogleraar in de
faculteit der geneeskunde aan de rijks
universiteit te Utrecht is benoemd om
onderwijs te geven in de algemene heel
kunde: dr. M. W. van Weel.
jk Hansaplast wondverband
desinfecteert, geneest en
stelpt het bloeden.
Uitsluitend verkrijgbaar bij
apothekers en drogisten.
Het Amerikaanse tijdschrift „Time"
heeft gisteren opgemerkt, dat de con
currentie de Amerikaanse regering
dwingt haar politiek inzake het toestaan
van landingsrechten te herzien. Nu de
internationale luchtvaartmaatschappijen
van de V.S. het straaltijdperk ingaan,
danken de V.S. een geloof af dat net
zo uit de tijd is als de vliegtuigen met
zuigermotoren, aldut „Time". Het gaat
hier om het geloof, dat de Amerikaan
se luchtvaartmaatschappijen de baas
zullen kunnen blijven over een steeds
groter wordende schare buitenlandse
concurrenten zonder dat de Amerikaan
se luchtvaartpolitiek drastisch wordt
gewijzigd.
Het blad herinnert er aan, dat de
BOAC deze maand landingsrechten
heeft gekregen in Tokio en wijst op de
aanbevelingen die zijn gedaan om „Air
India" toe te staan een lijn op de V.S.
te openen. Maar de grootste bedreiging
komt van Ruslands „Aeroflot", dë
grootse commerciële luchtvaartmaat
schappij van de wereld, aldus „Time".
„Aeroflot" heeft 1600 toestellen en doet
500 vliegvelden aan, van Kamsjatka tot
Londen. In Amerikaanse luchtvaart
kringen verwacht men, dat een van de
punten, die Eisenhower en Khroesjtsjev
zullen bespreken, zal zijn de verlening
van landingsrechten in de V.S. aan
„Aeroflot". Als „Aeroflot" het recht
krijgt in New York te landen, dan zal
„Panamerican World Airways" natuur
lijk wel het recht krijgen oni naar Mos
kou te vliegen, maar hiermee is de zaak
niet uit, aldus „Time", want men vreest
dat „Aeroflot" die volledig in handen
van de Russische staat is, uiteindelijk
de vervoerskosten zal drukken om daar.
mee het Russische economische offen
sief te steunen.
wereld schachten zijn aangelegd in een
deklaag van een dergelijke afmeting.
Al evenmin is het voorgekomen, dat
met behulp van dit schnchtbouwsvs-
teem boorgaten met een diameter van
7.65 meter konden worden aangelegd.
De diepste boorschacht, welke tot nu
toe met behuln van de methode Ho-
ningmann-de Vooys tot stand kwam.
was er een met een diepte van 277 me
ter en een diameter van 4.7 meter. In
verband met deze dieptebeperkingen
werden vroeger in deklagen van meer
dan 300 m schachten aangelegd door mid
del van de zgn. bevriezingsmethode.
Deze methode zouden de staatsmijnen
bij de bouw van de Beatrix-schachten
ook kunnen hebben toegepast, doch de
j gesteldheid van de deklaag van de ter
reinen te Herkenbosch, waar vanwege
slap gesteente het gevaar voor bewe
ging van de grond groter was dan el-
ders. deed de staatsmijnen de voorkeur
1 geven aan de boormethode. Bovendien
speelden hierbij economische redenen
een voorname rol. Verbeteringen, door
deskundigen van de staatsmijnen aan
de reeds in 1870 door ir. Honingmann
ontdekte boorschachtmethode aange
bracht, ondervingen de bovengesigna-
leerde dieptebeperkingen.
De aanleg van de twee Beatrix-
schachten in een voor Nederlandse be
grippen althans abnormaal dikke dek
laag van rond vijfhonderd meter bij
de aanleg van de Zuid-Limburgse mij
nen bedroeg de deklaag nergens meer
dan driehonderd meter is een gigan-
tisch werk geweest.
1 Met de voorbereidingen meegerekend
heeft dit werk vijf jaar geduurd, van
medio 1954 tot medio 1959.
Binnenkort begint het afdiepen van
de schachten in de thans bereikte car-
boongesteenten. Dit gesteente wordt met
dynamiet losgeschoten. In eerste instan
tie worden de schachten afgediept tot
625 meter. Hier komt de eerste verdie
ping. Op 775 meter komt de tweede ver
dieping. De uiteindelijke diepte van de
Beatrix-schachten zal 800 meter bedra
gen.
Verwacht wordt, dat de nieuwe staats
mijn in 1962 toe is aan de eerste kolen-
produktie. Dank zij het feit. dat de Ne
derlandse regering op Duits grondge
bied grote concessieveiden, welke gren
zen aan het Beatrixveld en daarmee
één geheel vormen, heeft kunnen aan-
kopen, wordt de gemiddelde jaarpro-
duktie van staatsmijn Beatrix geraamd
1 op 1.8 miljoen ton. Dit is meer dan de
j produktie van' de staatsmijnen Wilhel-
mina (1 miljoen ton) en Hendrik (1.4
miljoen ton), maar minder dan de
Maurits en de Emma elk met 2.5 mil
joen ton. Zonder de Duitse concessie-
velden zou de Beatrix slechts aan een
jaarproduktie van 1.2 miljoen ton toe
komen en slechts een kolenveld van
2200 hectare gaan exploiteren. Het
aantal hectaren zal na de ratificatie
van het concessieverdag beduidend gro
ter worden en vermoedelijk rond 5000
gaan bedragen. Het gehele Duitse con-
cessieveid zal niet door de Beatrix wor
den geëxploiteerd, daar de Nederlandse
regering een gedeelte reserveert voor
eventuele Peelmijnen.
Naar het oordeel van ir. M. J. A.
Bergstein, directeur van de mijnbedrij
ven, is er in de Peel plaats voor twee
mijnen. Bij de aanleg van deze mijnen
krijgt men evenwel te maken met een
nog dikkere deklaag dan bij staatsmijn
Beatrix, daar het carboongesteente in
de Peel 700 meter diep zit. Wanneer
ooit tot de aanleg van Peelmijnen zou
worden besloten een en ander is nog
in studie bij een speciale Peelcommis-
sie dan zou, naar het oordeel van ir.
Bergstein een mijn ten oosten van de
Maas meer kans maken dan ten westen
van deze rivier.
Wat de staatsmijn Beatrix betreft,
deelde ir. Bergstein op een dinsdag te
Herkenbosch gehouden persbijeenkomst
nog mee, dat deze mijn anthraoiet en
gasarmc vetkool zal produceren, als
mede dat de geologische kolenvoorra-
den in liet concessieveld van „de Bea
trix", de nieuwe mijn een levensduur
van 50 100 jaar verzekeren.
De staatssecretaris van defensie mr.
R. H. Calmeyer heeft na de gebeurte
nissen, welke tot de besmetting met t.b.c.
van achttien militairen in het garnizoen
Ede hebben geleid, de volgende
maatregelen gelast: Bij de verzending
van gegevens betreffende de controle
van militairen, die met t.b.c.-patiënten
in contact zijn geweest, moet een be
wijs van ontvangst worden ingesloten,
dat getekend en gedateerd dient te wor
den teruggezonden. Een identiteitsbe
wijs wordt ingevoerd dat iedere mili
tair van de koninklijke landmacht en
koninklijke luchtmacht steeds bij zich
moet dragen en hij ieder medisch on
derzoek moet tonen. Op dit identiteits
bewijs moeten zijn vermeld de voor
naamste medische gegevens van de hou
der, zoals de bloedgroep en rhesus fac
tor, de vaccinatie-toestand, de röntgeno-
logische controle van de longen, de sa
nering van het gebit, het brilvoorschrift,
overgevoeligheid voor medicamenten
enz. Verwacht wordt, dat door deze
twee maatregelen voor de toekomst
voorkomen wordt., dat belangrijke medi
sche gegevens bij overplaatsing van mi
litairen in het ongerede kunnen raken.
(Van onze correspondent)
In de moeilijkheden rond de woning
van de Vughtse kunstschilder Arnoud
Paashuis heeft thans een vonnis van de
Bossche kantonrechter, mr. Wytema,
minstens voorlopig een oplossing ge
bracht. De kantonrechter heeft name
lijk een door de rijkswaterstaat inge
diende eis tot ontruiming van de wo
ning aan de Boxtelseweg te Vught niet
ontvankelijk verklaard. Zoals bekend
was deze woning door de rijkswater
staat aangekocht om afgebroken te
worden in verhand met het feit dat z'j
zich bevindt juist tussen de omgelegde
rijksweg Den Bosch-Eindhoven en de
zich daar bevindende Parallelweg.
Paashuis grondde zijn bezwaren op het
feit dat het hier zijn voorvaderlijke wo
ning gold die hem de juiste sfeer bood
voor zijn artistieke arbeid en vooral op
het feit dat hem door de gemeente
Vught een absoluut minder waardige
woning dan de zijne was aangeboden
ter vervanging.
De door de rijkswaterstaat ingedien
de eis was gemotiveerd met de ver
plichting die voor haar bestaat tot het
aanleggen van de betreffende rijks
weg en het gevaar dat er voor het ver
keer door deze woning ontstaat, die ter
plaatse het uitzicht belemmert. De
verplichting achtte de kantonrechter
niet aangetoond omdat zij niet geba
seerd was op voorschriften of beschik
kingen maar op het rijkswegenplan,
welk plan een werkschema is dat de
rijkswaterstaat echter niet tot het aan
leggen van bepaalde wegen verplicht.
Het gevaar ter plaatse door het belem
merde uitzicht achtte de kantonrechter
alleen aanwezig voor het verkeer dat
vanaf de Parallelweg de Rijksweg op
wil rjjden of omgekeerd. Dat is op dit
punt wel zo miniem dat daarin geen
motief voor afbraak van het huis te
vinden is. Overigens had ook de rijks
waterstaat zelf tijdens een descente ten
huize van Paashuis dit motief reeds
ingetrokken. In zijn vonnis wijst de
kantonrechter er nog op dat een beroep
op het plan Marktveld om de woning
te ontruimen evenmin zin heeft want
dit plan is niet alleen een gemeentelijke
aangelegenheid en dus buiten de orde,
doch bovendien is het nog niet in staat
van uitvoering en behoeft er dus nog
geen rekening mee te worden gehouden
Bij Koninklijk Besluit zijn ten aanzien
van de defensiecommissie van de Twee
de Kamer de volgende voorzieningen ge
troffen!'
Met ingang van 1 augustus is op zijn
verzoek eervol als lid ontslag verleend
aan mr. H. Calmeijer en met ingang van
1 juli H. A. Korthals en E. Visch, allen
met dankbetuiging voor de diensten door
hen in deze functie aan den lande be
wezen.
Eveneens bij K.B. zijn benoemd tot
lid van dezelfde commissie met ingang
van 1 juli J. H. Couzy en H. C. W. Moor
man en met ingang van 1 augustus dr.
I. N. Th. Diepenhorst.
De voorzitter van de Sociaal-Econo
mische Raad heeft bekend gemaakt,
dat ter vervulling van de vacatures
ontstaan door het ontslag nemen van
B. Roolvink, lid van de raad, zijn be
noemd door het Christelijk Nationaal
Vakverbond in Nederland tot lid van de
Sociaal-Economische Rhad K. de Boer
en tot diens plaatsvervanger P. Tjeerds-
ma. Deze benoemingen zijn aanvaard.
e jaargids van het depar
tement van Buitenlandse
Zaken geeft een precies
uitgewogen omschrijving: dr.
Hans Rudolf van Houten, Bui
tengewoon en gevolmachtigd
Ambassadeur en Directeur-Ge
neraal Politieke Zaken, heeft
in laatstgenoemde functie de
verantwoording voor „aangele
genheden meer dan één onder
hem ressorterende directies be
treffende, coördinatie van de
werkzaamheden dezer directies,
alsmede van de politieke werk
zaamheden van de Directoraten-
Generaal." De bedoelde direc
ties zijn die voor het Oosten
(DOA), Afrika en het Midden-
Oosten (DAM), Europa (DEU),
Westelijk Halfrond (DWH),
N.A.V.Ó. en W.E.V.-zaken
(DNW), Internationale Organi
saties (DIO) en Voorlichting
Buitenland (DVB). De directo
raten-generaal zijn die voor In
donesië en Europese Samenwer
king. Het is alles bijeen niet
gering. De Directeur-Generaal
Politieke Zaken (DGPZ) treedt
zelden of nooit in het openbaar
op, men zal tevergeefs zoeken
naar publicaties van zijn hand
(behoudens dan uiteraard zijn
proefschrift, dat gewijd was aan Egypte's Internationaal Statuut), doch
alleen al de opsomming hierboven maakt duidelijk, dat dr. Van Houten
op BZ een zeer belangrijk man achter de schermen is.) Hij is de laatste
tijd opgetreden als delegatieleider bij de onderhandelingen met West-
Duits 1 and.
In de afkortingstaai van het departement wordt hij nu „T". Dat is de
aanduiding voor de Staatssecretaris, voor wie men de letters SS kennelijk
minder elegant heeft gevonden. T betekent, zo wordt ons van bevoegde
zijde medegedeeld, „tweede man" na zoveel ingewikkelde lettercom
binaties voorwaar een vondst. Als staatssecretaris komt dr. van Houten zo
dadelijk vóór de schermen te staan; de tweede man is immers geen super-
ambtenaar, maar een figuur met politieke verantwoordelijkheid. Op dit
moment vraagt men uiteraard ook naar zijn politieke kleur. Het is een
tussentint. Dr. Van Houten is de liberale beginselen „toegedaan", zoals
dat heet.
De nieuwe staatssecretaris, die deze week 52 jaar wordt, begint met
een daad. die in een wereld, welke aan vlijt ten ondergaat, van wijs beleid
getuigt: hij gaat anderhalve week zijn reeds vastgelegde vakantie houden.
Gistermiddag had hij het druk met besprekingen. We hebben hem niet
kunnen intervieiven. maar op gezag van mensen, die met hem hebben
samengewerkt vermelden ive graag, dat hij een bescheiden sympathieke
persoonlijkheid is met historische belangstelling.
Hij heeft jaren in de buitenlandse dienst gezeten. Na zijn rechten
studie in Leiden werd hij in 1932 attaché te Kopenhagen. Zijn
werkterrein was achtereenvolgens Stockholm, andermaal Kopenhagen,
Berlijn, Washington (de oorlogsjaren), Brussel, het Plein te Den Haag,
Mexico en tenslotte weer het Plein. Hij is drager van de onderscheidingen
Ridder Nederlandse Leeuw, officier Oranje-Nassau, Grootkruis lste klas
der orde van de Azteekse Adelaar van Mexico, Grootofficier der orde van
cie Kroon van België en Grootofficier der orde van Leopold II van België.
Minstens zo interessant is, naar het ons voorkomt, dat de heer Van Houten
de kleinzoon is van mr. S. van Houten, het kamerlid (later minister van
Binnenlandse Zaken), dat in 1874 het initiatief-ontwerp indiende voor het
verbod van kinderarbeid (geen arbeid door kinderen beneden de twaalf
iaar uitgezonderd huiselijke en persoonlijke diensten en veldarbeid). Mr.
S. van Houten is onze geschiedenis ingegaan als de man van het bekende
kinderwetje. Wie weet welk epitheton ornans nog voor dr. H. R. van
Houten is weggelegd.
